Bestuursverslag 2018 Stichting Afro Vibes

(1)

Bestuursverslag 2018 Stichting Afro Vibes

Amsterdam, april 2019 Stichting Afrovibes Postbus 56868 1040 AW Amsterdam info@afrovibes.nl www.afrovibes.nl

(2)

Afrovibes 2018 LAND – Evaluatieverslag 2

INHOUD SAMENVATTING EN REFLECTIE FESTIVAL 2018 ... 3

1. INLEIDING ... 7

1.1 Afrovibes 2018: een succesvolle 15^e editie ... 7

1.2 Artistieke leiding ... 7

1.3 Festivalthema, artistieke visie en criteria, programmalijn Vormgeving en Creative Arts ... 7

1.4 Festivaldoelen: diversiteit, grootstedelijke programmering en intensivering cultuurbeleving ... 8

2. ACTIVITEITEN EN BEZOEKERSAANTALLEN IN 2018 - UITGEVOERD PROGRAMMA ... 10

2.1 Activiteiten: Aantal voorstellingen en deelnemers ... 10

2.2 Bezoekersaantallen ... 10

2.3 Activiteiten: Hoofdprogramma festival 2018 – professionele podiumkunsten ... 10

2.4 Activiteiten: Coproducties en gastprogrammering – samenwerking met partners ... 12

2.5 Activiteiten: Talentontwikkeling - Artist in Residence (AIR) / creëren van nieuw werk ... 13

2.6 Programmalijn Vormgeving en Creative Arts ... 14

2.7 Activiteiten: Randprogramma – contextprogrammering en publieksparticipatie ... 15

3. PUBLIEKSANALYSE, PUBLICITEIT EN VERBREDING PUBLIEKSBEREIK ... 19

3.1 Publieksanalyse ... 19

3.2 Publiciteit en marketing ... 22

3.3 Publiekswaardering hoofdprogramma ... 23

4. CONCLUSIES 2018 – ZIJN DE GESTELDE DOELEN GEHAALD EN FOLLOW-UP ... 25

4.1 Conclusies: zijn de doelen gehaald ... 25

4.2 Follow up en spin-offs ... 28

5. BESTUUR EN PERSONEEL ... 29

5.1 Bestuur... 29

5.2 Personeel ... 29

6. JAARREKENING ... 30

(3)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 3 SAMENVATTING EN REFLECTIE FESTIVAL 2018

1. Zijn de gestelde doelen van het project gehaald - Doel: vergroting bereik van het festival

De doelstelling was 6.800-7.000 bezoekers te trekken. Dit doel is gehaald met 8.267 bezoekers en met 61 voorstellingen en concerten. Het aantal betalende bezoekers was 5.558, het aantal niet betalende bezoekers was 2.709. Het festival volgt een terughoudend vrijkaartenbeleid. De openingsavond op 4 oktober was een geno- digden avond waarin aan een deel van onze relaties (ongeveer 55 personen) vrijkaarten zijn verstrekt o.b.v. 1 kaart pp. Andere relaties kregen kortingskaarten aangeboden. In Amsterdam waren de bezoekersaantallen hoger dan voorgaande jaar. De keuze terug te keren naar Compagnietheater als hoofdlocatie was een goede, er kwamen meer bezoekers dan in de Tolhuistuin in 2017. Het festival was beter zichtbaar, publiek weet het theater te vinden. Het Compagnietheater profileert zich als grootstedelijk podium voor de stad als CT Theater, Afrovibes past in dat profiel. CT Theater is nog volop bezig haar publieksachterban op te bouwen. Afrovibes en CT Theater kunnen elkaar versterken, maar Afrovibes kan (nog) niet volledig steunen op een vaste achterban van het CT Theater. De Balie en Bijlmer Parktheater hebben die vaste achterban wel en betrekken die ook. In Rotterdam en Den Haag trok het festival ongeveer hetzelfde aantal bezoekers als in 2018. Ondanks dat Korzo in Den Haag zich in een erg laat stadium terugtrok bleef het bezoekersaantal in Den Haag op peil, een deel van het programma konden we op tijd overbrengen naar Het Nationale Theater (locatie Spui).

In totaal waren er 14 producties in de disciplines dans, theater, spoken word en muziek (zie paragraaf 2.1 t/m 2.5). Hiervan kwamen er 7 uit het buitenland (Zuid-Afrika, Zimbabwe, Kameroen, Nigeria, VS en België) en 7 uit Nederland. Het aantal opvoeringen in het hoofdprogramma was 48 voor de dans, theater, locatievoorstellingen en 13 voor (kleine) muziekuitvoeringen en film. Het aantal bezoekers aan het hoofdprogramma (theatervoor- stellingen plus concerten en dj’s) was 5.558.

Er waren 3 optredens/voorstellingen in het buitenland. Dit betrof de productie Here to There, opgevoerd in Artscape Theater in Kaapstad en in township Langa bij Kaapstad.

Het randprogramma betrof 30 onderdelen: masterclasses, workshops, nagesprekken, paneldiscussies, inleidingen, festivalroutes voor publiek en het rondetafelgesprek. Het aantal bezoekers aan de randprogramma onderdelen was 2.709. Een beschrijving van de onderdelen van het randprogramma is te vinden paragraaf 2.7.

Er is 1 coproductie gemaakt, Here to There (dans, i.s.m. Artscape Theater Kaapstad). Daarnaast zijn 5 producties ontwikkeld of opgenomen in het Artists in Residence programma: Boom zonder Wortels (dans), Public Encounters (locatie performance met Likeminds); Lost Boys (DOX en Die Hele Ding), DOX & Forgotten Angle, Ka Ki Ka (dans i.s.m. Talentlab Amsterdam Zuidoost) en Black Tie (mode performance). Een beschrijving is te vinden paragraaf 2.4 en 2.5.

- Doel: culturele diversiteit en jong publiek, verbreden publieksbereik

Belangrijk aandachtspunt was verbreden en uitbreiding van het publieksbereik en een jong en divers publiek te trekken. Het festival is hierin naar onze mening geslaagd. Het publieksbereik is gegroeid tot 8.267. Er heeft zich een publiek ontwikkeld dat jong is, cultureel divers, geïnteresseerd in voorstellingen die ‘ergens over gaan’ en in het festival als ‘totaal beleving’. 46% van de bezoekers was jonger dan 30 jaar, meer dan in 2017 waarmee de doelstelling voor 2018 is gehaald. Twee derde (65%) was beneden de 40 jaar. Vooral in Den Haag en Utrecht trok het festival dit jaar een jong publiek.

Het festival bereikte ook een cultureel divers publiek: ongeveer de helft van de bezoekers in Amsterdam, Rot- terdam en Den Haag had een niet-westerse biculturele achtergrond, in Utrecht was dit een derde. Deze samenstelling van de bezoekers komt volgens ons mede door de brede programmering, het betrekken van jonge cultureel diverse Nederlandse makers, en het inzetten van ambassadeurs en influentials uit de doelgroepen van het festival. Voor een derde van de bezoekers is het kenmerk van Afrovibes als ‘black urban festival’ een reden was het festival te bezoeken. Dit vinden wij belangrijk want Afrovibes heeft diversiteit in de programmering en publiekssamenstelling hoog in het vaandel staan en een imago ontwikkeld als cultureel divers evenement.

Een kwart van de bezoekers heeft eerdere edities van het festival bezocht. Dit aandeel vaste bezoekers is door de jaren heen redelijk constant, er is een vaste community met een kern van trouwe bezoekers. Deze vaste bezoekers bevinden zich vooral in Amsterdam waar 60% eerdere festivaledities heeft bezocht. Dit is belangrijk voor de marketing om methodisch te kunnen werken o.b.v. ‘ken je bezoekers’. Wat zijn gemeenschappelijke noemers van ons trouwe publiek en hoe benaderen we hen met aanbiedingen. Vooral in Amsterdam kunnen we inzetten op het betrekken van de trouwe bezoekers, in de andere steden moet het festival vooralsnog flink

(4)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 4 werken aan het trekken van nieuwe bezoekers en vasthouden van de bezoekers uit de laatste (2018) editie.

Duidelijk lijkt wel dat nieuw publiek bij iedere editie vooral bijdraagt aan de verjonging van het festival.

- Doel: Intensiveren cultuurbeleving bezoekers, publieksparticipatie

De impact van het festival is hoog, door de combinatie van verschillende voorstellingen in een route en een contextprogramma. Dit bleek ook uit de publieksenquêtes. De helft van de bezoekers had als belangrijke ervaring dat ‘ze aan het denken waren gezet’, of voelden zich ‘door het bezoek geraakt’. Een kwart kreeg een ‘gevoel van saamhorigheid’. Het festival en de programmering hebben daarmee impact (aan het denken gezet, geraakt voelen) op de bezoekers, intensiveert de cultuurbeleving en brengt duidelijk wat teweeg door het engagement en de maatschappelijke relevantie van de voorstellingen en vooral het discours om de voorstellingen heen.

De publieksparticipatie kreeg dit festival bijzondere aandacht. In de eerste plaats waren er veel nagesprekken en inleidingen bij de voorstellingen over identiteit, dekolonisatie en verbondenheid met het land. Black Tie bij- voorbeeld was confronterend voor een deel van het publiek, het was goed dat dat een goed nagesprek was met de maker. In Reverse Colonialism werd het publiek tijdens de voorstelling meegenomen in een stemprocedure met na afloop nagesprekken met acteurs. In de Kunsthal was het programma gericht op publieksparticipatie van museumbezoekers inclusief een ‘meeting the artists’ van publiek met de deelnemende makers. Nagesprekken en inleidingen zijn belangrijke middelen om bezoekers bij de voorstellingen te betrekken en het gevoel te geven dat ze iets gaan zien/hebben gezien dat ook hen raakt. Zoals een bezoeker opmerkte ‘voor iemand voor wie kunst en cultuur niet dagelijks is en een beetje ver van mijn bed is een context wel belangrijk om het te begrij- pen’. We slagen er goed in dit een belangrijke plek in de programmering te geven.

Daarnaast hebben we voor de publieksparticipatie sterk ingezet op voorstellingen op locatie in de publieke ruimte. Dit is naar onze mening geslaagd met drie locatievoorstellingen The Wave, Here to There en Public En- counters in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Met deze voorstellingen verbinden we binnen en buiten, bin- nenruimte van het theater met de buitenruimte in de stad. Het publiek liep mee met de acteurs, passanten bleven staan en liepen in sommige gevallen mee, bezoekers werden soms rechtstreeks aangesproken door acteurs. In combinatie met de nagesprekken leverde dat een mooie interactie met het publiek op en geeft het festival meer gezicht en smoel. De locatievoorstellingen kregen erg goede publiekswaarderingen, Here to There had een goede recensie in de Theaterkrant. Qua productie vergt dit extra inzet van de festivalorganisatie, maar de opbrengst vinden wij hoog en waardevol. Dit is een van de programmalijnen die we verder ontwikkelen.

De publieksparticipatie ontstond ook door de masterclasses en workshops. Hierin was een direct contact tussen (kunstvak)studenten en makers, deelnemers gingen in het verlengde hiervan naar de voorstelling. Hierin heeft het festival inmiddels een traditie opgebouwd en goede contacten met instellingen ontwikkeld die het festival en de makers graag ontvangen.

- Doel: samenwerking in de sector

Belangrijk doel was ook de samenwerking verder te versterken en waar mogelijk uit te breiden om goed geworteld te zijn in het kunstenveld en draagvlak te hebben. Onze doelstelling is Afrovibes sterker te positioneren als belangrijke partner in het samenwerken met Afrikaanse kunstenaars en makers. Dit is geslaagd, de samenwerking was als volgt (zie ook paragraaf 2.1):

- coproducties en residencies: in Utrecht met DOX; in Amsterdam met Likeminds, A’Academy/Afrolosjes, Woor- den Worden Zinnen, Backbone. In Rotterdam met Future in Dance en Xclusive Company. In Den Haag met iAfrica Filmfestival.

- kunstvakopleidingen: Met de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunst (AHK) en de UvA. In Utrecht met Hoge- school voor de Kunsten (HKU). In Den Haag met Institute of Social Studies en de Koninklijke Academie voor de beeldende Kunsten. In Rotterdam met Codarts.

- Hosts, ambassadeurs, Nederlandse makers: Dorothy Blokland, Jennifer Muntslag, Merlijn Geurts, Norma Schiphof, Tania Christina, Liesbeth Groot Nibbelink (UU), Mo Hersi, Kiza Magendane, Mara van Nes, Sebasti- aan, Cherella Gessel, Emmanuel Ohene Boafo, Ryan Pinas.

- verdere samenwerking met: Bimhuis, Kunsthal Rotterdam, Black Heritage Tours, House of Vineyard, Black Achievement Month, iAfrica Filmfestival.

- Doel: programmalijn Vormgeving en Creative Arts verder ontwikkelen

De derde uitvoering van deze programmalijn was geslaagd. Hiermee willen we de belangstelling voor kunsten uitbreiden en ons publieksbereik vergroten. De tentoonstelling Portraits of Land verbond theaterpubliek met vormgeving en beeldende kunsten met werk van opkomende en gevestigde Afrikaanse, Caraïbische en Neder- landse vormgevers/kunstenaars in een theatrale setting. De crossovers performance, mode en vormgeving waren geslaagd in de Kunsthal en het Compagnietheater, wat we terug konden zien was in de goede publieks-

(5)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 5 reacties dat Afrovibes kwaliteit en een onderscheidend programma brengt. De Kunsthal bijvoorbeeld wil het cross-over programma (de ‘take over’) continueren en in 2019 uitbreiden naar twee dagen.

2. Ervaringen van publiek/doelgroepen

Afrovibes houdt publieksenquêtes die sinds 2017 gebaseerd zijn op het enquêtemodel dat VSBfonds heeft ontwikkeld. Het festivalprogramma kreeg hoge publiekswaarderingen. Van de bezoekers vond 90% de voorstellingen goed tot bijzonder goed, dit is de hoogste score ooit. De hoogste publiekswaardering kreeg de Neder- lands/Zuid-Afrikaanse locatievoorstelling met spoken word/dans ‘Here to There’. Op de tweede plaats staat

‘Womb of Fire’, 97% vond deze voorstelling goed tot zeer goed. De voorstelling was ook onderdeel van een paneldebat in De Balie en een lang nagesprek bij het ISS. De locatievoorstelling ‘The Wave’ kreeg van 95% van de bezoekers de waardering goed tot zeer goed. De voorstelling trok ook veel passanten. De dansvoorstelling Back en de mode performance Black Tie staan op een gedeelde vierde plaats. Black Tie riep bij een deel van het publiek heftige reacties op, waarbij sommige bezoekers de confrontatie met het slavernijverleden van zwarte mensen en de wijze waarop de Zuid-Afrikaanse maker Lesiba Mabitsela dit vormgaf niet kon verdragen en voortijdig vertrok. Nagesprek was daarom juist in deze situatie belangrijk. ‘#Punk’ en ‘Noise’ kregen ook hoge publiekswaarderingen, 84% vond deze voorstellingen goed tot erg goed.

Dit laat ook zien waar Afrovibes naar onze mening voor staat: gedurfd programmeren van uitgesproken Afri- kaanse makers met voorstellingen van hoge kwaliteit die thema’s en vragen raken die in Afrika en ook bij ons spelen en die uitnodigen tot gesprek of debat, in combinatie met meer toegankelijke voorstellingen. In de randprogrammering zoeken wij de verbinding tussen publiek en voorstellingen door deze te contextualiseren, met nagesprekken, interviews, inleidingen, workshops en meet & greet sessies met de kunstenaars. We vinden het daarin belangrijk de balans te bewaren tussen ontspanning en vermaak (bezoekers willen ook ‘mooie dingen zien’) en confrontatie en inhoud (‘aan het denken worden gezet’). Hierin, in de programmering en de con- textualisering, en in de publieksparticipatie ligt de raison d’être van het festival. Het maakt het festival tot wat het is: een verbinding tussen kunstenaars en publiek en het bereiken van impact bij bezoekers.

Belangrijk is wat de ervaringen zijn van bezoekers, hoe waarderen zij het festival. Over de kwaliteit van het programma is ruim 93% tevreden tot zeer tevreden. Over de festivallocaties is 92% tevreden. Ook de gastvrij- heid scoort hoog, 95% van de bezoekers is hierover tevreden tot zeer tevreden. De overall tevredenheid over het festival is hoog: 94% van de bezoekers is tevreden tot zeer tevreden over het festival als geheel. Dat is hoger dan de vorige editie (toen was dit 88%). Gastvrijheid vinden we belangrijk want wil een programma impact hebben en een goede positieve cultuurbeleving oproepen bij bezoekers dan moeten zij het gevoel hebben welkom te zijn en in een gastvrije omgeving te verkeren.

De belangrijkste reden voor bezoekers om naar het festival te gaan is met stip culturele diversiteit (‘ik hou van een cultureel divers festival’) met 69% van de bezoekers. Andere belangrijke redenen voor bezoekers om naar het festival te gaan zijn ‘van theater houden’ (45% van de bezoekers), het onderscheidend aanbod (43% bezoe- kers), kwaliteit van het programma (38%) en het karakter van het festival als black urban festival (33%).

De belangrijkste ervaringen die de festivalbezoekers meekregen waren dat zij ‘aan het denken werden gezet’

(50% van de bezoekers), ‘door het festival/programma werden geraakt (49%)’, ‘mooie dingen zagen’ (48%), of zich ‘door het programma geïnspireerd voelden’ (45%). Bijna de helft van de bezoekers had dus een of meerde- re van deze ervaringen. We vinden dit een erg belangrijk gegeven, het onderstreept ook het belang van een goede publieksparticipatie. Zie hoofdstuk 3 voor de uitwerking van het publieksonderzoek.

3. Successen van het project (festival)

- Het programma kreeg opnieuw erg hoge publiekswaarderingen (zie ad 2). Bijna alle voorstellingen kregen zeer goede recensies in Theaterkrant en NRC.

- De geraamde bezoekersaantallen zijn gehaald. Het publiek is jonger dan voorgaand jaar en cultureel divers. Ons publiek verjongt en dat vinden we een succes om jonge mensen naar niet altijd even toegankelijke theatervoor- stellingen te trekken die aanleiding geven tot gesprek en debat.

- Het festivalprogramma heeft duidelijke impact op de bezoekers. De publieksenquêtes laten dit zien. Bezoekers voelen zich aan het denken gezet of geïnspireerd en voelen zich welkom. Dit komt door het engagement van de voorstellingen en in het bijzonder door het discours om de voorstellingen heen (panelgesprekken, nagesprekken, inleidingen, masterclasses). Hierdoor betrekken we bezoekers en ontstaat een goede positieve cultuurbeleving die mensen inspireert en aan het denken zet.

- De coproductie Here to There is geslaagd met een hoge publiekswaarderingen. Deze coproductie was een mooi voorbeeld van samenwerking tussen Afrovibes en Artscape Theatre en Nederlandse en Zuid-Afrikaanse makers.

DOX onderzoekt met Afrovibes de mogelijkheid van een nieuwe internationale coproductie in 2019 met een gezel-

(6)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 6 schap in Oeganda. Belangrijk is dat Afrovibes als coproducerend festival de mogelijkheid creëert voor (jonge) makers om in een internationale setting nieuw werk te maken.

- De derde uitvoering van de programmalijn vormgeving en creative arts is geslaagd. De crossovers dans, thea- ter, mode en vormgeving kwamen terug in de publieksreacties dat Afrovibes hoge kwaliteit en onderscheidend aanbod brengt. De tentoonstelling verbond op een geslaagde manier theaterpubliek met vormgeving en beeldende kunsten. Dit is een mooie programmalijn om vormgeving en podiumkunsten te verbinden en nieuw publiek naar het festival te trekken;

- Ook de drie locatievoorstellingen waren geslaagd. De locatievoorstelling Here to There kreeg een goede recensies in de Theaterkrant, trok vooral een jong publiek en kreeg een hoge publiekswaardering.

4. Leerpunten

- Het programma bevatte meer ‘luchtige’ delen dan de vorige editie. Maar een belangrijke vraag voor de pro- grammering blijft de balans te bewaren tussen ontspanning en vermaak, tussen de publiekspleasers (bezoekers willen ook mooie dingen zien) en inhoud en confrontatie (bezoekers worden geïnspireerd en aan het denken gezet).

- Bij de programmering goed opletten binnen welke context we een programma neerzetten. Een programma dat onderdeel is van een groter evenement moet daarmee wel in harmonie zijn. Zo was Black Tie op Dag van de Marrons eigenlijk te confronterend. We moeten ook erop letten hoe onze partners de inhoud van voorstellingen communiceren. De social media kan spannender, een taak voor de nieuwe marketeer.

- In de programmalijn vormgeving en creative arts de twee artistieke bronnen voor de expositie (FiercePop en Iziko collectie) beter verbinden tot één samenhangende presentatie van kunstenaars en hun werk. En een volgende keer eerder afspraken maken met kunstenaars zodat als er bekende namen komen die eerder gecom- municeerd kunnen worden in de marketing en publiciteit.

- Discours rondom de voorstellingen is een essentieel deel van het festival en zorgt voor veel impact bij bezoe- kers. De paneldiscussies, inleidingen en nagesprekken waren daar een goed voorbeeld van.

- In de marketing gaan we methodisch te werk o.b.v. ken je publiek, wat zijn de gemeenschappelijke noemers van het publiek voor aanbiedingen en acties. De marketing dient tijdig te beginnen (in 2018 was het aan de late kant).

Aanbevelingen: 1) Belangrijke aanbeveling is in de marketing methodisch te werk te gaan o.b.v. de kennis van je klanten (leeftijd, postcode, trouwe bezoeker, eerder bezochte voorstellingen). Wat was hun ‘koopgedrag’ in het verleden om aanbiedingen te doen en acties uit te zetten. 2) Een discours rondom het programma te maken, met panelgesprekken, interviews, nagesprekken. Voorstellingen kunnen zo worden gecontextualiseerd, het publiek wordt meer bij het maakproces en de kunstenaars betrokken, waardoor een intensievere cultuurbeleving kan ontstaan.

(7)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 7 1. INLEIDING

1.1 Afrovibes 2018: een succesvolle 15^e editie

Het Afrovibes Festival had in 2018 zijn vijftiende editie. Afrovibes is een multidisciplinair kunstenfestival dat actuele theater-, dansen muziekproducties en design van jonge makers uit Afrika naar Nederland brengt. Met een programma met hedendaagse makers en kunstenaars uit Afrika die doorgaans niet in Nederland zijn te zien. Het festival verbindt hen met jonge Nederlandse makers van diverse achtergrond en een divers en nieuw publiek.

Afrovibes heeft een Artist in Residence programma voor het maken van nieuw werk en zet internationale coproducties op met makers uit Nederland en uit Afrika. Met een verdiepend randprogramma legt het festival de verbinding tussen publiek, theater- en dansgezelschappen en jonge makers in Nederland en contextualiseert voorstellingen voor het publiek. Het festival trok in 2018 een cultureel divers publiek. Omvang van het publiek en publieks- inkomsten waren conform verwachtingen, de publiekswaarderingen waren hoog. Het festival was van 4 t/m 14 oktober in Amsterdam (Compagnietheater, Tolhuistuin, De Balie, Bijlmer Parktheater), Utrecht (Stadsschouwburg, Tivoli), Den Haag (Het Nationale Theater, Institute of Social Studies) en Rotterdam (Maaspodium, Kunsthal).

1.2 Artistieke leiding

Artistiek leider is Jay Pather, ook curator van het Live Art Festival en Infecting the City Festival in Kaapstad.

Festivals die actueel theater en dans uit Afrikaanse landen programmeren. De kracht van Afrovibes is dat wij een artistieke leiding hebben in Zuid-Afrika, die op basis van ervaring en netwerk in het kunstenveld voorstellingen van actuele hedendaagse makers uit Afrika programmeert. Deze makers en kunstenaars vertegenwoor- digen een nieuwe generatie uit Afrika: jong, internationaal georiënteerd, grootstedelijk en geëngageerd en met een eigen visie en signatuur in hun werk. Afrovibes verbindt hen met een cultureel divers, maatschappelijk betrokken publiek en met makers en kunstenaars in Nederland.

1.3 Festivalthema, artistieke visie en criteria, programmalijn Vormgeving en Creative Arts Festivalthema

Het festivalthema was LAND, dat het overkoepelend uitgangspunt vormde voor de programmering. Land, de grond, waar wij op staan, lopen en wonen wordt vaak gezien als enkel materiaal. Maar land is meer, letterlijk en metaforisch. Land gaat ook over het emotionele en spirituele. Dit thema is urgent zowel in de Nederlandse als Afrikaanse context. Op het Afrikaanse continent heeft land een specifieke beladen betekenis vanwege toe- eigening en onteigening van land. Herstel van landeigendom wordt ervaren als essentieel voor de ontwikkeling en zelfbeschikking van mensen die voorheen gekoloniseerd waren. In Nederland en Europa zijn juist discussies gaande over grenzen tussen landen en het sluiten ervan voor vluchtelingen en migranten. Migratie, het land dat je bewoont of waartoe je wilt behoren, de exploitatie of bescherming van het land dat je bewoont zijn in Afrika en in Europa actuele thema’s. LAND gaat daarom ook over identiteit. Wanneer hoor je erbij en wanneer niet in het land dat je bewoont? Land staat ook als een kwetsbaar en kostbaar goed, onderhevig aan klimaatverandering, midden in onze aandacht en ons leven. Wat gebeurt er als wij het land (blijven) misbruiken? Zor- gen wij voor onze omgeving of gaat deze ten onder aan vervuiling en klimaatverandering? Dit alles brachten de geselecteerde makers en kunstenaars samen in hun werk, hun materiaal en vormgeving. Zij lieten de relevantie van LAND zien vanuit Afrikaans perspectief maar met internationale uitstraling en herkenbaarheid.

Artistieke visie en urgentie

Afrovibes programmeert vernieuwende podiumkunsten uit Afrika in meerdere disciplines met een mix van experimenteel onconventioneel werk en voor breed publiek toegankelijk werk. We betrekken een breed divers samengesteld publiek, stimuleren samenwerken van Nederlandse en Afrikaanse makers en gezelschappen en bieden kansen aan jonge makers om nieuw werk te maken. Diversiteit zien wij als een belangrijke bron van artistieke vernieuwing en innovatie door het (laten) vertellen van nieuwe verhalen en geschiedenissen met nieuwe invalshoeken vanuit een niet-westers dekoloniaal perspectief. Met de programmering van actuele hedendaagse makers uit Afrika en de verbinding met jonge makers in Nederland van diverse achtergrond sluit het programma aan bij de belangstelling van een cultureel divers publiek voor het vertellen van verhalen en geschiedenissen die voorheen nauwelijks een stem hadden. We sluiten hiermee aan bij een bestaande vraag bij een publiek van jongvolwassenen (deels met Afrikaanse roots) die zijn geïnteresseerd in toonaangevende vernieuwende ontwikkelingen in de kunst vanuit grootstedelijk Afrika. De aansluiting bij deze vraag vormt voor ons de urgentie van het festival. Het vormt ook de basis voor actieve publieksparticipatie met een uitgebreid verdiepend randprogramma. Hoge kwaliteit en professionaliteit in de programmering, ontmoeting en verbinding tussen publiek en artiesten en tussen Afrikaanse en Nederlandse makers zijn kernwaardes waarmee Afro-

(8)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 8 vibes zich onderscheidt.

Programmalijn - vormgeving en creative arts

In 2017 is met financiële ondersteuning van het Stimuleringsfonds een programmalijn vormgeving en creative arts opgezet. Deze richt zich op interdisciplinaire uitwisseling en interactie tussen kunstenaars vanuit mode, grafisch ontwerp, illustraties en op crossovers tussen theater/dans en vormgeving. Hierin werken we samen met curator Cathal Mc Kee voor een expositie van hedendaagse Afrikaanse en Nederlandse vormgevers (grafisch werk, illustraties, 3D werk). Uit Zuid-Afrika is in 2018 als featuring artist binnen deze programmalijn Lesiba Mabitsela (mode en performance) uitgenodigd en samengewerkt met Iziko National Arts Gallery in Kaapstad.

Programmeringsscope

Zuid-Afrika is voor Afrovibes nog steeds een belangrijk vertrekpunt in de programmering vanwege de goede infra- structuur in de kunst en cultuursector, de aanwezigheid van talent van hoog niveau, en de netwerken van onze artistieke leider en onze partners met andere Afrikaanse landen. Om recht te doen aan de belangstelling van ons publiek (deels met Afrikaanse roots) voor actuele makers en creatives uit Afrika en aan ontwikkelingen in de kunst op het continent, verleggen we onze focus ook naar andere landen op het continent. In 2018 zijn voorstellingen en makers/kunstenaars uit Zimbabwe, Nigeria en Kameroen opgenomen in het programma.

Samenwerken

In onze programmering werken we samen met Nederlandse makers, theatergezelschappen, kunstinstellingen, podia en (kunst)vakopleidingen. In 2018 is in Amsterdam samengewerkt met Likeminds, Bijlmer Parktheater, De Balie, Bimhuis, Tolhuistuin, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunst (AHK), CMK1, ZAM, A’Academy (Am- sterdam Zuidoost), Woorden Worden Zinnen, Black Heritage Tours, Black Achievement Month. In Utrecht met DOX, Hogeschool voor de Kunsten (HKU) en de Stadsschouwburg. In Den Haag met Institute of Social Studies, Koninklijke Academie voor de Kunsten, iAfrica Filmfestival, Het Nationale Theater. In Rotterdam met Codarts, de Kunsthal, Maaspodium, Future in Dance en Xclusiv Company.

Creëren nieuw werk en coproducties

Afrovibes heeft een Artist in Residence (AIR)programma als aanvulling op het hoofdprogramma. In 2018 kregen jonge makers in de podiumkunsten en de featuring artist in de programmalijn vormgeving en creative arts kansen binnen dit artist in residence programma nieuw werk te maken. Het betrof twee opdrachten voor een dansproductie en een mode performance binnen de vormgeving/creative arts. Afrovibes faciliteerde hierin.

Daarnaast is een coproductie opgezet met Nederlandse en Zuid-Afrikaanse spoken word artists en dansers.

1.4 Festivaldoelen: diversiteit, grootstedelijke programmering en intensivering cultuurbeleving

Kerndoelgroep van Afrovibes is een jong, kosmopolitisch grootstedelijk publiek (20-35 jaar) met interesse in hedendaagse kunst en cultuur, in voorstellingen die ‘ergens over gaan’. Jonge mensen van cultureel diverse achtergrond geïnteresseerd in geëngageerd theater, dans en spoken word van actuele makers uit grootstedelijk Afrika en in de verbinding met Nederlandse makers en kunstenaars. Daarnaast richt het festival zich op het reguliere wat oudere theaterpubliek, geïnteresseerd in goed professioneel theater en dans van over de grenzen.

Een belangrijk primair doel van het festival is culturele diversiteit in de samenstelling van publiek en bij deel- nemende makers. Met een programmering van makers uit Afrika die doorgaans niet in Nederland zijn te zien en verbinding met Nederlandse makers van diverse achtergrond bereikt het festival dit diverse publiek.

Een tweede doel van het festival is verbreden en uitbreiden van het publieksbereik.

Een derde doel is intensiveren van de cultuurbeleving bij de bezoekers. Het festival heeft hiervoor een verdie- pende randprogrammering om voorstellingen te contextualiseren en publieksparticipatie en de impact van het festival te bevorderen. Coproducties en samenwerking van Nederlandse en Afrikaanse makers, panel- en ron- detafelgesprekken zijn hierin een middel.

In 2018 werden deze doelen als volgt concreet gemaakt.

 programmering van duidelijke publiekstrekkers en risicovolle programmering met experimenteel werk, beide van hoge kwaliteit met toegevoegde waarde voor het culturele aanbod;

 uitstekende samenwerking met gezelschappen, makers, (kunst)vakopleidingen, scholen en stakeholders voor de verbinding met verschillende publieksgroepen;

 interventies en artistieke presentaties/optredens in de openbare ruimte met locatievoorstellingen;

 verder ontwikkelen van de programmalijn vormgeving en creative arts; binnen deze programmalijn stonden als doelen centraal publieksactiviteiten (breed publiek trekken), maatschappelijk engagement

(9)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 9 (nieuwe kijk geven op Afrika door actuele Afrikaanse kunstenaars), crossovers (om de belangstelling voor de kunsten uit te breiden) en artistieke kwaliteit.

 een of meer coproducties van Afrikaanse en Nederlandse makers voor het maken van nieuw werk;

 bereiken van een grootstedelijk cultureel divers publiek en brede publieksparticipatie, vertaald in;

- een bezoekersaantal rond de 6.800-7.000 bezoekers;

- jong cultureel divers publiek (50% jonger dan 40 jaar, 40-45% een niet-westerse achtergrond);

- trekken van nieuw publiek, helft van het publiek heeft niet eerder het festival bezocht;

- hoge publiekswaardering (80% bezoekers vind de voorstellingen goed tot zeer goed);

(10)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 10 2. ACTIVITEITEN EN BEZOEKERSAANTALLEN IN 2018 - UITGEVOERD PROGRAMMA

2.1 Activiteiten: Aantal voorstellingen en deelnemers

Het festival had 61 voorstellingen / concerten / activiteiten in vier steden: Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam. Van de 14 dans-, theater- en muziekproducties kwamen 7 uit het buitenland: 5 uit Zuid-Afrika, 1 uit Zimbabwe/V.S. en 1 uit België. Uit Nederland zijn 7 dans-, theater en muziekproducties in het programma opgenomen. Aan het festival namen 84 uitvoerend kunstenaars en artiesten deel: 36 uit het buitenland (Zuid- Afrika, Zimbabwe, V.S., België, Kameroen, Nigeria), 48 uit Nederland.

De samenwerking met Nederlandse makers, gezelschappen en kunstvakopleidingen was als volgt:

- coproducties en residencies: in Utrecht met DOX (‘Lost Boys’ en ‘Role Model’); in Amsterdam met Likeminds (‘Public Encounters’), A’Academy/Afro Losjes, Woorden Worden Zinnen (Rehane Abrahams, Koleka Putuma, The Kiffness), Backbone (The Wave). In Rotterdam met Future in Dance (We’re Here) en Xclusive Company (Black Tie). In Den Haag met iAfrica Filmfestival.

- kunstvakopleidingen: In Amsterdam met Amsterdamse Hogeschool voor de Kunst (AHK) en de UvA. In Utrecht met Hogeschool voor de Kunsten (HKU). In Den Haag met Institute of Social Studies en de Koninklijke Acade- mie voor de beeldende Kunsten. In Rotterdam met Codarts.

- Hosts, ambassadeurs, Nederlandse makers: Dorothy Blokland, Jennifer Muntslag, Merlijn Geurts, Norma Schiphof, Tania Christina, Liesbeth Groot Nibbelink (UU), Mo Hersi, Kiza Magendane, Mara van Nes, Sebasti- aan, Cherella Gessel, Emmanuel Ohene Boafo, Ryan Pinas.

- verdere samenwerking met: Bimhuis, Kunsthal Rotterdam (programma Designing the catwalk), Black Heritage Tours (Sites of Memory), House of Vineyard (Miss Thandi), Black Achievement Month, iAfrica Filmfestival.

2.2 Bezoekersaantallen

Het festival heeft met 61 voorstellingen en concerten 8.267 bezoekers getrokken voor alle onderdelen van hoofd- en randprogramma, meer dan in 2016 en 2017. In Amsterdam had het festival 5.078 bezoekers. In Rot- terdam 1.400 bezoekers. In Den Haag had het festival 1.172 bezoekers. In Utrecht trok het festival 618 bezoekers. Deze aantallen zijn inclusief de deelnemers aan masterclasses en workshops. Nagesprekken, inleidingen etc. zijn hierin niet meegeteld. Het hoofdprogramma (de voorstellingen, concerten, dj’s met betalende bezoekers) trok 5.558 bezoekers, het randprogramma (contextprogramma, muziekoptredens met deels betalende en deels niet betalende bezoekers) 2.709 bezoekers, meer dan in 2017.

2.3 Activiteiten: Hoofdprogramma festival 2018 – professionele podiumkunsten Dans

With Nothing But Silence They Turned Their Bodies To Face the Noise / choreografie PJ Sabbagha, Athena Mazarakis / Zuid-Afrika / 2017 / 60 min.

In Noise laten PJ Sabbagha en Athena Mazarakis zien hoe de mens het natuurlijke landschap aantast en uit balans brengt. Zeven dansers creëerden een voorstelling die prikkelde en waarvan geen enkele interpretatie eenduidig is. Achter de dansers waren als achtergrond twee schermen met beelden van de bossen maar ook van de vuilstort in het noorden van Zuid-Afrika. Noise is een voorstelling die voor meerdere uitleg vatbaar was.

De publiekswaardering was goed, 80% van de bezoekers vond de voorstelling goed tot zeer goed. Na afloop waren levendige nagesprekken over het maakproces en ook de paradox in Noise: de mens komt voort uit de natuur maar is een vreemd element in die natuur. Ook de inleiding op 5 oktober werd goed gewaardeerd. Noi- se had een goede recensie in de Theaterkrant: ‘De dansvoorstelling … vertaalt die paradox naar een uur vol conflict, ambivalentie en een glinstering van hoop’.

Compagnietheater Amsterdam 6 & 5 oktober, Het Nationale Theater (locatie Spui) Den Haag 7 oktober.

Back / choreografie PJ Sabbagha / Zuid-Afrika / 2014 / 40 min.

Een leeg vlak, vier dansers en Vivaldi; meer had PJ Sabbagha niet nodig om het publiek mee te nemen in Back.

Een dansvoorstelling over het verlangen naar contact en tegelijk naar onafhankelijkheid. Sabbagha toonde dat dit elkaar niet uitsluit maar elkaar juist kan versterken. Dat erotiek floreert tussen twee mensen die ongebon- den zijn en, zonder daar een statement van te maken, dat die erotiek net zo makkelijk ontstaat tussen twee mannen als tussen een man en een vrouw. De voorstelling kreeg hoge publiekswaardering en werd afgesloten met een aantal levendige nagesprekken. De voorstelling kreeg een uitstekende recensie in de Theaterkrant: ‘In Back …. lijken de dansers juist al hun bewustzijn op de verbinding met de ander te oriënteren’.

Het Nationale Theater (locatie Spui) Den Haag 6 oktober, Bijlmer Parktheater Amsterdam, 12 oktober, Maaspo- dium Rotterdam 13 oktober.

(11)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 11

#PUNK 100%POP / regie-choreografie Nora Chipaumire / Zimbabwe, V.S. / 2017 / 2 x 50 min.

#PUNK en 100% POP waren twee delen uit een dansmuziek drieluik van de Zimbabwaanse choreografe Nora Chipaumire. #PUNK was een tegendraadse show met gitaarriffs en harde ‘noise’ en ontegenzeggelijk punky:

boos, uitdagend, schreeuwerig. In 100%POP verwijzen Chipaumire en Shamar Watt naar de revolutie die in de lucht hing maar nooit kwam. De regel uit Patti Smiths ‘Rock N Roll Nigger’: ‘I haven’t fucked much with the past, but I fuck plenty with the future’ wordt in Chipaumire’s #PUNK ‘I fuck hard with the present, because there is no feature for me.’ Beide voorstellingen waren sterke clubacts, die waarschijnlijk beter tot hun recht waren gekomen in een late night show in een club met een ‘opgehitst’ publiek. Het bleef nu een beetje te tam in een theatersetting. De publiekswaardering was echter goed, er was twee keer een goed en stevig nagesprek met publiek. De recensie was erg goed: ‘…Weergaloze clubact….’ (Theaterkrant); ‘Choreografe Chipaumire is het sterkst als ze boos is’ (NRC).

Compagnietheater Amsterdam 4,5 & 6 oktober Theater

Womb of Fire / regie Sara Matchett / Zuid-Afrika / 2017/ 50 min.

Womb of Fire verbindt de verhalen van drie vrouwen. Het verhaal van een slavin die naar de Kaapkolonie werd verbannen, van een Khoikhoi dienstmeisje uit de Kaapkolonie en van Draupadi, de vrouwelijke sleutelfiguur uit het Indiase oorlogsepos Mahabharata. Actrice Rehane Abrahams schakelde tussen de personages, inclusief tussen de talen Engels en Afrikaans. Ze zette drie vrouwen neer die soms boven hun tekortkomingen uitstijgen en soms ook niet. De context rondom deze voorstelling was belangrijk met inleidingen en nagesprekken. Dit zijn verhalen over vrouwen die niet vragen om medelijden maar om gehoord te worden. Daarover ging een betrokken en vooral jong publiek na afloop met de makers in gesprek. In het Compagnietheater was ook een workshop van Sara Matchett met jonge Nederlandse makers in het verlengde van de voorstelling. Deze voor- stelling had ook een impact op de bezoekers, mensen voelden zich aan het denken gezet. ‘Gelaagde verhalen die niet vragen om medelijden, maar om gehoord te worden’ (Theaterkrant).

Compagnietheater Amsterdam 5 & 6 oktober, ISS Den Haag 8 oktober, De Balie Amsterdam 9 oktober.

Black Tie / regie Lesiba Mabitsela / Zuid-Afrika / 2018 / 50 min.

Black Tie was een multidisciplinaire mode performance waarin kostuums, videoprojecties, muziek en performance werden gecombineerd. Lesiba Mabitsela gaf zijn provocerende kijk op de exotisering van Afrikaanse mode en het zwarte mannenlichaam. De catwalk was niet alleen een kijkspel maar ook bij iedere opvoering een sterke en ongemakkelijke interactie tussen catwalk modellen en publiek. Op de catwalk liepen vier zwarte modellen met Afrikaanse kleding terwijl beelden werden geprojecteerd van een Italiaanse kleermaker die een traditioneel westers pak maakt. Gaande de voorstelling werd de catwalk steeds confronterender, waarbij aan het de modellen over de catwalk liepen met een strop rond hun nek, bijna naakt en elkaar geketend, begeleid door een geluidsband die fragmenten liet horen van rassenonderdrukking met de scene uit Roots waarin hoofdpersoon Kunta Kinte wordt gemarteld tot hij zijn eigen naam opgeeft. De voorstelling riep sterke emotionele reacties op bij het publiek. Bij een aantal voorstellingen (Compagnietheater, Het Nationale Theater) was het publiek geschokt en verlieten sommigen de zaal (of moesten naar buiten worden begeleid). Vooral het Afro-Surinaamse publiek in Den Haag reageerde heftig. In de nagesprekken vertelde Lesiba dat het uiteenrafe- len van mode en de fantasieën over de esthetiek van het zwarte lichaam voor hem een essentieel onderdeel is van het dekoloniseren van de Afrikaanse identiteit. Het leidde tot geanimeerde gesprekken met publiek. Black Tie kreeg een uitstekende recensie in de Theaterkrant: ‘Indringende mix van mode, rassenongelijkheid en man- nenlichamen….. Beelden, performers en geluid lijken aanvankelijk elk een eigen verhaal te vertellen, maar uit- eindelijk maakt hun wisselwerking de voorstelling indringend in het kwadraat’.

Compagnietheater Amsterdam 4 & 5 oktober, Het Nationale Theater (locatie Spui) Den Haag 6 & 7 oktober, Kunsthal Rotterdam 14 oktober

Muziek (The Kiffness, BCUC, Sishani, Frazer Berry, Afrolosjes)

Het festival had diverse muziekoptredens. The Kiffness uit Zuid-Afrika gaf 4 oktober een optreden in het Com- pagnietheater, 5 oktober in de Tolhuistuin, 13 oktober bij Maaspodium en 14 oktober in de Kunsthal en Tivoli- Vredenburg. The Kiffness is een van de populaire elektronische bands in Zuid-Afrika, hun muziek is een mix van jazz en house muziek. BCUC (Bantu Continua Uhuru Consciousness) gaf 7 oktober een concert in het Bimhuis, hun muziek deed denken aan de afrobeat van Fela Kuti. Sishani & The Namibian Tales trad 6 oktober op in de Tolhuistuin. Zij werkte voor dit optreden samen met de Duitse koraspeler Debby Korfmacher, de Turkse bassist Esat Ekincioglu, en de Nederlandse percussionist Sjahin During. De Zuid-Afrikaanse zanger Frazer Berry gaf 5 oktober een kort muziekoptreden in het Compagnietheater met muziek uit de muziektheatervoorstelling Kro- toa: Eva van der Kaap van het Volksoperahuis. Verder draaiden verschillende DJ’s op de avonden: Attiyah Kahn, Carmen Hogg en House of Vineyard in het Compagnietheater, Afrolosjes bij de Stadsschouwburg.

(12)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 12 2.4 Activiteiten: Coproducties en gastprogrammering – samenwerking met partners

Een deel van het programma is in samenwerking met onze partners ontwikkeld in de vorm van gastprogrammering. Met Future in Dance in Rotterdam hebben we een voorstelling met hun jonge dansers opgenomen in het programma. Met Woorden Worden Zinnen hebben wij een programma ontwikkeld waarin artiesten uit het festival hun werk lieten zien in spoken word, dans en muziek. Met Backbone is een nieuwe locatievoorstelling ontwikkeld voor het festival, The Wave. Met Talentlab in Amsterdam Zuidoost is een productie van een van hun jonge talenten in het programma opgenomen. Met House of Vineyards is een speciaal programma gemaakt met een catwalk voor jonge modellen/dansers. In coproductie met Artscape Theatre Kaapstad heeft Afrovibes een nieuwe productie gemaakt. De samenwerking zorgde voor een breder festivalaanbod en voor delen en verbreden van ons netwerk. In 2018 was er 1 coproducties en zes gastprogrammeringen.

- Coproductie spoken word & dans

Here to There / regie Koleka Putuma (ZA) / choreografie Niki van Callandt (NL) / Zuid-Afrika & Nederland / 2017 - 2018

Here to There was een internationale samenwerking tussen choreograaf Niki van Callandt en dichter Kimberly Agyarko uit Nederland, en dichter Koleka Putuma, dansers Conway October en Luke de Kock en dramaturg Warona Seane uit Zuid-Afrika. De voorstelling werd in Kaapstad ontwikkeld en gerepeteerd en in september opgevoerd bij Artscape Theatre in Kaapstad tijdens Heritage Month. Direct daarna kwam de voorstelling naar Nederland en was te zien tijdens het festival in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. Here to There is een locatievoorstelling in de publieke ruimte waarbij het publiek met de performers van plek naar plek verhuisde naar een volgende scène. De voorstelling kreeg de hoogste publiekwaardering en was toegankelijk voor een breed publiek. Koleka Putuma legde in haar poëtische teksten de vinger op de gevoelige plek van de gedeelde koloniale geschiedenis. De dans van Agyarko, van Calland, de Kock en October lieten de problematische verhouding tussen twee werelden (Nederland en Zuid-Afrika) zien waarbij de een de ander overmeestert en zich weer losmaakt. Afrovibes zet in op talentontwikkeling en geeft kansen aan jonge talentvolle theatermakers zich verder te ontwikkelen. Here to There was in dit opzicht een creatief proces van talentontwikkeling van twee jonge makers uit Nederlands om nieuw werk te maken in een (inter)culturele dialoog en internationale setting met drie makers uit Zuid-Afrika. De makers waren onderdeel van een uitgebreid contextprogramma met masterclasses aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht (HKU), samenwerking met jonge makers van DOX in het creëren van nieuw werk en nagesprekken met publiek.

Tolhuistuin Amsterdam 5,6 en 7 oktober, Stadsschouwburg Utrecht 13 oktober, Maaspodium Rotterdam 14 oktober

- Gastprogrammering – Reverse Colonialism / regie Ahilan Ratnamohan / België, Australië, Kameroen, Nige- ria / 2017 / 60 min.

Reverse Colonialism is een politieke performance waarin vier Afrikaanse Antwerpenaren met het publiek het moeizame migratie-integratie dilemma proberen op te lossen. Reverse Colonialism was een geanimeerde levendige interactie tussen acteurs en publiek in een zoektocht naar een utopische staat waarbij het publiek met stembordjes kon stemmen over keuzes die de acteurs voorlegden. Waarbij het publiek bepaalde keuzes overi- gens niet altijd accepteerde en soms weigerde te stemmen. Na afloop van alle voorstellingen waren er inhoudelijk nagesprekken met de regisseur en de vier acteurs. In Het Nationale Theater in Den Haag en De Balie in Amsterdam waren deze gesprekken onderdeel van panelgesprekken over onze gedeelde koloniale geschiedenis en de vraag ‘wanneer hoor je erbij en wanneer niet’.

Het Nationale Theater (locatie Spui) Den Haag 7 oktober, De Balie Amsterdam 10 oktober, Stadsschouwburg Utrecht 13 oktober, Maaspodium Rotterdam 14 oktober

- Gastprogrammering – Woorden Worden Zinnen

Sinds twee jaar werken wij samen met Woorden Worden Zinnen (WWZ) in Amsterdam in een laagdrempelig programma voor woordkunst, waarbij internationale en nationale kunstenaars aan elkaar gekoppeld worden.

Op 7 oktober traden vanuit Afrovibes bij WWZ op Rehane Abrahams (ZA) met een fragment uit Womb of Fire, Niki van Calland (NL) en Koleka Putuma (ZA) met fragmenten uit Here to There en The Kiffness (ZA) met muziek. Dit was een succesvolle avond met een artistieke ontmoeting tussen internationale en lokale kunstenaars en een klein maar betrokken publiek. In 2019 zetten wij de samenwerking met Woorden Worden Zinnen voort.

Tolhuistuin Amsterdam 7 oktober

- Gastprogrammering – Koleka Putuma / Spoken Word

Dichter / spoken word kunstenaar Koleka Putuma bracht haar poëzievoordrachten en droeg voor uit haar best- selling bundel Collective Amnesia. Hiermee was zij deel van het Bijlmer Boekt programma op 10 oktober dat

(13)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 13 geheel was gewijd aan Afrika en aan een speciaal spoken word programma bij Perdu samen met Clarice Gar- gard en Naomie Pieter vanuit het thema ‘How does one navigate the world when inhabiting an othered body’?

Bijlmer Boekt Amsterdam 10 oktober, Perdu Amsterdam 11 oktober

- Gastprogrammering – Backbone / The Wave/ choreografie Alida Dors / 2018 / 30 min.

The Wave was een dansperformance van Backbone i.s.m. Hiphophuizen in de publieke ruimte met 50 dansers van verschillende leeftijden, achtergronden en ervaring. Choreograaf Alida Dors maakte deze voorstelling speciaal voor het festival, de voorstelling werd gefinancierd i.s.m. Solid Ground. Met The Wave gaf zij een artistieke reactie p de gentrificatie in de grote steden. De voorstelling werd telkens aangepast aan de specifieke locaties (Tolhuistuin, Kunsthal, Maaspodium). De dansers begonnen in de openbare ruimte en ‘golfden’ vervolgens het theater in en ‘overspoelden’ het publiek. De publiekswaarderingen waren hoog (95% vond The Wave goed tot zeer goed). De voorstelling bereikte naast betalende bezoekers ook veel passanten in de publieke ruimte.

Achteraf hadden wij de diversiteit en achterban van de spelers meer kunnen benutten in de publiciteit door er publicitair eerder bij betrokken te zijn en dit beter af te stemmen met Solid Ground. Deze leerpunten nemen wij mee naar 2019 in een nieuwe samenwerking met Alida Dors en Solid Ground. The Wave wordt door Back- bone nu ook aan Nederlandse theaters aangeboden.

Tolhuistuin Amsterdam 5 oktober, Maaspodium Rotterdam 13 oktober, Kunsthal Rotterdam 14 oktober - Gastprogrammering – Future in Dance / We’Here / choreografie Indirah Tauwnaar/ Nederland / 2018 Wij werken al een aantal jaren samen met Future in Dance. De insteek dit jaar was de voorstelling We’re Here onderdeel te maken van het programma. We’re Here werd 14 oktober gepresenteerd in Maaspodium. De voorstelling ging over de geschiedenis van migratie in Rotterdam en sloot mooi aan bij het festival thema LAND. Jong talent van negen urban dansers met Afrikaanse roots en affiniteit met Afrikaanse dans kregen een podium in het programma. De voorstelling werd zeer goed bezocht door een divers Rotterdams publiek in een dubbel programma met Reverse Colonialism. In 2019 werken we opnieuw samen met een focus op uitwisseling tussen internationale dansers en dansers van Future in Dance. Future in Dance is een interessante partner in Rotterdam omdat ze grote achterban hebben uit de Rotterdamse Afrikaanse diaspora.

Maaspodium Rotterdam 14 oktober

- Gastprogrammering – House of Vineyards / regie-productie Niki van Callandt / Nederland / 2019 In het Compagnietheater organiseerde House of Vineyard een feestelijke afterparty en battle ter ere van de oprichter van Afrovibes festival Raymond Matinyana, ook bekend als drag queen Miss Thandi. Dit programma omvatte Vogueing, Whacking en Ballroom cultuur met een wedstrijd op de catwalk en prijsuitreiking. Dit trok een nieuw publiek dat vooral verbonden is aan de ballroom scene. Ook veel van de festival deelnemers en jonge makers waren deel van dat netwerk, wat zorgde voor een mooie samenkomst van deelnemers en bezoekers. De catwalk duurde eigenlijk te lang, een deel van de bezoekers en festivalgangers wilden zelf ook dansen en dat kon pas laat.

Compagnietheater Amsterdam 6 oktober

2.5 Activiteiten: Talentontwikkeling - Artist in Residence (AIR) / creëren van nieuw werk

Het Artist in Residence (AIR) programma geeft jonge Nederlandse en internationale makers de kans nieuw werk te maken en zich verder te ontwikkelen. Dit jaar hadden wij een aantal programma’s in samenwerking met Solid Ground, Dox, Likeminds en Xclusive Company.

- Dans, DOX en Forgotten Angle Collective - Samen met dansmakers en jong danstalent uit de voorstelling Role Model van DOX werkten choreograaf PJ Sabbagha en dansers Shawn Mothupi en Nicholas Aphane gedurende een week in een intensief maakproces aan een nieuwe voorstelling rondom het thema LAND. Het resultaat was een korte voorstelling van 20 minuten die werd opgevoerd bij de Stadsschouwburg Utrecht.

Stadsschouwburg Utrecht 13 oktober

- Dans, DOX en Die Hele Ding / Lost Boys - Lost Boys was een voorstelling waar hiphop, theater en dans sa- menkomen. Die Hele Ding werkte samen met een diverse spelersgroep bestaande uit jonge performers van DOX, HKU en ROC Midden Nederland. De verhalen die de spelers inbrachten waren de basis van een interactie- ve gebaseerd op het verhaal van Peter Pan, de jongen die niet volwassen wil worden en zich verzet tegen de regels van de maatschappij. De voorstelling was in scholen en op ROC’s te zien en werd speciaal voor Afrovibes vertaald naar een voorstelling bij TivoliVredenburg als onderdeel van avondvullende programma met poëzie- spoken word van Koleka Putuma en muziekoptreden van The Kiffness.

TivoliVredenburg 14 oktober

- Dans/performance, Likeminds Factory / Public Encounters - Net als afgelopen jaren hebben wij een creatief maakproces gefacilieerd met Likeminds Factory programma. Dit jaar lag de nadruk op uitwisseling en samen-

(14)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 14 werking tussen Factory deelnemers en een aantal internationale makers/ dansers en minder op het eindresul- taat. Gedurende 3 repetities werkte Warona Seane (ZA) met acht spelers van Likeminds en twee dansers uit Zuid-Afrika aan een korte interventie in de foyer van het Bijlmer Parktheater die voorafging aan de voorstellingen Ka Ki Ka en Back. De uitkomst was een mooie multidisciplinaire interventie vanuit het festivalthema Land, waarbij de ontmoeting tussen spelers en publiek centraal stond.

Bijlmer Parktheater Amsterdam 12 oktober.

- Dans, Henry O’tawiah / Boom zonder Wortels - Jonge maker Henry O’tawiah maakte een persoonlijke onder- zoeksvoorstelling over zijn afkomst en roots die bij Afrovibes in première ging. Hierin werd hij begeleid door Alida Dors van Backbone en Nora Chipaumire uit Zimbabwe. Dit was een waardevol proces voor Henry O’tawiah, waarbij Nora Chipaumire veel coaching kon geven vanuit haar Afrikaanse perspectief en de (spirituele) verbinding met zijn roots. Alida Dors was zijn mentor die de loopbaan van Henry goed kent en ervoor zorgde dat hij in zijn maakproces trouw bleef aan zichzelf, zijn signatuur en de inspiratie vanuit hiphop en urban dans- stijlen. De uitkomst was een krachtige solo tijdens het festival. In 2019 wordt deze solo verder ontwikkeld als avondvullend programma.

Tolhuistuin Amsterdam 5 oktober, Kunsthal Rotterdam 14 oktober

- Dans, Perry Gits / Ka Ki Ka nee nee nee / Talentlab - In het Bijlmer Parktheater verbinden wij altijd de inter- nationale voorstelling aan lokaal talent uit Amsterdam Zuidoost. Dit jaar was dat de voorstelling Ka Ki Ka nee nee nee van jonge maker Perry Gits uit Zuidoost. Deze voorstelling ging over identiteit en seksualiteit en sloot mooi aan bij Back van Forgotten Angle Collaborative diezelfde avond. De voorstelling was onderdeel van Ta- lentlab, het talentontwikkelingsprogramma van Bijlmer Parktheater. In dit programma kunnen talenten met podiumervaring zich verder bekwamen. Voor ons was dit belangrijk omdat Perry Gits ook zijn eigen achterban (fans en volgers) meebracht naar het theater.

Bijlmer Parktheater Amsterdam 12 oktober

- Vormgeving en mode, Lesiba Mabitsela & Xclusiv Company - In de mode performance Black Tie onderzoekt ontwerper Lesiba Mabitsela de verschillende beelden van ‘zwart zijn’ en ontleedde hij de beelden die met kleding, mode en het zwarte lichaam samengaan. Bij Afrovibes werkte hij hierin samen met twee dansers van Xclusiv Company in Rotterdam. Voor de dansers was het een uitdaging binnen hun werk op zoek te gaan naar de betekenis van hun optreden in plaats van naar de betekenis van een choreografie. In voorbereiding hebben de twee dansers de Black Heritage Tour gedaan, waardoor ze informatie en kennis kregen van het slavernijverleden en de koloniale geschiedenis van Nederland. Black Tie was in Amsterdam en Rotterdam te zien.

Compagnietheater Amsterdam 4 & 5 oktober, Het Nationale Theater (locatie Spui) Den Haag 6 & 7 oktober, Kunsthal Rotterdam 14 oktober

- Jonge makers programma - Dit jaar hebben wij een nieuw programmaonderdeel ingezet waarbij 12 jonge Nederlandse makers gekoppeld werden aan het programma. Dit waren net afgestudeerde jonge makers van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (Mara van Nes, Sebastiaan), spelers van De Gasten (Cherella Gessel, Emmanuel Ohene Boafo, Ryan Pinas) en ambassadeurs / oud deelnemers aan het festival (Jennifer Muntslag, Leila Anderson, Sheralynn Adriaaansz). Zij bekeken op uitnodiging van Afrovibes de voorstellingen, gingen in gesprek met internationale makers en volgden workshops. Op deze manier deden zij inspiratie op, kwamen in contact met het internationale aanbod en waren ambassadeurs voor het festival. In 2019 zetten wij dit programma voort. De deelnemers zullen dan een strak programma volgen met als doel artistieke uitwisseling, publieksbinding en publiekswerving. Het programma zal in 2019 ook een maakcomponent hebben, waarbij de deelnemers werken aan een kort optreden / interventie. Dit programma staat in 2019 onder leiding van Shera- lynn Adriaansz die dit verder zal inbedden in het programma.

2.6 Programmalijn Vormgeving en Creative Arts

In 2018 was de tweede editie van de programmalijn Vormgeving en Creative Arts waarmee wij vormgeving en mode een belangrijke plaats geven in het programma. Doel van deze programmalijn is bevorderen van talentontwikkeling en artistieke kwaliteit, maatschappelijk engagement en publieksactiviteiten/participatie.

- Expositie / Portraits of Land - Centraal onderdeel was de expositie Portraits of Land. De expositie bracht werk van actuele jonge kunstenaars, grafisch vormgevers en illustratoren uit Afrika en Nederland die hun etnisch verleden verkennen en vertellen over hun omgeving en hun blik op de wereld. De expositie presenteerde ook werk van gevestigde kunstenaars vanuit de collectie van de Iziko National Arts Gallery in Kaapstad. De expositie toonde werk van kunstenaars uit Zuid-Afrika, Barbados en Nederland: Atang Tshikare (Zuid-Afrika), Alberta Whittle (Barbados), Ed Suter (Zuid-Afrika), Keith Virgo (Zuid-Afrika), Patricia Kaersenhout (Nederland), Lisolomzi Pikoli (Zuid-Afrika), Josemarie Nyagah (Zuid-Afrika). Daarnaast werk uit de Iziko collectie met animaties van William Kentridge (Zuid-

(15)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 15 Afrika), James Webb (Zuid-Afrika), Steven Cohen (Zuid-Afrika) en Gerald Machona (Zimbabwe). De expositie had ongeveer 1.200 bezoekers.

Compagnietheater Amsterdam 4 t/m 6 oktober, De Balie Amsterdam 4 t/m 31 oktober, Stadsschouwburg Utrecht 13 oktober, Maaspodium Rotterdam 13-14 oktober.

- Vormgeving publiciteit en marketing materiaal - De vormgeving van campagnebeeld en publiciteitsmateriaal is gedaan door de Zuid-Afrikaanse ontwerper Ed Suter die tevens exposeerde. De vormgeving was afkomstig uit zijn project ‘From the Mountains to the Street’, waarin hij onderzoekt hoe traditionele mode de hedendaagse mode beïnvloedt. Ed Suter verwerkt de energie en kleur in de straten van de grote steden in Zuid-Afrika in zijn werk: muurplakkaten van lokale take-away menu’s, kleurrijke voetgangers, handgeschilderde bewegwijzering, gewaagde stoffen. Zijn campagnebeeld met container en mode trok publicitair aandacht, viel op als eigentijds en actueel en vormde de basis voor de festival trailer gemaakt op een containerterminal in Amsterdam.

- Design & performance ‘Take over’ / Kunsthal Rotterdam - Zondag 14 oktober organiseerden Kunsthal en Afrovibes een dag met fashion&performance, design en muziek. Dit was een goed voorbeeld van maatschappelijk engagement en publieksactiviteiten. Lesiba Mabitsela hield een lezing over de perceptie van ‘zwart zijn’ en de symboliek van westerse esthetiek in de mode en deed twee opvoeringen van Black Tie in het Atrium. The animatie van William Kentridge werd diverse malen vertoond. Alida Dors bracht de dansperformance The Wa- ve met 50 dansers. Henry O’tawiah gaf een korte performance uit zijn voorstelling Boom Zonder Wortels. The Kiffness gaf een muziekoptreden. Er was een ‘meeting the artists’ van publiek met Lesiba Mabitsela, Alida Dors, dansers van Xclusiv Company en Henry O’tawiah. Tania Christina was de host gedurende die dag. Dit programma had ongeveer 800 bezoekers.

- Black Tie / mode performance / regie Lesiba Mabitsela / Zuid-Afrika / 2018 / 50 min.

Black Tie was een multidisciplinaire mode performance die kostuums, videoprojecties, muziek en performance combineerde. Lesiba Mabitsela gaf hierin zijn provocerende kijk op de exotisering van Afrikaanse mode en van het zwarte mannenlichaam. Zie verder par 2.3.

2.7 Activiteiten: Randprogramma – contextprogrammering en publieksparticipatie

In het randprogramma staat de publieksparticipatie centraal. Het randprogramma biedt een context en is een essentieel deel in het bevorderen van de publieksparticipatie. Het doel is de cultuurbeleving van de bezoekers te intensiveren en het festival impact te laten hebben op de bezoekers. Bijvoorbeeld doordat deze zich geïnspi- reerd voelen door het programma of door de gesprekken en ontmoetingen met de kunstenaars, door het programma aan het denken worden gezet, een gevoel van saamhorigheid krijgen, of door een programma geraakt worden. Zaken waarnaar in de publieksenquête ook is gevraagd omdat wij willen weten wat de impact van het programma is op bezoekers. Uit de publieksenquête bleek dat ruim de helft van de bezoekers door het programma aan het denken werden gezet en/of zich door het bezoek geraakt voelden.

- Festival Routes voor publiek

Elke avond had een avondvullend programma waarin bezoekers werden meegenomen langs verschillende voorstellingen, nagesprekken en op sommige locaties exposities. Het sterkst was dit in Amsterdam in het Com- pagnietheater, maar ook in Den Haag in Het Nationale Theater en Maaspodium Rotterdam. Daar waren per avond combikaarten met meerdere voorstellingen volgens een festivalroute met publieksbegeleiders. Het publiek werd meegenomen door het programma waarin men een aantal voorstellingen bezocht, context kreeg bij de voorstellingen met nagesprekken en/of inleidingen en muziek na afloop.

Compagnietheater Amsterdam 4-6 oktober, Het Nationale Theater 6-7 oktober, Maaspodium 13-14 oktober - Festival Café, ontmoetingsplek van het festival

In het Compagnietheater was het festival café. De centrale plek waar artiesten en publiek elkaar ontmoetten, met muziek, panel- en nagesprekken, spoken word programma’s, eten en drinken, en waar het festival een totaal beleving werd. Op de andere locaties (Den Haag en Rotterdam) waren kleinere versies van het festival café ingericht. In de Balie in Amsterdam was dit in combinatie met een klein deel van de expositie, in Het Nati- onale Theater in Den Haag was de festivalruimte gecombineerd met Dag van de Marrons, in Maaspodium was de foyer het festival café met nagesprekken, inleidingen, muziek, spoken word en een deel van de expositie.

Compagnietheater Amsterdam 4-6 oktober, Het Nationale Theater Den Haag 6-7oktober, De Balie Amsterdam 9-10 oktober, Maaspodium Rotterdam 13-14 oktober.

- Hosts van het Festival

Het festival werkte in 2018 met de volgende hosts die de programma’s presenteerden: Compagnietheater - Dorothy Blokland, Jennifer Muntslag, Mara van Nes; De Balie - Jay Pather, Merlijn Geurts, Jennifer Muntslag, Tolhuistuin - Jennifer Muntslag, Katy Streek; Bijlmer Parktheater - Katy Streek; Maaspodium - Norma Schiphof;

(16)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 16 Kunsthal - Tania Christina; Stadsschouwburg Utrecht - Liesbeth Groot Nibbelink; Het Nationale Theater - Mo Hersi, Katy Streek, Kiza Magendane; TivoliVredenburg - Katy Streek.

- Nagesprekken en inleidingen voor publiek

Met nagesprekken en inleidingen in aanwezigheid van de makers boden wij een context voor het publiek bij de voorstellingen. De makers gingen dieper in op het maakproces, de context en actualiteit van de voorstelling.

Vooral het geven van een context vooraf door inleidingen was hierin belangrijk. Zoals een bezoeker opmerkte in de publieksenquête ‘voor iemand voor wie kunst en cultuur niet dagelijks is en een beetje ver van mijn bed is een context wel belangrijk om het te begrijpen’. Uit ons publieksonderzoek blijkt dat deze verdieping en bieden van context door bezoekers erg wordt gewaardeerd.

In Amsterdam in het Compagnietheater opende Dorothy Blokland het festival op 4 oktober. Sara Matchett gaf op 5 oktober een inleiding op Womb of Fire en de achtergronden van deze productie. Jay Pather gaf op 6 oktober samen met PJ Sabbagha een inleiding op de thematiek van Noise. Op 6 oktober had Jay Pather een lang nagesprek met Nora Chipaumire over 100%POP. Op 6 en op 7 oktober had Mara van Nes in de Tolhuistuin een nagesprek met de makers van de voorstelling Here to There. In De Balie was een inhoudelijk programma met inleiding, nagesprek/panelgesprekken. Op 9 oktober was een inleiding op Womb of Fire waarna Merlijn Geurts met Jay Pather een nagesprek in de vorm van een panel had met Sara Matchett en Rehane Abrahams van Womb of Fire met een betrokken publiek. En op 10 oktober was in De Balie een nagesprek/panelgesprek o.l.v.

Jennifer Muntslag met de acteurs en regisseur van Reverse Colonialism. Deze panelgesprekken gingen over verbondenheid met het land, identiteit en dekolonisatie. Dit waren goede inhoudelijke gesprekken met een goede publieksrespons, een mooie combinatie van voorstellingen, inleiding en gesprek met een betrokken publiek. In Bijlmer Parktheater hield Katy Streek op 12 oktober een nagesprek met choreograaf PJ Sabbagha en dansers van Back en Perry Gits van Ka Ki ka waarbij het grootste deel van de bezoekers in de zaal bleef voor het nagesprek.

In Den Haag werd het programma in Het Nationale Theater op 6 oktober geopend door Mo Hersi en Katy Streek i.s.m. met Dag van de Marrons. Na Dag van de Marrons programma en de voorstelling Black Tie was in de foyer een Black Ladies Talk o.l.v. Jennifer Muntslag. Het nagesprek na de voorstelling Back met choreograaf PJ Sabbagha werd geleid door Mo Hersi met een betrokken grotendeels Afro-Surinaams publiek dat veel vragen had en verontrust was door de voorstelling Black Tie over het uitgedragen beeld van ‘zwart zijn’. Op 7 oktober was een gezamenlijk en geanimeerd nagesprek met acteurs en regisseur van Reverse Colonialism en Lesiba Mabitsela van Black Tie, waarin Lesiba inging op mode, beeldvorming, kolonisatie en slavernijverleden en de acteurs van Reverse Colonialism over hun ervaringen van inburgering en ‘erbij horen’. Bij het Institute of Social Studies was 8 oktober een nagesprek door Bruna Coutinho dos Santos met Sara Matchett en Rehane Abrahams van Womb of Fire in aanwezigheid van ruim honderd internationale studenten.

In Utrecht was in de Stadsschouwburg op donderdag 5 oktober een nagesprek door Liesbeth Groot Nibbelink met de regisseur en acteurs cast van Reverse Colonialism over inburgering en wel of niet geaccepteerd worden als Afrikaan in Europa.

In Rotterdam was op 13 oktober in Maaspodium een nagesprek met choreograaf PJ Sabbagha en dansers van de voorstelling Back. Op 14 oktober was een nagesprek door Norma Schiphof met regisseur en acteurs van Reverse Colonialism, waarbij vragen o.a. waren of de ervaringen van de acteurs alleen maar gespeeld waren of ook hun

‘echte’ ervaringen. Op 14 oktober was in de Kunsthal een ‘meeting the artists’ van publiek met Lesiba Mabitsela, Alida Dors, dansers van Xclusiv Company en Henry O’tawiah o.l.v. Tania Christina waarin de deelnemers werden geïnterviewd en het publiek vragen kon stellen. Lesiba Mabitsela gaf hier ook een inleiding op zijn mode performance Black Tie waarin hij vertelde hij over percepties van ‘zwart zijn’, exotisering van het zwarte mannenlichaam en het westerse modebeeld.

Documentaires iAfrica

Voor het tweede jaar werkten wij samen met iAfrica Filmfestival. iAfrica vertoonden o.a. de films Five Fingeres for Marseille, Gifts from Babylon, Fatuma, dansoptredens van Guilherme Duarte en Baddy Mohapi en keynote sprekers Luciana Ceccatto Farah en Sandra Heremans. Het oorspronkelijke plan was een gezamenlijk programma bij Korzo met dans, muziek en film. Omdat het programma bij Korzo geen doorgang kon vinden is iAfrica uitgeweken naar Filmhuis Den Haag en is het Afrovibes programma grotendeels overgebracht naar Het Natio- nale Theater. Het filmprogramma in Filmhuis en het podiumkunstenprogramma in Het Nationale Theater (Spui) vond parallel plaats waardoor het moeilijk was voor publiek zich tussen de ruimtes te begeven. In 2019 werken wij opnieuw met iAfrica samen en zorgen wij voor vroegtijdige afstemming van het programma. iAfrica trok een divers publiek met voornamelijk bezoekers met Afrikaanse roots.

(17)

Bestuursverslag stichting Afro Vibes 2018 17 Workshops en masterclasses

Tijdens het festival zijn masterclasses dans-, theater- en vormgeving gegeven bij kunstvakopleidingen. Ook dit is een belangrijk onderdeel van de contextprogrammering die bijdraagt aan publieksparticipatie. De masterclasses zijn namelijk ook een belangrijk onderdeel van de marketing: deelnemers gingen naar de voorstellingen, kaarten werden in de voorverkoop afgenomen door de instellingen.

Amsterdam

- Bij de Amsterdamse Hogeschool voor de kunsten (Theaterschool) gaf Jay Pather op 4 oktober een gastcollege over choreografie en creatieve maakprocessen aan studenten van de Docent Dansopleiding. Jay Pather presenteerde zijn werk als curator van het Live Art Festival en gaf voorbeelden van locatievoorstellingen in de openbare ruimte in Zuid-Afrika. Het college was een artistieke impuls voor de studenten en werd door de studenten goed ontvangen. Zij kregen een combikaart voor het programma op 6 oktober met onder meer Black Tie. Afro- vibes werkt jaarlijks met deze opleiding samen. Er namen 20 studenten aan deel.

- Bij de Universiteit van Amsterdam gaf Sara Matchett een masterclass meertaligheid bij de Internationale Dramaturgie opleiding. Deze masterclass was georganiseerd door Sruti Bali, theaterwetenschapper en universitair hoofddocent aan de UvA. Hieraan namen 25 studenten deel.

- In het Compagnietheater hebben Sara Matchett en Rehane Abrahams van Womb of Fire op 6 oktober een workshop gegeven aan de 12 deelnemers van het jonge makers programma.

- Bij Likeminds gaf Warona Seane in de periode 3-10 oktober drie workshops als onderdeel van het maakproces voor een interventie optreden bij het Bijlmer Parktheater. Er namen 8 makers aan deel.

Utrecht

- Op de Hogeschool voor de Kunsten (HKU) in Utrecht gaven Luke de Kock, Conway October en Koleka Putuma op 11 oktober een masterclass dans bij de opleiding Docent Theater. Hieraan namen 22 studenten deel.

- Eveneens bij HKU bij de Schrijfopleiding gaf Warona Seane een masterclass schrijf/regie op basis van haar regieprojecten en creatieve werk. Er namen 35 studenten aan deel, die voor een deel ook naar de voorstelling Reverse Colonialism gingen.

Voor beide masterclasses is de belangstelling groot. De samenwerking met de HKU zetten we in 2019 voort.

Den Haag

- Bij de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunst in Den Haag gaf op 3 oktober Nora Chipaumire een mas- terclass waarin zij de studenten meenam in het gebruik van het lichaam als uitdrukkingsmiddel en haar werk als opponent plaatste tegenover theorievorming in de beeldende kunst. Er namen 15 studenten aan deel.

- Bij het Institute of Social Studies was op 8 oktober een seminar door Bruna Coutinho dos Santos over het festival thema LAND verbonden met de voorstelling die avond Womb of Fire. Er namen 30 internationale studenten aan deel.

Rotterdam

- In de Kunsthal gaf Atang Tshikare twee keer een lezing/workshop als onderdeel van Designing the Catwalk over hedendaags ontwerp in Zuid-Afrika en trends en ontwikkeling in design.

- Bij Codarts in Rotterdam gaven PJ Sabbagha en dansers van Forgotten Angle Theatre op 11 oktober een mas- terclass moderne dans aan studenten van de Docent Dansopleiding. Onderdeel hiervan was een ‘studio picknic’

Forgotten Angle Theatre heeft een aantal jaren geleden ervoor gekozen uit Johannesburg te vertrekken en zich te vestigen op het platteland in het noorden van Zuid-Afrika en daar een dansstudio op te zetten. De dansers vertelden over het werken als danser in de rural communities in Zuid-Afrika en de pogingen in Zuid-Afrika kunst en cultuur te spreiden vanuit de grote steden naar het platteland. Er namen 20 studenten hieraan deel.

- Bij Maaspodium was op 14 oktober een workshop van dansers van Forgotten Angle Theatre met dansers van Future in Dance.

- Expertmeeting: Rondetafelgesprek

Op 9 oktober was een rondetafelgesprek georganiseerd in De Balie in Amsterdam rondom het festivalthema LAND. De middag werd geopend door moderator Jay Pather die sprak over podiumkunsten en hoe kunstenaars zich verhouden tot het thema Land. Er waren vervolgens twee panels waar sprekers met elkaar in gesprek gingen over hun werk en verbinding tot het thema. Het eerste panelgesprek ging over ‘Land and the archive’

met een keynote van de Zuid-Afrikaanse schrijver Sylvia Vollenhoven. Het panelgesprek was met Maarten van Hinte (rightaboutnow.inc), Josien Pieterse (Framer Framed), Jennifer Tosch (Black Heritage Tours) en Richard Kofi (Museum Volkenkunde, Tropenmuseum). Het tweede panelgesprek ging over ‘Representation of Land and identity by artists’ met een keynote door theaterwetenschapper en universitair docent UvA Sruti Bala die vervolgens in gesprek ging met actrice Rehana Abrahams, choreograaf Alida Dors en maker Lesiba Mabisela. Het rondetafelgesprek – dat ook open was voor algemeen publiek – was (en is) een belangrijk schakelpunt om de doelgroep ‘professionals en stakeholders’ bij het festival te betrekken, waaronder buitenlandse festivals. Ver-