(1948)
Specifieke narratieven
Verenigde Staten
1787: vaststellen der Grondwet (''op rationalistische gronden overwogen de slavernij af te schaffen''). 1803: Koop van Louisiana.
1807: de afschaffing van de slavenhandel door de Verenigde Staten
1848: Noordelijk deel van Mexico veroverd. 1860: Abraham Lincoln als president gekozen.
1861: de Zuidelijke legers vallen een fort bij de haven van Charleston aan. Het begin van de Burgeroorlog.
1864: Lincoln met overweldigende meerderheid als president herkozen.
1865: Lincoln werd vermoord. Suriname
1806: de Britten nemen de macht over van de Nederlandse machtshebbers tijdens Franse Tijd.
1807: de afschaffing van de slavenhandel door het Verenigd Koninkrijk.
1922: grondwetswijziging waarbij verhouding tussen Nederland en koloniën veranderd (zorgde voor geen verandering bij West-Indië).
Zuid-Afrika
1652: vestiging van de Nederlanders aan de Kaap de Goede Hoop.
1806: Britten nemen de macht over van de Nederlandse machtshebbers tijdens Franse Tijd.
Koninkrijk.
1837: de Grote Trek (een aantal Boeren verlaten de Kaap- kolonie en stichten een nieuwe nederzetting.
16 december 1838: Slag bij de Bloedrivier tussen de Boeren en de Zoeloekoning Dingaan.
1852: erkenning van Transvaal als onafhankelijke staat door de Britse regering.
1854: Oranje-Vrijstaat krijgt vrijheid van de Britse regering terug.
1867: ontdekking van diamanten-velden bij Kimberley. 1877: gebied waar deze diamanten-velden liggen door Britten geannexeerd.
1881: de Britten verslagen op de Amajoeba.
1884: Transvaal in 1884 gedeeltelijk vrijverklaard. 1886: bij Witwatersrand wordt goud gevonden.
Januari 1896: Jameson wordt verslagen bij Krügersdorp door Cronjé.
April 1900: Bloemfontein en Pretoria werden bezet door het Verenigd Koninkrijk.
1902: Vrede van Vereniging tussen het Verenigd Koninkrijk en de Boeren in Zuid-Afrika.
1906: Transvaal kreeg zelfbestuur. 1907: Vrijstaat krijgt zelfbestuur.
1909: de Unie van Zuid-Afrika kwam tot stand. De Nederlandse Antillen
1922: grondwetswijziging waarbij verhouding tussen Nederland en koloniën veranderd (zorgde voor geen verandering bij West-Indië)
Schematische
narratieve templates Verenigde Staten Uitbreiding Westwaarts. Daarbij werden de indianen uitgeroeid, maar immigratie zorgde voor toename van meer witte bewoners.
Republikeinen (Noorden) willen slavernij afschaffen, maar de Democraten willen dat niet (Zuiden). Het Zuiden verloor en de bevolking leed zeer.
Zuid-Afrika
De Britten wilden het lot van de kleurlingen verbeteren, maar de Boeren waren het daar niet mee eens. Alleen de Britten bleven zich bemoeien met de Boeren. Uiteindelijk verloren de Boeren de strijd van de Britten.
De Nederlandse Antillen
Nederland bemoeit zich veel met koloniën (vooral Oost- Indië).
Suriname
Nederland bemoeit zich veel met koloniën (vooral Oost- Indië).
Discoursanalyse Negers
Betekenis 1.
''lid van een van de zwarte of donkerbruine rassen die oorspronkelijk uit Afrika afkomstig zijn (door sommigen als beledigend ervaren)''.229
Betekenis 2.
''zwarte, neger'' (15de eeuw). ''Neger'' is afgeleid van het
229 Van Dale, ''Negers''. https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/negers %20%20%20#.XMbLLegzbIU (geraadpleegd op 29 april 2019).
Portugese en Spaanse ''negro''.230
Betekenis 3.
''neger, zwarte slaaf'' (1602) Betekenis 4.
''zwarte slaaf'' (1644) Betekenis 5.
''zwarte inwoner van Afrika'' (1708) Betekenis 5.
''persoon met Afrikaans bloed'' (1955) Herkomst.
Portugezen en Spanjaarden waren de eerste Europese naties die in slaven gingen handelen en gebruikte het woord ''negro'' om de zwarte bevolking en/of de slaven te benoemen.231 Daarna namen andere Europeanen dit woord
over. Na de slavernij bleven mensen het woord gebruiken om mensen met een donkere huidskleur aan te duiden en aan het begin van de twintigste eeuw werd het woord zelfs ''als een teken van zwart zelfbewustzijn gebruikt''. In de 21ste eeuw kreeg het woord wederom een negatieve bijklank
en werd het ''door sommigen als beledigend ervaren''.
Negerhut
De betekenis van dit woord staat niet in woordenboeken, maar het wordt geassocieerd met het boek De (neger)hut
van Oom Tom (1852) van Harriet Beecher Stowe.
Slaven
Betekenis 1.
''lijfeigene die geen persoonlijke rechten heeft.''232
Betekenis 2.
''sklabos: ''onvrije van Slavische herkomst'' (6e eeuw)
Betekenis 3.
slavus: ''iemand van Slavische herkomst'' (7de eeuw)233
Betekenis 4.
sclavus: ''mens die eigendom is van een ander, lijfeigene''
(10e eeuw)
Herkomst.
De term ''slaven'' is mogelijk afkomstig van het Oud-
Slavische woord ''slovo'' (woord, spreken) en zou te maken met het feit dat de Slavische volkeren vaak als ''lijfeigenen'' verkocht werden in de middeleeuwen.234
Negerslaven
Een combinatie van de woorden ''neger'' en ''slaaf''. Kortom: dit waren zwarte slaven.
Negerarbeid
Een combinatie van de woorden ''neger'' en ''arbeid''. Kortom: werk dat door de zwarte bevolking verricht werd.
Blank
230 Meertens Instituut, ''Neger''. http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/neger (geraadpleegd op 6 mei 2019).
231 ''Het n-woord''. https://www.slavernijenjij.nl/de-erfenis-nu/het-n-woord/ (geraadpleegd op 6 mei 2019). 232 Van Dale, ''Slaaf''. https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/Slaven
%20#.XMbLrOgzbIU (geraadpleegd op 29 april 2019).
233 Meertens Instituut, ''Slaaf''. http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/neger (geraadpleegd op 6 mei 2019).
234 Jaap de Berg, ''Aan 'slaven' danken we het woord 'slaaf' en niet andersom.
https://www.trouw.nl/home/aan-slaven-danken-we-het-woord-slaaf-en-niet-andersom~aa7b10ed/ (geraadpleegd op 6 mei 2019).
Betekenis 1.
1) ''helderwit: de blanke sneeuw''.235
2) ''niet bevlekt''.
3) ''niet gekleurd: het blanke ras; blanke vla; blank hout''. Betekenis 2.
''Het woord ‘blank’ heeft een positieve gevoelsbetekenis. Het heeft de klank van maagdelijk, onbedorven, zuiver en onaangetast. Als je hartje maar blank is. De kleurwoorden wit en roze hebben die positieve bijbetekenis niet''.236
Kleurlingen
Betekenis 1.
1) ''iemand van gemengd ras''.237
2)''niet-blanke''. Betekenis 2.
''Letterlijk iemand met een gekleurde huid. Heeft voor veel mensen echter een negatieve betekenis, doordat het vooral bekend is geworden als een aanduiding van een
bevolkingsgroep tijdens het blanke apartheidsregime in Zuid Afrika, onderscheiden van zwart en blank.''238
Hottentotten
Betekenis 1.
1) ''lid van het volk van de Khoikhoi in het zuiden van Afrika''.239
2) ''(pejoratief) onbeschaafd, onhandig persoon''. ''gebruikt vanuit etnocentrisch superioriteitsgevoel''. Betekenis 2.
''door de Hollanders zo genoemd omdat ze bij het dansen
steeds hot, hot zongen; zij noemden zichzelf khoin
khoin'' (mensen der mensen)'' (1652).240
Betekenis 3.
''onbeschaafd, dom persoon. Eigenlijk: lid van een stam uit Zuidwest-Afrika. Het is een klanknabootsend woord.
Volgens Van Dale ‘door de Hollanders zo genoemd omdat ze bij het dansen steeds hot, hot zongen’. Hottentot als term voor een stotteraar (voor de kolonialen was de taal van de (…) (inheemse bevolking) onverstaanbaar) is ondertussen in onbruik geraakt. In Zuid-Afrika is hottentot sedert de achttiende eeuw een denigrerende benaming''.
Kaffers
Betekenis 1.
1) ''(Jiddisch-Hebreeuws) (scheldwoord) (pejoratief) lomperd, stommeling''.241
2) ''zwarte Zuid-Afrikaan (vroeger), Bantoe in Zuid-Afrika''. 235 Van Dale, ''Blank''. https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/Blank%20#.XMbMx- gzbIU (geraadpleegd op 29 april 2019).
236
Hans Kaldenbach,''Blank'' https://www.ensie.nl/hans-kaldenbach/blank (geraadpleegd op 29 april 2019). 237 Van Dale, ''Kleurling''. https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/kleurling#.XMbSYugzbIU(geraadpleegd op 29 april 2019).
238Martin Meulenberg, ''Kleurling''. https://www.ensie.nl/martin-meulenberg/kleurling (geraadpleegd op 29 april 2019).
239 Het Nederlandse Wikiwoordenboek, ''Hottentot''. https://www.ensie.nl/wiktionary/hottentot (geraadpleegd op 29 april 2019).
240 Meertens Instituut, ''Hottentot''. http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/hottentot (geraadpleegd op 7 mei 2019).
241 Het Nederlandse Wikiwoordenboek, ''Kaffer''. https://www.ensie.nl/wiktionary/kaffer (geraadpleegd op 7 mei 2019).
Betekenis 2.
''leden van bepaalde negerstammen in Zuidoost-Afrika'' (1596).242
Betekenis 3.
''ongelovigen (niet-moslims)'' (1641). Betekenis 4.
''leden van één bepaalde stam in Zuid-Afrika'' (1668).243
Betekenis 5. ''Boer'' (1752). Betekenis 6.
''Lompe vlegel'' (1916-1917). Herkomst
''Caffer/Kaffer'' betekent ''ongelovige, d.w.z. niet-moslim'' en is ontleend aan het Arabische ''kāfir'', en was al vroeg een aanspreekvorm ''voor de zwarte volkeren aan de Afrikaanse oost- en zuidwestkust, ontstaan ten tijde van de Arabische slavenhandel in dat gebied. Dit woord kwam via het koloniaal-Nederlands terecht in het Afrikaans, waar de betekenis zich vernauwde tot ‘Bantoetalige oorspronkelijke zwarte inwoner van Zuid-Afrika’.''
Bosjesmannen
Betekenis 1.
“drosters en (struik)rowers'' (deserteurs en struikrovers) (1685).244
Betekenis 2.
''Lid van 'n swerwende ras in S.A., gekenmerk deur hul klein postuur, wat nog in die Kalahariwoestyn aangetref word'' (lid van een zwervend ras in Zuid-Afrika, gekenmerkt door hun kleine postuur, wat nog in de Kalahariwoestijn aangetroffen wordt) (1685).
Betekenis 3.
''lid van een Zuid-Afrikaanse dwergstam'' (1724-1726). Betekenis 4.
''Zij zijn mager, klein van gestalte, afschuwelijk van gelaat, en lui, ruw, wreed en roofgierig van aard. Hun haar is gekroesd en zij dragen geen ander gewaad dan eene dierenhuid op den rug. Hunne taal bestaat vooral uit onaangename keelklanken. Onder de volkeren van Afrika staan zij op den laagsten trap van beschaving, leiden een zwervend leven en houden veelal in holen hun verblijf.'' (1870).245
Betekenis 5.
''werd door de Ned. kolonisten aan de Kaap gepast geoordeeld voor dit primitiefste volkstype van Z. Afr.: menschen, die woonden in hutten, van takkenbossen gevlochten, of in holen; die geen landbouw of veeteelt kenden, in groepjes rondzwierven en leefden van wortels, vruchten en opbrengst van de jacht.'' (1933).246
242 Meertens Instituut, ''Kaffer''. http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaffer(geraadpleegd op 7 mei 2019).
243 Meertens Instituut, ''Kaffer''. http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaffer(geraadpleegd op 7 mei 2019).
244 Meertens Instituut, ''Bosjesman''. http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/bosjesman (geraadpleegd op 7 mei 2019).
245 Winkler Prins 1870, ''Bosjesmannen''. https://www.ensie.nl/winkler-prins-1870/bosjesmannen (geraadpleegd op 29 april 2019).
246 Katholieke Encyclopaedie, ''Boschjesmannen'' https://www.ensie.nl/katholieke- encyclopaedie/boschjesmannen (geraadpleegd op 29 april 2019).
Betekenis 6.
''n beledigende term vir 'n gekleurde persoon'' (een beledigende term voor een gekleurd persoon) (1959).247
Uitlanders
Betekenis 1.
''buitenlander, vreemdeling'' (1898).248
Betekenis 2.
''(Afrikaans: “foreigner”), any British or other non-
Afrikaner immigrant in the Transvaalregion in the 1880s and ’90s. After 1886 the prospect of gold lured large numbers of newcomers to Johannesburg, where they became a majority of the citizenry and were led by an aristocracy of wealthy mine owners.''249
Inboorlingen
Betekenis 1.
''oorspronkelijke bewoner van een land''.250
Betekenis 2.
1) ''(verouderd) iemand die in
een aangegeven land, streek of plaats is geboren''. Daarbij is de volgende informatie aan toegevoegd:
''De term autochtoon heeft een positieve gevoelswaarde terwijl de
term inboorling denigrerend bedoeld is.''
2) ''een autochtone bewoner van een niet-westers land''.
Moordenaarskampen
De betekenis van het woord staat niet in een woordenboek, maar in de context van het schoolboek kan het woord opgevat worden als ''dodenkampen'' of
''concentratiekampen''. In Zuid-Afrika werden mensen concentratiekampen bijeengebracht, waar massa's stierven (moordenaarskampen)''.251
247 Winkler Prins 1870, ''Bosjesmannen''. https://www.ensie.nl/winkler-prins-1870/bosjesmannen (geraadpleegd op 29 april 2019).
248 Van Dale 1898, ''Uitlander''. https://www.ensie.nl/vandale1898/uitlander (geraadpleegd op 29 april 2019). 249 Encyclopedia Britannica, ''Uitlander: South African Immigrant''.
https://www.britannica.com/topic/Uitlander (geraadpleegd op 29 april 2019).
250 Van Dale, ''Inboorlingen''. https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/Inboorlingen %20#.XMbvgegzbIU(geraadpleegd op 29 april 2019).
251 V.D. Berkelbach & J.W. Sprenkel, Volken en tijden: negentiende en twintigste eeuw, derde druk (W E J Tjeenk Willink, 1948): 135.