Dit programma gaat over het onderhouden en versterken van de kwaliteit van onze fysieke leefomgeving. We maken daarvoor plannen, richten de openbare ruimte in en onderhouden deze.
We stellen beleidsinstrumenten vast voor ruimtelijke ordening en volkshuisvesting en voeren het beleid uit door vergunningen te verlenen, faciliteiten te verstrekken en gebieden te (laten) ontwikkelen.
Dit programma bestaat uit de volgende thema’s, die we in dit hoofdstuk verder toelichten:
1. Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting 2. Verkeer en Vervoer
3. Openbare Ruimte 4. Milieu
5. Buitengebied
6. Openbare Orde en Veiligheid
Onze ambities
We behouden en versterken het unieke karakter van de zes dorpskernen. Dat is wat we willen bereiken. Tegelijkertijd bekijken we hoe we ons grondgebied kunnen inrichten met passende functies en bouwen we in hoog tempo doelgroepgericht betaalbare woningen in alle kernen. We werken aan een gezonde woningmarkt die past in de behoefte. De vele monumenten en cultuurhistorie die Hilvarenbeek rijk is, zijn onderdeel van het unieke karakter van onze dorpskernen. We zijn zuinig op ons erfgoed en beschermen wat waardevol is.
Activiteiten in 2019
We hebben in 2019 gewerkt aan de ambities en activiteiten uit de programmabegroting 2019. U leest per ambitie een toelichting op de activiteiten
Ambitie 1: in hoog tempo doelgroepgericht betaalbare woningen bouwen in alle kernen 1. Intensiveren tempo woningbouw
We hebben in 2019 onderzocht hoe groot de behoefte is aan woningen in relatie tot de
leefbaarheid in alle kernen. We hebben dit gedaan aan de hand van alle initiatieven en plannen voor in- en uitbreidingslocaties. We hebben daarbij gekeken naar kwaliteit (type woning) en kwantiteit (hoeveelheid woningen). Het resultaat is vastgelegd in de Woonvisie 2020 – 2030 die u in juli 2019 heeft vastgesteld.
Thema 1 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
We hebben de ingediende initiatieven en principeverzoeken beoordeeld aan de hand van de Woonvisie. Op concrete ver- gunningaanvragen is zo snel als mogelijk besloten met inacht- neming van onder andere de stikstofproblematiek. Wanneer een verzoek om planologische redenen niet mogelijk was,
maar wel gewenst is, zijn daarvoor procedures doorlopen of opgestart.
Per saldo zijn in 2019 133 woningen toegevoegd aan onze woningvoorraad.
2. Afronden woongebied Gelderakkers
Aan de hand van de Woonvisie hebben we onze woningbouwbehoefte in het gebied Gelderakkers kenbaar gemaakt en besproken met de omliggende gemeenten, de regio en de provincie. We hebben geconcludeerd dat het laatste gedeelte van Gelderakkers 1 op een andere manier moet worden ingevuld om aan de woningtypebehoefte te kunnen voldoen. We hebben een
stedenbouwkundige verkenning gemaakt om tegemoet te komen aan de woningtypebehoefte en de wijk goed “af te ronden”. We hebben ook een verkenning gedaan naar gewenste woningtypes in Gelderakkers 2. Aan de hand van deze verkenningen rekenen we de exploitatie door en starten we de planologische procedure.
3. Vaststellen woningbouwprogramma
In juli 2019 heeft u de Woonvisie vastgesteld. We hebben omliggende gemeenten geïnformeerd over (de systematiek van) de Woonvisie. Dat hebben we ook in de regio gedaan en bij de
provincie. Onze woningbehoefte wordt erkend. De komende tijd gaan we met initiatiefnemers het gesprek aan om plannen realiseerbaar te maken. Daarnaast zullen we uitbreidingsplannen
uitwerken en doorrekenen.
4. Inventariseren mogelijkheden huisvesting arbeidsmigranten
We hebben u voorgesteld mogelijkheden te onderzoeken aan de hand van concrete verzoeken en er van af te zien om afzonderlijk beleid op te stellen voor de huisvesting van arbeidsmigranten.
In 2019 zijn geen concrete verzoeken ingediend. Wel heeft uw raad besloten om de kaders voor verzoeken te gaan verkennen aan de hand van het nieuwe vergadersysteem van uw raad.
5. Opstellen nieuwe woonvisie
We hebben een woonvisie opgesteld met daarbij een concept-uitvoeringsprogramma en een plan van aanpak. De woonvisie is vastgesteld. We voeren de woonvisie uit volgens het plan van
aanpak.
Ambitie 2: behouden en versterken unieke karakter dorpskernen 6. Oppakken vraagstukken dorpskernen
In 2019 zijn we - samen met Coöperatie Haghorst - aan de slag gegaan met het opstellen van een sociaal ruimtelijke visie voor Haghorst. In die visie geven we antwoord op de vraag hoe het dorp toekomstbestendig gemaakt kan worden. We leggen de visie in de eerste helft van 2020 aan u voor. Zodra u de visie heeft goedgekeurd, gaan we werken aan een uitvoeringsplan voor Haghorst. In Biest-Houtakker hebben we in overleg met de coöperatie nostalgische armaturen geplaatst in de kern.
7. Actualiseren erfgoedbeleid
We hebben in 2019 een startnotitie opgesteld voor het actualiseren van ons erfgoedbeleid.
Met het oog op gewijzigde financiële prioritering hebben we deze notitie niet vastgesteld. We gaan er vooralsnog vanuit dat we in 2020 de startnotitie met een plan van aanpak vaststellen.
8. Vaststellen paraplubestemmingsplan cultuurhistorie
We hebben in 2019 een inventarisatie laten uitvoeren van de cultuurhistorisch waardevolle objecten, dorpsstructuren en gehuchtenpleintjes in onze gemeente. Aan de hand daarvan hebben we een concept bestemmingsplan laten opstellen. Het voorontwerp van het bestemmingsplan brengen we dit jaar voor inspraak in procedure. Daarna zetten we de benodigde vervolgstappen om te komen tot vaststelling in 2020.
9. Opstellen integrale gebiedsvisie centrum Hilvarenbeek Samen met inwoners, bedrijven, belangenorganisaties, gemeenteraad en de kinderraad is in 2019 een lange termijn perspectief opgesteld voor het centrum van Hilvarenbeek.
We leggen de visie dit jaar ter vaststelling voor aan u. Daarna maken we een uitvoeringsprogramma. De visie is opgesteld om diverse ontwikkelingen die in het centrum gaande of gewenst zijn in samenhang te bekijken zodat ze elkaar niet in de weg staan
maar - waar mogelijk - versterken. U kunt daarbij denken aan ontwikkelingen op het gebied van verkeer, toerisme, horeca en detailhandel.
Kosten
In de volgende tabel vindt u een overzicht van de kosten voor de uitvoering van dit thema ingedeeld naar de wettelijke taakvelden.
Taakvel d BBV
Begroting 2019 Realisatie 2019 Saldo 2019
Omschrijving taakveld BBV Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Totaal
0.10 Mutaties reserves -511 286 -958 1.659 -447 1.374 926
Toelichting financiële afwijkingen ten opzichte van de begroting
Op dit thema hebben we een nadeel van € 74.000 ten opzicht van onze begroting. Dit nadeel is het resultaat van meerdere voor- en nadelen. We hebben over gehouden op incidentele
budgetten waarvoor we de werkzaamheden komende jaren nog gaan uitvoeren. Deze middelen reserveren we. Ook hebben we minder ontvangen aan leges omgevingsvergunningen dan begroot. U ziet ook grote afwijkingen terug op de taakvelden reserves, grondexploitaties en wonen en bouwen. Dit betreffen vooral de financiële effecten van de grondexploitaties. Per saldo heeft dit geen effect op de algemene dienst. Op pagina 91 van dit boekwerk vindt u een nadere analyse op de financiële afwijkingen.
Onze ambities
Een toegankelijk en veilig openbaar gebied voor alle inwoners en verminderen van de overlast van landbouwverkeer. Dat is wat we willen bereiken. Voor het vergroten van de verkeersveiligheid en het verminderen van verkeersoverlast hebben we verschillende maatregelen benoemd. Onder andere in het Gemeentelijk Verkeersplan (GVP) en in het Parkeerbeleidsplan. De komende jaren voeren we deze maatregelen uit. Daarnaast zorgen we ervoor dat de weginrichting op orde is.
Thema 2 Verkeer en vervoer
maatregelen voornamelijk uit door ‘werk met werk’ te maken. Dat betekent bijvoorbeeld dat we bij reconstructies van wegen, of bij onderhoud aan wegen en riolering, tegelijkertijd de
verkeersveiligheid optimaliseren.
Activiteiten in 2019
We hebben in 2019 gewerkt aan de ambities en activiteiten uit de programmabegroting 2019.
U leest per ambitie een toelichting op deze activiteiten.
Ambitie 1: verminderen overlast verkeer 1. Aanpakken overlast landbouwverkeer
We hebben in 2019 samen met vertegenwoordigers van bewoners, agrariërs, loonwerkers en de overheid (gemeente en provincie) een maatregelenpakket opgesteld. Vervolgens hebben we een stuurgroep en een projectgroep opgericht
en hebben we de uitvoering van de maatregelen voor de korte termijn in gang gezet. U kunt daarbij onder meer denken aan ‘laaghangend fruit’ wat betreft verkeersveiligheid, communicatie, campagne, verkeersveiligheids- programma’s en versterken samenwerking. Dit heeft onder meer geleid tot
meer wederzijds begrip. Verder hebben we onderzoek gedaan in het kader van (middel)lange termijnmaatregelen. In het eerste kwartaal van 2020 doen we u een voorstel om de
maatregelen voort te zetten.
2. Uitvoeren parkeerbeleidsplan/verminderen overlast parkeren
We hebben een parkeerdrukonderzoek in woonwijk Doelakkers uitgevoerd. We weten door dit onderzoek waar de knelpunten zitten. Door werk met werk te maken gaan we in de toekomst stap voor stap de knelpunten aanpakken. Aan het einde van 2020 loopt ons vigerende parkeerbeleidsplan af. In combinatie met de centrumvisie en de herziening van de bedrijventerreinen maken wij de noodzakelijk aanpassingen in dit beleid. Dit staat zo ook opgenomen in de begroting 2020.
Ambitie 2: zorgen voor een toegankelijk en veilig openbaar gebied
3. Bevorderen leefbaarheid en verkeersveiligheid provinciale weg N395 In oktober 2019 ondertekenden we een intentieovereenkomst
met de provincie Noord-Brabant. We maakten daarin afspraken over onze gezamenlijke ambities om de
infrastructuur, bereikbaarheid, leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit op en rondom de provinciale wegen te verbeteren.
We zien het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid om oplossingen te vinden voor knelpunten zoals geluidsoverlast aan de rand van Hilvarenbeek, leefbaarheid in de kom van Diessen en landbouwverkeer in en rond de dorpskern Hilvarenbeek. We hebben ook afspraken gemaakt over de
reconstructie van de provinciale weg N395. Er worden bijvoorbeeld maatregelen getroffen om de oversteekbaarheid van de weg te vergroten en de snelheid van het ver keer - via zogenoemde ‘komremmers’ - af te remmen bij de entree van Diessen. Verder hebben we onder meer geregeld op welke manier de bomen die gekapt moeten worden, gecompenseerd worden. Ook hebben we bepaald dat de provincie de bomen pas mag kappen zodra de vergunning onherroepelijk is zodat de rechtsgang voor bezwaarmakers gewaarborgd is. De provincie maakt de komende tijd de plannen gereed voor aanbesteding. De uitvoering vindt
4. Aanpakken knelpunten verkeersveiligheid
In 2019 hebben we een aantal verkeersveiligheidsknelpunten aangepakt via acties om het gedrag van inwoners te
beïnvloeden. U kunt daarbij denken aan de volgende acties en activiteiten:
- lesprogramma landbouwverkeer voor leerlingen basisscholen;
- BVL aanpak (gericht op verkeerseducatie) afgestemd met basisscholen;
- fietsverlichtingscampagne;
- opfriscursus voor senioren in Diessen en Hilvarenbeek georganiseerd door Veilig Verkeer Nederland, en
- campagnes over landbouwverkeer.
Daarnaast hebben we ook infrastructurele maatregelen getroffen. Die hebben we voornamelijk gerealiseerd door ‘werk met werk’ te maken. Een voorbeeld daarvan is de herinrichting van woonwijk De Elst. Hier hebben we in samenspraak met bewoners verbeteringen voor verkeersveiligheid doorgevoerd. In 2020 zetten we de gedrag beïnvloedende maatregelen voort. Verder blijven we doorlopend
verkeersveiligheidsknelpunten in beeld brengen en bepalen we of maatregelen nodig zijn.
Ook gaan we aan de slag met de centrumvisie voor Hilvarenbeek waarin bereikba arheid, verkeerscirculatie, verkeersveiligheid en parkeren een belangrijke rol spelen.
5. Verbeteren voetpaden en fietspaden
In 2019 hebben we via het reguliere onderhoudsprogramma een aantal voetpaden en fietspaden verbeterd. Zo hebben we bij de herinrichting van De Elst ook de toegankelijkheid van voetpaden meegenomen. Verder hebben we vanuit het onderhoudsprogramma en op basis van meldingen van inwoners herstelwerkzaamheden uitgevoerd op verschillende locaties. In 2020 continueren we deze aanpak.
6. Uitvoeren Gemeentelijk Verkeersplan (GVP)
In 2019 hebben we de wegen in De Elst ingericht conform het Gemeentelijk Verkeersplan. Hierdoor is de verkeers veiligheid in de wijk verbeterd. In 2020 gaan we verder met het realiseren van
ons ‘wensbeeld’ voor de inrichting van wegen. Verkeer ‘volgt’ de plannen van andere disciplines in de openbare ruimte, zoals riolering of wegbeheer.
Dat betekent bijvoorbeeld dat we verbetering aan de inrichting van wegen meenemen in rioleringsprojecten.
Kosten
In de volgende tabel vindt u een overzicht van de kosten voor de uitvoering van dit thema ingedeeld naar de wettelijke taakvelden.
Taakveld BBV
Begroting 2019 Realisatie 2019 Saldo 2019 Omschrijving taakveld
Toelichting financiële afwijkingen ten opzichte van de begroting
Op dit thema hebben € 54.000 minder uitgegeven dan begroot, met name door minder personele lasten. Op pagina 91 van dit boekwerk vindt u een nadere analyse op de financiële afwijkingen.
Onze ambities
Behouden en versterken van het groene karakter. Dat is wat we willen bereiken. Het is ook één van de ambities uit de toekomstagenda HLVRNBK2030. We stimuleren dat inwoners hun kennis en kunde inzetten om de leefbaarheid te behouden en te bevorderen. Meer over onderhoud van openbaar groen, openbare verlichting of speeltoestellen in de openbare ruimte leest u in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.
Activiteiten in 2019
We hebben in 2019 gewerkt aan de ambities en activiteiten uit de programmabegroting 2019.
U leest per ambitie een toelichting op deze activiteiten
Ambitie 1: Behouden en versterken groene karakter van onze gemeente 1. Verbeteren groeiplaats bomen
In 2019 hebben we ons vooral gericht op nieuwe aanplant en vervanging van bomen. Daarbij hebben we speciale bomengrond toegepast die meer vitaliteit moet geven aan de bomen. We verwachten daardoor aanzienlijk minder wortelopdruk. Het resultaat is echter pas over enkele tientallen jaren zichtbaar. Voor de komende jaren gaan we ook bestaande groeiplaatsen
aanpakken. Dat combineren we met reconstructies. Zo gaan we bijvoorbeeld in de Koestraat de groeiplaats van bestaande bomen verbeteren door te injecteren.
2. Onderhouden openbare ruimte
Ook in 2019 hebben we de openbare ruimte onderhouden middels het bestek openbare ruimte. Dit is deels een beeld- bestek en deels een bestek op basis van frequentie. De werkzaamheden zijn uitgevoerd door Diamantgroep. We controleren de werkzaamheden op basis van het afgesproken
onderhoudsniveau. Het afgelopen jaar hebben we nauwelijks afkeur gehad op de werkzaamheden. Voor 2020 vullen we het bestek verder aan met het maaien van gazons. Daarnaast zijn we in overleg met de Diamantgroep om
te komen tot marktconforme prijzen. Het is onze intentie om een driejarig bestek uit te geven.
3. Uitvoeren verantwoord bermbeheer
In 2019 hebben we een eigen aanbesteding gehouden voor het maaien van bermen en sloten.
In 2020 voeren we de aanbesteding in GHO-verband uit.
Kosten
In de volgende tabel vindt u een overzicht van de kosten voor de uitvoering van dit thema ingedeeld naar de wettelijke taakvelden.
Taakveld BBV
Begroting 2019 Realisatie 2019 Saldo 2019
Omschrijving taakveld BBV Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Totaal
2.1 Verkeer en vervoer -396 35 -430 44 -33 9 -24
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie
Toelichting financiële afwijkingen ten opzichte van de begroting
Op dit thema hebben we € 267.000 meer uitgegeven dan begroot. Dit nadeel is het resultaat van meerdere voor- en nadelen. Het nadeel is vooral te wijten aan hogere uitgaven aan het beheer van onze openbare ruimte. Op pagina 91 van dit boekwerk vindt u een nadere analyse op de financiële afwijkingen.
Binnen dit thema staat duurzaamheid centraal. Versnellen van de energietransitie is een
belangrijke ambitie die we willen realiseren. Maar duurzaamheid gaat verder dan dat. Alles wat te maken heeft met maatschappelijk verantwoord leven en ondernemen, milieu en ecologie valt er onder. We vinden initiatieven op het gebied van duurzaamheid belangrijk omdat ze bijdragen aan een goed leefklimaat. Niet alleen nu maar ook in de toekomst.
Activiteiten in 2019
We hebben in 2019 gewerkt aan de ambities en activiteiten uit de programmabegroting 2019.
U leest per ambitie een toelichting op deze activiteiten.
Ambitie 1: in een vroeg stadium duidelijkheid geven over haalbaarheid milieuontwikkelingen 1. Verbeteren beoordeling aanvragen omgevingsvergunning
Om de beoordeling van aanvragen om omgevingsvergunning te verbeteren, hebben we met de Omgevingsdienst werkafspraken gemaakt over het afhandelen van verzoeken en over de bestuurlijke sensitiviteit. We hebben de mandaatregeling uitgebreid om de behandel - en doorlooptijd te bekorten. Medewerkers van de omgevingsdienst zitten wekelij ks in
Hilvarenbeek om de korte lijnen met andere vergunningverleners, (beleids)medewerkers en portefeullehouders binnen het fysieke domein te versterken. In het tweewekelijks
omgevingsoverleg worden verzoeken afgewogen in het kader van kwaliteitswinst, zow el milieutechnisch als ruimtelijk. In 2020 gaan we de werkafspraken verder concretiseren en evalueren.
Ambitie 2: versnellen energietransitie
2. Bepalen uitgangspunten duurzaamheidsbeleid
We hebben in 2019 op meerdere vlakken - lokaal én regionaal - gewerkt aan de energietransitie. De energietransitie is vorig jaar in een versnelling gekomen. Lokaal heeft dat het volgende
opgeleverd. U heeft de ‘Visie Grootschalige opwek met Kadernota’
(VGO) vastgesteld om de opwek van duurzame elektriciteit mogelijk te maken.
De VGO heeft geleid tot zeven aanvragen voor zonneparken die we toetsen aan de vastgestelde kaders. In de ‘Paraplunota Duurzaam Hilvarenbeek’ - een
koersdocument voor uitvoering van verschillende beleidsthema’s (energietransitie,
klimaatadaptatie, circulaire economie en duurzame landbouw) - heeft u de uitgangspunten voor duurzaamheid vastgelegd. De ‘Verordening Duurzaamheidslening Hilvarenbeek’ is vastgesteld om huiseigenaren te helpen hun woning te verduurzamen. Ook zijn we in 2019 gestart met de voorbereidingen voor de Transitie Visie Warmte (TVW) die richting geeft aan het proces om alle gebouwen in Hilvarenbeek te verwarmen met duurzame energie (zonder aardgas). Voor de TVW zijn voorlopige procesafspraken gemaakt in GHO verband en met de provincie Noord Brabant.
Samen met energiecoöperatie Hilverstroom hebben we gewerkt aan de actiepunten van de Nota Energietransitie. Via activiteiten zoals Hilvertop, het project Smile, en contacten bij verenigingen
Thema 4 Milieu
vergroot. In regioverband hebben we het hele jaar intensief samengewerkt aan de Regionale energie en klimaatstrategie (REKS). Hiervoor is een plan van aanpak vastgesteld waarin het proces, de rolverdeling en planning is afgesproken. Het resultaat is een concept REKS waar we als gemeente achter staan en die de basis vormt voor onze eigen plannen voor de energietransitie. In 2020 gaan de processen voor de REKS en de TVW door. Deze moeten in 2021 definitief worden vastgesteld. Ook de planvorming voor zonneparken gaat door. Daarnaast zetten we in 2020 verder in op energiebesparing en het stimuleren van inwoners en bedrijven om zelf energie te besparen.
3. Herzien strategisch afvalbeleid
In de tweede helft van 2019 hebben we besloten de herziening van het afvalbeleid vooralsnog op een laag pitje te zetten. Uit een onderzoek onder het inwonerspanel kwam naar voren dat inwoners over het algemeen tevreden zijn met het huidige
afvalbeleid en niet te veel willen veranderen. De twee bewonersavonden die we organiseerden over afvalbeleid, hebben we uitgesteld vanwege gebrek aan belangstelling. We hebben in 2019 via een campagne actief gecommuniceerd over GFT. Daarnaast hebben we input geleverd aan de
kinderraad die afval als centraal thema had gekozen. We zijn nu bezig met een aantal kleinere projecten zoals de aanpak van zwerfafval, de aanbesteding van de milieustraat als opmaat voor een circulair ambachtscentrum, een plan voor de bestemming van onze verschillende
biomassastromen en de ontwikkeling van een communicatiecampagne gericht op PMD.
4. Stimuleren duurzame vormen van vervoer
In 2019 hebben we op het parkeerterrein bij cultureel centrum Elckerlyc een laadpaal voor elektrische auto’s geplaatst die goed wordt gebruikt. In regioverband hebben we deelgenomen aan een aanbesteding voor het plaatsen van meer laadpalen. We gaan in 2020 nog meer laadpalen plaatsen zodat in alle kernen in Hilvarenbeek wordt voorzien in de behoefte. We bekijken jaarlijks hoe groot de behoefte aan laadpalen is en anticiperen hierop.
5. Vergroten klimaatbestendigheid
Via het project ‘Klimaatmakers Hilvarenbeek’ hebben we inwoners gestimuleerd om duurzame maatregelen te treffen om de klimaatbestendigheid te vergroten. We hebben daarvoor - met succes - de volgende acties uitgevoerd:
- Klimaatmakers gezocht
Via deze actie hebben we inwoners en organisaties gestimuleerd projecten op te zetten die bijdragen aan duurzaamheid of klimaatbestendigheid. We hebben
tien projecten gehonoreerd tot een gezamenlijk totaalbedrag van € 50.000.
- Tegel eruit, Plant erin
In ruil voor honderden tegels deelden we 1.000 waardplanten en circa 800 zakjes bloembollen uit aan inwoners.
- Vergroen uw dak
64 inwoners meldden zich aan voor deze actie; daarvan besloten er uiteindelijk 23 besloten hun dak te ‘vergroenen’. Via een extra bijdrage van € 10.000 van waterschap de Dommel konden we de subsidie per m2 sedumdak verhogen van 25 euro naar 35 euro. Omdat deze actie een grote investering van deelnemers vroeg, is het resultaat ondanks de ‘afgevallen daken erg positief.
voor scenario’s voor grootschalige opwek. In 2020 gaan we door met het project ‘Klimaatmakers’.
voor scenario’s voor grootschalige opwek. In 2020 gaan we door met het project ‘Klimaatmakers’.