CORES DEVELOPMENT MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM

(1)

CORES DEVELOPMENT

MOBER

UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM

17.12.2021

(2)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 2

COLOFON

Titel Kantoorproject Uitbreidingstraat Berchem Projectcode 1161

Datum 17.12.2021

Opdrachtgever Katrien Van Dijck & Kelly Moerman CORES Investment & Alides

katrien.vandijck@coresinvestment.be & k.moerman@Alides.be https://www.coresinvestment.be/en & http://www.alides.be/

Opdrachthouder Evelien van Bockstal VECTRIS

Vital Decosterstraat 67A / 0201 – 3000 Leuven 016/31.91.00

info@vectris.be www.vectris.be

(3)

INHOUDSTAFEL

1 INLEIDING 7

ADMINISTRATIEVE GEGEVENS 8

1.1.

LEESWIJZER 8

1.2.

PROJECTKENMERKEN 9

1.3.

ONDERZOEKSOPZET EN BEOORDELINGSMETHODEN 14 1.4.

PLANNINGSCONTEXT 17

1.5.

2 BEREIKBAARHEIDSPROFIEL 25

ACTIEVE WEGGEBRUIKERS 26

2.1.

OPENBAAR VERVOER 32

2.2.

MOTORVOERTUIGEN 34

2.3.

VERKEERSVEILIGHEID EN –LEEFBAARHEID 44 2.4.

CUMULATIEVE ONTWIKKELINGEN 45 2.5.

DRUKTEBEELD 46

2.6.

VERKEERSAFWIKKELING 47

2.7.

3 MOBILITEITSPROFIEL 51

PROJECTTOESTAND 52

3.1.

ONTWIKKELINGSTOESTAND 61

3.2.

4 MOBILITEITSEFFECTEN 65

WERFFASE 66

4.1.

EXPLOITATIEFASE 67

4.2.

5 SENSITIVITEITSTOETS 72

6 MILDERENDE EN VERBETERENDE MAATREGELEN 74

7 BESLUIT 77

(4)

FIGURENLIJST

Figuur 1: Situering projectgebied op topografische kaart (Bron: CartoWeb) ... 9

Figuur 2: Definitief omgevingsplan zuidelijke kantoren ... 10

Figuur 3: Visualisatie vanuit De Villagespark ... 11

Figuur 4: Visualisatie vanuit parkzone noordoostelijke spie (Berchems blok) ... 11

Figuur 5: Weergave nieuwe ontsluiting ... 12

Figuur 6: Toestanden ... 14

Figuur 7: Situering projectgebied op gewestplan ... 18

Figuur 8: Ringpark Groene Vesten ... 19

Figuur 9: Visie tussentermijn overkapping ... 20

Figuur 10: Langzaam verkeersstructuren (links) en sportplekken (rechts) (Beweegscan) ... 20

Figuur 11: Doorsteekbaarheid (Omgevingsanalyse) – knooppuntendichtheid en bouwblokgrootte ... 21

Figuur 12: Bereik buurtfietsenstallingen (Omgevingsanalyse) ... 21

Figuur 13: Bereik openbaar vervoer (Omgevingsanalyse) – lokaal en bovenlokaal ... 21

Figuur 14: Bereik buurtparking en autodelen (Omgevingsanalyse) ... 22

Figuur 15: Modal split: wijk tov stad Antwerpen (Omgevingsanalyse) ... 22

Figuur 16: Gebruiksroutes actief verkeer (Speelweefselplan) ... 23

Figuur 17: Uitsnede Trage Wegen (bron: Trage Wegen Antwerpen) ... 26

Figuur 18: Autovrije assen (bron: OpenStreetMap) ... 27

Figuur 19: Fietsnetwerk (Mobiliteitsplan Antwerpen) ... 27

Figuur 20: Eindscore fietspaden (bron: Fietsbarometer Antwerpen) ... 28

Figuur 21: Velo-stations ... 29

Figuur 22:Gemiddeld aantal fietsers Singel (bron: Fietsbarometer Antwerpen) ... 30

Figuur 23: Tellingen actief verkeer in avondpiekuur (2017) ... 30

Figuur 24: Uitsnede knooppuntwaarde openbaar vervoer (Bron: Geopunt) ... 33

Figuur 25: Uitrusting halte Meilboemstraat ... 33

Figuur 26: Autonetwerk (Mobiliteitsplan Antwerpen) ... 34

Figuur 27: Kruispunt Uitbreidingstraat met Meibloemstraat (links) ... 35

Figuur 28: Overzicht parkeerplaatsen omgeving ... 36

Figuur 29: Parkeercapaciteit ... 38

Figuur 30: Bezettingsgraad 14u-15u en 18u- 19u ... 39

Figuur 31: Binnensingel: bezettingsgraad door kort-/langparkeerders per meetperiode ... 40

Figuur 32: Uitbreidingstraat + zijstraten: bezettingsgraad door kort- / langparkeerders per meetperiode ... 40

(5)

Figuur 33: Tellocaties kruispunttellingen ... 41

Figuur 34: Leeswijzer verkeersintensiteiten ... 42

Figuur 35: Telresultaten kruispunttellingen ochtendspitsuur (bestaande toestand) ... 42

Figuur 36: Telresultaten kruispunttellingen avondspitsuur (bestaande toestand) ... 43

Figuur 37: Toegangen wijk ... 43

Figuur 38: Ongevallenkaart periode 2015-2018 (Accident Flanders.be): alle met gewonden (links) en met fietsers (rechts) ... 45

Figuur 39: Routekeuze en toedeling Post X ... 46

Figuur 40: Referentietoestand kruispunttellingen ochtendspitsuur ... 46

Figuur 41: Referentietoestand kruispunttellingen avondspitsuur ... 47

Figuur 42: Traagheidskaarten (Google Traffic, 2018) ... 50

Figuur 43: Voorstel aanpassing voet fietsspiraal (Omgeving) ... 52

Figuur 44: Geplande wijziging ontsluiting gemotoriseerd verkeer ... 53

Figuur 45: Leeswijzer intensiteiten projecttoestand ... 56

Figuur 46: Projecttoestand kruispunttellingen ochtendspitsuur ... 57

Figuur 47: Projecttoestand kruispunttellingen avondspitsuur ... 57

Figuur 48: Ontwikkelingstoestand kruispunttellingen ochtendspitsuur ... 62

Figuur 49: Ontwikkelingstoestand kruispunttellingen avondspitsuur ... 62

(6)

TABELLENLIJST

Tabel 1: Beoordelingskader voorrangsgeregelde kruispunten ... 16

Tabel 2: Beoordelingskader lichtengeregelde kruispunten ... 16

Tabel 3: Huidige oversteekbaarheid ... 44

Tabel 4: Verkeersgeneratie projectontwikkelingen referentietoestand ... 45

Tabel 5: Verkeersafwikkeling voorrangsgeregelde kruispunten referentietoestand ... 47

Tabel 6: Verkeersafwikkeling verkeerslichtengeregelde kruispunten referentietoestand ochtendspits ... 48

Tabel 7: Verkeersafwikkeling verkeerslichtengeregelde kruispunten referentietoestand avondspits ... 49

Tabel 8: Kencijfers mobiliteitsprofiel ... 53

Tabel 9: Bronnen kencijfers ... 54

Tabel 10: Verkeersgeneratie programma "klassieke kantoren" ... 54

Tabel 11: Verkeersgeneratie programma "co-working space" ... 55

Tabel 12: Verkeersgeneratie programma "horeca" ... 55

Tabel 13: Verkeersgeneratie projectontwikkeling projecttoestand ... 56

Tabel 14: Parkeervraag projecttoestand ... 56

Tabel 15: Verkeersafwikkeling voorrangsgeregelde kruispunten projecttoestand ... 57

Tabel 16: Verkeersafwikkeling verkeerslichtengeregelde kruispunten projecttoestand ochtendspits ... 59

Tabel 17: Verkeersafwikkeling verkeerslichtengeregelde kruispunten projecttoestand avondspits ... 60

Tabel 18: Verkeersgeneratie projectontwikkeling ontwikkelingstoestand ... 61

Tabel 19: Verkeersafwikkeling verkeerslichtengeregelde kruispunten ontwikkelingstoestand ochtendspits ... 63

Tabel 20: Verkeersafwikkeling verkeerslichtengeregelde kruispunten ontwikkelingstoestand avondspits ... 64

Tabel 21: Oversteekbaarheid input ... 70

Tabel 22: Beoordeling oversteekbaarheid ... 70

(7)

INLEIDING

(8)

ADMINISTRATIEVE GEGEVENS 1.1.

CORES Investment liet dit mobiliteitseffectenrapport (MOBER) opmaken in het kader van de aanvraag voor de omgevingsvergunning voor het project ‘Uitbreidingstraat’, te Berchem. Voor dit project werd nog geen vergunningsaanvraag ingediend waarbij ook een MOBER werd gevoegd.

Voor het aanleggen van ten minste 200 parkeerplaatsen, 250 woongelegenheden, 7.500m² bvo handel, horeca, kantoren of diensten of 15.000m² bedrijvigheid is volgens bijlage 1 van het besluit van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning een mobiliteitsstudie (MOBER) vereist.

Deze MOBER werd opgemaakt omdat de vergunningsaanvraag betrekking heeft op meer dan 7.500 m² bvo kantoren. Deze MOBER werd opgemaakt conform het Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies, mobiliteitstoets en MOBER.

LEESWIJZER 1.2.

Elke MOBER is opgebouwd uit volgende onderdelen.

 Een inleiding: Deze bestaat uit een beschrijving van de projectkenmerken (en eventueel alternatieven en varianten), de onderzoeksopzet en beoordelingsmethoden en de beleids- en planningscontext.

 Het bereikbaarheidsprofiel van het projectgebied: Het bereikbaarheidsprofiel is de eerste basispijler van een MOBER. Het geeft een duidelijk beeld van de huidige en toekomstige bereikbaarheidsmogelijkheden van de projectlocatie, opgebouwd volgens het STOP-principe. Voor elke modus komen het netwerk, de infrastructuur, het gebruik (indien gegevens beschikbaar) en de knelpunten aan bod.

 Het mobiliteitsprofiel van het project: Het mobiliteitsprofiel is de tweede basispijler van een MOBER.

Het geeft aan hoeveel verplaatsingen het nieuwe project zal genereren, welke herkomst en bestemming deze verplaatsingen hebben, met welke vervoermiddelen ze zullen gebeuren, op welke tijdstippen dit zal plaatsvinden en tenslotte via welke routes dit zal worden afgewikkeld.

 De raming en beoordeling van de mobiliteitseffecten: De inschatting van de mobiliteitseffecten gebeurt op basis van de confrontatie van het mobiliteitsprofiel en het bereikbaarheidsprofiel. De effecten kunnen betrekking hebben op bereikbaarheid, veiligheid, leefbaarheid en de parkeerbalans.

 Sensitiviteitstoets: Dit is een gevoeligheidsanalyse die kan worden uitgevoerd met alternatieve ontwikkelingsscenario’s, alternatieve mobiliteitsscenario’s en/of een alternatieve weging van de beoordelingscriteria.

 Milderende en verbeterende maatregelen: Milderende maatregelen beperken potentiële negatieve mobiliteitseffecten en kunnen zowel infrastructureel, verkeerstechnisch als flankerend zijn of betrekking hebben op projectwijzigingen. Verbeterende maatregelen versterken de potentiële positieve mobiliteitseffecten.

 Samenvatting en besluit

(9)

PROJECTKENMERKEN 1.3.

SITUERING 1.3.1.

Het projectgebied situeert zich op het grondgebied van de stad Antwerpen, in het district Berchem, tussen de Uitbreidingstraat en de Binnensingel. Dit gebied is gelegen ten noorden van de E19 (Antwerpse Ring), en nabij De Villegaspark, Park Brialmont, Victor Jacobslei, park Wolvenberg en het Stationsplein Berchem.

Onderstaande figuur situeert het projectgebied op topografische kaart.

Figuur 1: Situering projectgebied op topografische kaart (Bron: CartoWeb)

ALGEMEEN PROJECTVOORNEMEN 1.3.2.

Het kantoorproject ‘Uitbreidingstraat’ te Berchem maakt deel uit van het masterplan Mariahof waarvoor Alides en Cores samenwerken met het Zorgbedrijf Antwerpen. Het zorgbedrijf is eigenaar van de site ‘Sint- Maria’ gelegen aan de overkant van de Uitbreidingstraat. Door de twee sites samen te voegen, kan er één globale stedenbouwkundige visie uitgewerkt worden met veel aandacht voor kwalitatieve parkzones en een gemengd en levendig programma. Het masterplan streeft naar een mix van functies waarbij wonen, werken, zorg en vrije tijd samengaan. Beide sites samen betrekken een terreinoppervlakte van ong. 30.000 m².

Voorliggend project heeft enkel betrekking tot de site van Alides/Cores aan de zuidelijke kant van de Uitbreidingstraat. Het betreft een kantoorontwikkeling met een bruto-vloeroppervlakte van 29.473 m² op

(10)

een projectgebied van 20.673 m². Het project bestaat uit drie kantoorvolumes met max. 8 bouwlagen, waaronder zich een ondergrondse parking bevindt die de drie kantoorvolumes verbindt. De plint van de drie gebouwen bestaat uit 4 bouwlagen, aansluitend op het bestaande weefsel van Oud-Berchem. Een hoogteaccent tot 8 bouwlagen wordt op elk van de drie volumes voorzien.

De gebouwen zullen gelegen zijn ter hoogte van de huisnummers 331 & 325 op de Uitbreidingstraat, met start aan De Villegaspark en eindigen met de as van de Meibloemstraat. De gebouwen zullen recht tegenover het voorgelegen Zorgbedrijf Antwerpen ingeplant worden waardoor een sterk stedenbouwkundig figuur bekomen wordt.

Daarnaast wordt ter hoogte van het masterplan Mariahof de Uitbreidingstraat heraangelegd. Ook wordt een deel van de terreinen ingericht en overgedragen als parkzone met aandacht voor vergroening, water en doorwaadbaarheid van het domein. Tenslotte wordt er een nieuwe aftakking aan de Singel voorzien.

Hierna worden enkele zichten op het project weergegeven.

Figuur 2: Definitief omgevingsplan zuidelijke kantoren

(11)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 11 Figuur 3: Visualisatie vanuit De Villagespark

Figuur 4: Visualisatie vanuit parkzone noordoostelijke spie (Berchems blok)

(12)

TOEGANKELIJKHEID EN PARKING 1.3.3.

De gebouwen werden alzijdig ontworpen met een ingang ter hoogte van de Singel én de Uitbreidingstraat.

De adressering van de gebouwen zal zich bevinden aan de Uitbreidingstraat. Ook via de binnenstraten is toegang tot de gebouwen mogelijk. Het projectgebied is vlakbij station Berchem en de Antwerpse Ring gelegen.

De drie bovengrondse kantoorvolumes zijn ondergronds verbonden door één parking die de drie gebouwen bedient. De parking bestaat uit twee ondergrondse lagen. De parking werd ontworpen als rotatieparking.

De inrit tot de ondergrondse parking bevindt zich op de kop van het C gebouw en garandeert een vlotte verbinding met de Singel. Door aftakking aan de Singel wordt de kantoorontwikkeling rechtstreeks ontsloten zonder belasting voor de buurt. De nieuwe ontsluiting naar de Singel wordt door middel van het plaatsen van paaltjes niet doorgetrokken tot aan de Uitbreidingstraat. Op deze manier is de nieuwe ontsluiting enkel beschikbaar voor de kantoorontwikkeling en niet voor doorgaand verkeer.

Figuur 5: Weergave nieuwe ontsluiting

Bij het heraanleggen van de Uitbreidingstraat wordt de parkeerstrook vervangen door groene en brede voetpaden. Deze parkeerplaatsen worden gecompenseerd in de ondergrondse parking. Ook verdwijnen parkeerplaatsen langs de Singel voor een uitvoegstrook. Er worden echter ook een aantal parkeerplaatsen terug gewonnen door het verdwijnen van de leveringszone aan Bpost.

(13)

Gezien in de omgeving van het project een hoge parkeerdruk heerst, wordt in voorliggend project ingezet op duurzame mobiliteit door het organiseren van buurtparkeren voor auto’s en fietsen, en het organiseren van deelplatformen voor auto’s, fietsen en steps.

Er werd een parkeeronderzoek uitgevoerd, waaruit werd geconcludeerd dat:

− De parkeerdruk ’s avonds duidelijk toeneemt;

− Richting Patriottenstraat, Driekoningenstraat en deels Vredestraat de parkeerplaatsen overbezet zijn;

− In de Uitbreidingstraat t.h.v. Sint-Maria ong. 50 parkeerplaatsen aanwezig zijn en deze gemiddeld voor 50% bezet zijn;

− De parkeerplaatsen t.h.v. de Singel doorheen de dag onderbezet zijn;

− 95% tot 96% van de parkeerplaatsen in de wijk rond de Uitbreidingstraat bezet worden door bewoners;

In de Uitbreidingstraat zullen 50 parkeerplaatsen verdwijnen door nieuwe groenaanleg. Ter compensatie zullen in de ondergrondse parking 25 plaatsen voltijds beschikbaar gesteld worden voor buurtbewoners.

Deze 25 plaatsen zullen dus niet aan de gebruikers van de kantoren verhuurd worden. Stad Antwerpen zal deze via het stadsbedrijf MPA (Mobiliteit en Parkeren Antwerpen) als buurtparking verhuren, volgens de standaard formules met standaardtarieven van maand-abonnementen. Daarnaast zal in de ondergrondse parking ook avond- en weekendparkeren aangeboden worden aan buurtbewoners en bezoekers. Deze plaatsen zullen privaat verhuurd worden via een professionele parkeerbeheerder. Het betreffen deeltijdse plaatsen tussen 18u en 8u, en in het weekend. Het tarief wordt gealligneerd op die van MPA, maar zonder inlevering van de bewonerskaart. Dit complementair systeem kan beschouwd worden als een back-up plan als er geen parkeerplaatsen meer beschikbaar zijn in de wijk. Langer parkeren is mogelijk via een betaalautomaat.

Verder zal de ondergrondse parking voorzien zijn van elektrische laadpalen die kunnen gebruikt worden door bezoekers. Ook gaat extra aandacht naar een vlotte bereikbaarheid van de fietsenstalling in de ondergrondse parking via een aparte fietstrap of fietslift vanaf het maaiveld. Er zullen ook voldoende plaatsen voorzien worden voor bakfietsen, cargobikes, e.d.m.

(14)

ONDERZOEKSOPZET EN BEOORDELINGSMETHODEN 1.4.

BESCHRIJVING TOESTANDEN 1.4.1.

Onderstaande figuren geven een inzicht in zowel de referentietoestand, de projecttoestand en de ontwikkelingstoestand.

Figuur 6: Toestanden

De referentietoestand gaat in eerste instantie uit van het bestaande bereikbaarheidsprofiel van het projectgebied. Ook de verkeersveiligheid en de verkeersleefbaarheid worden besproken op basis van de huidige situatie. Voor het druktebeeld wordt er gebruik gemaakt van de beschikbare telgegevens van de stad Antwerpen en AWV van 2018. Deze tellingen worden als representatief beschouwd voor het in beeld brengen van het druktebeeld in de bestaande situatie . Aanvullend wordt er in de referentietoestand rekening gehouden met reeds vergunde en geplande projecten in de nabije omgeving van het project die een impact zullen hebben op de verkeerssituatie binnen het projectgebied. Hierbij wordt uitgegaan van projecten die nog niet gerealiseerd werden op het moment van de verkeerstellingen (2018). Zo wordt binnen de referentietoestand ook rekening gehouden met de verdere ontwikkeling van Post X.

Op basis van deze referentietoestand zal zowel de werffase als de projecttoestand beoordeeld worden. De projecttoestand gaat hierbij uit van het effect van ingebruikname van de drie zuidelijke blokken tussen de Uitbreidingstraat en de Singel, alsook de nieuwe aansluiting van het kantorenproject op de Singel, de heraanleg van de landing van de fietsbrug en de heraanleg van de Uitbreidingstraat.

(15)

Tot slot wordt er in de ontwikkelingstoestand ook rekening gehouden met cumulatieve effecten van geplande ontwikkelingen in de nabije omgeving van het projectgebied met een mogelijke impact op de verkeerssituatie binnen het studiegebied. Binnen deze toestand wordt dan ook bijkomend rekening gehouden met het effect van de herontwikkeling van de noordelijke blokken tussen Uitbreidingstraat en Vredestraat.

Binnen bovenstaande toestanden wordt er geen rekening gehouden met de toekomstige plannen en doelstellingen in functie van het Toekomstverbond en het Routeplan 2030 waardoor een afname van de huidige verkeersstromen op de R10 Binnensingel verwacht mag worden door de verwachte modal shift (50/50) en de realisatie van de stedelijke ringweg. Er kan dan ook gesteld worden dat de impactbespreking uitgaat van een worst-case benadering van de effecten.

METHODIEK EFFECTVOORSPELLING- EN BEOORDELING 1.4.2.

Door het parallelle traject van de MOBER en de MER, worden de effecten in beeld gebracht conform het Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies, mobiliteitstoets en MOBER en het MER-richtlijnenboek Mens- Mobiliteit. Hierbij wordt de focus gelegd op volgende effectgroepen.

EFFECTGROEPEN Verkeersgeneratie

De effectbespreking heeft in eerste instantie betrekking op het onderzoek van de te verwachten bijkomende verkeersgeneratie en de impact die het project met zich zal meebrengen.

Voor de berekening van de verkeersgeneratie en de parkeervraag zal er gebruik gemaakt worden van de kencijfers zoals opgesomd in de projecttoestand. Ook de verdeling van herkomst- en bestemmingsrichtingen worden daar toegelicht.

Functioneren verkeerssysteem – personenvervoer

Voor de beoordeling van het verkeerssysteem – personenvervoer wordt per toestand de (verandering in) ontsluiting per modus geanalyseerd.

Voor voetgangers en fietsers wordt een kwalitatieve beoordeling gedaan van de wijze waarop voetgangers en fietsers aansluiting vinden op het omliggende voetgangers- en fietsnetwerk. Hierbij wordt aandacht besteed aan bereikbaarheid vanuit verschillende richtingen en doorwaadbaarheid.

Voor het openbaar vervoer wordt een kwalitatieve beoordeling gedaan van de wijze waarop gebruikers van de site aansluiting vinden op het omliggende bus-, tram- en treinnetwerk. De indicatoren zijn haltebereik en dienstregeling.

Voor het gemotoriseerd verkeer wordt kwantitatief de impact verkeersafwikkeling beoordeeld op de verschillende kruispunten binnen het studiegebied.

(16)

Voor de voorrangsgeregelde kruispunten zal de beoordeling gebeuren op basis van de impact op de gemiddelde wachttijd van de verschillende kruispunttakken. Voor het bepalen van deze wachttijd wordt gebruik gemaakt van de methode van Harders wie het softwareprogramma Capacito. Onderstaande tabel geeft hierbij het beoordelingskader weer.

WACHTTIJD BEOORDELING

< 15 sec Vlotte afwikkeling 15-20 sec Redelijk afwikkeling

> 20 sec & restcapaciteit Lichte wachtrijvorming

> 20 sec & geen restcapaciteit Afwikkelingsprobleem Tabel 1: Beoordelingskader voorrangsgeregelde kruispunten

Bij de analyses van de verkeersafwikkeling bij de verkeerslichtengeregelde kruispunten wordt gebruik gemaakt van de beschikbare lichtenregelingen als basis voor de theoretische berekening van de verzadigingsgraden. De verzadigingsgraad of intensiteit over capaciteit verhouding geeft aan welk percentage van de voertuigen die zich aandienen kunnen verwerkt worden tijdens de beschikbare groentijd. Waarbij de capaciteit wordt berekend door de maximale capaciteit van een rijstrook per tijdseenheid (verzadigingsintensiteit) te vermenigvuldigen met het percentage aan beschikbare groentijd per tijdseenheid (cyclus). De verzadigingsgraad is een goede indicator voor de afwikkeling van het kruispunt. Hierbij wordt onderstaande tabel gehanteerd voor de beoordeling van de verzadigingsgraden bij een lichtengeregeld kruispunt.

VERZADIGINGSGRAAD BEOORDELING

< 80% Er is geen sprake van afwikkelingsproblemen

80-90% Lichte filevorming is mogelijk, zonder ernstige gevolgen voor de capaciteit 90-100% Matige filevorming met een kritische afwikkelcapaciteit tot gevolg

>100% Ernstige filevorming met ernstige capaciteitsproblemen Tabel 2: Beoordelingskader lichtengeregelde kruispunten

Verkeersleefbaarheid en -veiligheid

De verkeersleefbaarheid wordt kwantitatief beoordeeld door de oversteekbaarheid van voetgangers. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het softwareprogramma Capacito.

De verkeersveiligheid wordt kwalitatief beoordeeld op basis van inzichten in ongevallengegevens en verwachte veranderingen.

Parkeerbalans

Voor de parkeerbalans wordt het parkeer- en stallingsaanbod vergeleken met de opgelegde parkeer- en stallingsnorm door de stad Antwerpen. Hierbij wordt rekening gehouden met het gewenst sturend effect het parkeeraanbod kan hebben op de beoogde duurzame modal split.

(17)

PLANNINGSCONTEXT 1.5.

GEWESTPLAN 1.5.1.

Volgens het gewestplan is het projectgebied gelegen binnen woongebied en voor een klein gedeelte in parkgebied. In het parkgebied worden geen gebouwen voorzien.

Het projectgebied is gelegen binnen de afbakeningslijn van het GRUP ‘Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen’, maar bevindt zich buiten één van de deelgebieden met stedenbouwkundige voorschriften.

Gezien er geen andere planningsprocessen van toepassing zijn voor het projectgebied, is de gewestplanbestemming nog steeds van toepassing voor dit gebied. Kantoren zijn echter toegelaten in woongebied volgens het gewestplan, waardoor het projectvoornemen conform de gewestplanbestemming is.

Art. 5.1.0 van het Gewestplannenbesluit van 28.12.1972 omvat ruime voorschriften voor de woongebieden:

“De woongebieden zijn bestemd voor wonen, alsmede voor handel, dienstverlening, ambacht en kleinbedrijf voor zover deze taken van bedrijf om redenen van goede ruimtelijke ordening niet in een daartoe aangewezen gebied moeten worden afgezonderd, voor groene ruimten, voor sociaal-culturele inrichtingen, voor openbare nutsvoorzieningen, voor toeristische voorzieningen, voor agrarische bedrijven.

Deze bedrijven, voorzieningen en inrichtingen mogen echter maar worden toegestaan voor zover ze verenigbaar zijn met de onmiddellijke omgeving.”

Daarbij kunnen in een stedelijke context ook inrichtingen die het verzorgingsniveau van de buurt overstijgen, worden overwogen (S. LUST, “Het K.B. van 28 december 1972 betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen”, TBP 1997, 4), voor zover dit gemotiveerd wordt vanuit de aard en de kenmerken van het betrokken gebied (RvS 2 juni 1994, nr. 47.721, De Leeuw).

(18)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 18 Figuur 7: Situering projectgebied op gewestplan

MOBILITEITSPLAN ANTWERPEN 1.5.2.

Het mobiliteitsplan 2020-2025-2030 van Antwerpen ‘actief en bereikbaar’ beschrijft de verschillende netwerken op Antwerps grondgebied, alsook een perspectief en visie voor 2025 en 2030. De visie op het netwerk voor fietsers en het netwerk voor gemotoriseerd vervoer wordt verder besproken bij het bereikbaarheidsprofiel.

ANTWERPEN MORGEN 1.5.3.

RINGPARK GROENE VESTEN

Ringpark Groene Vesten rijgt de wijken langs de beide kanten van de Ring aan elkaar.

De groene ruimtes aan beide kanten van de Ring huisvesten een grote diversiteit aan planten, struiken, bomen en kleine dieren. Vandaag zijn deze gebieden vooral gericht naar het verkeer op de Ring. Met het Ringpark Groene Vesten zorgen we ervoor dat dit gebied, zo’n 450 voetbalvelden groot, een echt park voor de stad wordt met minder lawaai en een betere luchtkwaliteit voor de omgeving. Een eerste stap naar een toekomstige overkapping.

Het ontwerpteam BUUR-Latz-Greisch-S333 gaat de komende jaren aan de slag met dit park. Net zoals bij

‘Over de Ring’ gaat het ontwerpteam bij hun voorbereidingen nauw samenwerken met de buurten, wijken en gebruikers.

(19)

Hiermee gepaard gaan ook de ideeën van het downgraden van de Singel.

Figuur 8: Ringpark Groene Vesten

OVERKAPPING ZUID-OOST

Zone Zuidoost strekt zich uit van de Plantin en Moretuslei tot aan de Grotesteenweg. Tussenin ligt het station Antwerpen-Berchem. Het is een grootstedelijk en dichtbebouwd gebied. In de omliggende wijken is er een groot tekort aan groenruimtes. Toch zijn er enkele waardevolle gebieden, zoals de Wolvenberg, het enige erkende natuurgebied binnen de Antwerpse Ring. Aangezien het overkappen van grote stukken snelweg in dit gebied niet meteen voor de hand ligt – het is eerst wachten op de heraanleg van de Ring die de scheiding van doorgaand en bestemmingsverkeer mogelijk maakt – stellen we een aantal Ringprojecten voor die in een eerste fase de leefbaarheid van de wijken sterk verbeteren.

(20)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 20 Figuur 9: Visie tussentermijn overkapping

WIJKPLANNEN 1.5.4.

Op wijkniveau wordt er ook gewerkt aan de verkeersleefbaarheid. In het kader van participatie werkte de stad samen met de wijk Oud-Berchem aan een ‘beweegscan’, ‘omgevingsanalyse’ en ‘speelweefselplan’.

Hier volgen enkele analysebeelden.

Figuur 10: Langzaam verkeersstructuren (links) en sportplekken (rechts) (Beweegscan)

(21)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 21 Figuur 11: Doorsteekbaarheid (Omgevingsanalyse) – knooppuntendichtheid en bouwblokgrootte

Figuur 12: Bereik buurtfietsenstallingen (Omgevingsanalyse)

Figuur 13: Bereik openbaar vervoer (Omgevingsanalyse) – lokaal en bovenlokaal

(22)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 22 Figuur 14: Bereik buurtparking en autodelen (Omgevingsanalyse)

Figuur 15: Modal split: wijk tov stad Antwerpen (Omgevingsanalyse)

Potenties mobiliteit (speelweefselplan):

 Aanwezigheid treinstation en goed openbaar vervoernetwerk;

 Wijk circulatieplan is in uitvoering, met bijhorende fietsroutes;

 Kinderen in het straatbeeld en tuintegels en informele zitelementen.

Knelpunten mobiliteit (speelweefselplan):

 Randen van de wijk zijn zeer drukke verkeersroutes, maar ook Boomgaardstraat en Uitbreidingstraat;

 Grotesteenweg deelt wijk in twee;

 Wijk wordt als zeer druk en onveilig aangevoeld;

 Geen recreatieve fietsroutes opgenomen in wijkcirculatieplan.

(23)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 23 Figuur 16: Gebruiksroutes actief verkeer (Speelweefselplan)

BASISBEREIKBAARHEID 1.5.5.

“Het aanbod beter afstemmen op de vraag van reizigers van het openbaar vervoer.” Dat is de kern van basisbereikbaarheid, het nieuwe vervoermodel van de Vlaamse overheid. Openbaar vervoer staat daarbij centraal, maar daarnaast worden allerlei vervoermiddelen op elkaar afgestemd – zodat men makkelijker kan overstappen en overschakelen op bijvoorbeeld deelsystemen (auto’s, fietsen, steps). Voor de combinatie van op elkaar afgestemde vervoermiddelen wordt de term combimobiliteit gebruikt.

Het model van basisbereikbaarheid is opgebouwd uit 4 ‘lagen’:

 Treinnet: de ruggengraat van het openbaar vervoer.

 Kernnet: de ruggengraat van het stads- en streekvervoer. Bussen en trams verbinden kernen met elkaar, bedienen centraal gelegen attractiepolen en verbinden voorsteden met andere steden.

 Aanvullend net: tussen kleinere steden en gemeenten zorgen bussen voor de aanvoer naar het kernnet en het treinnet. Ook woon-werkverkeer en woon-schoolvervoer die alleen tijdens de spitsuren bestaan, kunnen deel uitmaken van dit net.

 Vervoer op maat: lokale vervoeroplossingen voor mensen met specifieke individuele mobiliteitsvragen, die geen toegang hebben tot de andere vervoerlagen. Denk bijvoorbeeld aan leerlingenvervoer in het

(24)

bijzonder onderwijs, vraagafhankelijk vervoer, aangepast vervoer voor rolstoelgebruikers, buurtbussen, collectieve taxi’s, …

Door deze 4 lagen optimaal op elkaar af te stemmen, wordt tot een efficiënt vervoermodel gekomen. Het principe wordt vanaf 1/01/2022 uitgerold.

Uit overleg met De Lijn blijkt dat de impact op de dienstregeling in de omgeving van het project nagenoeg niet verandert.

MOBIPUNT OF HOPPINPUNT

Een belangrijk aandeel binnen het principe van Basisbereikbaarheid is weggelegd voor de knooppunten.

Door mobiliteit en ruimte in samenhang te benaderen kan er een win-win ontstaan voor duurzame mobiliteit en kernversterking.

Het decreet basisbereikbaarheid definieert een mobipunt als: Een vervoersknooppunt waar parkeermogelijkheden voor verschillende personenwagens en fietsen ter beschikking zijn of verschillende modi kunnen aangeboden worden door middel van onder meer deelsystemen, waardoor reizigers met geschikte modus een verplaatsing kunnen maken (art. 42, tweede lid, 1° van het decreet van 26 april 2019 betreffende de basisbereikbaarheid).

Er zijn vijf types van mobipunten. Het type van mobipunt heeft geen invloed op wie moet instaan voor de aanleg en het onderhoud ervan, dit is telkens de wegbeheerder.

 Interregionale mobipunten op basis van netwerklogica

 Regionale mobipunten op basis van netwerklogica

 Lokale mobipunten op basis van netwerklogica

 Buurtmobipunten op basis van netwerklogica

 Buurtmobipunten op basis van nabijheidslogica

(25)

BEREIKBAARHEIDSPROFIEL

(26)

ACTIEVE WEGGEBRUIKERS 2.1.

NETWERK 2.1.1.

Specifiek voor voetgangers geven onderstaande figuren een inzicht in de bereikbaarheid van het projectgebied. Hierbij wordt zowel gebruik gemaakt van de Trage wegen en autovrije assen.

Hierbij is duidelijk dat er in de nabije omgeving van het projectgebied (het Groen Kwartier, het De Villegaspark en Wolvenberg) veel trage wegen een doorsteken aanwezig zijn, die door voetgangers (en ook fietsers) gebruikt kunnen worden.

Figuur 17: Uitsnede Trage Wegen (bron: Trage Wegen Antwerpen)

(27)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 27 Figuur 18: Autovrije assen (bron: OpenStreetMap)

De Uitbreidingstraat is tot slot uitgerust met voetpaden aan beide zijden van de rijweg. Net zoals de overige wegen in de achterliggende wijk.

Volgende figuren geven het fietsnetwerk weer. Hierbij is duidelijk dat de as langsheen het spoor de hoofdroute vormt en de assen Grotesteenweg en Singel tot de kernroute behoren. In het wijknetwerk is duidelijk dat de Uitbreidingstraat alsook de fietsbrug over de Singel en de Ring belangrijke routes zijn.

Figuur 19: Fietsnetwerk (Mobiliteitsplan Antwerpen)

(28)

De fietssnelweg FR10 (het ringfietspad) loopt ter hoogte van het projectgebied aan de zuidzijde van de Ring. Vanuit het projectgebied is deze fietssnelweg bereikbaar via de Berchembrug over zowel de Singel als de Ring. Ter hoogte van het station van Berchem takken zowel fietssnelweg F1 als fietssnelweg F11 aan op fietssnelweg FR10 (Ringfietspad). De fietspaden langs zowel de Singel als langs de N1 Grotesteenweg maken tevens deel uit van het bovenlokaal fietsnetwerk. De Uitbreidingstraat zelf is geen onderdeel van het BFF. Berchembrug verbindt het De Villegaspark palend aan het projectgebied met het ringfietspad aan de overkant van de ring. Naast het bovenlokale fietsnetwerk is er ook een lokaal fietsnet.

De Uitbreidingstraat, Patriottenstraat en Statiestraat zijn geselecteerd als lokale fietsroutes.

INFRASTRUCTUUR 2.1.2.

RIJDEN

Aanvullend geeft onderstaande figuur een overzicht van de eindscore van de verschillende fietspaden in de nabije omgeving van het projectgebied zoals beoordeeld binnen de provinciale fietsbarometer¹. Factoren die deze score beïnvloeden zijn de maatvoeringen, materialen en berekenen scores op fietsgeschiktheid van fietspaden, het fietsen in gemengd verkeer en de inrichting van de kruisingen.

Figuur 20: Eindscore fietspaden (bron: Fietsbarometer Antwerpen)

1 Bron: https://www.provincieantwerpen.be/aanbod/drem/dienst-mobiliteit/fietsbeleid/fietsbarometer/meetfiets.html

(29)

De fietspad langs de Singel zijn conform de voorschriften van het Vademecum Fietsvoorzieningen, comfortabel, breed en voldoende afgescheiden van de rijbaan. Dit resulteert in een scores van 8,6 tot 9,6 op 10 in de fietsbarometer.

De infrastructuur van het Ringfietspad (FR10) in de omgeving van het project voldoet tevens aan de vormvereisten conform het Vademecum Fietsvoorzieningen. Dat geldt ook voor de Grotesteenweg (N1), de Stanleystraat en de Posthofbrug staduitwaarts. De fietspaden stadinwaarts op de Posthofbrug en de Stanleystraat voldoen momenteel nog niet aan de vormvereisten zoals opgenomen in het Vademecum Fietsvoorzieningen.

De Berchembrug, die de verbinding maakt tussen de Uitbreidingstraat en het Ringfietspad, betreft een kwalitatieve fietsbrug met fietsspiralen aan beide koppen. In zowel de Uitbreidingstraat als de Meibloemstraat, worden fietsers geacht te mengen met het gemotoriseerd verkeer. Hetgeen past binnen het huidige snelheidsregime van 30 km/u.

STALLEN

Zowel aan de verschillende toegangspunten tot het De Villegaspark als ter hoogte van de bushaltes zijn er verschillende fietsstallingen aanwezig. Aan de centrale toegang tot het park via de Uitbreidingstraat is er ook een buurtfietsenstalling² aanwezig.

Onderstaande figuur geeft een overzicht van de Vélostations in de omgeving van het projectgebied. Het dichtstbijzijnde station ligt op de hoek van de Vredestraat en de Zonnebloemstraat.

Figuur 21: Velo-stations

Naast de stadsfietsen van Vélo zijn er nog heel wat andere mogelijkheden in Antwerpen om een fiets te huren, namelijk BlueBike, Cloudbike, Mobit, Swapfiets, Levbanto en Cyclant³.

2 Bron: https://www.antwerpen.be/info/5450b7ffaea8a79c338b4580/de-buurtfietsenstalling#!

(30)

GEBRUIK 2.1.3.

Recente verkeerstellingen in opdracht van de stad Antwerpen (Vectris, 2018) en de gerichte tellingen in functie van de fietsbarometer (2016) geven tevens een inzicht in het huidig druktebeeld:

Zo blijkt dat er op het fietspad op de Singel dagelijks tot 970 fietsers passeren, waarbij de meeste fietsers passeren in de ochtend- (8u00 – 9u00) en in de avondspits (16u00 – 17u00). Onderstaande grafiek geeft een overzicht van het gemiddeld aantal fietsers op een werkdag.

Figuur 22:Gemiddeld aantal fietsers Singel (bron: Fietsbarometer Antwerpen)

Voor het project Post X werd in mei 2017 een kruispunttelling uitgevoerd op het kruispunt Singel x Posthofbrug tijdens het avondpiekuur. Volgende figuur geeft de verschillende verkeersstromen in de omgeving weer, namelijk de voetgangers in het rood en de fietsers in het zwart. We zien in het avondpiekuur op het kruispunt Singel x Posthofbrug in totaal 510 voetgangers en 144 fietsers.

Figuur 23: Tellingen actief verkeer in avondpiekuur (2017)

3 https://www.slimnaarantwerpen.be/nl/fiets/huren

(31)

(32)

OPENBAAR VERVOER 2.2.

NETWERK & DIENSTREGELING 2.2.1.

Door de nabijheid (wandelafstand 500 m) van het station Antwerpen-Berchem, een multimodaal knooppunt op hoog niveau van zowel het bus, trein, als tramverkeer, zorgt voor een zeer goede bereikbaarheid van het projectgebied op vlak van openbaar vervoer. Aan het station Berchem is er een ruim aanbod van tram- en buslijnen en nationale en internationale treinen: +/-40 treinen, +/- 22 trams en +/-50 bussen per uur.

Aanvullend wordt de halte ‘Berchem Meibloemstraat’ in de Uitbreidingstraat ter hoogte van het projectgebied, bediend door streeklijnen 21 en 32. Deze halte wordt circa 10 keer per uur bediend door één van deze lijnen.

 Lijn 21 (Rooseveltplaats - Middelheim – Neerland): overdag: elke 15 min.; spits: elke 10 min.;

 Lijn 32 (Rooseveltplaats – Berchem station – Edegem): overdag: elke 10 min.; spits: elke 8 min.

Deze bereikbaarheid vertaalt zich dan ook in een zeer goede knooppuntwaarde op vlak van bereikbaarheid openbaar vervoer.

(33)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 33 Figuur 24: Uitsnede knooppuntwaarde openbaar vervoer (Bron: Geopunt)

INFRASTRUCTUUR 2.2.2.

De halte ‘Meibloemstraat’, recht tegenover de projectsite, is enkel voorzien van een haltepaal; er is geen wachthuisje of fietsenstalling. De bus halteert er naast de rijweg. Een abri is wel aanwezig aan de verderop liggende halte ‘De Villegasstraat’.

Figuur 25: Uitrusting halte Meilboemstraat

De dienstregeling van het openbaar vervoer zal vanaf 1 januari 2022 aangepast worden conform het principe ‘Basisbereikbaarheid’. De Lijn heeft aangegeven dat het aanbod en de dienstregeling in de omgeving van het project nagenoeg niet verandert, waardoor er ook na het invoeren van de basisbereikbaarheid sprake blijft van een zeer goede bereikbaarheid van het projectgebied op vlak van openbaar vervoer.

(34)

MOTORVOERTUIGEN 2.3.

NETWERK 2.3.1.

Volgende figuren geven het autonetwerk weer. Het hoger wegennetwerk is de Ring van Antwerpen en vervolgens de Singel en de N1 (Grotesteenweg). De wijkwegen zijn de Grotesteenweg (binnen de Singel) en de Posthofbrug. De hoofdstraten op wijkniveau zijn de Posthoflei, Boomgaardstraat en de Statielei. De buurtstraten zijn de Generaal Drubbelstraat en de Uitbreidingstraat.

Figuur 26: Autonetwerk (Mobiliteitsplan Antwerpen)

De Singel is in het RSV geselecteerd als primaire II. In het mobiliteitsplan Antwerpen wordt de Singel aangeduid als ‘steenweg’ (secundaire III). Steenwegen zijn wegen waarop het verkeer zo goed mogelijk kan doorstromen, met zo min mogelijk verstoring. Steenwegen hebben een verbindende functie voor het autoverkeer en ontsluiten veelal grootstedelijke functies. De Grotesteenweg buiten de Singel is in het RSPA geselecteerd als secundaire III. In het mobiliteitsplan Antwerpen wordt de Grotesteenweg binnen de Singel aangeduid als een ‘wijkweg’, (lokale weg type II). De Antwerpse Ring bevindt zich op slechts 1,6 km van het project.

De huidige ontsluiting van het projectgebied voor gemotoriseerd verkeer verloopt via de Uitbreidingstraat.

Aan de oostzijde ontsluit de Uitbreidingstraat rechtstreeks op de R10 Binnensingel. De Uitbreidingstraat is tussen de R10 en de Arthur Stercklaan ingericht als een enkelrichtingsstraat in westelijke richting. Dit maakt dat het enkel mogelijk is om via deze route naar het projectgebied te rijden. Aan de westzijde takt de Uitbreidingstraat aan op de N1 Grotesteenweg. Dit betreft een lichtengeregeld kruispunt. Vanuit de N1

(35)

wordt opnieuw rechtstreeks ontsloten op de R10 Binnensingel. Vanuit de Binnensingel en het nabijgelegen complex met de Ring, kan vlot ontsloten worden naar de verschillende hoofdwegen in de nabije omgeving (E19, E34, E313, A12).

In de wijk worden de Boomgaardstraat, de Statiestraat en de Stanleystraat als hoofdstraten geselecteerd, de Uitbreidingstraat en de Generaal Drubbelstraat als buurtstraten. De vlotte ontsluiting van en naar het hoofdwegennetwerk in combinatie met de circulatiemaatregelen (enkelrichtingsverkeer) op de achterliggende woonstraten zorgt er voor dat het aandeel bestemmingsverkeer van en naar het projectgebied doorheen deze achterliggende woonstraten tot een absoluut minimum beperkt blijft. In de Uitbreidingstraat en de volledige achterliggende woonstraten geldt een snelheidsregime van 30 km/u.

INFRASTRUCTUUR 2.3.2.

RIJDEN

De Uitbreidingstraat is een 2x1-weg, met aan beide zijden een strook voor langsparkeren. De weg is dubbelrichting en is ongeveer 6,5 m breed. De kruispunten in de omgeving zijn voorrangsgeregeld. De Uitbreidingstraat maakt deel uit van een zone 30.

Figuur 27: Kruispunt Uitbreidingstraat met Meibloemstraat (links)

PARKEREN

Aan beide zijden van de Uitbreidingstraat liggen langsparkeerstroken. De Uitbreidingstraat maakt deel uit van de donkergroene Antwerpse parkeerzone: met maximaal 10 uur parkeren, 1 euro voor het 1e uur + 1,40 euro voor elk volgend uur. Een dagticket kost 5 euro voor 10 uur. Ook aan de Singel zijn er langparkeerstroken, met dezelfde tarifering.

Op de parking van het woonzorgcentrum is er plaats voor minstens 90 auto’s.

Volgende figuur geeft een overzicht van het huidige publiek parkeeraanbod in de ruime omgeving van het projectgebied. Door de realisatie van het project zullen er in totaal ongeveer 50 publieke parkeerplaatsen verdwijnen ter hoogte van het projectgebied.

Zo zullen er ter hoogte van het projectgebied parkeerplaatsen verdwijnen aan beide zijden van de Uitbreidingstraat. Daarnaast zullen er aan de kant van de Singel ook enkele plaatsen verdwijnen in functie

(36)

van de realisatie van de uitvoegstrook van de nieuwe ontsluitingsweg. Bijkomend zullen langs de Singel ook extra parkeerplaatsen gerealiseerd kunnen worden door de opheffing van de bestaande laad-en los zone van het Bpost-gebouw en het verdwijnen van het boomvak vlak bij de toekomstige ontsluitingsweg.

Figuur 28: Overzicht parkeerplaatsen omgeving

In kader van dit dossier werd een parkeeronderzoek uitgevoerd om de huidige parkeersituatie in de nabije omgeving van het projectgebied in beeld te brengen. Het parkeeronderzoek vond plaats op donderdag 29 oktober 2020. De parkeerbezetting werd op 6 verschillende momenten doorheen de dag geïnventariseerd (8u00, 10u00, 12u00, 14u00, 16u00 en 18u00). Deze gegevens werden aangevuld met gebruikersgegevens van bewonerskaarten aangeleverd door de stad Antwerpen. "Intussen werd het parkeeronderzoek opnieuw uitgevoerd op een werkdag en zaterdag in oktober 2021. De resultaten van dit onderzoek zijn gebundeld in bijlage."

Het parkeeronderzoek betreft een parkeerduuronderzoek waarbij de gemiddelde parkeerduur van de geparkeerde voertuigen in beeld wordt gebracht. Tevens wordt voor de verschillende onderzoeksmomenten ook de parkeerdruk van een bepaalde zone in beeld gebracht. Deze gemiddelde bezettingsgraad wordt als volgt beoordeeld:

 Bezettingsgraad van meer dan 100%: overbezetting, de vraag ligt hoger als het aanbod, hetgeen wijst op een aandeel foutparkeerders;

 Bezettingsgraad tussen 85% en 100%: hoge bezetting waarbij extra zoekverkeer verwacht wordt;

(37)

 Bezettingsgraad tussen 50% en 85%: normale bezetting;

 Bezettingsgraad lager dan 50%: lage bezetting waarbij er meer parkeeraanbod is dan parkeervraag.

Wanneer de gemiddelde bezettingsgraad op alle momenten van de dag/week lager ligt dat 50% kan gesteld worden dat er een overaanbod is aan parkeerplaatsen en is er dus de mogelijkheid een deel van de parkeercapaciteit op te heffen zonder problemen te verwachten.

Het parkeeronderzoek vond plaats op een moment waarop er maatregelen van kracht waren ter beperking van de COVID-19 pandemie. Op het moment van onderzoek geldden volgende maatregelen:

 Thuiswerken is de norm;

 Avondklok tussen middernacht en 5u;

 Geen evenenementen;

 Cafés en restaurants zijn gesloten (enkel afhalen mogelijk);

 Sporten is voor de meeste leeftijdsgroepen verboden in groepsverband.

Er kan aangenomen worden dat deze maatregelen een bepaalde invloed hebben op de onderzoeksresultaten. Zo zal het thuiswerk zorgen voor een grotere aanwezigheid van bewonersparkeren (langparkeerders) en een eerdere beperkte aanwezigheid van geparkeerde voertuigen in functie van kantooractiviteiten. Tevens wordt er minder rotatie verwacht door minder autobewegingen naar vrijetijdsactiviteiten enz. Tot slot dient opgemerkt te worden dat tijdens het onderzoek de slagboom van de parking van woonzorgcentrum Sint-Maria open stond wegens een defect, wat niet geweten was tijdens het onderzoek, waardoor men op deze parking gratis kon parkeren.

In het onderzoeksgebied zijn in totaal 754 publieke parkeerplaatsen beschikbaar. Hierbij wordt enkel rekening gehouden met de reglementaire publieke parkeerplaatsen:

 Gereserveerde plaatsen voor autodelen;

 Gereserveerde plaatsen voor mindervaliden;

 Parkeerplaatsen die ingenomen worden door aanhangwagens met geldig kentekenbewijs;

 Parkeerplaatsen met een parkeerbeperking (blauwe zone).

Wanneer de publieke parkeerplaatsen niet duidelijk afgebakend worden door middel van belijning, wordt er rekening gehouden met 6 lopende meter per parkeerplaats om de capaciteit te bepalen. Eventuele vrije ruimte voor een garagepoort werd niet meegenomen in het aanbod.

Onderstaande figuur geeft een overzicht van het parkeeraanbod in de nabije omgeving van het projectgebied.

(38)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 38 Figuur 29: Parkeercapaciteit

Volgende conclusies kunnen getrokken worden uit het onderzoek naar de parkeerbezetting:

 Er was gedurende de hele dag behoorlijk wat restcapaciteit aan de Singel en op de Uitbreidingstraat tussen het woonzorgcentrum en de A. Sterckxstraat. Samen waren tijdens de kantooruren minstens 110 plaatsen vrij. Om 18u nam de parkeerdruk in de Uitbreidingstraat wat toe, dit naar alle waarschijnlijkheid in functie van de nabijgelegen woningen.

 In straten met een hogere woondichtheid was de parkeerdruk groter dan in straten waar de woondichtheid lager ligt (Uitbreidingstraat, R10 Singel)

 Er is een duidelijke link tussen de verzadigingsgraden op de Driekoningenstraat / Statiestraat en de openingsuren van de plaatselijke (voedings)winkels. De dagbezetting is er significant hoger dan de ochtend- en avondbezetting.

 De wijk tussen de Uitbreidingstraat en de Statiestraat kende over het algemeen een hoge tot zeer hoge parkeerdruk. De Patriottenstraat was volledig bezet gedurende de hele dag.

Ter illustratie geven onderstaande figuren de parkeerdruk weer binnen het studiegebied voor zowel 14u00 als 18u00.

(39)

Figuur 30: Bezettingsgraad 14u-15u en 18u- 19u

Voor het parkeerduuronderzoek wordt voornamelijk ingezoomd op de parkeerplaatsen aan de Singel en in de Uitbreidingstraat. Hierbij kunnen volgende conclusies getrokken worden:

 De overgrote meerderheid van het aantal parkeerplaatsen wordt bezet door bewoners, bezoekers maken maar een kleine fractie van het totaal uit.

 De wijk kent een hoog aantal langparkeerders, dit zijn zowel omwonenden als bezoekers. De woonfunctie op zich en de geldende maatregelen omtrent thuiswerk in functie van COVID-19 verklaren het langparkeren bij de bewoners. Bij bezoekers mag aangenomen worden dat het gaat om personeelsleden die in de buurt van het projectgebied tewerkgesteld zijn.

 De sectie rondom de Statiestraat kent een hoger aantal kortparkeerders, vanwege de functie als winkelstraat.

(40)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 40 Figuur 31: Binnensingel: bezettingsgraad door kort-/langparkeerders per meetperiode

Figuur 32: Uitbreidingstraat + zijstraten: bezettingsgraad door kort- / langparkeerders per meetperiode

(41)

GEBRUIK 2.3.3.

HUIDIG DRUKTEBEELD

Het huidig druktebeeld binnen het studiegebied wordt opgemaakt op basis van de meeste recente beschikbare verkeerstellingen. Dit betreffen verkeerstellingen uit 2018 die werden uitgevoerd in opdracht van zowel de stad Antwerpen als AWV. Aanvullend werd er gebruik gemaakt telgegevens van zowel het platform Straatvinken als het platform Telraam om de hiaten aan te vullen.

Onderstaande figuur geeft de verschillende segmenten weer binnen het studiegebied. Hierbij dient uiteraard opgemerkt te worden dat segment 20 en kruispunt G in de bestaande situatie nog niet bestaan.

1 Grotesteenweg Noord 11 Vredestraat

2 Boomgaardstraat 12 Uitbreidingstraat Midden

3 Grotesteenweg Midden 1 13 Statiestraat

4 Prins Albertlei 14 Stanleystraat

5 Grotesteenweg 15 Posthoflei

6 Uitbreidingstraat West 16 Singel Oost

7 Grotesteenweg Midden 2 17 Posthofbrug

8 Singel Midden West 18 Singel Midden Oost

9 Mechelsebrug 19 Uitbreidingstraat Oost

10 Singel West 20 Nieuwe ontsluiting

Figuur 33: Tellocaties kruispunttellingen

(42)

Onderstaande figuren geven de verkeersstromen weer binnen het studiegebied voor zowel het ochtend- als het avondpiekuur in pae⁴ per kruispunt (7 ‘blokken’), per tak (zijkant per blok) en per richting (cel zijkant blok) weer. Hierbij wordt onderstaande figuur toegevoegd als leeswijzer.

Figuur 34: Leeswijzer verkeersintensiteiten

Rode cijfers geven hierbij de intensiteiten weer die werden ingeschat op basis van de platformen Straatvinken en Telraam en de overige beschikbare verkeerstellingen.

Figuur 35: Telresultaten kruispunttellingen ochtendspitsuur (bestaande toestand)

4 PAE staat voor personenauto-equivalent en geeft aan hoeveel ruimte een gemotoriseerd voertuig inneemt in vergelijking met een personenauto, bv. auto = 1, bestelwagen = 1, vrachtwagen = 2,3 en bus = 2.

y x x x y y

x x

x

x y: Segmentnummer

y x x x y x: intensiteit per beweging

Totale intensiteit kruispunt Kruispuntnummer

Naam kruispunt

Bestaande toestand (2018)

1 0 0 0 2

267

1036 3

A 3

85 Grotesteenweg x Boomgaardstraat 150

1

4 0 464 63 3

50 11

5 0 0 0 6 75 14 0 313 2

68 6

1394 0 879 4

B 397 245 12 D 29

0 Grotesteenweg x Uitbreidingsstr 40 Posthoflei x Statiestraat

0 14

0 172

0 761 168 7 13 0 285 14 15

7 121 207 16 8 20 0 19 18 15 82 144 288 16

68 0 245 111

5123 632 885 885 1130 885 3007 956

C 185 G F E 119

152 Grotesteenweg x Singel 87 Singel x Posthoflei

788 621

1037 283

10 958 731 228 9 18 92 101 123 17

(43)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 43 Figuur 36: Telresultaten kruispunttellingen avondspitsuur (bestaande toestand)

ONTLSLUITINGSANALYSE

Uit bovenstaande intensiteiten kunnen volgende conclusies getrokken worden:

 De Uitbreidingstraat heeft met name in de ochtendspits te kampen met sluipverkeer tussen de Singel en de Grotesteenweg. Dit verkeer tracht via de Uitbreidingstraat het lichtengeregeld kruispunt tussen de Singel en de Grotesteenweg te vermijden. In de avondspits is het aandeel sluipverkeer eerder beperkt.

 Er zit een groot verschil in de intensiteiten op segment 6 en 12. Dit verschil wijst er op dat de Uitbreidingstraat een belangrijke ontsluitende functie heeft naar de N1 Grotesteenweg voor het verkeer uit de achterliggende woonwijk. Zowel in ochtend- en avondspits is dit voornamelijk uitrijdend verkeer richting R10 Singel. Zoals weergegeven in onderstaande figuren is de Uitbreidingstraat samen met de Statiestraat de enige uitgaande routes richting hoofdwegennet zijn voor de achterliggende woonwijk.

Het is dan ook duidelijk dat het uitgaand verkeer op deze twee routes clustert, waardoor de overige

straten in de woonwijk autoluwer zijn.

Op het meest westelijk segment van de Uitbreidingstraat wordt dan ook al het uitgaand verkeer geclusterd richting R10 Singel van zowel de Patriottenstraat, de De Villegasstraat en de Anjelierstraat.

Bijkomend worden in onderstaande figuren ook de toegangspunten tot de achterliggende wijk geduid.

Figuur 37: Toegangen wijk

Bestaande toestand (2018)

1 2

215

1073 16

A 1

89 Grotesteenweg x Boomgaardstraat 208

4

4 0 466 74 3

50 11

5 6 75 14 531 4

36 4

1220 1209 4

B 445 48 12 D 91

Grotesteenweg x Uitbreidingsstr 47 Posthoflei x Statiestraat

21 207

609 130 7 13 290 10 15

7 92 267 16 8 20 0 19 18 15 121 249 444 16

58 0 48 86

5202 722 1086 1086 1134 1086 3544 840

C 306 G F E 132

153 Grotesteenweg x Singel 54 Singel x Posthoflei

1020 845

1283 202

10 599 510 176 9 18 173 166 232 17

(44)

VERKEERSVEILIGHEID EN –LEEFBAARHEID 2.4.

Uit de wijkbevraging is duidelijk dat de verkeersveiligheid en –leefbaarheid beter kan, met name in de Boomgaardstraat, Driekoningenstraat-Statiestraat en Uitbreidingstraat. Het gaat hierbij om de wijkverzamelwegen die het verkeer in de wijk clusteren en ontsluiten naar het hoger wegennet. De Uitbreidingstraat heeft naast deze wijkverzamelfunctie ook een ontsluitende functie voor twee scholen en een park. De combinatie van beide zorgt ervoor dat er voldoende aandacht besteed moet worden aan zowel verkeersveiligheid als –leefbaarheid.

Er is een oversteekplaats voor voetgangers op de Uitbreidingstraat, ter hoogte van het De Villegaspark. De verhoogde inrichting zorgt er voor een veiliger oversteken van de actieve weggebruikers. Er liggen op twee plaatsen snelheidsremmers (Berlijnse kussens) op de Uitbreidingstraat beide ter hoogte van de projectsite. Ook bevinden er zich een paar verhoogde inrichtingen die het verkeer op deze relatief rechte straat afremt.

Op basis van de huidige intensiteiten en de breedte van de rijweg, geeft onderstaande tabel een overzicht van de huidige oversteekbaarheid op zowel de Uitbreidingstraat, de Vredestraat en de Driekoningenstraat, met name op locaties zonder zebrapad. De oversteekbaarheid in zowel de Vredestraat als de Driekoningenstraat wordt als goed beschouwd. In de Uitbreidingstraat is er sprake van een redelijke tot matige oversteekbaarheid.

OVERSTEEKBAARHEID INTENSITEITEN

(MAX) BREEDTE (MAX) WACHTTIJD SCORE

Uitbreidingstraat thv project 245 7.2 + 2P 8 sec Redelijk

Uitbreidingstraat thv Grotesteenweg 481 10.4 13 sec Matig

Vredestraat 125 5.6 + 2P (haaks) 3 sec Goed

Driekoningenstraat 289 4.4 + P 3 sec Goed

Tabel 3: Huidige oversteekbaarheid

Onderstaande figuren geven een overzicht van de geregistreerde ongevallen met gewonden voor de periode 2015-2019 in de nabije omgeving van het projectgebied.

Hierbij worden op de verschillende ontsluitende wegen ongevallen gedetecteerd zowel op de kruispunten als op de segmenten. Een duidelijke hotspot van ongevallen is hierbij de scherpe aansluiting van de Uitbreidingstraat op de R10 Singel. Zo werden er ter hoogte van dit kruispunt in de periode 2015-2018 13 ongevallen geregistreerd, waarvan 9 met (brom)fiets.

(45)

VECTRIS | CORES DEVELOPMENT | MOBER UITBREIDINGSTRAAT BERCHEM |17.12.2021 45 Figuur 38: Ongevallenkaart periode 2015-2018 (Accident Flanders.be): alle met gewonden (links) en met fietsers (rechts)

CUMULATIEVE ONTWIKKELINGEN 2.5.

VERKEERSGENERATIE 2.5.1.

De verkeerstellingen die een beeld geven over het huidige druktebeeld dateren van 2018. Binnen de cumulatieve ontwikkelingen zal dan ook enkel rekening gehouden worden met de ontwikkelingen die op het moment van de verkeerstellingen nog niet gerealiseerd waren.

De kantorensites Roderveldlaan en het Groen Kwartier waren op het moment van de telling reeds gerealiseerd, waardoor aangenomen kan worden dat de verkeersgeneratie van deze projecten reeds zit openomen binnen de resultaten van de verkeerstellingen.

Het project Post X was op het moment van de telling slechts gedeeltelijk gerealiseerd, en is bij opmaak van voorliggende studie nog steeds in opbouw. Binnen de referentiesituatie wordt dan ook rekening gehouden met de verkeersgeneratie die gepaard gaat met de ontwikkelingen binnen Post X na 2018 (moment van verkeerstellingen). Op basis van de informatie van de vorderingen van het project en de verwachte verkeersgeneratie uit het MOBER Post X, geeft onderstaande tabel een overzicht van de verkeersgeneratie die cumulatief wordt toebedeeld aan het ontsluitende wegennet in functie van de volledige ontwikkeling van Post X binnen de referentiesituatie te begroten.

Tabel 4: Verkeersgeneratie projectontwikkelingen referentietoestand

ROUTEKEUZE 2.5.2.

Voor de routekeuze van de bijkomende verkeersgeneratie werd gebruik gemaakt van de toedeling uit de MOBER van Post X. Deze oorspronkelijke aanname uit het MOBER werd gevalideerd op basis van de

Projecten

totaal in uit totaal in uit

Post X 250 200 50 241 48 193

OSP ASP