In niet-hervormd gebied

Ook dit gedeelte van N. I. is verdeeld in gewesten; ook hier wordt gesproken van hoofden van gewestelijk bestuur, doch art.

120 al. 1 I. S. noemt geen titels dezer hoofdambtenaren. Wij ken-nen drie gewesten (Atjeh en Ond., Oostkust van Sum. en Celebes en Ond.) met een Gouverneur, een, nl. Billiton met een ass. resident en de overige met een resident als gew. bestuurshoofd. Deze titels wijzen niet op meerder gezag, doch alleen op de grootere belang-rijkheid van een gewest, waarvan hoogere bezoldiging het ge-volg is.

Hoofden van Gew. De Hoofden van Gewestelijk bestuur zijn niet aan de departe-Bestuur. mentschefs, dus ook niet aan den Directeur B. B. ondergeschikt,

maar rechtstreeks aan den G. G. Bij Gouvts. besl. in Stb. 1859—

• 102 is voor hen eene Instructie vastgesteld, die in Stb. 1867—114 nogeens in den vorm eener ordonnantie is afgekondigd, ze geeft echter geen volledige omschrijving van de taak en de bevoegdhe-den dezer ambtenaren, die ook op tal van andere algemeene ver-ordeningen berusten.

Naast hunne bestuurstaak is aan de Hoofden van Gewestelijk Bestuur ook wetgevende bevoegdheid verleend. Art. 129 I. S.

maakt hen bevoegd tot het uitvaardigen van Reglementen en Keuren van Politie, die ten doel hebben verzekering van rust en orde en voorkoming en afwending van gevaar voor personen en goederen; tegen overtreding ervan kunnen straffen worden be-dreigd, nader geregeld in Stb. 1858—17, jo. art. 25 Inv. Swb.

Ingevolge art. 125 al. 3 I. S. jo. art. 48 L. R. O. is deze bevoegd-heid geheel overgegaan op de Locale raden in dat gedeelte der Buitengewesten, waar Locale raden zijn ingesteld.

De reglementen en keuren van politie, uitgaande van de hoof-den van gewestelijk bestuur, trehoof-den niet in werking, voor de Directeur van Justitie er over is geraadpleegd, die heeft te beoor-deelen, of het betrokken H. v. Gew. best. zijne bevoegdheid niet heeft overschreden en of er geen strijd bestaat met algemeene ver-ordeningen. Bij verschil van meening daaromtrent beslist de G. G.

Een hooger toezicht op bestaande reglementen en keuren, dus een schorsings- en vernietigingsrecht, zooals den G. G. door art.

15 D. B. wordt toegekend t. a. v. Locale verordeningen, is nergens geregeld.

In de praktijk zijn ook besluiten van de hoofden van gew. best.

van wetgevenden aard bekend, die niet op eenige algemeene veror-dening berusten (verg. art. 125 al. 3 en 128 I. S.).

Alle producten van wetgeving van de Hoofden van Gewestelijk Bestuur worden in de Javasche Courant afgekondigd en treden in werking op een daarin vermeld tijdstip en anders op Java en

a. Binnenlandsch bestuur.

Gew. secretaris.

Madoera op den 30sten en in de Buitengewesten op den lOOsten dag na dien der afkondiging.

Ingevolge art. 13 der Instr. hebben de hoofden van gew. best.

in hun gewest de leiding der politie, waarbij zij de bevelen van den procureur-generaal hebben op te volgen.

Bij het Gouv. besi. in Stb. 1881—117 is hun de bevoegdheid gegeven, een aantal Inlandsche ambtenaren te benoemen en te ont-slaan; verder worden verschillende vacatures, ook van Eur. ambten tijdelijk door hen vervuld, terwijl zij het schorsingsrecht hebben t.a.v. alle onder hen gestelde ambtenaren.

Evenals op J. en M. heeft ook in de Buitengewesten ieder hoofd van gew. best. een gewestelijk secretaris naast zich, die door den G. G. wordt benoemd en ontslagen. Hij voert de administratie en heeft daarvoor bureaupersoneel onder zich. Bij wettige verhin-dering van het hoofd van gew. best. treedt de gew. secr. als zijn vervanger op, tenzij een ouder ass. res. ter hoofdplaats van het gewest aanwezig is.

Hij is verder ambtenaar van den Burg. Stand ter hoofdplaats en indien er geen R. v. J. gevestigd is, verder belast met de in-en overschrijving van eigin-endommin-en.

Met uitzondering van Billiton zijn alle gewesten verdeeld in af-deelingen, die bestuurd worden door ass. residenten (oude stijl).

Ze worden benoemd en ontslagen door den G. G. en zijn gesteld onder de bevelen der hoofden van gew. bestuur, die zij in hunne afdeelingen vertegenwoordigen. Voor hen is geen instructie vast-gesteld.

In vele gewesten is de resident tevens hoofd der afdeeling, waar-in de hoofdplaats is gelegen; waar-in andere gewesten is voor die afdee-ling een afzonderlijke ass. resident als hoofd aangesteld.

De ass. resident is hoofd van plaatselijk bestuur voor zijn ge-heele afdeeling, indien deze niet verder wordt onderverdeeld, is dit wel het geval, dan is hij alleen hoofd van plaatselijk bestuur voor de onderafdeeling, waarin hij woont, terwijl de ambtenaar, die aan het hoofd eener onderafdeeling is gesteld, deze functie voor zijn eigen ressort vervult (controleur B. B., gezaghebber bij het B. B., zie Bbl. 10217). De bevoegdheden en verplichtingen dezer hoofden van plaatselijk bestuur worden in een groot aantal algemeene verordeningen gevonden.

Verder zijn ze hulpofficier van Justitie, hoofd der politie binnen hunne afdeeling, zij zijn voorzitter van den Landraad of daarmee gelijkgestelde Inl. rechtbank, voorzoover geen juridisch voorzitter is aangesteld. Eindelijk zijn zij voor de onderafdeeling, waarin zij wonen, meestal ambtenaar van den burg. stand.

Hoofden der on- Als regel zijn de afdeelingen onderverdeeld in onderafdeelingen, derafdeelingen. ^ie bestuurd worden door controleurs B. B. of gezaghebbers bij

het B. B.

Hoofden der af-deelingen.

De laatsten ontvangen hunne opleiding in Indië aan de in 1914 opgerichte Bestuursschool.

98

b. Inlandsch be-stuur.

Ook deze ambtenaren ontvangen hunne benoeming en hun ont-slag van den G. G.

Zij oefenen voor hunne onderafdeeling alle bestuurs- en politie-bevoegdheden uit, zijn er hoofd van plaatselijk bestuur en ambte-naar B. S.

Het hoofd van gew. bestuur kan voor hen instructies vaststellen.

Het Inlandsch bestuur is in de buitengewesten geheel anders dan op J. en M.: daar ontbreken meestal de regentschappen (niet bv.

op Bali),-de verdeeling in districten is er vrij algemeen, alleen ko-men deze overal onder andere nako-men voor, de onderverdeeling in onderdistricten komt echter lang niet algemeen voor.

In de streken met rechtstreeksch bestuur heeft ons Gouverne-ment bij de instelling van districten en onderdistricten tweeërlei methode gevolgd. Waar de inheemsche rechtsgemeenschappen hiervoor geschikt voorkwamen, werd deze indeeling overgenomen en de bestaande gemeenschappen tot bestuurskringen verklaard.

Zoo bv. in Atjeh en Tapanoeli. In andere streken daarentegen, zooals de Padangsche Bovenlanden, Benkoelen en Palembang, werd de bestaande verdeeling minder geschikt gevonden en werden naast de adathoofden Inlandsche Gouvernements-ambtenaren met den titel van demang en ass. demang aangesteld.

c. Bestuur over- Het bestuur over de Vreemde Oosterlingen is in de gewesten terHneen buiten Java en Madoera evenzoo ingericht als boven voor het

Her-vormde gebied werd beschreven.

V r a g e n .

1. Welke soorten van bestuur onderscheiden we en wat wordt met elke soort bedoeld?

2. Welke zijn de voordeden van een gedecentraliseerd bestuurs-stelsel?

3. Sedert wanneer wordt dat stelsel in N. I. ingevoerd?

4. Wat is de Indische Decentralisatiewet?

5. Wat is het tweeërlei doel der Bestuurshervorming?

6. Wat bedoelen we met de Bestuurshervormingswet?

Komen beide doeleinden daarin tot uiting?

7. Wat omvat de Ontvoogding van het Inlandsch Bestuur?

8. Welke groepen van Bestuursambtenaren onderscheiden we en wat is hun taak?

9. In hoeveel gewesten is N. I. verdeeld? Wie zijn hoofden van gewestelijk bestuur?

10. Geef enkele hoofdzaken uit de Instructie voor de Gouverneurs.

11. Welke is de taak der residenten nieuwe stijl?

12. Welke van de assistent-residenten?

13. Hoe heeten de lagere ambtenaren bij den Eur. Bestuursdienst?

14. Welke Inlandsche Bestuursambtenaren kennen we in Her-vormd gebied?

15. Noem enkele hoofdregels uit de Instructie voor de regenten.

16. Welke is de taak van den patih?

17. Vertel iets omtrent de taak van het districtshoofd en van het onder-districtshoofd.

18. Hoe is het bestuur over de Vreemde Oosterlingen ingericht?

19. Wie zijn in Niet-hervormd gebied Hoofden van gewestelijk bestuur?

20. Vertel iets omtrent hunne taak.

21. Wie zijn in niet-hervormd gebied Hoofden van plaatselijk bestuur?

22. Hoe zijn de afdeelingen er verder verdeeld?

Wie staan aan het hoofd van deze kleinere ressorten?

23. Maak eene vergelijking tusschen het Inlandsch Bestuur op J. en M. met dat in de Buitengewesten.