Baarde en de goede Hoofdstuk 4:
Onderzoeksontwerp
Contact
Dit document is samengesteld door onderwijsbureau Bijles en Training. Wij zijn DE expert op het gebied van bijlessen en trainingen in de exacte vakken, van VMBO tot universiteit.
Zowel voor individuele lessen op maat als voor doelgerichte groepstrainingen die je voorbereiden op een toets of tentamen. Voor meer informatie kun je altijd contact met ons
opnemen
via onze website: http://www.wiskundebijlessen.nl of via e-mail: marc\_bremer@hotmail.com
Disclaimer
Alle informatie in dit document is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Toch is het niet uit te sluiten dat informatie niet juist, onvolledig en/of niet up-to-date is. Wij zijn hiervoor
niet aansprakelijk. Op geen enkele wijze kunnen rechten worden ontleend aan de in dit document aangeboden informatie.
Auteursrecht
Belangrijke begrippen
Onderzoekseenheden komen uit een populatie:
• Theoretische populatie. Bijvoorbeeld alle bejaarden ter wereld.
• Operationele populatie. Populatie waaruit je echt je onderzoekseenheden kiest, bijvoorbeeld uit het
bevolkingsregister van Nederland Onderzoekseenheid:
1. Persoon of object waarover in de onderzoeksvragen wordt gesproken
2. En waarvan de kenmerken van belang zijn
Oefening
Onderzoeksvraag: Hebben dokter – patient contacten baat bij een cursus patient-vriendelijkheid voor de dokter ?
1. Wat zijn de onderzoekseenheden ? 2. Wat is de populatie ?
3. Wat zijn belangrijke kenmerken ?
Uitwerking
Belangrijke kenmerken:
• Tevedenheid arts
• Tevredenheid patient
• Tevredenheid objectieve beoordelaar
Onderzoekseenheid: individueel dokter-patientcontact Populatie: Alle dokter-patientcontacten
Eventueel inperken:
• In een bepaalde stad
• Bij een bepaald specialisme
• Bij een bepaald soort patienten
Oefening
Onderzoeksvraag: Hoe is de verhouding van verschillende biermerken die in de zomer worden verkocht ?
Wat zijn bij deze probleemstelling de onderzoekseenheden ? Wat zijn de kenmerken die van belang zijn ?
Uitwerking
Mogelijke onderzoekseenheden en hun kenmerken:
1. Bierbrouwers (afzet)
2. Winkels (hoeveel verkocht)
3. Consumenten (welke soorten bier ? Hoeveel ?)
Steekproef
Een steekproef is een (hopelijk representatief) deel van de populatie
Gebruikt omdat de hele populatie te groot is of moeilijk toegankelijk.
Voorbeeld:
Iedereen die er over denkt over te stappen van verzekering Twee soorten steekproeven:
1. Aselect 2. Select
Aselecte steekproeven
1. Enkelvoudige steekproef. Het beste. Iedere
onderzoekseenheid heeft evenveel kans om in de steekproef te belanden
2. Systematische steekproef. Is minder verstandig, want niet helemaal aselect meer. Je neemt uit de lijst met
onderzoeksobjecten een willkeurig object en gaat daarna telkens hetzelfde aantal objecten verder. NIET DOEN.
3. Gestratificeerde steekproef. Je totale populatie bestaat uit een aantal deelpopulaties die je allemaal graag wilt meten.
Voorbeeld: Gebruik mobiele telefoons Deelgroepen:
• Ouderen / jongeren
Aselecte steekproeven
Gestratificeerde steekproeven
Aselecte steekproeven
Gestratificeerde steekproeven
Twee mogelijkheden:
• Proportioneel (als je wilt dat de totale
steekproef nog steeds representatief is voor de populatie)
• Disproportioneel. Als je ook van de hele kleine deelpopulaties veel waarnemingen wilt kunnen zien.
Trekken aselecte steekproeven
Om een goede aselecte steekproef te kunnen trekken, moet je een steekproefkader hebben: een lijst waar elementen uit de populatie opstaan, zodat je willekeurig kunt
trekken.
Alle elementen in de lijst zijn genummerd, en je laat een computer willekeurig de nummers trekken.
Meertraps steekproef
Voorbeeld:
Eerst trek je aselect gemeenten
Dan trek je aselect per gemeente adressen Dan trek je per adres aselect bewoners
Lijkt misschien aselect, maar is het NIET !! Alleen
gebruiken als je ZEKER weet dat het resultaat aselect is.
Wat is het verschil met een gestratificeerde steekproef ?
Selecte steekproeven
Zwaktebod
Maar soms heb je geen keus
Selecte steekproeven
4 soorten selecte steekproeven:
1. Toevallige steekproef. Gebruik je als je geen goed steekproefkader kunt maken van de populatie. Wel kun je door tijd en plaats te varieren de steekproef zo
‘aselect mogelijk’ maken.
Voorbeelden:
• Toeristen in een stad
• Gebruikers van het openbaar vervoer
• Aangespoelde voorwerpen op het strand 2. Quota steekproef. Vergelijkbaar met de
gestratificeerde steekproef bij de aselecte steekproeven.
Selecte steekproeven
3. Doelgerichte steekproef. Gebruik je als een klein gedeelte van de populatie representatief is voor de populatie.
Voorbeeld: Gouda heeft min of meer dezelfde bevolkingssamenstelling als Nederland.
4. Sneeuwbalsteekproef. Gebruik je als de populatie zeer moeilijk toegankelijk is.
Voorbeeld: onderzoek naar drugsgebruik onder studenten.
