Met: Gerda Kroon: Coördinerend oncologieverpleegkundige
Aanleiding tot implementatie
Twee jaar gelden is het St. Jansdal begonnen met de procesherinrichting voor patiënten met (mogelijk) coloncarcinoom. Redenen hiervoor waren dat de toegangstijd van de huisarts tot de diagnostiek tussen de 5-7 weken lagen. Dit moest korten, aldus Gerda Kroon. Een ander doelstelling was dat er minder contactmomenten tussen ziekenhuis en patiënt moeten zijn in het diagnostische traject.
Wijze van implementatie
De coördinerende oncologieverpleegkundige gaf aan dat de implementatie van het zorgpad moeilijk ging, aangezien je te maken hebt met verschillende disciplines. Er is in de aanloop van de implementatie iedere twee weken een werkgroep bespreking gehouden over de voortgang van het project. Tijdens deze overleggen waren aanwezig: MDL arts, planner van de röntgen afdeling, iemand van het raad van bestuur, chirurg, scopie verpleegkundige, diëtiste, iemand van de dagbehandeling en de oncologieverpleegkundigen. Tijdens deze gesprekken is de functie van de oncologieverpleegkundigen verder uitgewerkt. Tijdens het gesprek wordt aangegeven dat je als verpleegkundige geen gewicht hebt in de besluitvorming en dus ook niet in de organisatie. Als verpleegkundige moet je gewicht krijgen door de steun van een chirurg te krijgen en samen met deze persoon (+ overige leden werkgroep) precieze taken op papier zetten. Door dit met elkaar te doen krijg je een goed overzicht wie wat doet in het proces. De coördinerende oncologieverpleegkundige geeft aan dat het niet mogelijk is als een verpleegkundige in haar eentje een taakomschrijving moet maken. Er zal op deze manier niemand naar haar luisteren en niemand weet wat ze doet. Er moet dus gezorgd worden dat je als verpleegkundige gewicht krijgt door ondersteuning van de chirurg en in samenwerking met je werkgroep de organisatie binnen het zorgpad rond krijgt.
Het Zorgpad Colon carcinoom
Wanneer de huisarts een patiënt verdenkt van colon carcinoom stuurt hij/zij een fax naar de MDL arts (via speciaal aanmeldingsformulier). De MDL arts beoordeelt de spoed van deze patiënt en laat de secretaresse een colonoscopie inplannen. De patiënt krijgt bericht van de secretaresse van de MDL artsen wanneer de colonoscopie plaats vindt (Binnen 1 week). De MDL arts constateert tijdens scopie bij patiënt het vermoeden op darmkanker en geeft startsein voor de dagopname darmchirurgie met voorrang. De MDL arts verteld zijn vermoedens nog dezelfde dag aan patiënt. De patiënt krijgt een afspraak bij de coördinerend oncologie verpleegkundige en de datum van de dagopname mee. De dagopname wordt door het secretariaat van de MDL artsen gepland. De MDL artsen hebben slots op de röntgen afdeling voor iedere maandag, dinsdag en donderdag. Als 24 uur voor de slot nog geen afspraak gepland is, mag de röntgen het zelf gaan inplannen. Het St. Jansdal heeft in zijn planningssysteem afspraken gekoppeld aan de afspraak bij de röntgen (CT thorax abdomen). Dus als de secretaresse van de MDL een afspraak plant bij de röntgen, dan worden daar automatisch de andere afspraken van de dagopname aan toegevoegd. Dit zijn in het geval van colon carcinoom:
• onderzoek CT scan • bloedafname
• consult anesthesist
De patiënt krijgt ook een brief mee naar huis waarin verder informatie over de dagopname staat.
Een dag voor de dagopname bezoekt de patiënt de Coördinerend Oncologie verpleegkundige, waar zij/hij het traject nogmaals uitgelegd krijgt en de gelegenheid heeft om aanvullende vragen te stellen.
Tijdens de dagopname wordt de patiënt opgevangen door een gastvrouw, welke er voor zorgt dat de patiënt op de juiste tijd, op de juiste plaats is. Het is vooral van belang dat de patiënt zo snel mogelijk op de röntgen afdeling is, zodat de CT scan gemaakt kan worden. Vervolgens vind dus de bloedafname en onderzoek plaats. Daarop volgt een consult met de diëtiste. Daarna volgt het consult met de chirurg. Het is van belang dat de chirurg dan alle uitslagen van de onderzoeken binnen heeft (PA uitslag, uitslag bloedonderzoek, verslag van de radioloog en het verslag van de diëtiste). De chirurg geeft de patiënt een patiënten informatiedossier mee, waarin informatie staat over de operatie en opname, etc. De oncologieverpleegkundige begeleidt de patiënt na dit gesprek en neemt rustig de tijd om het patiënten informatie dossier met de patiënt door te nemen en vragen van de patiënt te beantwoorden. Na het gesprek met de oncologieverpleegkundige vindt ook nog een gesprek/anamnese met de anesthesist plaats om te kijken of aanvullende consulten gewenst zijn en om de anesthesie vorm te bepalen.
10 tot 14 dagen na de dagbehandeling wordt de patiënt opgenomen en vindt de OK plaats. Wanneer de patiënt ontslagen is uit het ziekenhuis krijgt de coördinerende oncologieverpleegkundige hier bericht van. Vervolgens wordt er telefonisch contact opgenomen met de patiënt, om te vragen hoe het gaat. Na de O.K. wordt de patiënt wel in de multidisciplinaire patiënten bespreking besproken en in het geval van adjuvante therapie wordt de patiënt overgedragen aan de oncoloog door de chirurg. Na de multidisciplinaire patiëntenbespreking heeft de patiënt nog een gesprek met de chirurg, waarbij de coördinerende oncologieverpleegkundige aanwezig is. Tijdens dit gesprek wordt besproken hoe de operatie is verlopen en of er nog verder adjuvante therapie gaat plaats vinden. Na dit gesprek begeleidt de coördinerende oncologieverpleegkundige de patiënt en is er voor de patiënt mogelijkheid om vragen te stellen. Het secretariaat van de chirurg plant de afspraak met de oncoloog.
Tijdens de afspraak met de oncoloog wordt bepaald of er wel of niet adjuvante therapie gaat plaats vinden. De oncoloog plant vervolgens weer een intake gesprek met de coördinerende oncologieverpleegkundige. Tijdens de intake wordt er uitgelegd wat er gaat gebeuren en wordt het patiënten informatie dossier aangevuld met informatie over de chemokuur. Vervolgens vindt de chemokuur plaats.
Wanneer er geen sprake is van chemotherapie vindt de follow-up plaats bij de chirurg, echter het precieze follow-up beleid van het St. Jansdal is niet bekend. Het zorgpad is verder uitgewerkt door hier AAD schema’s van te maken. Deze zijn terug te vinden in figuur 1 t/m 3. Bovendien komen de taken van de coordinerende oncologieverpleegkundige hier duidelijk in naar voren.
FIGUUR 1 Aanmelding patiënt
FIGUUR 2 Diagnostisch traject
FIGUUR 3 Post-operatief traject
Taken coördinerende oncologieverpleegkundige
De coördinerende oncologieverpleegkundige heeft verschillende actiemomenten binnen het zorgpad. Tabel 1 geeft een overzicht van deze actiemomenten.
TABEL 1
Acties coördinerende oncologieverpleegkundige St. Jansdal
Tijdstip Taken
1-3 dagen na colonoscopie
- Informatie verschaffen/ begeleiding/vragen beantwoorden na slecht nieuws 1 dag na colonoscopie
- Uitleg geven over de dagopname
- Anamnese (voedingstoestand/psychosociale begeleiding/fysiotherapeut)
Na afspraak chirurg (dagopname)
- Begeleiding na gesprek over ingreep - Voorlichting over opname en operatie Post O.K. (2
weken)
- Begeleiding na gesprek chirurg over de ingreep - Eventuele vragen beantwoorden
Na gesprek oncoloog
- Intake gesprek over de chemotherapie - Aanvullen patiënten informatie dossier - Afspraak plannen voor eerste chemokuur