OPSCHRIFT
Raadslid (-leden) : Güner Yeliz (Open Vld)
commissie onderwijs, welzijn en participatie - vergadering van woensdag 2 december 2020
OMSCHRIJVING VAN DE VRAAG Toelichting
Voor het eerst experimenteert de Stad met loting om burgers dichter bij het beleid te betrekken die we vaak minder bereiken door de klassieke methodes van participatie.
De eerste gelote panels vinden nu, eind november, plaats in 2 wijken, namelijk Drongen en Muide-Meulestede-Afrikalaan. Mensen die elkaar nog niet echt kennen zijn uitgeloot en bij elkaar gebracht om te kijken naar de projecten die zijn ingediend in de wijk, en om ook later in het wijkbudget mee de selectie te bekijken.
Zo’n loting heeft vooral zin als we ook streven naar representatieve wijkpanels.
Vraag
• Er wordt volop geëxperimenteerd met loting. Heeft de Stad getracht om met de loting voor het wijkbudget tot een representatieve samenstelling te komen?
• Waarom experimenteren we net in 2 wijken ?
• Wat verwacht men van zo’n experiment ?
ANTWOORD
Bedankt voor uw vraag en interesse voor de gelote wijkpanels. Als u het goed vindt, zal ik uw vragen samen behandelen.
Het kader van het wijkbudget heb ik hier al eerder toegelicht. Zoals je weet, zijn de voorbije maanden volop ideeën naar boven gekomen in de eerste 11 wijken van het wijkbudget. Tot vorige maandag (30/11) hadden Gentenaars de tijd om mee te geven hoe ze hun wijk willen verbeteren. Ik ben al eens een kijkje gaan nemen: daar zitten heel straffe ideeën bij. Met bijna 500 voorstellen beginnen we in januari met de wijkdialogen in die elf wijken: we gaan op zoek naar de verschillende stemmen in de wijk, naar wat nodig is en wat bewoners daarbij zelf het belangrijkst vinden.
In twee wijken zijn we intussen aan de slag gegaan met gelote wijkpanels. Zoals u terecht aangeeft, is dat in Drongen en Muide- Meulestede- Afrikalaan. We hebben uitdrukkelijk gekozen om meteen in twee wijken met loting te experimenteren, zodat we de context van een wijk uit de 19e -eeuwse én de 20e -eeuwse gordel kunnen meenemen. Ik vertel u niets nieuws, als ik zeg dat er een groot verschil is in samenstelling, de noden en stedelijke uitdagingen in beide wijken. We zijn dan ook benieuwd naar de werking van beide wijkpanels en de dynamiek die ze teweeg kunnen brengen in die erg uiteenlopende wijken.
LOTING: GENTSE AANPAK
Bij de loting zijn we niet over één nacht ijs gegaan. We hebben ervoor gekozen om telkens een evenwichtige groep te loten. De gelote panels, dat is méér dan lotjes grabbelen uit een ton; in onze aanpak -op Gentse maat- lieten we ons inspireren door bestaande voorbeelden en experten terzake.
We zijn vertrokken vanuit criteria om een diverse groep uit de wijk aan te spreken. Concreet hielden we daarvoor rekening met
• de spreiding,
• de verschillende leeftijden,
• geslacht
• en herkomsten van de bewoners in de twee wijken.
Op basis daarvan werden telkens 500 personen geloot, zodat er voldoende diverse profielen in scope zaten. Zij kregen een persoonlijke uitnodiging per post om deel te nemen aan het panel. Ze kregen basisinfo over de rol van het panel binnen het wijkbudget en hoe vaak het panel bijeen zou komen.
Wie zich -vrijwillig- kandidaat stelde, kreeg vervolgens telefonisch nog enkele vragen over o.a. de eigen gezinssamenstelling en het opleidingsniveau. Uiteindelijk werden dus op basis van zes selectiecriteria -leeftijd, geslacht, spreiding in de wijk, herkomst, gezinssamenstelling en
opleidingsniveau- 20 leden geselecteerd, die representatief zijn voor hun wijk. Iets minder dan 20 mensen staan ook nog op de reservelijst.
Het bepalen van de criteria gebeurde met ondersteuning van prof. dr. Herwig Reynaert van de vakgroep Politieke Wetenschappen aan de Universiteit Gent. Prof. dr. Yves Rosseel van de vakgroep Data Analyse, ook van onze Universiteit Gent, stond in voor de anonieme loting.
Kort wil ik nog even meegeven wat we van die wijkpanels verwachten:
• Ze zullen ook mee adviseren over de ideeën binnen hun wijk. Daarvoor krijgen ze voldoende informatie over de wijk, die we vooraf hebben verzameld en gebundeld. Dat is belangrijk, want als iedereen over dezelfde informatie beschikt, kan er een eerlijke dialoog ontstaan over de noden in de wijk. Een dialoog die ook verder kan gaan dan het individuele belang van de 20 gelote panelleden.
• Niet onbelangrijk, de panelleden gaan uiteraard ook in dialoog met de projectindieners en andere mensen in de wijk.
• Daarnaast zullen de leden ook mee bepalen welke projecten in Muide-Meulestede-Afrikalaan en Drongen uiteindelijk een budget krijgen.
Aangezien de gelote wijkpanels een proefproject vormen, wordt het volledige traject ook grondig geëvalueerd. Stad Gent doet hiervoor een beroep op o.m. drs. Thibaut Renson van de vakgroep Politieke Wetenschappen aan de UGent en Merijn Van den Eede van het Vlaams Departement Kanselarij en Bestuur.
LOTING: VERWACHTINGEN
Zelf mocht ik de voorbije weken de eerste wijkpanels inleiden – bij hun bespreking ben ik uiteraard niet aanwezig. Maar het was een spannende start en ik kon echt het gepopel voelen, zélfs in een digitale videocall.
rol die zo’n geloot panel kan opnemen en ongetwijfeld zullen we de komende tijd nog veel meer opsteken.
Ik vind het alvast een interessante piste om te zoeken hoe we de stem van Gentenaars goed kunnen horen. Hoe we manieren vinden om Gentenaars te bereiken die we minder horen tijdens de
traditionele inspraakmomenten. Loting is geen wondermiddel, geen perfect recept, maar één van de manieren om te horen wat de Gentenaar vindt. Een wijze en eigenwijze manier, perfect om op Gentse maat te proberen. En het wijkbudget – hoe kan jouw wijk nog beter?- is daar een uitgelezen project voor.
Met de evaluatie van de gelote wijkpanels, onderzoeken we of die aanpak herhaald kan worden -misschien in meerdere wijken- in de tweede ronde van het wijkbudget.
Maar ik wil ook kijken of de gelote panels een rol kunnen spelen binnen de democratische besluitvorming. Bij concrete thema’s en dossiers zou bijvoorbeeld het advies van een geloot burgerpanel kunnen worden ingewonnen.
Stap voor stap, natuurlijk. Maar je merkt: ook ik popel al om te zien wat zo’n burgerpanel kan teweeg brengen en hoe we die aanpak ook bij andere processen kunnen inzetten. Ik hou jullie daar graag van op de hoogte, ook hier in deze commissie.