B en W Adviesnota
1 Onderwerp Ontwikkeling Recreatieve poort Loobeekdal / Weverslose Schans
Zaaknummer Teammanager Maurice de Bruijn
B & W datum 14 december 2020 Afdeling/Team Stad Dorpen en Wijken/Front Office SDW
Naam steller Henk Loonen Portefeuillehouder Jan Loonen
Besproken met portefeuillehouder
Ja, met Jan Loonen in PO van 7 december 2020
Openbaarheid Deze adviesnota is openbaar Na informeren betrokkenen.
Openbaar op 17 december 2020
Bevoegd orgaan B&W
Ter kennisname Aanbieden via de Griffie aanCommissie Wonen
ADVIES
1. Een subsidie te verlenen op grond van de ASV van maximaal € 100.000,-- aan de Stg. Loobeek voor realisering van de Weverslose Schans in Merselo
2. Deze subsidie ten laste te brengen van het Venrayse deel van het project Maasgaard
B en W Adviesnota
2 Samenvatting
In het project Maasgaard werken de provincie Limburg, het waterschap, de gemeente Horst aan de Maas en de gemeente Venray samen aan de integrale ontwikkeling van het landelijk gebied op het vlak van natuur, recreatie en toerisme, water en landbouw. Elke partij heeft ten behoeve daarvan een bedrag beschikbaar gesteld. Er is een stuurgroep gevormd van de betrokken partijen die gezamenlijk het project aansturen. De stuurgroep neemt ook besluiten over de besteding van de gezamenlijk ingebrachte
middelen. Omdat Maasgaard geen juridische entiteit is, is binnen de stuurgroep afgesproken dat subsidiebeschikkingen door de gemeente waarin het initiatief wordt gerealiseerd worden afgegeven.
Binnen het project Loobeekdal is ingezet op het toevoegen van interessante toeristisch-recreatieve initiatieven zoals de Weverslose Schans, een schaapskooi en een volmolen. Deze initiatieven worden door de Stichting Loobeek gerealiseerd en zijn gericht op de lokale leefbaarheid.
In de stuurgroepvergadering van 12 februari 2020 heeft de stuurgroep Maasgaard besloten een bedrag van maximaal € 100.000 beschikbaar te stellen voor de ontwikkeling van de Recreatieve poort
Loobeekdal / Weverslose Schans. Het is thans aan het college van B&W van Venray de betreffende subsidie te verlenen.
Beoogd resultaat
Het leveren van een financiële bijdrage vanuit het project Maasgaard aan de realisatie van de Weverslose Schans te Merselo.
Argumenten
1. Realisatie van de Weverslose Schans past binnen de doelen van de Stg. Maasgaard.
Binnen de visie Maasgaard vormt het Loobeekdal één van de ‘sporten’ van de ladder, echter de financiering is buiten de budgettering van het uitvoeringsprogramma gelaten omdat er reeds afspraken over waren gemaakt. Bij het inrichtingsplan Loobeekdal (2010) is de versterking van recreatie en toerisme vooral gekoppeld aan recreatieve routes (aanleg routes, infoborden, bankjes) waarbij de aanleg onderdeel is van de herinrichting van het dal. Voor landschap en cultuurhistorie is een bedrag geraamd voor landschapselementen, landgoed en herstel cultuurhistorische elementen. Voor het herstel van cultuurhistorische elementen, waar de schans en volmolen worden genoemd, is weliswaar een bedrag geraamd, maar dat is beperkt omdat er op dat moment nog geen kostenraming beschikbaar was. In de jaren erna bleek uit de verdere uitwerking door de Stichting Loobeekdal wat de werkelijke plannen en kosten zijn.
Om die reden heeft de Stuurgroep Maasgaard besloten uit de vrijval van middelen € 100.000 bij te dragen aan de realisatie van de Weverslose Schans.
2. Stichting Loobeek zet in op fondswerving en inzet eigen werkzaamheden.
Inmiddels heeft het project Loobeekdal bijgedragen aan de ontwikkeling van de drie initiatieven (Weverslose Schans, Volmolen en Schaapskooi) omdat bij de inrichting van het beekdal ruimte is geregeld voor de locatie en er rekening is gehouden met de inrichtingseisen. Voor de verdere financiering heeft de Stichting Loobeek vanaf het begin ingezet op fondswerving en de inzet van eigen werkzaamheden.
3. Schans voor een groot deel gereed.
Inmiddels is de Weverslose Schans voor een groot deel gereed, waarbij onlangs nog een
bijenstal is gerealiseerd. Voor de Weverslose Volmolen is de bouw onlangs gestart. De focus ligt momenteel op deze twee initiatieven waarmee de plannen voor de Weverslose Schaapskooi momenteel in de wacht staan.
B en W Adviesnota
3 Risico’s
n.v.t.
Kanttekeningen n.v.t.
Communicatie
Communicatie geschiedt via project Maasgaard en de Stg. Loobeek Financiële gevolgen
De totale kosten voor realisering van de Weverslose Schans bedragen volgens de begroting van de Stg.
Loobeek in totaal € 335.822. Voor de realisering daarvan wordt een subsidie verleend van maximaal 30%
van de totale werkelijke kosten, tot een maximum van € 100.000. Dit bedrag komt ten laste van het krediet Maasgaard.
Personele/organisatorische gevolgen n.v.t.
Juridische gevolgen n.v.t.
Rechtmatigheid
Deze subsidie wordt verleend op grond van de Algemene Subsidieverordening Venray (ASV).
Fatale termijnen n.v.t.
Vervolgtraject besluitvorming
Na afronding van de realisatie van de Weverslose Schans dient de stichting verantwoording af te leggen omtrent de totale kosten en de inzet van de subsidie ten behoeve van het project.
Evaluatie n.v.t.
Bijlagen
Projectplan stg. Loobeek
Oplegnotitie voor stuurgroep van 12-02-2020
Verslag Stuurgroep Maasgaard 12-02-2020 Naslagwerk
-
Weverslose Volmolen
P R O J E C T P L A N
Voorjaar 2019
Weverslose Schaapskooi
Weverslose Schans
DE HISTORISCHE POORT NAAR RECREATIEF NOORD-LIMBURG
2
Projectplan Stichting Loobeek
3
INHOUDSOPGAVE Hoofdstukken
1. De projecten in hoofdlijnen 3
2. Doelstelling en visie 5
3. Organisatie en werkwijze Stichting Loobeek 10
4. Plannen en tekeningen 11
a. Weverslose Schans b. Weverslose Volmolen c. Weverslose Schaapskooi
5. Investeringen 18
6. Exploitatie 20
7. Planning 22
8. Basisgegevens 23
Bijlagen
A. Kostenoverzicht raming Arcadis 25
B. Raming van kosten Weverslose Schans 26
C. Raming van kosten Weverslose Volmolen 27
D. Overzicht samenwerkingspartijen 28
E. Activiteiten 29
2 1 3
Met rode stippen is het project in het Loobeekdal aangegeven. 1. Boerenschans. 2. De Schaapskooi. 3. De volmolen. Bron: HPV/schaal10.nl.
Omslag en lay-out: Fré Thissen, © maart 2019
4
Kaart: Waterschap Limburg
5
1. De projecten in hoofdlijnen
De Stichting Loobeek is in 2012 opgericht en realiseert als ‘De Historische Poort naar recreatief Noord-Limburg’ drie bouwwerken met een historisch karakter bij Merselo (gemeente Venray): de Weverslose Schans, de Weverslose Volmolen en de Weverslose Schaapskooi (tevens ontmoetingsgebouw).
Kansen
De Loobeek is de afgelopen jaren door Waterschap Limburg heringericht van een gekanaliseerde beek naar een meanderende met ruime natuur er om heen. De ontwikkelingen in de bovenloop zijn een uitdaging om op een vernieuwende manier de vitaliteit van het gebied te stimuleren. De stichting wil dat doen door unieke projecten te realiseren die de historie en de natuur toeristisch aantrekkelijk maken voor bezoekers van de streek. In de visie van Stichting Loobeek gebeurt dat door mensen te verbinden: onderling, met de natuur en het verleden.
Speerpunten
Stichting Loobeek hanteert vijf thema’s om deze verbindingen te realiseren: recreatie, educatie, natuurbehoud, sociale cohesie en leefbaarheid, en duurzaamheid. Binnen deze thema’s zal een scala aan activiteiten georganiseerd worden.
Recreatieregio
Met name de recreatie is in de opbouwfase al in ontwikkeling. Wandelaars en fietsers komen langs om de opbouw te volgen en de locatie van de volmolen wordt regelmatig bekeken.
In de gemeente is van alles te doen en het aanbod groeit. De streek ontwikkelt zich tot een aantrekkelijk gebied voor de dagrecreant, langere verblijven komen steeds meer voor. Gasten uit campings en vakantieparken in een straal van ca. 25 kilometer komen naar Venray voor een aangenaam verblijf. ‘Venray Bloeit’ en de VVV coördineren activiteiten en informeren over attracties, uitjes en overnachtingen. De stichting zal met informatiepanelen en doelgerichte rondleidingen het geheel ontsluiten.
Uniek project
Stichting Loobeek ontwikkelt iets nieuws in het gebied: een boerenschans die herinnert aan de ellende die de Tachtigjarige Oorlog op het platteland bracht en een voor West-Europa volstrekt unieke volmolen die een halve kilometer stroomopwaarts wordt gebouwd als verwijzing naar de vroegere wol nijverheid in de Peel. Een ontmoetingscentrum in de vorm van een schaaps-kooi draagt bij aan de beleving en is een servicepunt voor de wandelaar en de fietser. Het geheel is ruim voldoende voor een halve dag beleving en ontspanning.
Een wandelpad langs de beek brengt de bezoeker van de ene plek naar de andere. Onderweg passeert het een moerasbos, vennetjes en paddenpoelen. In een paar jaar tijds heeft de natuur zich langs de beek al enorm ontwikkeld. Reigers en ooievaars komen er foerageren en gelet op vraatsporen is ook de bever al geruime tijd actief.
In het beekdal is een bijzonder fenomeen te zien: ijzeroer dat met het kwelwater uit de ondergrond omhoog borrelt en als een roodbruin bezinksel op de beekbodem neerslaat. Het verschijnsel is een gevolg van de Peelrandbreuk in de aardkorst, die hier wat westelijker ligt.
6
De realisatie van de bouwplannen vergt een aanzienlijke investering. Zie daarvoor de bijlagen A, B en C. De Stichting Loobeek levert zelf een ruime bijdrage via vrijwilligerswerk. We verwachten een ruime bijdrage of subsidie van de Gemeente Venray en de Provincie Limburg. Werk-voor- werkconstructies en bijdragen door particulieren en bedrijven uit de regio zullen een substantieel deel van de inkomsten t.a.v. de investering uitmaken. Stichting Loobeek zal landelijke en regionale fondsen benaderen om de totale financiering rond te krijgen.
In 2017 is een begin gemaakt met het opwerpen van de schans. Daarbij werd slim gebruik gemaakt van een zanddepot, dat niet van het terrein mocht worden afgevoerd.
Foto: Collectie Stichting Loobeek.
7
2. Doelstelling en visie
Het Loobeekdal is doortrokken van onzichtbare geschiedenis. De mens komt er al duizenden jaren.
Zijn schapen trokken er doorheen om te grazen en in roerige tijden was het gebied een schuilplek.
Water is energie: ooit draaiden vier watermolens op deze beek. Daarnaast krijgt de natuur zijn plek terug in dit moerasgebied.
Een geweldige combinatie om zichtbaar te maken, en leuk om een paar uren met het gezin in rond te wandelen!
Een stukje historie
Venray en omgeving wordt al ongeveer zesduizend jaar permanent bewoond. Bossen werden gerooid voor huizenbouw en brandstof en daarna geschikt gemaakt voor akkerland. De gronden raakten echter snel uitgeput en veranderden in heidegebieden en stuifzanden. In de veertiende eeuw werden de moerasbossen in de beekdalen gekapt en werd het gebied ontwaterd om het geschikt te maken voor hooiland.
De schapenhouderij vond zijn plek al veel vroeger in de Peel. Schapen waren van levensbelang voor de bewoners van de streek. Schapen lammeren in een schaapskooi en ze leverden mest om de akkertjes op deze arme zandgronden te verrijken. Ze produceerden ook wol voor kleding. Deze wol werd gesponnen, geweven en veredeld tot vilt en verhandeld. Het weversgilde wordt al genoemd in de vijftiende eeuw. Het maken van vilt gebeurde in een volmolen, waarvan er twee aan de Loobeek hebben gedraaid tot in de achttiende eeuw.
Venray behoorde van de dertiende tot de negentiende eeuw tot het graafschap, later hertogdom, Gelre. In deze periode zijn er veel oorlogen gevoerd en het gebied langs de Maas vormde een drukke doorgangsroute voor legers. Om zich te beschermen tegen rondtrekkende plunderbendes en soldaten bouwde de bevolking vluchtschansen ofwel boerenschansen in het achterland.
Het doel van de stichting is deze elementen terug te brengen in het landschap, om zo vergeten maar wezenlijke aspecten van het leven van onze voorouders aanschouwelijk te maken: de historische poort naar recreatief Noord-Limburg.
Tastbaar maken
Stichting Loobeek realiseert drie bouwwerken met historisch karakter in Venray-Merselo bij de buurtschap Weverslo om deze elementen aanschouwelijk te maken: de Weverslose Schans, de Weverslose Volmolen en een klein multifunctioneel gebouw bij de schans met als naam De Weverslose Schaapskooi. Daarbij baseert zij zich zoveel mogelijk op onderzoeksgegevens, zoals die over de drie objecten gevonden zijn in eigen onderzoek, in archieven en uit literatuur.
Een opgraving in 1956 maakte duidelijk, hoe breed en diep de gracht oorspronkelijk was.
Foto: Collectie Gemeentearchief Venray.
8
Fragment uit een landkaart van 1812 met daarop de originele schans.
Op deze kaart is het ontwerp grotendeels gebaseerd.
Foto: Collectie Hauptstaatsarchiv Berlijn.
De visie in vijf onderdelen
De Historische Poort gaat mensen verbinden: onderling, met de natuur en het verleden, en een brug vormen naar de toekomst. Om deze verbindingen te verwezenlijken heeft de stichting vijf thema’s gekozen: Recreatie, educatie, natuurbehoud, sociale cohesie en leefbaarheid, en duurzaamheid.
Samen met de overheid, het bedrijfsleven, de fondsen, burgers en zusterverenigingen wil de stichting intensief samenwerken en bouwen om haar doelstellingen te verwezenlijken.
1. Recreatie
Met de realisatie van dit project nabij Weverslo wordt een grote impuls gegeven aan de recreatieve mogelijkheden van dit gebied door de aantrekkelijkheid van het Loobeekdal en haar directe omgeving te versterken. Vooral de dagrecreatie zal hiervan profiteren via fietsen, wandelen en natuurbeleving. Door samenwerking met andere organisaties om het toerisme te stimuleren zal de uitstraling bovenregionale betekenis krijgen.
Bewegwijzering en aanpassing van fiets- en wandelroutes krijgen daarbij volop aandacht. De Weverslose Volmolen is opgenomen in de Molenfietsroute die begin 2013 is uitgezet. De route voert langs diverse locaties in de gemeente Venray waar eens een watermolen of een windmolen stond en natuurlijk ook langs de vijf molens die nog in bedrijf zijn.
2. Educatie
Door de jeugd al vroeg kennis te laten maken met de natuur en erover te leren zullen zij later als volwassenen de natuur ook meer waarderen en respecteren. De ‘Historische Poort’ laat het verleden zien: je kunt de plaatselijke geschiedenis begrijpen en beleven. De stichting biedt de ultieme manier van leren ̶ het zelf ervaren ̶ aan de jeugd, maar ook aan de minder jonge jeugd. Stichting Loobeek wil hierbij samenwerken met basisscholen en middelbare scholen in de regio. Aan groepen zal een dagdeel op maat worden aangeboden.
9
Informatiepanelen gaan uitleg geven in en bij de verschillende bouwwerken. Projecten elders kunnen bij de inrichting inspireren. Een onderzoek heeft duidelijk gemaakt, dat in de Weverslose Schaapskooi een bescheiden ontmoetings- en informatiecentrum met museale functie gerealiseerd wordt.
In de opbouwfase worden regelmatig bijpraat- sessies verzorgd.
Foto: Collectie Stichting Loobeek.
3. Natuurbehoud
Het historisch gebruik van het beekdal, waaronder nabij de beekloop het vrijhouden van de gronden van bebouwing en gewassen. De inrichting van het gebied met houtopstanden sluit aan bij een meer natuurlijk watersysteem en de ecologische ontwikkelingen in het gebied. Nu de beek weer meandert om zoveel mogelijk water in het stroomgebied vast te houden, zijn er volop kansen om de flora en fauna te beleven. In het bijzonder op en rond de Weverslose Schans. Denk aan een vleermuizenbunker, een bijenstal, een schapenstal en passende beplanting. Daarmee is de stichting al goed op weg.
Foto’s: Collectie Frank Smedts.
10
4. Leefbaarheid
Een ander thema is het vergroten van de leefbaarheid. De unieke locatie in de natuur biedt via een lokaal ontmoetingspunt voor dorpsbewoners van Merselo en bezoekers uit de regio een bijdrage aan de leefbaarheid. Met speciale aandacht voor ouderen en mensen met een afstand tot de samenleving wil de stichting samen met Merselo helpen in de bestrijding van eenzaamheid.
Het sociaal-maatschappelijke doel reikt verder. De Stichting wil nadrukkelijk een plek creëren waar mensen met een fysieke of psychische beperking een structurele dagbesteding kunnen krijgen.
Groepen mensen die aan de zijlijn van de arbeidsmarkt staan biedt zij de mogelijkheid om op locatie weer werkervaring en arbeidsritme op te doen en algemene werknemers-vaardigheden te ontwikkelen. Naast het opdoen van concrete werkervaring, hebben de werkzaamheden binnen het project nog andere doelen voor de deelnemers. Het verkrijgen van zelfvertrouwen, het onderhouden of uitbreiden van sociale contacten, het vergroten van zelfredzaamheid en de ervaring van ‘er (weer) bij te horen’.
De Stichting Loobeek verwacht op deze wijze concreet invulling te kunnen geven aan verbindingen in de driehoek Wonen-Welzijn-Zorg door burgers in kwetsbare situaties meer perspectief te bieden en een wezenlijke bijdrage te leveren aan gemeenschapsvorming en burgerschapszin.
De stichting is zich ervan bewust. dat aan veel voorwaarden vooraf voldaan moeten worden, zowel organisatorisch als financieel. Zij werkt dan ook intensief samen met ter zake kundige partners om dit aspect tot een succes te maken.
5. Duurzaamheid
Het is van belang voor een evenwicht te zorgen tussen ecologische, economische en sociale belangen, zowel bij de realisatie van de bouwwerken als bij de activiteiten later. De stichting wenst zoveel mogelijk bij haar werken de uitgangspunten van duurzaamheid en energietransitie te hanteren.
Het behoud van natuur en cultuur is in de andere doelstellingen verweven.
11
3. Organisatie en werkwijze Stichting Loobeek
Bestuur
Jos Waals – voorzitter
Pieter Weerts – secretaris en penningmeester Gerrit Hendriks – bouwkunde
Theo Zegers – cultuurtechniek
Wim van Osch – algemene zaken, bouw- en cultuurtechniek
Er zijn momenteel vacatures voor PR en communicatie, en voor vrijwilligersmanagement.
Het bestuur heeft werkgroepen geformeerd om de uitvoering van de drie bouwwerken te begeleiden.
Deze werkgroepen zijn gevormd uit bestuursleden en adviseurs afkomstig van de stichtingen De Rooyse Schans en Schaapscompagnie Merselo.
De Stichting Loobeek werkt momenteel samen met de volgende instanties:
Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij Advies- en ingenieursorganisatie Arcadis Waterschap Limburg
Gemeente Venray Provincie Limburg Staatsbosbeheer Dorpsraad Merselo
IKL Limburg (Stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg) Vereniging De Hollandsche Molen
Verder is de Stichting Loobeek vertegenwoordigd binnen de projectgroep Herinrichting Loobeekdal (een initiatief van Waterschap Limburg, provincie Limburg en gemeente Venray) en benoemd tot noordelijke sterlocatie Peelvenen in het project Maasgaard (een initiatief van provincie Limburg, Waterschap en de gemeenten Horst aan de Maas en Venray), totdat deze verbanden hun doel bereikt hebben.
De stichting ziet zich breed gesteund door de samenleving, zoals door vrijwilligers uit Merselo en Venray, het Historisch Platform Venray, camping De Linde in de buurt, de Imkersvereniging regio Venray, het Venrays Museum, textielmuseum De Kantfabriek in Horst, openluchtmuseum De Locht in Melderslo, Museum de Peelstreek in Ysselsteyn, het Toeristisch Platform Venray en het VVV- steunpunt in Venray.
In een volgende fase van de ontwikkeling worden relaties aangeknoopt met zorgboerderijen, een aantal campings en vakantieparken, het Oorlogsmuseum in Overloon, natuurorganisaties, het Molenaarsgilde Limburg, potentiële gebruikers van de accommodaties en re- enactmentverenigingen (het naspelen of uitbeelden van historische gebeurtenissen door deelnemers in historisch kostuum.)
12
De Stichting Loobeek is opgericht door de Stichting De Rooyse Schans en de Stichting Schaapscompagnie Merselo. Het bestuur van momenteel vijf personen bestaat uit vrijwilligers, waarbij diverse aandachtsgebieden toegewezen zijn aan ter zake kundige bestuurders.
Werkwijze
Er is goed nagedacht over de benodigde organisatiestructuur om de doelen te bereiken. Bij de samenstelling van het bestuur zijn naast algemeen management ook vakspecialisten geworven. Er is regelmatig overleg met de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij (KNHM) als adviseur van het bestuur.
Het bestuur heeft werkgroepen geformeerd om de planvoorbereiding en uitvoering van de drie bouwwerken voor te bereiden en te begeleiden. Vanuit de doelstelling en visie zijn schetsontwerpen gemaakt en bouwsommen berekend. Er zijn diverse gesprekken gevoerd over het uitruilen van gronden. Partijen hierin waren de gemeente Venray, het Waterschap Limburg (WL) en Staatsbosbeheer (SBB). Dit heeft helaas enige jaren vertraging en onzekerheid opgeleverd. In overleg met genoemde partijen zijn de schetsontwerpen uitgewerkt tot conceptplannen en is de stichting een erfpacht-overeenkomst aangegaan met SBB.
Voor het deelproject Weverslose Volmolen zijn afspraken gemaakt met Waterschap Limburg voor het realiseren van het sluiswerk en de onderbouw van de volmolen. Het gehele project van de volmolen wordt door zelfwerkzaamheid van Stichting Loobeek en vrijwilligers gerealiseerd.
In het voorjaar van 2017 is een werkgroep gestart met het gereed maken van de plannen voor de Weverslose Schans. Bij de herinrichting van de Loobeek zijn grote percelen verschraald door de bouwvoor te verwijderen. Hierbij is geconstateerd dat er knolcyperus voorkomt in het gebied. De humusrijke bovenlaag mag niet afgevoerd worden om verspreiding van deze schadelijke plant te voorkomen. Ook dit onderdeel is in samenwerking met de KNHM gerealiseerd.
De eerste gesprekken over subsidie met de gemeente Venray en de Provincie Limburg zijn gevoerd.
De stichting kan op volle medewerking van deze partijen rekenen. In maart 2019 zijn complete plannen met tot in detail uitgewerkte ramingen van kosten voorhanden van de deelprojecten Weverslose Schans en Weverslose Volmolen. Voor een aantal zaken, o.a. de nutsvoorzieningen zijn stelposten opgenomen omdat de inschatting van de totale kosten nog niet mogelijk is. Het verwerven van subsidie en sponsorgelden kan in maart 2019 van start gaan.
Bijlage D geeft een overzicht van partijen waarmee de stichting samenwerkt en waarmee zij nog contacten wil aangaan.
13
4. Plannen en tekeningen a. De Weverslose Schans
Plan van Advies- en Ingenieursorganisatie Arcadis voor de terreinindeling voor de boerenschans en de schaapskooi.
Enkele kilometers van het Loobeekdal verwijderd lag in de late middeleeuwen een boeren-schans.
Hij werd in 1925 bij de ontginning van de Peel letterlijk met de grond gelijk gemaakt.
Op aangepaste schaal en in iets gewijzigde vorm is deze schans inmiddels in de buurtschap Weverslo onder Merselo weer opgeworpen. Een vijfhoekige getrapte verdedigingswal van drie meter hoog met bolwerken of rondelen, rondom voorzien van een gracht in een moerasvormig gebied, wordt met doornige struiken beplant en omsluit een binnenterrein van ongeveer een voetbalveld groot.
14
Een maquette van de schans geeft een indruk van de plannen voor de uiteindelijke inrichting. Foto:
Coll. Stichting Loobeek.
Aan de smalle zijde van de wal is de ingang van de schans, die met hekken afgesloten kan worden.
Het ontwerp voor een brug is inmiddels uitgewerkt.
In 2017 werd het ruwe grondwerk voor de schans uitgevoerd.
In de zomer werd de laatste hand gelegd.
Foto: Collectie Peter Bults.
15
Op het achterste bolwerk komt een natuurwaarneempost in de vorm van een schildwachthuisje.
Andere elementen in de rondelen zijn een openluchtpodium rechts onder, een bijenstal rechts boven, een vleermuisbunker, en een schuilplaats voor schapen links onder in de schans. Een houten brug met een pseudo-ophaalgedeelte vormt via een half verhard pad de toegang tot het complex.
Een brug over de Tungelrooyse beek is de inspiratie voor de vormgeving van een brug bij de Weverslose Schans.
Foto: Collectie Stichting Loobeek.
De Weverslose Schans is door de serie 80 jaar oorlog, die door de NTR in het najaar van 2018 werd uitgezonden, in korte tijd uitgegroeid tot een icoon van het verdriet op het platteland in die tijd.
Vanzelfsprekend een steun in de rug voor de stichting en een prikkel om door te gaan.
16
b. De Weverslose Volmolen
Een schaalmodel van het mechaniek maakt duidelijk, hoe het hamersysteem van een volmolen werkt.
Een aandachttrekker bij presentaties.
Foto: Collectie Stichting Loobeek.
De volmolen komt op de plek, waar de Loobeek natuurgebied het Weverslose Ven binnenstroomt.
De tekeningen liggen klaar.
Tekening: Advies- en IngenieursorganisatieArcadis.
17
In het Loobeekdal hebben minstens twee volmolens gestaan. De natte wol werd met door waterkracht aangedreven houten hamers urenlang geplet, waardoor vilt ontstond dat gebruikt werd voor jassen en hoeden. De volmolen die in Weverslo gebouwd wordt, zal aangedreven worden door het water van de Loobeek en hij zal bij de plek met het grootste verval in de beek worden gerealiseerd. Dat is een kwartiertje wandelen stroomopwaarts vanaf de boerenschans. Een zijbeekje is al omgeleid, zodat een terrein van 30x30m is afgebakend.
De volmolen zal in zijn soort volstrekt uniek zijn in West-Europa. Andere volmolens zijn allemaal in de loop van de tijd verdwenen of omgebouwd tot graanmolen. Je moet al naar Roemenië om een origineel maar vervallen exemplaar tegen te komen.
De volmolen krijgt een eigentijdse vormgeving waarbij materialen worden gebruikt die de molen goed laten inpassen in de natuur. Het volmolenmechanisme is traditioneel in eikenhout door een timmerman-vrijwilliger uitgevoerd. Het ligt al als bouwpakket opgeslagen.
De plaatsing van het waterrad en het sluiswerk zal veel aandacht krijgen in verband met de aansluiting op het stroomwaterpeil. Vloeren en wanden zullen opgebouwd worden met steenachtig materiaal zodat het aanzicht robuust en eenvoudig is.
18
c. De Weverslose Schaapskooi
d. ontmoetings- en informatiecentrum
Het gebouw dat in Weverslo bij de schans wordt gebouwd zal meerdere functies krijgen.
Schaapskooi, mogelijkheden tot recreatie en verblijf en een informatie-, expositie-, vergader- en opslagruimte.
Tekening: Collectie Stichting Loobeek.
De ontwikkeling van het deelproject Weverslose Schaapskooi is nog in de ontwerpfase. Dat vindt enerzijds zijn oorzaak in het feit dat de groep bestuurders beperkt is en men gekozen heeft de andere, eenvoudiger te realiseren delen eerst aan te pakken. Daarnaast verwacht zij met de schans en de molen sneller zichtbare resultaten te boeken, die het geheel in een stroomversnelling kunnen brengen.
19
Voor het te realiseren gebouw wordt gedacht aan een centrale middenruimte die, al naar gelang de wensen van de dag, flexibel kan worden ingericht. Wat betreft de voorzieningen wordt gedacht aan een koffiecorner (keuken, zitruimte, sanitair), een verkoopplek voor lokale producten, een kantine voor medewerkers en vrijwilligers, ruimte voor presentatie, educatie, workshops en tentoonstellingen, ruimte voor opslag van materialen en gereedschappen, een lammerstal voor de schapen en kantoorruimte op zolder.
Verder is op het voorterrein van de schans voldoende ruimte voorzien voor parkeergelegenheid, oplaadpunten voor fietsen met ondersteuning, een terras, een grasveld voor buitenactiviteiten en grasland ten behoeve van de schaapskudde.
Om het gebouw te kunnen realiseren is het terrein inmiddels een meter opgehoogd met reeds aanwezige gronden.
De verschillende locaties worden voor zover mogelijk goed toegankelijk gemaakt voor kinderen en mensen met een beperking. Ook zullen de drie projecten aangesloten worden op het fiets- en wandelknooppuntennetwerk. Wandelpaden in het beekdal verbinden de Weverslose Schans met de Weverslose Volmolen en de Weverslose Schaapskooi. Inmiddels is het ruwe grondwerk gereed en begint de verdere inrichting van het terrein gestalte te krijgen.
20
5. Investeringen
De stichting gaat er van uit dat de investeringskosten geheel worden gedekt door:
a. Subsidies van overheden, zoals gemeente en provincie, en semioverheden en stichtingen zoals Molenstichting Limburg.
b. Fondsen die specifiek geïnteresseerd zijn in burgerprojecten zoals de stichting die ontwikkelt.
Denk hierbij b.v. aan het VSB-fonds, het Rabo Coöperatiefonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Stichting DOEN (met name voor de Weverslose Schaapskooi) enzovoort.
c. Grote bedrijven en de middenstand in Venray. De stichting denkt dan niet enkel aan sponsorgelden maar ook aan materialen en diensten van deze bedrijven die de stichting kan inzetten in de investerings- en beheerfase.
d. En natuurlijk de inbreng van al haar gewaardeerde vrijwilligers uit de regio Noord-Limburg en specifiek uit de gemeente Venray. Uit globale berekeningen blijkt dat ongeveer een vierde deel van de bouwkosten dan wel de investeringskosten bestaan uit mensuren. In deze berekening is het uitgangspunt dat alle uren van het bestuur, het gehele bouwmanagement en de vakmensen hierin zijn opgenomen.
De Stichting Loobeek verwacht een zeer aanzienlijk deel van het werk uit te voeren met vakkundige vrijwilligers uit de directe omgeving. Voor de noodzakelijke aankoop van materialen en specialistische werkzaamheden worden bedrijven uit de regio actief benadert. De stichting hoopt dat zij aanzienlijke kortingen zal krijgen. Een groot deel van het bedrag aan investeringen zal beschikbaar moeten komen door subsidies van overheden en van fondsen die onze projecten aantrekkelijk vinden.
De opstelling van alle ramingen gaat uit van bedragen zoals een externe aannemer deze zou rekenen bij een aanbesteding tegen bindende bedragen. Het prijspeil is januari 2019.
In deze berekeningen zijn alle kosten opgenomen voor aankopen, machinekosten, onder-aanneming en arbeidslonen. Alle bedragen zijn exclusief BTW. De kosten voor de aanleg van nutsvoorzieningen zijn hierin niet opgenomen omdat we de kosten nog niet kennen en omdat deze investeringen een eerste taak en verantwoordelijkheid van de overheid zijn.
Er is reeds flink geïnvesteerd in planontwikkeling, bouwtekeningen en begeleiding en in daadwerkelijke uitvoering van onderdelen. Het ruwe grondwerk van de schans is gereed, het terrein is ingezaaid en wordt onderhouden, er staat een eenvoudige schapenschuilplaats, er is een hek en een half verharde toegangsweg, en een website is in de lucht. Verder zijn er slechts bescheiden overheadkosten, omdat de bestuurders niet declareren.
Stichting Loobeek zal bij alle relevante fondsen, bedrijven en burgers actieve wervingsacties opstarten. De KNHM zal ons ook hierbij ondersteunen.
Toezeggingen uit fondsen:
Momenteel zijn er nog geen toezeggingen. De werving gaat binnenkort van start.
De eerste gesprekken hebben plaats gevonden met Provincie Limburg en Gemeente Venray.
Zie voor een gedetailleerd beeld van de kosten de bijlagen B en C.
21 INVESTERINGSPLAN
Aanleg en afbouw Weverslose Schans € 335.822
Aanleg en afbouw Weverslose Volmolen € 455.028
Aanleg en afbouw Weverslose Schaapskooi
Totaal investeringen € 790.850
Eigen bijdrage en inbreng van Stichting Loobeek A: Reeds ontvangen diensten en financiele middelen:
Ontvangen aan diensten en financiele middelen KNHM € 43.400 Ontvangen aan diensten en financiele middelen WL € 70.000
BankGiro Loterij Molenprijs 2018 € 5.500
Serviceclub Kiwanis Venray Schieëpersland € 20.000
Subtotaal A € 138.900
B: Reeds uitgevoerd voor eigen rekening
Aanleg grondwal en gracht € 52.500
Verplaatsen gronddepot € 10.000
Bouw schapenschuilplaats € 2.500
Subtotaal B € 65.000
C: Gekapitaliseerde inbreng vrijwilligerswerk
Zelfwerkzaamheid project Schans € 46.645
Zelfwerkzaamheid project Volmolen € 53.799
Zelfwerkzaamheid project Schaapskooi
Subtotaal C € 100.444
D: Nog door Stichting te werven middelen
Uitbrengen 'schansrechten' € 12.500
Uitbrengen 'volrechten' € 12.500
Sponsoring door korting op materiaal, machines € 20.000
Werving bij fondsen € 70.000
Diverse andere wervingsacties, crowdfunding € 12.500
Subtotaal D € 127.500
Totaal eigen inbreng (gerealiseerd of nog te realiseren) € 431.844
Benodigde bijdrage via gemeente en provincie € 359.006
22
6. Exploitatie
De stichting heeft haar doelstellingen met betrekking tot de ontwikkeling van de drie recreatieve projecten in het Loobeekdal in de voorgaande hoofdstukken beschreven.
Beheer en Onderhoud
Ook in deze fase zal de stichting haar verantwoordelijkheid nemen en zich maximaal en optimaal inzetten voor een goed en degelijk beheer en onderhoud. Het gebruikmaken van ‘handjes’ zal het hoofdbestanddeel uitmaken van het kostenplaatje. Afhankelijk van de verdienmogelijkheden zal de stichting gedeeltelijk of geheel afhankelijk zijn van overheden en derden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan materialen en gereedschap.
Voor het maken van een sluitende exploitatiebegroting is het noodzakelijk een goed beeld te hebben van de jaarlijkse kosten van het beheer en het onderhoud. Ook is het opportuun een goed inzicht te krijgen in de mogelijke verdienmodellen. Een beperkt marketingplan zal onderdeel van de aanpak zijn.
Verdienmodellen
De stichting is ervan overtuigd dat een groot deel van de samenleving zeer geïnteresseerd is in oude landschappelijke en historische objecten, die het totaalbeeld van de omgeving versterken. Er bestaat veel belangstelling voor actieve, recreatieve tijdsbesteding door het bezoeken van deze objecten.
Voor de volmolen ziet de stichting mogelijkheden cursussen te geven in het vollen van schapenwol tot vilt. Er zijn voorbeelden te over van actieve kunstenaars die nieuwe kledingstukken en versierselen maken van vilt. Het geven van cursussen/workshops ‘voltechniek’ staat al snel in de steigers.
Voor de schans ziet de stichting ruime mogelijkheden zoals het organiseren van lezingen en excursies. Ook het organiseren van evenementen (of verhuur) binnen de omwalling wordt als profijtelijk ingeschat. Een jaarlijks ‘re-enactment’ van dreigende rondtrekkende bendes zal tot de mogelijkheden behoren: de historische poort naar recreatief Noord-Limburg!
Inkomsten worden daarnaast verkregen uit de verkoop van zogenaamde schansrechten, zoals die vroeger werden uitgegeven. Bij dreiging had men het recht de bescherming van een schans te genieten. Deze vorm van financiële ondersteuning verwacht de stichting nadrukkelijk te krijgen van gewone burgers uit de omgeving die sympathie hebben voor de schans.
Samenwerking
De Stichting Loobeek zoekt samenwerking met diverse organisaties zoals bijvoorbeeld het Historisch Platform Venray (HPV). Het HPV is een samenwerkingsverband van nagenoeg alle organisaties op het gebied van streekgeschiedenis, de volkscultuur en de cultuurhistorie binnen de gemeente Venray.
De stichting zoekt ook samenwerking met het basis- en voortgezet onderwijs. Het project kan een betekenisvolle rol spelen in de opvoeding en het leerproces als het gaat om de vraag ‘Wie zijn we en waar komen we vandaan?’.
Er wordt ook nadrukkelijk samenwerking gezocht met diverse toeristisch-recreatieve organisaties en bedrijven in de nabije en iets wijdere omgeving.
Zodra duidelijk is wanneer de afbouw van de schans en de verwezenlijking van de volmolen (de Schaapkooi komt later) nagenoeg gereed is kan een concrete exploitatiebegroting opgesteld worden.
23
7. Planning
Het Loobeekdal is heringericht: de beek meandert weer. Deze herinrichting is in opdracht van het Waterschap Limburg tot stand gebracht in de loop van 2014 tot 2017. Het natuurbeheer is in handen van Staatsbosbeheer gekomen. De uitvoering van het project van Stichting Loobeek is gestart tijdens de herinrichting van de Loobeek.
2013: de locaties zijn vastgesteld.
2014: de herinrichting van de Loobeek gaat van start.
2015: op het schansterrein is een zanddepot, besmet met knolcyperus.
2016: de conceptbouwtekeningen voor schans, molen en schaapskooi worden goedgekeurd.
2017: het grondwerk voor de schans wordt uitgevoerd.
2018: de schans wordt ingezaaid, een hek geplaatst en een stal voor de schapen gebouwd.
De schans wordt een icoon in de NPS-serie 80 jaren oorlog.
2019: verdere inrichting van de schans met het schildwachthuisje, de bijenstal, de brug en de ingangspartij. Fondsenwerving wordt uitgevoerd. Bekendheid van de schans wordt uitgebouwd.
2019: de volmolen wordt gebouwd, ingericht en geëxploiteerd.
2021: bij voldoende fondsen wordt de schaapskooi gebouwd, ingericht en geëxploiteerd.
2022: volledige exploitatie van project en alle deelprojecten.
24
8. Basisgegevens
1. Aanvrager Stichting Loobeek 2. Adresgegevens
Pieter Weerts, secretaris-penningmeester Biezenvenneke 13, 5801 HN Venray Telefoon: 06-206 077 37
Email: info@loobeek-merselo.nl Website: www.loobeek-merselo.nl
Facebook: www.facebook.com/LoobeekMerselo 3. Overige gegevens
Inschrijfnummer KVK: 56475195 IBAN: NL08 RABO 0174 3625 52
4. Projectgegevens
a. Naam: ‘De Historische Poort naar recreatief Noord-Limburg.’
b. Locatie: Brongebied Loobeek, Merselo-Weverslo in de gemeente Venray.
c. Kadastraal nrs. X en x Theo, invullen d. Gebied: tussen Zandstraat en Weverslo.
e. Doelstelling: inrichten van een toeristische attractie door de bouw van een boerenschans, een volmolen en een ontmoetingscentrum. Zie hoofdstuk 2
f. Uitgangspunten: recreatie, educatie, natuurbehoud, sociale cohesie, leefbaarheid en duurzaamheid.
g. Doelgroep: lokale en regionale bevolking, recreanten, mensen met een afstand tot de samenleving.
h. Startdatum: het project is in ontwikkeling vanaf 2012.
i. Geplande einddatum: wat betreft de gebouwen in 2024, daarna exploitatie.
5. Aanbesteding
a. De aanbesteding gebeurt, voor zover uitvoering in eigen beheer niet mogelijk is, op basis van uitnodiging en offerte.
b. Leveringen in de vorm van (bouw)materialen worden niet aanbesteed.
c. Aanbesteding van diensten is niet aan de orde.
6. Vergunningen e.d.
a. De vereiste vergunningen zijn inmiddels verleend.
b. De gronden zijn in erfpacht beschikbaar gesteld door Staatsbosbeheer.
7. Financiën
a. De stichting wordt aangemerkt als ondernemer voor de omzetbelasting en kan btw verrekenen.
b. Overzicht van de projectbegroting: zie hoofdstuk 5 (investeringen) en voor specificaties de bijlagen B en C.
25
Bijlage A. Kostenoverzicht raming Arcadis
26
Bijlage B. Raming van kosten van de Weverslose Schans
Uittreksel kostenraming Weverslose Schans
15-3-2019Volgnr Onderdeel van het werk Kosten Vrijw.
5.1 Maken brug incl constructie enz 127.826
5.3 Vrijwilligers inzet 20% 113.624 22.725
6.1 Inrichten schans, nieuwe inrit, hellingbaan enz 31.000
7.1 Opslagruimte en verblijfsruimte in schans 17.500
8.1 Aanplant en groenvoorziening schans 8.500
9.1.a Vleermuiskelder incl indirecte kst 14.859
9.3 Vrijwilligers inzet 20% 11.700 2.340
10.1 a Bijenhotel incl indirecte kst 3.448
10.3 Vrijwilligers inzet 20% 2.715 543
11.1 Uitkijktoren 10.000
Vrijwilligers inzet (50%) 5.000
12.1 Pallisaden (380 m), incl 20 % indirecte kosten enz 72.960 12.160
13.1 Grondwerk, maken omwalling en gracht 19.200
(Heeft een marktwaarde van circa €. 52.500,-)
305.293 42.768
V1 Onvoorzien (10 %) 30.529 3.877
Totaal aan investering 335.822
Vrijwilligers inzet 46.645
27
Bijlage C. Raming van kosten van de Weverslose Volmolen VOLMOLEN:
Uitreksel Raming van kosten, ARCADIS
van aantal kostenramingen
Basis Uitreksel Arcadis Raming van kosten
Uitgave maart 2019
1.1 Raming investering Arcadis van jan 2013
0 vervallen
1.2 Indexering jan. 2013 naar Jan. 2019
0 idem
1.3 Vrijwilligers inzet
0 idem
2.1 Inrichten waterbassin, begroting Arcadis jan. 2019
97.124
2.2 Indexering Jan. 2019
0
2.3 Vrijwilligers inzet
14.415 3.1 Wateras, rad en slagblok
47.097
3.2 Vrijwilligers inzet
30% 47.097 14.129
4.1a Aanbrengen compleet gebouw, raming Wijnen
228.340
4.1b Ontwerp en uitvoerings begeleiding 10
%
22.834
4.2 Indexering dec. 2015 mrt-15 8% 18.267
4.3 Vrijwilligers inzet
20.000
V1 Onvoorzien. 10 %
413.366 41.366 Vrijwilligers inzet is 20 % van bedrag
onvoorzien
7.500
BTW is niet van toepassing voor onze stichting
Investeringskosten exclusief BTW
455.028
Vrijwilligers inzet
56.044
28
Bijlage D. Overzicht samenwerkingspartijen
1. Intensieve samenwerking incl. geldstromen 2.
a. Gemeente Venray b. Provincie Limburg c. Waterschap Limburg d. Staatsbosbeheer
e. Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij f.
3. Samenwerking, overleg en/of afstemming 4.
a. Toeristisch recreatief Platform Venray b. Stichting Fietsvierdaagse Venray c. Stichting Wandelvierdaagse Venray d. Duitse Militaire Begraafplaats Ysselsteyn
e. Britse Militaire begraafplaatsen in Overloon en Venray f. Oorlogsmuseum in Overloon
g. Historisch Platform Venray h. Odapark Venray
i. Serviceclub Schieëpersland Venray j. Museum De Locht in Melderslo k. Museum De Peelstreek Ysselsteyn l. Museum De Kantfabriek Horst m. Zoopark Overloon
n. Pannenkoekenrestaurant De Perdstal Venray o. Molen Nooit Gedacht te Merselo
p. Speeltuin en kinderboerderij Het Platteland Veulen
q. Campings, bungalowparken, hotels en B&B ’s in de omgeving
29
Bijlage E. Activiteiten
De stichting wil haar doelstellingen combineren met een duurzame exploitatie. Er zullen activiteiten georganiseerd worden die passen binnen dat uitgangspunt. De meeste activiteiten komen tegemoet aan meerdere doelstellingen. Dezelfde aspecten als in hoofdstuk 2 Doelstellingen en visie komen aan de orde, maar vanuit deze invalshoek beschreven.
1. Recreatie
Op de locatie zullen verschillende mogelijkheden tot vrijetijdsbesteding aangeboden worden. Te denken valt aan:
• Kleine horeca (een hapje en een drankje)
• Rustpunt/steunpunt toeristische- en recreatieve routes en wandeltochten
• Stille evenementen zoals lammetjesdag, demonstratie schapen drijven, demonstratie schapenscheren, handboogwedstrijden, ‘landleven’-braderie, wandelen met de herder enzovoort.
• Kindervakantiewerkactiviteiten
• Kleine openluchttheatervoorstellingen
• Schaatsgracht in de winter (al zal dat met deze klimaatverandering niet meevallen!)
• Sterrenkijken (de locatie is de plek met de minste lichtvervuiling in de verre omgeving)
• Verkooppunt streekproducten
• Workshops spinnen, weven, vilten in de volmolen
• Gebruik van de volmolen door textielkunstenaars
• Activiteiten zoals middeleeuwse markten, highlandgames en re-enactment
• Groeps- en bedrijfsuitjes
• Zomerkamp, scouting / verkennerij in relatie met natuurbeheer
• Arrangementen in samenwerking met diverse campings, musea en hotels in de regio
De in de omgeving aanwezige recreatieve routes sluiten goed aan bij de historische en de landschappelijke elementen. In dit kader wordt in 2019 onder meer een nieuwe fietsroute ontwikkeld, die historische plaatsen binnen het thema Oorlog en Vrede verbindt. Dat sluit goed aan bij het thema van de boerenschans. Als voorbeeld van deze plaatsen zijn de Duitse Militaire Begraafplaats in Ysselsteyn, de Britse militaire begraafplaatsen in Overloon en Venray, het slagveld in de omgeving van de Loobeek, het Oorlogsmuseum in Overloon en de verdedigingslinie langs het Defensiekanaal met zijn kazematten te noemen. Daarnaast zullen andere bezienswaardige plekken in de omgeving in deze route opgenomen worden, zoals de molen in Merselo met zijn graanveldjes en groentetuin, het historische centrum van Venray en het Odapark.
De Weverslose Volmolen is opgenomen in de Molenfietsroute. Deze route voert langs diverse locaties in de gemeente Venray waar ooit een watermolen of een windmolen stond en natuurlijk ook langs de vijf molens die nog in bedrijf zijn.
Verder wil de Stichting Loobeek gaan samenwerken met verschillende andere organisaties om samen het toerisme te stimuleren. Zie hiervoor het overzicht van samenwerkingspartners in bijlage D.
30
In mei 2018 is de schapenschuilplaats geplaatst en in gebruik genomen.
Foto: Collectie Stichting Loobeek.
2. Educatie
De kennisoverdracht richt zich op het zichtbaar maken van het verleden en de natuur in dit deel van het Loobeekdal. Schoolexcursies, waarbij verschillende historische elementen aan bod komen, kunnen gecombineerd worden met aandacht voor natuuraspecten. De Stichting Loobeek wil hierbij samenwerken met basis- en middelbare scholen uit de regio, de imkervereniging, (de vleermuizenwerkgroep van) het IVN en Staatsbosbeheer.
De praktijkschool in Venray en het Citaverdecollege in Horst zullen worden benaderd met de vraag of er leerlingen in aanmerking komen voor een zinvolle stageplek voor de werkzaamheden binnen het project. In de groensector en in de bouw is het moeilijk om vooral op niveau 1 en 2 stageplaatsen te vinden. Met goede begeleiding vanuit school en de aanwezige deskundigheid van vrijwilligers en de gecontracteerde uitvoerders, kan het project ook in de realiseringsfase fungeren als leerlingenwerkplaats en/of voorzien in een aantal stageplekken. Een dergelijke stageplek is extra waardevol, omdat jongeren behalve opleidingsvaardigheden ontwikkelen ook kennismaken met de andere aspecten van het project.
De Schaapskooi gaat een informatiecentrum herbergen waarin de bezoeker kan kennismaken met de historie van dit Peelgebied in het algemeen, en de schapenteelt en -handel, de schans en de volmolen in het bijzonder. Een raamwerk daarvoor is uitgewerkt. De presentatie zal hedendaags vormgegeven worden. Een aantal museale voorwerpen wacht in een opslag op de uitstalling.
3. Natuurbehoud
Het zand voor de bouw van de boerenschans is uit de onmiddellijke omgeving gekomen. Zowel in de gracht als op de wallen en in het moeras ontstaan nieuwe biotopen voor tal van organismen. In een van de wallen zal een vleermuisbunker worden gerealiseerd volgens een ontwerp van de provincie Limburg.
31
Het plan voor een vleermuisbunker in een van de wallen van de schans.
Tekening: Collectie Provincie Limburg.
Binnen de boerenschans komt een bijenstal en er worden mogelijkheden voor de al aanwezige ijsvogel gecreëerd om te broeden. Verder zullen er vogelkijkplekken worden gerealiseerd. Buiten tegen een rondeel komt een natuurwaarneempost in de vorm van een schildwachthuisje.
De herinrichting van het Loobeekdal door Waterschap Limburg vergroot de natuur- en belevingswaarde van het gebied op een enorme wijze. Het ecologisch verantwoorde nieuwe gebruik van het beekdal, waaronder het vrijhouden van de gronden nabij de beekloop van bebouwing en gewassen en de inrichting van het gebied met houtopstanden, sluit aan bij het natuurlijke watersysteem en de biologische ontwikkelingen in het gebied.
Onderdelen van het project van de Stichting Loobeek zullen ook een bijdrage aan deze variatie leveren. Hierbij is te denken aan de begroeiing en de inrichting van de boerenschans, maar ook aan de begrazing van het gebied door schapen. Daarnaast bieden de onderdelen ruimte voor beleving van deze natuur, zoals een uitzichttoren naast de boerenschans, wandelingen met de herder, wandelroutes en speurtochten door het gebied.
Een kleine kudde schapen zal het binnen- en buitenterrein begrazen. De uitkijktoren die boven de wallen uitsteekt zorgt ervoor dat de vorm van de schans, het moeras en het natuurgebied goed zijn te overzien. Een wandelparcours tussen de schans en de molen maakt een bezoek nog aantrekkelijker.
Plannen voor flora- en fauna-activiteiten
- Workshops natuuronderhoud en teambuildingsactiviteiten
- Bijenhouderij, natuurpad, vaktechnische informatie schapenhouderij - Het opleiden van geïnteresseerden tot natuurgids
- Vogels spotten - Vleermuisbunker - Natuurwaarneempost - Fotosafari
32
Hobby-fotografen vinden volop inspiratie in het Loobeekdal. Deze opname van een waterjuffer is er een voorbeeld van.
Foto: Collectie Frank Smedts.
4. Leefbaarheid
De Stichting Loobeek met haar werkgroepen steunt zowel bij de realisatie van het project, als bij de exploitatie op vrijwilligers uit Merselo, Venray en de regio. Zij verwacht die gaande het groeien van het project verder te werven.
Burgers voor burgers
Vanuit de (landelijke) overheid is steeds minder geld beschikbaar voor zorg voor ouderen en bestrijding van eenzaamheid. Steeds vaker wordt een beroep gedaan op mantelzorgers en de directe omgeving. Merselo heeft al vaker laten zien dat het dorp zijn rol met betrekking tot de eigen verantwoordelijkheid serieus neemt en zal ook in De Schaapskooi een ontmoetingsplek voor ouderen en alleenstaanden creëren. In overleg met onder andere de KBO en de Dorpsraad zal gekeken worden naar passende activiteiten en/of andere vormen van zinvolle dagbesteding.
De unieke locatie in de natuur biedt zo een lokaal ontmoetingspunt voor dorpsbewoners van Merselo, de regio en voor alle anderen die hier hun dagbesteding vinden of gewoon geïnteresseerd zijn. Iedereen is welkom!
5. Duurzaamheid
De plannen worden uitgevoerd binnen de uitgangspunten van de ecologische hoofdstructuur. De drie bouwwerken zullen zo veel mogelijk een passend geheel vormen met het landschap. Er wordt waar mogelijk gebouwd met toepassing van milieuvriendelijke materialen. De energie voor de molen zal via het waterrad en/of een kleine turbine worden opgewekt en het benodigde water wordt via handpompen uit de ondergrond opgepompt. Er worden composttoiletten geïnstalleerd en het afvalwater zal via een rietbed en een helofytenfilter gereinigd en gezuiverd terugvloeien in het gebied. De verwarming krijgt zijn energie uit zonnepanelen en van snoeihout uit de omgeving.
De Schaapskooi zal, ook al is de ligging relatief afgelegen, niet kunnen functioneren zonder aansluiting op de openbare nutsvoorzieningen.
Zoals eerder beschreven, zal het onderhoud van de gebouwen en het natuurgebied door vrijwilligers worden verricht. Dit zal onder supervisie van ervaringsdeskundigen gebeuren om de duurzaamheid te waarborgen.
33
De stichting grijpt alle mogelijkheden aan om haar plannen aan het publiek te presenteren. Foto: Collectie Stichting Loobeek
Project Projectleider Omschrijving Stavaza Tijdspad Begroting Boerenschans Wim van
Osch
Oprichting van een kopie van een
authentieke boerenschans zoals die in de vroege middeleeuwen in onze streek voorkwamen om bewoners te beschermen tegen aanvallen van rondtrekkende
vijandige troepen.
Grondwerk is in 2018 aangelegd
2021
Afwerking van de binnen- en
buitenzijde van de grondwal en inrichting van de binnenplaats
Te verwachten kosten ca € 200.000
Volmolen Gerrit Hendriks
Realiseren van een volmolen aan de Loobeek aan de Zandstraat met een
historisch verantwoord volwerktuig en rad.
Bouw volop gaande
2021
Oplevering 1e kwartaal
Funding is ontvangen of toegezegd Schaapskooi Theo Zegers Realisatie van een historische schaapskooi
die in de late middeleeuwen veel
voorkwamen in onze regio. Bood plaats aan schapen die op de heide graasden.
2022-2023 Nog geen funding Te verwachten kosten ca € 300.000 Parkeerplaats Theo Zegers Betreft parkeerplaats bij de Weverslose
Schans. Bedoeld voor bezoekers aan de schans, maar ook als vertrekpunt voor fietsers en wandelaars.
In
voorbereiding
Eind 2020 Funding is toegezegd.
Algemene wandelroute en Leerpad
Theo Zegers Aanleg van wandelroute tussen Handrik, Weverslo en Zandstraat. Verbinding van Volmolen met Schans. Diverse wandelingen langs o.a. de Loobeek zijn dan mogelijk. Het Leerpad is bedoeld als educatieproject om te laten zien wat er in het Loobeekdal te beleven en te zien is (planten en dieren)
In
voorbereiding
Eind 2020 Geld is
gereserveerd (via bijdrage Kern met pit)
Bewegwijzering Bestuur Algemene bewegwijzering (‘ANWB-borden’) In
voorbereiding
2021 Funding via HPV-
subsidie (€ 750) en eigen
middelen.
Schuilhut Theo Zegers Een eenvoudige slechtweer-schuilhut bij het bankje aan het wandelpad tussen Handrik en Weverslo die wandelaars beschutting biedt bij noodweer.
In
voorbereiding
Plaatsing 4e kwartaal 2020
Materiaal is gereserveerd
Onderhoud en maaiwerk wandelpaden en schans
Bestuur De wandelpaden en grondwal van de schans maaien. Het waterschap maait het
wandelpad langs de Loobeek 2x per jaar in juni en september echter dat is
onvoldoende om aantrekkelijk voor wandelaars en bezoekers te blijven.
Extra maaibeurten pad langs Loobeek in april, mei, juli en augustus.
Wel vrijwilligers, nog geen
materiaal
Diverse activiteiten
Bestuur Activiteiten en evenementen die
georganiseerd kunnen worden in o.a. de Schans en de Volmolen. Gedacht moet worden aan re-enactment voorstellingen, natuurwandelingen met gids, viltcursussen
In
voorbereiding
Vanaf 2021 Funding moet worden opgestart en is afhankelijk van de activiteit
Aan het bestuur van de Stichting Loobeek Biezevenneke 13
5801 HN Venray
Datum 14 december 2020 Behandeld door Henk Loonen
Ons kenmerk Datum uw brief
Pagina 1 van 2 Uw kenmerk
Onderwerp Eenmalige bijdrage Natuurontwikkeling
Ruimtelijke ontwikkeling Raadhuisstraat 1
Postbus 500, 5800 AM Venray Telefoon (0478) 52 33 33 Telefax (0478) 52 32 22 E-mail gemeente@venray.nl Internet www.venray.nl KvK-nummer 14132389
IBAN NL20 BNGH 028 5028 383 (belastingen) IBAN NL11 BNGH 028 5008 757 (algemeen) BIC BNGHNL2G
Geachte bestuur,
Aanleiding
De stuurgroep Maasgaard, bestaande uit vertegenwoordigers van de Provincie Limburg,
Waterschap Peel en Maasvallei, de gemeente Horst aan de Maas en de gemeente Venray heeft op 12 februari 2020 besloten vanuit natuurontwikkeling een eenmalige financiële bijdrage van maximaal 30% van de totale werkelijke kosten, tot een maximum van € 100.000,--, beschikbaar te stellen voor de realisatie van de Weverslose Schans. Omdat Maasgaard geen juridische entiteit is, heeft het college van B&W besloten dit bedrag als incidentele subsidie aan uw stichting te verlenen met inachtneming van de Algemene Subsidieverordening Venray (ASV).
Besluit samenwerkende organisaties
Uw organisatie heeft stappen gezet in het stroomgebied van de Loobeek te Merselo een integrale ontwikkeling te realiseren gericht op cultuurhistorie, natuur en recreatie en toerisme. Een overzicht van de projecten van uw stichting is als bijlage bij deze beschikking gevoegd.
Evaluatie en verantwoording
Wij verwachten van uw organisatie een evaluatie en een inhoudelijke en financiële verantwoording van de inzet van deze incidentele subsidie na afloop van het project.
We wensen u veel succes met de realisering van uw initiatief.
Bezwaar
Bent u het met dit besluit niet eens, dan kunt u hiertegen bezwaar maken.
Dit kan via www.venray.nl/bezwaarschrift-indienen. Daarvoor heeft u uw elektronische
handtekening (DigiD) nodig. Ook kunt u schriftelijk bezwaar indienen. Dit bezwaarschrift stuurt u naar burgemeester en wethouders van Venray, Postbus 500, 5800 AM Venray.
Datum 21 januari 2019 Ons kenmerk
Pagina 2 van 2
In het bezwaarschrift schrijft u tegen welk besluit u bezwaar maakt en waarom u het niet eens bent met ons besluit. Denkt u eraan dat u het bezwaarschrift ondertekent en dat u uw naam en adres vermeldt. U heeft zes weken om het bezwaarschrift in te dienen. De uiterste datum is zes weken na de datum waarop wij het besluit verzonden. Als u bezwaar maakt, treedt het besluit toch in werking. Alleen als er spoedeisende belangen zijn die dat nodig maken, kunt u bij de rechter om een tijdelijke maatregel vragen. Dat heet een voorlopige voorziening. Alle informatie hierover kunt u krijgen via de griffie van de rechtbank Limburg, Postbus 950, 6040 AZ Roermond.
Hoogachtend,
Het college van burgemeester en wethouders van Venray,
, burgemeester ,secretaris
Oplegnotitie voor Stuurgroep Maasgaard Bijlage 6a
Bijeenkomst: Stuurgroep Maasgaard 12 februari 2020 Agendapunt: 4
Onderwerp: Verder ontwikkelen van de recreatieve poort Loobeekdal
Status van het onderwerp: informatief besluitvormend
Doelstelling en reden agendering:
De ontwikkeling van de recreatieve poort Loobeekdal overstijgt het project Loobeekdal dat een onderdeel vormt van het uitvoeringsprogramma Maasgaard. Naast een hoge mate van eigen werkzaamheden en fondswerving zoekt de Stichting Loobeek nog aanvullende gelden voor de financiering van de Weverslose Volmolen en Schans.
Voorgestelde conclusies/beslispunten:
1. In te stemmen met de constatering dat de ontwikkeling van de recreatieve poort Loobeekdal het project Loobeekdal overstijgt;
2. De ontwikkeling van de recreatieve poort Loobeekdal toevoegen aan het Uitvoeringsprogramma Maasgaard en te agenderen voor de eerst volgende midterm;
3. Aan de Stuurgroep wordt een bijdrage gevraagd van € 100.000,- aan het project Weverslose Schans
Info: (zie ook bijlage: Stichting Loobeek Projectplan voorjaar 2019)
Binnen de visie Maasgaard vormt het Loobeekdal één van de ‘sporten’ van de ladder, echter de financiering is buiten de budgettering van het uitvoeringsprogramma gelaten omdat er reeds afspraken over zijn gemaakt.
Binnen het project Loobeekdal is ingezet op het toevoegen van interessante toeristisch-recreatieve initiatieven zoals de Rooyse Schans, een schaapskooi en een volmolen. Daarnaast streeft de
Stichting er naar om (op termijn) een Schaapskooi als ontmoetings-en informatiecentrum te realiseren nabij de Weverslose Schans. Deze initiatieven worden door de Stichting Loobeek gerealiseerd en zijn ook gericht op de lokale leefbaarheid. In de visie Maasgaard heeft dit de aanduiding van recreatieve poort gekregen (zie afbeelding)
.
Bij het inrichtingsplan Loobeekdal (2010) is de versterking van recreatie en toerisme vooral gekoppeld aan recreatieve routes (aanleg routes, infoborden, bankjes) waarbij de aanleg onderdeel is van de herinrichting van het dal. Voor landschap en cultuurhistorie is een bedrag van 224.000,-- geraamd voor landschapselementen, landgoed en herstel cultuurhistorische elementen. Voor het herstel van cultuurhistorische elementen, waar de schans en volmolen worden genoemd, is een bedrag van € 8.000,-- geraamd. Bij de kredietraming van het inrichtingsplan Loobeekdal waren de plannen en kosten van de (toen nog op te richten) Stichting Loobeek niet bekend.
De planvorming en fondswerving door de Stichting Loobeek zijn in de loop der jaren verder uitgewerkt en regelmatig vastgelegd in een projectplan. Het meest recente projectplan ‘De historische poort naar recreatief Noord-Limburg’ is van het voorjaar 2019 en als bijlage toegevoegd.
Vanaf het begin stonden de projecten Schans en Volmolen centraal. De kosten zijn geraamd op € 790.850,--.
Voor de financiering heeft de Stichting Loobeek vanaf het begin ingezet op fondswerving en de inzet van eigen werkzaamheden. Inmiddels is op verschillende momenten subsidie ontvangen van diverse organisaties. Zij heeft inmiddels € 138.900,-- ontvangen en verwacht nog € 127.500,-- te werven.
