3. Investeren
3.1 Investeringsprogramma
In overeenstemming met afspraken met de raad hebben we voor het eerst een investeringsprogramma opgesteld, dat als bijlage bij deze perspectiefnota is gevoegd. Dit programma omvat voornamelijk de fysieke projecten. Het ligt in het voornemen om dit uit te bouwen tot een volledige investeringsagenda, waarin ook investeringen in de wijken en het sociale domein zijn opgenomen. We ervaren dat de strikte scheiding tussen investeren, beheer en exploiteren verkokerend werkt. Voor de toekomst maken we de “total cost of ownership” maatgevend.
Voor de periode 2012 t/m 2015 ligt er een voorstel van zo’n € 240 mln. aan investeringen. Hierin zijn ook begrepen de investeringen van derden. We willen in partnerschap met rijk en/of provincie investeren. Over de hoogte van de bijdragen van deze overheden hebben wij een inschatting gemaakt. Het vraagt overleg om de werkelijke omvang van de bijdragen vast te stellen. De samenwerking met rijk en provincie zoals die de afgelopen jaren is opgebouwd en het Overijssels collegeakkoord stemmen ons hierover optimistisch.
Om de investeringen te kunnen financieren hebben wij € 547.000 in 2012 tot € 1,5 mln. in 2015 structureel uitgetrokken. (zie hoofdstuk 2). Daarnaast zetten wij incidentele middelen in, waaronder de nog vrij beschikbare middelen BLS- en ISVbudgetten.
Bovendien willen we door te bezuinigen meer investeringsruimte creëren.
Het investeringprogramma is een planningsinstrument om op het juiste moment over financiële middelen te beschikken.
Hiermee geven we inzicht in onze bestedingsvoornemens. Omdat we altijd geconfronteerd zullen worden met onverwachte zaken, kan het investeringsprogramma geen “dicht getimmerd” programma zijn. Goed bestuur vraagt ook om flexibiliteit. Het investeringsprogramma wordt jaarlijks geactualiseerd. Naarmate de startdatum dichterbij komt is een scherper beeld te geven van het investeringsbedrag. Wij hanteren de go/no go momenten in de politieke besluitvorming als mijlpalen. Dan is de betreffende investering definitief.
De beperkte financiële ruimte noopt tot keuzes. Wij hebben ons laten leiden door het collegeakkoord, waarin goede voorzieningen (onderwijshuisvesting, Hedon, het Anker, het Hoge Laar), gebiedsontwikkelingen (Binnenstad, Spoorzone, Voorsterpoort), een goede bereikbaarheid (fiets, auto en OV) en duurzaamheid als prioriteiten zijn genoemd.
Heel nadrukkelijk is gekeken naar de urgentie van de investeringen. Immers het investeringsritme moet gelijk zijn aan onze financiële mogelijkheden. Een sluitende begroting is altijd het uitgangspunt. Daarnaast hebben wij gekeken naar mogelijkheden om projecten te temporiseren. Dit heeft er toe geleid dat projecten verschoven zijn tot na 2015. Wij verwachten dat deze projecten nog veel overleg- en voorbereidingstijd vragen of dat de huidige marktverwachtingen hun invloed op het tempo van het betreffende project doen gelden.
.In het investeringsprogramma onderscheiden wij een aantal categorieën investeringen namelijk:
1. investeringen waarover al besluitvorming heeft plaatsgevonden
2. investeringen waarvoor in deze PPN wordt voorgesteld deze structureel te financieren.
3. investeringen die via incidentele middelen worden betaald en waarvoor in sommige gevallen nog externe bijdragen voor worden gezocht
4. investeringen die wij nog niet in de periode 2012 t/m 2015 voorzien
3.1.1 Investeringen waarvan de financiering geregeld is.
Om een compleet beeld te schetsen van de te verwachten investeringen zijn hieronder de projecten aangegeven die we willen continueren en waarvan de voorbereidingen al in een zover gevorderd stadium zijn dat uitvoering op korte termijn kan plaats vinden. Hiervoor heeft de raad voorstellen ontvangen of krijgt deze nog op korte termijn.
Project totaalinvestering
Bagijneweide (tekort) 1.400.000
Diezerpoort 2.810.000
Energie Breecamp Oost en Dieze Oost 1) 2.880.000
Roelenweg Oost (tekort) 4.000.000
Rodetorenbrug 2.000.000
Fietspad Hanzelijn 1.200.000
Hooge Laar 3.600.000
Wijthmen 1e fase Uitgangspunt grondexploitatie 0
Totaal 17.890.000
1) besluitvorming over € 750.000 BLS moet nog plaats vinden
3.1.2 Investeringen structureel te financieren
Deze investeringen hangen samen met onze wettelijke taak op het gebied van onderwijshuisvesting en met accommodaties zoals het Anker, Hedon en het openluchtbad. Bij het openluchtbad wordt rekening gehouden met de minimaal noodzakelijke investering om het gebruik van het openluchtbad te garanderen. Daarnaast loopt momenteel een bezwarenprocedure bij het rijk en is er een subsidieverzoek bij de provincie neergelegd. Positieve uitkomsten bieden de mogelijkheid om tot een meer
uitgebreide aanpak te besluiten. Het totaalpakket omvat investeringen in de renovatie, restauratie van het monument en energiebesparing. Bij Hedon houden wij rekening met drie scenario’s, namelijk uitstel, uitbreiding en nieuw. In deze PPN zijn we uitgegaan van ons voorkeursscenario; uitbreiding. Nog voor de behandeling van de PPN zal de raad inhoudelijk over dit onderwerp spreken.
Voorts is het ontwikkelingsprogramma Binnenstad opgenomen.
De Spoorzone en de A28 knoop krijgen van ons eveneens prioriteit. Spoorzone is een omvangrijk project met een lange looptijd. Wij steken in op een onderverdeling van de Spoorzone in deelprojecten, zo houden we de beheersbaarheid zo groot mogelijk. Het eerste onderdeel gaat over de publieke investeringen samenhangend met de OV knoop, namelijk de verplaatsing van het busstation, de tunnel en het fietsparkeren. Het go-no go moment voorzien we eind 2012 en in 2015 dienen wij over de financiële ruimte te beschikken om daadwerkelijk te investeren.
De knoop A 28- N340 verdient aan de noordrand van de stad de aandacht. Dit is een provinciaal project. Echter nu het er naar uitziet dat Ikea zich binnen afzienbare tijd op Hessenpoort zal vestigen, zal het kruispunt met de Kranenburgweg ook aangepakt moeten worden, evenals de verplaatsing van de Anningahof.
Voor beide laatstgenoemde projecten zijn nog onvoldoende middelen vrijgemaakt. Wij streven naar uitbreiding van de structurele investeringsruimte in 2015. Hiervoor is onder andere een tweede bezuinigingsronde nodig. Nadrukkelijk kijken we naar die onderdelen waar onze stedelijke doelen samenvallen met die van de provincie en het rijk om daarmee
investeringsmiddelen te bundelen en meer investeringsvermogen te krijgen. Wij zijn in overleg met andere partijen, met name de provincie, om hiervoor de noodzakelijke middelen bijeen te brengen. Dat vergt met name voor de Spoorzone een
aanzienlijke eigen bijdrage. Wij willen hiervoor een extra structurele ruimte vrijmaken van € 3 mln.
project totaal
Onderwijshuisvesting onderhoud 2.984.000
Onderwijshuisvesting brandveiligheid 1.400.000
Openluchtbad 2.800.000
Anker 6.300.000
Ontwikkelingsprogramma Binnenstad 2.000.000
Hedon 4.700.000
Knoop A28 – N340 incl. kruispunt Kranenburgweg en Anningahof 43.300.000
Spoorzone (publieke investering eerste fase) 142.000.000
Voorbereidingskosten PM
totaal 205.484.000
3.1.3 Investeringen incidenteel te financieren en waarvoor nog bijdragen van derden worden gezocht.
Bij de volgende projecten willen we met name BLS- en ISV middelen inzetten. Binnen deze categorie vallen de onrendabele onderdelen van het Kraanbolwerk en het Katwolderplein. Wat het Kraanbolwerk betreft wordt voorgesteld om in tegenstelling tot eerdere besluitvorming het totale project uit de BLS middelen te betalen. Hetzelfde geldt voor de energieprojecten Breecamp oost en Dieze oost. Voor het Katwolderplein treffen wij een voorziening om de negatieve uitkomst van de grondexploitatie op te heffen.
project totaal
Kraanbolwerk 10.000.000
(onrendabel)
Katwolderplein 2.800.000
(tekort grex)
Schellerdriehoek (2013) 220.000
totaal 13.020.000
3.1.4 Investeringen die niet in de periode 2012 t/m 2015 worden gedaan.
Van de volgende projecten zijn we van mening dat de ontwikkelingen op de markt nog niet zodanig zijn dat deze projecten voor 2015 om een investering vragen. In onze opinie kunnen deze projecten getemporiseerd worden. Op dit moment verwachten wij dat deze temporisering geen substantiële consequenties heeft.
De projecten zijn in het investeringsprogramma uitvoerig toegelicht.
overloopcapaciteit voortgezet onderwijs
landschapsontwikkelingsplan
Vechtcorridor/Vechtmonding
Gebiedsgerichte verkenning A28 regio Zwolle
Voorstadhalte Zwolle Zuid
Locatieontwikkeling Wezenlanden
Gebiedsontwikkeling Singelkwartier
IJsselhallen
Wijthmen 2e en volgende fasen
Verlegging Kroesenallee
Kruispunt Blaloweg – Hasselterweg
Fietsroute Kamperweg - Hasselterweg
3.1.5 Samenvatting
In deze PPN vragen wij akkoord te gaan met de projecten onderwijshuisvesting, onderhoudsinvesteringen brandveiligheid, het openluchtbad, het Anker, Hedon en de Fundatie. Op korte termijn nadert het go no go moment van deze investeringen.
Voor de gemeente betekent dit het volgende beslag op de structurele middelen plus 3mln. structureel voor de Spoorzone en de knoop A28.
2012 2013 2014 2015
onderwijshuisvesting onderhoudsinvesteringen -87 -174 -261 -348
onderwijshuisvesting: brandveiligheid -126 -126 -126 -126
openluchtbad -150 -150 -150 -150
Anker -184 -184 -184 -184
Hedon -650 -650 *
Fundatie -50 -50 -50
totaal lasten uit investeringsprogramma -547 -684 -1421 -1508
* Aan de raad presenteren wij drie scenario”s. Hier is uit gegaan van onze voorkeursvariant. Afhankelijk van het besluit van de raad wordt het bedrag aangepast.
Bij de begroting 2011 hebben wij aangekondigd dat het budget ruimtelijke plannen niet voorziet in het voorbereiden van de grote investeringen en dat de hoogte van dat budget een relatie vertoont met de keuzes in het investeringsprogramma. (zie ook de beleidsrapportage) In ons incidenteel bestedingsvoorstel houden wij rekening in 2012 met € 1.705 miljoen, proceskosten voor de Binnenstad en de Spoorzone.