Het onderzoek richt zich op het strategisch inkoopbeleid van het Rijksvastgoedbedrijf. Het Rijksvastgoedbedrijf is een volledig publieke organisatie welke valt onder het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) (Rijksoverheid, 2014). Sinds 2016 wordt het Rvb gekenmerkt als een agentschap (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-b). De organisatie heeft een publiekrechtelijke macht en wordt ook vanuit publieke gelden gefinancierd. Het Rijksvastgoedbedrijf is ontstaan op 1 juli 2014 nadat er akkoord is gegeven voor een fusie tussen de Dienst Vastgoed Defensie (DVD), Het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf (Rvob), de Rijksgebouwendienst (Rgd) en de directie Rijksvastgoed (DRV).
3.1.1 GEFUCEERDE ORGANISATIES & OORSPRONG RIJKSVASTGOEDBEDRIJF
Rijksgebouwendienst
Het besluit om het Rgd op te richten is vastgelegd in het jaar 1922. De organisatie is opgericht als agentschap en was verantwoordelijk voor een grote oppervlakte aan rijksgebouwen zoals ministeries, paleizen, huisvesting voor diensten van het Rijk en monumenten. De organisatie was daarbij tevens verantwoordelijk voor het onderhoud, het opleveren en het renoveren van publieke gebouwen. Ook innovatie en ontwikkeling zijn punten van aandacht geweest, zo werkte de organisatie aan de ontwikkeling van systemen, de technieken in de bouw en aan duurzaamheid (Rijksgebouwendienst, 2012). De organisatie viel bij de oprichting onder het ministerie van Financiën maar dit veranderde in 2010 naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). De Rgb was de eigenaar van de verschillende gebouwen in portefeuille en droeg hiervoor de financiële verantwoording. Naast een directeur-generaal als hoofd van de organisatie, kreeg het agentschap ook een rijksbouwmeester welke leiding gaf over bouwtechnische onderwerpen (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-a).
Dienst Vastgoed Defensie
De DVD is ontstaan in 1688 en heeft vele gebouwen en oppervlakten in portefeuille die gebruikt worden voor militaire doeleinden (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-a) Hierbij kan worden gedacht aan vliegbasissen, trainingsterreinen en kazernes. De organisatie was verantwoordelijk voor het onderhouden, inkopen, verbouwen en beveiligen hiervan samen met de divisie Vastgoed en Beveiliging. In 2014 zijn deze eerste 3 verantwoordelijkheden overgeheveld naar het Rijksvastgoedbedrijf. De Divisie Vastgoed en Beveiliging is hierbij opdrachtgever geworden van het Rijksvastgoedbedrijf. Zij zijn echter als opdrachtgever wel verantwoordelijk voor beveiliging van deze gebouwen en terreinen (Defensie, N.d.).
Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf
Het Rvob is ontstaan uit een fusie tussen het Gemeenschappelijk Ontwikkelingsbedrijf en de dienst Domeinen onroerende zaken. Het Gemeenschappelijke ontwikkelingsbedrijf ondersteunde bij de ontwikkeling van gebiedsprojecten waar verschillende belangen een rol speelde en zocht aansluiting op overtallige gebieden in het bezit van het Rijk. De dienst Domeinen was verantwoordelijk voor het verkopen en verhuren van overtallig vastgoed en ondersteunde overheidsorganisaties bij het aankopen, taxeren, beheren en gebruiken hiervan. Samen vormden deze organisaties in 2010 het Rvob. Kennisoverdracht, synergiën, samenwerking en betere afstemming zijn motieven voor deze fusie geweest (Rijksoverheid, 2009). De organisatie is juridisch verantwoordelijk voor de eigendom van deze onroerend zaken. In 2012 is het Rvob onder het ministerie van BZK komen te vallen (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-a).
Directie Rijksvastgoed
De DRV is een orgaan wat zich richtte op de overkoepelende strategische doelstellingen betreffende de gebouwen en terreinen in het bezit van het Rijk. De dienst is opgericht ter bevordering van de samenwerking tussen de verschillende bedrijven en deze organisaties te ondersteunen bij de uitvoering van het strategische beleid. De organisatie is in 2012 onder het ministerie van BZK komen te vallen (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-a)
3.1.2 TAKEN & VERANTWOORDELIJKHEDEN
Het Rijksvastgoedbedrijf heeft door de fusie van deze organisaties een veelomvattend takenpakket. De organisatie is verantwoordelijk voor ontwikkeling, onderhoud en het moderniseren van publiek vastgoed. Daarnaast behoort ook de inkoop, verkoop en het realiseren van nieuwbouw tot de portefeuille van de organisatie (Rijksoverheid, 2014). De missie van de organisatie is het realiseren van doelstellingen van de overheid in coöperatie en afstemming met de omgeving door de inzet van vastgoed (Rijksvastgoedbedrijf, 2015). De grootste verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de directeur-generaal (DG) van de organisatie. De DG geeft leiding aan de organisatie en is verantwoordelijk voor het continueren van de organisatie en haar veelzijdige vastgoedportefeuille. Dit doet de DG samen met de partijen en organisaties in de omgeving. Daarnaast is de DG verantwoordelijk voor het uitbreiden en ontwikkelen van deze vastgoedportefeuille door het uitwerken van strategieën en investeringsmogelijkheden met andere overheden (Rijksvastgoedbedrijf, 2017-b). Vanaf de fusie in 2014 was de heer Jaap Uijlenbroek DG van het Rijksvastgoedbedrijf (Algemenebestuursdienst, 2013). Anette Bertram is op 15 november 2017 benoemd tot DG van het Rijksvastgoedbedrijf (Rijksvastgoedbedrijf, 2017-b).
Het Rijksvastgoedbedrijf heeft in totaal rond de 1885 fte in dienst die gezamenlijk de verantwoordelijkheden van de organisatie dragen (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-c). In het mandaatbesluit van het Rijksvastgoedbedrijf staat omschreven welke bewegingsvrijheid en machtiging deze ambtenaren precies genieten. Daarnaast heeft de organisatie te maken met verschillende belanghebbende partijen die zeggenschap hebben over het reilen en zeilen van de organisatie. Zo heeft de organisatie bijvoorbeeld te maken met het Auditberaad Rijksvastgoedbedrijf (Rijksvastgoedbedrijf, 2014) en de rijksbouwmeester (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-d) die een adviserende functie genieten.
3.1.3 DOELEN VAN DE ORGANISATIE
Het Rijksvastgoedbedrijf richt zich bij het nastreven van haar missie op verschillende doelstellingen. Zo stelt de organisatie gebouwen ter beschikking die voldoen aan de verscheidenheid aan eisen van de Rijksoverheid. Het Rijksvastgoedbedrijf houdt daarbij rekening met de constant veranderende behoeften door haar vastgoedportefeuille strategisch op te stellen en efficiënt, effectief en economisch te handelen. De organisatie is verantwoordelijk voor het inkopen en verkopen van verschillende gebouwen naar gelang de behoeften van de Rijksoverheid. Hierbij is het van belang dat er een juiste afweging gemaakt op zowel korte als lange termijn. Daarnaast heeft de organisatie te maken met ontwikkelingen zoals het kleiner worden van de Rijksoverheid waar zij op in moeten spelen. De organisatie hanteert hiervoor de Rijksvastgoedportefeuillestrategie (RVPS). Deze wordt als richtlijn gebruikt voor de continue strategische keuzes van de organisatie.
Het Rijksvastgoedbedrijf staat als overheidsorganisatie dicht bij de markt. De organisatie vormt een verbinding tussen de Rijksoverheid en verschillende private partijen. De organisatie is zich bewust van het feit dat deze rol een grote verantwoordelijkheid meebrengt gezien de omvang van de vastgoedportefeuille en houdt hierdoor bij het formuleren van beleid en nastreven van haar doelstellingen rekening met de impact die dit heeft voor de markt. De organisatie werkt actief aan het bevorderen van samenwerkingsverbanden en transparantie door belanghebbenden te betrekken. Het Rijksvastgoedbedrijf streeft naar effectieve oplossingen waarbij rekening wordt gehouden met de omgeving. Hiervoor werkt de organisatie met een afwegingskader waarin een breed pallet aan verschillende belangen wordt meegenomen. Hiertoe behoren bijvoorbeeld maatschappelijke belangen, belangen op het gebied van duurzaamheid en belangen van verschillende partijen in de markt (Rijksvastgoedbedrijf, N.d.-c).