Test Havo 4 – Hoofdstuk 2 - Koolwaterstoffen
Tip: Leest eerst de vraag, en dan pas de tekst die erbij gegeven is.
Opgave 1 Op aarde zijn alle levensvormen gebaseerd op koolstof, waterstof, stikstof en zuurstof. Eén theorie is dat buitenaards leven niet persé uit deze drie stoffen zou hoeven te bestaan. Silicium heeft grotendeels dezelfde eigenschappen als één van de stoffen hierboven.
a. Welke stof zou er vervangen kunnen worden door silicium, en waarom? Op Aarde is water één van de belangrijkste stoffen om leven te laten bestaan. b. Zou volgens de silicium-vervangings-theorie water nog steeds een
belangrijke stof zijn? Leg uit.
Opgave 2 Geef de structuurformule van: (Pas op: twee kolommen!!!) a. 3-methyl-pentaan e. propaandizuur
b. 2,3-dimethyl-2-hexanol f. 2,2,3-trihydroxy-3-butaanamine c. 3-amino-2-ethyl-butaanzuur g. 1,3,5-trinitro-benzeen
d. 1,1,2,2-tetrafluoretheen h. 1,2,3,4,5-pentachloor-cyclopenteen Opgave 3 Geef de structuurformules en de systematische namen van de vijf cycloalkanen
met molecuulformule C6H12 en een ring van tenminste vier koolstofatomen.
Opgave 4 a Geef de structuurformules van methylpropaan en butaan.
b Leg kort uit welke van de twee onder a genoemde stoffen het laagste en welke het hoogste kookpunt heeft.
Opgave 5 Geef de systematische namen bij de volgende structuurformules:
C. A.
B. D.
Opgave 6
Eén van de belangrijkste stoffen die bijdraagt aan het afbreken van de ozonlaag zijn CFK’s. Dit zijn koolwaterstoffen waarvan de waterstofatomen volledig zijn vervangen door chloor en fluor. Ze werden vooral gebruikt als koelmiddel of als drijfgas voor spuitbussen.
HFK’s waren de opvolger van deze stof. Dit zijn koolwaterstoffen waarbij de waterstof gedeeltelijk vervangen is door fluor. Deze stoffen zijn instabieler, en vallen uit elkaar voordat ze de ozonlaag goed kunnen beschadigen. Helaas dragen deze stoffen juist weer heel erg bij bij het broeikaseffect.
Al deze stoffen vallen onder de klasse van de halonen. Dit zijn dus koolwatertoffen waarbij één of meer waterstofatomen vervangen zijn door een halogeen. Het vervangen gebeurt meestal door een additie-reactie, waarbij een dubbele binding wordt verbroken en de halogenen zich op de vrije plaatsen aan de koolstof binden.
Halonen zijn allemaal volgens een standaard-systeem genummerd.
Halon 1211 is broomchloordifluormethaan. Halon 2301 is broomtrifluorethaan. Het nummer van de halon staat voor het aantal koolstof, fluor, chloor en broomatomen.
Halon 1211 bestaat dus uit 1 koolstof, 2 fluor, 1 chloor en 1 broom-atoom. Halon 2301 bestaat dus uit 2 koolstof, 3 fluor, 0 chloor en 1 broom-atoom. a. Geef een juiste naam van Halon 4400.
b. Geef de structuurformule van Halon 1220. c. Waarom kan Halon 3404 niet bestaan? d. Zijn halonen alkanen of alkenen, en waarom?
Opgave 7 Geef de molecuulformule van:
******** EINDE******* Pagina 2 van 2
