BESLUIT
Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
Zaaknummer 1937/Van Seumeren - Mammoet
I. MELDING
1. Op 24 mei 2000 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is
medegedeeld dat Van Seumeren Holland B.V. voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet, over Mammoet Transport B.V. Van de melding is mededeling gedaan in
Staatscourant 103 van 29 mei 2000. Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht.
II. PARTIJEN
2. Van Seumeren Holland B.V. (hierna: Van Seumeren) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Zij heeft als belangrijkste aandeelhouder Stichting Administratiekantoor Van Seumeren Holland. Daarnaast houden de participatiemaatschappijen ABN AMRO Participaties B.V. en NPM Capital N.V. ieder 18,2% van de aandelen.
3. Van Seumeren is actief op het gebied van horizontaal (zoals bijvoorbeeld transport over de weg), verticaal (transport door middel van hijskranen) en gentegreerd zwaar en zeer zwaar transport.
4. Mammoet Transport B.V. (hierna: Mammoet) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Zij is een dochteronderneming van Koninklijke
Nedlloyd N.V. Mammoet heeft via haar 67%-dochter, Mammoet Decalift Joint Venture (met als 33% venture-partner Decafin SpA), wereldwijd een groot aantal dochterondernemingen in Europa, Zuid-Oost Azi/Midden-Oosten en Noord-Amerika.
5. Mammoet is actief op het gebied van horizontaal (zoals bijvoorbeeld transport over de weg), verticaal (transport door hijskranen) en gentegreerd zwaar en zeer zwaar transport.
III. DE GEMELDE OPERATIE
6. De gemelde operatie berust op een Share Purchase Agreement d.d. 22 mei 2000 en behelst de verkoop van alle aandelen Mammoet door de huidige aandeelhouder, Koninklijke Nedlloyd N.V., aan Van Seumeren. Joint-venture partner Decafin SpA zal haar 33%-belang in Mammoet Decalift Joint Venture voorafgaand aan de operatie aan Nedlloyd overdragen.
IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT
7. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 6, omschreven transactie leidt er toe dat Van Seumeren uitsluitende zeggenschap verwerft over Mammoet.
8. Betrokken ondernemingen, in de zin van het Besluit vaststelling formulieren Mededingingswet (Staatscourant 1 van 2 januari 1998), zijn Van Seumeren en Mammoet.
9. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt.
V. BEOORDELING A. Relevante markten Relevante productmarkten
10. Partijen hebben aangegeven dat de volgende markten door de voorgenomen concentratie worden benvloed:
I. de markt voor verticaal zwaar landtransport;
II. de markt voor horizontaal zwaar landtransport;
III. de markt voor gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport.
11. Volgens partijen kunnen de markten vermeld in sub I. en II. als volgt onderverdeeld worden:
- binnen de markt voor verticaal zwaar landtransport:
I.1. de markt voor tijdelijke verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton;
I.2. de markt voor onderhoudscontracten ten behoeve van de (petro) chemische en zware industrie; en
I.3. de markt voor tijdelijke verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton.
- binnen de markt voor horizontaal zwaar landtransport:
II.1. de markt voor zwaar transport over de weg; en II.2. de markt voor zwaar off the road transport.
12. Partijen hebben aangegeven dat hun activiteiten op het gebied van zwaar transport over de weg (II.1) hoofdzakelijk dienen ter ondersteuning van, ter aanvulling op c.q. als onderdeel van de activiteiten van partijen op het gebied van verticaal transport. Ten aanzien van derden zijn partijen slechts marginaal actief op dit gebied. In het navolgende wordt om die reden aan de activiteiten van partijen op het gebied van zwaar transport over de weg niet apart
aandacht besteed.
I. Verticaal zwaar landtransport
I.1. Verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton
13. Van Seumeren en Mammoet geven aan beiden actief te zijn op het gebied van de verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton. De verhuur van de kranen geschiedt op tijdsbasis tegen een vaste prijs per tijdseenheid en kan variren van een dag tot een week, tot een maand of soms tot nog langer. Bij de verhuur is gebruikelijk inbegrepen de dienstverlening door een kraanmachinist en ondersteunend materiaal, alsmede additionele
dienstverlening als onderhoud, brandstof en verzekering.
14. Geredeneerd vanuit de klanten in deze markt, die zich voornamelijk bevinden in de bouw- en vervoersector alsmede in de petrochemische industrie, is volgens partijen met name de aard van de dienstverlening en het beoogd gebruik van de kranen bepalend voor de afbakening van de relevante markt. Het betreft de flexibele, overnight inhuurmogelijkheden van mobiele kranen tegen homogene (dag)prijzen voor reguliere hijswerkzaamheden ten behoeve van eigen projecten die in het algemeen een vereiste hijscapaciteit van 500 ton niet overschrijden. Partijen zijn van mening dat het tonnage van 500 ton het meest rele tonnage weergeeft dat dient te gelden als omslagpunt waarboven de dienstverlening niet langer substitueerbaar is op grond van productkenmerken, prijs of beoogd gebruik.
15. De aard van de verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton houdt meer in dan de verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton. Kranen vanaf circa 500 ton worden ingezet voor zeer zware en specifieke hijswerkzaamheden in de olie-, gas-, energie-, chemie-, mijnbouw- en constructie-industrie. De verantwoordelijkheid voor de nakoming van de specifieke hijsopdracht wordt in dit segment doorgaans geheel bij de aannemer van het werk gelegd, in tegenstelling tot bij de verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton. Voorts worden, al naar gelang een werk zwaarder en complexer is (het gaat om kranen met een capaciteit van circa 500 oplopend tot 2000 ton), van de aannemer meestal ook
engineeringswerkzaamheden vereist. Prijzen worden op deze markt bepaald op lump-sum basis. Daarnaast worden specifieke opdrachten in dit segment in het algemeen verleend op basis van een tender procedure.
16. In een eerder besluit[1] heeft de d-g NMa geconcludeerd dat de markt voor kraanverhuur een te onderscheiden markt vormt die eventueel nader onder te verdelen is naar het hijsvermogen van de kranen. Voor de beoordeling van de onderhavige zaak wordt met partijen aangenomen dat er een markt voor verhuur van kranen (met aanverwante diensten) met een hijscapaciteit tot circa 500 ton is. Voor de onderhavige zaak kan het in het midden blijven of de markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton verder moet worden opgedeeld naar het hijsvermogen van de kranen, aangezien de uiteindelijke materile beoordeling hierdoor niet wordt benvloed (zie de punten 45 tot en met 49).
I.2. Onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie
17. Van Seumeren en Mammoet geven aan actief te zijn op het gebied van onderhoudscontracten ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie. Bij deze werkzaamheden wordt volgens partijen gebruik gemaakt van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton. Partijen gaan er van uit dat onderhoudscontracten ten behoeve van de (petro)chemische en zware
industrie een afzonderlijk af te bakenen markt vormt vanwege het verschil in de aard van de dienstverlening, het beoogd gebruik van de kranen en de geografische dimensie (zie punt 35) .
18. De dienstverlening houdt volgens partijen meer in dan het ter beschikking stellen van een kraan met kraanmachinist en ondersteunend materieel voor regulier hijswerk. Het gaat mede om specifieke assistentie bij het onderhoud van (chemische) installaties op terreinen van bedrijven die werkzaam zijn in de (petro)chemische en zware industrie. Kranen worden op deze markt niet per dag, week of maand verhuurd, maar worden ingezet voor een periode van langer dan een jaar als onderdeel van een compleet servicepakket. De prijzen op deze markt worden bepaald op basis van een specifiek overeengekomen vergoeding, welke toegesneden is op het servicepakket en de onderdelen die daarvan deel uitmaken en berekend wordt over de duur van het contract.
Prijzen komen tot stand naar aanleiding van regelmatig (iedere 1 3 jaar) door de afnemers georganiseerde tender- procedures. Ten slotte richten de onderhoudsactiviteiten zich op een specifieke klantengroep. De vraag naar deze dienstverlening is afkomstig van een aantal grote (petro)chemische en industrile bedrijven. Dientengevolge kan gesproken worden van een markt voor onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie.
19. Volgens partijen kunnen door de combinatie van de hierboven genoemde elementen slechts de grote spelers op het gebied van verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton aan de specifieke vraag voldoen.
20. Het kan worden aangenomen dat de markt voor
onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie een aparte markt vormt. Dit gelet op de aard van de dienstverlening, de benodigde investeringen, het type afnemers en de duur van de projecten.
I.3. Verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton
21. Van Seumeren en Mammoet zijn beiden actief op het gebied van verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton. Volgens partijen onderscheidt deze markt zich in een aantal aspecten van de markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton (zie hierboven, punt 15).
22. Zoals hierboven in punt 16 reeds is vermeld heeft de d-g NMa in een eerder besluit[2] geconcludeerd dat de markt voor kraanverhuur een te onderscheiden markt vormt die eventueel nader onder te verdelen is naar het hijsvermogen van de kranen. Voor de beoordeling van de onderhavige zaak wordt met partijen aangenomen dat er, gelet op het verschil in hijscapaciteit en de aard van de dienstverlening, een aparte markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton is.
II. Horizontaal zwaar landtransport II.2. Zwaar off the road transport
23. Volgens partijen dient horizontaal zwaar landtransport onderverdeeld te worden in zwaar transport over de weg en zwaar off the road transport.
Partijen zijn nauwelijks actief op de markt voor zwaar transport over de weg
(zie punt 12). Zwaar horizontaal off the road transport betreft de verhuur van transportmiddelen voor speciaal transport van kapitaalgoederen (of onderdelen daarvan) die gekenmerkt worden door hun buitengewone zwaarte en/of afmetingen zoals pijlers, haveninstallaties, reactoren et cetera. Het gaat hier om speciaal transport over zeer korte tot afstand naar, van of op
constructielocaties (site moves). Deze site moves kunnen op het land geschieden of van land naar water (of omgekeerd). De transportmiddelen die ten behoeve van de activiteiten op dit gebied worden ingezet zijn verschillend van die welke ten behoeve van het zwaar transport over de weg worden ingezet.
24. Vanwege de specifieke aard van de opdrachten en de vereiste nauwkeurigheid maken engineeringswerkzaamheden deel uit van de dienstverlening. Eveneens wordt ondersteunend personeel en materiaal ter beschikking gesteld. De verantwoordelijkheid voor de nakoming van een specifieke opdracht ligt bij de aannemer van het werk. Prijzen komen in het algemeen tot stand door middel van een internationale tender- procedure en op basis van een lump sum- vergoeding te voldoen na volbrenging van de specifieke opdracht. De vraag naar de onderhavige dienstverlening is breed en is (soms indirect) afkomstig van de wereldwijd opererende constructie-, olie- en gas-, en energie- en chemiebedrijven.
25. Voor de beoordeling van de onderhavige zaak wordt aangenomen dat er een markt voor zwaar off the road transport is, vanwege de specifieke middelen en de aard van de opdrachten.
III. Gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport
26. Van Seumeren en Mammoet geven aan beiden actief te zijn op het gebied van gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport. Volgens partijen onderscheidt deze dienstverlening zich van de hierboven vermelde markten in de zin dat steeds sprake is van een combinatie van transportwijzen en technieken.
27. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de gehele transportopdracht ligt bij de aannemer van het werk. Deze is verantwoordelijk voor de planning en de inhuur van voldoende materieel en personeel. Opdrachtgevers in dit segment hebben de keuze om opdrachten te splitsen over meerdere
aanbieders van transportdiensten dan wel in hun geheel toe te wijzen aan een aanbieder die, indien nodig, zelf zorg draagt voor onderaanbesteding van aanvullende diensten. Prijzen komen doorgaans tot stand door middel van een internationale tender-procedure en op basis van een lump sum -vergoeding te voldoen na volbrenging van het project of de opdracht.
28. Volgens partijen vertoont deze markt overlap met de hierboven onderscheiden markten. Zo zullen hijswerkzaamheden door middel van kranen tot en vanaf 500 ton, zwaar transport over de weg door middel van bijvoorbeeld platformtrailers, evenals site moves in veel gevallen deel uitmaken van de activiteiten op het gebied van gentegreerd zwaar land- en/of
zeetransport.
29. Ook zeetransportactiviteiten maken deel uit van gentegreerd zwaar transport. Van Seumeren bezit daartoe enkele bijzondere vaartuigen, zodat direct aan de vraag van afnemers op dit gebied kan worden voldaan. Voor het overige worden deze activiteiten uitbesteed aan derden of wordt ter zake samengewerkt met derden.
30. Voor de beoordeling van de onderhavige zaak kan worden aangenomen dat gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport een aparte markt vormt. Het gaat hier immers om een gentegreerd pakket van verschillende activiteiten die als zodanig op de markt worden aangeboden en waar
engineeringswerkzaamheden, logistieke planning en door-to-door project management een zeer belangrijke rol spelen.
Relevante geografische markten I. Verticaal zwaar landtransport
I.1. Verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton
31. De geografische markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton bestrijkt volgens partijen een groter gebied dan Nederland, doch ten minste Nederland. Partijen schatten dat de geografische straal
waarbinnen een kraan met een hijscapaciteit tot 500 ton wordt ingezet beperkt is tot circa 50 km. Vanwege vervoerskosten en de daarmee gebonden tijd is de (dagelijkse) inzet van dergelijke kranen buiten die actieradius in het algemeen niet concurrerend. Kranen worden op regionaal gespreide
vestigingen en/of op locatie van belangrijke klanten gepositioneerd, zodat een landelijk netwerk ontstaat van waaruit de klanten kunnen worden bediend. Bij meer structurele verschuivingen in de marktvraag worden de kranen wel geherpositioneerd.
32. Naast het grote aantal spelers dat op bovenvermelde wijze landelijk actief is, zijn ook regionale spelers in staat om klanten via een zij het niet geheel eigen netwerk landelijk te bedienen. Dit geschiedt door middel van een systeem waarbij een kraanverhuurbedrijf, afhankelijk van de vaak korte overnight termijn die zit tussen de bestelling van een kraan en de uitvoering van het werk en rekening houdend met de locatie van het werk en de
beschikbaarheid van eigen kranen, de beslissingsmogelijkheid heeft om ofwel een eigen kraan in te zetten dan wel over te gaan tot de inhuur van een kraan van een ander bedrijf dat dichtbij de plaats van het werk is gelegen.
33. De gemiddelde uurprijs voor kranen en daarmee de gemiddelde omzet per kraan voor de gehele Nederlandse markt is min of meer homogeen en aan afnemers bekend. Belangrijke prijsverschillen tussen verschillende regios doen zich dan ook niet voor, hetgeen wijst op ten minste een Nederlandse geografische markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton.
34. In een eerder besluit[3] is aangenomen dat de geografische markt voor kraanverhuur met een vermogen van 70 tot ongeveer 350 ton een nationaal karakter heeft. Voorts werd overwogen dat er aanwijzingen zijn om ten aanzien van kranen met een vermogen tot 70 ton mogelijk uit te gaan van een regionale markt. In het onderhavige geval kan in het midden gelaten worden of er ten aanzien van kranen met een vermogen tot 70 ton uitgegaan moet worden van een regionale markt en/of ten aanzien van kranen met een vermogen van meer dan 70 ton uitgegaan moet worden van een ruimer dan nationale markt, aangezien dit de uiteindelijke beoordeling niet benvloedt (zie de punten 46 tot en met 49).
I.2. De markt voor onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie
35. De geografische markt voor onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie bestrijkt volgens partijen in ieder geval de Benelux. De lange duur van de contracten, het benodigde materieel en personeel dat doorgaans in een contract als pakket is inbegrepen en de (inherent) grotere financile belangen die met het contract gemoeid zijn, leiden ertoe dat vervoerskosten een veel minder prominente rol spelen dan in het geval van verhuur van een kraan voor een regulier hijswerk. Nadat een gemiddeld aantal kranen feitelijk op locatie bij de klant is gepositioneerd, zijn de transportkosten daarvoor niet meer relevant.[4]
36. Dat de geografische straal waarbinnen deze dienstverlening plaatsvindt de landsgrenzen overschrijdt, blijkt ook uit de vestigingsplaatsen van de klanten van de in Nederland gebaseerde partijen. Deze zijn voornamelijk
geconcentreerd op de industrial sites in Rotterdam, Antwerpen,
Gent/Terneuzen, Geleen en Delfzijl. Dit blijkt voorts uit het feit dat bij de door afnemers georganiseerde tender-procedures niet alleen nationale
kraanbedrijven worden betrokken maar ook buitenlandse.
37. Met partijen wordt aangenomen dat de markt voor
onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie in ieder geval de Benelux bestrijkt. In het onderhavige geval kan in het midden worden gelaten of de markt voor
onderhoudscontracten de Benelux betreft dan wel ruimer van aard is
aangezien dit de uiteindelijke beoordeling niet zal benvloeden (zie de punten 50 tot en met 52).
I.3. Verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton
38. Volgens partijen is de geografische markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton wereldwijd. De zware tot zeer zware hijswerkzaamheden worden verricht ten behoeve van de olie-, gas-, energie-, chemie-, mijnbouw- en constructie-industrie. De vraag naar dergelijke diensten heeft zich de afgelopen tien jaar met name voorgedaan in het kader van grote montage- en constructieprojecten in de groei-economien van Zuid- Oost Azi. Een lichte verschuiving naar andere emerging markets, zoals in Zuid-Amerika, het Midden-Oosten en de voormalige Oostbloklanden is waarneembaar. In Europa, de Verenigde Staten en Canada zal het accent de komende jaren naar verwachting vooral liggen op hijswerkzaamheden in de nieuwbouw in de olie-, gas- en energie-industrie. De prijsvorming komt op deze markt in het algemeen tot stand op basis van een tender-procedure waarbij de gegadigden internationale spelers zijn. De belangrijkste Europese concurrenten van partijen op dit gebied zijn Sarens, Baldwins en
Schmidbauer.
39. Als algemene regel geldt dat de radius waarop een kraan wordt ingezet mede afhangt van de door de klant benodigde hijscapaciteit: hoe zwaarder de vereiste capaciteit, hoe groter de geografische schaal waarbinnen een kraan rendabel kan worden ingezet. Partijen merken op dat naast het element hijscapaciteit een aantal andere factoren een rol speelt, zoals de duur en de complexiteit van het werk. Dit heeft tot gevolg dat de vestigingsplaats van een aanbieder in dit marktsegment van ondergeschikt belang is. Het komt meer aan op de wereldwijde positionering van het materiaal van een aanbieder, zowel wat betreft locatie als in de tijd. Het komt slechts sporadisch voor dat aanbieders voor een gegunde opdracht het materieel vanuit hun
vestigingsplaats gaan transporteren.[5]
40. In het onderhavige geval kan het in het midden gelaten worden of de markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton Europees dan wel wereldwijd van aard is, aangezien dit de uiteindelijke beoordeling niet zal benvloeden (zie de punten 53 en 54).
II. Horizontaal zwaar landtransport II.2. Zwaar off the road transport
41. Volgens partijen is de geografische dimensie van de markt voor zwaar off the road transport wereldwijd. De afnemers opereren wereldwijd en ook de locaties waar de opdrachten worden uitgevoerd zijn wereldwijd verspreid.
Opdrachten in dit marktsegment worden doorgaans lang van tevoren verleend en daardoor is er voldoende gelegenheid voor aanbieders om de beschikbare capaciteit aan transportmiddelen optimaal op de markt in te zetten en deze te transporteren van de ene naar de andere locatie.
42. In de onderhavige zaak kan het in het midden blijven of de markt voor zwaar off the road transport Europees of wereldwijd is, aangezien dit op de uiteindelijke beoordeling niet van invloed is (zie de punten 55 tot en met 57).
III. Gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport
43. Volgens partijen is de geografische dimensie van de markt voor
gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport wereldwijd. Deze wordt bepaald door de internationaal verspreide locaties waar de opdrachten en projecten betrekking op hebben. De geografische dimensie van deze markt vertoont volgens partijen, mede vanwege eerder vermelde overlap, kenmerken van de geografische dimensie van zowel de onder I.3. onderscheiden markt als de onder II.2. onderscheiden markt. Logistieke planning is voor de activiteiten op deze markt van groot belang.
44. In de onderhavige zaak kan het in het midden blijven of de markt voor gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport Europees dan wel wereldwijd is, omdat de materile beoordeling hierdoor niet wordt benvloed (zie de punten 58 en 59).
B. Gevolgen van de concentratie
I. De markt voor verticaal zwaar landtransport
I.1. De markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton
45. Partijen schatten dat op de totale Nederlandse markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton circa 205
kraanverhuurbedrijven werkzaam zijn, welke in 1999 gezamenlijk circa 2.100 kranen exploiteren en welke op die markt gezamenlijk circa NLG 780 825 miljoen omzet behalen.[6] Van de circa 205 concurrenten op de markt bezitten de grootste tien in totaal circa 700 kranen. Van Seumeren en Mammoet behoren bij de grootste tien kraanverhuurbedrijven.
46. Met []* respectievelijk [] kranen met een hijscapaciteit tot 500 ton hebben Van Seumeren en Mammoet marktaandelen van [0 10]% en [0 10]% en zal het gezamenlijke nationale marktaandeel van partijen na de voorgenomen
concentratie circa [0 10]% bedragen. Op omzetbasis wijkt het gezamenlijke marktaandeel van partijen niet wezenlijk af van genoemd percentage.
47. Indien wordt uitgegaan van een nauwere productmarkt geven partijen aan dat zij gezamenlijk ten aanzien van kranenverhuur met een hefvermogen tot 70 ton een nationaal marktaandeel van circa [0 10]% hebben. Op regionale markten hebben partijen een marktaandeel op dit segment dat niet significant zal afwijken van het landelijk marktaandeel. Er zijn spelers in de markt die een sterkere regionale focus hebben dan Van Seumeren en Mammoet, zoals bijvoorbeeld de Wagenborg Groep in Noord/Oost-Nederland, Peinemann in Rijnmond en Convoi Europe in Zuid-Limburg/Noord-Brabant.
48. Op het segment voor de verhuur van kranen met een hefvermogen van 70 tot 500 ton hebben partijen een gezamenlijk nationaal marktaandeel van circa [10 20]%. Bij een ruimere geografische dimensie zal het gezamenlijke marktaandeel van partijen op dit segment lager zijn.
49. Gelet op bovenstaande overwegingen is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de onderhavige concentratie een economische
machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit tot circa 500 ton die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd.
I.2. De markt voor onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie
50. De totale omzet op de Benelux-markt voor onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie in 1999 wordt door partijen geschat tussen NLG 125 en 140 miljoen.
Hiervan uitgaande ligt het gezamenlijke marktaandeel van partijen tussen de [10 20]%. Bij een ruimere geografische marktafbakening zal dit gezamenlijke marktaandeel van partijen lager zijn.
51. Partijen wijzen op de kracht van de afnemers aan de vraagzijde van deze markt. Deze ondernemingen, zoals Shell, Esso, Kuwait Petroleum, BASF, Akzo en Hoogovens, zorgen voor voldoende countervailing power. Verder zijn er vijftien sterke aanbieders op de markt die de concurrentie in stand houden en die in de onderhoudsbehoefte van de afnemers kunnen voorzien. Ook na de totstandkoming van de voorgenomen concentratie zullen deze afnemers in staat zijn om steeds ten minste drie gekwalificeerde kraanverhuurbedrijven te laten meedingen naar een contract.
52. Gelet op bovenstaande overwegingen is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de onderhavige concentratie een economische
machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de markt voor onderhoudswerkzaamheden door middel van kranen ten behoeve van de (petro)chemische en zware industrie die tot gevolg heeft dat een
daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd.
I.3. De markt voor de verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton
53. Partijen schatten dat er binnen Europa circa 57 bedrijven werkzaam zijn
die gezamenlijk in 1999 circa 115 kranen exploiteerden op een totaal van ongeveer 275 opdrachten. Van Seumeren en Mammoet hebben in 1999 in Europa in totaal [] opdrachten uitgevoerd en hebben daarmee een gezamenlijk Europees marktaandeel van [10 20]%.[7]Indien de geografische markt
wereldwijd zou worden afgebakend dan zou het gezamenlijke marktaandeel van partijen lager zijn.
54. Gelet op bovenstaande overwegingen is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de onderhavige concentratie een economische
machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de markt voor verhuur van kranen met een hijscapaciteit vanaf circa 500 ton die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd.
II. De markt voor horizontaal zwaar landtransport II.2. De markt voor zwaar off the road transport
55. Volgens schattingen van partijen heeft Mammoet een marktaandeel van circa [10 20]% en Van Seumeren een marktaandeel van circa [10 20]% op de Europese markt voor zwaar off the road transport en bedraagt hun
gezamenlijke marktaandeel dientengevolge [20 30]%.[8] Het gezamenlijke marktaandeel van partijen op de wereldwijde markt voor zwaar off the road transport is lager.
56. De zes belangrijkste aanbieders op de markt voor zwaar off the road transport binnen Europa zijn Mammoet, Van Seumeren, Sarens, Brambles, Heavy Contracting, Fagioli en ALE. Partijen wijzen erop dat de belangrijkste afnemers op deze markt, soms indirect, de wereldwijd opererende
constructie-, olie- en gas-, energie- en chemiebedrijven zijn. Deze
kapitaalkrachtige afnemers beschikken over aanzienlijke vraagmacht. Ook indien zij indirect afnemen is de toekenning van de opdrachten onderworpen aan hun goedkeuring. Indien de prijzen van een bepaalde transportwijze te hoog zouden worden, zouden de afnemers ervoor kunnen kiezen om kleinere modules op te zetten en die door middel van goedkopere systemen te laten transporteren. Verder geven partijen aan dat sommige afnemers zelf ook over de nodige transportmiddelen beschikken of daarover zonder al te grote investering kunnen beschikken.
57. Gelet op bovenstaande overwegingen is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de onderhavige concentratie een economische
machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de markt voor zwaar off the road transport die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt
belemmerd.
III. De markt voor gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport
58. Naar schatting van partijen vonden er in 1999 circa 20 opdrachten binnen Europa plaats, waarvan [Mammoet en Van Seumeren er hebben verricht]. Op grond van deze gegevens zouden partijen een gezamenlijk marktaandeel van [0 10]% hebben. [9] Partijen noemen als belangrijke Europese concurrenten Brown & Koot, Lurgi, Sarens, Baldwins en Fagioli. Op een wereldwijde markt zal het gezamenlijke marktaandeel van partijen lager zijn.
59. Gelet op bovenstaande overwegingen is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de onderhavige concentratie een economische
machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de markt voor gentegreerd zwaar land- en/of zeetransport die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd.
VI. CONCLUSIE
60. Na onderzoek van deze melding is de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd.
61. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de
Nederlandse mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist.
Datum: 20 juni 2000
De directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit, voor deze:
w.g. Drs. R.J.P. Jansen Hoofd Concentratiecontrole
Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM, Rotterdam.
---
[1] Zaaknr. 1656/Wagenborg Vos, besluit van 13 december 1999, punt 19.
[2] Zaaknr. 1656/Wagenborg Vos, reeds aangehaald, punt 19.
[3] Zaaknr. 1656/Wagenborg-Vos, reeds aangehaald, punt 21.
[4] Alleen indien tijdelijk meer materieel nodig is (piekbelasting) worden extra
kranen ingereden.
[5] De strategie van partijen is erop gericht om het beschikbaar materieel zo strategisch mogelijk in te zetten op diverse plaatsen in de wereld, tegen zo laag mogelijke kosten.
[6] Het marktaandeel is geschat op basis van het totaal aantal kranen (2.100) maal de gemiddelde omzet per kraan van circa NLG 375.000.
* In deze openbare versie van het onderhavige besluit zijn delen van de tekst weggelaten of vervangen door een bandbreedte om redenen van
vertrouwelijkheid. Dit wordt aangegeven door middel van vierkante haken.
[7] Partijen hebben aangegeven dat op omzetbasis geen betrouwbare schatting valt te maken maar dat het gezamenlijke marktaandeel niet significant zal afwijken. Er is geen reden om aan deze opgave van partijen te twijfelen.
[8] Partijen hebben aangegeven dat vanwege de grote diversiteit aan opdrachten en de daarvoor gebruikte transportmiddelen en systemen omzetten en volumes op deze markt nauwelijks te schatten zijn. Ook op basis van het aantal transportmiddelen en systemen dat wereldwijd kan worden ingezet, is het moeilijk tot een betrouwbare schatting te komen.
Partijen geven echter aan dat zij geen redenen hebben om aan te nemen dat het marktaandeel op basis van omzet significant anders is dan op basis van het aantal kranen of opdrachten. Er is geen reden om aan deze opgave van partijen te twijfelen.
[9] Partijen hebben aangegeven dat vanwege de verscheidenheid in de aard en omvang van de werkzaamheden en in de materialen die daarvoor worden ingezet er weinig of geen objectief vergelijkbare marktgegevens bestaan.
Aan de inhoud van deze pagina's kunt u geen rechten ontlenen.
