Militair Adviseur in de regio NatOps-processen Defensie
14.3 NatOps organisatie
14.3.1 Defensie Operatie Centrum (DOC)
Voor Nationale Operaties en de daarbij geldende aanvraagprocedures is het DOC de brievenbus van Defensie. Alle aanvragen komen er binnen en zij dragen zorg voor de juiste verspreiding ervan. Zij houdt ook contact met de
operatiecentra van de Krijgsmachtdelen en de brigades over de uitvoering ervan.
14.3.2 DS-DOPS J3 Natops
Naast de in paragraaf 13.3.2.1 genoemde taken zal DS-DOPS natuurlijk ook
Het Defensie Operatie Centrum (DOC) heeft een duidelijke rol in NatOps-operaties.
Het bureau NatOps adviseert de (plaatsvervangend) directeur Operaties over Nationale Operaties en bereidt de besluitvorming over aanvragen voor.
14.3.3 Commandant Militaire Middelen
De Directie Operaties (DOPS) wijst bij elke inzet voor NatOps een Commandant Militaire Middelen (CMM) aan. Deze CMM kan van alle Krijgsmachtdelen zijn.
Die is verantwoordelijk voor het onder civiel gezag stellen van militaire capaciteiten. De belangrijkste taken zijn:
• zorgdragen voor de controle op de opgedragen bijstand of steunverlening;
• zorgdragen voor het voortzettingsvermogen van de ingezette capaciteiten;
• zorgdragen voor het in- en uitmelden van de opgedragen bijstand of steunverlening;
• optreden als bewaker van het mandaat (wettelijke toestemming voor de taak) en in die hoedanigheid de zogenoemde red-card-holder om optreden buiten het mandaat te voorkomen;
• ruggespraak houden met de piketofficier NatOps over mandaatkwesties;
• contacten onderhouden tussen DOPS (zie 13.3.2), civiele autoriteiten en de overige defensieonderdelen.
Meestal is er ten behoeve van een inzet één CMM aangewezen, maar voor meerdere parallelle inzetten kunnen er dus meerdere CMM’s actief zijn. Bij inzetten met deelname van meerdere defensieonderdelen, kunnen er zelfs meerdere CMM’s zijn: CMM-Land, CMM-Lucht en CMM-Maritiem.
Mandataris
Bij zeer omvangrijke inzetten of grote evenementen van nationaal belang is er een zogeheten Mandataris van Defensie. Dit was het geval bij de grote NSS-bijeenkomst van weredeldleiders in Den Haag in 2014. Een ander voorbeeld is
een mandataris voor deze situatie.
14.3.4 NatOps bij de krijgsmachtdelen / organisatiedelen
De commandanten van de krijgsmachtdelen en andere organisatiedelen binnen Defensie hebben ook een zogenoemd ‘Bureau Nationale Operaties’.
Het bureau NatOps van de Landmacht, binnen de Directie Training en Operaties (DT&O), coördineert overkoepelend over de drie brigades en het OOCL de inzet en de beschikbare capaciteiten voor nationale operaties. Bij de Luchtmacht (in de A3), Marine (in de N3), en het DOSCo (in de Kernstaf Operationele
Ondersteuning) zijn vergelijkbare functionarissen aanwezig die een rol vervullen die vergelijkbaar is met het hoofd NatOps van de Landmacht. Daar zijn dieper in de organisatie verder geen specifieke NatOps-functionarissen.
14.3.5 Landmachtbrigades
De Landmacht heeft het Nederlands grondgebied is ingedeeld in een drietal zogeheten ‘gebieden van verantwoordelijkheid’ voor elk van de brigades. De drie brigades zijn verantwoordelijk voor het Militair Advies aan de civiel autoriteiten in hun gebied van verantwoordelijkheid. De Regionaal Militair Commandant (RMC) wordt als verantwoordelijke voor het Militair Advies ondersteunt door Regionaal Militair Beleidsadviseurs (RMBA) en teams van Regionaal Militair Operationeel Adviseurs RMOA). De adviesorganisatie wordt ondersteunt en aangestuurd door de NatOps-organisatie in het brigade-hoofdkwartier.
Elke brigade draagt zorg voor de contacten met de veiligheidsregio’s, regionale eenheden van de politie, het OM, provincies en andere civiele crisis- en
ketenpartners in dat gebied (zie bijlage 9).
Nederland is sinds juli 2016 als volgt verdeeld in deze ‘gebieden van
11 Luchtmobiele Brigade
Het hoofdkwartier van de 11e brigade is gevestigd op de Oranjekazerne in Schaarsbergen en heeft ‘West-Midden’ (Nederland) als gebied van
verantwoordelijkheid.
de veiligheidsregio’s:
• Noord- en Oost-Gelderland, Gelderland-Midden, Gelderland-Zuid, Noord -Holland-Noord, Zaanstreek-Waterland, Kennemerland, Amsterdam-Amstelland, Haaglanden, Hollands Midden;
de regionale eenheden van politie:
• Amsterdam, Den Haag, Noord-Holland, Oost-Nederland (Gelderse deel);
de provincies:
• Gelderland, een deel van Zuid-Holland, een deel van Noord-Holland.
13 Lichte Brigade
Het hoofdkwartier is gevestigd op de Generaal-majoor De Ruyter-van Steveninckkazerne in Oirschot en heeft ‘Zuid’ als gebied van
verantwoordelijkheid.
de veiligheidsregio’s:
• Rotterdam-Rijnmond, Zuid-Holland-Zuid, Zeeland, Midden- en West-Brabant, Brabant-Noord, Brabant-Zuidoost, Noord en Limburg-Zuid;
regionale eenheden van politie:
• Rotterdam, Zeeland West-Brabant, Oost-Brabant en Limburg de provincies:
• een deel van Zuid-Holland, Noord-Brabant, Zeeland en Limburg
43 Gemechaniseerde Brigade
Het hoofdkwartier van deze brigade is gevestigd op de Johannes Postkazerne
• Groningen, Fryslân (Friesland), Drenthe, IJsselland, Twente, Utrecht, Gooi en Vechtstreek en Flevoland;
de regionale eenheden van politie:
• Noord-Nederland, Oost-Nederland (Overijsselse deel) en Midden-Nederland.
de provincies:
• Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Flevoland, Utrecht en een deel van Noord-Holland;
14.3.6 Militair Actiecentrum (MAC)
Wanneer eenheden worden ingezet ter ondersteuning van civiele autoriteiten zal Defensie net als de andere hulpverleningsdiensten een actiecentrum openen om de coördinatie van de ingezette eenheden te verrichten. Zij draagt zorg voor een compleet beeld van de inzet ten behoeve van de Commandant Militaire Middelen (CMM).
De MAC-functionarissen zijn bevoegd namens hem de inzet te begeleiden en desnoods bij te sturen. Dit laatste gebeurt wanneer een inzet niet (meer) volgens het mandaat plaats vindt. In het uiterste geval kan het MAC de CMM informeren en kan hij (als zogenoemde red-card-holder) de inzet beëindigen. Het MAC zendt waar nodig een liaison (LSO) uit om nabij het incident een
contactpersoon te hebben tussen civiele autoriteiten, ingezette eenheden en het MAC.
Daar waar het om een inzet gaat waarbij de CMM van de Marine is en de inzet door de Marine wordt gedaan zal het Maritiem Hoofdkwartier (MHK) in Den Helder in dat geval als MAC functioneren.
14.3.7 Stafdetachement Nationale Operaties (SDNO)
De plaatsvervangend commandant van het Operationeel Ondersteunings-commando Landoptreden (OOCL) is tevens commandant Stafdetachement Nationale Operaties (SDNO). Dit stafdetachement ondersteunt het Landelijk Operationeel Coördinatie Centrum (LOCC) bij grootschalige rampen of crises bij planvorming en coördinatie. Dit is het geval bij opschaling naar fase 2 en hoger van het LOCC. Zie verder bij paragraaf 17.3.