• No results found

110 ingevuld met vergelijkbare beelden van de stripclub. In de scène vallen de cuts op het ritme en de

piano-accenten van het nummer, waarbij door korte shots vanuit verschillende camerahoeken te zien is hoe Jordan zichzelf vermaakt met meerdere prostituees (afb. 74). Op het moment dat er visueel wordt geïnsinueerd dat Jordan fellatio ontvangt, wordt de geluidsmix luider terwijl Dury het refrein “Hit me/hit me” roept. Jordan schreeuwt vervolgens zijn genot uit terwijl een wilde en licht dissonante saxofoonnoot te horen is terwijl de rest van de band een breakdown speelt. Het is niet vergezocht om hier een speelse muzikale verbeelding van genot in te herkennen. Enerzijds wordt de muziek dus ingezet als muziek die overeenkomstig is met de locatie van de stripclub, anderzijds wordt de muziek ook gebruikt om iets toe te voegen aan de visuele informatie. Los hiervan wordt de muziek in combinatie met het camerawerk ook gebruikt om een singuliere audiovisuele stijl te creëren.

Afbeeldingen 73-73: Taferelen in een stripclub, algemeen en meer specifiek.

Deze techniek van muzikale verbeelding van lichamelijke bevrediging wordt opnieuw gebruikt in een latere scene waarin Jordan en Donnie samen crack roken in een kleine ruimte achterin het restaurant waar zij elkaar kort daarvoor hebben ontmoet. De scène begint met een frontale close-up van de twee vrienden, waarna deze de actie cut naar een dutch angle waardoor voor de kijker de trap naar het hok ook zichtbaar is. Hierdoor wordt de zacht gemixte muziek van Clyde McCoys jazznummer “Tear It Down” voor het publiek gelokaliseerd als diegetische muziek die afkomstig is het restaurant. Doordat het volume van de muziek hierna toeneemt wordt het publiek gewezen op het risico van Jordan en Donnie om ontdekt te worden. De actie cut terug naar de eerdere medium close-up terwijl Jordan de rook inhaleert. Nu zijn ook de swingende vocalen en pianospel van het nummer prominent te horen (afb.

75). De actie wordt gevolgd door een jump cut naar Jordan die Donnie omarmt terwijl we verschillende

trompetuithalen horen, gevolgd door meer conventioneler saxofoonspel (afb. 76). Een extatische Jordan zegt tegen Donnie dat ze ervandoor moeten, en terwijl ze elkaar omhoog helpen en van de camera wegrennen klinkt er een lang uitgerekte priemende saxofoontoon die de opwinding van beide mannen verbeeld. In deze scène streeft Scorsese er naar om door middel van het camerawerk (de jump cut) en de muziek (het wilde trompetspel) Jordan en Donnies ectstase over te brengen op de kijker. De filmvorm neemt hierbij dus een subjectieve vorm aan, zonder hierbij minder het realistisme los te laten.

111

Afbeeldingen 75-76: Een toenemende adrenalinestaat nadat Jordan voor het eerst crack rookt.

“Movin' Out (Anthony's Song)”, Billy Joel

Scorsese maakt gebruik van de vrolijke en up-tempo “Movin’ Out” voor een montage die het accelerende succes van Belforts Oakmont High in beeld brengt. De regisseur maakt hierbij gebruik van verhalende en New York-achtige karakter van Billy Joels nummer: in “Movin’ Out” zingt Joel vanuit zijn eigen New York-achtergrond over verschillende ‘working-class’ personages volgens de protagonist te hard werken.

De scène begint met een long shot van Jordan en Donnie die een auto parkeren voor een leegstaande garage, waarbij de eerste tonen van Billy Joels hit “Movin’ Out (Anthony’s Song)” hoorbaar zijn. Het nummer is uptempo en bevat vrolijke en swingende instrumenten zoals trompetten en piano. Jordans voice-over vertelt hoe hij vrienden bij elkaar zoekt voor zijn makelaarsbedrijf, en visueel zien we in verschillende shots hoe Jordan en Donnie de garage in proberen te kijken (afb. 77). De vrolijke muziek ondersteunt een conventioneel in beeld gebrachte introductie van Jordans vrienden, die met elkaar in een goedkoop restaurant zitten (afb. 78). De voice-over maakt ons duidelijk dat Jordans vrienden niet bijzonder intelligent zijn, en rondkomen door middel van het verkopen van softdrugs. Billy Joels stem is hoorbaar in de achtergrond terwijl de verschillende vrienden om de beurt aan het publiek worden voorgesteld (de camera filmt steeds de persoon die zijn eten ontvangt), en geeft de scène hierdoor een verhalende sfeer mee. Bratt wordt uitgebreider besproken, visueel ondersteund met een cut-in scène waarin we zien hoe hij in de achtertuin van zijn moeder gewichten heft en quaaludes aan jongeren verkoopt (afb. 79). De cut-in scène eindigt komisch met een establishing shot van Bratt die in de tuin zit en zijn moeder om kip vraagt, terwijl Billy Joel het refrein ‘’I’m moving out’’ zingt (afb. 80). In de rest van de scène wordt de muziek weer naar een zachter volume gedraait terwijl de vrolijke toon van de scène intact blijft. Scorsese maakt gebruik van montagetechnieken om nog meer grappen te maken over zijn komische personages: zo verschijnen de vrienden voor de camera alsof het om een

112

Afbeeldingen 77-82: Een uitgebreide introductie van personages, met een snelle afwisseling tussen verschillende ruimtes en manieren van representatie.

screentest gaat (afb. 82). De muziek wordt hier vooral gebruikt voor de toon van de scène en de accentuering van de visuele actie en dialogen. Het meest opvallend zijn de verschillende ruimtelijke en temporale niveas die door elkaar heen worden gebruikt. De scène is een goed voorbeeld van een de incorporatie van muziek in het gebruik van ‘intensified continuity’.

“Smokestack Lightning”, Howlin' Wolf

Scorsese maakt in deze scène gebruik van het karakteristieke stemgeluid en de rauwe productie van de Howlin’ Wolfs “Smokestack Lightning”. De climax van deze scène heeft geen narratief ontwikkelende functie, maar is in plaats van daarvan een voorbeeld van audiovisueel effect, waarbij nadrukkelijk gebruik wordt gemaakt van de muzikale materialiteit.

In de scène viert Jordans bedrijf Stratton Oakmont het succes van hun eerste weken. We zien door middel van tracking shots hoe een brassband de werkplaats binnenloopt. Wanneer er op Jordans aankondiging van twee kanten groepen strippers op elkaar afrennen, wordt de feestmuziek van de band vervangen door Howlin’ Wolfs “Smokestack Lightning”. De actie wordt in beeld gebracht door middel van crosscutting. Wanneer de twee groepen elkaar in hetzelfde centraal geframe’de long shot bereiken beginnen de lichten van het gebouw te flikkeren (afb. 83-88). De zware tonen van Howlin’ Wolfs eigen grommende ad-libs worden benadrukt door middel van toegevoegde echo terwijl het diegetische geluid wegvalt. Door de combinatie van de belichting en de muziek wordt er audiovisueel donder en onweer geïmpliceerd. De muziek blijft spelen terwijl we in close-up zien hoe de werknemers feest vieren en intieme handelingen bij de strippers uitvoeren. Scorsese weergeeft dit vanuit verschillende camerastandpunten en door middel van exemplarische situaties (afb. 85). De actie cut dan naar een politiebureau, waar de foto’s van Jordan en zijn vrienden aan de muur worden opgehangen. De dreigende toon, die eerst enkel leek te slaan op de absurditeit en amoraliteit van het feest, wordt nu verklaard vanuit het toezicht van de politie. De scène eindigt met Jordan die een kort interview geeft aan de krant Forbes, terwijl de muziek op een lager volume doorspeelt. De scène, die feestelijk begint,

113