NASIONALE
M
| | C F |
I M
NUUS
NATIONAL
I V I U o f c l ^
NEWS
SEPTEMBER
1 9 8 7
NO. 33
IN H O U D /C O N T E N T S
B ladsy/P age
M a n g a u n g — Place of the great cats
C.D. L y n c h ...
3
Die Trudie K estell-m odesaal —
M a ria n n a B otes ...
5
R elationships between c h ie f M o ro k a of
Thaba N chu and the other chiefs in
the area — S an d ra B is h o p ...
8
Die studie van R otskuns in die O ranje-
V ry s ta a t — J. L ou b ser ... 10
Fossils help to solve a geological
proble m — B. R ubidge ... 12
K a n n ib alis m e — K a rin Coetsee ... 14
O lie w e n h u is - an A r t M u s e u m —
S h a ro n C ra m p to n ...
16
Die B lin k b la a r- w a g -'n - b ie tjie —
P.C. Z ie tm a n ... 22
Veldw erkkaskenades — C.M. E n g e lb re ch t
2 4
D its w a -k o tle n g ya N a tio n a l M u s e u m le
maeto a t h u to — E. M o h a tla n e ... 26
Die R om antiek van argeologiese
n a vo rsin g — J.J.B . D reyer ... 28
M u se um n u us is ‘n ses-maandehkse n uusbrtel w at gratis van die Nasionale’ M useum , Posbus 2 66, Blo em fontein, 9 3 0 0 (Tel 0 5 1 -4 7 9 6 0 9 )
verkry kan w ord Enige lo to s of in lig iin g in
hierdie nuusbrief mag met erkennmg van die bron gereproduseer w o rd
M u se um News is a b i-a nn u al new sletter w h ich
can be obtained free of charge from the National M useum , P O Box 266, Bloemfor.tem , 9 3 0 0 (Tel 0 5 1 - 4 7 9 6 0 9 ) A n y p h o to g ra p h s or in fo rm a tio n published in th is newsletter may be reproducea w ith acknowlegem ent of the source
V O O R B L A D /F R O N T COVER L e n g a u / M a n g a u n g E m si G e n is R edaksie/Eduonal staff M e v /M rs H.J M Lam precht Or C.M. E ngelbrecht D r C D Lynch Dr S Louw Dr J Haasbroek M e |/M is s M P retorius (K u n s te n a a r/A rtis t) M e v /M rs H. de V illiers M e |/M is s T S m u ts (Setvverk/Typesetjing) M n r / M r S.J GreyJmg/ (F o tograaf-D rukker/ Photographer-P rinter) M n r /M r L.W v.d Merwe
(Ta a lversorge r/L ing u istic Adviser)
O p la a g /C ircu la tio n : 5 0 0 0 Gedruk deur die Nasionale M useum , Bloem fontein Printed by the National M useum , B loemfontein.
REDAKSIONEEL
Die N asionale M u s e u m , soos ook die geval in die m eeste ander m useum s, loop soms genadeloos onder v a n d a lism e e n diefstal deur. Die gedrag van so m m ige m useum besoekers is skokkend. O fskoon vo orkom in gsm aatreels soos genoegsam e en w akker o p s ig te rs , m u s e u m g id s e , a la rm s te ls e ls en k rin g te le v is ie .'n beperkende u itw erkin g op sodanige ongerym dhede het, duik daar nog steeds klein jakkalsies (stou t kinders en m oedsw illige vo lw assenes) op w a t die w in g e rd (m u s eu m ) op die o n m o on tlikste e n o n denkb aarste plekke beskadig e n verniel.
Die m eeste m useum besoekers is doodgew one, ordentlike m ense w a t 'n uitstappie na 'n m u se u m in teressant, le e rs a a m e n g e n o tv o l vind. 'n M u s e u m ontvang sulke besoekers graag m et 'n oop gem oed. O ngelu kkig is dit ook w a a r dat d a a r diegene is w ie se vandalistiese e n m isdadige neigin gs en onopgevoede geaardheid ’ sterk na vore tree w a n n e e r h y /s y die stil en som s dofbeligte gange van 'n m useum betree. S elfs onder die neus van 'n opsigter of m u se u m g id s w o rd onderd uim se dade gepleeg. K inders w a t nie van vo lw assen es vergesel w o rd n ie e n w a t nie altyd die o m vang van hul optrede besef nie en dit as blote ka ttek w aad beskou, is d ikw els die sondebokke.
E n k e le o n la n g s e v o o r b e e ld e is d ie v o lg e n d e ; in die W a e n h u is m u s e u m (satelliet van die N asionale M u s e u m ) te B lo e m fo n te in is die n a g e m a a k te ju k van 'n o s seb eeld doodeenvoudig verw yder — 'n item w a t vir n iem a n d an ders van w a a rd e is nie b e h alw e in die konteks w a a rin dit gebruik is; in die N asionale M u s e u m w o rd 'n d o o d g e w o n e huish oud elike w itk e r s uit die historiese S tra a tto n e e l gesteel n a d at 'n venstersif geskeur is; in die O o rlo g sm u s eu m van die B oererepublieke te B loem fontein is die g ew eer van 'n sk aalm od el van 'n B oereruiter afgebreek; in die M c G re g o r-m u s e u m te K im berley w o rd die sand rondom die diere in d ie o m g e w i n g s u i t s t a 11 i n g a s t o i l e t g e b r u i k , t e r w y l on w elvoeg likh ede op skeletbene uitgekrap is. M u s e u m s verafsku hierdie o n g e w en s te besoekers w a t m aan de se harde w e rk in 'n ja p tra p ruineer.
Hoe b e treu ren sw aa rd ig die aang e leen th eid ook al is, is die kom iese soms nie uitgesluit nie. Die S tra a tto n e e l in die N asionale M u s e u m huisves onder andere 'n w in k e l uit v a n m elew e se dae w a a r groot ronde glasb ottels vol 'pennielekkers' nog op die to on ban k staan. O fskoon die w in k e l m et 'n 1 2 0 -c m -h o e sk erp p u n ts taa lh ein in g afg ek am p is, gebeur dit n ietem in dat veral skoolkinders m ekaar w a a rs k y n lik " d a re " om van die lekkergoed te g a p s . D a a r w o rd seker uiters versigtig oor die heinin g geklim — on th ou die skerp punte — en vin nig by die deur in gehardloop om die nodige te gryp. D it is g e w o o n lik hier w a a r die 'dapperh eid ' en 'sports' skielik tot 'n einde kom , w a n t 'n oo rverdow end e a la rm bring 'n m u se u m b ea m p te haastig op die toneel. Die boosw ig m oet nou, w a a r hy enkele oom blikke tevore die gevaarlike heining m et respek gehan teer het, in sy vlugtog ie tw a t haastig daaroor vertrek en dit is nie altyd m oon tlik nie, b e h alw e as hy 'n hoog spring atleet van fo rm a a t is. G e w o o n lik w o rd die skuldiges vasgetrek, m aar d a ar w a s al gevalle w a a r 'n bloedspoortjie as die en igste stille getuie van 'n 'rooftog ' oorgebly het...
Te laag gespring
J. H A A S B R O E K
