De vergelijking van sociale robots met dieren op vlak van ethiek

Vervolgens werd aan de respondenten gevraagd of sociale robots net zoals dieren beschermd

moeten worden door de wet. Alle negen respondenten waren van mening dat dit niet hoeft. Vijf

respondenten waren van mening dat sociale robots niet-sensitief zijn. R07 stelde dat sociale

robots enkel levend lijken. Het blijft volgens deze respondent dan ook gewoon techniek. Ook

R04 had een soortgelijke visie en stelde dat het net zoals een gsm of televisie is die je mag

kapotslaan als je dat wenst. De enige reden dat men dit niet mag doen, is dat het een reflectie

zou kunnen zijn van hoe jij je gedraagt tegenover anderen. R04 benadrukte dat hiervoor wel

geen bewijs bestaat. R06 stelde dat de enige morele overweging om een robot niet te

mishandelen, de Kantiaanse is. Deze stelt immers dat mishandelen een uitwerking heeft op ons

eigen welzijn en we het daarom niet moeten doen. Twee respondenten stelden dat een

bescherming van sociale robots niet hoeft zolang ze geen bewustzijn hebben. R01 stelde dat

niet de robots beschermd moeten worden, maar wel de mensen zelf tegen de effecten van sociale

robots. Twee respondenten stelden dat dit nadelig zou zijn voor innovatie.

Tabel 24: Beschermen van sociale robots

Beschermen

ID

Aantal

Mening

Nee

R01, R02, R03, R04, R05, R06, R07, R08, R09

9

Redenering

Geen bewustzijn

R03, R08

2

Reflectie van jezelf

R04

1

Kantiaanse reden

R06

1

Niet-sensitief

R04, R06, R07, R08, R09

5

Mensen beschermen R01

1

Nadelig innovatie

R01, R08

2

4.3.2 De stelling van Kant

Verder werd er aan de respondenten een stelling van Kant voorgelegd, die zegt dat wie een dier

mishandelt ook mensen slecht zou behandelen. Hierbij gingen vijf van de negen respondenten

niet akkoord met de stelling. R01 stelde dat wie gewoon dieren haat, niet noodzakelijk ook

mensen haat. R02 was van mening dat mensen meer waarde hechten aan een ander mens, dan

aan een dier. Omwille van die reden zouden volgens deze respondent mensen anders omgaan

met dieren dan met mensen. R03 stelde dat dit een algemeenheid is en nooit voor iedereen zal

gelden. Volgens R04 kan het best zijn dat wie dieren slecht behandelt, tevens mensen slecht zal

behandelen, maar volgens deze respondent is er hier geen causaal verband tussen. R04 en R09

gaven het voorbeeld van videospelletjes en agressieve kinderen. Dat het ene zou leiden tot het

ander, is tot op heden geen bewijs voor gevonden. Daarnaast werd door R09 ook het voorbeeld

Tabel 25: Stelling van Kant

Stelling van Kant

ID

Aantal

Mening

Akkoord

R05, R07, R08

3

Niet akkoord

R01, R02, R03, R04, R09

5

Persoonlijk

R06

1

Redenering “akkoord”

Waarden

R08

1

Redenering “niet akkoord”

Dierenhaat

R01

1

Mens meer waarde

R02

1

Algemeenheid

R03

1

Geen causaal verband

R04

1

Vervolgens werden de respondenten gevraagd of dezelfde stelling van Kant ook kan

doorgetrokken worden naar sociale robots. Dit zou dus willen zeggen dat wie een robot slecht

behandelt, tevens mensen slecht zou behandelen. Vijf van de negen respondenten gingen niet

akkoord met deze stelling. R01 stelde dat er geen zichtbare negatieve consequenties zijn als

mensen een robot slecht gaan behandelen. Omwille van die reden zou men dit sneller geneigd

zijn te doen bij robots, dan bij mensen. R03 stelde dat sommigen de robot gewoon zullen zien

als een stuk metaal of plastic. R04 was van mening dat iemand die “boertig” doet tegen een

robot, waarschijnlijk ook een vervelend persoon zal zijn naar mensen toe, maar er is hier geen

causaal verband tussen. R08 stelde dat zolang men het niet bekijkt als een mens of dier die je

pijn kan doen, de stelling niet opgaat.

Volgens drie van de negen respondenten kon deze stelling weldegelijk doorgetrokken

worden naar robots. R05 stelde dat het mishandelen van iets of iemand een uiting is van woede.

Dit zal geuit worden onafhankelijk of het een robot of mens is die er staat. R06 stelde dat

mensen indirect geschaad worden door robots te mishandelen en dit leidt tot een slecht karakter.

R02 haalde als enige respondent aan dat het uiterlijk een rol speelt. Volgens deze

respondent gaat de stelling sneller op indien de robot op een mens lijkt.

Tabel 26: Stelling van Kant en sociale robots

Stelling Kant en sociale robots ID

Aantal

Mening

Akkoord

R05, R06, R07

3

Niet akkoord

R01, R03, R04, R08, R09

5

Afhankelijk van uiterlijk

R02

1

Redenering “akkoord”

Reflectie woede

R05

1

Slecht karakter

R06

1

Redenering “niet akkoord”

Geen zichtbare gevolgen

R01

1

Plastic of metaal

R03

1

Geen causaal verband

R04

1

4.3.3 Invloed van sociale robots op kinderen

Tenslotte werden de respondenten gevraagd of sociale robots een invloed kunnen hebben op

kinderen op vlak van deugd en ondeugd. Van de acht personen die deze vraag beantwoordden,

stelden zeven personen dat sociale robots weldegelijk een invloed hebben op kinderen. Volgens

R01 en R06 kunnen kinderen leren van het gedrag van de robot. R06 stelde dat dit zowel

positieve als negatieve zaken kunnen zijn, maar ook effectieve als affectieve zaken. R04 en R05

stelden dat sociale robots een invloed zullen hebben op kinderen, net zoals andere

technologieën. Drie van de acht respondenten haalden het voorbeeld aan van de sociale robot

Zora bij autistische kinderen. Op die manier leerden de kinderen onderwijslesjes. Ze stelden dat

deze autistische kinderen beter reageren dan rechtstreeks met een therapeut. Bovendien worden

ze socialer en leren ze gemakkelijker, dankzij de voorspelbaarheid van de robot. R09 merkte

op dat het effect van de sociale robot afhangt van de intensiteit en de mate waarin het kind de

Tabel 27: Invloed sociale robots op kinderen

Invloed op kinderen

ID

Aantal

Mening

Ja

R01, R04, R05, R06, R07, R08, R09

7

Niet zeker

R02

1

Redenering “ja”

Zora bij autistische

kinderen

R05, R07, R09

3

Alle technologie

R04, R05

2

Vorm van opvoeding

R08

1

Leren uit gedrag robot

R01, R06

2

Redenering “niet zeker”

In document Een juridische blik op ethische kwesties bij sociale robots (pagina 84-89)