Herinneringen aan een Eisdens mijnverleden: de Tuinwijk en enkele mijnwerkersmonumenten Bron: eigen foto’s, maart 2011 en april 2012.

zijn echter de betonnen schachtblokken uit de periode 1921 tot 1924 die pal naast Maasmechelen Village staan. Hiermee werden de werkers tot 780 meter diepte gebracht.

Aansluitend bij de Tuinwijk ligt het Nationaal Natuurpark de Hoge Kempen, het enige natuurpark van Vlaanderen, waarvan 50% van de ruim 7500 hectare op het grondgebied van de gemeente Maasmechelen ligt die vandaar ook wel ‘de groene long van Vlaanderen’ wordt genoemd. Het Nationaal Park lag er al toen Maasmechelen Village verscheen, alleen kreeg het pas in 2005 die benaming. Burgemeester Lenssen (in: Vandoren, 2011): ‘Het is een gevarieerd landschap met paarse heide, rode dopheide, gele brem, zeldzame heesters, zwerfstenen, diepe slenken, grindplassen (waar op gezeild kan worden), mooie panorama’s, zandkuilen, zandgroeven en hoge, steile mijnterrils’. Sabrina Tollenaers: ‘We hebben hier een populair wandelgebied, dat de andere trekkers Leut en de Maasvallei goed aanvult. Vanaf de mijnsteenbergen (terrils) die alleen via Lanklaar toegankelijk zijn, heb je een mooi uitzicht’. Erik Kortleven (in: Van der Heijden, 2011a): ‘Wij mikken er op om

Maasmechelen aan dit grote natuurpark te koppelen’. Dit zal vorm gaan krijgen via een nieuwe hoofdtoegangspoort tot het Nationaal Park naast Maasmechelen Village. Het doel van de toegangspoort is om een brug te slaan tussen het FOC en de recreatiemogelijkheden die Maasmechelen heeft. Bij de schachtblokken van de mijn zal volgens het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan een onthaalcentrum en een educatierecreatieve attractie rond biodiversiteit

verschijnen. Er zou in de toekomst ook veldonderzoek gedaan kunnen worden (“Luxe vakantiehuisjes en”, 2009). Tollenaers: ‘Het toegangsgebied krijgt waarschijnlijk de naam ‘Connectera’. Er komt onder andere een ondergronds museum over de natuur. In 2018 moet het klaar zijn. We hopen op een UNESCO erkenning. Vanaf dan kun je ook weer op het terrein lopen’. Om bezoekers hier al een voorproefje van te geven werd in 2012 het evenement Re©reate gehouden. In een Urban Guerilla vorm werd de unieke mogelijkheid gegeven om de toekomstige site van de hoofdpoort van het Nationaal Park Hoge Kempen te bezoeken.

Verder wordt er in het plan ruimte gemaakt voor nieuwe handelsactiviteiten, behorend bij de Leisure Valley. Vastgesteld kan worden dat een groot deel van het omliggende gebied van

Maasmechelen Village al is omgedoopt tot dit recreatief-toeristisch cluster van voorzieningen. Er zijn naast de bioscoop bijvoorbeeld al te vinden: Bowling Admiral (bowlen en darten), Indoorkarting Cargo Maasmechelen, Schietstand ’t Mikpunt (verschillende schietsporten), Indoorspeeltuin Asteroïde B612 (overdekte speeltuin met skatebaan) en Kajak Maasland (kajakken). Dit wordt aangevuld door het voetbalstadion van Patro. Ook zijn er winkelmogelijkheden bij Shopping Center M2 en Fashion Point (verschillende modemerken). Een goedkoop tankstation kan op deze locatie niet ontbreken. Het kantoor van Toerisme Maasmechelen bevindt zich naast Maasmechelen Village, dat zelf ook onderdeel uit van de breed getrokken Leisure Valley. Het fietsroutenetwerk, dat wordt ondersteund door een route van de wielerheld Eddy Merckx, is immers ook deel uit gaan maken van het cluster. In de toekomst komt daar dus nog het een en ander bij. Naast de vestiging van Decathlon verschijnen in de buurt van Shoppingcenter M2 nog eens vijf grootwinkels die samen een Retail Parc zullen vormen (Thomassen, 2009). Op langere termijn is het de bedoeling dat Maasmechelen Village nog eens zal uitbreiden (Coenen, 2011). Die uitbreiding op het oude mijnterrein dat in handen is van de Limburgse Reconversie Maatschappij zou ingepast worden in een plan dat voorziet in toevoeging van in totaal 15.000 m2 extra winkelruimte (“Luxe vakantiehuisjes en”, 2009). Een voetgangersbrug zal de Leisure Valley gaan verbinden met Eisden Dorp, de hangende tuinen en het kruinenpad aan de andere kant van de Zuid-Willemsvaart (Thomassen, 2009). Langs het kanaal kan een

waterfrontontwikkeling plaatsvinden (Provincie Limburg, 2006). David Winkels (in: Vandoren, 2011): ‘Na tien jaar weet men hoe belangrijk de Leisure Valley is voor heel de samenleving. Je kan het een beetje vergelijken met de functie van de mijnwerkersvrouw, die destijds , bij onheil, haar man ging opwachten aan de poort van de mijn. Wel, die poortfunctie geldt ook enigszins voor Maasmechelen Village: we zijn niet alleen de poort tot heel Maasmechelen, maar ook tot het Nationaal Park Hoge Kempen, tot de Maasvallei, tot de provincie Limburg en uiteindelijk tot de hele Euregio’.

Uiteindelijk moet er rondom Maasmechelen een gebied ontstaan waar onthaast kan worden in een natuurlijke omgeving. De Maasvallei met zijn typische dorpjes blijft volgens Lenssen (in: Vandoren,

2011) daarin een toeristische troef: ‘Er zijn veel kansen voor toerisme. Er komen veel wandelaars en eendagstoeristen. Het succesvolle fietsroutenetwerk wint nog steeds aan belangstelling. Wandelaars en fietsers kunnen ook genieten van onze restaurants en knusse cafés. Die doen het ook zeker niet slecht’. De restaurants lijken ook in te springen op de ontwikkelingen. Restaurant ‘de Mangerie’ in Maasmechelen serveert bijvoorbeeld iedere week een ‘leisure-menu’. Kortleven (in: Van der Heijden, 2011a): ‘Door meer te investeren in onze sterke kanten, kunnen we een ander soort publiek

aantrekken dan bijvoorbeeld in Roermond’. Zo kun je een halve dag shoppen en vervolgens gaan paardrijden. Tollenaers twijfelt hier deels aan: ‘Maasmechelen Village zorgt niet echt voor een directe doorstroom. We hebben een gratis audioguide waarmee mensen de omgeving kunnen verkennen. De verwachting was dat er veel mensen ook interesse zou tonen voor de streek. Dat valt behoorlijk tegen. Slechts een beperkt aantal mensen loopt ook ons kantoor binnen, dat hier bewust is neergezet. Achteraf gezien is het zowel een goede als een slechte keuze geweest om het kantoor van Toerisme Maasmechelen hier te plaatsen’. Tollenaers wijt de beperkte doorstroom voor de omgeving vooral aan het soort publiek: ‘De meeste mensen die hier komen lopen in dure pakjes of op hakkenschoenen. Dat zijn geen wandelaars of fietsers die ook de omgeving gaan verkennen. Ze gaan liever naar een andere winkelstad zoals Maastricht om de dag vol te maken. Het overgrote deel van de bezoekers van Maasmechelen Village blijft binnen het concept van Chique Outlets en blijft in het shoppen hangen. Maasmechelen Village wil de bezoekers zelf ook binnen het complex houden. Of mensen komen met een bus en maken een minitocht door Europa. Ze stoppen even in

Maasmechelen en gaan dan weer door richting Parijs. Ze overnachten niet hier, maar in de duurdere hotels elders’. Toch tonen deze mensen wel belangstelling. Tollenaers: ‘Je kan de mijn niet meer fysiek bezoeken, maar er is toch nog veel te zien. Mensen in de Village vragen vaak naar de twee schachten. ‘Wat is dat daar? Kunnen we daar ook naartoe?’. Het is echter niet de bedoeling dat je het pad neemt dat daar naartoe leidt’. In de toekomst wordt dat anders. Het straatje zal doorlopen in een sterke ruimtelijk structurerende as, de ‘mainstreet’ die gaat horen bij Conncectera.

Maasmechelen Village krijgt dan een nieuwe in- en uitgang. De gebouwen van de uitbreiding van het winkelgebied doen dienst als de afwerking van de achterkant van het FOC en krijgen een front naar een centraal plein rondom te schachtbokken (Provincie Limburg, 2006). Volgens Tollenaers blijkt uit onderzoek van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland onder de bezoekers van

Maasmechelen Village dat mensen wel interesse hebben in Connectera: ‘Ongeveer 80% zei dat ze graag het museum zouden bezoeken. Of dit echt zo zal zijn is natuurlijk de vraag’. Tollenaers heeft wat dat betreft meer vertrouwen in de omgekeerde weg. Mensen die de natuur in willen om lekker te wandelen, worden misschien nieuwsgierig naar het merkendorp en brengen daar dan een bezoek aan (Van der Heijden, 2011a).

Afbeelding 47. Het kantoor van Toerisme Maasmechelen, een tankstation en de kartbaan op de Leisure