HERMÈS- PARIS

Een Zwitsers Hotel onder Nederlandse leiding

HOTEL EDENHOF TE LENZERHEIDE Zwitserland

2 Pers.-kamers met douche/WC, zomerprijzen Zw.fr. 50, -totZw.fr. 70, - p.p.p. dag, halfpension.

Lenzerheide is bereikbaar per eigen vervoer, per trein, per touringcar, of met onze 12-persoons comfortabele reiscar, die door de Ned. hotelier wordt bestuurd, op de volgende data: 12 t/m 20 juni, 11 t/m 25 juli, 1

tlm 15 augustus, 19 t/m 29 augustus, 4 t/m 12 september. Prijzen 9 dagen f 725, -, 11 dagen f 900,-, 15 dagen f 1150,- per persoon, halfpension, incl. heen-en terugreis.

Voor nog veel meer inlichtingen en folders kunt u terecht op 11 en 12 april in Restaurant .. De Watergeus" tussen Nieuwkoop en Noorden, tel.

01724-8398. En bij B. de Geus, Vi.nkebuurt 6, Zwammerdam, tel. 01726 - 15520.

86 JAAR. EN DAN ...

pensioen. Zult u kunnen rondkomen met de helft van uw inkome~7 Verhoog dus uw pensioen. U kunt een kleine koopsom storten of prem1e betalen, de fiscus helpt u en: ELOUTVERZEKERINGEN - LID NVA.

Hogeweg 20, 2244 GS Wassenaar, tel. 01751 - 9900. •

De nieuwe boutique IJlodei/en van de Pariisc en Italiaanse couturiers en

Nd-;;

HERMÈS- PARIS

--- ---

---

couture- sport-accessoires

1/,\l'/1 /Vl"/11/lïl/

1/,\1'1 1: COV/ I.Cï /(!/>.

MAISON

~

Voor de verkiezingen

Geluidsapparatuur

-

vergader-discussiesystemen

GROTE MANIFESTATIES

Adr.: Vlampijpstraat 74 (oude Fabr. terrein Werkspoor) UTRECHT - Tel. 030 - 446166 Postadr. p.b. 2299, 3500 GG Utrecht

Vrijheid en Democratie

veertiendaagse uitgave van de Volkspartij voor Vrijheid en

Democratie

Nummer1246 24 maart 1981

Hoofdredacteur:

Renv Dijkman

Redactie-adres en Abonnementen- administratie:

Algemeen Secretariaat WO Koninginnegracht 57 2514 AE 's Gravenhage Telex33564

t.n.v. VVD Oen Haag Tel. 070-614121

Abonnementen voor leden gratis voor niet VVO-leden

I 16 •. 50 per jaar

Advertentie-exploitatie Bureau Van Vliet b.v.

Postbus 20 2040 AA Zandvoort

Tel: 02507-14745

Advertentieprijzen '/, pagina vanaf f 2.150,-

% pagina vanaf I 1 .115,-

'/4 pagina vanaf I 585,-

'/8 pagina vanaf I 315,-

Rubrieken

Speciale prijzen op aanvraag

Druk

Ten Brink Meppel b.v.

De kopij voor het nummer van 21 april moetuiterlijk 5 april binnen zijn.

Hans Wiegel. Onze

lijsttrekker! Met hem openen we het kandidatennummer.

Achter het interview vindt u in volgorde van plaatsing op de landelijke lijst interviews met en impressies van de kandidaten voor de Tweede KameJ tot en met nummer 29.

Met uitzondering van de foto's van Wiegel en Koning werden alle portretten gemaakt door Peter Bernard.

Teksten zijn van Reny Dijkman.

Dit wat tijdloze nummer is gemaaktorn u een impressie te geven van de mensen die straks u zullen

vertegenwoordigen in het parlement. Zij hebben twee uitputtende maanden voor de boeg. Uw steun in deze campagnetijd is van het allerhoogst belang. We moeten hetsamen doen: Samen aan 't werk!

Op de achterste pagina's treft u een overzicht van de spreekbeurten.

RECTIFICATIE Uiteraard maakt dr. G.

Zoutendijk ook deel uit van het Comité Blijvende Herinnering Haya van Someren en mr. Harm van Riel.

Door een betreurenswaardige fout ontbrak zijn naam onder de aankondiging in het vorige nummer van Vrijheid en Democratie.

Samen aan 't werk

door Frits Korthals Altes voorzitter VVD

De VVD presenteert de eerste 29 kandidaten voor de Tweede Kamer. Een nieuw-samengesteld team dat met de andere kandidaten en de vele actieve VVD-kaderleden enthousiast klaar staat voor de verkiezingscampagne. De meeste leden van dit team zijn Kamerleden met enige jaren ervaring. Zes van hen hebben bestuurservaring als minister of staatssecretaris. Maar er zijn ook nieuwe kandidaten die voor verjonging van de fractie zorgen en die extra deskundigheid inbrengen.

Het gaat niet goed in ons land en in de wereld. Er is internationale spanning, de werkloosheid is onaanvaardbaar hoog en het bedrijfsleven kraakt in zijn voegen. Dat vraagt om een krachtig beleid. Dat vraagt om deskundigheid. Dat vraagt om ervaring. Dat vraagt ook om nieuw idealisme. Dat vraagt bovenal om eensgezindheid.

De VVD-kandidaten- er zijn er nog meer dan deze eerste negenentwintig die worden voorgesteld -beschikken over de eigenschappen: deskundigheid, ervaring, idealisme en inzicht in het te voeren beleid. En eensgezindheid-daar staat de VVD om bekend. In een democratische discussie hebben wij ons programma vastgesteld. Dat willen wij straks gaan uitvoeren. "Samen aan 't Werk" heet dat programma. Omdat er weer werk voor allen moet komen die door eigen inspanning voor zichzelf en hun gezin willen zorgen. Omdat de economische toestand om een gezamenlijke, nationale aanpak van de problemen vraagt.

De VVD wil aan 't werk, samen met anderen. Een stem op de VVD komt niet terecht bij een

"loyalist" of een dissident. Een stem op de VVD komt ook niet terecht bij kandidaten die alleen maar van strijdpunten en eigen gelijk willen horen. Een stem op de VVD is een garantie voor samenwerking. In Nederland, maar ook daarbuiten met onze bondgenoten in Europa en in de NAVO. Wie VVD stemt op 26 mei, gaat met de VVD

Satnen

't\Verk aan

Politieke tegenstanders die hem drieënhalf jaar geleden met lede ogen uit de Kamer zagen vertrekken naar de Ministersze- tel op Binnenlandse Zaken, zei- den toen: "Dat duurt niet lang.

Dat kán hij niet!" Deze lieden hebben duidelijk ongelijk gekre- gen. Ze zijn geloochenstraft, zelfs door de publieke opinie, die in een enquête de grote ken- nis van zaken van Hans Wiegel roemt.

Negenendertig is hij nu. Vice- premier en minister. Een politi- cus tot in de toppen van zijn vingers, maar ook -en die com- binatie is uitzonderlijk -een ge- boren manager met een grandi- oos gevoel voor humor, zelfspot en oog voor mensen om hem heen. Zijn Kamerbewaarder op het departement gaf bij zijn pensioen in het personeelsblad een terugblik op de periode die hij als Kamerbewaarder had meegemaakt. Hij heeft minister Wiegel op handen gedragen.

Waardoor? Dat is de persoon- lijke relatie die Wiegel wenst en

Lijsttrekker H. Wiegel:

,,Samen- werken gaat

vanzelr'

legt met allen waarmee hij werkt. In zijn periode als jong Kamerlid, later als VVD-frac- tieleider van de Tweede Kamer bestond dat beeld al. De perso- neelsleden in de Kamer, in Nieuwspoort, de parkeerwach- ten, allen kende hij bij naam en meestal wist hij meer van hen.

Zijn oprechte interesse naar mensen om hem heen trekt an- deren aan.

De sfeer in dit Kabinet is dan ook een andere geweest dan in het vorige, waarbij regelmatig ministerraadsstarmen in de pers werden gesignaleerd. Wie- gel daarover: "Dit kabinet heeft geen enkele afspraak over de sfeer van samenwerking ge- maakt. Samenwerking gaat vanzelf. De eerste tekenen wa- ren al zichtbaar bij de vorming van het kabinet. De huidige Mi- nister-President en ik hadden - geloof ik - een kwartier nodig voor de zetelverdeling tussen CDA en VVD. Dat was iets waarover in de eerste fase van deze formatie (PvdA-CDA) op

de meest afschuwelijke wijze van gedachten is gewisseld. Bij ons ging het goed doordat we elkaar van het begin af aan de ruimte boden, van het begin ook hebben gezegd dat we onze beide programs tot een gelijk- waardige inbreng wilden laten komen in het regeeraccoord. Ik denk dat dit kabinet dit land de afgelopen jaren zo heeft kunnen besturen omdat deze Minister- President een echte teamleider is geweest, zichzelf niet steeds naar voren heeft gedrukt. Hij heeft met name ook de minder- heden in het Kabinet tot hun recht laten komen. Dát is het geheime wapen van het kabinet geweest." Over zijn eigen de- partement: "Ik heb ook ge- merkt dat wanneer je ambtena- ren je vertrouwen geeft ... de ruimte laat en tegelijk aan ze vraagt om optimale prestaties te leveren, dat ze dat enthou- siast en met volle inzet doen. De werksfeer binnen het departe- ment van Binnenlandse Zaken was voor mij een heel plezierige ervaring. Er is heel veel tot stand gekomen. Met name wat betreft de nieuwe wetgeving. En er is ook heel veel nieuwe wet- geving op de rails gezet. Dat kon uiteraard gebeuren doordat ik een aantal belangrijke be- leidsbeslissingen heb genomen, maar ook al waren die genomen en ze zouden niet goed zijn uit- gewerkt en voorbereid door de ambtenaren, dan waren de re- sultaten daarvan niet te zien ge- weest. Ik vond het dan ook heel plezierig toen mijn begroting in de Eerste Kamer aan de orde kwam, daar veel lof werd ge- zongen voor de wetgevende ar- beid. Dáár ben ik het meest blij mee."

Puinruimen

Regelmatig wordt onze lijst- trekker geconfronteerd met zijn uitlating dat er puin moest wor- den geruimd. Wat is daar nu van terecht gekomen?

Wiegel: "Dan moet je beginnen bij de boedel die het vorig kabi- net ons heeft nagelaten. Die

was heel kort te beschrijven aan de hand van de volgende feiten:

een verdubbeling van de collec- tieve uitgaven, het in gang zet- ten van nieuwe uitgavenstro- men en het opsouperen van onze aardgasrijkdom ... Kort- om met een Schip van Staat op die koers varend werden wij ge- confronteerd. Wij hebben toen het Bestek gemaakt; de koers bijgesteld. Het betekent ook dat je zo'n koers niet abrupt 90°

kunt omzetten, want dan kap- seist het schip. In Bestek '81 hebben we een aantal heel con- crete maatregelen voorgesteld om de stijging van de uitgaven aan banden te leggen. Helaas is dat plan niet geheel uitgevoerd.

Zowel buiten de Volksvertegen- woordiging als in de Tweede Kamer is daaraan geknabbeld.

Dat heeft het welslagen van het beleid alleen maar bemoeilijkt.

Daarnaast heeft de verdere ver- slechtering van de internatio- nale economische situatie een extra klap gegeven, natuurlijk ook voor ons land. In de gege- ven situatie hebben we geroeid met de riemen die we hadden.

Ik denk dat als de koers van het vorig kabinet was doorgetrok- ken de wal het schip allang had gekeerd. We hebben het ook anders gedaan met oog op de toestand straks op de dag van de verkiezingen. Dit kabinet heeft besloten een uitgebreide groep van ambtenaren aan het werk te zetten om te zorgen dat een nieuw kabinet ook tijdig ombuigingsmaatregelen kan treffen.

Herkenbaar

Ik geloof wel dat we in dit rege- ringsbeleid zeer behoorlijk her- kenbaar zijn geweest. Dat blijkt ook uit de gerichte aanvallen van de oppositie op concrete beleidsdaden. Men schiet dan met name op die beleidsdaden van het kabinet waarin een stuk liberale inbreng vertegenwoor- digd is. Ik meen dat de heer Den Uyl - laat ik hem nu ook een keertje met instemming en waardering citeren - onlangs

nog via de radio heeft gezegd dat ik toch redelijk tevreden kon zijn over de inbreng van de VVD in het kabinetsprogram.

Nou, wat dat betreft is hij een objectief verslaggever."

Minderheden

Een van de gebieden waarop de Minister van Binnenlandse Za- ken erg veel heeft gedaan, is het minderhedenbeleid.

"Ik wil niet zeggen dat er onder het vorig Kabinet niets is ge- beurd. Integendeel. Er zijn toen ook aanzetten gegeven. Maar duidelijk een minderhedenbe- leid coördineren voor wat be- treft de samenhang van het on-

·derwijsbeleid, van het scheppen van werk voor mensen die tot de minderheden behoren, de zorg voor goede huisvesting, dat met elkaar in verband bren- gen. Dat is de laatste jaren be- gonnen. En we zijn er nog lang niet. Ik denk dat dit één van de grootste vraagstukken is, waar- voor we in de komende tijd in ons land zullen komen te staan.

Groot vanwege de omvang van de problematiek, vanwege het aantal mensen, vanwege de kin- deren die uit gezinnen komen die tot minderheidsgroeperin- gen behoren. Groot ook, omdat in dit land in sommige steden waar veel minderheidsgroepe- ringen wonen agressiviteit te constateren is.

Ook symptomen van discrimi- natie. We zullen daar zeer at- tent op moeten zijn.

Een wezenlijke voorwaarde voor een goed minderhedenbe- leid is een restrictief toelatings- beleid. Anders is het dweilen met de kraan open. Vandaar ook -het klinkt misschien hard, maar het moet wel worden ge- zegd - dat er een zeer beperkt toelatingsbeleid moet worden gevoerd."

Veiligheid

Eén van de zaken waar de VVD zeer warm voor loopt, is de vei- ligheid. De internationale veilig- heid, maar ook die van de indi-

viduele burger. Veiligheid in je eigen buurt. 's Avonds op straat. Hans Wiegel heeft zich daar ook bij vorige verkiezin- gen een vurig pleitbezorger van getoond. Gedurende de periode die hij nu op Binnenlandse Za- ken heeft doorgebracht, heeft hij de nodige vroegere wensen omgezet in daden.

"Het aantal politiemensen is aanzienlijk uitgebreid," vertelt hij. "Alleen al bij de Gemeente- politie, waarvoor ik verant- woordelijk ben, zijn er meer dan 2000 man bij gekomen. De Rijkspolitie 1s onder verant- woordelijkheid van mijn col- lega van Justitie ook fors uitge- breid. Verder hebben we ge- zorgd dat de politie beter en moderner wordt bewapend. In de derde plaats zijn allerlei maatregelen getrotfen om de politieman beter te kunnen beschermen. Dat is pertinent nodig. Denk maar aan 30 april om eens een voorbeeld te noe- men. In de vierde plaats hebben wij goede aanzetten gegeven om de opleidingen te verster- ken. In de vijfde plaats hebben we ondanks de financiële pro- blemen toch de bouwstromen gericht op de bouw van nieuwe politiebureaus. En in de zesde plaats zijn mijn collega van Jus- titie en ik erin geslaagd -en dat is een uniek feit - om het eens te worden over een nieuwe politie- wet, waarin een totaal nieuwe organisatie van de politie is neergelegd.

Lijsttrekker

Wiegel zal het mét het lijsttrek- kerschap erbij nog drukker krij- gen dan zijn werkkring gedu- rende de laatste drieënhalf jaar.

"In de weekends ben ik zo mo- gelijk thuis. Dan ga ik zo min mogelijk naar manifestaties toe, omdat ik die dagen voor de kinderen wil reserveren.

Af en toe zet ik een 'streep in mijn agenda. Dan ga ik vier, vijf dagen naar Friesland, waar ik gewoon doorwerk, maar in een heel andere sfeer, waardoor ik meer tijd voor het ~ezin heb."

Staatssecretaris Neelie Smit-Kroes

De vrouw van het

bakkie

Mevrouw drs. N. Smit-Kroes (39), een van de bekendste staatssecretarissen uit dit kabi- net, zal de geschiedenis ingaan als "de vrouw van het bakkie".

Mocht u niet over radiozen- dersneigingen beschikken dan voor de duidelijkheid: met kof- fie heeft het niets te maken. Wel alles met 27 MC.

N eelie over haar periode als staatssecretaris op Verkeer en Waterstaat: '"Het is heel inte- ressant. Het geeft unieke moge- lijkheden om zaken van de grond te krijgen. Overigens wil ik daarbij gelijk aantekenen dat het soms frustrerend is hoelang het duurt om bepaalde zaken van de grond te tillen, hier het huis uit te krijgen· en in de Ka- mer op tafel te leggen."

Neetie deed haar doctoraal exa- men economische wetenschap- pen in Rotterdam. Van huis uit had ze veel met vervoer te ma- ken. Ze kan een zware vracht- wagen besturen en ze kent het leven dat de mensen op die trucks moeten leiden. Als staatssecJ:._etaris viel ze wat dat betreft met haar neus in de bo- ter. Ze kreeg o.a. het goederen- vervoer, de PIT, de Rijkslucht- vaartdienst en nog een aantal zaken.

Neelie: "Die achtergrond is een groot voordeel. Niet zozeer vanwege het feit dat je zelf in een vrachtauto hebt gezeten en dat je zelf ook met de chauf- feurs bent omgegaan, maar het allerbelangrijkste is dat ik wer- kelijk voor mensen in die baan interesse heb. Door met hen te praten, kan ik er het beste ach- terkomen wat zij voelen en den- ken. Ik vind dat ik dat uit hun eigen mond moet horen. Des- tijds vond ik het ook zo belang- rijk om met de chauffeursvrou- wen te praten. Het is buitenge- woon belangrijk hoe het thuis- front op het werkterrein van de man reageert, die in het alge- meen zeer lange tijden maakt.

Dat geldt zowel voor de binnen- vaart als voor het wegvervoer.

De huisgenoten hebben zowel met de consequenties als met de

resultaten daarvan te maken."

Ze heeft zich er nooit wat van aan getrokken dat mensen zich richten op haar smaakvolle kle- ding en wisselend kapsel: "Ik voel me daar lekker bij," ver- klaarde ze onlangs in een inter- view. "Als ik man was zou ik vermoedelijk een mooi over- hemd en een sierlijke das uit- zoeken. Die kritiek is overigens

vaak van concurrenten en dat

vind ik al een deel van de verklaring. Ik moet voor mijn winkel de boer op om de aan- dacht te vragen. Dat doe ik op mijn eigen manier en daar heb ik recht op. Zelf probeer ik al- tijd door buitenkanten heen te kijken. Mensen zijn voor mij belangrijk. Niet hoe ze zich ver- der presenteren. Nou, ik vind dat ik die vrijheid dan ook mag hebben."

Ten opzichte van de verkie- zingsuitslag is Neelie Smit- Kroes erg optimistisch. "Je merkt dat bij ieder het oude elan weer terugkomt! We zijn echt in een stemming om er tegenaan te gaan. Ik ben ervan overtuigd dat we een goeie boodschap hebben waarvoor belangstelling bestaat. Dat vind ik eigenlijk het meest hoopge- vend: Mensen die tot voor kort geen belangstelling voor poli- tiek hadden, zeggen nu: Er moet iets gebeuren. We hebben gewoon behoefte aan mensen die hun schouders eronder wil- len zetten. Sowieso was deze periode van drieënhalf jaar te- kort om ons huiswerk af te ma- ken. Een langere periode zou ideaal zijn." Neetie tracht in de weekends wat vrij te houden.

Op zondag tennist zij met haar man. Yvo, haar zoon, vindt het hebben van een werkende moe- der heel gewoon. Hij is niet an- ders gewend. De echte ontspan- ning in huize Srnit-Kroes is de wintersport. "Skiën," zegt Nee- lie, "is nog steeds de grote hobby. Hopelijk kan dat zo blij- ven. Mijn verzameling van uil- tjes staat nu een beetje op een laag pitje. Ik heb een nieuwe verza- melwoede: vingerhoeden."

"Hij heeft de zaak goed bij el- kaar gehouden .. en dat is niet gering". Deze waarderende · woorden, afkomstig uit bestuur en partij, slaan op mr. J. G.

Rietkerk (53). Hij is voor de VVD Kamerlid en Staatssecre- taris van Sociale Zaken ge- weest.

Thans is hij fractievoorzitter.

De heer Rietkerk typeert deze laatste functie als "het zwaarst van de drie, maar ook het meest boeiende. Je moet ervoor zor- gen dat je als geheel probeert met je eigen mensen in het kabi- net een bepaald beleid te onder- steunen. Dat kost een heleboel coördinatie, maar het is wél een bevredigende zaak wanneer je dan toch met zijn allen één koers weet uit te zetten. Dat zie ik als het meest belangrijke van het fractievoorzitterschap." Hij heeft het niet altijd even gemak- kelijk gehad. Coos Rietkerk be- gon met veel nieuwe mensen in de fractie, die in het politieke wereldje wegwijs moesten wor- den gemaakt. "Bovendien had- den wij ook wel het probleem dat je wel eens wat moest slik- ken om deze combinatie CDA- VVD de ruimte te geven om een beleid uit te zetten. Toen ik be- gon, vond ik dat één van mijn eerste taken was te proberen om dit Kabinet de kans te geven om het behoud van onze essen- tieelliberale lijnen waar te ma- ken. Er zijn perioden geweest, waarin het zeer de vraag was of wij dat zouden maken. Het is gelukt en daar ben ik persoon- lijk dankbaar voor. Als je nu kijkt wat de oppositie in het begin van deze periode heeft gezegd: "Dit kabinet dat redt het nooit, . . . dat haalt het nooit ... " breed glimlachend:

"Nou, het is wél gelukt. Dát heb ik als één van mijn eerste doelstellingen gezien!"

Rietkerk is een uiterst integer mens. Een rustig onderhande- laar. Het vuur zit bij hem van- binnen. Zijn speeches als eerste politieke woordvoerder van de VVD staan bekend vanwege vi- sie, concreetheid en duidelijk-

,,Ondanks grote

problemen rit

voltooid''

heid. Hij speelt niet op de men- sen, maar houdt de feiten aan.

Heel Nederland heeft een keer zijn woede kunnen constateren in een uitzending van "Den Haag-Vandaag" toen hij vanaf het spreekgestoelte de interpel- lant, oppositieleider Joop den Uyl, terug dreef in zijn bankje met de vraag: "En wat heeft uw kabinet aan de woningbouw ge- daan?"

Hij hoopt op een kabinet waar- in de huidige combinatie verder kan gaan. "De grote problemen van het land aanpakken. VVan- neer we het kunnen uitbreiden met bijvoorbeeld een D'66 dan graag. Als dat niet lukt, moeten we gewoon doorgaan. VVe heb- ben me dit Kabinet een heel duidelijke koers ingezet, die naar mijn oordeel de enige is die uitzicht biedt voor de enorme problemen waar we voor staan.

VVe moeten nu niet teruggaan naar een beleid dat meer collec- tivisme, meer domineren van de overheid in het vaan voert. Ik ben er heilig van overtuigd dat dit één van de oorzaken is van de bestaande problemen."

Zijn werkdagen lopen van

· 's morgens 9 tot 's nachts 12 uur. "Mijn vrouw geeft me enorm veel ruimte. Ik probeer wél -als er geen congressen zijn - om in het weekend zaterdag, maar in elk geval zondag, de politiek een beetje terzijde te laten. Afgezien van A VRO's Radiojournaal."

Coos Rietkerk kan zich niet ge- lijk van de lopende zaken los- maken. "De eerste dag, nadat je met een bepaalde zware zaak bezig bent geweest, dan ben je dat 's avonds niet kwijt. De vol- gende dag gaat dat al een stuk beter. Ik ontspan me uitstekend door allerlei huiselijke karweien op te knappen, wat in de tuin te werken of iets op te schilderen.

Handenarbeid te doen, iets wat binnen twee of drie uur resul- taat oplevert. Dat is voor mij een geweldige ontspanning, om- dat je in de politiek op langere termijn werkt. Van zeilen komt niet veel meer. Daar moet ik een hele dag voor uittrekken en dat lukt haast niet."

•

Fractieleider Coos

Rietkerk

Ed Nijpels

Veel

kunnen doen voor de politie

Vanafzijn 16de is hij lid van de JOVD geweest. Zijn grootva- der en vader zaten in de politiek en voor Ed heeft altijd vastge- staan dat hij beroepspoliticus zou worden, "want dat is het mooiste wat er is". Toen hij de Kamer in ging na zijn studie rechten, doctoraal vrije studie-

\

richting, was hij al fractievoor- zitter van de VVD-raadsfractie in Bergen-op-Zoom.

Het nu 30-jarige Kamerlid vindt dat hij als jongere goed aan de slag kon komen binnen de fractie. "Ik denk dat ik de laatste ben die zou mogen kla- gen. Het plezierige van deze fractie is dat men nauwelijks naar leeftijd kijkt. De onder- werpen zijn gewoon verdeeld en je werd beoordeeld op wat je deed."

Drs. E. H. T. M. Nijpels heeft zich beziggehouden met Justi- tie, een gedeelte van Sociale Za- ken, eengedeelte van het Min- derhedenbeleid, van de emanci- patie en van de grondwet. Ook was hij woordvoerder voor dat deel van Binnenlandse Zaken dat samenhangt met politie en Justitie. "Ik vond het leuk om zowel in de zachte sector Justi- tie als op het gebied van Soci- aal-Economische zaken te wer- ken. Dat is een pracht combina- tie."

Voldoeninggevend vond hij vooral de behandeling van de Arbeidsomstandighedenwet.

"Eigenlijk een van de belang- rijkste stukken wetgeving van na de oorlog." Daarnaast heeft hij zich zeer enthousiast met het politiebeleid beziggehouden.

"We hebben daar vrij veel aan kunnen doen. Een aantal voor- stellen van ons zijn via moties in de Kamer aangenomen. Bij- voorbeeld de taak van de reser- vepolitie, de integratie van Rijks-en Gemeentepolitie. Ver- der hebben we een behoorlijke aanzet kunnen geven aan de Deurwaarderswet, alles wat sa- menhangt met echtscheiding, het omgangsrecht met kinderen en de adoptienota, die er dank- zij een motie van de VVD is gekomen. Ik moet erbij zeggen dat we bij Justitie met een mi- nister te maken hebben gehad, waarmee voortreffelük was te werken."

Ook is hij intensief betrokken geweest bij de debatten rond de nationale ombudsman. "Dat idee is door Coos Rietkerk al

, tien jaar geleden op gang gebracht. Er zijn enkele belang- rijke wetswijzingen daarop door ons naar voren gebracht en aangenomen, namelijk de benoeming door de Tweede Ka- mer en de uitbreiding van de bevoegdheden naar de lagere overheden."

Ed zou het liefst een rege- ringscoalitie zien, waarin buiten de VVD en het CDA ook plaats is voor D'66. "Ik hoop alleen dat D'66 het niet onmogelijk gaat maken. Ik denk dat op een aantal terreinen de inbreng van D'66 heel goed zou zijn. Vooral omdat op sommige gebieden nauwelijks principiële verschil- len bestaan tussen VVD en D'66. Het enige principiële ver- schil zal misschien zijn dat wij van een politieke visie uitgaan en zij niet."

Ed Nijpels is van mening dat het intensieve Kamerwerk te weinig ruimte laat voor een privé-bestaan. "Zolang ik niet getrouwd ben, kan ik denk ik meer tijd aan de politiek beste- den dan mensen die dat wel zijn. Ik vind dat Kamerleden in principe zich toch een beetje crimineel gedragen tegenover hun gezin, omdat je als politicus nauwelijks tijd aan je gezin kan besteden. Ik houd amper tüd over voor hobby's. Ik spaarde miniatuurtreinen. Die staan nu al jaren op zolder, maar er zou veel meer aan moeten gebeuren.

Wel heb ik wat losse, seizoenge- bonden hobby's, zoals bijvoor- beeld in het Carnavalsorkest spelen. Ik sla bekkens. We ken- nen in Bergen-op-Zoom het verschijnsel van "dweilorkes- ten". Daarmee dweilen we van het ene café naar het andere.

Dat is een hobby waar ik heel welbewust tijd voor maak." •

Kiesrecht en politie

Op twee punten nam de Algemene Vergadering bij de vaststelling van het verkiezingsprogramma beslissingen waarmee zij de liberale be- windslieden en de beide fracties voor een levensgroot conflict plaatste:

het tot nog toe gevoerde beleid in het zicht van de haven afbreken of onomwonden aan de Algemene Vergadering mededelen dat de vrijheid moest worden gegeven uitvoering van de besluiten achterwege te laten.

In het verkiezingsprogramma van 19 77 was door de Algemene Vergade- ring opgenomen dat de politie landelijk zou worden georganiseerd en provinciaal en eventueel gemeentelijk zou worden ingedeeld. In het voetspoor van dit programmapunt werd in het regeerakkoord opge- nomen: "Oe korpsen van rijks- en gemeentepolitie moeten worden verenigd tot één Nederlandse politie, bestaande uit provinciale eenheden en landelijke diensten. Daartoe is een nieuwe politiewet nodig. De voorbereiding daarvan wordt voortgezet op basis van de afspraken die bij de behandeling van de nota vraagpunten herziene politiewet met de Tweede Kamer zijn gemaakt." Voor het geval de bestuurlijke reorganisa- tie langer zou duren, werd een nadere overlegprocedure met de Tweede Kamer voorgesteld. Dat overleg werd gepleegd. Een ontwerp politiewet op basis van de gemaakte afspraken is thans bij de Raad van State ingediend door de ministers van binnenlandse zaken en justitie. Alles in overeenstemming met geldend verkiezingsprogramma, gesloten regeer- akkoord en in overeenstemming met de mening van de Tweede-Ka- merfractie van de VVD. Eigenlijk was te voorzien dat niemand, ook de Algemene Vergadering niet, in deze fase van voorbereiding, de bakens weer kon verzetten. Als een partij om de vier jaar van standpunt verandert, kan geen geloofwaardig beleid worden gevoerd.

De verlening van kiesrecht aan buitenlanders heeft ook een voorberei- dingsperiode achter de rug. Eerst werd over de mogelijkheid van een grondwetswijziging gediscussieerd, daarna werd de grondwetswijziging voorbereid. behandeld en in eerste lezing aanvaard. Inmiddels werkte de VVD mee aan de vaststelling van een Europees verkiezingsprogramma waarin is opgenomen dat het kiesrecht voor gemeenteraden aan buiten· landers zal worden toegekend. Alle liberale partijen in de federatie en ook de VVD zijn daaraan gebonden, zodat de beide kamerfracties en de liberale bewindslieden ervan mochten uitgaan dat deze grondwetswijzi- ging tot stand kon worden gebracht. Nooit is bij de bespreking van het beleid van de kamerfracties in de Algemene Vergadering een tegen- overgestelde mening geuit.

Alvorens het verkiezingsprogramma in de vergadering van zaterdag 21 maart j.l. definitief werd vastgesteld, heeft de lijstaanvoerder voor zich en voor de beide fracties volledige vrijheid gevraagd ten aanzien van de behandeling van de politiewet en de wijziging van het kiesrecht op de reeds ingeslagen weg, dus in afwijking van de besluiten van de Algemene Vergadering, voort te gaan. De Algemene Vergadering heeft deze vrijheid uitdrukkelijk verleend en met een zeer krachtig applaus onderstreept.

Het is duidelijk dat in de komende jaren over beide onderwerpen in de VVD een nadere discussie moet worden gevoerd. Maar evenzeer is duidelijk dat in deze zaak met open vizier en in volle openbaarheid tot uiting is gekomen dat bewindslieden en fracties niet alleen met een nieuw verkiezingsprogramma, maar ook met het op basis van eerdere program- ma's voorbereide beleid moet kunnen werken.

FRITS KORTHALS ALTES

Openbare

Partijraadsvergadering

op zaterdag 25 april 1981 in Schouwburg Gooiland Emmastraat 2

ingang hoek Luitgardeweg te Hilversum

Aanvang I 0.00 uur

Agenda:

I. Opening door de voorzitter, mr. F.

Korthals Altes.

2. Rede door de heer H. D. Genscher - minister van Buitenlandse Zaken van de Bondsrepubliek Duitsland, tevens voorzitter van de FDP.

3. Benoeming van de leden van de dele- gatie van de VVD naar hetjaarlijkse congres van de ELD (te Kopenha- gen). *)

4. Behandeling van de rapporten in- zake mediabeleid in Europees ver- band en inzake het beleid van de Europese Gemeenschap in zijn be- trekkingen tot Derde Landen (niet- leden E.G.). **)

5. Behandeling van het voorstel met betrekking tot de wijze van behande- ling van de rapporten van de Tel- clersstichting door de partijraad. **) 6. Sluiting

*) Voorstel ter zake zal aan de leden van de partijraad worden toegezonden.

**) Deze rapporten zullen t.z.t. aan de leden van de partijraad worden toegezonden.

Ru dolf de Korte

Loon-

debatten warenhet spannendst

Dr. R. W. de Korte (43)- studie wiskunde en natuurweten- schappen -was voor de fractie geen onbekende toen hij in de- cember 1977 de Kamer in kwam. Als secretaris van het Hoofdbestuur had hij intensief de campagne geleid, die de VVD bij de vorige verkiezingen van 22 op 28 zetels bracht. Dat

als pure vrijetijdsbesteding, want hij was ook directeur van Unilever-Emery n.v. Daarover zegt hij: "Het was een grote overgang naar een bestaan als kleine zelfstandige met bijna geen assistentie. De grootste verandering was voor mij de enorm chaotische manier van handelen in het Kamerbedrijf.

Je bent volstrekt niet zeker wat je de volgende dag gaat doen.

In het bedrijfsleven was dat an- ders. Daar kon je vooruit zeg- gen: "Dat-en-dat ga ik onderne- men. Hier is dat absoluut niet mogelijk. Bovendien neem je in de functie van Kamerlid geen concrete besluiten. Je moet hier controleren, dingen proberen boven tafel te halen, iets trach- ten te presenteren."

Wat zijn portefeuille betreft, merkt hij op: "Die is vrij om- vangrijk. Ondanks het feit dat ik later ben binnengekomen, heb ik wel het gevoel dat ik van de fractie kansen heb gekregen.

Ik heb het loonbeleid, de werk- gelegenheid, kwesties als soci- ale zekerheid. Verder doe ik het industriebeleid en houd ik me bezig met macro-economische zaken. Voor het Verkiezings- programma heb ik de p~gina's

gedaan die met kwantificering te maken hebben. Verder heb ik in de Kamer nog een stukje Volksgezondheid, vooral wan- neer het met geld te maken heeft. Met genoegen heb ik ook nogal wat wetgevende arbeid verricht. Daar kan je echt veel van jezelf in kwijt; je voor inzet- ten. Zaken als bijvoorbeeld de Wet op de Investeringsregeling, de Wet op de Ondernemingsra- den, de Kinderbijslagwetten, de aanpassingsmechanismen in de sociale zekerheid."

Rudolf de Korte staat erom be- kend dat hij deze ingewikkelde materie op een heel eenvoudige, duidelijke wijze uiteen kan zet- ten.

Zelf vond hij de debatten over het loonbeleid het meest span- nend. "Dat zijn zaken die ieder- een raken. We zijn er tenslotte allemaal gevoelig voor wat we

in onze portemonnee krijgen.

Terecht. Het was niet eenvou- dig omdat het om matiging ging. En het werd er niet simpe- ler op, doordat de Kamer elke keer de toer van de nivellering opging. Ik ben zelf van mening dat we nu niet verder kunnen gaan met het ineendrukken van het nationaal loonhuis. In de Kamer heb ik, dacht ik, dat ook heel duidelijk uiteengezet door te laten zien dat tussen het mini- mumloon van netto f 1400,- en mensen die anderhalf maal het gemiddelde verdienen met

f 2700,- liefst negen van de tien werkende mensen zitten.

We kunnen die zaak niet verder in elkaar persen."

De Korte vindt dat het Kabinet een goed beleid heeft gevoerd.

"Niet alles kon, doordat de VVD niet alleen in de regering zat en ook doordat we door een heel snelle economische terug- gang overvallen zijn. Sneller dan verwacht. Maar de koers van het Kabinet is redelijk goed.

Die moet nog wat worden ver- sterkt. Het moet zó worden: de VVD als loods op weg naar een nieuwe toekomst."

Voor het thuisfront is zijn vele afwezigheid niet altijd leuk.

"Maar mijn vrouw en kinderen vinden het toch wel erg fijn dat ik plezier heb in mijn werk.

Onze grootste ontspanning is samen thuis zijn. Het is de pleis- terplaats waar ik weer word op- gekalefaterd als het erg moeilijk is geweest. Ook de plek waar ik me het gemakkelijkst ontspan.

Verder ben ik een windsurffa- naat Het hele gezin heeft windsurfen geleerd. We doen dat in de zomer en liefst in het wat warmere water van de Mid- dellandse Zee. Het is een zalige sport, waar je alles moet inleg- gen, met je hele hebben en hou- wen moet manoeuvreren om je staande te houden. Net zoals in de politiek."

•

Vroeger maakte hij als VVD- Kamerlid de tegenbegrotingen tijdens het Kabinet-Den Uyl, nu zit hij zelf op de stoel van de · superbegroters. Géén plekje - en zeker niet in een tijd van teruggang - waarop hij in de populariteitspolls hoog kan scoren. Drs. G. M. V. van Aar- denne heeft het niet mee geze- ten. Hij had te kampen met een nieuwe energiecrisis en de te- ruggang van onze economie.

Een van de dingen die hij wist te bereiken, was de verhoging van de prijzen die buitenlanders voor ons aardgas betalen. Ver- der werd de industrie de hel- pende hand toegestoken door een actiever beleid van overheid naar bedrijfsleven tot uitdruk- king komend in de campagne ,,Innovatie Nu". De maat- schappelijke discussie rond de (kern)energie werd door hem in het zadel geholpen en zo zijn er wel meer wapenfeiten te noe- men.

Het sluiten van een aantal be- drijven door de subsidiekraan dicht te draaien, was noodzaak.

Niet alleen omdat het soms wa- terstorten in een bodemloze put was, maar ook vanuit het oog- punt van concurrentieverval- sing.

Gijs van Aardenne (51) stu- deerde wis- en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit in Leiden.

Hij werd lid van de VVD na zijn diensttijd en was o.a. voor- zitter van de sociaal-economi- sche commissie van de VVD.

Begin 1970 ruilde hij het be- drijfsleven voor het wethouder- schap in Dordrecht. Een jaar later zat hij in de Kamer. Men- sen uit zijn directe omgeving noemen hem: "Een onderhan- delaar en discussiepartner die alle zaken goed op een rij weet te zetten en samen te vatten."

Bovendien is men getroffen door de enorme fitheid en vitali- teit die deze bewindsman ten toon spreidt.

"Ik kan overal slapen. Als het slaaptekort zich wreekt, slaap ik in de dienstauto en soms zelfs een héél klein beetje achter de

Minister van Economische Zaken,

Gijs van Aardenne

Enorme werklust

regeringstafel als ik niet aan de

·beurt ben, maar zó dat niemand het merkt. Het belangrijkste is, dat je in je werk plezier hebt. En dát heb ik."

Van Aardenne vindt dat er van zijn toenmalige tegenbegrotin- gen toch wel het een en ander is uitgevoerd. "We hadden er een nogal aardige post instaan voor het gelijktrekken van de salaris- sen en sociale premies van de ambtenaren met het be- drijfsleven. Dat is gebeurd. Dat

heeft Hans Wiegel gedaan. In een moeilijk overleg heeft hij de bonden ervan kunnen overtui- gen dat het nodig was." Voor het ministersambt vindt hij vier jaar te kort. "Acht jaar zou een betere periode zijn. Niet langer, want dan gaat het je fysiek op- breken." Er staan nog te veel zaken in de touwen, die hij graag zou realiseren als be- windsman.

Hij schat dat zijn werkweken zo'n 80 uren tellen. "Eerlijk ge- zegd, preciés weet ik het niet.

De Commissie-Vonhoff heeft mij daarover eens een vragen- formulier gestuurd, maar ik heb nooit tijd gehad om dat in te vullen".

De weinige vrije tijd die hij overhoudt, brengt hij met zijn vrouw en vier kinderen door.

Dat gebeurt óf samen thuis of samen op pad.

Hij is een selectief lezer, luistert graag naar goede muziek en geeft de voorkeur aan de radio

boven de t.v.

e

Ad Ploeg

CDA-

dissidenten teleur-

stellend

Ad Ploeg (57) is in de Kamer belast met Defensie, Buiten-

• landse Zaken, Civiele Verdedi- ging "en nog wat andere zaken, waar ik plaatsvervanger voor ben."

Deze portefeuille is niet wille- keurig. Ploeg studeerde aan de Hogere Krijgsschool, diende in Indonesië en in Korea. Hij was daarna o.m. docent aan de Ho- gere Krijgsschool en de beide stafscholen van de Koninklijke Marine en Koninklijke Lucht- macht. Hij eindigde zijn mili- taire carrière als luitenant-kolo- nel.

"Je kunt natuurlijk niet zeggen als je tweejaar met kernwapens bezig bent, dat dat prettig is.

Maar het is wel nodig in dit huis (parlement), dat er iemand eens een ander geluid laat horen dan de oppositie. Vooral omdat het CDA nog wat weifelend op- treedt in deze. Ik denk dat ons VVD-standpunt ten aanzien van de problemen die met onze veiligheid te maken hebben, en daaraan zijn kernwapens heel nauw gelieerd, duidelijk naar buiten moet worden gebracht."

Voelt hij zich geen Don Qui- chotte vechtend tegen windmo- lens?

Zeer gedecideerd: "Nee! Aller- minst. Ik wèèt dat ik gelijk heb."

Ploeg is erg optimistisch over de te verwachten verkiezings- uitslag. "De strijd is nu nog niet echt ontbrand. In april en mei gaan we er hard tegenaan. Het programma van de VVD is goed. Het zal de mensen aan- spreken. Het is realistisch. We beloven de mensen geen dingen .die we niet waar kunnen ma-

ken. Verder ben je weer afhan- kelijk van coalitiegenoten. Die tweede stemming over de on- derzeebootorder van Taiwan, die heb ik betreurd. Elf CDA- ers gihgen door de bocht. Ik geef ieder het recht om een opi- nie te hebben, maar het is wat ridicuul om een maand geleden tegen en nu vóór een motie van Brinkhorst te stemmen (waarin werd gevraagd niet te leveren).

Dat is internationaal een heel slechte zaak."

Voordat Ploeg in de Tweede Kamer kwam, zat hij in de Arn- hemse gemeenteraad. Vanwege zijn militaire werkzaamheden had hij op een niet-verkiesbare plaats willen komen, maar hij werd prompt gekozen . .,Die uit- daging heb ik toen maar aange- nomen," vertelt hij. Vanaf 1972 zit hij in de Kamer. Langzaam gepokt en gemazeld in dit vak, probeert hij soms wat vrije tijd voor zichzelf te maken. "In dit beroep moet je het omdraaien.

Je moet tegen jezelf zeggen: Ik neem die dag of zoveel uur écht voor mezelf voor mijn gezin of de sport. Als je dat niet doet dan blijf je doorwerken. Ik ge- loof dat ik in de weekends het hardste werk."

Hij hockeyt, zwemt en is in de winter een verwoed langlaufer.

Ik heb het voordeel gehad dat ik op een kleine middelbare school heb gezeten, waar je geacht werd aan allerlei sportmanifes- taties deel te nemen. Handbal, korfbal, waterpolo. . . noem maar op. Soms werden je vijf minuten van -te voren de sportregels uitgelegd en dan liep je rond met een gezicht alsof je

het al jarenlang gedaan had."

Ad Ploeg vindt het plezierige van sport dat het niets met een politieke overtuiging te maken heeft. "Ik heb erg goeie herinne- ringen aan al die gekke spor- tieve toestanden die we met Ka- merteams heqben gehad. Ik denk aan wielrennen en sterren- slag, waarin je met andersden- kenden in een team zit."

Het Kamerlid hoopt dat er na de verkiezingen een kabinet met de VVD komt, waarvan het draagvlak groter is. "Een van mijn grootste zorgen en teleur- stellingen is het optreden van de CDA-dissidenten. Ik hoop wel, dat het CDA van die dissiden- ten in een volgende regeringspe- riode verlost zal zijn, want ze zijn een nagel aan mijn dood-

kist."

e

Dr. R. Braams (57) gaf twaalf jaar college aan de Rijksuniver- siteit in Utrecht als hoogleraar in de moleculaire biofysica.

Daarnaast was hij VVD-frac- tievoorzitter in de Utrechtse ge- meenteraad.

Hij geeft toe dat de overgang van fulltime hoogleraar naar het groene pluche van de Ka- merbankjes wel groot is ge- weest.

De taak van Braams in de Tweede Kamer ligt voorname- lijk op het gebied van de nieuwe technologie, dus innovatie, ener- gie en bemoeienis met bedrijven die in moeilijkheden zijn ge- raakt "waarvan ik door hun achtergronden misschien wat meer kennis heb vanwege de zaken waarmee ze bezig zijn.

Eigenlijk zie ik in mijn porte- feuille Economische Zaken als het centrale punt. Een aantal andere taken tracht ik met el- kaar in verband te brengen. Ik doe bijvoorbeeld milieuzaken.

Daarbij let ik ook weer erg op de energie en de luchtverontrei- niging. Verder wetenschapsbe- leid, waarbij ik me verdiep in de nieuwe ontwikkelingen in de technologie, het werk aan de Technische Hogescholen, inno- vatie en energie-aspecten. En dan zit ik nog in de Commissie Kernenergie. Eigenlijk zijn alle zaken die ik behandel met el- kaar verweven. Daar geniet ik van."

Reinier Braams werd als speci- alist - en wát voor een, gezien zijn grote kennis -in de fractie gehaald. Voor hij in Nederland hoogleraar werd, heeft hij en- kele jaren in universiteitslabo- ratoria in de Verenigde Staten gewerkt. Op zijn terugreis raakte hij destijds door een aan- tal gesprekken op het schip De Maasdam met Hofstra in de VVD geïnteresseerd. Gedu- rende zijn eerste periode als Kamerlid heeft hij naast zijn drukke bezigheden andere frac- tieleden die hij kon helpen van advies gediend. "Er is eigenlijk een heel intensieve samenwer- king ontstaan. Daardoor was

Reinier B raams:

,,Ik geniet ervan''

het voor mij mogelijk om de coördinerende zaken, die ik via mijn commissies had, verder uit te breiden. Bijvoorbeeld bij landbouw en ontwikkelings- samenwerking. Die samenwer- king met andere fractieleden op punten van groot belang, natio- naal, maar ook internationaal en op langere termijn, hebben me erg veel bevrediging gege- ven. Als je je inzet voor team- work is dat mogelijk. Ik heb het idee dat misschien in een vol- gende fractie weer eens op- nieuw moet worden bekeken hoe je verschillende onderwer- pen met veel vertakkingen in goed samenspel kunt aanpak- ken."

Als hij terugkijkt op de resulta- ten die de VVD de afgelopen periode heeft bereikt, zegt hij:

"Ik vind dat we vrij veel hebben gedaan. Dat moeten we in de campagne ook naar buiten brengen. Als ik terugkijk zie ik dat een aantal heel moeilijke problemen tot een aanpak zijn gekomen. Er is vooruitgang ge-

maakt. Op deze periode kunnen we met trots terugkijken." Zijn werk hoopt zich op in de week- ends. "In de Kamer krijg je nogal eens te maken met acute bedrijfsproblemen. Ook komen er nogal eens mensen die met milieuproblemen zitten. Zo blijft het studiewerk voor de Kamer tot het weekend liggen. Het komt wel voor, dat ik soms een heel weekend geconcentreerd ben op die zaken."

In de zomer breekt hij er wel eens uit om te zwemmen. "Vlak bij mijn huis is een openlucht- bad dat een beetje verwarmd is.

Ik vind het dan heerlijk om 500 meter zo hard ik kan te zwem- men. Tot ik helemaal buiten adem ben. Tussendoor probeer ik ook wel eens golf te spelen.

Vroeger heb ik gehockeyd, maar door rugproblemen kan ik niet meer hard lopen. Daarna ben ik golf gaan spelen. Dat kan je uren doen en daar geniet ik erg van. Het is psychologisch een interessant spel en tech- nisch erg moeilijk." 8