Defensie beschikt over diverse capaciteiten om in (logistieke) ondersteuning te voldoen.
Denk hierbij aan constante aanvoer van diesel voor de voertuigen. Of aan mobiele keukens, drinkwa-ter, douchecapaciteit en brandstofvoorziening voor apparaten.
Een bijzondere vorm van ondersteuning is de DNOM.
Militair Adviseur in de regio
Logistiek ondersteunen
Modulair ondersteunen
DNOM
Transporteren
Hoofdprocessen Brandweer
HOOFDSTUK 7
GHOR
7.1 Introductie GHOR 96
7.2 Hoofdprocessen GHOR 99
7.3 Opgeschaalde acute Gezondheidszorg 100
7.4 Publieke Gezondheidszorg 102
GHOR staat voor Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio. Het coördineert de inzet van geneeskundige diensten tijdens rampen en grote on-gevallen. In hulpverleningskringen noemen ze dit de 'de witte kolom', vanwe-ge de kleur van de veelal vanwe-gebruikte witte uniformen in de zorg.
De GHOR is verantwoordelijk voor de volgende twee rampbestrijdingsproces-sen:
• Acute gezondheidszorg;
• Publieke gezondheidszorg.
Het is dus nadrukkelijk geen hulpverleningsorganisatie. GHOR moet ervoor zorgen dat bij crises de verschillende organisaties die zich met geneeskundige hulpverlening bezighouden (bijvoorbeeld GGD of ambulancevervoer), samen
7.1 Introductie GHOR
wordt verleend door Defensie, coördineert de GHOR ook de inzet van de ge-neeskundige eenheden van Defensie.
GHOR is ook belast met advisering van overheden en andere organisaties op het gebied van geneeskundige hulpverlening. Het maakt samen met de Regionale Brandweer en de Gemeenschappelijke Meldkamer (GMK) deel uit van de
Veilig-De Veilig-Defensie Gezondheidsorganisatie werkt samen met de GHOR en laten elkaar regelmatig in de keuken kijken. Hier een static show tijdens de landelijke traumadag UMC in september 2013.
Calamiteitenhospitaal
Wanneer er grote aantallen zwaar gewonden zijn en een acuut gebrek aan operatieca-paciteit ontstaat kan het calamiteitenhospitaal (zie paragraaf 16.5.1) worden geacti-veerd. Dit staat in Utrecht en maakt deel uit van het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU).
heidsregio. Daarnaast heeft GHOR samen met brandweer, politie en gemeen-ten een belangrijke taak in voorbereiding op rampenbestrijding.
Wet
GHOR valt onder de Wet publieke gezondheid (Wpg) en ressorteert daardoor onder de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.GHOR is ook verankerd in de Wet Veiligheidsregio’s. Paragraaf 5 behandelt in artikelen 32, 33 en 34 de GHOR. Daarin wordt bepaald dat GHOR schriftelijke afspraken moet maken met de acute zorginstellingen over samenwerking en voorbereiding op hun individuele en gezamenlijke taak.
De Wpg is per 1 januari 2012 gewijzigd om adequater in te spelen op de ont-wikkelingen binnen een snel veranderende maatschappij. Doel was eveneens om Nederland beter voor te bereiden op grootschalige uitbraken van infectie-ziekten en andere rampen.
Daarmee sluit Wpg nu ook beter aan op de Wet veiligheidsregio’s (Wvr). Die wetswijziging heeft tot gevolg dat het aantal GGD’en werd teruggebracht van 28 tot 25, waarbij de werkgebieden gelijk zijn aan de veiligheidsregio’s. Dit ver-gemakkelijkt de samenwerking tussen de domeinen Openbare Veiligheid en Publieke Gezondheid.
Partners
Kolompartners van GHOR zijn onder andere de Regionale Ambulancevoorzie-ning (RAV, bestaande uit de ambulancedienst en de Meldkamer Ambulance-zorg, MKA), GGD, verpleeg- en verzorgingshuizen, ziekenhuizen, Snel Inzetbare Groepen ter Medische Assistentie (SIGMA) , Mobiel Medisch Team (MMT), Rode Kruis, EHBO, Medisch Milieukundigen, GGZ, huisartsen en huisartsenposten (HAP), apotheken, maatschappelijk werk en Slachtofferhulp.
Verder vindt er overleg plaats met partners in het ROAZ (Regionaal Overleg
Acu-De GGD, oftewel Gemeentelijke (of Gemeenschappelijke) Gezondheidsdienst, wordt niet direct genoemd in de kolom. Dit komt omdat bij een incident, ramp of crisis de coördinatie (vanaf GRIP 2) door GHOR plaatsvindt. Dat manifesteert zich met name op de beleidsterreinen zorg en veiligheid. De reguliere werk-zaamheden van de GGD zijn gericht op gezondheidskundige preventie, voor-lichting en nazorg.
Beleidsterreinen
Voorbereidingen op een crisis en de bestrijding ervan zijn voornamelijk gericht op de rol van de GGD ten tijde van een infectieziektecrisis. Bij een incident, ramp of crisis is de GGD verantwoordelijk voor de uitvoering van het proces Psy-chosociale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (PSHOR).
De GGD kent 5 belangrijke beleidsterreinen:
• Jeugd (gemeentelijke taak: schoolarts, consultatiebureau en voorlich-ting);
• Zorg en veiligheid (voorkomen, opsporen en bestrijden van gezondheids-risico’s waaronder infectieziekten);
• Publieke gezondheidszorg (adviseren gemeenten op het vlak van woon-omgeving, milieu en gezondheidsbeleid);
• Gezondheidsonderzoek na ongevallen en rampen;
• Psychosociale hulpverlening (PSHOR);
• Kennis en innovatie.
Eén van deze wijzigingen van de Wpg is ook het invoeren van de functie direc-teur publieke gezondheid (DPG). De DPG is verantwoordelijk voor twee organi-saties: GGD en GHOR, en is in die laatste hoedanigheid lid van de directie van de veiligheidsregio. De DPG is het aanspreekpunt en de gesprekspartner voor zo-wel het bestuur als voor de brandweer, politie, gemeente en justitie.
Daarbij geeft de DPG binnen het veiligheidsdomein integraal advies namens de geneeskundige kolom. Met de komst van de DPG is er één gezicht voor het
opgeschaalde (crisis)zorg dichter bij elkaar en vindt gezamenlijke planvorming van volksgezondheid en veiligheid plaats. Daarmee is bestuurlijke en operatio-nele eenheid gecreëerd voor bijvoorbeeld de bestrijding van een
(infectieziekte)crisis.
Hoofdprocessen
Voor GHOR geldt bij opschaling de volgende hoofdprocessen in het al eerder genoemde knoppenmodel:
• (opgeschaalde) Acute gezondheidszorg:
• Triage;
• Behandelen;
• Vervoeren;
• Ondersteuning bij crisiscoördinatie binnen zorginstellingen.
• Publieke gezondheid:
• Medische milieukunde (MMK);
• Advisering GAGS (gezondheidskundig adviseur gevaarlijke stoffen);
• (grootschalige) Infectieziektebestrijding (IZB);
• Bron en contactopsporing;
• Medicatie, hygiëne en beschermende maatregelen;
• Massavaccinatie;
• Isolatie en quarantaine.
• Psychosociale hulpverlening (alleen coördinatie naar de GGD);
• Gezondheidsonderzoek na rampen.
• Ondersteuning;
• Informatiemanagement:
• Geneeskundig.
In het kader van militaire bijstand kan Defensie bij opschaling een grote mate van capaciteiten toevoegen.
Geneeskundige hulpverlening bij rampen of crises is een samenspel van pu-blieke en private organisaties uit de geneeskundige keten – ook wel aan ge-duid als de 'witte kolom'. Denk hierbij aan regionale ambulancevoorzienin-gen, meldkamers ambulancezorg, ziekenhuizen, GGD'en, huisartsen(posten) en Rode Kruis. Het bestrijden van een ramp of crisis betekent voor de genees-kundige keten dat het reguliere werk wordt uitgevoerd in een zogeheten
‘opgeschaalde’ situatie.
GHOR onder steunt (de voorbereiding op) de geneeskundige hulpverlening bij crisisbeheersing en rampenbestrijding.
Samenwerking
De afkorting GHOR staat voor Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio. Naast brandweer, politie en gemeenten is GHOR één van de vier
'klassieke' kolommen in de crisisbeheersing en rampenbestrijding (en de voor-bereiding daarop). Daarnaast wordt bij rampen en crises intensief samen ge-werkt met uiteenlopende publieke - en private partijen. GHOR valt onder ver-antwoordelijkheid van het regionale veiligheidsbestuur. Dit bestuur bestaat uit de burgemeesters van de gemeenten die samen de veiligheidsregio vormen.
Volgens artikel 1 van de Wet Veiligheidsregio's is GHOR belast met:
• Coördinatie, aansturing en regie van de geneeskundige hulpverlening;
• Advisering van andere overheden en organisaties op dat gebied.
Hierbij staan de processen 'acute gezondheidszorg' (voorheen 'spoedeisende medische hulpverlening') en 'publieke gezondheidszorg' centraal. De daadwer-kelijke uitvoering van geneeskundige hulpverlening blijft een verantwoorde-lijkheid van de zorginstellingen en zorgverleners zelf.