• No results found

5. Balans met toelichting

5.1. Balans

Vaste activa

Immateriële vaste activa

● Bijdrage aan activa in eigendom van derden 857.426 882.695

Totaal immateriële vaste activa 857.426 882.695

Materiële vaste activa

● Investeringen met een economisch nut 14.543.307 14.675.375

● Investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding

van de kosten een heffing kan worden geheven 7.016.942 7.078.466

● Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

1.465.260 1.504.029

Totaal materiële vaste activa 23.025.509 23.257.870

Financiële vaste activa

● Kapitaalverstrekkingen aan:

● Deelnemingen 11.685 11.685

● Overige langlopende leningen 691.745 1.062.578

● Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één

jaar of langer 159.866 208.162

Totaal financiële vaste activa 863.296 1.282.425

Totaal vaste activa 24.746.231 25.422.990

Vlottende activa Voorraden

● Grond- en hulpstoffen:

- overige grond- en hulpstoffen

● Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie: 29.550.134 32.739.430

- voorziening voorraad grond in exploitatie -14.711.977 -16.530.887

Totaal voorraden 14.838.157 16.208.543

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

Vorderingen op openbare lichamen 1.523.461 1.781.336

● Overige vorderingen 2.381.326 1.923.150

Totaal uitzettingen met rentetypische looptijd korter dan één

jaar 3.904.787 3.704.486

Liquide middelen

● Kassaldi 3.938 1.931

● Banksaldi

Totaal liquide middelen 3.938 1.931

Overlopende activa

● Overige nog te ontvangen bedragen en de vooruitbetaalde

bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen 1.486.653 976.607

Totaal overlopende activa 1.486.653 976.607

Totaal vlottende activa 20.233.535 20.891.567

TOTAAL ACTIVA 44.979.766 46.314.557

ACTIVA (bedragen in €) Ultimo Ultimo

2016 2015 na herrubr Bbv

Vaste passiva Eigen vermogen

● Reserves :

- algemene reserve 5.732.594 7.311.444

- bestemmingsreserves 1.158.259 478.138

● Het gerealiseerde resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten 182.860 -580.350

Totaal eigen vermogen 7.073.713 7.209.232

Voorzieningen

2.952.324 1.746.014

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer

● Onderhandse leningen van:

- binnenlandse banken en overige financiële instellingen 29.957.072 32.896.187

Totaal vaste schulden 29.957.072 32.896.187

Totaal vaste passiva 39.983.109 41.851.433

Vlottende passiva

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

● Banksaldi 1.210.361 1.839.412

● Overige schulden 2.197.783 1.937.385

Totaal netto vlottende schulden 3.408.144 3.776.797

Overlopende passiva

● Nog te betalen bedragen 1.298.636 486.891

● Overige vooruitontvangen bedragen 289.877 199.436

Totaal overlopende passiva

1.588.513 686.327

Totaal vlottende passiva 4.996.657 4.463.124

TOTAAL PASSIVA 44.979.766 46.314.557

Totaalbedrag waartoe aan natuurlijke en rechtspersonen 14.081.000 23.937.000

borgstellingen of garantstellingen zijn verstrekt

Ultimo

2016 2015 na herrubr Bbv

Ultimo PASSIVA (bedragen in €)

Toelichting balans

Afschrijvingsbeleid

Op 6 november 2012 is een herziene Nota reserves, voorzieningen en afschrijvingsbeleid vastgesteld door de raad. In januari 2016 is hierop een wijziging vastgesteld ten aanzien van de afschrijvings-termijnen voor lichtmasten en armaturen voor de openbare verlichting.

Uitgangspunten

 Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs.

 Investeringen worden verantwoord volgens de zogenaamde bruto methode: afschrijven op de volledige investering en indien subsidies of bijdragen derden ontvangen worden, tegelijkertijd negatief afschrijven over de subsidie, bijdrage e.d.. Ingaande 2017 vindt hierop een wijziging plaats omdat op basis van de gewijzigde Bbv-voorschriften de bijdragen van derden in mindering moeten worden gebracht op de investering en er dus afgeschreven moet worden op basis van de netto-investering.

Voor investeringen waarbij het krediet vóór 2004 (=datum invoering Bbv) is gevoteerd en waarvoor dekking uit reserves is aangewezen, wordt nog wel direct afgeschreven (= netto methode).

 Nieuwe investeringen zijn gebaseerd op de afschrijvingstermijnen zoals opgenomen in de herziene nota 2012, inclusief de later daarop vastgestelde wijziging. Bestaande investeringen ondergaan geen wijziging qua afschrijving.

 Op alle investeringen wordt afgeschreven, met uitzondering van investeringen in gronden en terreinen.

 Lineaire afschrijving is het uitgangspunt met uitzondering van investeringen waarvoor van Rijkswege jaarlijks gelijkblijvende bijdragen worden ontvangen, dan wel waar directe (huur)opbrengsten tegenover staan. In die gevallen geldt de annuïtaire methode.

 Investeringen tot € 5.000 worden ineens afgeschreven.

 In de ramingen worden jaarlijkse kapitaallasten bepaald op basis van de begrote

investeringsbedragen totdat de investering is afgerond, vanaf welk moment de werkelijke verkrijgings- of vervaardigingsprijs als basis voor de afschrijving dient. De werkelijke afschrijving vindt plaats op basis van werkelijk uitgegeven bedragen op maandelijkse basis.

 Van activa welke als gevolg van verkoop, sloop, diefstal, verlies en dergelijke niet of niet meer in bezit zijn van de gemeente, wordt de restant boekwaarde in het desbetreffende jaar

afgeboekt ten laste van de exploitatie. Eventuele opbrengsten uit verkoop, verzekeringsgelden of anderszins worden in datzelfde jaar ten gunste van de exploitatie gebracht. In gevallen, waarin de inkomsten uit verkoop, verzekeringsgelden of anderszins hoger zijn dan de boekwaarde, zal de boekwaarde altijd worden afgeboekt.

Waardering van passiva en activa alsmede de bepaling van het resultaat vinden in principe plaats op basis van historische kosten. Activa en passiva zijn opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben, onverschillig of zij tot

inkomsten of uitgaven in dat jaar hebben geleid. Baten en lasten, waaronder ook begrepen de heffing van de vennootschapsbelasting, worden daarbij verantwoord tot hun brutobedrag. De

waarderingsgrondslagen per balansonderdeel worden in het vervolg van deze jaarrekening toegelicht.

Eigen bijdragen CAK

Een aanvrager van een voorziening, hulp in de huishouding of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget) is op grond van de Wmo een bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK (Centraal Administratie Kantoor). De informatie van het CAK (om privacy redenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen.

Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de Wmo geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat door de gemeenten geen zekerheden omtrent omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen.

Gebeurtenissen na balansdatum

Er hebben zich geen gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan welke verwerkt zouden moeten worden in de staat van baten of lasten en/of de balans per 31 december 2016.

5.1.1 Activa

Immateriële vaste activa

Hert verloop van deze post is als volgt:

Op de post onderzoek en ontwikkeling zijn in 2016 enkele mutaties geweest. De standen per 1 januari en per 31 december 2016 bedragen € 0.

Sinds 2016 staat de bijdrage activa in eigendom van derden onder de immateriële vaste activa (zoals het Bbv voorschrijft), voorheen was dit financieel vaste activa. De vermeerdering en de vermindering betreft een ontvangen subsidie die doorbetaald is.

Materiële vaste activa

Het verloop van deze post is als volgt:

Algemeen

De materiële vaste activa zijn onder te verdelen in investeringen in maatschappelijk en economisch nut, waarbij investeringen met economisch nut in principe verhandelbaar zijn en investeringen met maatschappelijk nut niet.

Afschrijving vindt plaats volgens het geldende afschrijvingsbeleid.

Ten aanzien van investeringen met economisch nut zijn de volgende mutaties te melden.

Gronden en terreinen

In 2016 heeft er een investering van € 47.400 in gronden en terreinen plaatsgevonden door de aanleg van een kunstgrasveld voor korfbalvereniging Rosolo.

Strategische gronden

Op basis van het Bbv moeten vanaf 2016 de niet in exploitatie genomen gronden als materieel vast actief worden verantwoord. Voorheen stond dit bij voorraden. Dit betreft Kleine Hoeven fase 2 voor een bedrag van € 850.000. Een nadere toelichting is te vinden in de paragraaf Grondbeleid.

Bedrijfsgebouwen

In 2016 heeft er een investeringen van € 100.629 in bedrijfsgebouwen plaatsgevonden, voornamelijk voor uitbreiding OBS De Klimop. De vermindering van -/- € 14.054 heeft betrekking op een oude post inzake Beheer brede school LM uit de tijd rondom de bouw daarvan.

Immatieriële vaste activa Boekwaarde Herrubr. Balans Vermeer- Verminde- Afschrijvingen Balans

Bedragen in € 31-12-2015 vernieuw ing Bbv 1-1-2016 deringen ringen 31-12-2016

Onderzoek en ontwikkeling 0 0 0 316.764 52.676 264.087 0

Bijdrage aan activa in eigendom van derden 0 882.695 882.695 30.423 30.423 25.269 857.426

TOTAAL 0 882.695 882.695 347.187 83.099 289.356 857.426

Materiële vaste activa Boekwaarde Herrubr. Balans Vermeer- Verminde- Afschrijvingen Balans

Bedragen in € 31-12-2015 vernieuw ing Bbv 1-1-2016 deringen ringen 31-12-2016

Investeringen met economisch nut:

Gronden en terreinen 587.630 0 587.630 47.400 0 0 635.030

Strategische gronden 0 669.709 669.709 180.291 0 0 850.000

Bedrijfsgebouwen 13.573.228 -882.695 12.690.533 100.629 -14.054 433.476 12.371.739

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken 308.715 0 308.715 16.533 37.706 -11.838 299.381

Vervoermiddelen 119.650 0 119.650 0 0 38.818 80.832

Ov. machines, apparaten, installaties 242.509 0 242.509 18.033 2.987 40.935 216.621

Ov. materiële vaste activa 56.630 0 56.630 40.525 0 7.449 89.705

Totaal investeringen met economisch nut 14.888.361 -212.986 14.675.375 403.412 26.639 508.841 14.543.307

Investeringen met conomisch nut waarvoor ter b estrijding van de kosten een heffing kan worden geheven:

Riolering 7.078.466 0 7.078.466 197.833 52.000 207.356 7.016.942

Investeringen in de openb are ruimte met maatschappelijk nut:

Gronden en terreinen 30.608 17.815 48.422 6.634 0 7.392 47.664

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken 1.471.076 -17.815 1.453.261 531.899 569.464 398 1.415.298

Ov. machines, apparaten, installaties 2.345 0 2.345 135 0 182 2.298

Totaal investeringen in openb are ruimte met

maatschappelijk nut 1.504.029 0 1.504.029 538.668 569.464 7.973 1.465.260

TOTAAL 23.470.856 -212.986 23.257.870 1.139.912 648.102 724.170 23.025.509

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken

De investeringen in grond-, weg- en waterbouwkundige werken bedragen € 16.533. De investeringen betreffen ontwikkeling Rouwenbogtloop € 8.020, reconstructieprojecten onder andere Streekhuis € 7.820 en beekherstel Reusel voor € 693. De vermindering van € 37.706 heeft betrekking op een afrekening van subsidie voor IDOP Hulsel.

Vervoermiddelen

In 2016 hebben er geen investeringen in vervoermiddelen plaatsgevonden.

Overige machines, apparaten en installaties

De investeringen in overige machines, apparaten en installaties bedraagt € 18.033. Dit bestaat uit elektriciteitsvoorziening markt Reusel € 14.261, vervanging koffieautomaten € 3.772. De vermindering van € 2.987 heeft betrekking op een afrekening van subsidie voor IDOP Hulsel.

Overige materiële vaste activa

De investeringen in overige materiele vaste activa bedragen € 40.525. Dit bestaat uit meubilair Klimop

€ 24.154, 1e inrichting uitbreiding OBS de Klimop € 16.371.

Investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven

Deze investering met heffing met economisch nut (€ 197.833) bestaat uit rioleringen. De investeringen staan uit: afkoppelen ‘t Heike € 128.772, vervanging riool Lensheuvel € 23.264, vervanging riool ‘t Heike € 14.003, aanbrengen telemetrie bij vijf rioolgemalen € 21.979 en incidentele vervanging/

reparaties riolering € 9.815. De vermindering van € 52.000 heeft betrekking op afkoppelen ‘t Heike.

Ten aanzien van investeringen met maatschappelijk nut zijn de volgende toelichtingen te geven.

Gronden en terreinen

In 2016 heeft er een investering in gronden en terreinen plaatsgevonden voor de aanpassing van locatie Jong Nederland tot een bedrag van € 6.634.

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken

De investeringen in grond-, weg- en waterbouwkundige werken bedragen € 531.899. Deze bestaan uit de volgende investeringen:

 Vervanging openbare verlichting door LED 2014 € 191.591

 Inrichting Lensheuvel (beleidsplan wegen) € 168.860

 Reconstructie wegen Reusel-Zuid € 122.475

 Inrichten ‘t Heike € 33.503

 Herinrichting Vlassert € 20.195

 Afwerking plan Boegent € 4.599

 Anterieure overeenkomsten RO -/- € 10.936

 Overige kleinere zaken € 1.612

De verminderingen van € 569.464 bestaan uit ontvangen van subsidies en opbrengsten voor:

 Inrichting Lensheuvel (beleidsplan wegen) € 500.000

 IDOP Hulsel Fietspad Vooreind € 68.236

 IDOP Hulsel verkeersveiligheid € 52.334

 Inrichten ‘t Heike € 25.879

 Geoormerkt groenkrediet (schades) € 7.659

 IDOP Hulsel Cultuurhistorie € 586

 Anterieure overeenkomsten RO -/- € 85.230

De gemeente ontvangt voor een aantal projecten subsidie. Als de subsidie is ontvangen maar de middelen nog niet zijn besteed, wordt het verschil van het project gehaald en naar vooruit ontvangen bedragen geboekt. In 2016 betreft dit anterieure overeenkomsten Ruimtelijke Ontwikkeling (RO).

Overige machines, apparaten en installaties

In 2016 heeft er een investering van € 135 plaatsgevonden in machines, apparaten en installaties ten behoeve van het vervangen van glasbakken door ondergrondse bakken.

Financiële vaste activa

Het verloop van de post is als volgt:

Langlopende leningen

De langlopende geldleningen hebben voornamelijk betrekking op aan personeel verstrekte

hypothecaire geldleningen. In 2016 is hiervan € 370.833 afgelost, waarvan € 152.301 vervroegd. Dit was tot eind 1996 onderdeel van de secundaire arbeidsvoorwaarden. Nieuwe leningen worden niet meer verstrekt.

Sinds 2016 staat de bijdrage activa in eigendom van derden (overige uitzettingen looptijd van één jaar of langer) niet meer onder de financieel vaste activa, maar onder de immateriële vaste activa (zoals het Bbv voorschrijft).

Vlottende activa Voorraden

Het verloop van de post is als volgt:

Bbv technisch worden vanaf 2016 de niet in exploitatie genomen gronden niet meer onder de voorraden verantwoord maar onder het materieel vast actief worden verantwoord.

De voorraden grond zijn als volgt te specificeren:

 Kerkekkers Hulsel € 90.910 (mutatie € 405.981)

 Kleine Hoeven Reusel € 27.429.232 (mutatie - € 4.216.578)

 Molen Akkers Reusel -/- € 2.046.304 (mutatie - € 369.310)

 De Leeuwerik Hooge Mierde € 1.845.436 (mutatie - € 319.094)

 De Hasselt-II Lage Mierde € 1.078.667 (mutatie - € 685.120)

 Hart van Reusel € 1.152.193 (mutatie € 95.124)

 div. beëindigde part.ontwikkelingen (o.a. Weijererf) € 0 (mutatie € 148.084)

__________________________

€ 29.550.134

In de paragraaf ‘Grondbeleid’ en in de voor uw raad ter inzage liggende rapportages per

grondexploitatie wordt een nadere toelichting gegeven op de boekwaarden van de grondexploitatie.

In de afzonderlijk voor uw raad ter inzage liggende rapportages is per grondexploitatie de te verwachten eindwaarde en netto contante waarde per balansdatum berekend. In de toekomstige resultaten voor diverse planexploitaties is een aantal verliesgevende exploitaties naar voren gekomen.

Hiervoor is een voorziening gevormd. Van de grondexploitatie Kleine Hoeven is fase 2 uit exploitatie genomen. Daardoor is € 3.366.578 afgeboekt en vervolgens is fase 2 tegen de getaxeerde waarde ad

€ 850.000 uit de actieve grondexploitatie gehaald en omgezet in materiële vaste activa. Direct in relatie daarmee en in verband met de gewijzigde Bbv-regels over de toerekening van rente is het verliesrisico op Kleine Hoeve gedaald, waardoor de verliesvoorziening met € 2.344.095 verlaagd kan worden. Voor De Leeuwerik is de verliesvoorziening in 2016 op basis van de meest actuele

berekening opgehoogd met € 78.000 en de verliesvoorziening voor Hart van Reusel is met € 59.514 opgehoogd. De voorziening nadelige saldi grondexploitaties (per 31-12-2016 € 14,7 miljoen) wordt op de balans in mindering gebracht op de boekwaarde. De voorziening is contant gemaakt met de daarvoor op basis van het Bbv geldende rentevoet.

Bij de berekeningen van de netto contante waarden per grondexploitaties is een zo reëel mogelijke inschatting gemaakt van nog te maken kosten en opbrengsten, uitgezet in de tijd tegen verwachte kosten- en opbrengstenstijgingen. De resultaten die uiteindelijk werkelijk behaald zullen gaan worden, worden beïnvloed door vele factoren, waaronder conjunctuur, marktontwikkelingen en overheidsbeleid en kunnen derhalve afwijken van de prognoses. Om eventuele risico’s in dit kader te kunnen

opvangen is bij de herijking een berekening gemaakt van de benodigde weerstandscapaciteit. Hierbij zijn de specifieke projectrisico’s en marktrisico’s benoemd en gekwantificeerd. Bij de marktrisico’s is

Financiële vaste activa Boekwaarde Herrubr. Balans Vermeer- Verminde- Afschrijvingen Balans

Bedragen in € 31-12-2015 vernieuw ing Bbv 1-1-2016 deringen ringen 31-12-2016

Kapitaalverstrekking deelnemingen 11.685 0 11.685 0 0 0 11.685

Overige langlopende leningen 1.062.578 0 1.062.578 0 370.833 0 691.745

Overige uitzettingen looptijd van één jaar of langer 208.162 0 208.162 0 0 48.296 159.866

TOTAAL 1.282.425 0 1.282.425 0 370.833 48.296 863.296

Vlottende activa Boekwaarde Herrubr. Balans Vermeer- Verminde- Balans

Bedragen in € 31-12-2015 vernieuwing Bbv 1-1-2016 deringen ringen 31-12-2016

Voorraden grond 33.796.500 -669.709 33.126.791 0 3.576.657 29.550.134

Voorziening voorraden grond -16.918.248 0 -16.918.248 -137.825 -2.344.095 -14.711.977

Totaal 16.878.252 -669.709 16.208.543 -137.825 1.232.562 14.838.157

daarbij rekening gehouden met diverse scenario’s. In de ter inzage liggende rapportages is dat nader gespecificeerd en beschreven.

De actuele berekeningen voor de grondexploitaties geven het volgende beeld:

Complex

Kerkekkers Hulsel 90.910 260.588 511.000 0 -159.502 -147.355

Bedrijventerrein

Totaal 29.550.136 10.422.931 28.502.401 17.526.591 -6.055.924 -5.179.893

Vorderingen

Het verloop van de post is als volgt:

De debiteuren van openbare lichamen vormen een zeer beperkt risico. Anders is het met de overige debiteuren, waarbij wij er overigens van uit gaan dat alle vorderingen ook daadwerkelijk geïnd gaan worden. Vanaf het jaar 2016 worden de balansstanden van het sociaal domein onder de post debiteuren verwerkt, de eindstand bedraagt € 930.000.

In totaal staat er een bedrag van bijna € 450.000 aan vorderingen open, waarvan de ouderdom ouder is dan 90 dagen. Een grote vordering inzake toeristenbelasting uit voorgaande jaren staat nog open.

Van dit totaal is er een bedrag van € 66.000 te vorderen op openbare lichamen, waarvan het risico zeer beperkt is.

In 2016 is de aanslag voor de laatste periode afval en riool als nog te ontvangen geboekt omdat de desbetreffende aanslagen na 31-12-2016 zijn opgelegd. Hierdoor is de post debiteuren per 31-12-2016 lager dan eind 2015.

Liquide middelen

De specificatie van de post is als volgt:

Vorderingen Balans Balans

Bedragen in € 1-1-2016 31-12-2016

Vorderingen op openbare lichamen 1.781.336 1.523.461

Debiteuren 1.572.739 1.583.368

Overige vorderingen incl. sociale zaken 350.144 796.963

Kruisposten 267 995

Overlopende activa

Het verloop van de post is als volgt:

De opgenomen posten voor 2015 zijn voor een bedrag van € 82.000 nog niet ontvangen. In 2016 is de aanslag voor de laatste periode afval en riool als nog te ontvangen geboekt omdat de desbetreffende aanslagen pas na 31-12-2016 zijn opgelegd, waardoor de post nog te innen bedragen per 31-12-2016 hoger is dan eind 2015. Vanaf het jaar 2016 worden de balansstanden van het sociaal domein (SD) onder de post ‘Nog te innen vorderingen’ verwerkt, deeindstand bedraagt € 175.225.

Overlopende activa Balans Balans

Bedragen in € 1-1-2016 31-12-2016

Nog te innen vorderingen 873.309 1.422.138

Vooruitbetaalde bedragen 103.147 64.569

Overige 151 -55

Totaal 976.607 1.486.653

5.1.2 Passiva

Eigen vermogen

Het verloop van de algemene reserves is als volgt:

Saldo van baten en lasten 2015

Het saldo van baten en lasten van -/- € 580.350 is als volgt bestemd (zie besluit vaststelling jaarrekening 2015):

 Toevoeging voor de overheveling van nog niet uitgevoerde zaken naar 2016 (€ 601.000)

 Storting nieuw te vormen reserve onderhoud wegen (€ 397.500)

 Onttrekking van de algemene reserve (€ 1.578.850) Saldo van baten en lasten 2016

Het jaar 2016 kent een positief gerealiseerd saldo. Zie paragraaf 5.3 Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening voor de verdere toelichting.

Bestemmingsreserves

Het verloop van de bestemmingsreserves is als volgt:

Inzicht in het verloop van de reserves kan ook gevonden worden in de staat van reserves en voorzieningen die is opgenomen in het bijlagenboek.

In programma 9 zijn de mutaties per reserve afzonderlijk opgesomd. In onderstaande tekst worden de doelstellingen van de nog aanwezige reserves vermeld.

De reserve Organisatieontwikkeling maakt het mogelijk om de groei van onze organisatie versneld door te kunnen voeren. Het kan daarbij gaan om inhuur van externe deskundigheid, om

onderzoekskosten, om tijdelijke personeelskosten vanwege afvloeiing van personeel en dat soort zaken. Omdat in 2016 een subsidie is ontvangen, is over 2016 per saldo een beperkt bedrag toegevoegd aan de reserve.

De reserve Ontwikkeling buitengebied is ingesteld ter uitvoering van de provinciale beleidsnota Buitengebied in Ontwikkeling (BIO) op grond waarvan onder bepaalde voorwaarden woningen gebouwd kunnen worden in het buitengebied als compensatie voor de sloop van overbodige stallen e.d. De initiatiefnemer stort als compensatie voor de bestemmingswinst een ‘BIO-bijdrage’ in de reserve. In 2016 is € 375.000 toegevoegd vanuit de Ruimte voor Ruimte ontwikkelingen op Weijererf.

De reserve Volkshuisvesting is gevormd omdat door het voormalige SRE de reserve Volkshuisvesting is afgebouwd en daarom uit die reserve uitkeringen aan de gemeenten heeft gedaan. Het betreft echter gelden die vanuit de oorsprong volkshuisvestingsgelden zijn en daarom is daarvoor een nieuwe reserve gevormd. Ten gunste van de huisvesting van de statushouders heeft er een onttrekking plaatsgevonden.

De reserve Onderhoud wegen is gevormd omdat de voorziening wegen is vervallen omdat deze onvoldoende onderbouwd was conform de normen van het Bbv. In 2017 wordt een geactualiseerd

Eigen vermogen Balans Toe- Ont- Balans

Bedragen in € 1-1-2016 voegingen trekkingen 31-12-2016

Algemene reserve 7.311.444 0 1.578.850 5.732.594

Saldo van baten en lasten 2015 -580.350 580.350 0 0

Saldo van baten en lasten 2016 0 182.860 0 182.860

Totaal algemene reserves 6.731.094 763.210 1.578.850 5.915.454

Bestemmingsreserves Balans Toe- Ont- Balans

Bedragen in € 1-1-2016 voegingen trekkingen 31-12-2016

Uitvoering speelruimtebeleid 19.629 0 0 19.629

Organisatie ontwikkeling 61.493 7.591 0 69.084

Ontwikkeling buitengebied 313.960 375.000 0 688.960

Volkshuisvesting 83.056 0 83.056 0

Onderhoud wegen 0 397.500 16.914 380.586

Totaal bestemmingsreserves 478.138 780.091 99.970 1.158.259

beleids- en beheerplan wegen vastgesteld, waarna opnieuw met een voorziening zal worden gewerkt.

In 2016 is € 16.914 onttrokken uit de reserve omdat het saldo van uitgaven en inkomsten hoger was dan de (op basis van de oude beheerplannen) geraamde storting in de voorziening.

Vreemd vermogen Voorzieningen

Het verloop van de post is als volgt:

De voorziening wachtgelden personeel en bestuurders is ingesteld voor de wachtgelden (niet de pensioenen) voor voormalig personeel en bestuurders. Op die wijze wordt de exploitatie structureel ontlast. De voorziening is op niveau gebracht op basis van de meest recente inzichten inzake lopende en toekomstige verplichtingen.

De voorziening Appa-pensioenen (Appa = Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers) is ingesteld voor toekomstige pensioenverplichtingen aan politieke ambtsdragers (wethouders) en hun nabestaanden. Op deze wijze zijn de betalingen verzekerd, ook als bijvoorbeeld een rechthebbende verzoekt om overdracht van opgebouwde rechten aan een ander pensioenfonds. De lasten hoeven in de toekomst niet meer in de exploitatie te worden opgenomen. De voorziening is opgehoogd tot het bedrag wat nodig is op basis van recente actuariële berekeningen.

De voorziening onderhoud gebouwen is gebaseerd op het beheerplan gebouwen, wat door de raad is vastgesteld. Het beheerplan gebouwen bevat een overzicht van de kosten van het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen voor de periode 2014-2018. De totale kosten voor het onderhoud per gebouw zijn berekend over de periode 2014-2034. Er is voor gekozen om de onderhoudskosten over twintig jaar uit te strijken.

De voorziening riolering is ontstaan in navolging van de aanpassing van het Bbv (Besluit begroting en verantwoording).

De voorziening afvalstoffenheffing is ontstaan vanuit besluitvorming door de raad naar aanleiding van de jaarrekening 2014, mede op advies van de accountant. In de voorziening is conform dat besluit

€ 106.000 gestort. De voorziening heeft tot doel om sterke pieken of dalen in de tarieven

afvalstoffenheffing zoveel mogelijk te voorkomen. Voor- en nadelige saldi tussen lasten en baten afvalverwijdering/afvalstoffenheffing worden ten gunste dan wel ten laste gebracht van deze voorziening. Over 2015 is per saldo afgerond € 28.714 onttrokken aan de voorziening.

Over 2016 bedroeg het tekort op de afvalstoffenheffing in vergelijking met de raming € 162.000

Over 2016 bedroeg het tekort op de afvalstoffenheffing in vergelijking met de raming € 162.000