De Gids. Almanak voor Suriname 1916
bron
De Gids. Almanak voor Suriname 1916. Marcus, Paramaribo 1915
Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_gid003191601_01/colofon.php
© 2011 dbnl
3
Voorwoord.
L.S.
[vignet]iermede wordt aan de Surinaamsche maatschappij de eerste Jaargang van den Almanak voor Suriname ‘DE GIDS’ aangeboden.
Met deze uitgifte wordt beoogt het samenstellen en verspreiden van de hoogst noodige gegevens omtrent de kolonie, indeeling, bestuur enz. welke men in het dagelijksch leven noodig heeft, een boek dat wegens omvang en prijs geschikt is voor elk kantoor en huis.
Immer is het de wensch van menigeen geweest zoo'n raadsman steeds bij zich te hebben. De prijs van de tot dusver verschenen Jaarboeken was echter een beletsel voor velen om zich van zulk een werk te voorzien. Aangezien echter de tijd hoe langer hoe meer de behoefte laat gevoelen hebben, wij besloten om, na overeenkomst met de firma B. Heyde alhier, die meer dan eenig ander, een net verzorgde uitgifte waarborgt, dit werk aan te vangen, dat naar wij hopen, ten dienste van iedereen zal staan. Wij kozen als leiddraad den Surinaamschen Almanak, welke op dat gebied uitgemunt heeft.
4
Zoo is het dan met medewerking van genoemde firma, de H H. hoofdambtenaren, besturen van groote en voornaamste maatschappijen en vereenigingen in de kolonie gelukt een werk samen te stellen dat, wegens den prijs dit bezwaar opheft.
Een woord van dank aan allen die hebben bijgedragen tot het in het leven roepen en verspreiden van dit werk in het bijzonder aan hh. hoofdambtenaren en particulieren, die ons bereidwillig de gegevens verschaften, waardoor wij dit werk als betrouwbaar gids, aan ieder mogen aanbevelen.
Moge ‘De Gids’ een raadsman en een wegwijzer zijn voor allen, die werken.
Paramaribo, December 1915.
De Uitgevers.
5
Kalender 1916 met opgaaf van Hoogste Waterstand te Braamspunt.
7
Januari.
Doodtij 13 en 29.
Springtij 7 en 22.
Hoogwater bij Braamsp.
Nieuw Maan 5.
Eerste Kwartier 11 Volle Maan 20.
Laatste Kwartier 27.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
- - 11 55
1 Zaterdag
1 11 0 35
2 Z o n d a g
2 22 1 46
3 Maandag
3 26 2 55
4 Dinsdag
4 22 3 55
N.M.
5 Woensdag
5 15 4 48
6 Donderdag
6 4 5 39
7 Vrijdag
6 53 6 28
8 Zaterdag
7 36 7 15
9 Z o n d a g
8 18 7 57
10 Maandag
9 1 8 39
EK.
11 Dinsdag
9 45 9 21
12 Woensdag
10 32 10 7
13 Donderdag
11 34 11 1
14 Vrijdag
0 13 - -
15 Zaterdag
1 31 0 54
16 Z o n d a g
2 44 2 9
17 Maandag
3 38 3 14
18 Dinsdag
4 21 3 59
19 Woensdag
4 57 4 40
V.M.
20 Donderdag
5 30 5 14
21 Vrijdag
6 4 5 46
22 Zaterdag
6 34 6 19
23 Z o n d a g
7 9 6 51
24 Maandag
7 39 7 23
25 Dinsdag
8 16 7 56
26 Woensdag
8 53 8 34
L.K.
27 Donderdag
9 39 9 15
28 Vrijdag
10 37 10 6
29 Zaterdag
11 51 11 11
30 Z o n d a g
0 40 - -
31 Maandag
8
Februari.
Doodtij 12 en 28.
Springtij 5 en 90.
Hoogwater bij Braamsp.
Nieuwe Maan 3.
Eerste Kwartier 10 Volle Maan 18.
Laatste Kwartier 26.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
2 11 1 27
1 Dinsdag
3 24 2 50
2 Woensdag
4 19 3 51
N.M.
3 Donderdag
5 6 4 43
4 Vrijdag
5 51 5 28
5 Zaterdag
6 31 6 12
6 Z o n d a g
7 10 6 51
7 Maandag
7 47 7 30
8 Dinsdag
8 21 8 3
9 Woensdag
8 57 8 39
E.K.
10 Donderdag
9 40 9 17
11 Vrijdag
10 35 10 5
12 Zateroag
11 55 11 11
13 Z o n d a g
0 43 - -
14 Maandag
2 9 1 27
15 Dinsdag
3 16 2 47
16 Woensdag
4 0 3 41
17 Donderdag
4 38 4 20
V.M.
18 Vrijdag
5 10 4 55
19 Zaterdag
5 39 5 25
20 Z o n d a g
6 10 5 54
21 Maandag
6 41 6 26
22 Dinsdag
7 14 6 58
23 Woensdag
7 47 7 30
24 Donderdag
8 25 8 6
25 Vrijdag
9 10 8 47
L.K.
26 Zaterdag
10 11 9 38
27 Z o n d a g
11 37 10 52
28 Maandag
0 30 - -
29 Dinsdag
9
Maart.
Doodtij 13 en 28.
Springtij 6 en 21.
Hoogwater bij Braamsp.
Nieuw Maan 2.
Eerste Kwartier 11 Volle Maan 19.
Laatste Kwartier 27.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
5 6 1 21
1 Woensdag
3 18 2 46
N.M.
2 Donderdag
4 6 3 43
3 Vrijdag
4 50 4 30
4 Zaterdag
5 28 5 9
5 Z o n d a g
6 5 5 47
6 Maandag
6 40 6 22
Asch Woensdag 7 Dinsdag
7 14 6 56
8 Woensdag
7 45 7 29
9 Donderdag
8 19 8 2
10 Vrijdag
9 1 8 39
E.K.
11 Zaterdag
9 50 9 24
12 Z o n d a g
11 5 10 24
13 Maandag
- - 11 52
14 Dinsdag
1 28 0 44
15 Woensdag
2 40 2 8
16 Donderdag
3 28 3 7
17 Vrijdag
4 4 3 46
18 Zaterdag
4 38 4 22
V. M.
19 Z o n d a g
5 8 4 53
20 Maandag
5 39 5 23
21 Dinsdag
6 13 5 56
22 Woensdag
6 49 6 30
23 Donderdag
7 28 7 8
24 Vrijdag
8 10 7 47
Maria Boodschap 25 Zaterdag
8 59 8 34
26 Z o n d a g
10 6 9 31
L.K.
27 Maandag
11 37 10 49
28 Dinsdag
0 29 - -
29 Woensdag
1 55 1 16
30 Donderdag
2 59 2 31
31 Vrijdag
10
April.
Doodtij 12 en 26.
Springgtij 4 en 20.
Hoogwater bij Braamsp.
Nieuw Maan 2.
Eerste Kwartier 10 Volle Maan 18.
Laatste Kwartier 24.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
3 44 3 23
1 Zaterdag
4 25 4.5
N. N.
2 Z o n d a g
5 1 4.44
3 Maandag
5 36 5 20
4 Dinsdag
6 10 5 54
5 Woensdag
6 43 6 28
6 Donderdag
7 17 7 1
7 Vrijdag
7 52 7.34
8 Zaterdag
8 32 8 12
9 Z o n d a g
9 22 8 55
E. K.
10 Maandag
10 28 9 51
11 Dinsdag
11 52 1 18
12 Woensdag
0 37 - -
13 Donderdag
1 47 1 14
14 Vrijdag
2 40 2 16
15 Zaterdag
3 22 3 2
Palmzoudag 16 Z o n d a g
3 57 3 39
17 Maandag
4 33 4 15
1sr. Paschen. V. M.
18 Dinsdag
5 9 4 51
Verj. Z. KH. Pr.
Hend. Is. Pas.
19 Woensdag
5 49 5 29
Witte Donderdag.
20 Donderdag
6 31 6 9
Geode Vrijdag.
21 Vrijdag
7 14 6 52
22 Zaterdag
8 3 7 39
1e Paaschdag.
23 Z o n d a g
9 2 8 31
2e Paaschd. Isr.
Paasch. L. K.
24 Maandag
10 10 9 35
Isr. Paschen.
25 Dinsdag
11 32 10 50
26 Woensdag
0 15 - -
27 Donderdag
1 25 0 53
28 Vrijdag
2 28 1 58
29 Zaterdag
3 15 2 52
Verj. Prinses Juliana.
30 Z o n d a g
11
Mei.
Doodtij 12 en 26.
Springtij 4 en 19.
Hoogwater bij Braamsp.
Nieuwe Maan 2.
Eerste Kwartier 10.
Volle Maan 17.
Laatste Kwartier 24.
Nieuwe Maan 31.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
3 56 3 35
1 Maandag
4 36 4 16
N.M.
2 Dinsdag
5 11 4 54
3 Woensdag
5 46 5 29
4 Donderdag
6 21 6 4
5 Vrijdag
6 58 6 39
6 Zaterdag
7 31 7 15
7 Z o n d a g
8 12 7 51
8 Maandag
8 58 8 35
9 Dinsdag
9 54 9 25
E.K.
10 Woensdag
11 0 10 26
11 Donderdag
- - 11 36
12 Vrijdag
0 46 0 14
13 Zateroag
1 42 1 15
14 Z o n d a g
2 34 2 10
15 Maandag
4 18 2 57
16 Dinsdag
3 3 3 40
V.M.
17 Woensdag
4 45 4 24
18 Donderdag
5 31 5 9
19 Vrijdag
6 20 5 55
20 Zaterdag
7 11 6 45
21 Z o n d a g
8 3 7 37
22 Maandag
9 1 8 31
23 Dinedag
10 2 9 30
L.K 24 Woensdag
11 8 10 35
25 Donderdag
- - 11 42
26 Vrijdag
0 47 0 14
27 Zaterdag
1 50 1 19
28 Z o n d a g
2 45 2 18
29 Maandag
3 31 3 9
30 Dinsdag
4 16 3 53
N.M.
31 Woensdag
12
Juni.
Doodtij 10 en 24 Springtij 21 en 17.
Hoogwater bij Braamsp.
Eerste Kwartier 9, Volle Maan 15.
Laatste Kwartier 22.
Nieuwe Maan 30.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
4 53 4 34
Hemelvaartsdag 1 Donderdag
5 29 5 12
2 Vrijdag
6 6 5 48
3 Zaterdag
6 40 6 23
4 Z o n d a g
7 16 6 59
5 Maandag
7 53 7 34
6 Dinsdag
8 35 814
Isr. Pinksteren 7 Woensdag
9 20 8 57
Isr. Pinksteren 8 Donderdag
10 12 9 45
E.K.
9 Vrijdag
11 9 10 39
Vastendag 10 Zaterdag
- - 11 41
1e Pinksterdag 11 Zondag
0 44 0 13
2e Pinksterdag 12 Maandag
1 46 1 16
13 Dinsdag
2 44 2 16
14 Woensdag
3 37 3 11
V.M.
15 Donderdag
4 31 4 5
16 Vrijdag
5 22 4 56
17 Zaterdag
6 13 5 48
18 Z o n d a g
7 5 6 40
19 Maandag
7 55 7 31
20 Dinsdag
8 48 8 22
21 Woensdag
9 37 9 12
H. Sacramentsdag L.K.
22 Donderdag
10 29 10 2
23 Vrijdag
11 28 10 57
24 Zaterdag
0 1 - -
25 Z o n d a g
1 8 0 35
26 Maandag
2 14 1 41
27 Dinsdag
3 11 2 45
28 Woensdag
3 57 3 34
29 Donderdag
4 39 4 20
N.M.
30 Vrijdag
13
Juli.
Doodtij 10 en 23.
Springtij 2, 17 en 31.
Hoogwater bij Braamsp.
Eerste Kwartier 8.
Volle Maan 15.
Laatste Kwartier 22.
Nieuwe Maan 30.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
5 16 4 58
1 Zaterdag
5 50 5 34
2 Z o n d a g
6 24 6 7
3 Maandag
7 0 6 41
4 Dinsdag
7 33 7 16
5 Woensdag
8 7 7 51
6 Donderdag
8 47 8 27
7 Vrijdag
9 30 9 7
E.K.
8 Zaterdag
10 19 9 54
9 Z o n d a g
11 19 10 46
10 Maandag
- - 11 54
11 Dinsdag
1 8 0 31
12 Woensdag
2 22 1 44
13 Donderdag
3 25 2 54
14 Vrijdag
4 23 3 53
V.M.
15 Zaterdag
5 15 4 49
16 Z o n d a g
6 4 5 39
17 Maandag
6 51 6 28
18 Dinsdag
7 37 7 14
19 Woensdag
8 19 7 59
20 Donderdag
9 3 8 40
21 Vrijdag
9 47 9 24
L.K.
22 Zaterdag
10 38 10 11
23 Z o n d a g
11 44 11 7
24 Maandag
0 24 - -
25 Dinsdag
1 43 1 4
26 Woensdag
2 53 2 20
27 Donderdag
3 43 3 19
28 Vrijdag
4 25 4 5
29 Zaterdag
5 1 4 44
N.M.
30 Z o n d a g
5 32 5 16
31 Maandag
14
Augustus.
Doodtij 8 en 22 Springtij 5 en 30.
Hoogwater bij Braamsp.
Eerste Kwartier 6.
Volle Maan 13 Laatste Kwartier 20.
Nieuwe Maan 28.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
6 3 5 47
1 Dinsdag
6 35 6 19
Verj. H.M.
Koningin Moeder.
2 Woensdag
7 7 6 52
3 Donderdag
7 38 7 23
4 Vrijdag
8 12 7 54
5 Zaterdag
8 51 8 31
E.K.
6 Z o n d a g
9 40 9 15
7 Maandag
10 39 10 7
Verw. van Jeruzalem.
8 Dinsdag
- - 11 16
9 Woensdag
0 47 0 0
10 Donderdag
2 14 1 32
11 Vrijdag
3 20 2 51
12 Zaterdag
4 14 3 47
V.M.
13 Z o n d a g
5 1 4 38
Vastendag.
14 Maandag
5 46 5 24
Maria Hemelvaart.
15 Dinsdag
6 29 6 7
16 Woensdag
7 9 6 48
17 Donderdag
7 46 7 28
18 Vrijdag
8 24 8 3
19 Zaterdag
9 4 8 44
L.K.
20 Z o n d a g
9 53 9 27
21 Maandag
10 57 10 23
22 Dinsdag
- - 11 40
23 Woensdag
1 13 0 29
24 Donderdag
2 31 1 53
25 Vrijdag
3 23 2 59
26 Zaterdag
4 2 3 43
N.M.
27 Z o n d a g
4 36 4 20
28 Maandag
5 6 4 51
29 Dinsdag
5 35 5 21
30 Woensdag
6 6 5 51
Ver. H.M. Kon.
Wilhelmina.
31 Donderdag
15
September.
Doodtij 7 en 21.
Springtij 13 en 29.
Hoogwater bij Braamsp.
Eerste Kwartier 5.
Volle Maan 11.
Laatste Kwartier 19.
Nieuwe Maan 27.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
6 37 6 21
1 Vrijdag
7 9 6 53
2 Zaterdag
7 43 7 26
3 Z o n d a g
8 23 8 1
4 Maandag
9 12 8 46
E.K.
5 Dinsdag
10 20 9 44
6 Woensdag
11 50 11 2
7 Donderdag
0 41 - -
(Maria Geboorte) 8 Vrijdag
2 7 1 27
9 Zaterdag
3 9 2 40
10 Z o n d a g
3 58 3 33
V.M.
11 Maandag
4 41 4 20
12 Dinsdag
5 21 5 2
V.M.
13 Woensdag
5 59 5 39
14 Donderdag
6 38 6 18
15 Vrijdag
7 14 6 56
16 Zaterdag
0 40 7 30
17 Z o n d a g
8 29 8 7
18 Maandag
9 15 8 50
L.K.
19 Dinsdag
10 18 9 43
20 Woensdag
11 49 11 2
21 Donderdag
0 37 - -
22 Vrijdag
1 54 1 18
23 Zaterdag
2 49 2 25
24 Z o n d a g
3 29 3 11
25 Maandag
4 3 3 46
26 Dinsdag
4 33 4 19
N.M.
27 Woensdag
5 3 4 49
(Isr. Nieuwjaar) 28 Donderdag
5 34 5 20
29 Vrijdag
6 8 5 52
30 Zaterdag
16
October.
Doodtij 6 en 20.
Springtij 13 en 28.
Hoogwater bij Braamsp.
Eerste Kwartier 4.
Volle Maan 11.
Laatste Kwartier 19.
Nieuwe Maan 26.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
6 45 6 26
1 Z o n d a g
7 22 7 4
2 Maandag
8 7 7 43
3 Dinsdag
9 1 8 32
E.K.
4 Woensdag
10 15 9 34
5 Donderdag
11 50 11 0
6 Vrijdag
0 36 - -
Groote Verzoendag 7 Zaterdag
1 53 1.17
(Maria Geboorte) 8 Z o n d a g
2 50 2 24
9 Maandag
3 36 3 13
10 Dinsdag
4 18 3 58
V.M.
11 Woensdag
4 56 4 36
Loofhuttenfeest 12 Donderdag
5 33 5 14
Loofhuttenfeest 13 Vrijdag
6 9 5 51
14 Zaterdag
6 46 6 27
15 Z o n d a g
7 20 7 3
16 Maandag
7 59 7 39
17 Dinsdag
8 45 8 20
18 Woensdag
9 45 9 13
Loofhuttenfeest L.K.
19 Donderdag
10 58 10 20
Vreugde der Wet 20 Vrijdag
- - 11 41
21 Zaterdag
1 1 0 23
22 Z o n d a g
2 2 1 33
23 Maandag
2 48 2 25
24 Dinsdag
3 24 3 6
25 Woensdag
4 1 3 42
N.N.
26 Donderdag
4 34 4 17
27 Vrijdag
5 9 4 52
28 Zaterdag
5 47 5 28
29 Z o n d a g
6 28 6 7
30 Maandag
7 3 6 50
31 Dinsdag
17
November.
Doodtij 4 en 19.
Springtij 11 en 27.
Hoogwater bij Braamsp.
Eerste Kwartier 2.
Volle Maan 9.
Laatste Kwartier 17.
Nieuwe Maan 25.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
8 1 7 36
(Allerheiligen) 1 Woensdag
9 0 8 31
(Allerzielen) E.K.
2 Donderdag
10 12 9 33
3 Vrijdag
11 33 10 51
4 Zaterdag
0 14 - -
5 Z o n d a g
1 25 0 51
6 Maandag
2 24 1 56
7 Dinsdag
3 10 2 48
8 Woensdag
3 55 3 32
V.M.
9 Donderdag
4 34 4 14
10 Vrijdag
5 12 4 54
11 Zaterdag
5 49 5 31
12 Z o n d a g
6 26 6 7
13 Maandag
7 3 6 44
14 Dinsdag
7 28 7 20
15 Woensdag
8 21 7 58
16 Donderdag
9 10 8 44
L.K.
17 Vrijdag
10 6 9 37
18 Zaterdag
11 12 10 37
19 Z o n d a g
- - 11 50
20 Maandag
0 57 0 25
21 Dinsdag
1 53 1 25
22 Woensdag
2 41 2 18
23 Donderdag
3 28 3 2
24 Vrijdag
4 8 3 45
N.M.
25 Zaterdag
4 50 4 29
26 Z o n d a g
5 34 5 11
27 Maandag
6 21 5 57
28 Dinsdag
7 11 6 45
29 Woensdag
8 0 7 35
30 Maandag
18
December.
Doodtij 3 en 19.
Springtij 11 en 26.
Hoogwater bij Braamsp.
Eerste Kwartier 2, Volle Maan 9.
Laatste Kwartier 17.
Nieuwe Maan 24.
Eerste Kwartier.
D a g en D a t u m .
n.m.
v.m.
8 56 8 29
1 Vrijdag
9 55 9 26
E.K.
2 Zaterdag
11 1 10 27
1e Advent 3 Z o n d a g
- - 11 36
4 Maandag
0 45 0 11
5 Dinsdag
148 1 17
St. Nicolaas 6 Woensdag
2 47 2 18
7 Donderdag
3 35 3 12
Maria enbevlekte ontv.
8 Vrijdag
4 20 4 0
V.M.
9 Zaterdag
5 0 4 40
2e Advent 10 Z o n d a g
5 36 5 17
11 Maandag
6 13 5 54
12 Dinsdag
6 49 6 31
13 Woensdag
7 23 7 5
14 Donderdag
7 58 7 40
15 Vrijdag
8 39 8 19
16 Zaterdag
9 21 8 59
3e Advent L.K.
17 Z o n d a g
10 11 9 46
18 Maandag
11 9 10 40
19 Dinsdag
- - 11 42
20 Woensdag
0 51 0 16
Inwijdingsfeest 21 Donderdag
1 54 1 23
22 Vrijdag
2 54 2 26
23 Zaterdag
3 47 3 21
4e Advent N.M.
24 Z o n d a g
4 38 4 12
1e Kerstdag 25 Maandag
5 27 5 2
2e Kerstdag 26 Dinsdag
6 16 5 51
27 Woensdag
7 4 6 40
28 Donderdag
7 52 7 29
29 Vrijdag
8 41 8 16
30 Zaterdag
9 29 9 5
Oudejaar 31 Z o n d a g
19
Verklaring omtrent den Almanak.
De M a a n c i r k e l of het G u l d e n g e t a l bestaat in een tijdkring van 19 jaren, na verloop van welken de nieuwe en volle manen weder bijna op dezelfde dagen van het jaar invallen.
De E p a c t a is het getal, dat volgens den Almanak, den ouderdom der maan bij den aanvang van het jaar aanwijst, waaruit volgt, dat, wanneer de nieuwe maan op den 1n Januari invalt, de E p a c t a van het jaar nul is, doch in het volgende jaar zij e l f zal wezen, omdat het maanjaar slechts 354 dagen heeft en het Zonnejaar elf dagen meer telt. In het derde jaar daaraa zou zij alzoo d r i e en d e r t i g moeten zijn) doch men trekt, zoodra de E p a c t a dertig dagen of eene volle maan zou te boven gaan, van die getal 30 af, en krijgt dus in het gesteld geval niet d r i e en d e r t i g , doch d r i e dagen.
Men kan door middel van de E p a c t a voor elke maand den dag der nienwe maan en den ouderdom der maan op een bepaalden dag vinden.
De Z o n n e - c i r k e l is een tijdkring van 28 jaren, na verloop van welken de dagen der week weder op denzelfden dag der maand invallen.
Deze tijdkring heeft echter zijn naam niet ontleend aan den schijnbaren omloop der zon, maar aan den Zondag, of den dag aan de zon gewijd.
De Z o n d a g s l e t t e r is een der zeven, eerste letters van het alphabet, om in elk der dagen, van at den 1n Januari, te noemen. De letter, welke de Zondagen van het jaar aanwijst, wordt Z o n d a g s l e t t e r geheeten. Een schrikkeljaar heeft twee Zondagsletters, als: eene van 1 Januari tot 24 Februari, en eene andere van 25 Februari tot het einde des jaars. Daar nu de dagen der week, na een tijdsverloop van 28 jaren, met dezelfde dagnamen overeenkomen, zoo moeten na datzelfde tijpsverloop ook de Zondagsletters terugkeeien.
Watergetijen.
Wanneer de maan nieuw of vol is, heeft men te Paramaribo te 6 uren hoog, gewoonlijk 6 uren later laag water; echter maakt dit bij veelvuldige regens wel eens een weinig verschil vallende de eb alsdan vroeger in, en houdende tevens langer aan.
Men heeft hier vier dagen vóór den dag van, en vier à vijf dagen na nieuwe of volle maan spring, echter zijn de vloeden na nieuwe of volle maan sterker dan die van den voorspring, men heelt dus niet meer dan 1/3 van eene maansmaand doodtij, in welk laatste geval het water wel 3 voeten minder hoog vloeit dan met
springvloeden.
20
Men heeft de sterkste of hoogste springvloeden in de maanden April en September, ontstaande doordien de zon den vierden April en den achtsten September de breedte van Paramaribo passeert en, alsdan in overeenstemming met de maan komende het krachtigst op het water medewerkt. Echter kan men door den verschillenden stand der maan (daar zon en maan ter bekoming van hooge springvloeden samen moeten werken wel eens de hoogste vloeden in de maanden Maart, Mei of in Augustus en October hebben.
Als eenen gemakkelijken en vasten stelregel kan men in Suriname ten opzichte van de vloeden aannemen, dat het bij der maan op- en ondergang in
Beneden-Snriname hoogwater is; en dus, wanneer de maan het hoogste punt harer loopbaan of den meridiaan van Paramaribo bereikt heeft, is het aldaar laagwater, gevolgelijk is het water bij Braamapunt met eene klimmende of rijzende maan vallende, en wanneer de maan over het hoogste punt van haren cirkel gekomen en dus dalende is, dan is het water rijzende. Tengevolge van dien heeft men bij het opkomen der maan hoogwater, bij eene rijzende maan eb, bij den hoogsten stand der maan laagwater, bij dalende maan vloed, en bij het ondergaan der maan weder hoogwater.
Chronologische Cirkels.
Het Gulden-Getal 17.
De Zondagsletter BA.
De Rom. Edictle 14.
Zoncirkel 21.
De Epacta XXVI
Zons- en Maansverduisteringen.
In 1916 zullen 3 ‘Zons- en 2 Maansverduisteringen plaats hebben. In de kolonie Suriname zullen hiervan zichtbaar zijn:
De g e d e e l t e l i j k e M a a n s v e r d u i s t e r i n g op 20 Januari. Eerste aanraking met de kernschaduw 4 u. 14 min. v.m. Midden der verduistering 4 u. 59 min. v.m.
Laatste aanraking met de kernachaduw 5 u. 43 min. v.m. Grootte 0.14 (Maansmiddellijn = 1.0).
De t o t a l e Z o n s v e r d u i s t e r i n g op 3 Februari als een g e d e e l t e l i j k e verduistering. De lijn van t o t a l e verduistering loopt door het Westen van Venezuela en Columbia nabij het Panama-kanaal. Te Paramaribo begint ze ongeveer 11 u. 10 min. v.m. Grootte 2/3 van de zonneschijf.
21
De g e d e e l t e l i j k e M a a n s v e r d u i s t e r i n g op 14 en 15 Juli. Eerste aanraking 14 Juli met de kernschaduw 11 u. 39 min. n.m. Midden der verduistering 15 Juli 1 u. 5 m. v.m. Laatste aanraking met de kernschaduw 2 u. 32 m. v.m. Grootte 0.80 (Maansmiddellijn =1.0).
Seizoenen, van Suriname.
Kleine Droge Tijd.
15 Februari tot 15 April
Groote Regen Tijd.
15 April tot 15 Augustus
Groote Droge Tijd.
15 Augustus tot 15 November
Kleine Regen Tijd.
15 November tot 15 Februari
Israëlitische Feestdagen.
19 Maart.
Purim
18,19, 24 en 25 Apr.
Paschen
7 en 8 Juni.
Pinksteren
8 Aug.
Verw. v. Jeruzalem
28 Sept.
Nieuwjaar (5677)
7 Oct Groot Verzoendag
12, 13,19 Oct.
Loofhuttenfeest
20 Oct.
Vreugde der Wet
21 Dec.
Inwijdingsfeest
Algemeene Christelijke Feestdagen.
1 Jan.
Nieuwjaar
16 Apr.
Palmzondag
21 Apr.
Goede Vrijdag
23 en 24 Apr.
Paschen
1 Juni Hemelvaartsdag
11 en 12 Juni Pinksteren
3 Dec.
Eerste Advent
25 en 26 Dec.
Kerstmis
Bijzondere R.X. Feestdagen.
6 "
Drie Koningen
1 Maart Aschdag
25 Maart Maria Boodschap
22 Juni H. Sacramentsdag
29 Juni H.H. Petrus en Paul.
15 Aug.
Maria Hemelvaart
1 Nov.
Allerheiligen
2 Nov.
Allerzielen
8 Dec.
Maria Onbevl. Ontv.
22
Geslachts- en Geboortelijst van het koninklijk Huis der Nederlanden.
(Huis Oranje-Nassau.)
H. M. WILHELMINA Helena Paulina Maria, Prinses van Oranje, Koningin der Nederlanden, Geb. 31 Augustus 1880, Dochter van Willem III, Koning der Nederlanden, overleden 23 Nov. 1890 en van H.M. Adelaïde Emma Wilhelmina Thérsia van Waldeck-Pyrmont, geb. 2 Aug. 1858, Koningin-Weduwe der
Nederlanden. Gehuwd 7 Febr. 1901 met Z.K. H. Prins Hendrik Wladimir Albert Ernst, Hertog van Mecklenburg-Schwerin.
Wilhelmina Maria Sophia. Louise, Tante der Koningin, geb. 8 April 1824, gehuwd 8 October 1842 met den toenmaligen Erf-Groothertog, sedert 8 Juli 1853 regeerende Groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach. Overleden 23 Maart 1897. Uit dit huwelijk:
1o. Karel August Willem Nicolaas Alexander Michaël Bernard Hendrik Frederik Stefanus, Erf-Groothertog, geb. 31 Juli 1844, gehuwd 26 Augustus 1873 met de Erf-Groothertogin Paulina Ida Maria Olga Hendriette Catharina, geb. 15 Juli 1852, dochter van Prins Herman en Prinses Augustine, zoon van Prins Willem Ernst, geb 10 Juli 1876.
2o. Maria Alexandrina Anna Sophia Augusta Helena, geb. 20 Januari 1846, gehuwd 6 Februari 1876 met Hendrik VII, Prins van Reusz, geb. 14 Juli 1825.
3o. Elisabeth Sybila Maria Dorothea Louisa Anna Amalia, geb. 18 Februari 1854.
Willem Frederik Karel (wijlen Groot-Oom der Koningin,) Prins der Nederlanden, geb. 28 Februari 1797 te Berlijn, overleden
23
8 September 1881 nabij 's Gravenhage, weduwn. 6 Dec. 1870, van Prinses Louisa Augustina Wilhelmina Amalia, geb. 1 Febr. 1880. dochter van wijlen Koning Frederik Willem III van Pruisen, met wie hij 21 Mei 1825 gehuwd was; uit welk huwelijk twee dochters, als:
I. Wilhelmina Frederika Alexander Anna Louisa (nu wijlen). Prinses der Nederl.
geb. 5 Aug. 1828, overl. 30 Maart 1871, gehuwd 19 Juni 1850 met den toenmaligen Kroonprins, nu wijlen Koning van Zweden en Noorwegen: (Koning van af 8 Juli 1859 tot zijn overlijden 18 September 1872). Uit dit huwelijk: Prinses Louisa Josephina Eugenia, geboren 31 Oct. 1851, thans Koningin Weduwe van Denemarken.
II. Wilhelmina Frederika Anna Elisabeth Maria. Prinses der Nederlanden, geb. 5 Juli 1841, gehuwd 18 Juli 1871 met Willem Adolf Maximilliaan Karl, Vorst zu Wied, geb. 22 Aug. 1845, overleden 22 October 1907. Overleden 22 Juni 1910. Uit dit huwelijk:
lo. Prins Willem Frederik Herman Otto Karel, geb. 27 Juni 1872.
2o. Willem Frederik, geb. 26 Maart 1876.
3o. Willem Frederik Adolf Herman Victor, geb. 7 Dec. 1877
4o. Prinses Wilhelmina Frenerika Augustina Alexandrina Maria Elisabeth Louisa, geboren 24 Oct. 1880
5o. Princes Wilhelmina Augusta Frederika Maria Louisa Elisabeth, geboren 28 Januari 1883.
Wilhelmina Frederika Louise Charlotte Marianue, wijlen Groot-Tante der Koningin, geboren 9 Mei 1810, gehuwd 14 September 1830 met nu wijlen Prins Frederik Hendrik Albert van Pruisen, geboren 4 October 1800, den 21 Maart 1849 gescheiden.
Overl. 29 Mei 1883. Uit welk huwelijk:
I. Frederik Willem Nicolaas Albrecht, geb. 8 Mei 1837, Regent van het hertogdom Brunswijk sedert 27 Oct. 1885, gehuwd 19 April 1873 met Prinses Maria, dochter des Hertogs van Saksen-Altenburg, overleden 3 September 1906 uit welk huwelijk:
1o. Prins Willem Ernst Alexander Frederik Hendrik, geb. 15 Juli 1874.
2o. Prins Willem Frederik Karel Ernst Joachim Albert, geb. 27 September 1876.
3o. Prins Frederik Willem Victor Karel Ernst Alexander Hendrik, geb. 12 Juli 1880.
24
II. Frederika Wilhelmina Louisa Elisabeth Alexandrina, geb. 1 Febr. 1842, gehuwd 9 Dec. 1865 met den hertog Willem van Mecklenburg-Schwerin, wed. 28 Juli 1879.
Verjaardagen van het Koninklijk Huis.
1876.
Hendrik Wladimir Albert Ernst, Hertog van
April 19.
Mecklenburg-Schwerin, Prins-Gemaal van H.M.
Koningin Wilhelmina der Nederlanden
1909 Juliana Louise Emma
Marie Wilhelmina, Prinses a 30.
van Oranje-Nassau, Hertogin van Mecklenburg, enz., dochter van H.M.
Koningin Wilhelmina en Z.K, H. Prins Hendrik
1841.
Wilhelmina Frederika Anna Elisabeth Maria, Juli 5.
dochter van wijlen Z.K.H.
Prins Frederik (Gehuwd met den Prins zu Wied
1858.
Adelaïda Emma
Wilhelmina Thérèse van Aug. 2.
Waldeck-Pyrmont, Koningin-Moeder.
Weduwe van Z.M. Willem III
1880.
Wilhelmina Helena Paulina Maria, Prinses van Oranje, Aug. 3.
Koningin, Dochter van Z.M. Willem III.
Ministers van kolonien, sedert 1848.
G.L. Baud, benoemd 21 November 1848 tot 18 Juni 1849 E.B. van den Bosch, tot 1 November 1849
C.F. Pahud, tot 1 Januari 1856 Mr. P. Meijer, tot 18 Maart 1858 J.J. Rochussen, tot 1 Januari 1861
Mr. J.S, Losij. Minister v. Marine, tijdelijk tot 9 Januari 1861 Jhr. J.P. Cornets de Groot van Kraijenburg, tot 14 Maart 1861 Mr. J, London, tot 1 Februari 1662
G.H. Uhlenbeek, tot 4 Januari 1863
G.H. Betz, Minister van Financiën, tijdelijk tot 2 Februari 1863 J.D. Fransen, van der Putte, tot 30 Mei 1866
Mr. P. Meijer, tot 16 September 1866 N. Trakranen, tot 19 Juli 1867 J.J. Hasselman, tot 4 Juni 1868 E. de Waal tot 15 November 1870
L.G. Frox, Minister van Marine, tijdelijk, tot 4 Januari 1871 Mr. P.P. van Bosse, tet 6 Jul, 1872
J.D. Fransen van de Putte, tot 27 Augustus 1874
25
Mr. W. Baron van Goltstein, tot 11 September 1876 Mr. F. Alting Mees, tot 3 November 1877
Mr. P.P. van Bosse. Minister van Staat. tot zijn overlijden 21 Februari 1879 Jhr. H.O. Wichers, Minister van Marine, tijdelijk, van 26 Februari tot 12 Maart 1879
O. van Rees, tot 20 Augustus 1879
Mr. W. Baron van Goltstein tot 1 September 1882 Jhr. Mr. W.M. de Braauw, tot 23 Februari 1883
W.V. van Erp Taalman Kip, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 23 April 1883
F.G. van Bloemen Waanders tot 24 November 1883
A.W.P. Weitzel, Minister van Oorlog, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 26 Februari 1884
Mr. J.P. Sprenger van Eijck, tot 20 April 1888 Mr. L.W.C. Keuchenius, tot 27 April 1890 Mr. A.E. Baron Mackay, tot 20 Augustus 1891 Mr. W.K. Baron van Dedem, tot 8 Mei 1894 Mr. J.H. Bergsma, tot 26 Juli 1897
Mr. J.T. Cremer, tot 31 Juli 1901
Jhr. Mr. T.A.J. van Asch van Wijck, opgetreden 1 Aug, 1901 overleden 9 September 1902
J.W. Bergansius. Minister van Oorlog, tijdelijk belast met het beheer van het Departement
A.W.F. Idenburg, tot 15 Februari 1905 Mr. D. Fock, tot 10 Mei 1908
A.W.F. Idenburg, tot 15 Augustus 1908 J.H. de Waal Malefijt, tot 29 Augustus 1913 Mr. Th.B. Plevte, opgetreden 30 Augustus 1913.
Gouverneur van Suriname, gerangschikt naar de jaren van opvolging.
1665-1667 Maurits de Rama, Bevelhebber
1667-1669 Abraham Krijnssen, Kommandeur
1669-1671 Philip Julius Lichtenbergh, Gouverneur
1671-1677 Pieter Versterre, Luitenant-Gouverneur
1677 Abel Thisso. Kommandeur a.i.
1677-1678 Tobias Adriaenssen, Kommandeur
1678 Abel Thisso, Kommandevr a.i.
1678-1680 Johannes Hensius, Gouverneur
1680 Everhard van Hemert, Kommandeur a.i.
1680-1683 Laurens Verboom, Kommandeur a.i.
1683-1688 Cornelis van Aerssen v. Sommelsdijk,
Gouv.-Gener.
1688-1689 Abraham v. Vrededburgh. Komm.
Gouv.-Cener. a.i.
26
1689-1996 Jan van Scharphuizen,
Gouverneur-Generaal
1696-1707 Mr. Paul van der Veen,
Gouverneur-Generaal
1707 Mr. Wilhelm de Gruyter.
Gouverneur-Generaal
1707-1710 Franç. Anthony de Raineval. Komm.
Gouv-Gen. a.i.
1710-1715 Joh. de Goyer. Gouverneur-Generaal
1715-1716 Franç. Anthony de Raineval, Komm.
Gouv.-Gen. a.i.
1716-1717 Johan Mahony, Gouverneur-Generaal
1717-1718 Franç. Anthony de Raineval, Komm.
Gouv. Gen. a.i.
1718-1721 Johan Coutier, Gouverneur-Generaal
1721-1722 Franç. Anthony de Raineval, Komm.
Gouv.-Gen. a.i,
1722-1727 Hendrik Temminck,
Gouverneur-Generaal
1727-1728 Johan Gley, Kommandeur
Gouverneur-Generaal a.i.
1728-1734 Mr. Carel Emelius Henry de Cheusses,
Gouv.-Gen.
1734 Johan Franç. Cornel. de Vries. Komm.
Gouv.- Gen: a.i.
1734-1735 Jacob Alexander Henry de Cheusses,
Gouv.-Gen. a.i.
1735 Johan Franç. Cornel. de Vries, Comro.
Gouv.-Gen. a, i.
Door 't overlijden van J.F, C. de Vries, namen de Raden van het Hof van Politie en Crimineele Justitie het Bestuur voorloopig over, van 20 Juni 1735 tot op den 27n Dec. 1735
1735-1737 Johan de Raije, Heer van Breukeier
waard, Gouv.-Gen.
1738-1738 Gerard van de Schepper, Komm.
Gouv.-Gen. a.i.
1738-1742 Gerard van de Schepger;
Gouverneur-Generaal
1742-1751 Mr. Jan Jacob Mauricius, Gouv.-Gen.
Hendrik Ernst Baron van Spörke, Mr. Carel Bosschaert en Mr. Jeronimo de Swart Stenis, Commissarissen tot onderzoek naar de klachten tegen den Gouv. Gen. Jan Jacob Mauricius in 1750
1751-1752 Hendrik Ernst Baron van Spörke,
Gouv.-Gen. a.i.
1752-1754 Wigbold Crommelin, Komm. Gouv.-Gen.
a.i. 1
1754-1756 Pieter Albert van der Meer, Gouv.-Gen.
1756-1757 Jan Nepveu, Gouv.-Gen. a.i.
1757 Wigbold Crommelin, Gouv.-Gen.
1757-1768 Wigbold Crommelin, Gouv-Gen.
1768-1770 Jan Nepveu, Gouverneur Generaal a.i.
1770-1779 Jan Nepveu, Gouverneur Generaal
1779-1780 Bernard Texier, Gouverneur Generaal a.i.
1780-1783 Bernard Texier, Gouv.-Gen.
1783-1784 Mr. Wolph. J. Beeldsnijder Matroos.
Gouv.-Gen a.i.
1784-1790 Mr. Jan Gerard Wichers, Gouv.-Gen.
1790-1792 Jurriaan Franç. de Friderici, Komm.
Gouv.-Gen. a.i.
1792-1802 Jurriaan Franç. de Frederici, Gouv.-Gen.
1802-1803 Willem Otto Bloys van Treslong,
Gouv.-Gen. a.i.
1303-1804 Pierre. Berrangier, Csmmissaris-Generaal
Sir Charles Green, en Samuel Hood, Fdgelsche bevelhebbers, nemen de kolonie Suriname den 28n April 1814 bij capitulatie over.
27
Engelsch Tusschenbestuur.
1804-1805 Sir Charles Green, GouverneurG-eneraal
1805-1808 William Carlion Hughes,
Luit.-Gouverneur
1808-1809 Sir John Wardldau, Luit. Gouv. a.i.
1809-1811 Charles Graaf Bentinck, Gouv. Gen.
1811-1816 Pinson Bonham, Luit.-Gouv.
1816 William Benjamin van Panhuys,
Gouv.-Gen.
27 Febr. 1816 neemt de kolonie van de Engelschen over,
1816-1822 Mr. Cornelis Reinhart Vailhant,
Gouv.-Gen. a.i.
1822-1827 Abraham de Veer, Gouv.-Gen.
1827-1828 Johannes van den Bosch,
Commissaris-Generaal
1828-1831 Paulus Roelof Cantz'laar, Gouv.-Gen.
1831 Mr. Evert Lodolph Bn. v. Heeckeren,
Gouv.-Gen. a.i.
1831-1838 Mr. Evert Ludolph Bn. v. Heeckeren,
Gouv.-Gen.
1838-1839 Mr. Phiippus de Kanter, Gouv.-Gen. a.i.
1839-1842 Julius Constantijn Rijk, Gouverneur-
Generaal
1842 Mr. Philippus de Ksnter, Gouv.-Gen, a.i.
1842-1845 Burchard Jean Elias, Gouv.-Gen.
1845 Mr. Philippus de Kanter, Gouv.-Gen. a.i.
1845-1853 Reinier Frederik Baron van Raders,
Gouverneur
1852 Mr. Philippus de Kanter, Couverucur a.i.
1852 Coenraad Aarends, als oudste vd Kolon.
Raad
1852-1855 Jhr. Johan George Otto Stuart von
Schmidt auf Altenstadt, Gouverneur
1855-1859 Charles Pierre Schimpt, Gouverneur
1859-1867 Reinhard Frans van Lansberge,
Gouverneur
1867-1873 Willem Henprik Johan van Idsinga,
Gouverneur
1873-1882 Jhr. Cornelis Ascanius van Sypesteyn,
Gouverneur
1882-1885 Johan Herbert August Willem Baron van
Hcerdt tot Eversberg, Gouverueur
1885-1888 Mr. Hendrik Jan Smidt, Gouverneur
1888-1889 Mr. Warmolt Tonckens JLz., Gouverneur
a.i.
1889-1891 Jhr. Mr. Maurits Adriaan de Savornin
Lohman, Gouv.
1891-1894 Jhr. Mr. Titus Anthonv Jacob van Asch
van Wijck, Gouverneur
1894 Mr. Warmolt Tonckens JLz., Gouverneur a.i. van 14 Mei - 14 Sept.
1894-1896 Jhr. Mr. Titus Anthony Jacob van Asch
van Wijck Gouverneur
1896-1899 Mr. Warmolt Tonckens JLz. Gouverneur
1899 Mr. Jan Wouter van Oosterzee,
Gouverneur a.i. van 5 Juni - 18 December 1899 Mr. Warmolt Tonckens JLz. Gouverneur Mr. Jan Wouter van Oosterzee.
Ondervoorzitter van
28
den Raad van Bestuur, wordt door den Gouverneur, die op medisch advies rust moet nemen, en zich met den gang van zakan niet mag inlaten, overeenkomstig art. 28bis van het Regeerings-Reglement, bij proclamatie dd. 5 Juli 1901,
opgedragen tijdelijk het dagelijksch beleid van zaken op zich te nemen.
Mr. Warmolt Tonckens JLz. Gouverneur, bij proclamatie dd. 21 Juli 1902 het dagelijksch beleid van zaken weder in handen genomen hebbende, treadt echter af 4 October 1002.
1902-1905 Cornelis Lely, Gouverneur
1905.
David Hendrik Havelaar, Gouverneur a.i.
van 12 September - 18 November
1905-1908 Alexander Willem Frederik Idenburg.
Gouverneur
1908 Mr. Pieter Hofstede Crull, Gouverneur
a.i. van 28 Februari - 10 Augustus
1908-1911 Mr. Dirk Fock. Gouverneur
1911 Hendrik Dirk Willem Barou van Asbeek.
Gouveraanvaardt het Bestuur.
Gouverneurs van Curaçcao.
sedert den tijd waarop Curaçcao en de overige W.I. eilanden administratief gescheiden zijn van de kolonie Suriname.
1848-1849 Rutgers Hermanus Esser
1849-1854 Jhr. Isaac Johannes Rommelman Elsevier
Jr.
1854-1856 Mr. Jocob Bennebroek Gravenhorst
1856-1859 Reihhart Frans van Lansberge
1359-1866 Johannis Didericus Crol
1866-1870 Mr. Abraham Matthieu de Rouville
1870-1877 Herman François Gerardus Wagner
1877-1880 Hendrik Bernardus Kip
1880-1882 Joh. Herb. Aug. Willem Baron v. Heerdt
tot Eversberg
1882-1890 Nicolaas van den Brandhof
1890-1901 Mr. Charles Augustinus Henry Barge
1901-1909 Jhr. J.O. de Jong van Beek en Donk
1909 Mr. J.A. Nuyens
Verjaardagen van vorsten,
van welker Mogendheden de Consuls in de kolonie gevestigd zijn.
Italië
[huis Savoye]
Victor Emanuel Ferdinand Maria Januara [Victor Emanuel III], Koning van Italië, gehuwd met
Nov. 11
29
1869 Prinses Héléne van Montenegro, geb. 27 December 1872
Duitschland.
[huis van Hoheuzollern]
1859 Frederik Willem Victor
Albert [Wilhelm II], Jan. 27
Duitsche Keizer, Koning van Pruisen, gehuwd 27 Febr. 1881 met Prinses Auguste Victoria Frederika van Schleswig-Holstein, geb. 22 Oct. 1858
Groot-Brittannië.
[huis Saksen-Koburg-en Gotha]
1865 George Frederik Ernst
Albert [George V], Koning Juni 3
van Groot-Brittannië en Ierland, Keizer van Indië, gehuwd 6 Juli 1893 met Victoria Mary, Prinses van Teck, geb. 26 Mei 1867
België.
[huis Saksen-Koburg-Gotha]
1875 Albert I, koning der
Belgen, gehuwd 2 Oct.
April 8
1900 met Elisabeth, Hertogin in Beieren
Franrijk.
1860 Raymond Poincaré,
President, gekozen 27 Januari 1913
Aug. 22
Noorwegen.
[huis Holstein]
1872 Haakon VII [vroeger Prins Karl] van Denemarken, Juli 2
Koning van Noorwegen, tot Koning gekozen 18 Nov. 1905, gehuwd met Prinses Maud van
Groot-Brittannië en Ierland
Ver. Staten van Noord-Amerika.
Woodrow Wilson, President, gekozen 5 Nov. 1912 voor 4 jaar, met ingang van 1 Maart 1913.
Venezuela.
Juan Vineente Gomes, gekozen 19 April 1910.