Zaterdag 5 oktober 1957 • No. 46J

(1)

Zaterdag 5 oktober 1957 • No. 46J

en DEMOCIATIE

Onze

Middenstandsrubriek

(Zie pag. 2)

e

JRETE.KENIS EN ZORGEN VAN ONZE NEDERLANDSE GEMEENTEN

W ij leven in een tijd van "grote ver- banden".

Verenigde Naties, NAVO, Europese Ge- llllmDSchap voor Kolen en Staal, West-Euro-

p~

Unie, Benelux, O.E.E.S., Raad van

EuJ

rowa - het zijn begrippen, die ieder kent en

zm~~der

welke onze internationale gemeenschap mmwudig ondenkbaar meer is.

Wanneer de parlementaire rekenkunde Wfupt, zal, op het ogenblik dat ons blad ver-

~hijlt,

de Tweede Kamer juist haar moei- lijke en hoogst verantwoordelijke beslissing lieJI»ben genomen over de goedkeuringswet

~r

twee nieuwe verdragen, welker invloed

ow onze nationale economie en op die van

\West-Europa nog nauwelijks ten halve kan wmnden overzien: de verdragen tot oprichting vmn de Europese Econömisehe Gemeenschap em tot oprichting van de Europese Gemeen-

Siilllap

voor Atoomenergie.

Het is een waagstuk, in deze omstandig- lUMen aandacht te vragen voor de kleinste staatkundige gemeenschap in ons land: de gremeente.

Nochtans, de woorden van Thorbecke, be- tirekking hebbend op het provinciaal en ge- rmeentelijk bestuur, zijn ook in deze tijd

WlD

grote verbanden nog onverminderd van :kllmeht.

IbJ.

zijn "Aantekening op de Grondwet"

safureef Thorbecke: "De natuur is niet daar-

om:~

zo rijk, dewijl zij ene kracht, maar omdat zijj

~n

oneindige verscheidenheid van wezens, i$dler met eigen kracht, onder een algemene wmt laat werken.

'1ller verduidelijking voegde hij daar, voor zOOMer het de gemeenten betreft, nog aan toe:

,"Het volle bezit van de gemeentelijke vrij- :ràcid, door

(I~

Gemeentewet toegezegd, is meer

dimt

iets anders het middel om deze wortel Ue td.oen vatten in het volk, met wiens naaste bhèlangen en minst veranderlijke betrekkingen vaan .samenleving zij daardoor innig wordt ver- bboolden. Zonder een bedrijvig locaal en pro- vi'inciaal burgerrecht mist de werking van het sttaatsburgerrecht haar grondslag".

.. ..

O ver die gemeentelijke vrijheid kan in deze tijd nauwelijks zonder enige ironie

~orden

gesproken.

... Voetveeg der clercken" noemde mr. A.

I«leyn, burgemeester van Meppel, de gemeen- tèébestuurder, wiens dagelijks werk steeds nmeer in beslag wordt genomen door het als bbellelaar-magistraat en als handelsreizende blmt:gemeester heen en weer trekken tussen zijjn gemeente en Den Haag.

Met is, zo klaagde deze gemeentelijke ma- gtiatraat, die zojuist tot hoogleraar in Rotter- ddam is benoemd, de departementale ambte-

PARLEMENTAIRE FLITSEN.

'Gaarne vestigen wij bij deze de aandacht van

•'Onze lezers op het feit, dat de overdrukken van de .,,.Parlementaire Flitsen", in een handig omslag ver- l.krijgbaar zijn bij het Algemeen Secretariaat van

•'Onze Partij, Koninginnegracht 61 te Den Haag, : t~gen de prijs van slechts f 2.50 per jaar.

Het geheel vormt een voortreffelUke en prakti- ,,sche documentatie, waarvan U veel gemak zult

;·hebben.

naar, die uiteindelijk uitmaakt wat wel en wat er niet moet gebeuren en. wanneer iets kan beginnen.

Zijn ambtgenoot mr. J. E. van Walsum, de tegenwoordige burgemeester van Rotter- dam, heeft de laatste weken bij verschillende gelegenheden een dergelijk noodsein gehesen.

Vaststellend, dat de centrale overheid thans over zaken is gaan beslissen, die tot nu toe tot de competentie van de gemeentebesturen behoorden, gaf de Rotterdamse burgemeester uiting aan zijn vrees, dat men als normale situatie gaat beschouwen wat oorspronkelijk als noodmaatregel was bedoeld.

Of de aanhanger van een socialistisch staatsbestel in feite de meest geroepene is, hier de trom te roeren, wagen wij echter te betwijfelen.

Aan dat staatsbestel is, naar onze over- tuiging, de gecentraliseerde ambtenaarsstaat nu eenmaal inherent. .. ..

Z oals het individu en, bij uitbreiding, het gezin de kernen vormen van onze maatschappelijke samenleving, zo vormen de gemeenten de autonome kernen van onze

st~atsgemeenschap.

Hier ligt ook nog een zuivere vorm van democratie. Prof. Oud, zelf gewezen voorzit- ter van de Vereniging van Nederlandse

GeJ

meenten en thans nog president van de Union Internationale des Villes, heeft er bij talrijke gelegenheden de nadruk op gelegd, dat toe- nemende centralisatie bedoeld of onbedoeld de democratie in gevaar brengt.

Democratie vordert nauw contact tussen het bestuur en de bestuurden en hoe dichter deze zich bij elkander bevinden, hoe nauwer het contact kan zijn.

Het volgend jaar zullen de kiezers in pro- ''lncie en gemeente ter stembus worden ge- roepen. Het zal ons aller taak zijn, hun dui- delijk te maken, dat slechts het liberale stre- ven gericht op de ontwikkeling van zelfstan- dig~ kracht, aan te sterke centraliserende strevingen· een halt kan toeroepen.

* *

T oenemende industrialisatie - het zal bij het Kamerdebat in de afgelopen week zeker opnieuw naar voren zijn gebracht :-:- is een levensvoorwaarde voor onze nog altiJd in omvang toenemende bevolking op het nu eenmaal zeer beperkte gebied van ons kleine land.

Ook die industrialisatie heeft haar sterke bindingen aan de

gemeentelij~e ~drijvi~hei~.

Bij de jongste parlementaire mdustnereis kwamen wij, ook in persoonlijke gesprekken met industriëlen, opnieuw onder de indruk van hun afhankelijkheid van de goede wil,

~e

daadkracht en de visie ve.n de besturen der gemeenten (ten dele ook van die der pro- vinciën), waar zij hun initiatieven menen te kunnen ontplooien.

Aan de hartelijke medewerking en steun van onze

1

i b e r a

1

e gemeentelijke en pro- vinciale bestuurders zal het hun zeker niet ontbreken!

Een onzer geestverwanten in deze kring, burgemeester A. N a w ij n, van Olst, kon er de vorige maand, bij de opening in deze ge- meente van de fabriek van de N.V. Verenigde

Baconfabrieken "Salland" (de bacon-export is een der belangrijkste peilers waarop de var- kenshouderij steunt) met trots en voldoening de aandacht op vestigen, dat blijkens het in september 1954 verschenen sociologisch rap- port over de gemeente Olst daar reeds twaalf grotere industriële bedrijven waren gevestigd, die toen al totaal 1272 werkkrachten in dienst hadden.

Sedert 1954 zijn deze bedrijven nog bedui- dend in omvang toegenomen en op de 2de september begon dan het dertiende bedrijf zijn produktie. . ^..

I n de rede, welke burgemeester Nawijn bij deze gelegenheid uitsprak, liet hij echter niet na, nog eens de vinger te leggen bij een algemeen probleem, dat ook onze liberale ge- meentelijke bestuurders beroert.

Na er de aandacht op te hebben gevestigd, dat een gemeentebestuur niet kan

volstaa~a.

met te zorgen, dat de ontwikkeling van het bedrijfsleven in de gemeente niet wordt ge•

remd, maar de positieve taak en de plicht heeft al die voorwaarden te scheppen, welka deze ontwikkeling bevorderen en zowel het- werk- als het woonklimaat gunstig be- invloeden, vervolgde hij:

Nu wij in Nederland in de positie zijn ge- raakt, dat de sedert het einde van de tweede wereldoorlog plaats gehad hebbende inves- teringen ver uitgaan boven wat door het Nederlandse volk daarvoor werd gereserveerd, m.a.w. nu wij zijn geraakt in een periode van ernstige kapitaalschaarste, moeten de

ge~

meenten ervaren, dat men allerwege die kapi- taalschaarste toeschrijft aan het te veel wer- ken in uitvoering hebben door de gemeenten.

.. *

B urgemeester Nawijn noemde dit een simplistische voorstelling van zaken, die in de ogen van het publiek ten onrechte de gemeenten tot zondebok maakt en ten on- rechte als remedie tegen de kwaal der kapi- taalschaarste suggereert het drastisch ver- minderen van de uitvoering. van werken door de gemeenten.

Wanneer, zo zei onze geestverwant, Neder- land snel en veel moet investeren om zich te voorzien van duurzame produktiemiddelen, waardoor het in staat zal zijn om zijn bevol- king werkgelegenheid te verschaffen en om zich in de wereld te handhaven, dan zal het Nederlandse volk moeten worden voorgehou- den, dat de enige consequentie is: minder consumeren en meer sparen, opdat het beno- digde kapitaal gevormd worde.

Dan zal dat sparen algemeen dienen te ge- schieden, waarvoor het bovenal nodig is dit wezenlijk aantrekkelijk te maken, zodat het de moeite loont zich uitgaven in de consump- tieve sfeer te ontzeggen.

Zonder dat, zal elke poging om de spaarzin, eertijds een nationale deugd, te doen herleven, tot mislukking gedoemd zijn.

.. *

H et was goed, dat een actief gemeentelijk bestuurder, een man, die middenin de dagelijkse praktijk van een nijvere gemeente staat, dit geluid eens duidelijk liet horen. ·

A.W. A.

(2)

I OKTOBER 195'7 - PAG. 2

De rechtspositie van de bedrijfspand hij

huurder van een

• •

onteigening

Belangrijke

Middenstandscommissie

conclusies uit rapport van de Landelijke van

Arnhem ter bespreking

onze Partij zullen worden voorgelegd

te

Door de Landelijke Middenstandscommissie van onze Partij werd vorig jaar een llOmmissie ingesteld ter bestudering van het vraagstuk der vergoedingen, toe te kennen aan huurders bij onteigening van panden, waarin door hen een bedrijf wordt uitgeoefend.

De L.M.C. heeft op basis van het pre-advies dezer studiecommissie een rapport vast- gesteld, waaruit blijkt, dat dit vraagstuk geenszins nieuw Is.

In 1935 werd al door de Middenstandsraad tegen het vigerende stelsel, vastgelegd ln art. 42 van de Onteigeningswet bezwaren ingebracht. Deze raad drong toen reeds aan op vergoeding der werkelijk geleden schade, indien kan worden aangetoond, dat de wettelijke schadeloossteUing ontot"reikend zou zijn.

Hoewel vóór 1940 de urgentie niet zo

~\root was - vervangende bedrijfsruimte was toen immers wel beschikbaar -

~twam er toch geleidelijk een kentering In de opvattingen. Daartoe heeft vooral lietgeen zich op het gebied van het pacht- l'echt in de agrarische sector voltrok bij- gedragen. Het rapport geeft hiervan een uitvoerig overzicht.

De vraag, welke zich opdringt is ·nu, hoe hebben zich na 1940 de inzichten ten aanzien van de huur ontwikkeld ?

Toen door de oorlog vele woningen en be- . drijfspanden werden vernietigd, werden

maatregelen genomen, met name het lluurbeschermingsbesluit 1941.

Na de oorlog werden de verschillende voorschriften met betrekking tot huur- prijzen en huurbescherming verwerkt in de Huurwet 1950. De huurbescherming vond in deze wet een algemene regel:

,.Na het einde van de huur en verhuur ls de gewezen huurder van rechtswege bevoegd krachtens huurbescherming in het genot te blijven". Niet ontkend kan .worden, dat maatregelen van deze aard, welke reeds een zo lange geldingsduur hebben, hun invloed op de oorspronkelij- ke contracsverhouding, huur-verhuur, doen gelden. Een nieuwe rechtsverhou- ding ontstaat, waarbij evenwel nauwlet- tend moet worden toegezien, dat andere rechten, met name het eigendomsrecht, niet verder worden beperkt dan uit een oogpunt van rechtvaardige afweging van

bel&~~gen verantwoord Is.

De omstandigheden, zoals deze zich ook nog heden voordoen, leiden tot een gewijzigde positie van de huurders. De oorzaak is uit de aard der zaak de schaar- ste aan vervangende ruimte, maar dit niet alleen.

Ook de planning bij de ontsluiting van nieuwe woon- en werkgebieden leidt er toe, dat het vinden van vervangende ruimten geringer zal worden.

},Jet het oog op de toenemende verkeera- intensiteit en de normale veroudering van de· In het centrum gelegen gebieden, zal de reconstructie van vele gemeenten ge- boden zijn. Zij zal echter een aantasting van huurverhoudingen, welke reeds jaren bestaan, met zich brengen, welke zonder ingrijpen van de overheld bestendig ge- eontinueerd zouden zijn. Vervanging door ruimten binnen het gebied van bestaande vestiging zal meestal uitgesloten zijn, zodat elders dan wel op andere wijze in de noodzakelijke ruimten zal moeten worden voorzien.

beide te komen, teneinde hun recht op vergoeding als omschreven in art. 42 van deze wet geldend te kunnen maken. Dit houdt in, dat huurders niet in het geding worden geroepen. Komen huurders der- halve niet zelfstandig in het geding op, dan verwerpen zij hun recht en kunnen zij op geen andere wijze meer schadeloosstelling ter zake van onteigening verkrij- gen.

Het komt de commissie voor, dat een zodanige wettelijke regeling dient te worden getroffen, dat ook de huurders en andere gerechtigheden zonder meer in het geding worden betrokken, waardoor wordt voorkomen, dat zij door onbekend- heid met de rechtsgang van een recht- matige vergoeding verstoken zouden blijven.

Hetzelfde geldt voor het bepaalde in art. 17 van de wet, waar gesproken wordt over de minnelijke overeenkomst ter ver- krijging van het te onteigenen goed.

Art. 42 en art. 95 handelen over de hoogte van de vergoeding, welke aan huurders bij onteigening ten goede dient te komen.

Men is in art. 42 bij het tot stand komen van de wet uitgegaan van een fixum, namelijk één of tweemaal de huurprijs, al naar mate de huur korter of langer dan één jaar zou duren.

Het geleden vermogensnadeel wordt de onteigende eigenaar geheel vergoed, waarbij niet alleen de waarde van het onteigende en eventueel de waardeverminde- ring van het overblijvende, maar ook de p:!rsoonlijke schade betrokken wordt.

Het ware billijk ook de haurder, die veelal ernstiger wordt ge~roffen door de onteigening dan de onteigende, een rechtvaardige schadeloosstelling te waarbor- gen.

Moge het fixum voor het geval van onteigening van een gehuurde won;ng wellicht in vele gevallen voldoen, voor gehuurde bedrijfspanden moet het onvol- doende worden geacht. Het is ten enen- male uitgesloten, dat een ondernemer, die een pand huurt, hierin minder voorzieningen treft dan een ondernemer onder overigens gelijkblijvende omstandigheden, die een pand in eigendom heeft.

Een fixum, dat afhankelijk is van de vraag, of het contract naar de inhoud nog langer of korter dan één jaar zou hebben geduurd, is niet wel aanvaardbaar. Onafhankelijk hiervan kan een fixum van twee jaar, dat algemeen geldend is voor alle huurders-ondernemers, ongeacht de schadeloosstelling worden aangenomen.

Voorts is de commissie van me11.ing, dat een huurder.:Ondernemer, die op de dag, waarop de onteigening wordt uitge-

sproken, reeds vier jaar of langer het onteigende pand in huur had, recht heeft op een verdere ·vergoeding boven het genoemde fixum.

Mocht ten tijde van het aangaan van de huurovereenkomst reeds een zodanige stedebouwkundige maatregel, directelijk gericht op uitvoering van het daarin voorgenomen werk, zijn getroffen, zodat voor- zienbaar was, dat binnen enkele jaren ontruiming van het gehuurde perceel zou moeten volgen, dan meent de commissie, dat, al ware het, dat ten tijde van de onteigening de huur langer had geduurd dan 4 jaar, er redelijkerwijze geen aan- spraak gemaakt kan worden op een verdere vergoeding boven het fixum.

In het algemeen acht de commissie de termijn van vier jaren een aanvaardbaar uitgangspunt, volgens hetwelk men van een gevestigd bedrijf kan spreken. Een termijn, binnen welke voorzieningen zijn getroffen en een goodwill kan zijn op- gebouwd.

Tevens is de commissie van mening, dat een termijn van vier jaren, vooraf- gaande aan het uitspreken van de onteigening,· redelijkerwijze de grens is, waarbinnen men aan een huurder-ondernemer een aanstaande st..'l.dsreconstructie of andere maatregel van overheidswege, welke tot onteigening zou kunnen leiden kan toerekenen.

Conclusies

Het rapport besluit met de volgende conclusies:

1. Het is de taak der onteigenende overheid om tijdig voor vervangende ruimten te zorgen, dan wel te bevorderen, dat vervangende ruimten kunnen worden gebouwd, opdat bij de uitvoering van het werk, waarvoor onteigend wor.dt, ook de ondernemer met voorrang in de gelegenheid wordt gesteld zijn bedrijf voort te zetten.

2. De huurder dient, zonder dat zijner- zijds wordt geïntervenieerd, van den be- ginne af aan in het geding en de daaraan

· vooratgaande onderh:1.;1delingen te worden betrokken. Wijziging van de artike- len 3 en 17 der Onteigeningswet dient te worden bevorderd.

3. Aan de ondernemer-huurder komt ongeacht de contractueel gestelde huur- termijn een vergoeding van twee jaar huur toe.

4. Indien de huurder ten tijde van de onteigening reeds vier jaren of langer een pand in huur had, komt hem een schadeloosstelling toe, omvattende: het door hem bewijsbaar aan het onroerende goed bestede bedrag met inachtneming van het bepaalde in art. 39, de verlluis- kosten naar en de inrichtingskosten vaR een vervangend pand van gelijke aard en omvang. Daarnaast wordt hem voor bedrijfsschade een bedrag van tenminste twee jaar huur vergoed.

5. Teneinde de conclusies, vervat in punt 3 en 4 te realiseren, dient wijziging van de art. 42 en 95 der Onteigeningswet bevorde.rd te worden.

8. Zolang de verlangde wettelijke regeling nog geen gestalte heeft gekregen, Het algemeen belang moet prevaleren,

maar het komt de commissie gerecht- vaardigd voor, dat ten deze door de onteigenende partij, te weten de overheid op redelijke wijze in de ontstane schade :wordt tegemoet gekomen. In de eerste plaats dient echter de onteigenende partij i.c. cle overheid ernaar te streven, dat door doeltreffende maatregelen in de behoefte aan vervangende ruimten wordt

voorzien.

CELLOTHEN E

Voor vacuumverpakking

gas- en vochtd1chtJ

De onteigeningswet in de praktijk

Welke regelen in de Onteigeningswet gelden voor het bepalen van schadeloosstelling bij onteigening voor de huurder ? Van het grootste belang is art. 3, lid 2 -van de Onteigeningswet, waarin staat dat de huurders het recht hebben, als derde l>elanghebbenden in het geding tussen

Laminerin~an Cell"~phane ^met

SIDAC

^NV

^p 0 L y E T H y L E E N

UTRE:=HT ook in meer kleurendruk FILMS - ROLLEN - ZAKKEN - PLASTICS - FLESSEN

dienen ter tegemoetkoming in de thans bestaande bezwaren door de gemeenten bij verordening de nodige rcg~lingen te worden getroffen.

Reeds heeft de Landelijke Midden- standscommissie van de partij - waarin ook de stem der praktijk klinkt - de voorstellen aanvaardbaar geoordeeld en ter studieconferentie te Arnhem op 7 oktober a.s. zal kunnen blijken, of deze zienswijze in breder kring wordt gedeeld.

Daarna zal het aan de politici zijn om te trachten deze denkbeelden te realiseren.

v.d. L.

Copie voor dese rubl"ick te :zenden naor:

Mejuffr. Joh. H. Springer, Alexander- straat 16, Haarlem,

Conferentie op

12 en 13 oktober in Barehem

D

eze conferentie wordt dit jaar in het V/oodbrookershuis te Bar- ehem gehouden, om de oostelijke leden nu eens tegemoet te gaan. Dat zij dit bijzonder op prijs ntellen, hebben wij nog niet gemerkt, maar wat niet is kan komen.

De vergeetachtigen herinneren wij er aan, dat zij zich nu zonder uitstel moeten aanmelden bij het secretariaat,

AJ·~:ta!l.d2rstraat 16, Haarlem, pcat1'iro 605368 en dat de kosten van het hele weckend f 8.90 bedragen, alles inbe- grepen. Een gulden e:dra voor de algemene onkosten zal gewa.~~rdeerd

worden en wordt in de eerste plaats gevraagd van haar, die çeen dure reis hoeven te maken.

VerbindiD&'. Volgens mededelingen uit het Woodbrcokershuis is de beste verbinding over Deventer, waar de bus vlak bij het station staat en aan- sluit op de treinen. Reist men via Lochem, dan komt men na een eindje lopen toch in dezelfde bus terecht.

met het risico dat er geen plaats meer is. Het aantal te verwachten passa- giers vans! Deventer geven wij enkele dagen tevoren aan de busmaat- schappij op.

Locies. Gelogeerd wordt in 4 slaap- huizen op het terrein, vrij dicht bij het hooidgebouw. Het pad erheen is echter niet verlicht door lampen of door maneschijn. Een zaklantaarn is dus gewenst. En als U toch aan het pakken bent: een kruik is misschien wel aan te bevelen, al is er verwar- ming.

Tot slot nog een uittreksel uit het programma.

Zaterdag: 16.15 uur: Opening. 16.30 uur: Het Koninkrijk nieuwe stijl. 19.00 uur: Gelegenheid voor besprekingen over de Prov. Staten. 20.00 uur: Re- creatiebehoeften en recreatiemogelijk- heden in Nederland.

Zondag: v.m.: Morgenwijding en vragenuur. n.m. Consumentenbelan- gen.

Voor het vragenuur ontvangt het bestuur de vragen graag te voren.

J.H.S.

(3)

WBLJIIEID

EN DllMOCBA.TIJ:

* ^~ ^WEEK ^to.t ^WEEK *

Verplicht verzekerd : 1manneer?

M inister Samkalden bereidt een wetsontwerp voor betreffende de verplichte

verzeke~

nimg tegen wettelijke aansprakelijkheid inzake

mo~

tmrrijtuigen, aldus heeft men in de dagbladen

kun~

men lezen. ·

Welnu, dat is zo langzamerhand oudbakken :rtiieuws geworden. Reeds jaren terug verschenen diergelijke berichten in de bladen, zij het dan dat men andere minister met de voorbereiding van zrutlk een ontwerp heette bezig te zijn.

Jaren achtereen hebben wij ook ter plaatse woor de invoering van een dergelijke regeling

ge~

wneit, die voor zover ons bekend is, reeds lang

iin

de voornaamste landen van West Europa is

i

ingevoerd.

Men moet ons dus niet kwalijk nemen, dat, nu

w.'iij

wederom van dergelijke berichten lezen, bij

rons

de nodige scepsis aanwezig is met betrekking ttut onze verwachtingen over het tijdstip, waarop

etreD.

dergelijke, zo noodzakelijke regeling nu eens

iin

werking zal treden.

Op een snel verloop behoeven wij wederom niet

k

rekenen. Verkeer en Justitie zijn het namelijk 11109 niet eens of onder deze verplichte WA ook ale bromfiets moet vallen en dus nemen wij maar

"·eer in de wachtkamer plaats.

Daar zullen wij wel weer geruime tijd blijven gJ.fttuige het laconieke zinnetje in de pers ,.die van Hwvoegde zijde verneemt, dat omtrent het tijdstip wan indiening van het wetsontwerp nog geen ze- lkrheid bestaat."

Brommer en fiets ?

M et betrekking tot het eens te verwacht:n wetsontwerp inzake de verplichte V.. A

::2jjiD.

dus, zoals gemeld nog onderhandelingen g;aande tussen Verkeer en Justitie. .

.. Verkeer" is van mening, dat de bromfiets in

dk zin van de wegenverkeerswet als motorruituig

rmoet Worden aangemerkt. ,.Justitie" ziet als

con~

~quentie,

dat men dah ook tot· een verplichte WA-verzekering voor fietsen zou moeten

over~

~aan.

Dit laatste standpunt is zeker het overwegen (J'lfnstig waard.

Hoe vaak gebeurt het niet, dat b.v. de

voetgan~

çger

door een fietser ernstig letsel wordt

toege~

!bracht met alle ook economische gevolgen van d.lien. De fietser, veelal niet in staat om aan de elioor hem veroorzaakte financiële consequenties tte voldoen, stort zijn slachtoffer en zich zelf nog

\\;erder in het ongeluk.

Veelal volgt er loonbeslag om de veroorzaakte [financiële verplichtingen te kunnen nakomen of ror gebeurt helemaal niets als hij, die het ongeluk

\~oorzaakt

geen enkele zekerheid biedt op enig werhaal.

Wij zijn waarlijk geen voorstander van de

ver~

:2orging van de ,.wieg tot het graf", doch het

in~

~tellen

van een verplichte WA is een stukje

soda~

ll.e politiek, dat in een moderne maatschappij niet memist kan worden. Zoals reeds opgemerkt, vele

!landen in

West~Europa

kennen een dergelijke

"V'.C&zekering reeds lang. Doch Nederland sukkelt

\Wteer eens achteraan. Hoe lang nog?

. 11 erkwaardige ministeriële

lftOtivering

D e minister van Onderwijs, Kunsten en

We~

tenschappen heeft in zijn memorie van

toe~

lli.chting op de begroting van zijn departement o.m.

vverklaard, dat de regering met het oog op de

he~

.sstedingsbeperking zich .. vooralsnog" niet bereid ld<an verklaren haar geldelijke bijdragen aan de ttelevisie te baseren op meer dan 12 zenduren per vweek.

Een zakelijk argument, waarover wellicht nog vwel van gedachten zou zijn te wisselen.

'Vreemder wordt het echter als de minister

op~

rmerkt, dat ,.overigens, ook in verband met het thesehikbaar aantal kunstenaars voorzichtigheid ggtboden is bij verruiming van de zendtijd van

te~

ldtt'liisie".

!Dit lijkt ons een motivering, die de plank

vol~

lekomen misslaat. Een dergelijke omstandigheid, o<lbbk a\ mocht zij juist zijn, valt volkomen buiten hthet ministeriële vlak en is zeker absoluut

ondeug~

delijk om het tegengaan van de

zendtijd-uitbrei~

ding bij de televisie te verdedigen.

Buitendien is het een uiterst zwak argument, omdat de

televisie~deskundigen

bij de diverse

om~

roepverenigingen deze opvatting niet delen.

Bui~

tendien, welke kunstenaars bedoelt de minister?

Toneelspelers, schrijvers, cineasten,

kleinkunste~

naars? Het is alles weinig duidelijk en als

argu~

mentering absoluut niet overtuigend.

Alsof overigens onze televisieprogramma's niet voor een groot deel worden gevuld met

program~

ma's, die buiten het artistieke terrein vallen en die nochtans interessant en leerzaam zijn en

dien~

tengevolge in een behoefte voorzien.

Boze Horecai-voorzitter

B lijkens de verslagen in de dagbladen heeft de heer Meijer, voorzitter van de Horecaf zich tijdens een hondsvergadering van zijn

orga~

nisatie nogal boos gemaakt op de pers, die

des~

tijds o.m. kritiek heeft geuit, dat bepaalde

ho~

teliers niet genuttigde lunches en diners in de

ka~

merprijs doorberekenden.

Blijkens een verslag in De Telegraaf zeide de heer Meijer o.m. het navolgende: .,In het seizoen heeft de pers bijna dagelijks onder sensationele koppen de ondeugden van het Nederlandse

hotel~

wezen opgesomd, zoals het onevenredig

opschroe~

ven van de prijzen, het door de gasten laten

beta~

len van niet genoten maaltijden en onoorbare fooienpraktij ken.

De heer Meijee was van oordeel, dat dit alles mets meer te maken heeft met eerlijke kritiek.

Wij hebben ons over de boosheid van de heer Meijer niet weinig verbaasd. Indien er dingen

ge~

beuren, die onze naam in het buitenland schaden, heeft de pers niet alleen het recht, doch zelfs de plicht hierop te wijzen. De heer Meijee zal toch niet willen ontkennen, .,dat er in het hotelwezen dingen zijn gebeurd, die de toets der kritiek niet konden doorstaan."

Het is natuurlijk moeilijk om alleen op de

kran~

tenverslagen af te gaan en wellicht heeft de heer Meijer het verwijt aan de pers niet zo scherp

ge~

steld als men uit de verslagen van sommige

bla~

den kan opmaken.

Verwonderlijk is evenwel te lezen in het

desbe~

treffende verslag van het Algemeen Handelsblad, dat de heer Meijer o.m. zou hebben gezegd. dat ..het openlijk bedrijven van zelfkritiek ons reeds in vroeger jaren de vleiende kwalificatie van de Chinezen van Europa heeft bezorgd".

Het kan zijn. Doch zelfkritiek en de nodige openbaarheid is toch verkieslijker dan het in stilte voortbestaan van onjuiste praktijken, die ons land bij de buitenlandse toerist een kwade naam geven.

Geliefde stok achter de deur

D e commissie ondernemingsraden van de So- ciaal Econmische Raad heeft een

laatstge~

noemd lichaam een nota gezonden over de stand van zaken bij de uitvoering van de wet op de ondernemingsraden.

Uit deze nota blijkt, dat de animo voor het

in~

stellen van dergelijke raden, zowel bij de

werkge~

vers als bij de werknemers, niet bijster groot is.

- Gezien deze feiten ligt het voor de hand, dat de commissie zich heeft bezonnen op de vraag hoe.

hierin wellicht verbetering zou kunnen worden ge- bracht .

Het hoeft daarbij geen verwondering te

wek~

ken, dat een deel van de commissie, niet vrij van dirigistische doctrines, met een stok is gaan zwaaien door te verklaren, dat de tijd is gekomen, om te overwegen of, althans ten aanzien van de grote ondernemingen.' het opnemen van strafbe- palingen in de wet op haar plaats zou zijn.

Volgens dit deel van de commissie zou hiervan een .. opvoedende"

(!)

werking uitgaan.

Dat stokslagen opvoedend kunnen werken is wel een zeer verouderde theorie, die in de

moder~

ne pedagogie niet meer thuishoort, de

,.progres~

sieve" opvattingen van dit deel der commissie ten spijt.

Hoe men ten aanzien van de organisatie van het bedrijfsleven tot dergelijke gedachten kan

ko~

men is ons inmiddels volslagen onbegrijpelijk.

Wij hebben altijd gedacht, dat een

onderne~

mingsraad slechts vruchtdragend zal kunnen

wer~

ken als haar totstandkoming het gevolg is van een vrijwillig overleg tussen werkgevers en

werk~

nemers. Een overleg, gegroeid uit een sfeer van vertrouwen en uit een wederzijds begrip.

5 OKTOBER 195'7- PAG. I

Zo niet een deel der genoemde commissie, die door strafbepalingen in de wet de eenheid van

bovenaf wil opleggen. ·

.~o~r dergelijke voorstanders wordt het begrip

VriJheid, op andere terreinen al zo dikwijls

be~

laagd, opnieuw aangerand, een mentaliteit,

waar~

tegen men op de meest actieve wijze stelling zal moeten nemen.

Dertig procent niet

- ... ...,.,"'t

^·~~41

·1

H ^et

^Ce~traal

Bureau voor Statistiek heeft een mteressant rapport het licht doen zien over een onderzoek naar de leesgewoonten van het Nederlandse volk.

De voornaamste conclusie uit dit rapport heeft ons niet alleen teleurgesteld, doch zeker mede

ver~

ontrust.

Gebleken is n.l. dat ongeveer een derde deel van onze bevolking boven de twaalf jaar nooit

een boek leest. '

Dit is voor onze volksontwikkeling een triest beeld, dat zeker veranderd zal dienen te worden.

Hier ligt een belangrijke taak voor het

onder~

wijs, alsmede voor het gezin. Niet alle boèken zijn van dien aard, dat zij b,jdragen tot de alge4 mene ontwikkeling van ons volk. Maar zeker 1s, dat hij die helemaal geen boek ter hand neemt ook niets ten goede zal opsteken.

Zij, die deze minder rooskleurige toestand, op welke wijze dan ook, in gunstige zin kunnen

he~

invloeden hebben dan ook een belangrijke taak.

De ware democratie in een land is sterk

afhan~

keiijk van een zo breed mogelijke ontwikkeling.

Het boek kan hierin een zeer belangrijke rol

spe~

len. Moge daarom het percentage van dertig zo spoedig mogelijk worden teruggedrongen.

Parlement op grasmat

I n deze rubriek mag zeker een minder ernstig stukje ook wel eens een plaatsje vinden. Als wij hierin dan aandacht besteden aan het

voorne~

men van de leden van de Tweede Kamer om een voetbalelftal te vormen, om daarmede de

hoog~

edelgestrenge collega's in België te lijf te gaan, dan wil dat geenszins zeggen, dat wij deze opzet minder serieus zouden willen nemen. Integendeel.

Doch, en dat is het belangrijke, het geeft eens een luchtige noot aan de vaak zo zware en

een~

stige politieke problemen.

Een luchtige en toch ook verantwoorde

no~t.

die door de brede massa van het publiek zeker zal worden gewaardeerd en die, door middel Van pers en televisie uitvoerig tot kennis zal w6rdè'.n

gebracht. ·

Zonder chauvinistisch te zijn, is het toch wel jammer, dat onze V.V.DAractie slechts één

can~

didaat in het veld heeft weten te brengen bij de

voor~training,

t.w. onze partijgenoot mr.

Berk~

houwer. Afgewacht dient inmiddels te worden of zijn prestaties op de grasmat overeenkomstig zijn aan die in 's lands vergaderzaal.

Immers, zijn definitieve benoeming in het

elf~

tal staat nog geenszins vast.

Gezien zijn politieke inslag ware het verkieslijk hem op de middenvoorplaats te zetten, opdat hij de hem door de

linker~

en rechtervleugel

toege~

speelde voorzetten in doelpunten zal kunnen

om~

toveren. .

Wij wensen ons parlementair elftal veel succes en zien waarlijk met belangstelling deze

ongewo~

ne parlementaire strijd, die anderzijds weer een verbroedering symboliseert, tegemoet.

Vreemd

N aar de dagbladen weten te melden heeft president Soekarno een brief ontvangen van mevrouw Eleanor Roosevelt, waarin zij hem en andere staatshoofden uitnodigt gezamenlijk te protesteren tegen de ,.apartheidspolitiek' van

Zuid~

Afrika.

In deze brief schrijft mevrouw Roosevelt in haar functie van voorzitster van het .. International sponsors committee for deelaratien of conscience·•

(Internationaal comité van voorstanders van de gewetensverklaring), dat thans de tijd is gekomen om een protest van geheel de wereld uit te

bren~

gen tegen de .,onmenselijke daden" van de

rege~

ring van

Zuid~Afrika.

Dat is alles natuurlijk zeer lofwaardig .. Doch

het wil ons voorkomen, dat mevrouw Roosevelt

dichter bij huis in dit verband zeker ook nuttig

werk zou hebben kunnen verrichten door haar

protest tevens te richten tot haar landgenoot, de

onmenselijke gouverneur, Faubus.

(4)

Gevaarlijk spelletje

Onder deze titel schrijft ons ir. G. P.

:J. E. M. van Weezenbeek, te Dordrecht:

In een hoofdartikel "Onze achter- grond en ervaring" leverde de N.R.Crt.

van 21 september ^j.l.een beschouwing, die niet anders kan worden verstaan dan als een ernstige waarschuwing tegen het Europees genaamde illusionis- me, waaraan onze na-oorlogse regerin- gen voortdurend laboreE>rden.

De N.R.Crt. wijst op het diepgaani verschil in geaardheid en moraal tus;,en Nederland en de zuidelijke partners, waarmede ,.in zee" zou moeten worden gegaan, zomede op het feit, dat wij, naar aard en moraal, veel méér over- eenstemmen met naties als Engeland, Zwitserland, de Verenigde Staten en an- deren, die niet meespelen in het Euro- markt-.spel.

Het is te hopen, dat het waarschu- wend artikel va.n de N.R.Crt., dat spreekt van "hen, die bezeten zijn van de Euro- pelle gedachte", op wie de vraag, of de Nedel'landse belangen worden geschaad of gediend, geen indruk maakt, voldoende weerklank zal vinden in onze volk.~

vertegenwoordiging.

Naa.st het vele, dat er reeeLS is ing•~

bracht tegen het verstJ:ikken van onze nil.tionàle belangen met daaraan tegen·

gestelde continentale strevingen, mogen hfer nog wel eens enkele nuchterè vragen worden gesteld.

:Hoe wil. m'Elll thans voor ons land het voorge~telde Euromarkt-avontuur in overeenstemming zien met ons sinds '45 volhardend Benelux-streven?

Dit Benelux-streven had en heeft twee gezonde uitgangspunten:

le. Het zo nauw mogelijk samenwer- ken van verwante buurlanden, die, ten aanzien van de overige wereld, met elkander veel meer overeenstemming da •:1

tegenstelling van belangen vertonen.

2e. Het gezamenlijk met België en Luxemburg vormen van een blok, dat economisch meer opweegt tegen buren als Frankrijk en West-Duitsland, teneinde zich tegenover deze groteren beter te kunnen handhaven en doen gelden, dan afzondering voor de Benelux"partners mogelijk zou zijn.

Is het, nu wij nog altijd voortploete- ren aan het realiseren van de Benelux, geen dwaasheid ons in een nieuw com- binatiestreven te storten, dat door veel grotere onderlinge belangentegenstel- lingen veel minder reëel perpeetlef bieJt, aangezien dit nieuwe streven stilzwij- gend een opgeven van de Benelux betekent?

Lijkt ons Kabinet niet op he.t met een bouwdoos spelende jongetje, dat, nu het ni<lt meevalt met het opbouwen van het schuurtje, tegen moeder zegt, dat hij het nu maar eens met een stadhuis wil gaan proberen en daarbij het moeizaam opge- bouwde, maar nog niet voltooide, schuur·

tje weer tegen de vlakte gooit?

Reëel voor ons land is . een naar omstandigheden zo nauw mogelijke samenwerking met de naaste buurlanden: Bcï- gië, West-Duitsland en Engeland, voor zover deze· te verwezenlijken is bij het op zijn allerminst in stand houden van bestaande banden met de gehele overige wereld,

Deze totale bindingen met die overige wereld zijn voor ons van enorme funda- mentele betekenis en van hogere orde dan een partiële continentale economische combine ooit kan zijn.

Ten aanzien van de overige wereld en vooral ten aanzien van de talrijke staten, die technisch minder hoog ontwikkeld zijn dan de West-Europese, zijn deze laatsten meer als natuurlijke con- currenten dan als natuurlijke partners te beschouwen.

Een thans op papier samengaan van enkele West-Europese landen roept onvermijdelijk groot wantrouwen en daar.

uit voortvloeiende weerstanden op in eeer vele overige landen ter wereld, waar reeds zo talrijke en gewichtige Neder.·

landse belangen liggen.

De slechte gevolgen van deze weerstanden en dit wantrouwen zullen wij op ons brood krijgen lang voordat van enig reëel resultaat van onze versterkte samenwerking met enkele West-Euro- pese landen hier iets zichtbaar zal zijn.

De toekomstige ontwikkelingen van techniek, vcrkeer en materiële welvaart stellen, op langer zicht, voor ons een relatief méér toenemen van onze "verre"

belangen boven de ,,dichtbije" in het vooruitzicht.

Een versterking van ons streven naar universele versteviging der banden tussen alle naties ligt daarom meer in onze nationale lijn dan beperkte continentale blokvorming, welke onvermijdelijk iso- lering betekent.

Alleen wie streeft naar verwarring en afbraak van het eigene kan er thans be ..

hoefte aan hebben, de souvereine vogel uit de hand te laten wegvliegen, om zich daarna met lege handen te vergapen aan een schijncombinatie in de lucht, van gevogelte van niet bijeen passende pluimage,

Een Kabinet. dat nog beginnen moet met het opruimen van de vele brokken, die het zelf in het nationaal-economisch vlak maakte, kan slechts schouder op- halend worden beA"roet wanneer. het komt aandragen met voorstellen op ^&en gebied, dat nol!; veel minder binnen zijn gezichtsveld ligt dan het nationale, waarop het zo kennelijk fa.alde.

REDACTIONELE AANTEKENING Hoewel het Euromarkt-verdrag de Tweede Kamer waarschijnlijk reeds

!al zijn gepasseerd wanneer dit num- mer van ons weekblad de lezers onder ogen komt, hadden wij toeh geen hè- zwaar, deze beschouw.~ng van ir. Van Weezenbeek nog in ons blad en op deze plaats, mee te nemen.

De algemene teneur van zijn be- zwaren zál ongetwijfeld door zeer ve- len in onze kring worden gedeeld. Wij twijfelen ook niet, dat deze en der- gelijke bezwaren ook uit onze Kamer- fractie naar voren zullen worden (of inmiddels zijn) gebracht.

Enige opmerkingen, zij het zeer kort, moeten ons echter van het hart.

In de eerste plaats beroept onze ge- achte geestverwant zich op een artikel in de N.R.Crt. Hij weet echter ook, dat het door hem geciteerde artikel één van een grote reeks in dit blad was en dat de eindconclusie van de N.R.Crt. toch n i e t is geweest, dat dit verdrag zou moeten worden ver- worpen.

Ir. van Weezenbeek is van mening, dat wij een naar omstandigheden zo nauw mogelijke samenwerking moe- ten scheppen met België, West-Duits- land en Engelanq. Maar België en Westduitsland doen nu eenmaal mee in de Euromarkt en de moeilijke be- slissing, waarvoor onze Kamers staan is, af te wegen, wat meer nadelen voor Nederland zou brengen: onder die omstandigheden daarbuiten blijven of meedoen.

In de tweede plaats lijkt het ons nuttig vast te stellen, dat ook onze geachte briefschrijver toch zeker niet kan hebben bedoeld, dat zij, die voor de "Europese gedachte" ijveren, zoals de leden en aanhangers van de Be·- weging van Europese Federalisten (B.E.F.), ongevoelig zouden zijn voor de vraag of de Nederlandse belangen worden geschaad of gediend.

Tegen een zodanige voorstelling zouden wij bepaald bezwaren hebben en wij behoeven de N.R.Crt. er niet opnie,uw voor op te slaan om te weten, dat ook zij dat zeker niet kan hebben bedoeld.

Naar aanleiding van de openbare behandeling van de Europese verdra- gen in de Kamer en mede naar aan- leiding van het komende bezoek van een Nederlandse V.V.D.-delegatie aan onze Vlaamse geestverwanten, waar juist over deze verdragen zal worden gesproken, komen wij volgende weken zeker nog nader op deze aangelegen- heid terug.

Het lidmaatschap van de V.P.R.O.

Een bekend geestverwant uit het Oos- ten van het land is het in het geheel niet eens met het artikel van mr. S. Wil- llnge Gratama, in ons blad van 21 september, waarin deze zijn persoonlijke visie gaf op .,Het radiovraagstuk en de positie van de V.P.R.O.".

Deze geestverwant, wiens betoog in zijn conclusie grotendeels overeenkomt met hetgeen onze partij- en fractie-voorzitter prof. Oud in ons blad van 7 september voorlopig adviseerde aan de V.V.D.-ers. die lid van de V.P.R.O. moeh- ten zijn, schrijft o.a.:

Als men lid is van een vereniging cf een beweging, dan doet men mee, omdat de principes of de algemene strek- king, het algemene streven zijn sympa- thie heeft.

Doet nu zo'n vereniging, partij of .,l>e- weging" iets, waar men het niet mee eens is, dan moet een goed lid niet weg- lopen. Een goed lid moet dan juist ac- tiet gaan worden, moet zijn oordeel ià dat milieu ten beste gev&n, moet medl'·

standers zien te vinden.

Hij moét zeggen: Gij, medeleden van onze partij, vereniging, beweging, zult het toch met mij eens zijn, dat onze principes zo en zo zijn; dat de daad van het bestuur daarmede in strijd is en dat het daarom in de rede ligt, dat ons bestuur spijt betUigt of, ·áls het dat niet wfl, dltt wLi dan tot aftreden dwingen.

Dat is de plicht van de goede vereni- gingsman.

In het geval van de V.P.R.O., zo meent hij, komt dat neer: niet op "neuzen tellen", maar op het overtuigen van de m<~

deleden, ook de P.v.d.A.-ers in de V.P.

R.O. voor te houden. dat het toch ook hun bedoeling niet kan zijn, dat de V.P.R.O. politiek-partijdige uitzendingen geeft; dat zij er dus met alle welden- kenden op moeten aandringen, dat het gebeurde zich niet zal herhalen en dat het bestuur moet aftreden. En wel ten eerste omdat het de heer Vrijman de vrije hand heeft gegeven en ten tweed!), niet voldoende spijt heeft betuigd, n.l.

voor die uitzending toch nog een goed woord over heeft gehad.

Laat men niet vergeten: als men er- gens uitloopt, dan Iaat men die plaats geheel over aan zijn tegenstander:;.

Waarom, zo vraagt briefschrijver, ~ou

den wij het onze tegenstanders zo ge- makkelUk maken?

In de tweede plaats vraagt hij zich af, hoe men de V.P.R.O. een Omroep ep confessionele grondslag kan noemen,

Confessioneel. zo schr~ift hij, is afgè- leid van confessie: belijdenis. Welke belijdenis zou hier aan het woord zijn?

Confessioneel betekent: vanuit een bepaalde confessie het gehele leven Pn dus ook de politiek bekijken; voorts:

zich onderling op grond van een confessie aaneensluiten, zich apart organise- ren omdat het heil alleen bij die groep te vinden is.

Dit alles. zo vervolgt onze briefschrij-

I OKTOBER 1."7 - PAG. 4

ver, is bij dil V.P.R.O. toch niet het geval. Met even weinig recht zou h ij, op zijn beurt, de Protestantenbond, waarvan mr. Willinge Gratama, naar hij schreef, lid is, confessioneel gaan noemen.

Maar evenals de Nederlandse ProtEs- tantenbond zich vormde om de vrijzinnige prediking de gelegenheid te geven zich te laten horen, zo is de V.P.R.O.

geboren om de vrijzinnige prediking in de ether een kans te geven, die zij hij de K.R.O.. de N.C.R.V. en andere om- roepen niet had.

De A.V.R.O. was de enige algem<>ne omroep. Zou die aan de VriJzmnigeu zendtijd hebben gegeven, dan zou nij evenveel tijd aan andere richtingen h<'b- ben moeten geven en dan bleef er voor een algemeen program helemaal geen zendtUd meer over!

Neen, zo is zijn conclusie, de V.P.R.O.

treft geen verwijt, zich te hebben gefor- meerd. Nu hij rood blijkt, moeten wij echter trachten. die kleur er weer af te halen.

REDACTIONELE AANTEKENING Als wij het goed zien, zijn er onder onze geestverwanten van de V.V.D.

die lid zijn of waren van de VPRo'

twee stromingen. '

De eerste zegt met prof. Oud en de schrijver van boven aangehaald stuk- je: De VPRO heeft een ernstige fout gemaakt. Het bestuur is daar, zoals wel blijkt, ook zelf van geschrokken.

Loop er niet ineens uit, maar wacht nu eerst af, welke consequenties daaruit voor de toekomst worden ge- trokken.

Als alle politiek-liberalen de VPRO verlaten, wordt deze omroep inder- daad geheel aan de socialisten over- gelaten.

De tweede zegt, wij k u n n e n het gebeurde niet zien a.ls een incidentele fout. Dat op de verjaardag van prinses Wilhelmina voor de televisie een voor- malige muitende beroepsmilitair wordt

gehaald en deze, zelfs min of meer tegen zijn wil, in zijn verklaringen zelfs nog verder wordt gedrongen dan hij zelf wilde, achten wij zovet de grenzen van hetgeen men eenvoudig een ,Jout" ·ka'l\ · noemen te overschrij- den en achten wij zó symptomatisch, dat wij .voor onszelf daarvoor de eon- sequentie hebben m oe t e n trekken.

Persoonlijk zijn wij geneigd, het eerste swndpu.nt te delen, al begrijpen.·

wij volkomen. dat er onder ons zijn, die in geweten niet anders dan de tweede redenering kunnen volgen. .

Wij maken van deze gelegenhetd gaarne gebruik, een mogelijk misver- stand op

te

,heffen. Wij hebben in on- ze aantekeningen onder het stuk va'll mevrouw E. Molster-Nije, te Amster- dam in ons blad van 21 september verJ,ezen naar de commisie van bij- stand welke het bestuur van de VPRÓ met het oog op het gebeurde op 31 augustus heeft ingesteld en waarin zijn benoemd de heren dr. E.

H. Ebels te Groningen, mr. W. H.

Fockema Andreae te Rotterdam en prof. mr. G. J. Wiarda te "s-Graven- hage.

Onze opmerking, dat twee van deze drie respectabele mannen voora~~

staande geestverwanten van o~s zun, heeft de indruk gewekt, dat WlJ daar- mede bedoelden, dat prof. Wiarda P.v.d.A.-er zou zijn.

Wij stellen er prijs op te vermelden, niet méér te hebben bedoeld dan het- geen. wij schreven. De v1·oegere staats- secretaris van Oorlog mr. Fockema Andreae en de vroegere commissaris van de Koningin in Groningen dr.

Ebels zijn lid van de V.V.D. en be- horen inderdaad tot onze vooraan- staande geestverwanten.

Prof. Wiarda is bij ons weten geen lid van de V.V.D., maar wanneer men ons van enkele zijden verzekert, dat àeze "aan de kant van de V.V.D.

staat" dan kan ons dat, ook als Re- monstrant (prof. Wiarda is voorzitter van de Remonstrantse Broederschap), slechts verheugen.

A.W.A.

TUINARCHITECTUUR - BOOMKWEKERIJEN

Ontwerpen Aanleggen Onderhouden

GIJSB. VURENS

Ringvaartweg 98 - Rotterdam (0.) - Tel. 122114

(5)

V1!KIDI'CID lCM D:DIOCILU'D

NIIBUWS UIT AFDELINGEN EN CENTRALES

Leeuwarden vergadert op 8 oktober a.s.

me

af<ieling Leeuwarden zal op 8 ok-

üib,'Qru' a.s. bijeenkomen in Hotel De

G~·oene Weide ter bespreking van hd OJ1J1Stt!Uen van een kandidatenlijst voor de :ffirovinciale Staten, kieskring Leeuwar- c:Um.

Te'l:ens zullen de kandidaatsstellingen l:lresproken worden voor de a.s. gemeen- tt>tmaadsverkiezingen.

..4\a.n de leden is reeds een circulaire geq,wnden met het verzoek de namen te

\Willlen opgeven van hun kandidaten voor dè<· ~meenteraad.

'ffievens zal op bovengenoemde verga- d!kJtiing de voorzitter van de afdelint~.

JM't:. D. F. Went, een causerie houd2n owur de resultaten van de verkiezingen iJi!n lP'riesJand in de afgelopen jaren onder d<tl· titel "Hoe staan wij er voor".

Nieuwe bestuurssamen- stelling van de afd.

Rijswijk

JE\e afdeling Rijswijk (Z.-H.) kwam het

<·ilivlll van de vorige maand in een goed

bi>~UJJChte ledenvergadering bijeen, waar- h11i o. m. werd besloten in verband met dtl<• !kandidaatstelling voor de Provinciale S$tl!!ten de volgende aanbeveling op te stt<.l!len.

:0.. J. Sonneveld te Den Haag; 2. Mr. A.

\'l'<tn der Wilde te Rijswijk en voorts een nlailier overeen te komen plaat.s voor me- Yl'muw mr. M. L. Buschkens-Dijkgr~:~.af

••t-v<meens te Rijswijk.

Hn plaats van de aftredende voorzitter i,;r. fJ». Steml)els, werd benoemd de heer G::.lllreogslag. Het bestuurslid, M~. A. van dètr.Wilde werd vervangen door jhr. n•r.

G::.JF. Sandberg.

Hr . .Stempels en mr. Van der .Wilde

"'".rröea resp, tot ere~voorzitter ·~m litl. ·

''liiJI \Verdienste van de afdeling'benoemd.

JB1lt bestuur is thans als volgt samen-

~R&t1ieid: Voorzitter: G. Hoog.Slag; vic~

voorotZ. mevr. M. L. Buschkens; sect. mr.

M. D, Pelffer. Kleiweg H5~ ·l"enningm.:

.M. lmeybroek; 2e secr.: mevr. H. J. H.

EE~t'!lllhuis en leden: mevr. A. M. W.

Lt.~<mlheer en jhr. mr. G. F. Sandberg.

~rijen verdieptè zi~h in de gemeentepolitiek me

afdeling Strijen hield op 24 ^S2p- t <tt>!llber haar algemene ledenvergadering irin .• IH:et Wapen van Strijen". Het voor-

Het Algeme~m Secretariaat van die Volkspartij voor Vrijheid en memoeratie is gevestigd Konin- Jflinnegracht 61 te 's-Gravenhage, ttelefoon 111768 en 1H375. &'fro m7880.

naamste punt van bespreking betrof ue kandidaatstelling voor de a.s. verkiezingen voor de Provinciale Staten, Kies- kring Ridderkerk.

Aan de raadsleden werden verschill<'JJI.

de vragen gesteld over de gemeentepolitiek. Besloten werd in november een spreker uit te nodigen en een forumavond te beleggen.

Om tien uur sloot voorzitter L. I.

Overwater deze geanimeerde vergadering.

Lezing over de West te Ede op 7 oktober a.s.

De afdeling Ede organiseert op masn- dag 7 oktober a.s. een openbare bijeenkomst, waar dr. ir. J. B. M. van Dintl'.er over de West zal spreken. Zijn causerie zal worden toegelicht met films en klet•- renfoto's.

De bijeenkomst wordt gehouden in h0t Hof van Gelderland. Introductie gewenst

Centrale Groningen organiseert forum-avond

op l l oktober a.s.

Als opening van het winterseizoen ~·r

ganiseren de Centrale en de afdelin.g Groningen van de V.V.D. tezamen 1net de Groninger afdelingen van de J. 0.

V. D. een forumavond op vrijdag, 11 uk- tobcr a.s. te 20 uur in het Concerthuis, Poelestraat te Groningen. ForumledPn zijn: mevr. F. J. Schouwenaar-Fransscn lid van de Eerste Kamer; de heer H.

n:

Louwes. lid van de Eerste Kamer· ,Je heer J. G. H. Cornelissen, lid va~ de Tweede Kamer en de heer mr. W. J.

Geertsema. weî'kzaam ten departemente van Binnenlandse Zaken, Bèzit.svorming en P.B.O. Het forum staat onder leiding van mr. dr. K. van Dijk te . Groningen.

De bijeenkomst is openbaar.

Ver. van Staten- en Raads- leden van onze Partij houdt

Alg. V èrgadering op 19 okt. a.s.

AGENDA

van de jaarlijkse Algemene Vergadering van de Vereniging van Staten- en Raads- leden van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, te houden op zaterdag 19 oktober 1957, om 11 uur v.m., in Esplanade, Lucas Bolwerk te Utrecht.

1. Opening en mededelingen door uc voorzitter.

2. Notulen van de jaarlijkse Algemene Vergadering van 10 maart 1956.

3. Ingekomen stukken.

4. Jaarverslag van de secretaresse.

5. Jaarverslag van de penningmeeste- resse.

6. Verslag van de kascommissie over het jaar 1956 .

7. Benoeming van de kascommissie voor het jaar 1957.

8. Voorstel van het bestuur tot contri- butie-verhoging.

9. Verkiezing van bestuursleden.

Aan de beurt van periodieke aftre- ding zijn: mevrouw G. Holzmüller- Teengs te Alkmaar, dr. H. K. de Lan- gen te Meppel, mej. mr. M.M. F. van Everdingen te 's-Gravenhage (secl·e- taresse). Deze aftredenden stellen zich herkiesbaar.

Inmiddels hebben mevr. E. M. W.

Wildervanek de Blécourt-Bech :e Ommen en de heer W. D. Janzen te Harlingen zich genoodzaakt gezi,~n

als lid van het bestuur te bedanken;

de eerste in verband met het feit, dat zij niet langer deel uitmaakt van de gemeenteraad, de tweede om gezond- heidsredenen.

10. VaststeWng van 't gemeente-progrotm 11. Indien de tijd het toelaat zal door ie voorzitter der vereniging een toe- lichting worden gegeven op het plan van de gemeenten 's-Gravenhage, Leidschendam, Nootdorp, Rijswijk en Voorburg tot het stichten van e•~n

satellietstad in Wilsveen, in het bijzonder ov~r de bestuurlijke kant.

12. Rondvraag en sluiting.

Vergadering hoofdhestuur

Het Hoofdbestuur van onze partij heeft zaterdagmiddag 28 sept. vergaderd onder voorzitterschap van prof. mr. P. J. Oud in Bellevue te Amsterdam.

5 OKTOBER 1957

YIIJIIIIII

nMOCum

PAG. 5

Weekblad van de VolkspartU voor VriJheld en Democratie

Voorzitter Redactie-comm.:

A. W. AbspoeL

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Prinsengracht 1079, telef.

35343, Amsterdam.

Administratie: Postbus 43 Amers- foort, tel. 7144. ' Abonnementsprijs f 1.90 per kwar- taal, f 7.50 per jaar.

Voor het zenden van abonne.ments- en advertentiegelden: Postgiro no.

245103, ten name van de Penning- meester van de Stichting "Vrijheid en Democratie" te Amersfoort.

Losse nummers 15 cent.

Voor advertenties wende men zich tot de administr",tie.

Partijraad vergaderde

De partijraad heeft op zaterdagmiddag 23 september onder voorzitterschap van prof. mr. P. J. Oud vergaderd in Belle- vue te Amsterdam ter bespreking van de politieke toestand. ·

Onder de toehoorders waren als gasten aanwezig de hoofdredacteur van .,Vrijheid en Democratie" en een tweetal afgevaar- digden van de J.O.V.D.

Aon de Administratie yon

DEM-OCRATIE"

_- _., ' . '

..

^{• .}

,.VRIJHEID EN

Postbus 43 - Amersfoort

^·.·.1

...

Ondergetekende wenst zich te abonneren op het weekblad "Vrijheid' · en Democratie" ols

*

Kwartoalabonné à f 1.90 per kwartool Joorobonné à f 7.50 per joor

Doorhalen s.v.p. wet 11iet verlangd wordt

Naam: ... ..

Adres:

Postgiro 245103 t.n.Y. de Penningmeester van .,Vrijheid en Democratie", Amersfoort

Handtekening

.·.

,,

. . . .. . . . ·000· . . . ·0000000000000000000000000000000000000000

00 00

~~ 00

00 00

8~

Studieconferentie voor Liberale Middenstanders

op 7 october a.s. In Paviljoen Sousbeek te Arnhem

De Landelijke Middenstandscommissie van de partij belegt op maandag 7 oktober a.s. in het Paviljoen Sonsbeek te Arnhem een studieconferentie ter behandeling van een aantal actuele onderwerpen, waarover na commis- soriale voorbereiding uitvoerige rapporten zijn uitgebracht. Deze onderwerpen zijn:

- de voorgenomen nadere wettelijke regeling van het afbetalingsstelsel, in te leiden door de voorzitter van de studiecommissie, de heer F. L. van der Leeuw;

- de positie van de buurder van een bedrijfspand bij onteigening, in te leiden door de heer G. Ritnteester, voorzitter en mr. A. J. Dankelman, secretaris der studiecommissie;

- de toekomstige inrichting van het middenstandsvak- en bandelsonderwijs Unleider wordt nader bekend gemaakt).

De conferentie zal onder leiding staan van de voorzitter van de L.M.C., drs. H. A. Korthals, die in zijn openingsrede enkele actuele problemen zal belichten.

Tot bet bijwonen van de verg·adering zijn uitgenodigd de leden 'van de L.M.C., van alle Plaatselijke Middenstandscommissies en van de betrokken studiecommissies.

Verwacht wordt, dat ook vele leden van "Vrouwen in de V.V.D." en van de Vereniging van Staten- en Raadsleden voor dit programma belangstelling aan de dag zullen leggen. Bovendien zijn alle geïnteresseerde partijleden van harte welkom.

Om 13 uur wordt een gemeenschappelijke koffietafel gehouden (prijs f 2.90 exclusief), waarna de vergadering om 14.30 uur begint. Na afloop bestaat gelt'.genheid tot deelneming aan een gemeenschappelijke maaltijd

(prijs f 6.-exclusief).

Partijleden, die voornemens zijn deze studieconferentie bij te wonen, worden verzocht zich vóór 1 oktober a.s. bij bet secretariaat aan te mel<len en op te geven aan welke maaltijden zij wensen deel te nemen.

Vertrouwd wordt, dat velen zich zullen aanmelden en daardoor zullen bij<lragen tot verhoging van de partij-activiteit, welke met het oog op het verkiezingsjaar 1958 nu reeds dient te worden ontwikkeld.

0 0

8

0 0 o.

(>

C>

(:, (l (J ó 00 00

00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00

oo

00 00

00 0

00 Q

~00000000000000000000000010000000000000000000000000000000000000000l'*>000000000000000000000000000Cö

Zaterdag 5 oktober 1957 • No. 46J