Samenwerking PMW en het Jongerenloket

Om een ex-prostituee zo goed mogelijk te kunnen begeleiden dienen PMW en het Jongerenloket samen te werken. In Den Haag is de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid een

samenwerkingsproject aangegaan met SHOP en Spot 46. Hieronder volgt een uiteenzetting van de werkzaamheden van deze instanties waarna wordt gekeken wat de instanties in Rotterdam hiervan zouden kunnen leren.

SHOP staat voor stichting hulp en opvang prostitutie en mensenhandel en is het expertisecentrum op het gebied van hulp- en dienstverlening aan prostituees en slachtoffers van mensenhandel in de regio Haaglanden. De werkplekken waar de prostituees door shop worden benaderd zijn clubs, privéhuizen, raamstraten, massagesalons maar ook op straat. Prostituees en slachtoffers van mensenhandel kunnen terecht bij Shop met vragen over de meerdere onderwerpen zoals gezondheid, financiële zaken en verblijfs- en werkvergunningen. Prostitutie waarbij sprake is van dwang, misleiding, uitbuiting, intimidatie en geweld vinden zij onacceptabel.

SHOP ondersteunt prostituees, die soms niet precies weten wat voor kwaliteiten zij nog hebben, om het talent en ervaringen van de prostituee in kaart te brengen. Een trajectbegeleider helpt bij het vinden van werk, een stage of een opleiding. Indien er zaken zijn die een nieuwe carrière in de weg staan, zoals financiële problemen, negatieve ervaringen met instanties, twijfel aan kwaliteit of het ontbreken van onderdak, kunnen de trajectbegeleiders helpen met het zoeken naar oplossingen. Tevens biedt SHOP trainingen aan waar prostituees zich voor kunnen aanmelden om zich voor te bereiden op de verandering van een baan.

SHOP kent twee afdelingen, Ambulante Hulpverlening en 24-uurs Opvang. SHOP Ambulante Hulpverlening bestaat uit veldwerk, psychosociale praktische hulpverlening en zorgcoördinatie voor slachtoffers van mensenhandel. De 24-uurs Opvang van SHOP is er voor prostituees die behoefte hebben aan rust, een maaltijd, een consult bij een dokter, een gesprek en praktische ondersteuning.54

Op de 24-uurs Opvang biedt SHOP ook dagactiviteiten aan. Deze activiteiten, zoals de aanwezigheid van een kapster, een visagist, maar ook computerles en sport, kunnen zowel binnen als buiten de 24- uurs Opvang plaatsvinden. Er zijn zestien bedden beschikbaar voor vrouwen zonder die dak- en/of thuisloos zijn, vier daarvan zijn gereserveerd voor slachtoffers mensenhandel. Een maaltijd, douche en het wassen van kleding is gratis, maar er wordt voor verblijf in de 24-uurs opvang, afhankelijk van de persoonlijke financiële situatie, op een bijdrage gerekend.

Binnen de 24-uurs Opvang zijn niet alleen de hulpverleners van SHOP, maar ook medewerkers van diverse externe organisaties betrokken om bij de hulpvraag en/of problemen van de prostituees te helpen. Er wordt informatie uitgewisseld tussen de organisaties, afhankelijk van waar de prostituee toestemming voor geeft.

Tussen april 2009 en april 2011 liep het uitstapprogramma Carrière Switch. Bij de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid van Den Haag is destijds een apart loket ingericht voor hen die uit de

prostitutiebranche wilden stappen en een uitkering wilden aanvragen. Dit loket bestaat niet meer sinds het uitstapprogramma Carrière Switch is beëindigd, de reden hier voor is gedurende het onderzoek niet duidelijk geworden.

Spot 46 is een onderdeel van SHOP, dit dienstencentrum is in oktober 2011 opgericht met als doel het verbeteren van de positie van de zogenoemde seksueel dienstverleners. Bij Spot 46 kun je terecht voor gratis informatie en advies over (gezond) werken in de seksuele dienstverlening, maar ook op het gebied van scholing, coaching en workshops en verwijzing naar andere organisaties. Tevens heeft Spot 46 als doel het ondersteunen van de seksueel dienstverleners om uit het vak te stappen als zij dat willen en ander werk te vinden via het Uitstapprogramma.55 _{Zij richten zich op de}

loopbaanontwikkeling van prostituees die uit de prostitutie willen stappen of juist actief willen worden of professioneel binnen de branche willen (blijven) werken.56 _{Tijdens een gesprek met een coach}

wordt geprobeerd duidelijk te maken wat de wensen en mogelijkheden van de prostituees zijn. Tevens kunnen de prostituees praktische hulp en advies krijgen bij het opstellen van een CV of sollicitatiebrief. Destijds had Spot 46 de mogelijkheid contact op te nemen met een uitzendbureau die er speciaal was voor ex-seksueel dienstverleners.57 _{Deze uitzendbureaus hadden contacten met verschillende}

organisaties zoals schoonmaakbedrijven, agrarische bedrijven en zorginstellingen. Dit

samenwerkingsverband was volgens een beleidsonderzoek van het Regioplan in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum geen succes en bestaat niet meer.

De gemeente Den Haag subsidieert de activiteiten die binnen het uitstapprogramma ondergebracht bij Spot 46 en SHOP. Volgens een geïnterviewde door het beleidsonderzoek van het hiervoor genoemde Regioplan sluit de doelstelling van het uitstapprogramma goed aan op de focus op de

positieverbetering van prostituees. Het uitstapprogramma richt zich niet alleen op prostituees die uit de branche willen stappen, maar ook op prostituees die binnen de branche willen (blijven) werken. Tussen de instanties (Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid, SHOP en Spot 46) wordt informatie uitgewisseld waardoor de zelfredzaamheid van prostituees bij verschillende instanties duidelijk is, zodat de juiste coaching kan worden gegeven.

Om een idee te krijgen over wat er beter zou kunnen in de samenwerking tussen het Jongerenloket van de gemeente Rotterdam en de Stichting Humanitas Prostitutie Maatschappelijk Werk, kijkend naar het project in Den Haag, dient onder andere een vergelijking te worden gemaakt van de instanties en hun werkzaamheden.

55 Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn, Rapport “Evaluatie dienstencentrum voor seksueel dienstverleners, Meting 1”. Gemeente Den Haag, april 2012.

56 Heuts, L., G. Homburg (2013) Overzicht en stand van zaken uitstapprogramma’s voor prostituees. Amsterdam: Regioplan p25.

57 Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn, Rapport “Evaluatie dienstencentrum voor seksueel dienstverleners, Meting 1”. Gemeente Den Haag, april 2012, onder “uitstapprogramma”.

De sociale dienst van de gemeente Rotterdam en de gemeente Den Haag hebben uiteraard dezelfde werkzaamheden. SHOP en Spot 46 van Den Haag zouden kunnen worden vergeleken met PMW van Rotterdam. Dit zijn stichtingen gericht op hulpverlening voor prostituees. De verschillen zitten vooral in de samenwerking tussen de stichtingen en de gemeentes.

Het Jongerenloket en PMW in Rotterdam wisselen weinig tot geen informatie uit met elkaar. Het enige waar de medewerker van het Jongerenloket weet van heeft op het moment dat de prostituee een levensonderhoud uitkering aanvraagt, is dat zij heeft deelgenomen aan het uitstapprogramma van PMW omdat de medewerker van PMW dit middels een e-mail heeft doorgegeven. De medewerker van het Jongerenloket heeft op dat moment geen voorstelling van hoe hoog de zelfredzaamheid van de prostituee is.

De geringe gegevensuitwisseling tussen PMW en het Jongerenloket is een knelpunt in de

samenwerking. In het juridische kader van dit onderzoek heeft u kunnen lezen dat in artikel 30c van de SUWI-wet is opgenomen dat de uitkeringsgerechtigde op verzoek van het UWV alle gevraagde gegevens en bewijsstukken verstrekt die nodig zijn voor de beslissing op zijn aanvraag door het college van burgemeester en wethouders van de betrokken gemeente.

In artikel 9 van de SUWI-wet wordt de samenwerking tussen het UWV, de Sociale verzekeringsbank en de colleges van burgemeester en wethouders genoemd, zij werken samen met het oog op een doeltreffende en klantgerichte uitoefening van de taken op grond van onder andere de SUWI-wet en de Participatiewet. Bij deze samenwerking wordt onder andere de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor registratie van werkzoekenden en vacatures bedoeld, zoals in artikel 10 van de SUWI-wet is opgenomen.

Alhoewel PMW niet wordt genoemd in de partijen zou de samenwerking tussen PMW en het

Jongerenloket verbeterd kunnen worden door de gegevensuitwisseling te verbeteren. Een oplossing hier voor vindt u in het volgende hoofdstuk bij de aanbevelingen.