• No results found

Overmatig gamen / Problematisch gamen / compulsief gamen

7 E EN VROEGE DETECTIE , EEN VROEGE AANPAK 1 I NLEIDING

7.2 W ERKVELDANALYSE 1 B ELEID EN ONDERZOEK

7.2.2 A ANBOD IN V LAANDEREN

8.3.1.1 Vereniging voor Alcohol- en andere Drugsproblemen VZW (VAD)

De VAD is de koepelorganisatie van verschillende Vlaamse organisaties die werken rond alcohol, illegale drugs, psychoactieve medicijnen, gokken , problematisch internetgebruik

29

http://www.apestaartjaren.be/onderzoek/apestaartjaren-5 30 www.cjsm.vlaanderen.be/gaming

78

en gamen. Het is de partnerorganisatie van de Vlaamse overheid in het preventiebeleid van alcohol- en andere drugsproblemen.

Men wil vanuit gezondheids- en welzijnsperspectief de bevolking deskundiger maken op het vlak van alcohol en andere drugs.

De kernfuncties van de VAD zijn:

- Bespreekbaar maken van de alcohol- en drugthematiek;

- Uitbouwen van (inter)sectorale netwerken met mogelijke partners;

- Ondersteunen van een kwalitatieve en wetenschappelijk onderbouwde aanpak van de alcohol- en drugthematiek.

De belangrijkste pijlers van hun werking omvatten: informeren (o.a. via de DrugLijn32), onderzoek, preventie, hulpverlening, vorming en beleidsvoorbereiding.

Tijdens mijn stage heb ik deel kunnen nemen aan een bijeenkomst van de VAD

werkgroep specifiek rond gokken en compulsief internetgebruik, waaronder gamen. Voor hen zijn dit compulsieve gedragingen met kenmerken en gevolgen die gelijkenissen vertonen met problematisch middelengebruik.

De werkgroep bestaat uit diverse hulpverleners uit de drughulpverlening ( voornamelijk 2de en 3de lijnszorg). Op deze manier wil men een netwerk uitbouwen van professionals en de expertise bevorderen rond deze thema’s (deskundigheidsbevordering). Het doel is om een hulpaanbod uit te bouwen voor deze doelgroep binnen de Vlaamse verslavingszorg, de problematiek onder de aandacht te brengen (bvb. informatieve folder rond gamen uitbrengen en verspreiden), ervaringen uitwisselen binnen het werkveld en een kwaliteitsvol vormingsaanbod creëren.(VAD, s.d., online).

In 2012 is de werkgroep begonnen met het uittesten van een in Nederland (Novadic- Kentron) ontwikkeld behandelprotocol voor problematisch internetgebruik en/of

gameverslaving. Momenteel heeft men al een eigen methodiekenbundel uitgewerkt voor problematisch internetgebruik om hulpverleners bepaalde handvaten aan te reiken om deze doelgroep te benaderen.

Verder hecht de werkgroep speciale aandacht aan gamen en autismespectrumstoornis, omdat de begeleiding van personen met autisme toch wel een andere aanpak vergt.

32

79

Zoals ik al aangaf is dit een risicogroep op vlak van problematisch gamen en is verder onderzoek noodzakelijk.

Vanaf september 2014 brengt de VAD ook een lessenpakket uit rond gamen voor de derde graad van het basisonderwijs.

7.2.1.2 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg Eclips (CGG)

Ik vertrek vanuit mijn stageplaats waar ik op de hoogte werd gebracht van dit nieuw fenomeen en gesprekken kon bijwonen met een moeder die hulp zocht in het aanpakken van het problematisch gamegedrag van haar zoon. Hierdoor kon ik observeren hoe er te werk werd gegaan, waar de focus op lag tijdens het gesprek en wat problematisch gamen nu juist typeert. Ik nam een diepte-interview af van deze vrouw die de fictieve naam Ellen krijgt.

Daarnaast was ik ook aanwezig tijdens de tweewekelijkse groepswerking voor ouders van jonge problematische gebruikers.

Om na te gaan wat de ervaringen zijn bij andere hulpverleners op deze dienst, voerde ik een face-to-face gesprek met een vroeginterventiewerker op de dienst verslavingszorg en daarnaast ook werkzaam is in het team jongerenzorg van de organisatie. Ik bevraag ook preventiewerker Rudy Goossens die infosessies geeft aan intermediairs en ouders, genaamd: ‘Games: meer dan een spel’.

7.2.2.3 Centra voor Alcohol- en andere Drugproblemen VZW Limburg (CAD)

CAD Limburg heeft naast een preventieaanbod rond dit thema ( lessenpakket voor 3de graad lager onderwijs en 1ste graad secundair) ook een programma vroeginterventie ontwikkeld. Daarenboven kunnen mensen met overmatig internet- en gamegebruik er ook terecht voor een hulpverleningsaanbod.

Ik heb een gesprek gehad met Huub Boonen , hulpverlener in CAD vzw Limburg , lid van de VAD werkgroep en lesgever aan de KHLIM33. Hij geeft begeleiding aan mensen met compulsief internetgebruik en doet een praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek naar vroeginterventie bij jongeren met riskant en problematisch internetgebruik. Dit project wil methoden en strategieën ontwikkelen voor vroeginterventie bij jongeren met

problematisch internetgebruik. 33

80

7.2.2.4 Centrum voor Algemeen Welzijnswerk Halle-Vilvoorde (CAW)

De enige hulpverlener uit de eerstelijnszorg die deel uitmaakt van de werkgroep is Iwein Denayer, werkzaam in het JAC34, het jongerenonthaal van CAW Halle Vilvoorde, waar jongeren vanaf 12 jaar uit de regio terecht kunnen met hun vragen.

Op 25 maart 2014 organiseerden zij in samenwerking met CGG Ahasverus een studiedag rond het thema gamen en was gericht op hulpverleners en preventiewerkers uit de regio. Ik wil te weten komen of zij ook meer vragen krijgen over problematisch gamen en of ze in staat zijn hier een antwoord op te bieden.

7.2.2.5 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg Waas & Dender (CGG)

Binnen het CGG Waas & Dender heb je de Deltawerking dat werkt rond verslaving en bestaat uit drie afdelingen, zijnde: preventiewerking, vroeginterventie en curatie (hulpverlening).

Marjolijn Van De Velde (vroeginterventie) is lid van de VAD werkgroep en ziet jongeren die problemen hebben om te stoppen met gamen en hun schoolwerk uitstellen om te kunnen spelen.

Wegens de drukke agenda van een andere medewerker stond zij me te woord, tezamen met haar collega, Tinneke De Bruecker (preventiewerker) die regelmatig infoavonden geeft rond gamen aan ouders, CLB-medewerkers en leerkrachten.

7.2.2.6 Drugpunt

Drugpunt zijn acht intergemeentelijke drugpreventiediensten in Oost-Vlaanderen die problemen t.g.v. druggebruik willen voorkomen. Ze gebruiken allen dezelfde

werkprincipes en strategieën , maar werken lokaal, op maat en gratis. Er is regelmatig lokaal overleg waarbij de betrokken partners tezamen worden gebracht (gemeente, onderwijs, politie, jeugdwerking, cultuur,…enz). Dit gebeurt minstens vier maal per jaar met daartussen nog ruimte voor structureel overleg met elk van de partners afzonderlijk. Uit dit lokaal overleg kunnen bepaalde acties ontstaan die vervolgens gezamenlijk worden aangepakt.

34

81

Het preventief luik van de werking omvat doelgerichte campagnes (legale en illegale drugs, maar ook rond randfenomenen zoals gokken en gamen), lessenpakketten voor scholen en training van intermediairs (leerkrachten, OCMW-medewerkers,

huisartsen,…enz).

Daarnaast heeft Drugpunt een specifiek begeleidingsaanbod vroeginterventie. Dit is een kortdurende methodiek met de bedoeling in een zo vroeg mogelijk stadium een aantal gesprekken te hebben om te vermijden dat het gebruik gaat ontsporen en leidt tot grotere problemen. Indien nodig wordt er doorverwezen.

Intermediairs die zelf vragen hebben over een bepaalde casus kunnen er terecht voor raadgevingen.

Ik contacteerde Filip Claeys van Drugpunt Leie & Schelde en Joachim De Paepe van Drugpunt SMAK.

Drugpunt SMAK is de intergemeentelijke drugpreventiedienst van Maldegem, Aalter en Knesselare. Zij namen een bijzonder initiatief om iets te doen aan het tekort aan

cijfermateriaal rond het ‘fenomeen’ gamen. Om een duidelijk beeld te krijgen van het gamegebruik, nam het Drugpunt in het schooljaar 2012-2013 een enquête af van alle scholieren uit het secundaire onderwijs van Maldegem.

Het rapport werd positief onthaald, ook door de VAD waardoor lokale besturen en schooldirecties bereid waren om hierin verder te investeren.

Na het analyseren van deze resultaten heeft men beslist om ook een enquête te

organiseren in Aalter, Knesselare en Maldegem waarbij alle leerlingen van het 4de, 5de en 6de leerjaar worden bevraagd (schooljaar 2013-2014).

Deze online bevraging wordt momenteel ook gevoerd in alle secundaire en lagere scholen van Deinze, De Pinte, Zulte, Nazareth en Sint-Martens-Latem ( Drugpunt Leie & Schelde). Het is geen wetenschappelijk onderzoek, maar een eerste aanzet om zo veel mogelijk gegevens te verzamelen en in een database te zetten . Het voordeel is natuurlijk dat de verschillende drugpunten samenwerken op dit vlak en bepaalde campagnes of initiatieven kunnen delen.

82