Vraag nr. 132 van 28 februari 2003
van mevrouw SONJA BECQ
Omgangsrecht na echtscheiding – Overheidssteun Het omgangsrecht van kinderen met hun ouders na een echtscheiding loopt niet altijd even vlot. En e r-zijds zouden moeilijkheden voorkomen kunnen worden vanuit goede, vooraf gemaakte afspraken, wat onder meer via een scheidingsbemiddeling on-dersteund kan worden. Anderzijds zal het wellicht ook nodig zijn om na de scheiding in begeleiding te voorzien indien nodig. In dit kader bestaan diverse projecten rond omgangsrecht, zoals de neutrale be-zoekersruimte.
In het verlengde van het justitieel optreden (echt-scheidingsprocedure) worden federaal dergelijke initiatieven ondersteund.
Men zou kunnen stellen dat in het raam van dien-sten aan personen, dergelijke initiatieven vanuit Vlaanderen moeten kunnen worden ondersteund. 1. Op welke wijze verleent Vlaanderen steun aan
initiatieven die erop gericht zijn om
– ofwel echtparen te steunen om het proces van echtscheiding zo goed mogelijk te laten verlopen,
– ofwel echtparen te steunen om, n a ( e c h t ) s c h e i d i n g, het omgangsrecht met kin-deren zo goed mogelijk te laten verlopen ? 2. Wordt ook steun verleend aan belangengroepen
of verenigingen die dergelijke initiatieven n e m e n , of echtparen hierin de weg wijzen, en zo ja, op welke wijze ?
3. Op welke wijze worden dergelijke initiatieven ondersteund vanuit het federale niveau ?
Antwoord
1. Negentien van de door de Vlaamse Gemeen-schap erkende en gesubsidieerde autonome centra voor algemeen welzijnswerk bieden scheidingsbemiddeling en eventueel ouder-schapsbemiddeling aan. Deze centra garande-r e n , doogarande-r hun laagdgarande-rempeligheid en garande-ruime toe-g a n k e l i j k h e i d , een dienstverlenintoe-g ten behoeve van de brede bevolkingslaag.
Scheidingsbemiddeling is een specifiek hulpver-leningsaanbod voor mensen die beslist hebben te scheiden of die al gescheiden zijn. Deze vorm van bemiddeling is bedoeld om uit elkaar gaan-de partners zoveel mogelijk kansen te geven om tot aanvaardbare afspraken te komen en een duidelijke overeenkomst te sluiten onder meer over geld, goederen en eventueel over de kinde-r e n . Het bekinde-reiken van een ondekinde-rling akkookinde-rd tussen de betrokkenen biedt vele voordelen op het persoonlijke, sociale en maatschappelijke v l a k , vooral wanneer ook kinderen betrokken partij zijn.
Via scheidingsbemiddeling kan ook begeleiding worden geboden bij de gezamenlijke uitoefe-ning van het ouderlijk gezag. Er wordt getracht de ouderlijke conflicten op een constructieve manier te hanteren, met aandacht voor de wen-sen van het kind, dat meestal loyaal wil blijven ten aanzien van beide ouders. De bemiddelaar maakt met de ouders een werkbaar ouder-schapsplan op waarin de wensen en behoeften van het kind voldoende worden gegarandeerd. Bovendien stimuleert hij de ouders om stil te staan bij de mening van het kind. Zo kunnen ouders vermijden hun toekomstige meningsver-schillen op zo'n manier te laten escaleren dat het kind erin geklemd geraakt.
De ouderschapsbemiddeling die zich beperkt tot regelingen in verband met de kinderen voor, tijdens en na de scheiding, is gericht op:
– een akkoord omtrent het gezag en/of het verblijf en/of de kosten ;
– een correct uitvoeringsplan om de regeling in verband met de kinderen functioneel te maken.
Bij het opmaken van ouderschapsplannen wordt vertrokken van de visie over ouderschap dat men als partner wel kan scheiden, m a a r steeds ouder blijft van zijn/haar kind. Beide ou-ders blijven verantwoordelijk voor en betrok-ken bij de opvoeding van hun kind(eren). Verder bieden de autonome centra voor alge-meen welzijnswerk de mogelijkheden om de so-ciale gevolgen van een scheiding op te vangen en nazorg te garanderen.
staat deze organisatie in voor het coachen en het begeleiden van deze zelfhulpgroepen zodat zij een kwaliteitsvolle hulp kunnen bieden aan hun leden. In de zelfhulpgids van het Tr e f p u n t Zelfhulp zijn 17 organisaties voor echtgeschei-denen opgenomen en is 1 groepering vermeld voor personen die betrokken zijn in co-o u d e r-s c h a p. Deze zelfhulpgroepen alr-s zodanig wor-den niet financieel ondersteund door de V l a a m-se Gemeenschap.
3. De federale overheid ondersteunt momenteel 13 neutrale ontmoetingsruimten in V l a a n d e r e n . De neutrale ontmoetingsruimten vinden hun ju-ridische basis in artikel 12 van het KB van 6 ok-tober 1994 houdende uitvoeringsmaatregelen inzake de dienstverlening en opleiding (BS 15 oktober 1994). Voor elke ontmoetingsruimte wordt een overeenkomst gesloten tussen de or-ganiserende VZW en de FOD Justitie.
Het voorwerp van de overeenkomst is "( ...) in-staan voor de begeleiding buiten de uitoefening van het omgangsrecht wanneer dit wordt ver-broken of op moeilijke, conflictueuze of voor het kind gevaarlijke wijze, verloopt" (artikel 1 van de standaardovereenkomst). Na onderteke-ning van de overeenkomst krijgt de betrokken VZW een bedrag uitgekeerd waarmee het zowel de ruimte kan huren en inkleden, als het personeel kan aanwerven.
