+
1569.
Des Hertogen van Alba handel als de Prins wederom was vertrocken.
+
DIe Hertoge van Alba boos,
Tirannich ende Goddeloos, Doet neerstelick in alle hoecken, Des Princen goetgunstige soecken.
+
Plant de nieuwe Bisschoppen voors inne daers' noch niet en zijn ingestelt.
+
De nieu Bisschops hy voorts in voert, Waer deur het volck seer wert ontroert, D'Inquisiti wil hy inprenten,
Met oock het Concili van Trenten.
+
Hy eyscht die privilegien.
+
Hy eyscht privilegien schoon, Dat sy hem daer af doen betoon,
+
Doet vele menschen dooden.
+
En laet seer vele menschen dooden, Om die Religi wt te rooden.
+
De Roode-roede Spel wert gehangen.
Die Provoost, of Roo-roede Spel,+
Was lang geweest der Geusen quel, Die wert na sijn bevel gehangen, Ende heeft loon na werck ontfangen.
+
De Prins treckt na Vranckrijck.
De Prince treckt naer Vranckrijck toe,+ Om weldoen was hy nimmer moe,
+
Doot vanden Hertoge van Tsweebrugge
Die Hertoch van Tsweebrug comt t'sterven,+
Hier deur hy veel swaerheyts ging erven.
+
De doot vanden Prince van Conde.
De Prince van Conde comt om,+ Daer werden gegaen gangen crom, So wel aen d'een als d'ander zijden, De som seer ongeluckich strijden.
+
De Paus begifticht Duc d'Alba met een gulden swaert.
Die Paus die seynt een gulden swaert,+ Dat Duc d'Alf niet sou zijn vervaert, Om die Ketters te doen ontlijven, Die by 't Geloof stantvastich blijven.
+
De Paus doet de Coninginne van Engelant inden ban.
De Coningin comt inden ban,+
Van Engelandt deur 's Paus gespan, Om haer wt haer rijcken te stooten, Maer Godt heeft haer willen vergrooten.
+
Duc d'Alba doet veel Engelsche Coopluyden ende haer goederen arresteren.
Duc d'Alba maeckt hem oock party,+ Brengt d'Engelsche Coopman int ly, Hy doetse vangen ende spannen, D'Engelsche goeden wt 'tLandt bannen.
+
De Coningin maeckt daer tegen de Neerlantsche Coopluyden goederen prijs.
Daer tegen die Coningin wijs,+
Maeckt de Neerlantsche goeden prijs, 'Tschijnt ter oorloch te willen loopen, D'ontschuldige het meest becoopen.
+
Elck geeft syn Iustificatie wt.
+
Elck maeckt om 'tseerst schoon syne baen,
+
De saecke wert geaccordeert tot groote schadt van de Coopluyden.
+
Doch d'Oorloch die wert wederstaen, Hoe wel daer vele lijden schade, Men accordcert met goeden rade.
+
Duc d'Alba beschrijft de Staten in Meert:
1569.
+
Die Staten die werden vergaert, Duc d'Alf wreed' gierich van aert, Eyscht schatting groot boven vermogen, Om 's Lants rijckdom te doen wtdrogen.
+
Hy eyscht den hondersten penninck voor eens van alle vaste goeden.
+
Den hondersten penninck voor eens, Van geest'lick en waerlick alleens, Van onroerend' en vaste goeden,
Om sijn Spaengaerts in weeld' te voeden.
+
Den twintichsten penninck so dickwils als de selve vercocht werden.
+
Daer boven den twintichsten noch, So dickwils die sonder bedroch, VVerden vercocht, naer elcx behagen, Oock wt noot droefheyt en clagen.
+
Ende den tienden penninck van alle roerende goederen ende eet-waren.
+
Daer toe den tienden penninck met, Van eetbaer waren, mager, vet,
Alle goeden die int Landt comen, Te wagen, zee, revieren stroomen.
+
D'ontsteltenisse des volcx.
+
Hier door was al het volck ontstelt, VVant elck bemint sijn lieve gelt,
+
De Staten versoecken dit te ontraden.
+
Die Staten waren seer beladen, Ootmoedich sochten sy sulcx t'ontraden.
+
Doch te vergeefs.
+
Maer hy wilde daer straff met voort, Maeckte sich selven heel gestoort, Tegens die hem hier tegenspraecken, Elck vreesde sijn toorne te smaecken.
+
De geest'lijcheyt t'Vtrecht opposeren tegen dese Schattinge.
Maer die Geest'licheyt t'Vtrecht koen,+
Wilden 's Hertochs wille niet doen, Seyden, dat hy na haere wetten, Op haer geen schatting en mocht setten.
+
Hy leyt veel Spaengaerden inde Stadt van Vtrecht, tot beswaringe van geestlijcke ende waerlijcke.
Hier deur sent hy Spaengaerden veel+ In Stadt, behalven op't Casteel,
Die Geest'lijck en Waerlicke quellen, Als oft waren Conincx rebellen.
+
Hy treckt de drie Staten, van Vtrecht in proces voor den Bloet-raet,
Voorts roept hyse voor sijn Bloet-raet,+
Leyt Haer, en d'Ed'len, op mesdaet Gequetster majesteyt bedreven, Met al de Magistraten even.
+
Sy verantwoorden haer met recht.
Maer sy verantwoorden haer claer,+ Met reden, recht, wetten, voorwaer, Dan het en mocht hen al niet baten, 'Twaren partijen die daer saten.
+
Onrechtvaerdich vonnisse teghen de Staten van Vtrecht.
Die oordeelden naer haer manier,+ Niet rechtvaerdich noch goedertier, Maer soot den Hertoge mocht lusten: VVaer deur niemant mocht zijn in rusten.
+
Tegen de geest'lijcke Collegien.
De geest'lijcke Collegien saen,+
VVerden voor gepriveert verstaen, Van het voorsitten inde Staten, Haer stemmen mosten sy naerlaten.
+
Tegen d'Edelen.
D'Edelen van 'tvoornoemde Landt,+ Verclaert hy oock tot haerder schandt, Niet meer te mogen daer verschijnen, Om daer te stemmen haer meer pijnen,
+
Tegen 'tlichaem vander Stadt.
+
Aengaende 'tlichaem vander Stadt, Seyt hy verbeurt te hebben plat, Haer privilegien, vryheyden,
Oock van Stadts incomen te scheyden.
+
Haer privilegien verclaert by verbeurt te zijn.
+
VVant het wert al geconfisqueert, Daer toe werden sy gepriveert, Van het stemmen ende besluyten, Inde Staten, na haer Statuyten.
+
Derf hy dit de geest'lijcke ende Staten doen. so canmen verstaen hoe hy de ghemeent ende cleyne heeft gehandelt.
+
Hier wt so canmen mercken vast, Hoe veel hy op de cleene past, Als hy Staten soo Catholijcke, Derf aentasten, met sulck practijcke.
+
Sy appelleren aenden Coninck, die renvoijeertse wederom aenden Hertoge.
+
Sy appelleren aen haer Heer, Die sentse totten Hertoch weer, Diese te meer gaet tormenteeren, So datse niet weten waer keeren.
+
1570.
Vier Pastooren inden Haege gedoot.
+
Vier Pastooren werden gedoot, Deur haet, nijt, en bitterheyt groot, Sy hadden Christum aengehangen, Sy waren lang geweest gevangen.
+
1. Van Yselmont,
+
De eene was van Yselmont,
+
2. Van Monster,
+
En d'ander van Monster goet ront,
+
3. Van Schagen,
+
De derde was Pastoor tot Schagen,
+
4. Ende van Lier.
+
De vierd'hadt te Lier derven wagen.
+
Sy storven vroom, stantvastich ende op Godt gerust.
+
Sy storven vroom, cloeck, wel bedacht, Hebbende al 'taertsche veracht,
Om met Gode euwich te leven, Diesy voor al wilden aencleven.
+
Duc d'Alba haele groten haet op synen hals.
Hier deur, en deur meer boosheyt snoot,+
Wert tegen hem den haet so groot, Datmen weerom begint te dencken, Om hem al om te mogen crencken.
+
Men houdt heymelijck verstant metten Prince, en daerwerden bedeckte aenslagen gepractiseert.
Men hout met den Prince verstant,+ Aenslagen veel aen allen cant, Begintmen weer te practiseeren,
Om verlost t'zijn van 'tschatten, scheeren.
+
Des Princen schepen comen in zee ende nemen veel schepen ende goeden.
Schepen ten Oorloch toegerust,+
Comen aen die Neerlantsche cust, Nemen dagelicx schepen en goeden, Op plaetsen daerment niet vermoeden.
+
Herman de Ruyter neemt 'tSlot van Louvesteyn, dan het wert haestich belegert ende wederom ingenomen.
Herman Ruyter, stout onversaecht,+ Heeft lijf, eer, en leven gewaecht, En Louvesteyn 'tSlot ingenomen, Dan 'tis hem seer qualijck becomen.
+
De doot vande Coningin van Spaengien.
De Coningin van Spaengien sterft,+ Sijn susters dochter hy verwerft,
+
Hy trout daer na syn susters dochter.
Die hy tot sijn Con'gin gaet maecken,+
Daer veele seer vreemtlijck af spraecken.
+
Rijcxdach tot Spiers daer de gebannen ende gevluchte Neerlanders haer clachten doen.
Tot Spiers was een Rijcxdach geraemt,+ Daer 'sRijcx Vorsten waren versaemt, De Neerlanders deden haer clachten, Sochten hulpe om te versachten.
+
Vrede in Vranckrijck.
In Vranckrijck wert vrede gemaeckt,+
En 'tbitter Oorloge gestaeckt,
+
De Hugenoten krijghen, vryheyt vande Religie.
De Hugenoten vryheyt kregen,+ Maer daer was bedroch in gelegen.
+
'Tvolck van den Grave van Lodron mutineert, ende werden ghestraft alse daer niet op en dachten.
+
Graef van Lodrons volck mutineert, Kregen gelt, 'tscheen gepardonneert, Maer sy werden listich bedrogen, Gestraft, gedoot, naeckt wtgetogen.
+
1570. den 1. Novemb. De groote watervloet in Neerlandt.
+
God die seynt eenen watervloet, Daer deur veel beesten onverhoet, Menschen, huysen, landen, verdrincken, Dies lieten veel den moet heel sincken.
+
Duc d'Alba trots past op God noch op niemant,
+
Duc d'Alb' nochtans nergens op past, Doet in Neerlandt groot overlast, Wil vertooning noch clachten hooren, Maer stopt hertneckelick sijn ooren.
+
De gevluchte Neerlanders soecken hulpe aen allen zuyden.
+
Dies soecktmen hulpe ende troost, In 'tnoorden, zuyden, west ende oost, Om den Duc wt het Landt te drijven: D'aenslagen meest verlooren blijven.
+
Dan den tijt en wasser nog niet..
+
VVant den tijt was noch niet vervult, Dies mostmen noch hebben gedult, Tot datse naer lange om draven; VVeer comen in behouden haven.
+
De Prince is wel gemoet tegen Duc d'Alba.
+
Maer die Prince vroom, cloeck en vroet, Blijft stantvastich hout goeden moet, Dat hy tot sijn voorneming sal raecken, Al stonden seer sober sijn saecken.
+
Duc d'Alba acht den Prins niet, meent hy heeft geen macht meer om teghen hem weer op te staen.
+
Daer tegens den Hertoch vol pracht, Meent hy heeft den Prins t'onderbracht, Dat hy geen mid'len sal becomen, Om hem te doen beven of scromen.
+
Maer hy let niet op Godes almogentheyt en cracht.
Doch Goods wond'ren hy niet aensiet,+
Die den grooten, licht brengt tot niet, En den cleynen haest can verhoogen, Want alles staet in Goods vermogen.
Iaer-dicht op't innemen van het Huys te Louvesteyn.
herMan rVIIter CLoeCk ten bosCh geboren, heeft LoeVesteIIn IngeCregen en VerLoren.