De Gids. Almanak voor Suriname 1917 · dbnl

De Gids. Almanak voor Suriname 1917

bron

De Gids. Almanak voor Suriname 1917. Z.n., Paramaribo 1916

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_gid003191701_01/colofon.php

© 2013 dbnl

Voorwoord.

L.S.

Bij de verschijning van den 2den jaargang van den Almanak voor Suriname ‘De Gids’ 1917 brengen de uitgevers dank aan atlen, die hun met de meeste welwillendheid de noodige gegevens verstrekten, waardoor wij iedereen de verzekering geven, dat deze gids de ware gids voor Suriname is.

Dat de eerste jaargang geheel beantwoorden zou aan hare roeping, mocht niemand verwachten, hoe omzichtig wij bij het samenstellen ook te werk gingen. Het was dus een verrassing voor de uitgevers, spoedig na het verschijnen van de eerste uitgifte zulke blijken van sympathie te mogen ontvangen van de pers en andere bevoegden, waarbij o.m. aangemerkt werd, dat de uitgifte van een jaarboek op den juisten tijd een gerief is, hetgeen niet van alle in deze kolonie verschijnende jaarboeken gezegd kan worden.

Van verschillende begunstigers ontvingen wij welgemeende wenken, welke wij zoo

getrouw mogelijk wenschen te volgen. En daar wij ‘De Gid’ tot een nuttig handboek

voor iedereen van elken stand, wenschen te maken, zullen wij elke terechtwijzing

blijven waardeeren.

2

In dit werk hebben wij sommige opgaven, in den eersten jaargang, die ongewijzigd zijn gebleven, achterwege gelaten, waarvoor wij in de plaats nieuwe aanvullingen deden; o.a. hebben wij gemeend, geen waardeloos werk te verrichten, met den inhoud te verrijken met de biografie - voorzoover wij ovel de gegevens kunnen beschikken - van een onzer verdienstelijke en kundige mannen, die ons in het afgeloopen jaar door den dood ontvallen is,

Mocht ‘De Gids’ gedurende het jaar 1917 dichter tot zijn doel genaderd zijn, zal dit een spoorslag zijn voor de uitgevers, om op dit pad te blijven voorschrijden, zich steeds in de gunst der Surinaamsche maatschappij aanbevelende.

Paramaribo, December 1916.

DE UITGEVERS.

Dr. Guillaume Jean Vanier.

5

Dr. Guillaume Jean Vanier.

Gu i l l a u m e J e a n Va n i e r , zoon van A b r a h a m en C h r i s t i n a Va n i e r , werd geboren te Paramaribo op 8 Juli 1854. Hij bezocht eerst de St. Paulusschool en het laatst de school van den onderwijzer N. v a n M e e r t e n . N a het verlaten der school koos hij de studie der medische vakken als de zijne. Af en toe vertoefde hij in het Militair Hospitaal, alwaar hij zonder bepaald leerling te zijn, zijnen aanleg ontwikkelde. Van den heer A. Ve r r i j n S t u a r t , redacteur van het toenmaals verschijnend koloniaal nieuwsblad De West-Indiër, nam hij Latijnsche lessen.

In 1869 vertrok hij naar Nederland om op kosten van zijn vader te studeeren, onder toezicht van den predikant B r i n k g r e v e r . Hij volgde de lessen op het gymnasium te Tiel, en na den cursus doorloopen te hebben, liet hij zich opnemen als medisch student aan de universiteit te Utrecht.

Daar gedroeg hij zich als een echt student. Hij legde groote wijs- en geestkracht

aan den dag. Bij zijne medestudenten was hij gezien en bemind. Onder dezen telde

hij bekende mannen der Nederlandsche litteratuur, als K l o o s , G o r t e r , P e r k ,

Ve r w e y e.a. Van hen genoot hij de eer, tot president gekozen te worden van de

studentenvereeniging. In een wetenschappelijk jaarboek, ‘Studenten Almanak’, dat

door deze club uitgegeven werd, kwamen van zijne hand naast de wetenschappelijke

onderwerpen, verscheidene aardigheden in typisch Surinaamschen trant voor. Heel

geestig wist hij o.m. Surinaamsche spreekwoorden en zegswijzen uit te leggen,

toestanden te illustreeren, en werkte op deze manier middellijk mede om Suriname

levendig te houden in den studentenkring en bij de overige lezers van den Studenten

Almanak.

Dat het zonnetje niet altijd even helder in het water blijft schijnen, zou niemand minder dan hij spoedig moeten ondervinden. Moeilijke dagen braken voor den student aan, welke zijne wilskracht en zijn doorzettingsvermogen op zwaren proef stelden.

Te midden zijner studie kreeg hij bericht, dat zijn vader in ongunstige financieele positie geraakt was en niet langer onderhoud- en studiekosten voor hem bestrijden kon. Een bedenkelijk geval! In de volle vaart geremd door eene tijding, die hem zou moeten doen beslissen wat hem nu te doen stond.

Ver van het ouderlijk huis, plotseling voor het feit te staan, zichzelf door het leven heen te moeten werken en bovendien voor verdere studie zorgen!

Dit alles ontmoedigde echter den begaafden student niet. Het zou hard tegen hard, het zou veel lijden en strijden kosten, doch hij verloor den moed niet. Hoe hooger de golven sloegen, met des te vaster hand vatte hij het roer van zijn scheepje en stevende door de orkanen des levens. In korten tijd legde hij het examen af als hulpapotheker. Dit was voor hem eene ware uitkomst. Zoo kon hij als hulpapotheker werkende, verder in de medische vakken studeeren. En spoedig daarna zien wij hem als scheepsdokter op een Oost-Indiëvaarder. Gedurende twee jaren reisde hij als zoodanig. Onderwijl gevoelde hij lust om te studeeren als officier van gezondheid, teneinde zich in de Oost te vestigen. Dit was echter tegen den wil van vader. Deze verzette zich met alle kracht ertegen. Dus zette hij werkende, voor eigen rekening zijne studie voort. In 1884 promoveerde hij te Leiden als doctor.

Welke toekomstplannen hij zich ook voorstelde, andermaals moest hij toegeven aan

den drang der omstandigheden, die veranderingen hierin brachten. Zijne moeder

overleed in Demerara, alwaar het gezin middelerwijl gevestigd was. Zijn vader vond

het raadzaam en goed voor hem, dat hij zich in Demerara vestigde. En op diens raad

verliet Doctor Va n i e r Nederland, waar hij 19 jaren vertoefd heeft, in welken tijd

hij al de graden, van student tot doctor, en daarbij van hulpapotheker, doorloopen

heeft, om zich naar West-Indië, niet naar - maar over Suriname, naar Britsch-Guyana

te begeven.

7

Aldaar aangekomen deed hij praktijk als particulier geneesheer. Met dokter

Ve e n d a m , een Surinamer, heeft hij vruchtbare samenwerking gehad, en de Britsche naburen spreken steeds met lof van deze begaafde zonen van Suriname.

In 1887 overleed ook zijn vader. Nu brak voor doctor Va n i e r de tijd aan, om zijne gaven te wijden aan zijn land en zijne landgenooten. Hoe gastvrij de vreemde bodem hem ook ontving, zijn vaderland duldde niet, dat deze vruchten alleen door anderen zouden gesmaakt worden. Het ‘Terug naar het vaderland!’ deed zich sterker gevoelen, en met achterlating van veel, dat hem dierbaar geworden was gedurende het éénjarig verblijf in Demerara, keerde hij begin 1888 naar zijn vaderland, waar hij op eervolle wijze ontvangen werd.

Met de terugkomst van dezen waardigen zoon des lands was echter niet ieder even gediend. In den kring der medici schijnt naijver een grooten rol gespeeld te hebben.

Ja zelfs werden hem lagen gelegd, die hij, dank zijne groote kennis, ontkwam, zijne tegenstanders eerbied inboezemende voor zijne scherpzinnigheid.

Een toentertijd zich voorgedaan geval, dat de pennen in beweging bracht en door het publiek angstvallig gadegeslagen werd, bracht maar al te duidelijk aan het licht, dat de chef van het Militaire Hospitaal, dokter S c h e l k l y , aan den spits der tegenstanders was.

Deze bejegende Dr. Va n i e r op zoo verachtelijke wijze toen laatstgenoemde, zich bezorgd makende over een patiënt, dien hij in een tijdsverloop van 10 dagen 2 malen behandeld had, met hem in gedachtenwisseling te willen treden omtrent patient's huidigen toestand. De man was n.b. op aandrang van Dr. Va n i e r zelf dien dag in het Militair Hospitaal gebracht.

Den volgenden morgen vroeg werd hij bij den Inspecteur ontboden. Meenende dat de Inspecteur van den Geneeskundigen Dienst bedoeld werd, antwoordde hij, dat Z.E.G. hem binnen het uur kon verwachten.

Geen half uur er na kreeg hij van den Inspecteur van Politie een onverwacht bezoek.

Deze stelde hem vragen omtrent den patiënt o.a.: ‘Als hij sterft, zoudt u kunnen

opgeven waaraan hij gestorven is?’ ‘Zou u aan vergiftiging denken?’ Op beide vragen

antwoordde hij ontkennend. Aan den apotheker S e i l e r

werd gevraagd naar copieën van de recepten. Dr. Va n i e r verzocht dien ze te weigeren, tenzij schriftelijk gevraagd door het Openbaar Ministerie, vertegenwoordigd door den Procureur-Generaal, (de geheimhouding van zijn recept om den Chef van het Militair Hospitaal in het dwaalspoor te laten, teneinde hem beter te kunnen vangen).

In den nacht overleed de patiënt ook.

Den volgenden morgen vervoegde Dr. Va n i e r zich op het kantoor van den

Commissaris van Politie. Op zijne navraag kreeg hij ten antwoord, dat het optreden der Politie op last van den Procureur-Generaal zou zijn geschied.

Hij ging ook naar het Parket en liet zich bij den Procureur-Generaal Va n D o o r n aandienen. Daar vroeg hij dat eene lijkschouwing worde gedaan, bij te wonen door hem en driezijner collega's, door hem te kiezen.

‘Mijnheer’ antwoordde de Procureur-Generaal, ‘de lijkschouwing zal geschieden, en zal geschieden uit een strafrechterlijk en niet uit een medisch oogpunt.... Ik heb bezwaar getuigen daarbij toe te laten. De Wet machtigt mij twee Doctoren te benoemen, dat zal ik doen. Meneer, ik kan geen collega's van u, die u kiest, toelaten.’

Ook Dr. Va n i e r mocht de schouwing niet bijwonen.

De lijkschouwing werd dan gedaan, en er is geen spoor gevonden van vergiftiging door arsenicum, waarvan Dr. Va n i e r verdacht was. Deze liet dan ook niet na, den Chef van het Militair Hospitaal redicul te stellen in een brief, die gepubliceerd werd in De West-Indiër.

Nog eene passage, voorgaande het bovenbeschrevene, aan den ingang van het Militair Hospitaal. verhaalt hij:

‘Ik was aan het Hospitaal vóór patiënt. Staande aan den ingang, blikte ik in 's portier's huisje, en zag den portier in eenen hobbelstoel met uitgestrekte beenen liggen in eene rustige siesta.

Het ging me aan het hart hem daaruit te wekken. Maar ik bedacht dat het wel moest en ik zette mij aan den arbeid:

dolcessimo: “Portier!”

Een zacht wegstervend snurkje is het eenig antwoord -

dolce: “Portier!”

9

Hij trekt het rechterbeen, schurend over den vloer, in labiel wiegelende kniehoekstelling. Een zucht, een snork, een grommeling!

Ik vermande me.

forte: Portier!’

Hij slaat wild de oogen op, springt overeind, staart mij barsch in het aangezicht, glijdt met opnemenden blik langs mijne gestalte van omlaag naar omhoog, toen nog eens en nog eens, en laat toen, voor den derden maal, mijn zenith in het vizier hebbend, zijn blik rusten op mijn boogen hoed.

Ik voel me als een die zich niet vrij weet van schuld, en vraag maar dadelijk heel beleefd, of ik den Officier van de Wacht spreken mocht?

- ‘Neen meneer!’

Dat was een antwoord, even beslist als spartaansch, en werd uitgesproken met het gezicht en op den toon waarop men zegt: scheer je weg!

Ik dacht: o mijn portier, wat ben je boos! Maar je hebt eigenlijk wel een beetje gelijk, want hoor eens, 't is niet plezierig op een regenachtigen Zondagnamiddag, als je meent een rustig uurtje vrijaf van dienst te hebben, en in je gemakkelijken stoel een uiltje ligt te knappen, zoo plotseling uit je genoegelijken dommel opgeschrikt te worden door iemand die je aanziet voor een lijkbidder!

Ja waarlijk, ik geloof dat hij me voor zoo'n functionaris aanzag, want hij bleef maar aldoor kijken naar mijn hoogen hoed. Maar na zijn afbijtend antwoord kwam er iets spotachtigs in dien blik.

Ik bleef hem aanzien in open verwachting van eene explicatie.

Hij bleef mij aanblikken, en zweeg.

Maar plotseling zag ik zijn mondhoeken zich plooien tot een groffen grijns. Dat maakte mij op mijn beurt ietwat kregel, en ik verbrak de stilte en vroeg:

- ‘Waarom mag ik den Officier van de Wacht niet spreken!’

- ‘Omdat hij er niet is!’ - en voort rolde zijn lach, toen hij dit leukweg geantwoord had, en hij wendde zich van mij af- en ging door het geopend venster in den tuin kijken.

Daar stond ik, geslagen op het eigen oogenbik dat ik meende mij flink te hebben

gehouden!

En geslagen door den man dien ik op dat oogenblik noodig had vóór alles!

Ik beken dat ik nooit zoeter broodjes gebakken heb. Ik naderde een paar stappen, sprak hem aan op den vleiendsten toon, vertelde wie ik ben, en dat ik een zéér zieken patiënt had die oogenblikkelijk zou worden ingebracht, en verzocht hem den Officier van de Wacht even de boodschap te willen sturen dat ik in het Hospitaal was om inlichtingen te geven, omdat ik den patiënt te voren behandeld had.

- ‘Dan zal ik wachteg tot de patiënt hier is!’ beet de Cerberus mij toe.

Ai! dacht ik, de hardheid van dezen haatdragenden mensch schijnt niet te vermurwen.

Wat te doen?...

Het begon middelerwijl te regenen. Het begon te plasregenen.

En ik stond buiten aan den ingang van 's portiers huisje, en de portier noodigde mij niet binnen.

Ik stak mijne paraplu op - met meer omhaal dan voor deze operatie gemeenlijk strikt noodig is. Hij deed of hij 't niet zag.

En ik stond te wachten... en ik vond het niet plezierig...

Daar viel me plotseling een ondeugende gedachte in.

Snel liep ik het pad af dat helt naar het groote achtergebouw. En inderdaad, het gebeurde als ik verwacht had.

De portier was me achterna gesneld en hield me halverweeg staande.

- ‘Waar gaat u heen, meneer?’

Ik was gedekt door mijn regenscherm. Hij stond zonder zoo'n toestel in den plasregen, en in zijn hemdsmouwen.

Ik keek hem op mijn beurt spottend aan, kuchte, en antwoordde zoo langzaam als ik maar kon:

‘Ik.... wou.... naar.... het.... achtergebouw.... U.... hebt.... gezegd.... dat.... U....

den.... Officier... van... de.... Wacht.... zou... laten.... roepen.... als.... de... Patiënt....

hier.... is...?... Nu.... voelt.... U.... wel.... dat.... het.... regent.... Daarom.... wou.... ik...

zoolang.... daar.... achter... in.... de... galerij.... gaan.... wachten...

11

“Dat wil zeggen, met mijn verlof meneer?”

- “O.... moet.... ik.... U.... daarvoor.... verlot.... vragen...?.... Dat.... wist.... ik....

niet.... Maar... U... wordt zoo nat, wou U soms van mijn paraplu gebruik maken?”

De Cerberus keek, of hij me wou opeten. Ik lachte, zei “dag meneer!” en ging terug, de poort uit, uit het Hospitaal.’

Deze geschiedenis noemde Dr. Va n i e r ‘de eerste Hospitaalscène’ oftewel

‘Ingang-scène’. -

*

*

Steeds ging hij met vastberadenheid te werk, en - mocht het soms iemand lijken of Dr. Va n i e r waaghalzerij uithaalde, het kwam spoedig uit, dat men hier te doen had met een geneesheer, die zeker was van zijne zaak, en het uiterste middel toepaste, dat het menschelijk genie gegeven is.

In 1891 werd hij benoemd tot lid van de Commissie tot onderzoek naar de ziekte der Melaatschheid.

Van de Geneeskundige Commissie maakte hij sedert 1896 deel uit, en van de Permanente Pharmacopae Commissie bekleedde hij het voorzitterschap.

Hij was leeraar aan de Geneeskundige School.

Verscheidene geneesheeren hebben hunne leiding geheel of gedeeltelijk aan hem te danken, en het is niet te veel gezegd dat onder dezen onze beste medici zijn.

Bij zijne leerlingen stond hij hoog in achting niet alleen, maar bestond er een aanhankelijkheid jegens den meester, die zich oploste in vriendschap. En naarmate hij bij eenen leerling aanleg bespeurde, gevoelde hij zich tot dezen bijzonder aangetrokken, en na het voleindigen van den studietijd bleef de vriendschap onderhouden.

Vanaf 1896 was hij wijkgeneesheer, tot hij in 1914 werd aangeschreven om wegens het bereiken van den leeftijd van 60 jaar eervol ontslag aan te vragen. Deze maatregel werd op hem toegepast om geene andere reden, dan om tot de gewijzigde regeling in de armenpraktijk te geraken, welke kort daarna ingevoerd is. Als particulier geneesheer en leeraar heeft hij tot de laatste dagen zijns levens gearbeid.

Maar niet alleen op medisch gebied, ook anderszins heeft

Dr. Va n i e r zijn vaderland gediend. Hij had zitting in de Koloniale Staten van 1895-1900.

De litteratuur had in hem een beoefenaar van naam. De vertaling uit het Engelsch in Nederlandsche dichtmaat van de operettes ‘Geisha’, Yankee Consul en ‘De Mikado’

zijn produkten van zijnen geest, en de opleiding en succesvolle opvoering en wederopvoeringen getuigen van zijnen tact.

In het jong opgerichte ‘Comité tot bevordering der Toonkunst in Suriname had hij zitting in de Commissie van Advies.

Sinds October 1891 was hij gehuwd met mejuffrouw L o u i s e S e i l e r , aan wier zijde hij op Zaterdag 20 Mei 1916 het leven vol arbeid en moeite, afgewisseld met succes en genot, aflegde.

Het stoffelijk overschot werd in den namiddag van 21 Mei d.a.v. door de studenten uitgedragen en door zijn koetsier, op eigen verlangen, geleid naar den Nieuwen Oranjetuin. Meer dan 60 kransen uit alle standen toegezonden, versierden den stoet.

Hier onderscheidde men de elites, den middenstand, mannen en vrouwen uit de lagere volksklasse, zelfs koelies, Aan de groeve werd het woord gevoerd door Ds. D e H a a n , gevolgd door den Chef van het Militair Hospitaal. Dr. A.L. S c h e n k , en door den student S. D r a g t e n , namens de studenten der Geneeskundige School.

Eene photo van het graf is genomen.

Het initiatief een monument op te richten voor den Surinaamschen genie, waarvoor reeds medewerking toegezegd is, moet even als vele andere zaken, op betere tijden wachten.

Met Dr. Va n i e r is heengegaan een der kranigste medici die Suriname geleverd

heeft; een man, die niet voor zichzelf geleefd, - die de gaven, hem geschonken, ruim

aan anderen medegedeeld heeft, een man, dien vooral de medische- en de kunstwereld

in aandenken mogen houden.

13

Kalender 1917 met opgaaf van Hoogsten Waterstand te Braamspunt.

Januari.

Doodtij 2 en 18.

Springtij 10 en 25.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 8.

Laatste Kwartier 16.

Nieuwe Maan 23.

Eerste Kwartier 29.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

10 37 9 55

Nieuwjaar.

1 Maandag

11 59 11 18

2 Dinsdag

0 38 - -

3 Woensdag

1 46 1 16

4 Donderdag

2 42 2 17

5 Vrijdag

3 28 3 7

6 Zaterdag

4 7 3 50

7 Z o n d a g

4 42 4 25

V.M.

8 Maandag

5 14 4 59

9 Dinsdag

5 45 5 30

10 Woensdag

6 15 6 0

11 Donderdag

6 45 6 30

12 Vrijdag

7 16 6 59

13 Zaterdag

7 52 7 34

14 Z o n d a g

8 35 8 11

15 Maandag

9 28 8 59

L.K.

16 Dinsdag

10 39 9 57

17 Woensdag

- - 11 21

18 Donderdag

0 51 0 6

19 Vrijdag

2 5 1 28

20 Zaterdag

3 6 2 35

21 Z o n d a g

3 57 3 31

22 Maandag

4 43 4 20

N.M.

23 Dinsdag

5 27 5 5

24 Woensdag

6 8 5 47

25 Donderdag

6 48 6 28

26 Vrijdag

7 29 7 8

27 Zaterdag

8 13 7 51

28 Z o n d a g

9 2 8 38

E.K.

29 Maandag

10 2 9 32

30 Dinsdag

11 16 10 39

31 Woensdag

Februari.

Doodtij 1 en 16.

Springtij 8 en 23.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 6.

Laatste Kwartier 14.

Nieuwe Maan 21.

Eerste Kwartier 28.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

- - 11 57

1 Donderdag

1 14 0 38

Maria Lichtmis.

2 Vrijdag

2 18 1 50

3 Zaterdag

3 7 2 46

4 Z o n d a g

3 47 3 29

5 Maandag

4 31 4 6

V.M 6 Dinsdag

4 52 4 37

7 Woensdag

5 21 5 6

8 Donderdag

5 49 5 35

9 Vrijdag

6 18 6 3

10 Zaterdag

6 47 6 32

11 Z o n d a g

7 22 7 3

12 Maandag

8 2 7 41

13 Dinsdag

8 55 8 24

L.K.

14 Woensdag

10 6 9 36

15 Donderdag

11 38 10 48

16 Vrijdag

0 27 - -

17 Zaterdag

1 48 1 7

18 Z o n d a g

2 51 2 19

19 Maandag

3 40 3 15

Vastenavond 20 Dinsdag

4 24 4 1

Asch-Woensdag.

N.v.

21 Woensdag

5 5 4 44

22 Donderdag

5 44 5 25

23 Vrijdag

6 23 6 4

24 Zaterdag

7 4 6 43

25 Z o n d a g

7 46 7 25

26 Maandag

8 33 8 9

27 Dinsdag

9 31 9 2

E.K.

28 Woensdag

Maart.

Doodtij 2 en 18.

Springtij 10 en 25.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 8.

Laatste Kwartier 16.

Nieuwe Maan 23.

Eerste Kwartier 30.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

10 42 10 6

1 Donderdag

- - 11 23

2 Vrijdag

0 42 0 5

3 Zaterdag

1 48 1 20

4 Z o n d a g

2 39 2 16

5 Maandag

3 19 3 2

6 Dinsdag

3 53 3 37

7 Woensdag

4 24 4 9

V.M.

8 Donderdag

4 52 4 38

9 Vrijdag

5 21 5 6

10 Zaterdag

5 51 5 36

11 Z o n d a g

6 25 6 7

12 Maandag

7 8 6 43

13 Dinsdag

7 47 7 22

14 Woensdag

8 42 8 11

15 Donderdag

9 56 9 14

L.K.

16 Vrijdag

11 25 10 38

17 Zaterdag

0 12 - -

18 Z o n d a g

1 28 0 50

19 Maandag

2 29 1 58

20 Dinsdag

3 14 2 51

21 Woensdag

3 58 3 36

22 Donderdag

4 37 4 18

N.M.

23 Vrjjdag

5 18 4 57

24 Zaterdag

5 57 5 38

Maria Boodschap.

25 Z o n d a g

6 39 6 18

26 Maandag

7 22 7 0

27 Dinsdag

8 8 7 45

28 Woensdag

9 1 8 34

29 Donderdag

10 4 9 32

E.K.

30 Vrijdag

11 20 10 42

31 Zaterdag

April.

Doodtij 1 en 16.

Springtij 9 en 23.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 7.

Laatste Kwartier 14.

Nieuwe Maan 21.

Eerste Kwartier 29.

D a g en D a t u m .

n. m.

v. m.

0 14 - -

Palmzondag 1 Z o n d a g

1 8 0 38

2 Maandag

2 1 1 37

3 Dinsdag

2 43 2 24

4 Woensdag

3 18 3 2

Witte Donderdag 5 Donderdag

3 50 3 34

Goede Vrijdag 6 Vrijdag

4 21 4 6

Isr. Paschen V. M.

7 Zaterdag

4 53 4 36

1e Paschen. Isr. Paschen.

8 Z o n d a g

5 29 5 11

2e Paschen 9 Maandag

6 8 5 48

10 Dinsdag

6 51 6 28

11 Woensdag

7 40 7 15

12 Donderdag

8 37 8 5

Isr. Paschen 13 Vrijdag

9 45 9 10

Isr. Paschen L. K 14 Zaterdag

10 54 10 20

15 Z o n d a g

11 57 11 23

16 Maandag

1 0 - -

17 Dinsdag

2 0 1 30

18 Woensdag

2 28 2 24

Verjaard. van Z.K.H. Pr. Hand.

19 Donderdag

3 32 3 10

20 Vrijdag

4 13 3 52

N.M.

21 Zaterdag

4 55 4 34

22 Z o n d a g

5 35 5 15

23 Maandag

6 16 5 55

24 Dinsdag

6 56 6 36

25 Woensdag

7 36 7 16

26 Donderdag

8 24 8 0

27 Vrijdag

9 14 8 49

28 Zaterdag

10 18 9 46

E.K.

29 Z o n d a g

11 33 10 55

Verjaard. van H.K.H. Pr.

Juliana

30 Maandag

Mei.

Doodtij 1 en 15.

Springt 8 en 22.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 6.

Laatste Kwartier 13.

Nieuwe Maan 20.

Eerste Kwartier 28.

D a g en D a t u m .

n. m.

v. m.

- - 0 16

1 Dinsdag

1 18 1 0

2 Woensdag

1 59 1 36

3 Donderdag

2 41 2 22

4 Vrijdag

3 18 3 0

5 Zaterdag

3 56 3 37

V.M.

6 Z o n d a g

4 35 4 15

7 Maandag

5 14 4 54

8 Dinsdag

5 57 5 35

9 Woensdag

6 43 6 20

10 Donderdag

7 32 7 6

11 Vrijdag

8 28 7 59

12 Zaterdag

9 29 8 57

L.K.

13 Z o n d a g

10 39 10 2

14 Maandag

11 33 11 17

15 Dinsdag

0 18 - -

16 Woensdag

1 31 0 59

Hemelvaartsdag.

17 Donderdag

2 23 1 57

18 Vrijdag

3 12 2 48

19 Zaterdag

3 55 3 33

N.M.

20 Z o n d a g

4 38 4 16

21 Maandag

5 18 4 58

22 Dinsdag

5 57 5 38

23 Woensdag

6 34 6 15

24 Donderdag

7 12 6 53

25 Vrijdag

7 49 7 30

Vastendag.

26 Zaterdag

8 30 8 8

Pinksteren. Isr Pinksteren.

27 Z o n d a g

9 16 8 53

2e Pinkst. Isr. Pinkst. E.K.

28 Maandag

10 16 9 46

29 Dinsdag

11 29 10 52

30 Woensdag

0 4 - -

31 Donderdag

Juni.

Doodtij 14 en 29 Sprintij 7 en 21.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 5.

Laatste Kwartier 12.

Nieuwe Maan 19.

Eerste Kwartier 27.

D a g en D a t u m .

n. m.

v. m.

1 8 0 40

1 Vrijdag

2 1 1 36

2 Zaterdag

2 49 2 25

3 Z o n d a g

3 34 3 12

4 Maandag

4 20 3 57

V.M.

5 Dinsdag

5 5 4 43

6 Woensdag

5 50 5 28

H. Sacramentsdag 7 Donderdag

6 36 6 13

8 Vrijdag

7 22 6 59

9 Zaterdag

8 10 7 45

10 Z o n d a g

9 3 8 34

11 Maandag

10 4 9 32

L.K.

12 Dinsdag

11 14 10 37

13 Woensdag

- - 11 52

14 Donderdag

1 6 0 44

15 Vrijdag

2 7 1 36

16 Zaterdag

2 59 2 33

17 Z o n d a g

3 45 3 22

18 Maandag

4 26 4 5

N.M.

19 Dinsdag

5 3 4 44

20 Woensdag

5 38 5 20

21 Donderdag

6 6 5 52

22 Vrijdag

6 41 6 23

23 Zaterdag

7 13 6 57

24 Z o n d a g

7 45 7 29

25 Maandag

8 25 8 5

26 Dinsdag

9 14 8 50

E.K.

27 Woensdag

10 4 9 44

28 Donderdag

11 33 10 23

H H Petrus en Paulus.

29 Vrijdag

0 11 - -

30 Zaterdag

Juli.

Doodtij 13 en 29.

Springtij 6 en 20.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 4.

Laatste Kwartier 11.

Nieuwe Maan 18.

Eerste Kwartier 27.

D a g en D a t u m .

n. m.

v. m.

1 26 0 49

1 Z o n d a g

2 30 2 3

2 Maandag

3 23 2 58

3 Dinsdag

4 11 3 48

V.M.

4 Woensdag

4 56 4 34

5 Donderdag

5 40 5 19

6 Vrijdag

6 23 6 2

7 Zaterdag

7 10 6 44

8 Z o n d a g

7 48 7 26

9 Maandag

8 37 8 11

10 Dinsdag

9 33 9 3

L.K.

11 Woensdag

10 40 10 3

12 Donderdag

11 57 11 17

13 Vrijdag

0 38 - -

14 Zaterdag

1 47 1 12

15 Z o n d a g

2 44 2 16

16 Maandag

3 29 3 6

17 Dinsdag

4 10 3 48

N.M.

18 Woensdag

4 45 4 27

19 Donderdag

5 15 5 0

20 Vrijdag

5 45 5 30

21 Zaterdag

6 13 5 59

22 Z o n d a g

6 42 6 28

23 Maandag

7 13 6 57

24 Dinsdag

7 49 7 31

25 Woensdag

8 32 8 10

26 Donderdag

9 26 8 59

E K.

27 Vrijdag

10 42 10 4

Verwoesting van Jeruzalem.

28 Zaterdag

- - 10 49

29 Z o n d a g

0 57 0 17

30 Maandag

2 9 1 37

31 Dinsdag

Augustus.

Doodtij 11 en 27.

Springtij 5 en 19.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 3.

Laatste Kwartier 9.

Nieuwe Maan 17.

Eerste Kwartier 25.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

3 7 2 41

1 Woensdag

3 57 3 34

Verj. v. H.M.

Koningin-Moeder 2 Donderdag

4 40 4 20

V.M.

3 Vrijdag

5 22 5 1

4 Zaterdag

6 3 5 43

5 Z o n d a g

6 44 6 24

6 Maandag

7 26 7 4

7 Dinsdag

8 14 7 49

8 Woensdag

9 9 8 39

L.K.

9 Donderdag

10 15 9 38

10 Vrijdag

11 15 10 52

11 Zaterdag

0 16 - -

12 Z o n d a g

1 29 0 52

13 Maandag

2 28 1 59

Vastendag 14 Dinsdag

3 10 2 49

Maria Hemelvaart 15 Woensdag

3 47 3 28

16 Donderdag

4 19 4 3

N.M.

17 Vrijdag

4 49 4 34

18 Zaterdag

5 17 5 3

19 Z o n d a g

5 45 5 31

20 Maandag

6 13 5 59

21 Dinsdag

6 44 6 28

22 Woensdag

7 18 7 1

23 Donderdag

8 3 7 40

24 Vrijdag

8 57 8 30

E K.

25 Zaterdag

10 15 9 36

26 Z o n d a g

11 52 11 3

27 Maandag

0 33 - -

28 Dinsdag

1 47 1 15

29 Woensdag

2 45 2 20

30 Donderdag

3 32 3 10

Verj. H.M. Koningin Wilhelmina

31 Vrijdag

September.

Doodtij 10 en 26.

Springtij 3 en 16.

Hoogwater bij Braamsp.

Volle Maan 1.

Laatste Kwartier 8.

Nieuwe Maan 16.

Eerste Kwartier 24,

Volle Maan 30.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

4 16 3 55

V.M.

1 Zaterdag

4 58 4 38

2 Z o n d a g

5 39 5 19

3 Maandag

6 20 5 59

4 Dinsdag

7 4 6 41

5 Woensdag

7 52 7 27

6 Donderdag

8 46 8 16

7 Vrijdag

9 57 9 15

Maria Geboorte L.K.

8 Zaterdag

11 8 10 28

9 Z o n d a g

- - 11 48

10 Maandag

1 2 0 25

11 Dinsdag

1 59 1 30

12 Woensdag

2 41 2 20

13 Donderdag

3 19 3 0

14 Vrijdag

0 50 3 34

15 Zaterdag

4 14 4 2

N.M.

16 Z o n d a g

4 46 4 30

Isr. Nieuwjaar.

17 Maandag

5 16 5 1

Isr. Nieuwjaar.

18 Dinsdag

5 47 5 31

19 Woensdag

6 21 6 4

20 Donderdag

7 0 6 41

21 Vrijdag

7 49 7 24

22 Zaterdag

8 47 8 18

23 Z o n d a g

10 5 9 26

E.K.

24 Maandag

11 35 10 50

25 Dinsdag

0 15 - -

Gr.

Verzoendag.

26 Woensdag

1 27 0 55

27 Donderdag

2 22 1 58

28 Vrijdag

3 9 2 47

29 Zaterdag

3 51 3 31

V.M.

30 Z o n d a g

October.

Doodtij 9 en 25.

Springtij 2 en 17.

Hoogwater bij Braamsp.

Laatste Kwartier 7.

Nieuwe Maan 15.

Eerste Kwartier 23.

Volle Maan 30.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

4 33 4 12

Loofhuttenfeest.

1 Maandag

5 15 4 54

Loofhuttenfeest.

2 Dinsdag

5 58 5 36

3 Woensdag

6 44 6 21

4 Dondevdag

7 30 7 7

5 Vrjjdag

8 21 7 54

6 Zaterdag

9 21 8 49

L.K.

7 Z o n d a g

10 29 9 53

Loofhuttenfeest.

8 Maandag

11 43 11 6

Vreugde der Wet.

9 Dinsdag

0 20 - -

10 Woensdag

1 19 0 50

11 Donderdag

2 8[...]

1 44 12 Vrijdag

2 45 2 26

13 Zaterdag

3 18 3 1

14 Z o n d a g

3 49 3 33

N.M.

15 Maandag

4 21 4 5

16 Dinsdag

4 53 4 37

17 Woensdag

5 27 5 10

18 Donderdag

6 6 5 47

19 Vrijdag

6 49 6 27

20 Zaterdag

7 38 7 14

21 Z o n d a g

8 35 8 6

22 Maandag

9 48 9 11

E.K.

23 Dinsdag

11 10 10 29

24 Woensdag

- - 11 47

25 Donderdag

0 56 0 25

26 Vrijdag

1 53 1 27

27 Zaterdag

2 43 2 20

28 Z o n d a g

3 27 3 6

29 Maandag

4 12 3 49

V.M.

30 Dinsdag

4 56 4 35

31 Woensdag

November.

Doodtij 8 en 23.

Springtij 1, 16 en 30.

Hoogwater bij Braamsp.

Laatste Kwartier 6.

Nieuwe Maan 14.

Eerste Kwartier 21.

Volle Maan 28.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

5 39 5 18

Allerheiligen.

1 Donderdag

6 23 6 1

Allerzielen 2 Vrijdag

7 6 6 45

3 Zaterdag

7 51 7 28

4 Z o n d a g

8 39 8 14

5 Maandag

9 35 9 5

L. K 6 Dinsdag

10 42 10 5

7 Woensdag

11 33 11 19

8 Donderdag

0 24 - -

9 Vrijdag

1 22 0 53

10 Zaterdag

2 8 1 45

11 Z o n d a g

2 46 2 27

12 Maandag

3 23 3 4

13 Dinsdag

3 59 3 41

N.M.

14 Woensdag

4 36 4 18

15 Donderdag

5 15 4 56

16 Vrijdag

5 58 5 36

17 Zaterdag

6 44 6 21

18 Z o n d a g

7 30 7 7

19 Maandag

8 23 7 56

20 Dinsdag

9 23 8 53

E.K.

21 Woensdag

10 34 9 58

22 Donderdag

11 49 11 11

23 Vrijdag

0 22 - -

24 Zaterdag

1 28 0 58

26 Z o n d a g

2 22 1 57

26 Maandag

3 12 2 47

27 Dinsdag

3 59 3 36

V.M.

28 Woensdag

4 42 4 21

29 Donderdag

5 23 5 3

30 Vrijdag

December.

Doodtij 8 en 23.

Springtij 16 en 30.

Hoogwater bij Braamsp.

Laatste Kwartier 6.

Nieuwe Maan 14.

Eerste Kwartier 21.

Volle Maan 28.

D a g en D a t u m .

n.m.

v.m.

6 3 5 44

1 Zaterdag

6 41 6 22

1e Advent 2 Z o n d a g

7 18 7 0

3 Maandag

7 56 7 36

4 Dinsdag

8 38 8 16

5 Woensdag

9 28 9 1

St. Nicolaas L.K.

6 Donderdag

10 29 9 54

7 Vrijdag

11 42 11 5

Maria Onb.

Ontv.

8 Zaterdag

0 19 - -

2e Advent 9 Z o n d a g

1 23 0 51

Inwijdingsfeest 10 Maandag

2 13 1 48

11 Dinsdag

3 0 2 36

12 Woensdag

3 42 3 21

13 Donderdag

4 26 4 4

N.M.

14 Vrijdag

5 8 4 47

15 Zaterdag

5 51 5 29

3e Advent 16 Z o n d a g

6 33 6 12

17 Maandag

7 15 6 54

18 Dinsdag

8 1 7 38

19 Woensdag

8 54 8 28

20 Donderdag

9 55 9 24

E.K.

21 Vrijdag

11 8 10 31

22 Zaterdag

- - 11 47

4e Advent 23 Z o n d a g

1 1 0 26

24 Maandag

2 5 1 36

1e Kerstdag 25 Dinsdag

2 59 2 34

2e Kerstdag 26 Woensdag

3 47 3 25

27 Donderdag

4 30 4 10

V.M.

28 Vrijdag

5 7 4 49

29 Zaterdag

5 42 5 26

30 Z o n d a g

6 15 5 59

Oudejaar

31 Maandag

Verklaringen omtrent den Almanak.

De M a a n c i r k e l of het G u l d e n g e t a l bestaat in een tijdkring van 19 jaren, na verloop van welken de nieuwe en volle manen weder bijna op dezelfde dagen van het jaar invallen.

De E p a c t a is het getal, dat volgens den Almanak, den ouderdom der maan bij den aanvang van het jaar aanwijst, waaruit volgt, dat, wanneer de nieuwe maan op den 1n Januari invalt, de E p a c t a na het jaar nul is, doch in het volgende jaar zij e l f zal wezen, omdat het maanjaar slechts 354 dagen heeft en het Zonnejaar elf dagen meer telt. In het derde jaar daarna zou zij alzoo d r i e en d e r t i g moeten zijn;

doch men trekt, zoodra de E p a c t a dertig dagen of een volle maan zou te boven gaan, van dit getal 30 af, en krijgt dus in het gesteld geval niet d r i e en d e r t i g , doch d r i e dagen.

Men kan door middel van de E p a c t a voor elke maand den dag der nieuwe maan en den ouderdom der maan op een bepaalden dag vinden.

De Z o n n e -c i r k e l is een tijdkring van 28 jaren, na verloop van welken de dagen der week weder op denzelfden dag der maand invallen.

Deze tijdkring heeft echter zijn naam niet ontleend aan den schijnbaren omloop der zon, maar aan den Zondag, of den dag aan de zon gewijd.

De Z o n d a g s l e t t e r is een der zeven, eerste letters van het alphabet, om in elk der dagen, van af den 1n Januari, te noemen. De letter, welke de Zondagen van het jaar aanwijst wordt Z o n d a g s l e t t e r geheeten. Een schrikkeljaar heeft twee Zondagsletters, als: eene van 1 Januari tot 24 Februari en eene andere van 25 Februari tot het einde des jaars. Daar dezelfde dagnamen overeenkomen, zoo moeten na datzelfde tijdsverloop ook de Zondagsletters terugkeeren.

Watergetijen.

Wanneer de maan nieuw of vol is, heeft men te Paramaribo te 6 uren hoog, gewoonlijk 6 uren later laag water; echter maakt dit bij veelvuldige regens wel eens een weinig verschil vallende de eb alsdan vroeger in, en houdende tevens langer aan.

Men heeft hier vier dagen vóór den dag van, en vier à vijf dagen na nieuwe of volle maan spring, echter zijn de vloeden na nieuwe of volle maan sterker dan die van den voorspring, men heeft dus niet meer dan ⅓ van eene maansmaand doodtij, in welk laatste geval het water wel 3 voeten minder hoog vloeit dan met

springvloedén.

28

Men heeft de sterkste of hoogste springvloeden in de maanden April en September, ontstaan doordien de zon den vierden April en den achtsten September de breedte van Paramaribo passeert en, alsdan in evereenstemming met de maan komende het krachtigst op het water medewerkt. Eehter kan men door den verschillenden stand der maan (daar zon en maan ter bekoming van hooge springvloeden samen moeten werken) wel eens de hoogste vloeden in de maanden Maart, Mei of in Augustus of October hebben.

Als eenen gemakkelijken en vasten stelregel kan men in Suriname ten opzichte van de vloeden aannemen, dat het bij der maan op- en ondergang in

Beneden-Suriname hoogwater is; en dus, wanneer de maan het hoogste punt harer loopbaan of den meridiaan van Paramaribo bereikt heeft, is het aldaar laagwater, gevolgelijk is het water bij Braamspunt met eene klimmende of rijzende maan vallende, en wanneer de maan over het hoogste punt van haren cirkel gekomen en dus dalende is, dan is het water rijzende. Tengevolge van dien heeft men bij het opkomen der maan laagwater, bij eene rijzende maan eb, bij den hoogsten stand der maan laagwater, bij dalende maan vloed, en bij het ondergaan der maan weder hoogwater.

Chronologische Cirkels.

Het Guldengetal 18. De Rom. Edictie 15. De Epacta VI.

De Zondagsletter G. De Zoncirkel 21.

Zons- en Maansverduisteringen.

In 1917 zullen 4 Zons- en 5 Maansverduisteringen plaats hebben. In de kolonie Suriname zullen hiervan zichtbaar zijn:

De t o t a l e M a a n s v e r d u i s t e r i n g op 4 Juli.

De maan bevindt zich bij hare opkomst in de kernschaduw. De laatste aanraking met de kernschaduw vindt plaatts om 7 uur 45 min. n.m.

De t o t a l e M a a n s v e r d u i s t e r i n g op 28 December.

De eerste aanraking met de kernschaduw vindt plaats om 4 uur 25 min. v.m. Midden der verduistering ongeveer op het oogenblik van den maansondergang.

(Maansmiddellijn = 1.0).

Het havengetal voor Paramaribo is 5 u. 30 min. gem. De berekening voor Paramaribo

is 1 u. 10 m. later dan bij Braamspunt.

Seizoenen van Suriname.

Kleine Droge Tijd.

15 Februari tot 15 April

Groote Regen Tijd.

15 April tot 15 Augustus

Groote Droge Tijd.

15 Augustus tot 15 November

Kleine Regen Tijd.

15 November tot 15 Februari

Algemeene Christelijke Feestdagen.

1 Jan.

Nieuwjaar

1 Apr.

Palmzondag

6 Apr.

Goede Vrijdag

8 en 9 Apr.

Paschen

17 Mei.

Hemelvaartsdag

27 en 28 Mei.

Pinksteren

5 Dec.

1e Advent

25 en 26 Dec.

Kerstmis

Bijzondere R.K. Feestdagen.

6 Jan.

Drie Koningen

2 Febr.

Maria Lichtmis

21 Febr.

Aschdag

25 Maart.

Maria Boodschap

7 Juni.

H. Sacramentsdag

24 Juni.

St. Jansdag

29 Juni.

H.H. Petrus en Paulus

15 Aug.

Maria Hemelvaart

8 Sept.

Maria Geboorte

14 Sept.

Kruisverheffing

1 Nov.

Allerheiligen

2 Nov.

Allerzielen

7 Nov.

H. Willibrordus

8 Dec Maria Onbevl. Ontv.

Israëlietische Feestdagen.

8 Maart.

Purimfeest

7, 8, 13 14 April.

Paschen

27, 28 Mei.

Pinksteren

28 Juli.

Verw. v. Jeruzalem

17. 18 Sept.

Nieuwjaar (5677)

26 Sept.

Groot Verzoendag.

1, 2, 8 Oct.

Loofhuttenfeest.

9 Oct.

Vreugde der Wet.

10 Dec.

Inwijdingsteest.

De namen der maanden van het jaar.

De verdeeling van het jaar in 12 maanden dagteekent bij de Romeinen reeds van den tijd van R o m u l u s (omstreeks 750 jaren vóór Christus). In een schrikkeljaar, hetwelk na J u l i u s C a e s a r , om de vier jaren inviel, had de maand Februari 29 dagen inplaats van 28. Daartoe werd de 24e Februari dubbel gerekend, zoodat die dag zelf ad diem VI Kalendae Martias (= zes dagen vóór 1 Maart) en de 25e Februari de schrikkeldag ad diem bissextum Kalendae Martias genoemd werd. Een schrikkeljaar heet daarnaar annus bissextilis.

De maanden van het jaar hadden overigens hetzelfde aantal dagen en bijna dezelfde namen als bij ons, met dit onderscheid echter, dat men het jaar begon met Maart, en alzoo September de zevende maand (mensis Septimus), October de achtste maand (mensis Octavius), November de negende maand (mensis Nonus) en December de tiende maand (mensis Decimus) heette.

Juli, de vijfde maand (mensis Quintilius) heeft waarschijnlijk haar naam ontleend aan J u l i u s C a e s a r , die in deze maand geboren was en die den kalender verbeterde.

Eveneens is Augustus, de zesde maand (mensis Sextilius) genoemd naar keizer A u g u s t u s .

Niettegenstaande men later Januari voor de eerste maand nam, heeft men de oude

namen, waaraan men gewend was, behouden.

31

Januari (Januarius) zoo geheeten naar den god J a n u s , den bestuurder van hat jaar.

Februari (Februarius) naar een der goden van de onderwereld F e b r û n s , aan wien deze maand waarschijnlijk gewijd was. De jaarlijksche reinigings- of

verzoeningsfeesten, Februa, werden in deze maand gevierd.

Maart (Martius) gewijd aan M a r s , den dondergod.

April (Aprilis) afgeleid van aperire (= openen). Hier wordt bedoeld de lente.

Mei (Majus) zoo genoemd naar de oude Indische godheid M a i a .

Juni (Junius) vermoedelijk geheeten naar J u n o , gemalin van Jupiter, koningin des

hemels.

Verjaardagen van het Koninklijk Huis.

1876.

Hendrik Wladimir Albert Ernst, Hertog van

April 19.

Mecklenburg-Schwerin, Prins-Gemaal van H.M.

Koningin Wilhelmina der Nederlanden

1909.

Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina, Prinses April 30.

van Oranje-Nassau, Hertogin van Mecklenburg, enz. dochter van H.M.

Koningin Wilhelmina en Z.K.H. Prins Hendrik

1858.

Adelaïda Emma

Wilhelmina Thérèse van Aug. 2.

Wadeck-Pyrmont, Koningin-Moeder,

Weduwe van Z.M. Willem III

1880.

Wilhelmina Helena Paulina Maria, Prinses van Oranje, Aug. 31.

Koningin, Dochter van Z.M. Willem III

Verjaardagen van Vorsten.

van welker Mogendheden de Consuls in de kolonie gevestigd zijn.

Italië.

[huis Savoye]

1869 Victor Emanuel Ferdinand Maria Januara (Victor Nov. 11

Emanuel III), koning van

Italië, gehuwd met Prinses

Hélène van Montenegro,

geb. 27 December 1872

Duitschland.

[huis van Hohenzollern]

1859 Frederik Willem Victor

Albert (Wilhelm II), Jan. 27

Duitsche keizer, Koning van Pruisen, gehuwd 27 Febr. 1881 met Prinses Auguste Victoria Frederika van Schleswig-Holstein, geb. 22 Oct. 1858.

Groot-Brittannië.

[huis Saksen-Koburg en Gotha]

1865 George Frederik Erust

Albert (George V), Koning Juni 3

van Groot-Brittannië en Ierland, Keizer van Indië, gehuwd 6 Juli 1893 met Victoria Mary. Prinses van Teck, geb. 26 Mei 1867.

België.

[huis Saksen-Koburg-Gotha.]

1875 Albert I, Koning der

Belgen, gehuwd 2 Oct.

April 8

1900 met Elisabeth,

Hertogin in Beieren

Frankrijk.

1860 Raymond Poincaré,

President, gekozen 27 Januari 1913

Aug. 22.

Noorwegen.

[huis Holstein.]

Haakon VII (vroeger Prins Karl) van Denemarken. Koning van Noorwegen, Juli 2.

tot Koning gekozen 18 Nov. 1905, gehuwd met Prinses Maud van Groot-Brittannië en Ierland

Ver. Staten van Noord-Amerika.

Woodrow Wilson, President, gekozen 5 Nov. 1912 voor 4 jaar, met ingang van 1 Maart 1913.

Venezuela.

Juan Vincente Gomes, gekozen 19 April 1910.

Nederlandsche Consuls in West-Indië.

Mr. A. van de Sande Bakhuijzen, consul.

New-York:

V. Hänschell, consul.

Barbados:

G.H. Richter, consul. J. Pairandeau, vice-c.

Georgetown:

E.A.H. Haggart, consul.

Kingston - Jamaica:

C.A. Boos, consul.

Trinidad:

M.H.C. Henriquez, consul te Caracas.

Venezuela:

C.A. Hellmund, consul.

La Guyara:

J.N.C. Henriquez, consul.

Maracaïbo:

C.C. Debrot, vice-consul.

Porte-Cabello:

M. Leefson, consul.

Cayenne:

Consuls van Buitenlandsche Mogendheden.

G. van Dien, wnd. consul.

Italie:

..., consul, W.L Kissack, vice-consul.

Vice-Consul in Nickerie: Ch. Spence.

Gr. Britt. en Ierland:

H.B. Heyde, consul.

Duitsche Rijk:

H.J. Bosch, consulair agent.

Frankrijk:

A.F.C. Curiel, vice-consul.

België:

A.M.W. ter Laag, consul.

Noorwegen:

W.E. van Romondt, consul.

Portugal:

H.L. Hirschfeld, consulair agent.

Ver. St. van N.-A.:

J.D. Fernandes, consul.

Venezuela:

Tafel van de veelvouden en onderdeelen der Metrieke Maten en Gewichten.

zooals die zijn voorgeschreven in de wet van 7 April 1869 Staatsblad No. 57.

Lengtematen.

10 Kilometer of mijlen.

= 1 Myriameter

10

Hectometers.

= 1 Kilometer of mijl

100 Meters of Ellen.

= 1 Hectometer

10 Meters of Ellen.

= 1 Decameter of Roede

De grondslag en de eenheid is de Meter of El.

10

Decimeters of Palmen.

= 1 Meter

10

Centimeters of Duimen.

= 1 Decimeter

10

Millimeters of Streepen.

= 1 Centimeter

7,500 Km.

= 1 Duitsche mijl

7,420 Km.

= 1 Geographische mijl

1,067 Km.

= 1 Russ. Werst

1,609 Km.

= 1 Engelsche mijl

1,852 Km.

= 1 Zeemijl

Vlaktematen.

1 Hectare of Bunder = 100 Aren of □ Roeden.

De eenheid is de Are of □ Roede.

1 Centiare, □ Meter of □ El.

Ruimte of Lichaamsmaten.

1 Decastère = 10 Stère of Teerling Meters.

1 Decistère = 0,1 Stère. Teerling Meter of Teerling of El.

De eenheid is de Stère. Teerling Meter of Wisse.

1½ Teerling Meter is de inhoud van een scheepston, waarvan de bevrachting gerekend wordt op 1000 Kilogrammen.

Inhoudsmaten.

10 Hectoliters of Vaten.

= 1 Kiloliter

10 Decaliters of Schepels.

= 1 Hectoliter, Vat of Mud

10 Liters, Kannen of Koppen.

= 1 Decaliter

De eenheid is de Liter, Kan of Kop.

10 Deciliters of Maatjes.

= 1 Liter

10 Centiliters of Vingerhoeden.

= 1 Deciliter

Gewichten.

1 Myriagram = 10 Kilogrammen of Ponden.

De eenheid is de Kilogram of Pond.

1 Kilogram = 19 Hecogrammen of Onsen.

1 Hectogram = 10 Decagrammen of Looden.

1 Decagrum = 10 Grammen, of Wichtjes.

1 Gram = 10 Decigrammen of Korrels.

Voor lichte en kostbare waren is de Gram de eenheid, verdeeld in 10 Decigrammen, de Decigram in 10 Centigrammen en de Centigram in 10 Milligrammen.

Maten en Gewichten, nog in gebruik in de Nederlandsche West-Indische Bezittingen.

Logarithmus.

Waarde in Meters L e n g t e m a t e n .

Suriname; Amsterdamsche el [0,688 M.]

Rijnlandsche voet [0,314 M. = vadem]

1.316390 20,72

Landmaat: Ketting = 66 Rijnl. voet

Logarithmus.

Waarde cA of M

V l a k t e m a t e n .

Suriname: akker = 10 □ kettingen = 43560

9,632832 4294

Rijnl. □ voet

1 bunder = plm. 2½ Surin. akker.

Logarithmus.

Wrde.

in d M

of L.

I n h o u d s m a t e n .

0,5563025 [Natte waar] Engelsch Gallon

= 6 pint 3.60

Pint = 0.6 L.

G e w i c h t e n .

Amsterdamsch pond en Engelsch avoir du poids.

Herleidingstafel.

HERLEIDING VAN LENGTEMATEN, Meters in Rijnlandsche maat en omgekeerd.

Meters Rijnl. voeten

Rijnlandsch Meters

D.

V

0,31 1

2 3

1

0,63 2

4 6,

2

0,94 3

7 9,

3

1,26 4

9 12,

4

1,57 5

11 15,

5

1.88 6

1 19,

6

2,21 7

4 22,

7

2,5 8

6 25,

8

2,83 9

8 28,

9

Ellen in meters en omgekeerd.

Eeter.

Amst. el

0,04

= 1/16

0,09

=

⅛

0,17

=

¼

0,34

=

½

0,69

= 1

1,38

= 2

2,06

= n

2,75

= 4

¾

= 0,5

1 3/16

= 1

3 1/16

= 2

4 7/16

=

3

Bevolking op 31 December 1915.

Totaal V.

M.

37085 20005

17080 Paramaribo

7224 3218

4006 Nickerie

2216 1118

1098 Coronie

4302 1819

2483 Beneden-Saramacca

410 169

241 Boven-Saramacca

5439 2350

3089 Beneden-Suriname

8729 3815

4914 Beneden-Para

3483 1288

2195 Boven-Suriname

2396 1062

1334 Boven-Para

10753 3972

6781 Beneden-Commewijne

1217 497

720 Boven-Commewijne

4822 2023

2799 Cottica

674 312

362 Marowijne

_____

_____

_____

88750 41648

47102

_____

_____

_____

Hieronder niet begrepen de Indianen en Boschnegers. Hun aantal wordt geschat op resp. 1445 en 8888.

Volgens de opgaven van de wijkmeesters en districts-commissarissen bevinden zich onder de bevolking van de hieronder vermelde gezindten het daarachter aangegeven aantal personen

7070 Hervormde Gemeente

3087 Evangelisch Luthersche Gemeente

18761 Roomsch-Katholieke Gemeente

26136 Evangelische Broedergemeente

882 Israëlietische Gemeenten

230 Vrije Evangelisatie Gemeente

891 Episcopaalsche Gemeente

48 Doopsgezinden Gemeente

Voorts:

11559 Mohammedanen

17633 Hindoes

96 Volgelingen van de leer van Confucius

2357

Overigen

De Stad Paramaribo.

Verdeeling der stad in wijken,

met vermelding van hare grenzen, het aantal erven dat iedere wijk bevat, de namen der wijkmeesters en het aantal zielen in iedere wijk woonachtig.

PARAMARIBO, groot ongeveer 925 Hectaren, is verdeeld in 6 binnen- en 2 buitenwijken als:

Wijk A

begrensd ten N. door de Noordzijde der Mahonielaan en de Sommelsdijkskreek, ten O. door de Oostzijde der erven La. A No. 6b

en La. A No. 3. door den Grooten Combeweg, het Gouvernementsplien en den Waterkant, ten Z. door de Knuffelsgracht en de Keizerstraat en ten W. door de Klipsteenstraat, de Laan van Tourtonne en de Westgrens der erven, gelegen ten W. van de Costerstraat. Aantal zielen 3962.

Wijkmeesters.

C.F. van Weede, 1e gedeelte.

Nos. 1-86. Omvat de Gravenstraat, Noorderkerkstraat, Heerenstraat,

Jessurun-Costerstraat en de erven achter de R.K. Missie aan de Gravenstraat.

C.C.C. Meriba, 2e gedeelte.

Nos. 87-191. Omvat de Heerenstraat, Oranjestraat, Krommeëlleboogstraat, Oude Hofstraat, Keizerstraat, Korte Kerkstraat, Watermolenstraat, Krabbesteeg.

H.F. Esser, 3e gedeelte.

Nos. 192-274. Omvat de Watermolenstraat, Groote Hofstraat, den Waterkant, de

Knuffelsgracht, Keizerstraat, Klipsteenstraat, Wagenwegstraat en het Kerkplein, de

Oude Oranjetuin.

38

Wijk B

begrensd ten N. door het verlengde der Noordzijde van de Mahonielaan, de

Noordgrens der plantage Overleg en Vlijt en haar verlengde, ten O. door de Westgrens der erven gelegen ten W. van de Costerstraat, de laan van Tourtonne en de

Klipsteenstraat, ten W door de Westgrens der plantage Overleg en Vlijt, de Oostelijke zijde van den ouden weg van Charlesburg naar zee en diens verlengde en door de Wanicastraat. Aantal zielen 6425.

Wijkmeesters.

F.A.J. Spong, 1e gedeelte.

Nos. 1-90. Omvat de Gravenstraat, Soldatenstraat, Klipsteenstraat en de Heerenstraat.

J.H. Hiemcke, 2e gedeelte.

Nos. 91-183. Omvat de Wagenwegstraat, Rust en Vredestraat, Zwalmbergstraat, Stoelmanstraat, Zwartenhovenbrug straat en Wanicastraat.

J.S. Abendanon, 3e gedeelte.

Nos. 184-200. Omvat de Wagenwegstraat. Malebatrumstraat, Klipsteenstraat, Keizerstraat en Wanicastraat.

A.J. da Costa, 4e gedeelte.

Omvat de erven uitmakende van de achterlanden der erven N.W. La B Nos. 4, 7, 11, 13, 27 en 38, Wolffenbuttel, Overleg en Vlijt en de daartusschen gelegen erven.

Wijk C

begrensd ten N. door het Vaillantsplein en den Heiligenweg ten O. door den

Waterkant, ten Z. door de Steenbakkersgracht ten W. door de Zwartenhovenbrugstraat, bevat 249 erven Aantal zielen 3181.

Wijkmeesters.

J.E. Wessels, 1e gedeelte.

A.C.J.M. Alberga, 2e gedeelte.

Nos. 96-157. Omvat den Waterkant, Steenbakkerij-, Zwartenhovenbrug- en

Keizerstraten, den Heiligenweg, de Steenbakkersgracht en de Maagdenstraat.

39

J.C. Schipper, 3e gedeelte.

Nos. 158-207. Omvat de Maagdenstraat, de Steenbakkerijstraat, Dominéstraat, Zwartenhovenbrugstraat, Steenbakkersgracht en den Waterkant.

Wijk D

begrensd ten N. door de Keizerstraat, ten O. door de Zwartenhovenbrugstraat, ten Z. door de Steenbakkersgracht, ten W. door de Wanicastraat, bevat 277 erven. Aantal zielen 3374.

Wijkmeesters.

R.A. Isselt, 1e gedeelte.

Nos. 1-99. Omvat de Keizerstraat, Rust en Vredestraat Wanicastraat en Weidestraat.

John Polak, 2e gedeelte.

Nos. 100-200. Omvat de Burenstraat, Groote Dwarsstraat, Hofstraat, Rust en Vredestraat, Steenbakkersgracht en Zwartenhovenbrugstraat.

Wijk E

begrensd ten N. door de Steenbakkersgracht, ten O. door de rivier Suriname, ten Z.

door de Drambrandersgracht, ten W. door de Wanicastraat, bevat 405 erven. Aantal zielen 6379.

Wijkmeesters.

F. Nijon, 1e gedeelte.

Nos. 1-68. Omvat de Saramaccastraat.

W.C. Vallée, 2e gedeelte.

Nos. 69-131. Omvat de Steenbakkersgracht, Wanicastraat, de Drambrandersgracht,

Fredericistraat en Nieuwe Dominéstraat.