Europese Kaders
Vogelrichtlijn, Habitatrichtlijn & Natura 2000
De Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn van Europa geven aanleiding tot het aanwijzen van Natura 2000- gebieden. Deze richtlijnen zijn verder uiteengezet in de Nederlandse Natuurbeschermingswet (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2017, p.78).
De natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Hierin worden bepaalde diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving beschermd voor het behoud van biodiversiteit. De wettelijke basis ligt in de Natuurbeschermingswet. Nederland bezit ruim 160 natura 2000-gebieden. Elk gebied heeft eigen regelgeving wat specifiek op het gebied van toepassing is. Provincies dienen hiermee rekening te houden in de uitvoering van het waterbeheer (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2017, p.21).
De Groote Peel is ook aangeduid als een Natura 2000-gebied. De provincie dient hier rekening mee te houden en met de eisen die de wet stelt rekening te houden in het beheerplan. Het beheerplan wordt door de provincie opgesteld in samenwerking met andere partijen zoals beheerders, gebruikers, omwonenden, gemeenten, natuurorganisaties en waterschappen.
Kaderrichtlijnwater
De Kader Richtlijn Water is het belangrijkste instrument van het Europees waterbeleid. De richtlijn zet zich in voor de bescherming van zoetwaterbronnen, hiermee wil het een goede toestand bereiken. Het waarborgt hiermee de kwaliteit van oppervlakte en grondwater. Het kent een
planperiode van zes jaar, hierna worden de beheerplannen aangepast daar waar nodig en worden er nieuwe maatregelen opgesteld. De KRW verplicht lidstaten van het opvolgen milieudoelstellingen (geen achteruitgang van de toestand, een goede chemische en ecologische toestand van
oppervlaktewateren en een goede chemische en kwantitatieve toestand van grondwater), registers van beschermde gebieden aan te leggen, monitoringprogramma's uit te voeren,
De rol van de provincie in deze kaderrichtlijn is het juridisch verankeren van de ecologische doelen, begrenzing, status en watertype van de regionale kunstmatige en sterk veranderde
oppervlaktewaterlichamen. De provincie dient plannen op te stellen om aan het kaderrichtlijnwater te voldoen (Interprovinciaal Overleg ,2019). De provincie Limburg heeft bij het samenstellen van het waterplan en het beheerplan rekening te houden met de KRW (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2017, p.78).
Nationale kaders Waterwet
Op nationaal niveau is dit de meest allesomvattende wetgeving met betrekking op water. Het regelt het beheer van watersystemen, waterkeringen, oppervlaktewater- en grondwaterlichamen. Het ziet toe op het beperken en het voorkomen van overstromingen, wateroverlast, waterschaarste, de bescherming en verbetering van kwaliteit van watersystemen en de vervulling van maatschappelijke functies van watersystemen. Deze wet heeft er teven tot geleid dat het totale aantal van
verschillende wetgeving beperkt is geworden (Rijkswaterstaat, z.d.). Wat betreft waterschaarste en de kwaliteit van watersystemen heeft deze wet betrekking op de verdrogingsaanpak, waarbij de provincie rekening moet houden bij het vormgeven van plannen.
Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR)
De SVIR is de opvolger van de nota Ruimte. Een van de hoofdzaken van het SVIR is het
Natuurnetwerk Nederland (NNN). Hiervan maken Natura 2000-gebieden deel uit. Provincies dienen deze hoofdstructuur binnen kaders uit te voeren. In 2021 moeten deze maatregelen zijn gerealiseerd door de provincies. Provincies vertalen deze door naar plannen (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2017, p.79).
Wet Natuurbescherming
Deze wet voegt drie oudere wetten samen. Het heeft als doelen het beschermen van planten en dieren. Dit werkt door in het feit dat de natuur dan tegen een stootje kan. Provincies bepalen wat wel en niet mag in de natuur. Zij zijn verantwoordelijk voor vergunningen en ontheffingen
(Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2019). Wet Bodembescherming (Wbb)
Een wet die ook invloed heeft op de plannen van de provincie is de Wet Bodembescherming. Bij In deze wet zijn regels vastgelegd die de bodem beschermen. Hierin komt naar voren dat grondwater onderdeel is van de bodem. De Wbb regelt daarnaast de sanering van verontreinigde bodem en daarmee grondwater. Voorheen was er ook waterbodemregelgeving maar deze is inmiddels opgenomen in de Waterwet (Rijkswaterstaat, z.d.)
Wet Natuurbescherming
De Wet Natuurbescherming geeft aan dat er voor alle Natura 2000-gebieden een beheerplan opgesteld moet worden (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2017, p.27).
Waterbeheerplan Waterschap
Ieder waterschap heeft zijn eigen waterbeheerplan, zo ook de provincie Limburg. Het waterschap heeft in samenwerking met de provincie Limburg e belanghebbenden in de streek een Nieuw Limburgs Peil (NLP) opgesteld, hierin worden gewenste grond en oppervlaktewaterstanden
beschreven. Zo ook voor natuurlijke gebieden. Het gaat er vooral om dat in landbouw- en natuurlijke gebieden water kan worden vastgehouden. Expliciete aandacht is er voor Natura 2000 opgaven. Een van de opgaven was dat voor 2018 alle drainage in Limburg peilgestuurd is. Maatregelen voor de waterhuishouding moet tevens verbeterd worden in de Natura 2000-gebieden.
Maatregelen van het NLP in de Groote Peel betekent voornamelijk vernatting. Aan Limburgse zijde kan het areaal van watercondities voor herstellend veen verbeterd worden van 0 tot 42 ha. Aan Brabantse zijde zijn deze niet vastgesteld in het NLP. De voortgang wordt gemonitord. Verder dient er aan Limburgse zijde nog 10 ha gerealiseerd te worden. In vergelijking is dit in Noord- Brabant 150 ha (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2017, p.92).
Programmatisch aanpak stikstof (PAS)
Dit is landelijk beleid om de stikstofdespositie terug te dringen, aangezien dit voor verzuring van de habitat leidt. In de Groote Peel is een gebiedsanalyse uitgevoerd aangezien het een Natura 2000 gebeid betreft (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2017, p.91). Bij dit beleid komt hetzelfde knelpunt aan bod als in het beheerplan, namelijk verdroging
Omgevingswet
Met ingang van 2021 zal er van deze wetgeving een deel komen te vervallen en samengevoegd worden tot een Omgevingswet. Deze wet wordt in het leven geroepen om een goede balans te zoeken tussen het benutten en beschermen van de fysieke leefomgeving (Ministerie van
Binnenlandse Zaken en Koningsrelaties, 2019). De vormgeving van deze wet is nu in volle gang in alle provincies.