Aanwinst voor Polen?

In hoeverre vinden Europese journalisten Sikorski een aanwinst voor Polen? Polen mag dan een sterke positie binnen de EU hebben verworven, maar vindt men dat dit te danken is aan de diplomatieke werkzaamheden van Sikorski? In deze paragraaf kijken we specifiek naar de resultaten van zijn werkzaamheden als minister.

Eerdergenoemde Wawrzyniec Smoczyński van Polityka is van mening dat Sikorski zich sterk heeft ingezet voor het Europese beleid van Polen, maar dat hij er niet zelf voor gezorgd heeft dat Polen nu deze gunstige positie binnen de EU heeft bemachtigd. Hij zegt dat het groeiende belang van Polen in de internationale arena niet de resultaten zijn van Sikorski’s beleid en diplomatie. Ook is hij van mening dat Sikorski’s gedrag niet in lijn is met deze groei van Polen. Volgens Smoczyński heeft Sikorski wel vaker last van grootheidswaanzin. Als voorbeeld noemt hij Sikorski’s toespraak in Berlijn in 2011, waarin Sikorski suggereerde dat zijn persoonlijke interventie ervoor heeft gezorgd dat Duitsland destijds een andere houding ten opzichte van de Europese Centrale Bank heeft ingenomen.123

De crisis in Oekraïne heeft Sikorski veel bekendheid gegeven. Tegelijkertijd krijgt Polen als land de mogelijkheid om zich te tonen als regionale leider. Volgens Thornhill en Cienski van Financial Times Magazine is een crisis vaak de beste manier om je persoonlijk te

profileren, zo ook de huidige internationale politieke crisis in Oekraïne voor minister Sikorski. Door zijn prominente aanwezigheid in dit conflict zet hij zichzelf en Polen op de kaart binnen de Europese Unie. Het laat zien dat Polen zich ontwikkeld heeft tot een lidstaat dat een leidende rol in het buitenlandse beleid van de EU op zich kan nemen.

Jan Puhl van Der Spiegel International is van mening dat Sikorski’s rol in de crisis in Oekraïne niet alleen goede reclame is voor hem zelf, maar ook voor zijn land. Bovendien zijn veel Polen te spreken over zijn doortastende optreden. Sikorski is de eerste Poolse minister van Buitenlandse Zaken die niet in de slachtofferrol kruipt, maar zelf initiatief neemt in de huidige internationale politiek. Maar, zo zegt Jan Puhl, Sikorski heeft ook een aantal eigenschappen die hem minder populair maken in eigen land. Zijn internationale karakter, zijn perfecte Engels en zijn intellectuele vrouw worden niet door alle Polen gewaardeerd. Dit 123 _{W. Smoczyński, ‘Polski Sarkozy’.}

bleek bijvoorbeeld toen Sikorski zich een aantal jaar geleden wilde presenteren als presidentskandidaat namens Burgerplatform. Uiteindelijk werd Bronisław Komorowski aangewezen als kandidaat, vanwege zijn nuchtere houding.124 _{Volgens Puhl is ook Sikorski’s}

timing niet onbelangrijk voor het succes dat hij nu heeft. Polen speelde onder de regering Kaczyński jarenlang de slachtofferrol in de internationale politiek. Daarnaast kreeg Polen vanaf 2007 pas echt de positieve gevolgen van NAVO en EU-toetreding te voelen. Deze combinatie van omstandigheden was voor Sikorski uiterst gunstig om zich te ontwikkelen tot de minister die hij nu is.

Puhl sluit zijn artikel af met de woorden: ‘If it wasn't already clear then, it certainly is now: Poland has firmly become a part of the West.’ Dit is opvallend als we kijken naar een artikel van dezelfde auteur van twee jaar eerder genaamd ‘The Miracle Next Door: Poland Emerges as a Central European Powerhouse’. In dit artikel noemt Puhl de ontwikkeling die Polen de laatste jaren heeft doorgemaakt en tegenwoordig zelfs wordt gezien als leidende staat in Oost-Europa.125 _{Puhl wekte met dit artikel de indruk dat Duitsland vóór 2012 weinig}

interesse heeft getoond in de ontwikkeling van het buurland en dat dit succes van Polen als complete verrassing kwam. Het aanzien van een minister van Buitenlandse Zaken, en dat van zijn land, kan zich binnen het Europese publieke debat blijkbaar snel ontwikkelen.

Volgens Jordi Vaquer van El Pais is Sikorski een grote aanwinst voor Polen vanwege zijn directe communicatie en diplomatie. De eurocrisis heeft laten zien hoe afhankelijk EU- lidstaten zijn en dat de traditionele diplomatie van de drie grote lidstaten, Duitsland,

Frankrijk en Groot-Brittannië, niet langer werkt. Volgens Vaquer is Polen het land dat dit het beste begrepen heeft en daarom de kern van het buitenlandse beleid van de EU vormt.126

Juurd Eijsvoogel en Hubert Smeets van NRC Handelsblad wijzen ons op een ander belangrijk aspect van Sikorski’s succes. Zij zeggen dat als Sikorski een hoge functie krijgt bij de NAVO, dan zou de symboliek van deze benoeming groot zijn.127 _{Dat Polen als eerste voormalige lid}

van het Warschau-pact misschien een leider had mogen leveren voor de NAVO was een bijzondere kans voor Polen geweest. Het feit dat Sikorski de afgelopen jaren zo aandringt op een Centraal-Europese politicus voor deze functie laat ook de houding van Polen zien. Het

124 _{J. Puhl, ‘Mr. Perfect from Warsaw’.}

125 _{E. Follath en J. Puhl, ‘Poland Emerges as a Central European Powerhouse’, Der Spiegel International online,}

gepubliceerd op 25 mei 2012, http://ml.spiegel.de/article.do?id=834413.

126 _{J. Vaquer, ‘Nuevo lenguaje diplomático’.}

land heeft zich ontwikkeld tot serieuze speler op het Europese toneel. De doortastende minister van Buitenlandse Zaken heeft hier zeker zijn eigen bijdrage aan geleverd.

Hoe worden de kwaliteiten van Sikorski beoordeeld door de verschillende media? Allereerst schetst men een beeld van een bekwaam en energiek politicus die zich de

afgelopen jaren heeft bewezen als minister van Buitenlandse Zaken. Zij houden Sikorski niet persoonlijk verantwoordelijk voor het economische en politieke succes van Polen, maar prijzen zijn inzet, initiatieven en doortastendheid. Opvallend is de korte tijd waarin Sikorski bekend is geworden bij het grote publiek. Dit werd vooral duidelijk in de berichtgeving over Sikorski in Der Spiegel. Ook de andere media zijn voornamelijk geschreven naar aanleiding van Sikorski’s optreden in Oekraïne. Deze ontwikkeling lijkt voor Sikorski zijn definitieve doorbraak als Europees politicus.