IVN, SME Advies, Stichting Reinwater en Veldwerk Nederland

Hardware

Educatieve missie

Landelijke organisaties hebben als enige, gedeelde term “ duurzaamheid” in hun missie. De rol van technologie

Techniek is voornamelijk ICT. Het wordt ingezet voor de ontwikkeling en beheer van websites, ontwerpen van digitale leeromgevingen voor met name PO leerlingen, digitale spelletjes, verzameling en opslag van allerhande gegevens, communicatie en verspreiding.

Software

Soorten kennis nodig om educatieve missie te bereiken

Deze organisaties noemen voornamelijk educatie en voorlichtingskennis als meest belangrijke soort kennis om de educatieve missie te bereiken (waaronder ook onderwijskundige kennis en meer specifiek didactiek valt).

Andere soorten genoemde kennis: kennis van natuur, kennis van duurzame ontwikkeling en kennis van doelgroepen, kennis van methoden, kennis van geldbronnen.

Het soort kennis dat het meest van belang is hangt mede af van de functie van de NME werker (beroepskracht of vrijwilliger) en de eisen van de doelgroep. Zo is bij IVN kennis over natuur en duurzame ontwikkeling het meest belangrijk voor vrijwilligers en educatie en voorlichting, communicatie en relatiebeheer het meest van belang voor de beroepskrachten. Bij schoolkinderen staan natuurdoelen centraal, terwijl voor de kinderopvang pedagogische kennis juist van meer belang is.

Voornaamste competenties van educatieve medewerkers

1. Sociale competenties worden door alle organisaties genoemd als belangrijke competenties. Het gaat dan om kennis van de doelgroepen, het kunnen inleven in anderen en vraaggestuurd werken. 2. Onderwijskundige competenties,daadkracht en flexibiliteit, het op de hoogte zijn van

ontwikkelingen, het kunnen toepassen van vernieuwingen en in resultaatgericht kunnen werken werden enkele malen genoemd.

3. Financiële kennis werd eenmaal genoemd. Ondersteuning van competentieontwikkeling

Er vindt externe ondersteuning plaats van competentieontwikkeling via: cursussen, trend- en wisselwerkdagen. Intern vindt ondersteuning plaats via kennisteams, educatief overleg, overleg van bedrijfsleiders, MT vergaderingen en ‘learning by doing’. Bij sollicitanten wordt gelet op de al aanwezige competenties (selectie aan de poort).

Er mag meer aandacht aan competentieondersteuning worden besteed. Middelen hiervoor zijn training of de ontwikkeling van een basispakket voor nieuwe werknemers, waarin de voornaamste tools en werkwijzen van de organisatie worden toegelicht. Nieuwe medewerkers kennen vaak de meest basale bronnen niet. Bezuinigingen kunnen een organisatie dwingen om trainingen,

masterclasses en loopbaanorientatie-gesprekken, die voorheen wel werden aangeboden, niet meer aan te bieden.

Voornaamste educatieve activiteit

Er is geen overkoepelende educatieve hoofdactiviteit aan te geven van deze organisaties. IVN noemt als voornaamste activiteit het geven van excursies en de ontwikkeling van educatieve producten. Voor SME Advies is het geven van advies en uitwisseling op gang brengen tussen NME Centra de voornaamste activiteit. Stichting Veldwerk richt zich met name op het ontwikkelen van educatieve producten en het geven van training aan leerlingen, docenten en begeleiders en Stichting Reinwater legt zich toe op het houden van exposities en activiteiten rond natuurbeleving van kinderen.

Het leveren van kennis aan externen

Landelijke organisaties leveren een breed spectrum aan kennis aan anderen. Dit varieert van educatie, communicatie tot participatie en procesmanagement en omvat zowel vakinhoudelijke als bedrijfsmatige en sociale kennis. Stichting Reinwater ontwikkelt de meest specialistische kennis. Zij leveren kennis over stoffen die in het water voorkomen, de effecten ervan op ander leven en op de samenleving als geheel. De andere organisaties leggen zich toe op zeer veel verschillende onderwerpen en doelgroepen.

Kernactiviteiten

IVN benadrukt vooral de projectactiviteiten en de media-activiteiten, SME Advies de advisering, netwerken, projecten en training, maar ook coaching, detachering en media-activiteiten. Stichting Reinwater organiseert conferentieachtige bijeenkomsten, doet mee met projecten en houdt open bijeenkomsten met burgers. Stichting Veldwerk Nederland tenslotte richt zich het meest op de projecten en media-activiteiten

Kennisbronnen (deel 1) • Boeken

Er werden opvallend weinig boeken vermeld die van belang werden geacht voor de organisatie. De boeken die wel genoemd werden, betroffen didactische en ecologische onderwerpen.

• Websites

De meest genoemde website is Podium Online. Enkele malen werden ook websites van de overheid genoemd (LNV, VROM). Verdere vermeldingen: verwante organisaties in NME (landelijk en regionaal), zoekmachines, websites rond water, natuurbeleving, wetenschappelijke database Het Wiel, Kennisnet, een dagblad en een blog van Stichting Mileunet.

• Tijdschriften

Meest genoemde tijdschrift is Podium. Daarna Mens en Natuur, JSW, Didactief. Een enkele maal genoemd werden: Groen, Wereld van het jonge kind, Praxis Bulletin, NVOX, CVN-Krant, Milieu Magazine, Binnenlands Bestuur, Tijdschrift de Water (VWS), Natuur in de klas, De Kleine Aarde, Waddenbulletin.

• Overige kennisbronnen

De burgers zelf (waaronder kinderen).

Orgware

Interne kennisuitwisseling

Twee organisaties hanteren een combinatie van impliciete en expliciete kennisuitwisseling, de anderen richten zich juist op het uitwisselen van expliciete of impliciete kennis.

Functie van kennisuitwisseling

Voor twee organisaties dient kennisuitwisseling vele doelen, zoals het combineren van ervaringen (socialiseren), het omzetten van informatie in ervaring (internaliseren), het externaliseren

bijvoorbeeld een plan). De twee andere organisaties kennen een specifieke functie of combinatie van een aantal van deze doelen. Ook heeft kennisuitwisseling tot doel het voorkomen van overlap met andere organisaties (niet iedereen voor zich het wiel uitvinden).

Kennisbronnen (deel 2) Samenwerkingspartners

Meest genoemd zijn de NME Centra (met name de grootste of de centra aan de rivieren). Eveneens genoemd: andere landelijke NME organisaties in de kern, universiteiten, duurzame Pabo, VEN, SLO, Cito, adviesbureau, kinderopvangcentra, recreatieondernemingen, Waddenvereniging, Stichting Noordzee, Stichting Ark, Stichting Beleven en NUON. Netwerken

Als belangrijkste netwerken werden bovenstaande organisaties genoemd, met aanvullend: LvDO netwerk, DUWO en de Milieufederaties.

Kenniscultuur

De landelijke organisaties stimuleren kennisvorming en deling, maar vinden eveneens dat er ook verantwoordelijkheid bij de werknemer ligt voor kennisopbouw en deling. IVN constateert dat ondanks dat de kenniscultuur positief is, er in de praktijk toch te weinig wordt uitgewisseld. Kennisbehoefte

• Vakinhoudelijke kennis

Op het terrein van vakinhoud is er behoefte aan kennis over actuele ontwikkelingen in NME, kennisuitwisseling over actuele thema’s en relevante onderzoeks- en beleidskennis. Bij Stichting Reinwater is eveneens behoefte aan specialistische kennis over water en milieu.

• Sociale kennis

Er is behoefte aan kennis rond de omgang met verschillende doelgroepen (wat zijn hun wensen, eisen, problemen).

• Bedrijfsmatige kennis

Er is behoefte aan kennis over een commerciële aanpak van NME, marketingmogelijkheden van NME en kennis over hoe de organisatie aan kan sluiten bij het NME aanbod van andere organisaties. Tenslotte is een structurele kennisuitwisseling gewenst over thema’s die op dat moment leven.

Hindernissen bij het ontwikkelen, delen en toepassen van kennis • Culturele hindernissen

a. De neiging van werknemers om niet buiten hun eigen werkveld of organisatie te kijken b. Veeleisende afnemers die niet de betalers zijn. De organisatie moet daarom vrijwilligers

inzetten, waardoor de kwaliteit van het aanbod onder druk staat.

c. Kennisuitwisseling heeft geen prioriteit (waan van de dag, drukte gaat voor)

• Financiële en personele hindernissen

Als gevolg van de lagere prioriteit van kennisontwikkeling en uitwisseling is er niet genoeg geld en mankracht om met kennisontwikkeling en uitwisseling bezig te zijn.

Ideeën voor een betere kennis doorstroom binnen de NME sector • Ideeën voor kennisuitwisseling

Nadruk op direct toepasbare kennisuitwisseling, ondermeer via bijeenkomsten tussen mensen met hogere functies en praktijkmensen.

• Ideeën voor wetenschappelijke kennisdoorstroom

Uitgifte van nieuwsberichten bij het uitkomen van wetenschappelijk onderzoek, waarin naast titel, abstract ook de relevantie voor het veld vermeld staat. Dit zou gedaan kunnen worden door een vertaalservice of vertaalbureau.

• Ideeën voor organisatie van het werkveld a. Het instellen van werkgroepen op basis van thema’s

b. Het instellen van een financiële vergoeding voor deelname aan de werkgroepen. c. Uitbouwen van de rol van IVN in kenniscirculatie tussen organisaties