college van burgemeester en schepenen Zitting van 7 augustus 2020

beraadslaging/proces verbaal Kopie

college van burgemeester en schepenen

Zitting van 7 augustus 2020

Besluit GOEDGEKEURD

A-punt Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving

Samenstelling

de heer Bart De Wever, burgemeester

de heer Koen Kennis, schepen; mevrouw Jinnih Beels, schepen; mevrouw Annick De Ridder, schepen; de heer Claude Marinower, schepen; mevrouw Nabilla Ait Daoud, schepen; de heer Fons Duchateau, schepen; de heer Karim Bachar, schepen; de heer Peter Wouters, schepen; de heer Tom Meeuws, schepen

de heer Sven Cauwelier, algemeen directeur; mevrouw Anne Baré, Waarnemend algemeen directeur Iedereen aanwezig, behalve:

de heer Peter Wouters, schepen; de heer Tom Meeuws, schepen; de heer Sven Cauwelier, algemeen directeur

81 2020_CBS_06313

Onderwijs. Capaciteit onderwijs - Principebeslissing ontwerpproces nieuwe school bij Valaarpark en Hof van Mols - Goedkeuring

Motivering

Gekoppelde besluiten

 2015_GR_00127 - Beheer stedelijk patrimonium - Basisafspraken AG VESPA en bedrijfseenheid stadsbeheer - Goedkeuring

 2013_CBS_10570 - Beheer stedelijk patrimonium - Uitgangspunten - Goedkeuring

 2014_CBS_12408 - Beheer stedelijk patrimonium - Basisafspraken AG VESPA en bedrijfseenheid stadsbeheer - Goedkeuring

 2017_GR_00600 - Stedelijk bedrijfsvastgoed - District Wilrijk. Hof van Mols. Capaciteit onderwijs.

Vlaamse oproep projectspecifieke DBFM. Erfpacht aan vzw Lohrangrin - Goedkeuring

 2017_GR_00365 - Stedelijk bedrijfsvastgoed - Capaciteit onderwijs. Vlaamse oproep projectspecifieke DBFM. Principebeslissing zakelijk recht Hof van Mols - Goedkeuring

 2016_CBS_00796 - Huisvesting - Stedelijk bedrijfsvastgoed. Huisvestingscommissie - Goedkeuring

 2017_CBS_04669 - Stedelijk bedrijfsvastgoed - Capaciteit onderwijs. Vlaamse oproep projectspecifieke DBFM. Haalbaarheidsonderzoek en intentie verlenen zakelijk recht - Goedkeuring

 2015_MT_00571 - Stedelijk bedrijfsvastgoed - Uitgangspunten 'goed beheer' van stedelijke vastgoedportefeuille - Goedkeuring

Aanleiding en context

Op 29 januari 2016 (jaarnummer 796) keurde het college de nieuwe operationele werking goed met betrekking tot de beleidsvoorbereiding en –advisering voor huisvesting en huisvestingsbehoeften van alle stadsdiensten en stedelijke processen in of op stedelijk bedrijfsvastgoed.

Op 16 maart 2016 (jaarnummer 571) keurde het managementteam de uitgangspunten voor 'goed beheer' van de stedelijke vastgoedportefeuille goed.

Op 18 oktober 2013 (jaarnummer 10570) keurde het college de uitgangspunten goed voor het beheer van het stedelijk patrimonium en gaf het college opdracht aan AG VESPA en de bedrijfseenheid Patrimoniumonderhoud om deze krijtlijnen verder uit te werken.

Op 5 december 2014 (jaarnummer 12408) keurde het college de basisafspraken tussen AG VESPA en de bedrijfseenheid Stadsbeheer, met betrekking tot het beheer van het stedelijk patrimonium en de daaraan gekoppelde financiële consequenties, goed. Hierin werd de verticale opdeling van de

eigendommen in financieel en niet-financieel patrimonium vastgelegd. Het college nam kennis van de lijsten financieel patrimonium en stedelijk bedrijfsvastgoed.

De gemeenteraad nam op 2 maart 2015 (jaarnummer 127) kennis van de basisafspraken tussen AG VESPA en de bedrijfseenheid Stadsbeheer, met betrekking tot het beheer van het stedelijk

patrimonium en de daaraan gekoppelde financiële consequenties.

Het leerplichtonderwijs in de stad Antwerpen kampt met een groot tekort aan aantal plaatsen en er is dringend nood aan capaciteitsuitbreiding. Regelmatig komen er nieuwe Vlaamse initiatieven om de achterstand in scholenbouw weg te werken. Op 5 maart 2017 lanceerde de Vlaamse minister bevoegd voor onderwijs een oproep naar de schoolbesturen om deel te nemen aan een nieuw projectspecifiek Design Build Finance Maintain (DBFM)-programma. Een inrichtende macht (IM) die nieuwbouw- of verbouwplannen heeft, kon een aanvraagdossier indienen tot en met 31 mei 2017.

Op 24 mei 2017 (jaarnummer 4669) keurde het college goed dat onderstaande locaties principieel in aanmerking komen voor onderzoek om vervolgens mogelijk zakelijke rechten hierop te verlenen aan inrichtende machten voor de organisatie van onderwijs in het kader van de oproep projectspecifieke DBFM van 5 maart 2017:

 Kattendijkdok-Oostkaai, 2000 Antwerpen. Kadastraal gekend als afdeling 7, sectie G, nummer 150/02h6 (deel);

 Berkenrijslaan 1, 2610 Wilrijk. Kadastraal gekend als afdeling 43, sectie A, nummers 106y5/106t4/108x2 met een oppervlakte van 2641m².

De gemeenteraad keurde op de zitting van 26 juni 2017 (jaarnummer 365) het principe goed dat in het kader van de Vlaamse oproep projectspecifieke DBFM, een zakelijk recht kan worden gegeven door de stad aan het schoolbestuur vzw Lohrangrin voor de grond gelegen aan de Berkenrijslaan 1 te 2610 Wilrijk.

De gemeenteraad keurde op de zitting van 16 oktober 2017 (jaarnummer 00600) de

erfpachtovereenkomst goed tussen het schoolbestuur vzw Lohrangrin en de stad Antwerpen.

Argumentatie

Het leerplichtonderwijs in de stad Antwerpen kampt met een groot tekort aan aantal plaatsen. Er worden grote inspanningen geleverd voor capaciteitsuitbreiding, om gelijke onderwijskansen voor alle kinderen in het Antwerpse onderwijs te garanderen. Net zo belangrijk is vernieuwing van verouderd onderwijspatrimonium, zodat bestaande schoolplaatsen niet verloren gaan.

De verouderde gebouwen van Steinerschool Lohrangrin in het Valaarpark aan Hof Van Mols 29 en 31 en Boomsesteenweg 94 voldoen niet meer aan de voorwaarden voor onderwijs. Het schoolbestuur wil in de onmiddellijke omgeving een nieuwbouw realiseren, zodat de 244 kinderen die hier vandaag

schoollopen ook in de toekomst gegarandeerd goed onderwijs kunnen genieten. Ze voorzien ook in 20 bijkomende plaatsen, een kinderdagverblijf en een sportzaal die ook dienst kan doen als muziek- en theaterzaal. Uit verschillende opzoekingen binnen de bestaande gronden en gebouwen van het stedelijk bedrijfsvastgoed blijkt dat een spie tussen de Valaarstraat en de Berkenrijslaan grenzend aan het

parkgebied van Hof Van Mols de beste kansen op een kwaliteitsvol onderwijsprogramma biedt.

Omringende bewoners maken zich echter zorgen over de impact hiervan op de buurt. Het

schoolbestuur wil daarom de buurt betrekken en heeft een volumestudie (in bijlage) gemaakt op basis van een bomenstudie, het advies van verschillende organisaties begaan met natuur en bos en de randvoorwaarden van de dienst Vergunningen van de stad Antwerpen.

Deze tekening vormt de basis van een participatief ontwerpproces, waar het district Wilrijk,

ondersteund door de dienst Stadsontwikkeling Communicatie en Participatie, voorziet in regelmatige inspraak- en informatiemomenten voor de buurt en de Stadsbouwmeester voorziet in een

ontwerptraject dat leidt tot een educatief schoolontwerp met ruimtelijke kwaliteit.

Enkele randvoorwaarden zijn al vastgelegd:

 de groenzone en de bestaande toegang tussen Valaarstraat 107-143 en de Berkenrijslaan blijft onbebouwd;

 de bestaande toegang via de achtertuinen van bewoners blijft gevrijwaard;

 Valaarpark blijft gevrijwaard en wordt beter toegankelijk;

 de definitieve invulling van de nieuwe sport-, muziek- en theaterzaal wordt voorzien op de locatie van de huidige schuur aan Hof Van Mols en neemt geen naastliggend parkgebied in, tenzij voor een noodtrap die uitkomt op parkgebied, zodat zij richting de nieuwe school kan worden aangelegd, voor maximale veiligheid;

 het schoolbestuur vraagt om tijdelijk - zolang de nieuwe school en voorziene tuinen achter Valaarstraat 105 nog niet verwezenlijkt zijn - ook tuintjes en een paviljoen rond deze zaal te kunnen aanleggen. Het district Wilrijk stelde als beheerder van het park Hof van Mols als voorwaarde dat geen tuinen of paviljoenen, ook geen tijdelijke, in het openbaar park mogen aangelegd worden. De stad Antwerpen kan op deze vraag van de school dus niet ingaan;

 om het programma voor de toekomstige schoollocatie te verlichten, zal het schoolbestuur een voorziene kinderopvang niet meer aan de Valaarstraat huisvesten, maar in de bestaande boerderij aan Hof Van Mols. De realisatie van de kinderkribbe wordt opgestart zodra de nieuwe school in gebruik is;

 na uitvoering van alle werken en verhuis van de school naar de nieuwe gebouwen komt een deel van de huidige gebouwen en aangrenzende gronden van de school aan Hof Van Mols mogelijks vrij.

Het definitieve plan wordt in een apart besluit ter goedkeuring voorgelegd aan het college.

Financiële gevolgen Nee

Strategisch kader

Dit besluit past in de realisatie van volgende doelstellingen/projecten:

 6 - Lerende en werkende stad

 2LWS02 - Onderwijs

Adviezen

AG VESPA

Advies: Gunstig advies

Motivering: 1. AG VESPA adviseert principieel gunstig om grond genaamd de spie in erfpacht te geven voor periode van 40 jaar voor onderwijsdoelstellingen. Volgende zaken moeten verder uitgeklaard worden:

 definitieve afbakening van het in erfpacht te geven perceeldeel;

 te betalen vergoeding zal berekend worden op basis van de werkelijk ingenomen oppervlakte en bebouwd volume.

2. AG VESPA adviseert principieel gunstig om deel van de grond in het park in

opstalrecht te geven voor de plaatsing van een tijdelijk paviljoen tijdens de bouwperiode van de sporthal met maximale periode van 5 jaar, volgende zaken moeten verder

uitgeklaard worden:

 definitieve afbakening van het in erfpacht te geven perceeldeel;

 te betalen vergoeding zal berekend worden op basis van de werkelijk ingenomen oppervlakte;

 exacte periode nog af te spreken.

3. AG VESPA adviseert ongunstig voor inname van eigendom van de stad, buiten de voorgaande overeenkomsten, door de school waarbij delen geprivatiseerd worden.

4. AG VESPA adviseert om, voorafgaand aan de erfpacht, voor het park bijkomende afspraken te maken over de herinrichting en exploitatielasten ingevolge het medegebruik door de school in samenspraak met de stedelijke diensten onder andere groendienst, stadsreiniging, AG VESPA , Stadsbouwmeester en het district, zodat het publiek karakter en de doorwaadbaarheid van het park en de ontsluiting naar de omgeving maximaal gegarandeerd blijft. Looplijnen/fietsroutes door het park zullen in beeld worden gebracht. Indien aanpassingen aan de parkinfrastructuur noodzakelijk zijn in functie van de circulatiebewegingen of ingevolge intensief gebruik van het park door de school, kan de stad vragen een bijdrage te leveren voor aanleg – en exploitatiekosten.

Om een betere verbinding tussen de nieuwe wijk op de te ontwikkelen aangrenzende weide en het Valaarpark te garanderen, zal de publieke doorgang tussen de gebouwen de villa, het kasteel, de hoeve en de schuur mogelijk gemaakt worden.

Stadsbouwmeester

Advies: Gunstig advies

Motivering: Advies met betrekking tot de ruimtelijke randvoorwaarden:

1. Wedstrijdprocedure:

 Er dient een totaalvisie opgemaakt te worden over de volledige projectsite. De wedstrijdprocedure mag zich niet beperken tot het nieuwbouwvolume op het eigendom van de school en de erfpacht die de stad zal geven (m.n. “de spie”),

maar moet uitgebreid worden over de volledige oppervlakte van het park en het huidige eigendom van de school (met inbegrip van de sporthal en de

kinderkribbe). Daarboven zal ook de relatie van het park tot het overgelegen perceel van Vespa (m.n. “de weide”), inclusief de doorgang van daaruit tot het park, mee in beeld dienen gebracht te worden in deze totaalvisie;

o Het totale programma van de school dient eveneens in zijn geheel en integraal bepaald worden op deze totale projectsite (spie inclusief visie op werking park en bestaand patrimonium);

o Om te garanderen dat het vooropgestelde programma van eisen haalbaar is binnen de bebouwbare zone op de “de spie”, dient een ontwerpend onderzoek te gebeuren;

o De definitieve invulling van de nieuwe sport- muziek- en theaterzaal wordt voorzien op de locatie van de huidige schuur aan Hof Van Mols en neemt geen naastliggend parkgebied in, tenzij voor een noodtrap die uitkomt op parkgebied, zodat zij richting de nieuwe school kan worden aangelegd, voor maximale veiligheid;

 Het schoolbestuur vraagt om tijdelijk - zolang de nieuwe school en voorziene tuinen achter Valaarstraat 105 nog niet verwezenlijkt zijn - ook tuintjes en een paviljoen rond deze zaal te kunnen aanleggen;

 Om het programma voor de toekomstige schoollocatie te

verlichten, zal het schoolbestuur een voorziene kinderopvang niet meer aan de Valaarstraat huisvesten, maar in de bestaande

boerderij aan Hof Van Mols. De realisatie van de kinderkribbe wordt opgestart zodra de nieuwe school in gebruik is;

 Na uitvoering van alle werken en verhuis van de school naar de nieuwe gebouwen komen de huidige gebouwen en aangrenzende gronden van de school aan Hof Van Mols mogelijks vrij.

2. Park en grotere context:

 Het Valaarpark blijft gevrijwaard en wordt beter toegankelijk zowel vanuit de Valaarstraat als vanuit de Berkenrijslaan;

 Zoals opgetekend op het plan in bijlage wordt een publieke doorwaadbaarheid gegarandeerd die de verschillende groenzones met elkaar verbindt: groenzone

“spie” Berkenrijslaan – park – Valaarstraat – Hof Van Mols – “weide” – Karel Mestdaghplein;

 Gezien de spreiding van de werking mn nieuwbouw versus nieuwe sporthal op bestaand patrimonium is het van belang dat ook de routing en beleving van het park mee in beeld gebracht worden.

 De mobiliteitsimpact van de gewenste wijzigingen en uitbreidingen dient in kaart gebracht te worden in samenspraak met de dienst mobiliteit. Daarbij moet de vooropgestelde doorwaadbaarheid en de ruimtelijke kwaliteit van de

verschillende deelgebieden binnen de projectsite ten allen tijde bewaakt worden.

 Toegang tot de school en kinderkribbe wordt maximaal voorzien door het park, waardoor de omliggende straten gevrijwaard blijven en de veiligheid

gegarandeerd wordt;

3. Nieuwbouwvolume in Spie

 De maximale vloeroppervlakte van de nieuwbouw wordt bepaald in functie van de bebouwbare oppervlakte, rekening houdende met

o het wenselijk te bewaren bomenbestand;

o de afstand tussen Berkenrijslaan en gebouw in functie van groene publieke doorwaadbaarheid naar park;

o de afstand tussen de achtergevels van de gebouwen in de Valaarstraat en gebouw, dewelke wordt bepaald door kenmerkende tuindiepte van de percelen aan de Valaarstraat;

o het behoud van de bestaande toegang via de achtertuinen van de bewoners.

 De maximale bouwhoogte van het nieuwbouwvolume bedraagt 3 bouwlagen;

 De zone in ‘de spie’ langs de tuinen van de bestaande woningen in de

Valaarstraat blijft ten allen tijde onbebouwd. Deze onbebouwde ruimte kan wel worden ingericht als tuinzone bij de woning aan de Valaarstraat of als speelplaats bij het nieuwe schoolgebouw en wordt afgesloten met een volwaardige en

duurzame afscheiding;

 Het nieuwbouwvolume wordt geconcipieerd als een alzijdig gebouw. De 4 gevels communiceren desbetreffend met de publieke ruimte Berkenrijslaan, de open ruimte richting Valaarstraat en het park;

 Indien de oostelijke gevel van het nieuwe volume de afscheiding vormt met het park, worden op het gelijkvloerse levendige functies voorzien die in relatie staan tot het park;

District Wilrijk

Advies: Gunstig advies

Motivering: Het districtscollege neemt kennis van het ontwerpbesluit met de principebeslissing van het ontwerpproces van de nieuwe school bij Valaarpark en Hof van Mols en van het advies van 25 juni 2020 van het groenoverleg en beslist vanuit de eigen bevoegdheid inzake 'groen' volgende voorwaarden op te leggen:

 de inname van het openbaar domein moet beperkt blijven tot de brandtrap op zich;

 er kunnen geen tuinen worden aangelegd in het park (ook niet tijdelijk).

Verder wenst het districtscollege verduidelijking rond:

 In de tekst staat “Valaarpark blijft gevrijwaard en wordt beter toegankelijk”.

Wat wil men wijzigen aan de toegankelijkheid van dit park?

 “toegang tot de school en kinderkribbe wordt voorzien door het park, waardoor omliggende straten gevrijwaard blijven en de veiligheid gegarandeerd wordt”.

We gaan er vanuit dat het niet over een toegang voor gemotoriseerd vervoer

gaat? We zien dat dan graag zo verwoord in de tekst.".

Besluit

Artikel 1

Het college geeft principiële goedkeuring aan de randvoorwaarden die aan het schoolbestuur worden meegegeven in het ontwerpproces voor het nieuwe schoolgebouw bij Valaarpark en Hof van Mols, district Wilrijk. De bijgevoegde adviezen maken deel uit van de randvoorwaarden.

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Artikel 3

Het college geeft opdracht aan:

Dienst Opdracht

Stadsontwikkeling Communicatie en participatie

In overleg met district Wilrijk opzetten van een inspraaktraject voor de buurt en het schoolbestuur;

Stadsontwikkeling Stadsbouwmeester

Organiseren van dialoog met het schoolbestuur over het ontwerptraject en de impact op het publiek domein, aangrenzend aan de projectgebieden van de school;

Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving Onderwijs

De dialoog over dit dossier tussen al de betrokken stedelijke diensten onderling en tussen de stad en het schoolbestuur te regisseren om het ontwerpproces vlot te laten verlopen.

Bijlagen

1. 13020A_STE_Volumestudie Nieuwbouw_erfpacht_200326.pdf

Bouwvolume 900 m2

INGANG LEERLINGEN

DOORGANG 1.20M

INGANG PUBLIEK Buitenruimte op eigen terrein:1923,69m2

Inclusief etsenstalling:90m2

Zone in erfpacht(eigendom van stad):1645,23m2 Valaar105 in eigendom van de school:1190,49m2 Bouwvolume maximum nivo +2

Footprint:900m2

Totale vloeroppervlakte:2700m2 -> volgensnorm Agion

Z

Zone NIET in erfpacht Eigendom van de stad

Inclusiefzone van 1,20m breed naar achtertuinen nr109-113