De databanken van de RVA (werkloosheid en loop-baanonderbreking) worden onderling gekruist en daarenboven worden deze databanken ook gekruist met andere databanken van de sociale zekerheid (bv.
RSZ).
Dat gebeurt mits naleving van de principes betref-fende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en van de bepalingen die de elektronische uitwisseling van sociale persoonsgegevens regelen.
Met behulp van de beschikbare databanken verlopen de onderzoeken efficiënter en doeltreffender en gebeurt de opsporing van oneigenlijk gebruik – in het bijzonder de uitkeringenfraude – optimaal.
In 2016 werd verder frequent gebruik gemaakt van de kruising van diverse databanken. Het doel is tijdig mogelijke misbruiken te detecteren zodat oneigenlijk gebruik en fraude zich niet voordoen en vermeden wordt dat onterecht uitkeringen betaald worden of sociale bijdragen niet geïnd worden.
Ook in 2016 heeft de RVA actief meegewerkt aan de ontwikkeling van DOLSIS. DOLSIS is een platform waarmee de inspectiediensten gegevens kunnen raadplegen van het Rijksregister en het Bisregister, van de RSZ- en DIBISS-werkgeversrepertoria, van het Interactief personeelsregister, van de DmfA en van het Limosakadaster. Zo kunnen de inspectie-diensten nu ook via DOLSIS nagaan of een horeca-onderneming al dan niet over een geregistreerd kassasysteem beschikt en of iemand die verklaart zelfstandige te zijn al dan niet aangesloten is bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen.
104
Op 31 december 2016 oefenden de RVA en, in be-paalde gevallen, ook de uitbetalingsinstellingen de volgende controles uit via het kruisen van hun in-terne gegevens met de gegevens uit diverse exin-terne databanken:
Preventieve controles
•Preventieve controle door de uitbetalingsinstel-lingen bij de betaling: detectie van cumulatie van werkloosheid met arbeid in loondienst (A950)
•Preventieve controle door de RVA bij het toekennen van het recht op werkloosheidsuitkeringen: de-tectie van cumulatie van werkloosheid met zelf-standige activiteit (L302)
•Preventieve controle door de RVA bij het toekennen van het recht op werkloosheidsuitkeringen: de-tectie van cumulatie met een pensioen (Pensioenkadaster)
•Preventieve controle door de RVA bij het toekennen van het recht op werkloosheidsuitkeringen: mis-bruiken inzake nationaliteit, adres, gezinssamen-stelling of ander dossier bij de RVA (Rijksregister)
•Preventieve controle door de RVA bij het toeken-nen van het recht op werkloosheidsuitkeringen:
controle op de tewerkstelling van de gezinsleden van de werklozen (DmfA)
•Preventieve controle door de RVA bij de betaling van onderbrekingsuitkeringen: detectie van cu-mulatie van werkloosheid met een zelfstandige activiteit (L302)
•Preventieve controle door de RVA bij de betaling van onderbrekingsuitkeringen: detectie van cu-mulatie met een pensioen (Pensioenkadaster)
•Preventieve controle door de RVA bij de betaling van onderbrekingsuitkeringen: controle op het bestaan van een contractuele band tussen de werknemer en de aangegeven werkgever (A950)
•Preventieve controle door de RVA bij de betaling van onderbrekingsuitkeringen: detectie van tewerk-stelling bij een andere werkgever (A950)
•Preventieve controle door de uitbetalingsinstel-lingen bij de betaling: detectie van cumulatie van werkloosheid met ziekte-uitkeringen (L500)
•Preventieve controle door de uitbetalingsinstel-lingen bij de betaling: detectie van misbruiken in-zake nationaliteit, adres en gezinssamenstelling (Rijksregister)
•Controle door de uitbetalingsinstellingen op grond van de wijzigingen die de KSZ heeft overge-maakt om na te gaan of ze een invloed hebben op de situatie die door de werkloze werd aangegeven door middel van het laatste formulier C1.
De a priori (of preventieve) controles laten toe om nog systematischer de onrechtmatig ontvangen betalingen bij de bron te vermijden, de terugvorde-ring- en sanctieprocedures te vermijden en de admi-nistratieve werklast in verband met de voormelde procedures te verlichten.
A posteriori controles
•Detectie door de RVA van cumulatie van werk-loosheid (en werkwerk-loosheid met bedrijfstoeslag) met arbeid in loondienst (A950)
•Detectie door de RVA van cumulatie van werk-loosheid met een zelfstandige activiteit (A301)
•Detectie door de RVA van cumulatie van werk-loosheid met ziekte-uitkeringen (A020)
•Detectie door de RVA van cumulatie van werk-loosheid met een pensioen (Pensioenkadaster)
•Detectie door de RVA van misbruiken inzake nationa-liteit door werklozen (Rijksregister)
•Detectie door de RVA van misbruiken door werk-lozen inzake de verplichting om in België te ver-blijven (detectie van verblijf in het buitenland en ambtshalve uitschrijving uit de bevolkingsregisters) (Rijksregister)
•Detectie door de RVA van cumulatie van loop-baanonderbreking met een zelfstandige activiteit (A301)
•Detectie door de RVA van het einde van de arbeids-overeenkomst van een loopbaanonderbreker inge-volge een faillissement (info FSO)
•Detectie door de RVA van het einde van een tewerk-stelling bij de werkgever tijdens een loopbaanon-derbreking (A850)
•Detectie door de RVA van het begin van een tewerk-stelling bij een nieuwe werkgever tijdens een loop-baanonderbreking (A850)
•Detectie door de RVA van cumulatie van loopbaan-onderbreking met een pensioen (Pensioenkadaster)
•Detectie door de RVA van het einde van een tewerkstelling ingevolge fusie, overname of verandering van de werkgever tijdens een loop-baanonderbreking (A950)
105
2
Controle
•Detectie door de RVA van misbruiken door loop-baanonderbrekers inzake de verplichting om in de EER te verblijven (detectie van verblijf buiten de EER en ambtshalve uitschrijving uit de bevol-kingsregisters) (Rijksregister)
•Detectie door de RVA van anomalieën in verband met betalingen van meerdere uitkeringen op een-zelfde financieel rekeningnummer.
Bij een a posteriori controle worden de inlichtingen die verkregen zijn via het kruisen van databanken, grondiger geverifieerd. Indien de toestand bevestigd wordt en niet wettelijk toegestaan is, worden de be-trokkenen uitgenodigd om hierover uitleg te geven.
In geval van inbreuk worden de onrechtmatig ont-vangen uitkeringen teruggevorderd en wordt in principe een sanctie opgelegd voor de toekomst onder de vorm van een tijdelijke schorsing van het recht op uitkeringen gedurende 1 tot 13 weken. In geval van recidive of van frauduleuze handelingen worden de sancties strenger en wordt het dossier overge-maakt aan de arbeidsauditeur voor strafrechtelijke vervolging.
Zelfs wanneer de controles aan de bron zijn uitge-voerd blijkt uit de cijfers dat de controles a posteriori ook nog steeds nut hebben, gelet op het aantal vastgestelde inbreuken en het bedrag van de terug-gevorderde bedragen.
Resultaten van de controles van de uitkeringenfraude Via datamatching worden de cumulaties van werk-loosheidsuitkeringen met ziekte-uitkeringen en pensioen gedetecteerd en ook de cumulaties van werkloosheidsuitkeringen met inkomsten uit arbeid in loondienst of met inkomsten uit een activiteit als zelfstandig werker.
Tabel 2.4.6.I
Aantal uitgevoerde onderzoeken inzake cumulatie
Cumulatie loontrekkende Cumulatie zelfstandige Cumulatie ziekte Cumulatie pensioen Totaal
2015 13 374 8 083 15 663 279 37 399
2016 21 009 8 891 12 622 290 42 812
Tabel 2.4.6.II
Aantal vastgestelde inbreuken bij de onderzoeken inzake cumulatie
Inbreuken loontrekkende Inbreuken zelfstandige Inbreuken ziekte Inbreuken pensioen Totaal
2015 3 010 3 020 6 806 18 12 854
2016 3 177 2 891 4 666 35 10 769
106
Tabel 2.4.6.III
Vastgestelde terug te vorderen (TV) bedragen bij onderzoeken inzake cumulatie
TV loontrekkende TV zelfstandige TV ziekte TV pensioen Totaal 2015 1 328 283,00 EUR 7 289 165,95 EUR 3 439 630,20 EUR 70 650,11 EUR 12 127 729,26 EUR 2016 1 451 585,31 EUR 7 883 707,28 EUR 2 612 041,30 EUR 206 293,55 EUR 12 153 627,44 EUR
Het aantal uitgevoerde onderzoeken is in 2016 met 14% gestegen in vergelijking met 2015, terwijl het aantal vastgestelde inbreuken met 16% afnam.
Niettegenstaande er minder inbreuken werden vast-gesteld, is het bedrag van de vastgestelde rechten niet in dezelfde verhouding gedaald. De lichte da-ling van de vastgestelde rechten met nog geen 2%
is trouwens volledig op rekening te schrijven van de cumulatie met ziekte-uitkeringen. Deze resultaten tonen duidelijk aan dat, niettegenstaande de a priori controles, uitgevoerd door zowel de RVA als de uit-betalingsinstellingen, er ook nog steeds nood is aan de a posteriori controles in de strijd tegen de sociale uitkeringsfraude.
De voorgaande tabellen slaan op het ontdekken van ongeoorloofde cumulaties van werkloosheidsuitke-ringen met andere inkomsten. Maar er is ook een groot aantal detecties van personen die ten onrechte onderbrekingsuitkeringen ontvingen in het stelsel van het tijdskrediet of de loopbaanonderbreking. In 2016 werden 28 509 te onderzoeken gevallen gede-tecteerd (34 427 in 2015). Daarvan bleken 12 644 niet in regel te zijn (14 222 in 2015). Het betreft voor het grootste deel personen die onderbrekings-uitkeringen genoten terwijl ze er geen recht meer op hadden omdat hun arbeidsovereenkomst beëindigd was of omdat ze een tewerkstelling aangevat hadden bij een andere werkgever. In 2016 betekende de RVA een totaal bedrag van 2 069 760,12 EUR aan terug-vorderingen in het kader van de ten onrechte ont-vangen onderbrekingsuitkeringen (2 725 809,15 EUR in 2015).
107
2
Controle