De Vraagbaak. Almanak voor Suriname 1918
bron
De Vraagbaak. Almanak voor Suriname 1918. H. van Ommeren, z.p. 1917
Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_sur001191801_01/colofon.php
© 2012 dbnl
2
Voorwoord.
Steeds voortschrijdende op den afgebakenden weg, verschijnt De Vraagbaak in haar vijfden jaargang, met nog rijker inhoud dan de vierde jaargang bevatte.
Tal van nieuwe nuttige en belangrijke mededeelingen en gegevens zijn in dezen jaargang opgenomen, o.a. een afdeeling voor de huisvrouw.
De adreslijst is van 900 tot ongeveer 2500 namen uitgebreid.
De uitgever blijft evenwel zijn beroep handhaven op het publiek om door opmerkingen en nuttige wenken mede te werken dat De Vraagbaak in steeds ruimere mate haar naam eer aandoe.
De Uitgever,
H. VAN OMMEREN.
t.o. 2
Addenda en Corrigenda,
(Beleefd wordt aanbevolen de hieronder volgende verbeteringen en bijvoegingen dadelijk ter plaatse in den Almanak aan te brengen. Deze verbeteringen gelden alleen hoofdzaken, dus geen drukfouten e.d.
Pag. 121. Vóór Hypotheekkantoor opnemen:
LANDMETERS.
J.A. Polak. A.N.A. van Amson, A. Currie, Gouvts. landmeters; A.A. Dragten, H. van Ommeren, E.G. Samson, R.F.J. del Prado, J.G. Jessurun, J.C. de la Parra,
particuliere landmeters.
Vóór Immigratie Departement opnemen:
NOTARISSEN.
A.J. da Costa, Mr. A.P. Visser.
Pag. 270. Vóór Zeevaartschool te Paramaribo opnemen:
KAMER VANKOOPHANDEL ENFABRIEKEN.
J.D. Fernandes, voorz., P.A. May, onderv., C.C. Meriba, J. Humbert, A. Haas, W.C.H.
Gautier, J.E. de Neef, R.G. Vervuurt, H.J. de Vries.
KAMER VANARBEID.
J.A. Polak, voorz., P.A. May, onderv., A.M. Samson, secretaris, C. Booms, G.
Bouwman, E. Lionel, H. Nagel, P. Payens.
STUDIEVEREENIGINGMINERVA.
Doel: het verstrekken van steun voor studie aan begaafde jongelieden.
Beschermheer: Z.Ex. de Gouverneur van Suriname.
Eereleden: ZEx. A.W.F. Idenburg, oud-Gouverneur van Suriname, Mr. P. Hofstede Crull, oud-Procureur-Generaal alhier.
Bestuur: Mr. A.R. Bueno, voorz., J.A. Favèry, penningmeester, P.A. May.
secretaris, W.Th. Liems, J.C. Malmberg en P.J. Payens, commissarissen.
Pag. 283: Vóór Surin. Handelsvennootschap opnemen:
CURAçAOSCHEHANDELSMIJ.,
waarin overgegaanSträter Esser & Co.
IJs-, limonade- en sodafabriek, wijn- en bierhandel, Steenbakkerijstraat, hoek Steenbakkersgracht.
Hoofd te Paramaribo: W.C.H. Gautier.
t.o. 3
Hoofd v/d Limonade- en Soda-fabrikatie: H.A. Mertens. Controleur der kiosken: L.
Punselie.
NED. IND. GASMAATSCHAPPIJ TEROTTERDAM.
Gasfabriek te Paramaribo, Saramaccastraat E 35-37.
Directeur: D. Olthuis; P.J. Payens, onder-directeur; Boekhouder: H.R. Rietwijk;
Assistent-boekhouder: R. Gulje; Hoofd v/d winkel hoek Heerenstr. en Kerkplein: J.
Hasselstein.
NAAMLOOZEVENNOOTSCHAPSURINAAMSCHE
BOUW- & WONINGMAATSCHAPPIJ TEPARAMARIBO. Opgericht 1916. Maatschappelijk kapitaal f 100.000.
S. Beck, presid.-commissaris, A. Glitsch en A. Voland, commissarissen, H. Nagel, directeur.
Pag. 232.Station Drie Gebroeders (Boven Suriname) is opgeheven.
Pag. 238-239. VoorBananen per bos enz., naar Uitkijk, Morgenster en Post Nassau (Saramaccadienst) f 0.15 in plaats van f 0.10.
Voorvisschersbooten, sloepen enz. naar Coronie, Albina en Nickerie f 1.30 inplaats van f 1.
Aan te teekenen dat het tarief van vrachtgoederen voor het traject Demerara-Nickerie (niet omgekeerd) met 40% verhoogd wordt, inplaats van met 30%.
3
Overzichts kalender 1918
Januari.
27 20
13 6
ZON.
28 21
14 7
Ma.
29 22
15 8
1 Di.
30 23
16 9
2 Wo.
31 24
17 10
3 Do.
25 18
11 4
Vr.
26 19
12 5
Za.
Februari.
24 17
10 3
ZON.
25 18
11 4
Ma.
26 19
12 5
Di.
27 20
13 6
Wo.
28 21
14 7
Do.
22 15
8 1
Vr.
23 16
9 2
Za.
Maart.
31 24
17 10
3 ZON.
25 18
11 4
Ma.
26 19
12 5
Di.
27 20
13 6
Wo.
28 21
14 7
Do.
29 22
15 8
1 Vr.
30 23
16 9
2 Za.
April.
28 21
14 7
ZON.
29 22
15 8
1 Ma.
30 23
16 9
2 Di.
24 17
10 3
Wo.
25 18
11 4
Do.
26 19
12 5
Vr.
27 20
13 6
Za.
Mei.
26 19
12 5
ZON.
27 20
13 6
Ma.
28 21
14 7
Di.
29 22
15 8
1 Wo.
30 23
16 9
2 Do.
31 24
17 10
3 Vr.
25 18
11 4
Za.
Juni
30 23
16 9
2 ZON.
24 17
10 3
Ma.
25 18
11 4
Di.
26 19
12 5
Wo.
27 20
13 6
Do.
28 21
14 7
Vr.
29 22
15 8
1 Za.
Juli.
28 21
14 7
ZON.
29 22
15 8
1 Ma.
30 23
16 9
2 Di.
31 24
17 10
3 Wo.
25 18
11 4
Do.
26 19
12 5
Vr.
27 20
13 6
Za.
Augustus.
25 18
11 4
ZON.
26 19
12 5
Ma.
27 20
13 6
Di.
28 21
14 7
Wo.
29 22
15 8
1 Do.
30 23
16 9
2 Vr.
31 24
17 10
3 Za.
September.
29 22
15 8
1 ZON.
30 23
16 9
2 Ma.
24 17
10 3
Di.
25 18
11 4
Wo.
26 19
12 5
Do.
27 20
13 6
Vr.
28 21
14 7
Za.
October.
27 20
13 6
ZON.
28 21
14 7
Ma.
29 22
15 8
1 Di.
30 23
16 9
2 Wo.
31 24
17 10
3 Do.
25 18
11 4
Vr.
26 19
12 5
Za.
November.
24 17
10 3
ZON.
25 18
11 4
Ma.
26 19
12 5
Di.
27 20
13 6
Wo.
28 21
14 7
Do.
29 22
15 8
1 Vr.
30 23
16 9
2 Za.
December.
29 22
15 8
1 ZON.
30 23
16 9
2 Ma.
31 24
17 10
3 Di.
25 18
11 4
Wo.
26 19
12 5
Do.
27 20
13 6
Vr.
28 21
14 7
Za.
4
Overzichts kalender 1919
Januari.
26 19
12 5
ZON.
27 20
13 6
Ma.
28 21
14 7
Di.
29 22
15 8
1 Wo.
30 23
16 9
2 Do.
31 24
17 10
3 Vr.
25 18
11 4
Za.
Februari.
23 16
9 2
ZON.
24 17
10 3
Ma.
25 18
11 4
Di.
26 19
12 5
Wo.
27 20
13 6
Do.
28 21
14 7
Vr.
22 15
8 1
Za.
Maart.
30 23
16 9
2 ZON.
31 24
17 10
3 Ma.
25 18
11 4
Di.
26 19
12 5
Wo.
27 20
13 6
Do.
28 21
14 7
Vr.
29 22
15 8
1 Za.
April.
27 20
13 6
ZON.
28 21
14 7
Ma.
29 22
15 8
1 Di.
30 23
16 9
2 Wo.
24 17
10 3
Do.
25 18
11 4
Vr.
26 19
12 5
Za.
Mei.
25 18
11 4
ZON.
26 19
12 5
Ma.
27 20
13 6
Di.
28 21
14 7
Wo.
29 22
15 8
1 Do.
30 23
16 9
2 Vr.
31 24
17 10
3 Za.
Juni
29 22
15 8
1 ZON.
30 23
16 9
2 Ma.
24 17
10 3
Di.
25 18
11 4
Wo.
26 19
12 5
Do.
27 20
13 6
Vr.
28 21
14 7
Za.
Juli.
27 20
13 6
ZON.
28 21
14 7
Ma.
29 22
15 8
1 Di.
30 23
16 9
2 Wo.
31 24
17 10
3 Do.
25 18
11 4
Vr.
26 19
12 5
Za.
Augustus.
31 24
17 10
3 ZON.
25 18
11 4
Ma.
26 19
12 5
Di.
27 20
13 6
Wo.
28 21
14 7
Do.
29 22
15 8
1 Vr.
30 23
16 9
2 Za.
September.
28 21
14 7
ZON.
29 22
15 8
1 Ma.
30 23
16 9
2 Di.
24 17
10 3
Wo.
26 19
12 5
Vr.
27 20
13 6
Za.
October.
26 19
12 5
ZON.
27 20
13 6
Ma.
28 21
14 7
Di.
29 22
15 8
1 Wo.
30 23
16 9
2 Do.
31 24
17 10
3 Vr.
25 18
11 4
Za.
November.
30 23
16 9
2 ZON.
24 17
10 3
Ma.
25 18
11 4
Di.
26 19
12 5
Wo.
27 20
13 6
Do.
28 21
14 7
Vr.
29 22
15 8
1 Za.
December.
28 21
14 7
ZON.
29 22
15 8
1 Ma.
30 23
16 9
2 Di.
31 24
17 10
3 Wo.
25 18
11 4
Do.
26 19
12 5
Vr.
27 20
13 6
Za.
5
Verklaringen betreffende den Kalender.
Kalender (naar het Latijnsche Kalendae) is de verdeeling van den tijd in jaren, maanden en dagen, ten behoeve van het burgerlijke leven.
In de oudste tijden werd de tijd voornamelijk naar de schijngestalten van de maan verdeeld. Tengevolge van het verschil met het zonnejaar ontstond op den duur verwarring en voerde Julius Caesar in 46 v.C. een nieuwen kalender in, waarvan het jaar naar hem het Juliaan sche jaar geheeten werd.
Dit jaar bleef tot 4 Octr. 1582 algemeen in gebruik en wordt daarmee thans nog gerekend in Grieksch-Katholieke landen, als Rusland, Griekenland enz.
Het telde 365¼ dag. Daar evenwel niet met een ¼ dag gerekend kan worden bij de jaarverdeeling, werden drie achtereenvolgende jaren berekend op 365 dagen en het vierde op 366 - het Schrikkeljaar.
Het Juliaansche jaar was evenwel 11 min. 14 sec., of ongeveer 1/129 dag langer dan het tropische jaar.
Daardoor was het niet in overeenstemming met de zon en moest elk sterrekundig verschijnsel, dat steeds op denzelfden tijd terugkeert (b.v. de dag- en nachtevering), na 129 jaar één dag te vroeg vallen. In 1582 bedroeg het verschil tusschen het Juliaansche en het tropische jaar al 13 dagen.
De lente-nachtevening, die bij de invoering van den Juliaanschen kalender op 24 Maart viel, stond nu op 11 Maart. Daar evenwel het concilie van Nicea in 325, - in welk jaar de nachtevening al 3 dagen verschilde en op 21 Maart gevallen was, - bepaald had dat voortaan ook op dezen datum de lente-nachtevening zou plaats hebben, behoefde men in 1582 de kalender slechts 10 dagen te verplaatsen om weer gelijk te komen.
Paus Gregorius XIII stelde toen, op grond van berekeningen door deskundigen, het jaar op 365 dagen 5 uren 49 minuten, 16 seconden, wat overeenkomt met het tropische jaar.
Bij Bul van 24 Februari 1582 voerde de Paus den nieuwen kalender in, die naar hem denGregoriaanschen genoemd wordt.
Tevens bepaalde hij dat na den 4n October van dat jaar dadelijk de 15e zou volgen, zoodat 5 t/m 14 October uit den Almanak vielen.
De berekening was echter niet geheel zuiver. Om de 400 jaren zouden er toch 3 dagen te veel zijn. Daarom
6
werd bepaald dat in het algemeen, evenals tot dusverre, ieder jaar, waarvan de laatste twee cijfers deelbaar door 4 zijn, een schrikkeljaar van 366 dagen zou zijn, maar dat van de eeuwjaren, (1600, 1700, 1800, 1900 enz.) alleen die, welke door 400 deelbaar zijn, als schrikkeljaar, doch de overigen als gewone jaren zouden aangemerkt worden. 1600 bleef dus een schrikkeljaar; 1700, 1800 en 1900 waren er geen; 2000 zal er weer een zijn.
Doch ook deze regeling is nog niet geheel nauwkeurig, aangezien ook volgens deze om de 3600 jaar er een dag te veel zou zijn. Gezien echter den langen duur van deze periode, heeft men tot nu een regeling, b.v. door om de 3600 jaar een schrikkeldag te laten uitvallen, niet noodig geacht. -
De Gregoriaansche kalender wordt deNieuwe Stijl genoemd, in tegenstelling van den Juliaanschen, welke als deOude Stijl wordt aangeduid.
Het Geestelijk Comput.
Het woord comput (latijnschcomputare = berekenen) wordt gebezigd voor berekeningen welke dienen om den geestelijken kalender te regelen. Het comput heeft ten doel denPaaschdatum vast te stellen.
Volgens het eerste concilie van Nicea (325) moet het Paaschfeest, ingesteld ter herdenking van de opstanding van Christus, gevierd worden op den 1en Zondag na de volle maan volgende op den lente-evennacht (de nacht van 20 op 21 Maart).
Het Paaschfeest kan op zijn vroegst op 22 Maart vallen en op zijn laatst op 25 April. Deze bepaling is een overeenkomst, vastgesteld buiten betrekking tot sterrekundige verschijnselen.
De voornaamste elementen van het geestelijk comput zijn: het Gulden Getal, de Epacta, de Zonnecirkel, de Zondagsletter en de Romeinsche indictie.
Al deze elementen zijn tijdkringen waarin dezelfde gegevens terugkeeren. Dit verklaart den naam van altijddurend, gegeven aan de oude kalenders.
Het G u l d e n G e t a l bestaat uit een kring van 19 jaren, na verloop van welken het maanjaar (354 dagen lang) op denzelfden dag aanvangt als het zonnejaar. De maanfazen - nieuwe en volle manen, eerste en laatste kwartieren - vallen dan weder op dezelfde datums van het jaar als 19 jaar te voren.
7
Eigenlijk was het Gulden Getal het getal dat juist aangaf op welken datum van de zonnemaand het nieuwe maan was.
Deze periode van 19 jaar was al 3000 jaar geleden aan de Chineezen bekend;
later werd zij ook ontdekt door den Atheenschen astronoom, Méthon (432 v. Chr.).
Volgens de denkbeelden der ouden moest deze sterrekundige periode
overeenstemmen met gelijksoortige moreele tijdkringen, en de medeburgers van Méthon, in geestdrift over deze ontdekking, lieten haar in gouden letters op het marmer hunner tempels griffen - van daar de naamGulden Getal.
Dit getal dient om de nieuwe maan te berekenen, en vooral die, welke het Paaschfeest bepaalt.
De E p a c t a (van het Griekscheepactos = bijgevoegd) wijst den ouderdom van de maan aan bij den aanvang van het jaar - zij hangt af van de plaats in den maancirkel (19 jaren), na welken volle en nieuwe maan weder op denzelfden tijd vallen.
De Epacta verspringt telkens met elf dagen, doordien het Zonnejaar (365 d.) elf dagen verschilt met het Maanjaar (354 dagen). Doch zoodra zij meer dan 30 zou beloopen, wordt 30 van het getal afgetrokken en is de rest dan de Epacta.
Zoo is zij 14 geweest in 1915: in 1916 heeft zij dus 14 + 11 = 25 bedragen; in 1917 moest zij echter zijn 25 + 11 - 30 = 6 en in 1918 zal zij zijn 6 + 11 = 17.
Door middel van de Epacta kan men den dag der Nieuwe Maan en den ouderdom der maan op een bepaalden dag bepalen.
Zoo wijst het getal 17 voor 1918 aan dat de maan op 1 Januari 1918 17 dagen oud zal zijn en zij dus nieuw was op 14 Decr. 1917.
De Z o n n e c i r k e l is een tijdkring van 28 jaren, na verloop van welken de dagen van de week weder op denzelfden dag van de maand vallen als 28 jaar te voren.
Hij werd uitgevonden om den loop van de Zondagsletter te bepalen.
De Z o n d a g s l e t t e r is een der eerste zeven letters van het alphabet, waarmede de dagen van het jaar, van den 1sten Januari af, aangeduid worden. De letter welke de Zondagen van het jaar aanwijst, wordt Zondagslet ter geheeten.
8
A is altijd de letter van den 1n Januari, B van den 2n, C van den 3n Janr. enz. tot G, waarna men weer tot A terugkeert. Als dan 4 Janauri Zondag is, dan is de Zondagsletter van het jaar D. Dezelfde letters keeren om de 7 dagen terug, zoodat de Zondagen van hetzelfde jaar steeds dezelfde letter hebben. Zij volgen elkaar jaarlijks in omgekeerde volgorde op, d.w.z. als F de zondagsletter van een bepaald jaar is, dan is de Zondagsletter van het volgend jaarE, die van het daaropvolgend jaarD, enz. tot weer naar A.
De schrikkeljaren brengen echter wijziging in deze volgorde.
Na 23 Februari wordt een andere Zondagsletter (de voorgaande) gebruikt, om de Zondagen tot aan het eind van het jaar aan te duiden.
Bijgevolg hebben de schrikkeljaren 2 Zondagletters.
Er bestaat een vernuftige formule om de Zondagsletter van welk gegeven jaar te berekenen. Kent men de Zondagsletter van een jaar dan kan men met behulp daarvan vinden op welken dag van de week een gegeven datum in dat jaar gevallen is.
De Zondagsletters van 1900-1925 zijn resp.: G, F, E, D, C en B, A, G, F, E en D, C, B, A, G en F, E, D, C, B, en A, G, F, E, D en C, B, A, G, F en E, D.
De R o m e i n s c h e I n d i c t i e is een tijdkring van 15 Juliaansche jaren, begonnen 1 September 312 n.C. en toen in verband staande met de inning van belastingen.
Zij is niet meer in gebruik dan om de datums van de Pauselijke bullen te regelen.
De J u l i a a n s c h e p e r i o d e is een tijdkring van 7980 (28 × 19 × 15) jaren, na welken zonne-, maan- en indictie cirkel alle weder met 1 beginnen. Het jaar 1 n.C.
is berekend te zijn 4714.
Voor 1918.
19 Guldengetal
23 Zonnecirkel
17 Epacta
F Zondagsletter
1 Romeinsche indictie
Berekening van den Paaschdatum met behulp van de bovenstaande gegevens.
Zoek hetGulden Getal, door de laatste twee cijfers van het jaartal, waarvan men den Paaschdatum wil weten, te deelen door 19 en bij de rest 1 op te tellen.
9
(Voorbeeld voor 1918: deel 18 door 19; 0 maal, rest 18; 18 + 1 = 19 = Gulden Getal voor 1918).
Trek van het Gulden Getal 1 af, vermenigvuldig de rest met 11 en deel door 30;
de rest min 1 is dan deEpacta.
(Voorbeeld 1918: 19 - 1 = 18; 11 × 18 = 198; 198:30 = 6 maal, rest 18; 18 - 1 = 17 = Epacta.
Trek de Epacta af van 44; is zij (de Epacta) minder dan 24, dan is de rest de datum in Maart, waarop de volle maan vóór Paschen valt. Ligt de Epacta tusschen 25 en 30, dan trekt men haar getal van 43 af, de rest is de datum in April van de Paasch-Volle Maan. Is de Epacta 24, dan valt de Volle Maan op 19 April.
Paschen valt dan op den Zondag na de aldus berekende volle manen. Deze Zondag is te vinden door middel van de Zondagsletter. Is bv. de Zondagsletter F dan zoekt men bij welken datum van het jaar na dien, voor welken men volgens bovenstaande berekening de Volle Maan gevonden heeft, de letter F het eerst voorkomt. Deze datum is dan Paaschzondag.
Verklaring van eenige feestdagen.
Advent (lat. adventus = aangekomen) Vroeger vastte men in den Advent-tijd om zich voor te bereiden op de komst van Christus, (den Kerstdag); later alleen des Maandags, Woensdags en Vrijdags van elke week in dien tijd. Heden zijn er slechts 4 Adventen waarvan de eerste valt op den Zondag tusschen 27 November en 3 December en de overigen op de 3 volgende Zondagen.
Septuagesima is de 7e Zondag voor Passie-Zondag (2 weken voor Paaschzondag) Sexagesima, de 6e Zondag, enz.
Aschwoensdag is de eerste vastendag vóór Paschen. Wordt aldus geheeten omdat de eerste Christenen op dien dag publieke boetedoening hielden en zich dan met asch bestrooiden.
Hemelvaart (van Christus) 40 dagen na Paschen.
Pinksteren, herdenking van de nederdaling van den Heiligen Geest op de Apostelen.
Trinitatis, de Zondag na Pinksteren; herdenking van de Heilige Drievuldigheid.
Quatre-tempers, zijn herdenkingsdagen bij het begin van elk seizoen en vallen op de Woensdagen, Vrijdagen en Zaterdagen, onmiddellijk volgende op
Aschwoensdag, Pinksteren, het feest van de Verheerlijking van het Kruis (14 Sept.) en van St. Lucia (13 Decr.)
10
Tijdkringen.
Het jaar 1918 komt overeen met het jaar van de:
5631 Juliaansche periode
4554-4555 Chineesche tijdrekening bij cirkels
1848-1849 Javaansche telling
1336-1337 Arabische of Mahomedaansche telling
5678-5679 Hebreeuwsche
Zons- en Maansverduisteringen in 1918.
8 Juni: Totale zonsverduistering, onzichtbaar te Paramaribo:
3.42 n.m.
Begin 8 Juni
4.52 n.m.
Begin v.d. centrale verduistering
6.27 n.m.
centrale verduist. op den middag
8.3 n.m.
Einde centrale verduist.
9.6 n.m.
Einde verduistering
24 Juni: Gedeeltelijke maansverduistering, zichtbaar te Paramaribo:
6.6 v.m.
Begin 23 Juni
6.48 v.m.
Midden Juni
7.30 v.m.
Einde Juni
3 December: Ringvormige zonsverduistering, zichtbaar te Paramaribo.
12.25 n.m.
Begin 3 December
1.29 n.m.
Begin centr. verduist
3.23 n.m.
centrale verduist. op d. middag
5.15 n.m.
Einde centr. verduist
6.22 n.m.
Einde verduistering
Algemeene Christelijke Feestdagen.
1 Januari.
Nieuwjaar 1918
29 Maart.
Goede Vrijdag
31 Maart en 1 April.
Paschen
9 Mei.
Hemelvaartsdag
19 en 20 Mei.
Pinksteren
25 en 26 December.
Kerstmis
11
Bizondere Roomsch-Katholieke Feestdagen.
6 Januari.
H. Driekoningen
2 Februari.
Maria Lichtmis
27 Januari.
Septuagesima
12 Februari.
Vastenavond
13 Februari.
Asch-Woensdag
25 Maart.
Maria Boodschap
17 Maart.
Passie Zondag
24 Maart.
Palm-Zondag
28 Maart.
Witte Donderdag
7 April.
Beloken Paschen
26 Mei.
H. Drievuldigheid
30 Mei.
Sacramentsdag
24 Juni.
St. Jansdag
29 Juni.
H. Petrus en Paulus
15 Augustus.
Maria Hemelvaart
8 September.
Maria Geboorte
1 November.
Allerheiligen
2 November.
Allerzielen
7 November.
H. Willebrordus
1 December.
1e Advent-Zondag
8 December.
Maria Onbevlekte Ontvangenis
Israëlitische Feestdagen.
26 en 27 Febr.
Puriem- of Lotenfeest
28 en 29 Maart Paschen
4 en 5 April.
7, 8, 14 en 15 Apr.
Pinksteren (Wekenfeest)
17 en 18 Mei.
18 Juli Verwoesting van Jeruzalem
7 September Nieuwjaar (5678)
16 September Groot Verzoendag
21 September Loofhuttenfeest
28 October Slotfeest
29 October Vreugde der Wet
29 December Inwijdingsfeest
Javaansche Feestdagen.
18 Mei Miradj (Hemelvaart van Mahammed)
10 Juni Begin van de Poeasa (Ramadan =
Vastentijd)
10 Juli Idod'l Eitr. (Garebeg Poeasa) Einde van
id.
16 September Idoe' Korban (Garebeg Besar)
7 October Javaansche Nieuwjaar
16 October Asjoera, vlucht van Mohammed
18 December Mauloed (Geboortedag van Mahommed)
12
Chineesche Feestdagen.
a.Nieuwe Stijl.
1 Januari Nieuwjaarsdag
1 Januari Instelling v.d. voorloopige regeering te
Nangking
12 Februari Vereeniging van Noord en Zuid
10 October Uitbreken van de revolutie
b.Oude Stijl.
11 Febr.
Nieuwjaar 4553 Tsap-go-meh
Sterfdag van Confucius Tsing Bing
Go goe tsch (Pe-tjoen)
Tji-oko (helft der zevende maand) Geboortedag van Confucius.
Tang tseh
Hindoes
27 Januari Sankrant
15 Februari Basant Punchomy
11 Maart Sewratri
28 Maart Holi (Nieuwjaar)
19 April Shri Ramayaniem (Rama Nawmi, geb.
Rame
12 Augustus Nag Panchmi
29 Augustus Dol Jatra (geboorte Krishna)
15 October Bijaia Dashmi (Ramlila)
3 November Boorga Lakhsmi Poojahs
Mahomedanen.
(Britsch Indiërs)
10 Juli Id'ul Fitr
7 September Id'uz Duha
7 tot 16 Oct.
Moharrum (Tadja)
18 December Fatiha Dowazadaham
Havengetal. Waterverval.
bij doodtij.
bij springtij
- 29 dM.
4.30 Nickerie
17 29 dM.
6. - Suriname
18 28 dM.
5. - Marowijne
13
Republikeinsche Kalender.
(22 Sept. 1792-31 Dec. 1805)
Het jaar ving aan op den dag waarop de zon zich in de Weegschaal bevond.
Iedere maand had drie Decades van 10 d. of 30 d.: de overblijvende 5 dagen werden toegevoegd aan September en Sans-Cullotines genoemd. De dagen ontvingen namen, als: Asperge, Wortel, Radijs, Komkommer enz.
Namen der maanden:
Vendémiaire Brumaire Frimaire Nivose Pluviose Ventose Wijnmaand Nevelmaand Vorstmaand Sneeuwmaand Regenmaand Windmaand Germinal Floreal Prairial Messidor Thermidor Fructidor Kiemmaand Bloemmaand Grasmaand Oogstmaand Hittemaand Vruchtmaand
Daar het eerste Republikeinsche jaar (1 Vendémiaire van het jaar 1) op 22 September 1792 begonnen is, moet men ter herleiding van een datum van den Republikeinschen kalender tot een datum van onze jaartelling, zooveel jaren en dagen bij 22 Sept. 1792 optellen, als er sedert den in Vendémiaire van het jaar 1 tot den gegeven datum verloopen zijn.
De 18e Brumaire van het jaar 8 (Staatsgreep van Napoleon) viel dus op 9 November 1799.
Seizoenen van Suriname.
15 Februari tot 15 April - Kleine Droge Tijd.
15 April tot 15 Augustus - Groote Regen Tijd.
15 Augustus tot 15 November - Groote Droge Tijd.
15 November tot 15 Februari - Kleine Regen Tijd.
Verjaardagen Koninklijk Huis.
1901 Huwelijk van H.M. de
Koningin 7 Feb.
1876 Z.K.H.HENDRIKWLADIMIR
ALBRECHTERNST, Prins der 19 Apr.
Nederl., Hertog van Mecklenburg
1900 H.K.H.JULIANALOUISE
EMMAMARIAWILHELMINA, 30 Apr.
Prinses van
Oranje-Nassau, Hertogin van Mecklenburg
1858 H.M.ADELHEIDEMMA
WILHELMINATHERESIA VAN
2 Aug.
WALDECKPYRMONT, Koningin-Moeder
1880 H M.WILHELMINAHELENA
PAULINAMARIAKoningin der Nederlanden
31 Aug.
1880 Troonbestijging
23 Nov.
1898 Inhuldiging
6 Sept.
14
Veranderlijke feestdagen van 1900 tot 1925.
Pinksteren.
Hemelvaart Paschen.
Aschdag.
Jaren.
3 Juni 24 Mei
15 April 28 Febr.
1900
26 Mei 16 Mei
7 April 20 Febr.
1901
18 Mei 8 Mei
30 Maart 12 Febr.
1902
31 Mei 21 Mei
12 April 25 Febr.
1903
22 Mei 12 Mei
3 April 17 Febr.
1904
11 Juni 1 Juni
23 April 8 Maart
1905
3 Juni 24 Mei
15 April 28 Febr.
1906
19 Mei 9 Mei
31 Maart 13 Febr.
1907
7 Juni 28 Mei
19 April 4 Maart
1908
30 Mei 20 Mei
11 April 24 Febr.
1909
15 Mei 5 Mei
27 Maart 9 Febr.
1910
4 Juni 25 Mei
16 April 1 Maart
1911
26 Mei 16 Mei
7 April 21 Febr.
1912
11 Mei 1 Mei
23 Maart 5 Febr.
1913
31 Mei 21 Mei
12 April 25 Febr.
1914
23 Mei 13 Mei
4 April 17 Febr.
1915
11 Juni 1 Juni
23 April 8 Maart
1916
27 Mei 17 Mei
8 April 21 Febr.
1917
19 Mei 9 Mei
31 Maart 13 Febr.
1918
8 Juni 29 Mei
20 April 5 Maart
1919
23 Mei 13 Mei
4 April 18 Febr.
1920
15 Mei 5 Mei
27 Maart 9 Febr.
1921
4 Juni 25 Mei
16 April 1 Maart.
1922
20 Mei 10 Mei
1 April 14 Febr.
1923
8 Juni 29 Mei
20 April 5 Maart
1924
31 Mei 21 Mei
12 April 25 Febr.
1925
15
Kalender voor alle tijden.
Op welken dag der Week valt een gegeven datum?
Neem: den datum (den hoeveelsten dag der maand) en zoek in onderstaande tafel:
10 het vetgedrukte getal dat in den kolomMaandcijfer staat naast den naam der maand; 20 het vetgedrukte getal, dat in den kolomEeuwcijfer staat in dezelfde rij als het getal der eeuw; 30 het vetgedrukte getal in de kolomJaarcijfer in dezelfde rij als het getal van het jaar der eeuw. Tel al deze getallen bij elkaar op en deel de som door 7, de rest wijst den dag der week aan, waarbij 0 = Zaterdag, 1 Zondag, a Maandag, enz Zie voorbeelden hier onder
J a r e n der eeuw Jaarcijfer.
84 56
28 00
0
85 57
29 01
1
86 58
30 02
2
87 59
31 03
3
88 60
32 04
5
89 61
33 05
6
90 62
34 06
0
91 63
35 07
1
92 64
36 08
3
93 65
37 09
4
94 66
38 10
5
95 67
39 11
6
96 68
40 12
1
97 69
41 13
2
98 70
42 14
3
99 71
43 15
4
- 72
44 16
6
73 45
17 0
74 46
18 1
75 47
19 2
76 48
20 4
77 49
21 5
78 50
22 6
79 51
23 0
80 52
24 2
81 53
25 3
82 54
26 4
83 55
27 5
Gregoriaansche Stijl, ingevoerd 15 Oct 1582. Eeuwen.
Eeuwcijfer.
23 19
15 0
24 20
16 6
25 21
17 4
26 22
18 2
Dus 0 is het eeuwcijfer voor de jaren 1500-1599; 1900-1999 enz.
Juliaansche Stijl, ingevoerd 1 Januari 46 voor Chr. Eeuwen.
Eeuwcijfer.
13 6
-1 5
14 7
0 4
15 8
1 3
16 9
2 2
17 10
3 1
18 11
4 0
19 12
5 6
M a a n d e n . Maandcijfer
Jan. en Febr. worden gerek. bij het vorige jaar, dus voor een datum in die maanden, 2 Jan.
moet men nemen den datum van het vorige jaar, b.v. voor 1 Januari 1901 zoeke men 1 Januari 1900 (Jaarcijf. 00) 5 Febr.
4 Maart 0 April 2 Mei 5 Juni 0 Juli 3 Augustus 6 September 1 October 4 November 6 December
V o o r b e e l d :
Koningin Wilhelmina werd geboren den 31 Augustus 1880. Welke dag der week was dat?
Datum 31
Maandcijfer naast Augustus = 3
Eeuwcijfer in de rij van 18 Gregoriaansche stijl r 2 Jaarcijfer in de ij van 80 = 2
_____
Som = 38 5×7 = 35
_____
Rest = 3 = Dinsd
Voor datums vóór 15 October 1582, moet het eeuwcijfer gezocht worden in de afdeeling Juliaansche Stijl
Bij datums vóór de Christelijke Jaartelling wordt het jaarcijfer negatief opgeteld, d.w.z. afgetrokken van de som der andere getallen
De kalender loopt van af het jaar vóór de invoering van den Jul. kalender in 46 v.C. (eeuwcijfer = -1, Jul. Stijl) tot zoover men het maar wil. Men heeft slechts voorttegaan met de cijfers der toekomende eeuwen te rangschikken in kolommetjes van 4 onder elkaar, naast de reeds staande kelommen) zóó dat 28 naast 23 komt enz.
16
Januari.
Springtij 14 en 28.
Nieuwe Maan 12.
Eerste Kwartier 19.
Doodtij 7 en 21.
Volle Maan 26.
Laatste Kwartier 5.
Hoogwater Paramaribo 1 Hoogwaterstand
Feestdagen Dag van
uur 10 min. } later dan Braamspunt.
Hoogwater Nw.
Braamspunt.
J.
W.
M.
Amsterdam 40 min. } later dan Braamspunt.
nm.
vm.
8.31 8.11
Nieuwjaarsd.
1 Dinsdag 1
9.2 8,42
2 Woensdag 2
9.32 9.12
3 Donderdag 3
10.6 9.46
4 Vrijdag 4
10.49 10.28
5 Zaterdag 5
11.46 11.23
Driekoningen 6
Zondag 6
1.1 12.36
7 Maandag 7
2.2 1.36
8 Dinsdag 8
3.16 2.48
9 Woensdag 9
4.16 3.47
10 Donderdag 10
5.9 4.40
11 Vrijdag
11
6.5 5.45
12 Zaterdag 12
6.39 6.12
13 Zondag 13
7.21 6.54
14 Maandag 14
8. - 7.35
15 Dinsdag 15
8.39 8.14
16 Woensdag 16
9.22 8.57
17 Donderdag 17
10.9 9.43
18 Vrijdag
18
11.3 10.37
19 Zaterdag 19
12.14 11.49
20 Zondag 20
12.35 0.8
21 Maandag 21
2.2 1.34
22 Dinsdag 22
3.22 2.55
23 Woensdag 23
4.30 4.3
24 Donderdag 24
5.18 4.53
25 Vrijdag
25
6.2 5.38
26 Zaterdag 26
6.39 6.17
27 Zondag 27
7.6 6.45
28 Maandag 28
7.36 7.15
29 Dinsdag 29
8.4 7.44
30 Woensdag 30
8.34 8.13
31 Donderdag 31
0 u. = middernacht.
12 u. = middag.
17
Februari.
Springtij 13 en 27.
Nieuwe Maan 11.
Eerste Kwartier 17.
Doodtij 6 en 19.
Volle Maan 25.
Laatste Kwartier 4.
Hoogwater Paramaribo 1 Hoogwaterstand
Feestdagen Dag van
uur 10 min. } later dan Braamspunt.
Hoogwater Nw.
Braamspunt.
J.
W.
M.
Amsterdam 40 min. } later dan Braamspunt.
nm.
vm.
9.4 8.44
32 Vrijdag
1
9.36 9.14
Maria Lichtmis 33
Zaterdag 2
10.15 9.52
34 Zondag 3
11.4 10.40
35 Maandag 4
12.10 11.43
36 Dinsdag 5
1.11 0.43
37 Woensdag 6
2.40 2.10
38 Donderdag 7
3.53 3.24
39 Vrijdag
8
4.50 4.22
40 Zaterdag 9
5.35 5.14
41 Zondag 10
6.20 5.53
42 Maandag 11
6.58 6.32
Vastenavond 43
Dinsdag 12
7.42 7.16
Asch-Woensd.
44 Woensdag 13
8.21 7.54
45 Donderdag 14
9.5 8.38
46 Vrijdag
15
9.51 9.23
47 Zaterdag 16
10.48 10.20
48 Zondag 17
11.51 11.20
49 Maandag 18
12.26 0.0
50 Dinsdag 19
1.30 1.11
51 Woensdag 20
2.50 2.30
52 Donderdag 21
4. - 3.40
53 Vrijdag
22
4.55 4.33
54 Zaterdag 23
5.36 5.15
55 Zondag 24
6.8 5.47
56 Maandag 25
6.40 6.19
Poerim of Lotenfeest 57
Dinsdag 26
7.10 6.47
58 Woensdag 27
7.40 7.16
59 Donderdag 28
0 u. = middernacht.
12 u. = middag.
