Vraag nr. 22
van 15 ok to ber 2004
van de heer JAN LOO NES
De Blan kaart – Na tuu rin rich ting sco mi té
De West-Vlaam se Mi lieu fe de ra tie (WMF) VZW, de koe pel or ga ni sa tie van de West-Vlaam se na tuur- en mi lieu ve re ni gin gen, richt te aan de mi nis ter en aan de Vlaam se volks ver te gen woor di gers een uit-ge brei de no ta met een aan tal pri o ri tai re the ma’s wat het mi lieu be leid van de mi nis ter be treft. Een van die pri o ri tei ten be treft het goed ge keur de "na tuu rin rich tings pro ject De Blan kaart".
Het West-Vlaam se Blan kaart bek ken is een waar-de vol wa ter rijk ge bied, ge le gen in Eu ro pees Vo gel-richt lijn- en Ram sar ge bied. In 2001 werd, via een raa mak koord, ove re en ge ko men om de na tuur waar-den in dit ge bied vei lig te stel len door de laag ge le-gen, over stroom ba re ge bie den in der min ne aan te ko pen en een wa ter peil ver ho ging in te voe ren, in com bi na tie met ing re pen die de plaat se lij ke be wo-ners zou den be ve i li gen te gen over stro min gen. In na vol ging daar van werd dit voor jaar het "na tuu rin-rich tings pro ject De Blan kaart" goed ge keurd. De WMF ver wacht nu van de mi nis ter dat hij, voor ver de re uit voe ring van dit be lang rij ke pro ject voor West-Vlaan de ren, een na tuu rin rich ting sco mi-té zou aan stel len en be noe men.
Kan de mi nis ter mee de len of er reeds plan nen be staan om een na tuu rin rich ting sco mi té voor het pro ject De Blan kaart aan te stel len en te be noe-men ?
Zo ja, wan neer zou dit ge re a li seerd wor den ? Ant woord
Meer dan twee de cen nia lang heb ben land bouw en na tuur dis cus sies ge voerd over het te voe ren wa ter-be heer in het Bl an kaart ter-bek ken.
De land bouw sec tor wil dat de Zui dij zer pol der een la ger wa ter peil aan houdt in de voor de be hoef ten van de sec tor "wa ter zie ke" hoo i lan den. Bo ven dien wil de land bouw een bes cher ming van de ge bou-wen en ak kers aan de rand van de val lei te gen over stro min gen. Voor vech ters van het na tuur
be-houd heb ben zich steeds ver zet te gen een een zij-di ge wa ter peil ve rl a ging. Zij be roe pen zich hier bij op de aan dui ding, in 1979, van de Blan kaart als wa ter(vo gel)ge bied van in ter na ti o nale be te ke nis, de zo ge naam de Ram sar ge bie den, en op de aan dui-ding van de IJ zer val lei bij be sluit van de Vlaam se Re ge ring in 1988 als bes cher mings zo ne tot be houd van de Eu ro pe se vo gel stand.
Bel gië werd door de Eu ro pe se Com mis sie twee-maal be rispt voor het niet nale ven van de ver plich-tin gen die uit de aan dui ding van dit ge bied als Vo ge lricht lijn ge bied voort vloei en. Het is dus van groot be lang dat de ver dro ging van dit wa ter rij ke ge bied on ge daan ge maakt wordt en dat het wa ter-peil her steld wordt (m.a.w. dat een ho ger wa ter ter-peil wordt in ge steld). Daar naast is ook de Vlaam se Maat schap pij voor Wa ter voor zie ning, die mid-den de ja ren '70 een drin kwa ters paar bek ken heeft ge bouwd, vra gen de par tij voor een zo hoog mo ge-lijk wa ter peil om een deel van het ruw wa ter uit het Blan kaart ge bied te kun nen win nen.
An der zijds werd het ge bied tij dens de win ter van 1993-1994 op ges chrikt door over stro min gen met re cord hoog tes waar bij en ke le land bouw ge bou wen door het was sen de wa ter on der wa ter kwa men te staan of bed reigd wer den.
Op 29 maart 2001 werd door mijn voor gan ger, mi nis ter Dua, en door al le be trok ken par tij en een ak koord on der te kend (zie do cu men ta tie als bij la ge), het zo ge naam de raa mak koord in za ke het wa ter be heer in het Blan kaart bek ken. Aan dit raa-mak koord werd een zo ge naam de stuur groep ver-bon den. Het gaat ei gen lijk om een over leg groep die werd op ge richt bij de on der te ke ning van het raa m-ak koord met de be doe ling de uit voe ring er van op te vol gen. Aan ge zien tot slot ver schil len-de be voegd heids do mei nen be trok ken wa ren bij len-de uit voe ring van het raa mak koord werd in der tijd eve n-eens een pro to col op ge maakt tus sen de toen ma li ge mi nis ters Ste va ert en Dua.
Vol gen de za ken zijn ge beurd se dert de on der te ke-ning van het raa mak koord:
– on ge veer 150 ha laag ge le gen gron den van de 415 ha wer den aan ge kocht door af de ling Na tuur; – een ont werp voor de dijk werd op ge maakt
– de hoog te lig ging van het ge bied werd in de tail op ge me ten door af de ling Wa ter;
– een hyd ro lo gis che en hy drau lis che mo del le rings-stu die werd op ges tart door af de ling Wa ter om het af voer ge drag van de wa ter lo pen te be pa-len;
– een hyd ro lo gis che stu die werd ge maakt door de Vlaam se Land maat schap pij (VLM) om de ef fec ten van een ho ger wa ter peil op de over stro-mings ge voe lig heid van de gron den in het Blan-kaart ge bied te be stu de ren;
– een ra ming van de op brengst ver lie zen voor de land bou wers bij een ho ger wa ter peil op hun over stroom ba re hoo i lan den werd door de VLM op ge maakt zo dat fi nan cië le ver goe din-gen kun nen be paald wor den;
– op 7 ju li 2004 is een eer ste schijf van 570.000 eu ro vast ge legd ten be hoe ve van de op rich ting van een lo ka le gron den bank voor het Blan-kaart ge bied. De ze fond sen zul len aan ge wend wor den voor de aan koop van gron den in de om ge ving van het Blan kaart ge bied zo dat ze kun nen die nen om laag ge le gen gron den uit het Blan kaart ge bied uit te rui len en al dus de ver wer ving van laag ge le gen gron den te ver snel-len.
Voor de uit voe ring van het raa mak koord ble ven ech ter nog twee onop los ba re knel pun ten be staan: 1. de uit be ta ling van de fi nan cië le ver goe din gen
in ge val van op brengst ver lie zen van de hoo i lan-den bij een wa ter peil ver ho ging;
2. het aan ko pen van al le voor dit raa mak koord re le van te laag ge le gen gron den.
Ver schil len de al ter na tie ven wer den het af gel open jaar over wo gen voor het uit be ta len van de fi nan cië-le ver goe din gen aan de land bou wers bij een wa ter-peil ver ho ging. Het in stru ment van de na tuu rin rich-ting bleek (en blijkt mo men teel nog steeds) het eni ge in stru ment dat een ju ri dis che ver an ke ring toe laat van de ze ver goe din gen en dat on mid del lijk in zet baar was.
Op 11 ju ni 2004 heeft mijn voor gan ger, mi nis ter Ta ver nier, het na tuu rin rich tings pro ject in ge steld. Uit het mi nis te ri eel be sluit, het ver slag van de
stuur groep ver ga de ring van 2 ju li 2004 en de brief van de mi nis ter aan de Vlaam se Land maat schap-pij en de af de ling Na tuur (18 ju li 2004) blijkt dui de lijk dat de maat re ge len bin nen het na tuu rin-rich tings pro ject en kel en al leen mo gen en die nen ge richt te zijn op de uit voe ring van het voor mel de raa mak koord. Er is wat dit be treft no gal wat wan-trou wen, dat ten de le wordt in ge ge ven door de rui me pe ri me ter van het na tuu rin rich tings pro ject. De ze pe ri me ter om vat met na me naast de aan-koop pe ri me ter ook al le gron den die mo ge lijk scha-de on scha-der vin scha-den van scha-de maat re gel. Voor gron scha-den die bui ten de pe ri me ter ge le gen zijn, kan im mers geen ver goe ding uit be taald wor den op ba sis van het pro ject.
Daar naast biedt dit pro ject mo ge lijk he den tot ver-snel de aan koop door de mo ge lijk heid tot rui len uit kracht van wet. Rui ling van land bouw per ce len wordt in na tuur in rich tings pro jec ten door gaans slechts in zeer be perk te ma te toe ge past, na me lijk mits toes tem ming van de land bouw sec tor en om land bouw pro ble men op te los sen. Het is de be doe-ling ook hier de ze be na de ring aan te hou den. Zoals ge zegd, op 11 ju ni 2004 is het na tuu rin rich-tings pro ject in ge steld. De pro ce du re voor ziet in de op rich ting van twee ad vies or ga nen: een na tuu r-in rich tr-ings pro jectco mi té en een na tuu rr-in rich tr-ings- tings-pro jectcom mis sie. De com mis sie ad vi seert aan het co mi té en het com ité ad vi seer t aan de mi nis ter. Kort na de in stel ling van het pro ject wer den de ver-schil len de ac to ren aan ges chre ven om le den voor het co mi té en de com mis sie voor te dra gen. Naast de le den die vol gens het de creet op het na tuur be-houd deel uit ma ken van de ze ad vies or ga nen, is, op vraag van toen ma lig mi nis ter Ta ver nier, ook de Zui dij zer pol der op ge no men als waar ne mend lid in het co mi té.
Be lang rijk is dat te gen dit na tuu rin rich tings pro-ject twee an nu la tie be roe pen in ge steld zijn bij de Raad van Sta te, een va nuit land bouw hoek en een door de plaat se lij ke wild be hee reen heid. Het sterk ge mengd ka rak ter van het pro ject, waar bij naast na tuur ge bie den ook veel land bouw gron den in het pro jectge bied be gre pen zijn, is hier niet vreemd aan.
Be lang rijk in dit ver band is het ge ge ven dat er voor dit pro ject, naast het co mi té en de com mis sie, nog een der de, spe ci fiek ad vies or gaan zal fun ge-ren: de eer der ver mel de stuur groep. De stuur groep krijgt fei te lijk in dit na tuu rin rich tings pro ject een su per vi se ren de rol: hij dient ero ver te wa ken dat het na tuu rin rich tings pro ject in ge zet wordt voor niet meer en niet min der dan de uit voe ring van het raa mak koord.
Ik wil, een maal het pro ject in ge steld, ero ver wa ken dat de goe de af stem ming ver ze kerd wordt tus sen de wer king van de drie ver mel de or ga nen: co mi-té, com mis sie en stuur groep. Hier bij moe ten de doel stel lin gen van het na tuu rin rich tings pro ject voo r-op staan en de ze zijn, zoals reeds ge steld, ge bon den aan de in houd van het raa mak koord. De ze goe de on der lin ge af stem ming en het door-slag ge vend ka rak ter van de doel stel lin gen van het raa m-ak koord zijn voor mij de voor waar den die ver vuld moe ten zijn, wil len we een le vens vat baar na tuu rin rich tings pro ject in stel len.
Een maal het pro ject in ge steld, moet de in houd er van be dis cus sie erd wor den. De ad mi ni stra tie werkt op dit mo ment aan de op maak van een pro jec trap port voor het na tuu rin rich tings pro ject. Dit rap port dient vol gens het de creet ui ter lijk zes maan den na de in stel ling, met an de re woor den op 11 de cem ber 2004, ver stuurd te wor den aan de mi nis ter, het co mi té, de com mis sie, de gou ver neur en de bur ge mees ters van de be trok ken ge meen ten. Daar naast zal ook de stuur groep een exem plaar hier van ont van gen. Het pro jec trap port zal een voor stel be vat ten van de maat re ge len die in het pro-ject voor ge steld wor den. De ze maat re ge len zul len, in di en het pro ject door gang vindt, ge ba seerd zijn op de af spra ken uit het raa mak koord. In fe bru a ri 2005 zal di t rap port on der wor pen wor den aan een open baar on der zoek. Op ba sis van dit rap port en van de bez wa ren en op mer kin gen en na ad vies van zo wel co mi té, com mis sie als stuur groep, wordt ten slot te een ont werp van mi nis te ri eel be sluit op ge-maakt dat de maat re ge len en de mo da li tei ten van het pro ject sa men vat. Dit do cu ment zal me in prin-ci pe in het voor jaar van 2005 voor ge legd wor den. De pro ce du re voor ziet ver vol gens in de uit voe-ring. Dit be te kent in de eer ste plaats dat, na de on der te ke ning van het be sluit van maat re ge len en mo da li tei ten van na tuu rin rich ting, tech nis-che plan nen en een her ver ka ve lings plan wor den op ge maakt. Na dien kun nen dan de wer ken op
het ter rein uit ge voerd wor den. Naast de uit voe-ring van de maat re ge len op het ter rein wordt een na tuu rin rich ting sak te op ge maakt. De ze bes-chrijft de ei gen dom stoes tand voor en na het pro-ject en re gelt de ver goe din gen voor ei ge naars en ge brui kers.
