Resultaten waar het BBM zich op dit moment op richt zijn veelal zakelijk. De eerste prioriteit is de organisatie goed neerzetten. Er moeten heel veel praktische zaken geregeld worden. Simpele dingen, zoals bij de bank een automatische incasso opzetten vergen veel inspanning. De organisatie verwacht eind 2014 zo ver te zijn dat er een serieus begin kan worden gemaakt met sociale projecten in de wijk. Dit blijkt duidelijk uit het ondernemingsplan:
Maar; bovenal geldt voor 2014, het eerste jaar ondernemen in het Bruishuis:
Op termijn hebben we natuurlijk al allerlei ideeën (overnachtingsmogelijkheden voor bezoekers
Gelredome, buurttaxi service, laagdrempelige sportmogelijkheden voor bewoners in het Bruishuis) maar eerst moet de basis er liggen.
Daarom heeft de verhuur van de units en de benedenverdieping en daarnaast de coördinatie van de vrijwilligersactiviteiten, die alle huurders gaan doen, allereerst de volledige aandacht van het Bewonersbedrijf. Als dat geborgd is, kunnen activiteiten steeds verder worden uitgebreid. We verwachten daar het jaar 2014 voor nodig te hebben.(Klein Nienhuis 2013)
Er zijn al wel activiteiten, diensten en projecten die het BBM heeft opgestart. Hierin moet onderscheidt gemaakt worden. Er zijn projecten die al eerder bedacht zijn en die nu geïncorporeerd zijn, omdat ze passen bij de filosofie van het BBM. Er zijn ook wijkgerichte activiteiten die plaatsvinden sinds het BBM het Bruishuis heeft overgenomen. De eerstvolgende drie paragrafen bespreekt de huidige wijkgerichte activiteiten. De laatste twee paragrafen bespreken de geïncorporeerde projecten.
5.1.1 Vrijwilligerswerk door bewoners
In het Bruishuis kunnen mensen van allerlei leeftijden, nationaliteiten en achtergronden terecht. Mits ze netjes huur betalen en zich netjes gedragen. Tegen een huurprijs die iets onder de norm ligt, hebben ze de beschikking over een woon- /slaapkamer, badkamer en keukenblokje. Een kamer van 28 m² inclusief gas, water en licht kost 375 euro. Als ze twee uur in de week vrijwilligerswerk in de wijk doen, krijgen ze een bescheiden korting op de huur (Klein Nienhuis 2013). Op dit moment is het BBM bezig met het organiseren van dit vrijwilligerswerk. Er zijn momenteel 27 contracten met het BBM wat 54 uur aan vrijwilligerswerk oplevert per week. Uiteindelijk wil Klein Nienhuis van de huidige 1.5 fte naar 4 fte toe. Het vrijwilligerswerk gaat grotendeels op basis van eigen kunnen. Studenten zouden taalles of
42 Het laaggeletterden percentage in de wijk ligt rond de 35% wat hoger is dan het landelijk gemiddelde (Int. Voorzitter en zakelijk leider). Om dit percentage te verlagen, zouden studenten een uitkomst kunnen bieden.
In eerste instantie zal het vrijwilligerswerk zich vooral richten op het onderhoud van het gebouw. Er is nog achterstallig onderhoud wat aangepakt moet worden. Het casco valt onder de verantwoordelijkheid van Volkshuisvesting, maar om de leefbaarheid in het gebouw te verbeteren wordt er o.a. veel
schilderwerk verricht. Ook worden units omgebouwd tot bedrijfsruimte of woningen. Wanneer het BBM stevig in de schoenen staat en het Bruishuis in goede staat verkeerd, kan het vrijwilligerswerk worden uitgerold over de wijk. Uiteindelijk wil het BBM hierdoor ook concurrerend worden met de gemeente en andere aanbieders. Door de inzet van huurders en vrijwilligers van elders uit de wijk, kan het BBM bijvoorbeeld schoonmaak, groenwerkzaamheden, veiligheid en vervoer goedkoper neerzetten dan de huidige aanbieders (Klein Nienhuis 2013).
5.1.2 Buurtpreventie en reclassering
Vanuit het bewonersbedrijf loopt het project ‘Buurtpreventie’. Er is groep vrijwilligers die in en om het Bruishuis de wijk ‘in de gaten’ houden. Ze lopen ’s avonds twee aan twee een ronde door de wijk om te kijken of alles rustig is. In vakanties kunnen wijkbewoners bij deze groep melden wanneer ze op vakantie gaan en eventueel extra oplettendheid vragen. Dit initiatief kan eventueel navolging krijgen in andere delen van de wijk (Klein Nienhuis 2013). Het doel van buurtpreventie is de veiligheid en het
veiligheidsgevoel vergroten. Inbraak is een serieus probleem in de wijk, achterpaden van woningen zijn afgesloten met hekken en op daken lopen rails met scherpe punten. Dit zorgt voor een agressieve uitstraling. Die fysieke uitstraling zal door buurtpreventie niet veranderen, maar de oorzaak van die agressieven fysieke elementen wordt door dit project wel aangepakt.
Er bestaan ook contacten met de reclassering. Vanuit de reclassering komen cliënten werk doen in en om het Bruishuis. Ze staan onder begeleiding van de huismeesters. Er worden door het BBM twee vliegen in één klap geslagen. Het BBM ontvangt een vergoeding voor het begeleiden van de reclassanten en tegelijkertijd wordt het maatschappelijk nut gediend, door ze vertrouwd te maken met arbeid.
5.1.3 Individuele hulp voor huurders
Het BBM wil aandacht besteden aan de zelfredzaamheid van bewoners, maar dat wil niet zeggen dat ze niet op weg worden geholpen bij problemen. Dat kunnen problemen in het Bruishuis zijn, maar ook problemen op het persoonlijk vlak of in de werksfeer. Eén keer per week houdt de zakelijk leider een spreekuur, waar huurders met klachten of problemen terecht kunnen. Sommige bewoners willen graag huursubsidie aanvragen, wat afgewezen wordt, omdat de woningen niet over een eigen keuken beschikken, die wordt gedeeld op een verdieping. Maar toch wordt er door de zakelijk leider aangeboden om contact te zoeken met een advocaat om te bekijken wat de mogelijkheden zijn. Er woont ook een jongen in het huis die onder begeleiding staat van veel hulpverleners en die nu een job coach toegewezen krijgt die hij liever niet wil. Hij is nu in het Bruishuis aan het werk als schilder en begint op adem te komen na een moeilijke periode.
43 Door de hoeveelheid hulpverleners die zich bezig houden met hem wordt hij onrustig. Klein Nienhuis neemt het initiatief om uit te zoeken hoe het zit en wil de zorg voor de jongen officieel op zich nemen als het niet anders kan. Dit houdt dan wel in dat de zak met geld die nu aan de jongen besteedt wordt, naar het BBM gaat, zodat vanuit het Bruishuis geholpen kan worden. Hieruit blijkt het zakelijk instinct van de leider. Hij heeft het beste met iedereen voor, maar het moet financieel wel haalbaar zijn en het liefst wat opleveren wat betreft de sociale doeleinden van het BBM.
Het is de bedoeling dat mensen kansen geboden wordt en dat er vanuit het huis elkaar een helpende hand toegestoken wordt. De zakelijk leider zegt: ‘Ik wil niet alleen maar de makkelijke, leuke, aardige
mensen hier hebben’. Er wonen onder andere een Afrikaanse jongen, een Venezolaanse vrouw en een
Portugese jongen die een kans krijgen om rustig te kunnen wonen in het Bruishuis. In het contract staan duidelijke afspraken en sommige contracten zijn op maandbasis en worden per maand verlengd, wanneer het niet werkt kan iemand er snel uitgezet kan worden. Maar dat is niet de basis. De zakelijk leider geeft aan: ‘Als er 7 mensen hier komen wonen waarbij het goed gaat en de 8ste geeft problemen, hoop ik dat de rest van het huis sterk genoeg is om dat op te vangen, om diegene op te vangen.’
De huismeesters zijn beschikbaar tegen een laag tarief om klussen te doen zowel in het Bruishuis als in de omgeving van het Bruishuis. Ze doen dit nu nog vaak gratis, maar de zakelijk leider ziet wel een mogelijkheid om hier geld aan te verdienen: ‘Ook de huismeesters worden steeds vaker gevraagd om
klusjes te doen. Dat gaat ook geld kosten, 5 of 7.5 euro per uur. Dat is voor mensen met AOW inkomens een uitkomst. Waar vindt je nog een klusjesman die voor zo weinig geld je kan en wil helpen? Dit
betekent een win/win situatie voor zowel de bewoners als het BBM.
5.1.4 Geïncorporeerd project Pimp my Goal
Pimp my goal is een naschools opvangproject waarbij er gevoetbald wordt, huiswerk gemaakt wordt en een broodmaaltijd genuttigd wordt. In de wijk wordt de voorzitter van het BBM meester ‘hagelslag’ genoemd. De link met het BBM is de voorzitter zelf. Omdat hij het project heeft opgestart en nu deel uit maakt van het BBM valt ook dit project onder het BBM. De voorzitter van het bewonersbedrijf woont al 60 jaar in de wijk, is vroeger voetbaltrainer geweest. Hij heeft naar eigen zeggen Theo Janssen naar het betaald voetbal gecoacht. Hij is van mening dat je de mentaliteit van de jeugd moet veranderen om de wijk op de lange termijn te kunnen verbeteren. De herstructurering heeft gezorgd voor met name fysieke verbetering van de wijk, maar hij vind dat er meer aandacht moet worden besteed aan de sociale factor: ‘Ik kan ook stenen stapelen, maar hoe zit het op het sociale vlak. De mensen die in deze
buurt wonen die geen Nederlands spreken, die krijg je niet achter die geraniums weg. Dat is het probleem hier. De nieuwbouw is mooi, maar hier is het nog klein Liverpool wat je ziet. Er zit hier veel ellende achter die voordeuren. Ze praten hier altijd over geweld achter de voordeur en mijn reactie is ‘wanhoop aan de achterdeur’. En dat moet veranderen. Maar die oudjes krijg je niet, de jonge mensen, die kleintjes moet je omvormen. De wijk moet je niet omtoveren, je moet de jeugd naar je hand zien te zetten.’
44 Hij legt uit dat alle kinderen profvoetballer willen worden. Daar zien ze status en geld en de meeste kinderen zien dat als uitweg uit Malburgen. ‘Kinderen die hier komen wonen die weten dat ze
tweederangs burgers zijn. Dat weten ze.’
Veel kinderen in Malburgen hebben een leerachterstand. Om te voorkomen dat kinderen door de leerachterstand zich niet meer interesseren voor school en minder gaan presteren of school verlaten heeft de voorzitter het project opgestart. In 2007 is het project begonnen en was een uitvloeisel van het Kan Wél project Malburgen. Het werd gesponsord door bouwbedrijf Vastbouw en de vaste partners in het project waren Volkshuisvesting en Het Sportbedrijf . Sportbedrijf Arnhem maakt deel uit van de gemeente Arnhem (www.sportinarnhem.nl). Toen vond dit project plaats in sporthal de Malburcht. In de hoogtijdagen van het project werd het gefinancierd met Vogelaargeld, maar nu dat op het einde loopt houdt hij 4000 euro over op jaarbasis. Dit geld wordt niet naar hem overgemaakt, maar naar het Sportbedrijf van de gemeente. Dat levert strubbelingen op: ‘Het geld wat ik over houdt wil ik graag het
jaar daarna gebruiken, maar dan is het weg. Sportbedrijf vindt dat ze het zelf mogen besteden, maar het is bestemd voor Pimp my goal. Ik heb weer een aanvraag gedaan om dat geld te krijgen, maar daar krijg ik geen reactie op.’
Om de huiswerkbegeleiding in goede banen te leiden wordt er samengewerkt met een leraar die dat op vrijwillige basis doet. Maar een lokaal zoeken waar dit plaats kan vinden is geen vast gegeven. Er wordt geen lokaal beschikbaar gesteld en vaak worden gemaakte afspraken niet nagekomen en is het lokaal op slot of in gebruik. De voorzitter ziet dit als pesterij van de gemeente. Door het project onder te brengen bij het BBM hoopt hij het te kunnen stabiliseren. De doelgroep waar dit project op gericht is, zijn jongeren tussen de 10 en 14 jaar. Momenteel doen er 24 kinderen mee aan het naschoolse opvang project. De resultaten ziet de voorzitter vooral in het gedrag op straat van de kinderen. ‘De jongeren
staan met groepjes bij elkaar in de wijk en daar heb ik er toch altijd 1 of 2 van gehad. Er liep eens een groep van 10 allochtonen bij elkaar, maar ook 3 die ik had gehad, die zijn nu 18 en die roepen dan ‘he, dat is de meester van de hagelslag’ , broodje hagelslag. Ze lopen dan heel stoer voorbij, maar ze hebben het er wel over.’
Vanuit zijn passie om te werken met kinderen en jongeren is het project ontstaan, maar ook de wil om deel te nemen in het BBM. Uiteindelijk is het doel om ook een financiële link tot stand te brengen, waardoor hij niet meer afhankelijk is van subsidies vanuit instanties.
5.1.5 Geïncorporeerd project Vertrouwenspersonen huiselijk geweld Malburgen
Van 2007 tot 2009 heeft het project vertrouwenspersonen huiselijk geweld Malburgen bestaan. De huidig zakelijk leider van het BBM is de bedenker van het project. In 2004 werkte hij in het
Veiligheidshuis Arnhem-Zuid en tijdens een gesprek met Marokkaanse vrouwen op de olympiade in dit jaar kwam het thema huiselijk geweld aan bod. Tijdens deze olympiade werd een agenda vastgesteld om de nota sociale bouwstenen uit te kunnen werken. Deze nota was bedoeld als tegenhanger van het fysieke herstructureringsplan, het ontwikkelingsplan Malburgen. Het thema werd opgenomen als sociale bouwsteen in Malburgen. In 2006 werd hem gevraagd een project op te zetten.
45 Dit project werd door Klein Nienhuis opgezet, grotendeels gesubsidieerd door provincie Gelderland en de dagelijkse leiding was in handen van Eus de Wit van Stichting Rijnstad. Een diverse groep van 15 personen, mannen en vrouwen van verschillende afkomst uit de wijk hebben trainingen gevolgd om mensen die te maken hebben met huiselijk geweld te kunnen helpen. In 2009 werd dit tweejarig project beëindigd. Van 2010 tot 2012 heeft het project gedraaid met behulp van Vogelaargeld, daarna is het door Klein Nienhuis wel voortgezet, ondanks dat er geen Vogelaar geld meer was, maar hij vindt het een belangrijk project en hoeft er geen geld aan te verdienen. Op dit moment draait het project nog steeds en vallen de vertrouwenspersonen onder het bewonersbedrijf.
De doelgroep die hiermee bereikt werd was divers, al is wel bekend dat de meeste personen vrouwen waren. In 2008 is er met 32 mensen gesproken waarvan er 5 mannen waren. In de eerste helft van 2009 is met 25 mensen gesprekken gevoerd waarvan er 3 mannen waren. Van de doorverwijzingen naar politie of hulpverlening was van de 26 verwijzingen er één een man (Klein Nienhuis 2009). Er wordt wel geprobeerd de drempel om hulp te zoeken te verlagen voor alle bevolkingsgroepen door een heel divers team van hulpverleners op te leiden. Vanwege de grote etnische verscheidenheid aan mensen in
Malburgen bestaat de groep vertrouwenspersonen uit: 2 Nederlands e mannen, 1 Marokkaanse man, 3 Nederlandse vrouwen, 2 Turkse vrouwen, 1 Afghaanse vrouw, 1 Irakese vrouw, 1 Keniaanse vrouw, 1 Surinaamse vrouw, 1 Iranese vrouw en 2 Marokkaanse vrouwen (Klein Nienhuis 2009). Hierdoor wordt de reikwijdte van het project vergroot, doordat voor alle doelgroepen in de wijk de mogelijkheid bestaat te praten met iemand waarbij ze zich prettig voelen.
Door dit project kan de leefbaarheid en het welzijn van de bewoners vergroot worden. De noodzaak is in Malburgen aanwezig, want de politie noemt huiselijk geweld “zeer omvangrijk” op basis van meldingen en aangiftes die bij hen binnenkomen (Klein Nienhuis 2009).