Zaterdag 27 Aug. 19$5 . No. Jfl

VIIJR·IID IN

DEMOCRATIE

Zaterdag 27 Aug. 19$5 . No. Jfl

Wij vragen speciaal Uw aandacht voor

pagina 4!

WEEKBLAD V A N DE VOLKS PAR TU VOOR YRIJHE ID EN .. DEMOCRATIE

OP NAAR SCHEVENINGEN!

N aarmate de %eventiende September nadert, komt de liberale wapenschouw, welke die dag in Scheveningen wordt gehouden, in het

mid~

delpunt der belangstelling te staan. Niet alleen in eigen kring, waar tallozen zich beijveren om deze partijdag te maken tot een demonstratie zo groots als men het tot voor kort onder liberalen vrijwel voor onmogelijk hield, maar ook ver daarbuiten.

Daarvan getuigen de artikelen en

beschouwin~

.gen, niet slechts in bevriende en neutrale

pers~

organen, doch ook in de bladen van tegenstall- ders. Men gevoelt blijkbaar algemeen: de V.

V.D.~

dag in Scheveningens Kurhaus is een teken.

* * *

plaats

e~

tijdstip zijn niet willekeurig

geko~

zen. Schevenirtgen maakt deel· uit van Den Haag, de plaats waar onze Regering zetelt en onze Volksvertegenwoordiging haar hoge taak verricht. En Zaterdag 17 September is de dag, waarop ditmaal het parlementaire jaar als

beëin~

digd wordt beschouwd. De minister van

Binnen~

landse Zaken sluit dan officieel de zitting der

Staten~Generaal,

welke de daaropvolgende

Dins~

dag (Prinsjesdag!) door H.M. de Koningin weer wordt geoJ>end.

* * *

A fsluiting van een parlementair jaar pleegt van de zijde der Regering gepaard te gaan met een summiere vermelding van hetgeen in die periode door de Regering in gemeen

over~

leg met de

Staten~Generaal

aan y;etgevende

ar~

beid tot stand gekomen is. Dat is dus een soort__.

tussentijdse balans op het vier jaren

omspannen~

de regeringsprogramma dat een regering zich normaliter heeft voorgesteld te verwezenlijken.

Het lijkt ons goed gezien van onze

partijlei~

ding, op dezelfde dag, waarop de heer Beel

na~

mens H.M. de Koningin de

Staten~Generaal

dank brengt voor hun werk in het afgelopen

par~

Iementaire jaar, voor de leden en geestverwanten van de V.V.D. eveneens te verschijnen met een ,.tussentijdse balans".

Door allerlei oorzaken vindt het parlementaire werk in onze jaren niet steeds de belangstelling en de waardering waarop het recht heeft. Wij achten dit bedenkelijk, niet allereerst omdat wij daarin zien een gemis aan deferentie voor het werk onzer parlementariërs, doch veel meer nog omdat dit gemis zo licht uitloopt op

onderwaar~

dering van het parlement en het parlementaire stelsel. het plechtanker onzer volksvrijheid.

* * *

H eeft het dus in 't algemeen wel degelijk zin, één dag in het jaar

special~

aandacht te vragen voor het parlementaire werk in een jaarperiode verricht en daardoor volk en

verte~

genwoordiging weer wat nader tot elkander te brengen, dit alles geldt in dubbele mate voor•een partij als de onze.

Immers de V.V.D. is oppositiepartij met alle

voor~

en nadelen daaraan verbonden. Tot de voordelen behoort de omstandigheid, dat zij het

.r:egeringsbeleid onbevangen en op zijn suivere métites kan beoordelen. De recente parlementaire geschiedenis

(huur~

en belastingswettenf)

he~

wees dat dit voor de regeringspartijen wel eens anders ligt! Tot de nadelen moet de

omstandig~

heid gerekend worden dat in veler oog een

op~

positie~partij

toch eigenlijk maar weinig kan

bij~

dragen tot het regeringsbeleid. Helaas hebben de · huidige regering en de haar steunende partijen aan deze onjuiste gedachte voedsel gegeven door ook bij de Zondagswet en de Begrafeniswet de indruk te wekken, dat de dingen bekokstoofd worden buiten de oppositie om.

* * *

J uist omdat hierdoor afbreuk wordt gedaan aan de beginselen, die aan de

parlementai~

re democratie ten grondslag .Hggen, is het goed, dat nu eens in een grootse demonstratie aan libe- raàl en

niet~liberaal

Nederland duidelijk gemaakt wordt welke die beginselen zijn. En het is dan ook alweer niet zonder diepe zin, dat onze

libe~

rale

V.V.D.~dag

geopend W()rdt met een

krans~

legging op het graf van Thorbecke, de grote

li~

herale staatsman, die de parlementaire

democra~

tie in Nederland heeft ingevoerd.

D ^{at deze}

V.V.D.~das

tegelijk benut zal worA den om óók de balans op te maken van hetgeen door onze liberale

volksvertegenW:oordi~

gers in de thans aflopende parlementaire periode is verricht, spreekt vanzelf. Evenals het vanzelf spreekt, dat een woord gewijd zal worden aan hetgeen in het op de a.s. Prinsjesdag beginnende nieuwe parlementaire jaar van de liberalen mag worden verwacht.

Dat nieuwe jaar zal tevens het laatste zijn van het parlement in zijn tegenwoordige

samenstel~

!ing.

Het volgende jaar zullen - als alles normaal verloopt - nieuwe verkiezingen gehouden

wor~

den. Van de uitslag daarvan hangt de

samenstel~

ling van het daarna te vormen kabinet af.

Dus beschouwd is deze

V.V.D.~dag

tevens de inzet van hetgeen onze partij tot aan en in de komende verkiezingsstrijd te doen heeft. Dit

as~

peet is zeker niet het minst belangrijke. Wij

ge~

ven ook daarom uitdrukking aan onze hoop, dat 17 September een indrukwekkende manifestatie van liberaal krachtsbesef en liberale strijdlust zal te zien geven.

Wij wekken gaarne nogmaals al onze

geest~

verwanten op, daartoe mede te werken.

'DeR.

Erelijst van de afdelingen

STARTKLAAR VOOR DE LAATSTE RONDE

Nu het tegen het einde van de maand Augustus begint te lopen en de vaeanties voorbij zijn, blijkt dat de kaartverkoop in tallouJ afdelingen onzer Partij grootse vonnen aanneemt.

Wij doen deze week slechts een kleine greep uit het aantal afdelingen, dat haar minimum streefgetal heeft overschreden.

Laten wij beginnen op deze erelijst te vermelden de afdeling Harlingen, die met 100 % haar minimum streefgetal overschreed.

De a.fdellng Renkum/Heelsum/Doorwerth behaalde 120 %, terwijl de afdeling Velp met 300 % aan de kop ligt.

Voorts vroegen zeer vele afdelingen meerdere kaar- ten dan hun waren gezonden, o.a. de afdelingen Strijen, Ede, Nieuwer-~mstel, 's-Gravenzaude, Hendrik-Ido- Ambacht, Hoorn en Molenaarsgraaf/Brandwijk.

Het is verheugend te zien hoe groot in alle streken van ons laml de belang~elling voor onze V.V.D.-dag is.

• De aankondiging van deze grote liberale manifestatie heeft niet alleen in onze eigen kring; ma~r ook in de kringen van onze tegenstanders zeer veel belangstelling gewekt. Dat deze dag, naar het zich th .. m laat aan- zien, een groot succes belooft te worclen, is zeer ver- heugend. De talloze functionarissen onzer Partij, die zich alom in den lande hebben ingezet voor het wel- slagen van de 17e September, leveren hiermede het bewijs, dat onze Partij een enthousiaste en levende organisatie is.

Het zelfvertrouwen van onze mensen in de verste uithoeken van Nederland zal gesterkt worden door het bijeen zijn in zo groten getale als straks op onze V.V.D.- dag.

20 Augustus 27 Aug!l&ttls 3 September 10 September 17

nog4 weken nog 3 weken nog 2 weken nog l week September

VRI.JIIEID 1CN DEMOORA.TDC

^l'f

Atmt'TM.'US . . - PAO. t

* *

Kredietgarantie voor vernieuwing Nederlandse visser-svloot

van de

-

De heer Den Hartog_ pleitte voor een proef met een vang-fabriekschip Het Nederlandse volk is niet "vis-minded" -Het vluchtelingenverdrag-

·Bijslag Indonesische pensioenen - De grenSWlJZlglng van ^{• •• • •} Tiel en omliggende gemeenten

In de laatste weken voor de Tweede Kamer op recès ging heeft zij nor enire zaken afgehandeld, die onze aandacht in deze rubriek stellig verdienen.

z. i. niet aan de indruk ontkomen, dat deze tak van zeevisserij in staat is het productie-apparaat zonder overheidskre- diet op een techni;;;ch verantwoord peil te houden.

Daar was in de eerste plaats _de door minister Mansholt ingediende "Nota, houdende maatregelen tot sanering van de zeevisserij", bij het samenstellen van welke nota was gebruik gemaakt van het door de c~mmissie-Tinbergen in Mei 1952 uitgebrachte rapport.

Tegen een te rigoureuze uitbreiding van het potentieel van de loggervloot meende hi.i te moeten waarschuwen op dezelfde gronden als die, welke zijn aan- gevoerd tegen een te sterke uitbreiding van de kottervloot

De Nederlandse vissersvloot verkeert in zoverre in minder gunstige omstandig- heden, dat- zij belangrijk verouderd is en daardoor - blijkens 's ministers nota - oneconomisch werkt. De investering in het moderne vissersvaartuig stelt echter .zodanige hoge financiële eisen, dat het familiebedrijf, waarop de Nederlandse

visserij Is gebaseerd, daar niet meer zelf in kan voorzien.

De grote trawlvisserij

De nota ging nu uit van de noodzaak ener overheidscredietgarantie (te ver- lenen door de Herstelbank) voor nieuwbouw ter vervanging van verouderde zee- schepen, ten bedrage van

f

17,5 millioen (de totale investeringskosten bedragen hiervoor

f

48,9 milloen). Vermeerderd met

f

2,5 milloen aan credietverruiming voor de visverwerkende industrie, zal de overheidsgarantie dus ten hoogste

f

20 millioen bedragen.

Vervolgens kwam de heer Den Har- tog dan tot de grote-trawlvisserij, In ueze sector van het visserijbedrijf lig- gen, zoals hij uitvoerig uiteenzette, de grootste mogelijkheden waar het gaat om een regelmatiger aanvoer en uitbrei- ding van het visverbruik.

V

olgens het in de nota ontwikkelde plan, dat nu in debat 1!:wam, zou deze overheidsgarantie zich dan uitstrek- ken over de bouw (door vervanging) van

1.0

trawlers, 40 loggers, 20 kotters en 40 kleine kotters en de aankoop van 100 tweedehandsvaartuigen; deze laatste schepen bestemd voor de garnalen- en de ansjovisvangst.

Onze woordvoerder over deze nota, de beer Den Hartog, stelde vast, dat de zee- visserli in drie hoofdgroepen kan wor- den ingedeeld: 1e. de kleine trawl- of kustvisserij ; 2e. de haringdrijfnetvisserij en 3e de grote trawlvisserij.

:Wat nu de eerste groep betreft, deze wordt voornamelUk uitgeoefend met motorkotters en verreweg bet grootste deel van deze schepen (als alles is afge- bouwd zouden het er 222 stuks zijn) be- oefent de platvisserij. En het was voor hem de vraag of, gezien het feit, dat de afzet van platvis vrij sterk afhankelijll{

F. DEN HARTOG

is van de exportmogelijkheden, een uit- breiding van de kottervloot zoals deze gepland is, wel aanbeveling ~erdient. De Regering was zelf trouwens tot de con- clusie gekomen, dat met' een aantal van 250 schepen de grens zou zijn bereikt en dat tegen die tijd maatregelen zouden moeten worden genomen om verdere uitbouw van de kottervloot tegen te gaan.

Met betrekking tot de kottervloot was het oordeel van onze woordvoerder dus voorlopig, dat hij met de sanering ac- coord kon· gaan, maar dat ten aanzien van de uitbreiding voorzichtigheid ge- boden is.

. In ~.e tweede groep, de haringdrijfnet- VISsenJ, bestaat het productie-apparaat uit motor loggers, met daarnaast nog een aantal stoomloggers, dat intussen tot een

uitstervend scheepstype moet worden gerekend. Met de loggers werd voorheen uitsluitend haringdrijfnetvisserij be- oefend. Het gevolg was, dat de schepen buiten het haringseizoen geen emplooi hadden. Later zijn verscheidene loggers van zwaardere motoren voorzien, zodat zij ook voor de trawlvisserij zowel op verse vis als op haring kunnen worden benut.

De jongste ontwi•kkeling gaat in de richting van een type schip·, dat qua in- houd en motorvermogen gelijk is aan de kleinere motortrawler, de z.g. trawllog- ger. Hierdoor is de logger zowel op het terrein van de grote motorkotter als op dat van de stoom- en motortrawler ge- komen, zodat als het ware van "bran- che-vervaging" in de zeevisserij kan worden gesproken. Deze trawllogger biedt het voordeel, dat hij voor iedere tak van Noordzeevisserij kan worden be-

nut. ,

Uit door goed geleide loggerrederijen behaalde bedri,ifsresultaten blijkt, dat de afschrijvingen ruim worden verdiend, en dat voldoende fondsen ter beschikking komen om met behulp van krediet uit de particuliere sector de vloot te moder- niseren. De vlootvernieuwing in de ha- ringdrijfnetvisserij -

zo

stelde. onze geestverwant vast - voltrekt zich dan ook in een behoorHik tempo en men kan

WU moeten hierbij nog vermelèen, dat onze geestverwant in het begin van zijn rede reeds had gewezen op het nauwe verband tussen productie en afzet en op het feit, dat verbetering van het een niet wel mogelijk is .zonder gelijktijdige verbetering van het ander.

Wat die note-trawlvisserlj betreft werd aanvankelijk gevist met stoomtraw- lers tot 300 brt. en een machinevermogen van 450 pJk. en wel hoofdzakelijk op de Noordzee, terwlil soms een enkele reis naar IJsland werd ondernomen. Toen de visdikdom van de Noordzee ernstig be- gon terug te lopen, verlegden de Duit- sers en Engelsen het operatieterrein van hun grote-trawlvisserij naar verderaf ge- legen visgronden, zoals IJsland, de Lofo- den, de Barenrlszee en Bereneiland. Dit maakte de bouw van snellere en grotere schepen noodzakeHik en thans is de Westduitse nieuwbouw gebaseerd op schepen tot 650 brt. met een machine- en motorvermogen van 1100-1500 p.k.

Hiermede is de optimale grootte van de vangschepen wel bereikt. 'Als gevolg van de verre afstand van de Yisgronden is het noodzakelijk, de vangtijd te beper- ken tot 10 dagen, teneinde te voorkom:!n, dat de kwaliteit van de lading tijdens de langdurige terugreis te zeer zou lij·

den.

Intussen namen de vangsten op de

•

DEZE BURGER

wil eerlijk erkennen, dat hij helemaal niet naar de zeventiende September zit te verlangen. Hij zou dit Augustus-zonnetje met beide handen willen vasthouden. Lekker niksen in de zon met een boek dat niet gelezen wordt;

een koel drankje drinken 's avonds op een terras, of langs de oever van een sneiie vliet.

Het k I in k I misschien onaardig,. doch, bij ]ove, zo is het niet bedoeld, hooggeschatte Oud, zéér vereerde Va~ Riel, .... maar daar heb ik U niet bij nodig .Ik kan best alléén van de zomer genieten zonder zeven duizend geestverwanten om mij heen.

Maar dat kàn nu eenmaal niet en als het 25 Augustus is, is het nog maar 22 avondterrasjes met 22 glazen· chocomel - en dan is het 17 September.

Daar moet ik mij, als redelijk heer en V.V.D.'er, bij neerleggen. De grote dag nadert met rasse schreden; de extra-treinen staan op stoom.

Dat houdt mij wel danig bezig

em

ik kan er, memme ogies toe in de zon, over liggen na te denken: al die. oprukkende cohorten van Vaals tot Vledder,

van Toxopeus Pot tot Stoel Feuerstein. ,

Met diligences en brommerts, met schuiten en scooters - al die V.V.D.·

jongens en meisjes, stromend naar Kurhaus en Circus; een machtig tafereel.

Hoe dichter de z~venliende naderbij komt, _hoe onrustiger ik word in de zomerzon, hoe ongeduldiger om achter Dettmeijer's nylon vanen mee te lopen, een hemelsblauwe toekomst tegemoet.

NOg draven Strassburgers paardjes de piste van het circus rond. Maar hun dagen zijn gételd. Nog hangt die mooie dame aan de trapeze in de hoge nok ....

Nog maar een week of drie of haar plaats wordt ingenomen door onze eigen Van Riel.

· Een schone circensische dag ligt in 't verschiet voor

DEZE BURGER

IJslandse visgronden ook sterk a!, zodat de Duitsers en Engelsen steeds meer de verderaf gelegen vanggebieden bij Groen- land en New-Foundland zijn gaan opzoe•

ken. Daarbi.i wordt echter de lange af- stand in verband met het kwaliteitsver- lies als een zo groot bezwaar gevoeld, dat men is gaan omzien naar een ratio- neler productiemethode.

En deze meent men in Duitsland ge- vonden te hebben in het :z.g. vang- fabriekschip, dat de vangst aan boord verwerkt tot bevroren filets en de vrij- komende afval tot vismeel en visolie. De plannen voor een vang-fabriekschip, dat voor Duitse rekening werd gebouwd, maar dat door oorlogshandelingen verlo·

ren ging, vielen in 1945 in Engelse h:m- den. Er is van de plannen gebruik ge- maakt bli de verbouwing van een oor- logskorvet tot vang-fabriekschip. Met dit schip zijn verscheidene reizen gemaakt, die blijkbaar bevredigend verliepen, zo- dat opdracht gegeven werd

tot

de bouw van een nieuw schip, dat onder de naam

"Fair!;rey" in de zomer 1954 in de vaart werd gebracht. De tweede reis daarvan is een zo groot succes geworden, dat de reders overwegen, er eea .tweede schip van dit type bij te doen bouwen.

Ook de Duitsers zijn besloten, wfi}f!r vang-fabriekschepen te gaan bouwen, terwijl Rusland op Duitse werven 10 van dergelijke schepen in aanbouw heeft.

Wanneer wij, zo betoogde de heer Den Hartog, nu van deze feiten kennis dra- gen en wi.i weten daarnaast, dat de proe- ven, die tot heden voor ons land zijn ge- nomen met de verrevisserlj, eigenlijk op een mislukking zijn uitgelopen en wij zien uit de vergeli,jkende cijfers, dat de vangsten van onze trawlers in het niet zinken bli die van de Duitse vloot, moe- ten wii ons dan niet ernstig afvragen, of bet wel verantwoord is, een deel van de grote-trawlervloot speciaal te gaan uit- rusten voor de verrevisserij?

Om allerlei redenen, waarop bij nu om des ti.ids wille niet wilde ingaan, staat z. i. echter vast. dat wij ons niet kunnen veroorloven, onze grote zeevisserij te gronde te laten gaan. Met nadruk vroeg hij daarom, of het niet veel meer de overweging waard was om ernstig na te gaan, of het vang-fabriekschip mogelijk- heden biedt. In ieder geval drong de heer Den Hartog er op aan, met betrek- king tot de verrevisserij geen belissing te nemen voor en aleer de exploitatie- mogelijkheden van een vang-fabriek- schip ernstig zi.in onderzocht.

Het bleek, dat minister Mansholt het belang daarvan ook wel inzag. Hij zegde althans toe ernstig te zullen nagaan, wat er voor mogelijkheden liggen in de ont- wikkeling van zulk een schip.

Wat de garnalen- en ansjovissers aan- gaat, verkeren vooral de Zeeuwse en Z.- Hollandse vissers door het teruglopen van de garnalenvangsten in moeilijke omstandigheden. Overschakeling op een andere tak van visserij zal, in elk geval voor een deel van deze mensen, geboden zlin. Dat de overheid daarbij de helpen- de hand wil bieden, vond bij zeer toe te juichen.

Met instemming had de heer Den Har- tog er ook van kennis genomen, dat bij de nieuw te bouwen schepen aandacht zal worden besteed aan 'n betere accom- modatie voor de bemanningen en aan verbetering van bun verzorging.

Waar nodig voelde de heer Den Har:

tog (en velen met hem) ook wel v~r

een slooppremie, maar daarvoor was mi- nister Mansholt niet te vinden. Hij wees ook op de noden van. de Katwijkse en de Scheveningse havens. Ten aanzien van Katwi.ik bleek de .Regering echtet' vast te houden aan het standpunt, dat het niet gewenst is hier grote 1nveste-

(Zie vervor. pag. 3)

(Vervo~ na pa1. I)

ringen te doen voor de aanleg van een haven

en dat

IJmuiden ook voor Kat- wijk een zeer geschikte haven is. Met be.

trekking tot de haven van Scheveningen, waar het dus gaat om verbetering van de bestaande haven, zal nog een advies moeten wor4en uitgebracht. De Re~e­

ring schenkt aan dit vraagstuk, waarvan de minister toegaf, dat dit ,,op het ogen- blik in zekere zin acuut mag worden ge- noemd", veel aandacht.

Het afzetvraagstuk

B

Hikens verstrekte vergelijkende cij.

fers met het buitenland voor enige voedingsmiddelen blijkt, dat het visge- bruik in ons land verhoudingsgewijs laag is. Dit zou, zo stelde de heer Den Har- tog vast, nog niet eens zo erg zijn, ware het niet, dat uit de door het C.B.S. ve::-- strekte clifers eveneens blijkt, dat het visgebruik in Nederland ondanoks de daarvoor toch vri.i efficiënt gevoerde pro- paganda, niet is toegenomen, maar in- tegendeel gedaald.

Het verbruik van vlees <ook varkens- vlees) nam daarentegen toe, ondanKs het feit, dat dit toch zeker niet goed- koop kan worden genoemd. Het was z.i.

gewettigd daaruit de conclusie te trek- ken, dat ons volk niet "vis-minded" is en dat het zich van vis afwendt, ·zodra andere voedingsmiddelen binnen het fl- nancieel bereik liggen. Het is, zoals ook in de. M.v.A. was opgemerkt, niet een- voudig, de voedingsgewoonten van ons volk te beïnvloeden.

Wil men toch het visverbruik stimu- leren, dan zal men z. i. vooral rekening moeten houden met het feit, dat de con- sument tegenwoordig op zijn gemak ge- steld is. Men zal het dus moeten zoeken in de richting van het panklare product en er zal voor gezorgd ll).oeten worden, dat dit product regelmatig is te krijgen (bijv. diepgevroren vis). Tevens zal Pr alles op gezet moeten worden om de productiekosten te verlagen, teneinde de prijs te drukk~n.

Uit het een en ander blijkt echter wel, dat w~i het visserijbedrijf niet in stand kunnen houden uitsluitend op basis van het visverbruik in eigen land. De proble- men voor èxpurt zullen de volle aan- dacht moeten hebben. Er zal gebracht meeten worden wat het buitenland vraagt en de 'kwaliteit van het product zal moeten worden opgevoerd. Op dit punt moes.t d'e heer Den Hartog vaststel- len: Men heéft zich hiervan wel eens te weinig rekenschap gegeven en onze ex- port heeft daarvan de nadelige gevolgen terdege ondervonden.

Zelfs echter al kunnen wij concurre- ren, dan stuiten wij· in vele gevallen op barrières als douanetárieven, contingen- teringen, e. d. Het streven zal er dus op gericht moeten zijn, die barrières opge.

ruimd te krijgen en daarnaast óm afzet- gebieden op te zoeken.

Mede namens de andere leden van de vaste Commissie voor de Visserij vroeg - en verkreeg - de heer Den Harto6 tenslotte nog de toezegging van minis- ter Mansholt. omtrent de nadere uitvoe- ring van de plannen regelmatig overleg met deze commissie te plegen.

Bi.i de behandeling van de afdeling VisserU van minister Mansholt kwam de visserij nog wel eens wat in verdruk- king, WJj hebben daarom gemeend, goed

te

doen om, nu een afzonderlijke nota omtrent deze echt nationale tak van be- staan in behandeling kwam, wat uitvot!- riger aandacht

te

besteden aan hetgeen de heer Den Hartog hierbij heeft be- toogd.

Aan nog enkele andere zaken, voor het recès afgehandeld, zullen wij aandacht moeten geven, maar dat zal nu niet an- ders dan uiterst !kort kunnen zijn.

R. ZEGERING HADDERS

Yluchtelingè!_lverdrag

D

aartoe behoort dllll in de · eerste plaats het ontwerp tot goedkeuring van het op 28 Juli 1951 te Genève onder- tekende Verdrag betreffende de· status van vluchtelingen, dat z.h.s. werd aan- vaard, met aantekening van de tegen- stem der communisten.

·De heer Zegering Hadders verklaarde, dat hU en zijn fractiegenoten gaarne hun stem aan dit verdrag zouden geven en hij betreurde het sterk, dat het inter de- partementale overleg zo lang had ge- duurd. Dit heeft internationaal de indruk kunnen wekken, dat wij aarzelden ons steentje of beter: onze stenen bij te dra- gen voor de oplossing van dit moeilijke probleem.

Is de totstandkoming van dit verdrag in internationaal verband gezien zeker een stap vooruit ter verbetering van de positie der vluchtelingen, in Nederland zal er, zoals de heer Zegering Hadders kon vaststellen, echter niet zoveel ver- anderen, daar onze Regering reeds werkt naar de richtlijnen van het Verdrag van Genève.

Wel drong onze woordvoerder e.rop aan, deze vluchtelingen snel een plaats te geven in onze eamenleving. Wanneer hierdoor bijv. vele bouwvaikarbeiders, timmerlieden, metselaars, stukadoors en betonwerkers opgeleid zouden kunnen worden, zou dit ook voor ons volk goede resultaten kunnen hebben.

Er was afgesproken, bij dit debat nie•

uitvoerig te spreken over het probleem van de Ambonezen. De heer Hadders wilde zich hier nu niet verdiepen in de vraag of de hier te lande vertoevenden ook onder het begrip "vluchtelingen", zoals het verdrag van Genève dit be- doelt, vallen, maar voor hem stond vast, dat zli in wezen boven dit verdrag beho- / ren te staan. In dit verband bracht spr.

ook nog de dikwijls gehoorde klachten ter sprake van Indische Nederlanders, over de zeer trage behandeling van hun aanvragen tot naturalisatie, ja, zelfs iot het verkrijgen van paspoorten of andere noodzaJkelijke papieren.

Bij de bespreking van dit verdrag is ook nog "aan de orde gekomen de kwes- tie van de met ee'l Pool gehuwde en in Polen woonachtige Nederlandse vrouw, die van de Poolse autoriteiten toestem- ming had gekregen, in verband met haar stervende (inmiddels overleden) vader een bezoek aan Nederland te brengen.

Nadat zij hier een zestal weken was geweest, verklaarde zij niet meer terug te willen, omdat zij weinig sympathie koesterde voor het Poolse regiem en om- dat haar man haar slecht behandelde.

Minister Donker heeft echter gewei-

~erd haar als politieke vluchtelinge· te beschouwen. Hij beriep er zich op, dat deze vrouw aanvankelijk helemaal niet had gerept van bezwaren tegen het re- giem of tegen haar man, maar dat zij daarmede was aangekomen nadat zij - volgens de ambtelijke ·gegevens - een verhouding had aangegaan met haar zwa- ger (weduwnaar).

De Regering heeft nu geweigerd, deze vrouw asyl te verlenen en gemeend, dat het juist was, dat zij naar haar man en kinderen in Polen terugkeerde. De vrouw is daarna ,.ondergedoken" en onvind- baar.

De heer Oud, dit geval kort bespre- kend, wilde zich van het geval op zich- zelf geheel los maken. Hetgeen de minis- ter daaromtrent had gezegd, had hem in vele opzichten overtuigend geklonken en hij zou dus in het geheel niet willen zeg- gen, dat de minister op zichzelf geen mo- tieven zou hebben gehad om aan deze vrouw het verdere verblijf in Nederland te ontzeggen.

Hij had in het betoog van de minister echter één element gemist, waarvoor hij toch een ogenblik aandacht wilde vra- gen. Het element namelijk van algemene betekenis, ver uitgaande boven de bij- zonderheden van dit geval, dat het hier geen gewone vreemdelinge geldt, maar een vrouw, die van origine Nederlandse is en die door haar huwelijk het Neder- landerschap heeft verloren. De nationali- teit van de gehuwde vrouw is een moei- lijk probleem, maar vast staat in ieder geval, dat de Wet op het Nederlander- schap de vrouw, die door haar huwelijk de Nederlandse nationaliteit verliest, volstrekt niet. volkomen gelijkstelt met iedere andere vreemdeling. Immers: wan- ner het huwelijk (door overlijden van de man of echtscheiding) niet meer bestaat, behoeft de vrouw geen naturalisatie aan te vragen, maar kan zij binnen een be- paalde termijn door een eenvoudige ver- klaring het Nederlanderschap terugkrij- gen.

Op deze grond meende de heer Oud, dat in een dergelijk geval de Regering in

· haar overwegingen ook deze feitelijkheid behoorde te betrekken. Minister Donker heeft hierop geantwoord, dat hij daar- mede inderdaad wel rekening had gehou- den. Hij had namelijk advies gevraagd aan de Permanente Vreemdelingen Ad- viescommissie, welker statuut mede- brengt, dat wanneer het in soortgelijke

gevallen van or1gme Nederlandse perso.

nen betreft, het advies van deze commis- sie wordt ingewonnen. Dat advies is dus gevraagd, maar het heeft afwijzend ge- luid. ·

Indische ·pensioenen

E

en andere gelegenheid, waarover het een en ander in de Kamer te doen is geweest, betrof een wijziging in de wettelijke bepalingen omtrent de toe- kenning ten laste van het Rijk van een tijdelijke bijslag op bepaalde Indonesi- sche weduwenpensioenen en wezenonder- standen.

Onze V.V.D.-woordvoerder, de heer R i t me e ster, kon dit wetsontwerp voor vele Indische gepensionneerden in- derdaad een belangrijke verbetering noe- men. Immers, het doen vervallen van de eis van vestiging in Nederland in die zin, dat de aanspraak op bijslagen wordt toe- gekend aan allen, die gevestigd zijn bui- ten het grondgebied van Indonesië, daar- naast het toekennen van de bijslagen ook

G. RITMEESTER

aan hen, wier pensioen is afgestemd op de Betalingsregeling Ambtenaren en Ge- pensionneerden van 2 Januari 1949 en bovendien het doen vervallen van de anti- cumulatiebepalingen, zijn regelin- gen, die hij kon waarderen en die zijn gehele instemming hadden.

Maar daarmede was ·dan ook alles ge- zegd en onze geestverwant vroeg zich af waarom thans niet de sanering der In- dische pensioenen op dezelfde wijze had plaats gehad als voor de Nederlandse pensioenen is geschied. De Regering had hierop geantwoord, dat eerst de algeme- ne vraag onder het oog diende te wor- den gezien, in hoeverre tot een aanpas- sing van de achtergebleven pensioenen moest worden overgegaan en dat zij op- dracht had gegeven, dit vraagstuk in studie te nemen.

J'J AUGU8TUS INS - PAG. I De gepensionneerden moeten dus, zo zei de heer Ritmeester wachten, steeds maar wachten. De ontevredenheid daar- over bleek ook bij anderen te bestaan en zo dienden de heren Van de Wetering (C.H.) en De Graaf <K.V.P.) enige amen- dementen tot verder gaande verbeterin- gen in, die ook door de heer Ritmeester werden gesteund, maar die door minister Luns pertinent namens de Regering wer- den afgewezen.

Het conflict liep zo hoog, dat het debat tenslotte werd geschorst en besloten werd tot een nader overleg tussen de minister enerzijds en de commissie van rappor- teurs, aangevuld met de niet in de com- missie zitting hebbende sprekers over dit onderwerp, anderzijds.

Toen het debat na een week werd voortgezet, bleek het toch enig resultaat te hebben opgeleverd. In afwachting van de definitieve regeling van dit probleem, waarvoor een wetsontwerp zal worden ingediend en welke regeling (zo nodig met terugwerkende kracht) per 1 Janu- ari 1956 zal ingaan, zal aan de z.g. "ach- tergebleven gepensionneerden" alsnog enige verlichting worden geboden.

Hoe deze tijdelijke overgangsbijslag voor hen zal worden, heeft men in de pers reeds kunnen lezen. Het zou ons te ver voeren, deze hier nog weer volledig te vermelden. Wij stellen slechts met voldoening vast, dat het ingrijpen van de Kamer hier toch weer enige noodzakelij- ke verbetering heeft weten te bereiken.

Na intrekking van de amendementen werd het wetsontwerp z.h.s. goedgekeurd, evenals het ontwerp Toeslagwet-1954 In- donesische uitkeringen.

Grenswijzif{ing Tiel, enz.

T

enslotte willen wij nog vermelden, dat onze fractie haar stem n i e i heeft gegeven aan het ontwerp van wei tot wijziging van de grenzen van de ge- meenten Tiel, Zoelen en Echtveld, zome•

de opheffing van de gemeente Wadde- noijen.

Kon de heer Ritmeester, die hierover vrij uitvoerig het woord voerde, zich met de verschillende ruilingen van grondge- bied wel verenigen, hij was er ander- zijds van overtuigd, dat Tiel nog behoor- lijke ruimte voor uitbreiding heeft en dat deze gemeente het z.i. doen kan zon- der daarvoor een andere gemeente, i.c, Wadenoijen, met opheffing te bedreigen.

Wel is. de grens tussen deze twee ge- meenten zeer grillig en deze levert, spe- ciaal met het oog op de stadsuitbreiding van Tiel, zodanige moeilijkheden: op, dat hij toegaf, dat wijziging dringend ge~

wenst is, maar een zo forse wijziging als thans voorgesteld, verwierp hij.

Dit wetsontwerp werd aangenomen met 57 tegen 17 stemmen. Tegen stemden met onze V.V.D.-fractie de A.R., twee C.H.- leden (de heren Beernink en De Ruyter), de heer Van Koeverden <K.V.P), de K.

N.P. en de Staatk.-geref. A.

STAALBOUW

RÖRINK &Y·JD.BROEK

________

.ENSCHEDE----~--

YRI.JJIJ!liD EN· DEMOORATDJ:

17 September a.s.

Programma Jl. Jl.D.-dag

12.30 uur:

Kranslegging op het graf van Thorbecke op de Algemene Begraafplaats' aan de Kerkhoflaan te 's-Gravenhage.

Muzikale medewerking van het Haags Kamerkoor onder leiding van Cor·

'Backen.

3 uur n.m.:

Aanvang van de grote openbare vergaderingen in het Circusgebouw en de Kurzaal te Scheveningen. Sprekers: prof. mr P. J. Oud en mr H. van Riel.

Aanbieding van Partijvlaggen aan het Hoofdbestuur der Partij. Declamatie door mevrouw Roosje Driessen. Muzikale medewerking van de Koninklijke Fanfare Sempre Crescendo uit Middelharnis-Sommelsdijk onder leiding van Willem Vernooijs en h~ Fanfarecorps Paul Kruger uit Den Haag.

8.30 uur n.m.:

Cabaretavond in de Kurzaal, waaraan medewerken: Alexander Pola, Katja Berndsen, Hetty Blok, Swen Smeele, Jan Oradi en het uit 8 personen befltaande dansorkest van Tom Erich.

Einde van het programma 2 uur.

Kranslegging op I 7 September a.s.

Zoals reeds werd medegedeeld, zal door prof. mr P. J. Outl op 17 September a.s.

des middags om 12.30 uur een krfns wor- den gelegd op het graf van Thorbecke op de Algelllene Begraafplaats aan dè Kerk- hoflaan te 's-Gravenhage.

Aan deze plechtigheid zal het Haags Kamerkoor onder leiding van Cor Backers muzikale medewerking verle- nen. Voor die Partijleden en geestver- wanten, tlie reeds op dit vroege uur in Den Haag zijn en er prijs· op stellen deze plechtigheid mede te maken, is . een be- perkt aantal uitnodigingen beschikbaar.

Deze uitnodigingen kunnen worden aan- gevraagd bij het Algemeen Secretariaat in Den Haag.

Overzicht van de Persconferentie, welke het Werkcomité ter voorbereiding van lie V.V.D.-dag met een groot aantal jour- nalisten in het Kurhaus belegde. Prof. dr.

!'· ].

^Oud geeft een uiteenzetting van de

doelstellingen van de V.V.D.-dag.

Kaarten Cabaretprogramma

Bij het Algemeen Secretariaat kunnen de kaarten vÓor de ca~~etavond op de 17e September worden 'aangevraagd, De toegangsprijs voQr deze cabaretavond be- draagt f 1.-, belasting inbegrepen.

Om een overzicht te kunnen krijgen van het aantal deelnemers, dat deze feestavond wil bijwonen, is het noodza- kelijk, dat alle afdelingen thans het juiste aantal kaarten opgeven, dat zij voor hun leden nodig hebben.

De kaarten zullen na 1 September in volgorde van aanvrage aan de afdelingen worden toegezonden.

Bravo Delft!

Van de afdeling Delft ontving het Al- gemeen Secretariaat bericht, dat het bestuur heeft besloten aan de penning- meester der Partij een bedrag beschik- baar te stellen ter bestrijding van de kosten van de V.V.D.-dag.

Wij zijn de afdeling Delft zeer dank- baar voor dit gebaar, hetwelk wij gaarne ter navolging aan alle andere Partij-af- delingen ten voorbeeld willen stellen,

Wie volgt?

V.V.D.-dag smalfilm

Alle Partijledèn of geestverwanten in het bezit van een smalfilm-apparaat kun- nen mededingen naar de hoofdprijs van f 2110.-, door de Landelijke Voorberei- dingscommissie beschikbaar gesteld voor de beste smalfilm, die men van onze V.V.D.-dag weet te maken.

Aan deelnemers zullen alle mogelijke faciliteiten worden verleend, opdat zij behoorlijk in de gelegenheld zijn hun filmapparaat op deze dag te gebruiken.

Aanmeldingen voor deze wedstrijd bij het Algemeen Secretariaat.

Concept-circulaires

Een zeer beperkt aantal con~ept-circu­

laires is nog beschikbaar voor die afde- lingen, die hun leden een persoonlijke op- wekking tot het bezoek van onze V.V.D.- dag willen zenden. Aanvragen bij het Al- gemeen Secretariaat.

V erkeersregeling I 7 September

In overleg met de Commissaris van de Haagse Verkeerspolitie gelden voor Zaterdag, .17 Septem- ber a .. s., de volgende verkeersre- gels:

le. Alle particuliere auto's en autobussen moeten op eigen gele- genheid naar Scheveningen rijden.

V onning van colonnes aan de toe- gangswegen naar Den Haag kan door de Verkeerspolitie niet wor- den toegestaan, aangezien derge- lijke colonnes een totale ontwrich·

ting van het verkeer in de stad

f t AU'GlTSTUS 1915 - PAG. •

De heer D. W. Dettmeijer Iaat aan enkele leden van het Werkcomité de affiche v<>or de V.V.D.-dag zien.

Autowimpels

Bij het Algemeen Secretariaat kunnen kleine, lichtblauwe auto-wimpels wortien besteld, die als opschrift dragen:

"V.V.D.-dag - 17 September 1955".

De kosten hiervan bedragen! 0.75.

Wij hopen binnenkort langs onze Ne- derlandse wegen vele auto's te zien rij- den, welke met deze wimpel zijn getooid.

Mededeling van het Algemeen Secretariaat

Het Algemeen Secretariaat Is geopend van des morgens 9 uur tot d4'8 middags 5 uur.

Van 12 t/m 16 September zal ook des avonds van 7.30-10.00 uur het Secreta- riaat geopend zijn en telefonisch bereik- baar onder de nummen: 111'768 en 114375.

Persconferentie V.V.D.-dag. De heer Dettmeijer, voorzitter varr het Werkcomité, beantwoordde vele vragen, welke door de journalisten worden gesteld.

Den Haag ten gevolge zouden heb- ben;

2e. Alle particuliere auto's en autobussen, die in de nabijheid van de Kurzaal of het Circusgebouw te Scheveningen op de gemeente- lijke parkeerterreinen willen par- keren, moeten voorzien zijn van , een bepaald parkeerteken, hetwelk gratis door het Algemeen Secre·

tariaat beschikbaar wordt gesteld.

Auto's, voorzien van dit speciale

kenteken, zullen door de Verkeers-

politie op parkeerterreinen in de

onmiddellijke nabijheid der verga-

derzalen worden toegelaten. ·

CADEAUSTELSEL VOND EINDELIJK ZIJN WETTELIJKE REGELIN<_;

Toepassing van de wet zal in de praktijk nog wel wat moeilijkheden opleveren

Nadat de Tweede Kame"r - zij het niet zonder tegenkanting - met vrij grote meerderheid

(71

tegen

11)

haar fiat had gegeven, heeft het

ontwe~·p

van de wet beperking cadeaustelsel bij de Eerste Kamer veel critiek ontmoet. Het Voorlopig Verslag was bepaald ongunstig, zij het dan dat weinig nieuwe argumenten wer- den aangevoerd.

Tijdens de openbare behandeling bleken de bezwaren in hoofdzaak van tweeërlei aard.

Enerzijds die tegen het ontwerp als zodanig: geen aanleiding tot ingrijpen ten aanzien van de toepassing van normaal geachte concurrentiemethoden; geen enkel betrouwbaar gegeven om de omvang van het stelsel en zijn uitwerking op de concurrentieverhoudingen concreet te bepalen; te weinig rekening gehouden met het industriële aspect en te veel met dat van de middenstand; men ontneemt de kleine zakenman een . verweermiddel tegen hef grootbedrijf; het korting-

stelsel blijft vrij. · · . .

Andèr21ijds ernstige bedenkingen tegen de juridische vormgeving en de vaag- heid der gehanteerde begrippen, zoals branche-vreemd, branche-eigen, consump- tieverwant, artikel van geringe waarde enz.

Wij willen wel zeggen, dat wij laatst- genoemde bezwaren steeds hebben ge- deeld en ons standpunt handhaven, dat de regering het zich zelf onnodig moei- lijk heeft gemaakt door halverwege te blijven staan en na te laten ook de bran- che-eigen toegift en het kortingstelsel te regelen, niettegenstaande publiekrechte- lijke organen die deze zaak ter hand zou- den kunnen nemen, nog vrijwel ontbre- ken.

Hoewel wij dus de gekozen oplossing onbevredigend blijven achten en vrezen, dat de toepassing van deze wet in de practijk heel wat moeilijkheden zal ople- veren, verheugen wij ons toch er over, dat het ontwerp na spannende strijd de eindstreep heeft gehaald.

Het was immers - waar de organisa- ties van het bedrijfsleven in de afgelo- pen dertig jaren, gedurende welke dit probleem al aan de orde is, geen moge- lijkheid hebben gezien om in onderling overleg tot een beperking te komen, en zelîs een steeds omvangrijker toepassing,

Vergaderingen Centrale Haarlem

In verband met de Tweede Kamer-ver- kiezingen zal op 5 September a.s. een Bestuursvergadering van de Centrale Haarlem worden gehouden en op 15 Sep- tember d.a.v. een Ledenvergadering van de Cenh'aÜ~ Haarlem.

Beide bijeenkomsten zijn belegd in Krasnapolsky en vangen aan om 20 uur.

BETONPAAL

FUNDERINGEN

"SYSTEEM DE WAAL"

Ruim 4.0 jaar ervaring - 10, Hl, 20, 25, 30, 35, 4.0, 60, 60, 70, 80 ton.

Voor vel'llterklq en nieuwbouw.

Ook IN fabrieken · kerken • acholen huizen.

Door het gehele land.

DE WAA.L'S INDUSTRIE N.V., A'dam, Tel. 81810, Gen. Vettel'lltr. 68

&'DAM, Tel. 86219, Thurledewer 6

gepaard gaande met aparte uitwassen, zich openbaarde - noodzakelijk, dat de wetgever regelend ging optreden ten gun- ste van een ordelijk economisch verkeer.

Dat is nu gebeurd ten aanzien van het cadeaustelsel, zij het nog op onvolmaak- te wijze. Evenals bij de regeling van het wegverkeer een voortdurende aanpassing aan nieuwe verhoudingen noodzakelijk is en de voorschriftep. dienovereenkomstig plegen te worden gewijzigd, zo zal op de duur deze cadeaustelselwet ongetwijfeld aan herzieningen moeten worden onder- worpen.

Daarom: beter een half ei dan een lege dop!

Optim~stische

minister

Zoals gezegd heeft de regering het bij de verdediging van het ontwerp in de Eerste Kamer heel wat moeilijker gehad dan aan de overzijde van het Binnenhof.

In alle fracties waren scherpe critici en vooral de opmerkingen van prof. Helle- ma (A.R.) en prof. Molenaar <V.V.D.) over de juridische en economische con- sequenties van de regeling sneden hout.

Daartegenover stelde de ministe1· van Economische Zaken, die persoonlijk de verdediging leidde, zijn opvatting, dat de regering de juiste middenweg tussen ont- houding en volslagen regeling had geko- zen en voldoende vrijheid liet voor het geven van die toegift-artikèlen, welke geen belemmering opleveren voor een or- delijk economisèh verkeer.

De gecritiseerde begrippen ,zoals bran- che-vreemd en consumptieverwant) heb- ben in de economische sfeer en in het

Bakker N.V.

MACHINEFABRIEK

en

STAALGIETERIJ

RIDDERKERK

•

DE ·vRIES ROBBÉ & CO

GORINCHEM

staalconstructies

metalen ramen en deuren

zakenleven voldoende duidelijke gestalte gekregen en het zal de taak van de rech- ter zijn daaraan een juridisch hanteer- bare interpretatie te geven.

Wij geloven, dat prof. Zijlstra de duur en de consequenties van dit proces on- dm·schat. De ervaring met de economi- sche wetgeving heeft wel uitgewezen, dat de rechterlijke macht veelal geneigd is de bedoelingen van de wetgever met een negatieve uitspraak te doorkruisen.

Ook in de gevallen, waarin het goed afloopt, ontstaat een periode van rechts- opzekerheid, want het duurt lang voor- dat ons hoogste rechtscollege tot vast- staande jurisprudentie is gekomen.

Staatssecretaris . Veldkamp, die in hoofdzaak de detailcritiek beantwoordde, heeft enkele opmerkingen gemaakt, die de yoot·standers van wettelijke regeling kippenvel zullen hebben bezorgd.

Door scherpe concrete vragen uit zijn tent gelokt, verklaarde hij o.a., dat het, naar het hem voorkwam, wel geoorloofd zou zijn bij aankoop van koffie een kop en schotel (met zichbaar reclamemerk) cadeau te geven, maar geen koffie (met merk) bij aankoop van een kop en scho-

tel~ Dat is wel een heel zonderlinge en gezochte uitlegging van het begrip "con- sumptieverwant".

Met betrekking tot de begrippen "bran- chevreemd" en .,branche-eigen" werd bij de verdediging de opmerking gemaakt, dat de ondernemer het - uiteraard met inachtneming van de vestigingswetge- ving - in belangrijke mate zelf in de

Copie voor deze rubriek te zenden naar:

Mejuffr. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16. Haarlem.

* * *

^\

Mevrouw M. van A-iphen-Oudendijk schrijft ons:

Enige indrukken uit Zuid-Afrika

111

Tijdens ons verblijf in Kaapstad deze zomer voerde onze dagelijkse weg naar het Archief door de z.g.

"Compagniestuinen", de tuinen in- dertijd door Jan van Ricbecck aan- gelegd om onze schepen, die de Kaap aandeden, van verse groenten te voorzien. De tuinen zijn nu tot een wandelpark geworden, maar de bre- de laan met hoge bomen er langs is nog in tact en het is als Nederlander steeds weer een sensatie te lopen waar onze voorouders zoveel pio- nierswerk verrichtten, gewoond en geleefd hebben.

Trouwens overal in deze stad en op het schiereiland . voelt men zijn hart wat sneller· kloppj!n ·blj al die sporen van Nederlandse cultuur en Nederlandse ondernemingszin;. en als men dan 's morgens in de archieven van de 0. Indische Compagnie leest onder welke moeilijke omstandighe- den, onder hoeveel tegenslagen, zor- gen, ziekten en rampen de Hollan- ders daar hun opbouwend we1•k heb- ben verricht, dan mag toch wel een zeker gevoel van rechtvaardige trots in ons opkomen, al blijft men zich er wel degelijk van bewust, dat zij natuurlijk ook hun fouten hebben o·ehad

" Het. is in dil' "Con1pagnicstuinen", dat wij iedere morgen weer onver- wacht voor het meer dan levensgro- te beeld van Maria de Qucillerie - Jan van Riebeeck's vrouw -- ston- den dat door het Nederlandse volk ges~honken en door Prins Bernhard onthuld daar tot zijn definitieve plaatsin'g bij Kaapstad's ingang van af de haven, is opgesteld. En tel- kenmale als ik haar zag staan in haar rustige voornaamheid ging de~

gedachte door mij heen hoe merk- waardig dit beeld . verleden, heden

2'7 AUGUSTUS 1955 - PAG. 5 hand zou hebben om deze in zijn voor- deel te wijzigen.

Dat betekent uiteraard: door op wet- tige wijze de collectie uit te breiden met die artikelen, welke men cadeau wil gaan geven. Dat kunnen grote zaken wel (om- dat zij de vereiste gediplomeerde krach- ten kunnen aantrekken), de meeste klei- ne neringdoenden niet en zo leidt de half- slachtige regeling dus tot ongelijke con- currentievoorwaarden.

Zwak gefundeerde interpretaties

De voo1·zitter van onze Eerste Kamer- fractie prof. MoleMar liet niet na bij de replieken er op te wijzen, dat dergelijke zwak gefundeerde interpretaties van voor de practische toepassing fundamen- tele begrippen het moeilijk maken voor te '!temmen. Dit was dan ook een der redenen, waarom onze heer Wendelaar zich bij de stemming teg~n verklaarde.

Werd het wetsontwerp door de Tweede Kamer met ruime meerderheid aangeno- men, in de Senaat waren; behalve de C.H.-leden, die allen tegen waren - alle fracties verdeeld: tegen stemden twee leden van de K.V.P., drie van de A.R., vier van de P.v.d.A. en één van de V.V.D. De twee communisten waren af- wezig. Het· ontwerp haalde aldus net de eindstreep met 22 tegen 16 stemmen.

De inwerkingtreding zal eerst over ruim een half jaar volgen.

Zo is dus na ruim 30 jaren actie van de georganiseerde middenstand het ca- deaustelsel ten dele geregeld. De onmis- bare aanvulling voor branche-eigen toe- giftartikelen en kortingen zal op de (toe- komstige) publiekrechtelijke organen móeten wachten.

"Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht!", aldus kan men de reacties in middenstandskringen typèren.

v.d. L.

en toekomst in zich verbindt. Het verleden door het stille maar des- ondanks grote aandeel dat de Ne- derlandse vrouwen in dit pioniers- werk hebben gehad en waarvan Ma- ria de Queillerie een waardig voor- beeld is.

Heden en toekomst? Ooi{ thans zijn weer N cderlandse vrouwen hier g~komen en vele zullen nog volgen.

Ook van hen wordt weer gevraagd:

opoffering, doorzettingsvermogen, waardigheid en toewijding. ·Al heb- ben de omstandigheden zich dan ook grondig gewijzigd en is er van ont- beringen natuurlijk .practisch geen sprake meer, de tegenwoordige e~i­

grantenvrouw zal op haar mamer evengoed een moeilijke tijd doorma- ken eer zij volkomen gewend is. Men zegt dat over het algemeen de aan- passing b\i emigratie voor de vrouw veel moeilijker is dan voor een man, voor wien immers het werk vrijwel steeds min of meer hetzelfde blijft.

Moge het voorbeeld van Maria de Queillcrie alle Nederlandse emigran- tenvrouwen voor ogen staan, opdat zij dE> naam van ons land, en van dè Nederlandse vrouw in het bij- zonder. ook nû: in haar nieuwe va- derland hoog houden en ,in aanzien doen blijven. Mogen zij allen besef- fen dat dit een plicht is tegenover Nederland en Zuid-Afrika, in ver- ieden heden en toekomst.

' M. v. A.--0.

Nederlands cultureel contact

Op Vrijdag 9 en Zaterdag 10 Sep- tember houdt het N.C.C. op Wi7ud·

schoten .. bij Zeist een conferentie over:· ~ opleidbig ,ën yc*ming )va~,·

mfo)isjes .en jonge vrouwen (14.:---17 jaar) ter voorbereiding voor haar taak in leven en maatschappij.

Aanmeldingsformulieren zijn bij ondergetekende verkrijgbaar.

J. H. S .

Onze eigen conferentie

Zoals reeds eerder vermeld- is, wordt deze dit jaar op de Pieters- berg in Oostcrbeek gehouden op Za- terdag 8 en Zondag 9 October. ..

Voor de inleidi::lgen hebben WIJ

toezegging van: de heer dr. K .. van Dijk, assistent Sociologisch Instituut Rijksuniversiteit en docent school voor Maatschappelijk werk in Gro- ningen. oud vice-voorzitter van de J.O.V.D., over Maatschappe1ijk werk en de V.V.D.

En mevr. mr J. M. Stoffels-van Haaften U allen welbekend, over:

Het Nederlandse Vrouwenvereni- gingsleven.

. Binnenkort hoort U nadere bijzon- derheden.

J.

H.s.

l'r AUOtJSrUB BU - PAG. 8

Politiek .

nreuws uit de hoofdstad

DAT DE RAAD REGERE!

Het wordt dringend tijd dat men zich eendrachtig en onpolitiek op de algemene belangen van Amsterdam richt

Bet was, menen· wij, in de laatste raadsvergadering voor de vacantie dat door de indiening van een ordevoorstel aan de communistische heer Seegers de gelegenheld werd ontnomen om de vraag ter sprake te brengen of bij de bestellin« v - nieuwe tramwagens niet aan de Nederlandse industrie de voorkeur sou moeten worden gegeven boven de buitenlandse. Dit ordevoorstel was volkomen pmotiyeerd, want op· deze manier werd de wezenlijke bedoeling voorkomen van de heer Seegers, die namelijk een bepaalde zaak ontijdig uit de besprekingen in de Commissie v - Bijstand naar de raad wilde overhevelen. Dat zou zeer onjuist zijn - niettemin blijft de opzet van de heer Seegers en zijn communistische vrienden verklaarbaar, want de raad heeft - de V.V.D. wenste er niet aan mee te doen - de communisten immers uit de Commissies van Bijstand geëlimineerd.

Formeel deed de raad er zeer ver- standig aan deze zaak nog .niet ter be- spreking in zijn vergadering toe te laten. Een zeker formalisme tegenover de communisten, die, naar gelang het hun politiek het voordeligst scl:ijnt, het ene ogenblik en dan vooral bij monde van de heer Seegers de meest nauwgezette toepassing van het regle- ment van erde eisen en het andere ogenblik dat reglement volkomen ver- waarlozen, lijkt bepaald vero:tandig.

Men zal er echter goed aan doen zich niet door hun systeem te laten beïn- vloeden. Soms heeft men wel eens de indruk dat dit niet altijd lukt.

Toen de wtcthouder voor de Bedrij- ven onlangs de bouw inleidde van een nieuwe garage voor autobussen van het Gemeentelijk Vervoer Bedrijf, heeft hij daarbij een rede gehouden en daarbij allerlei mededelingen gedaan, die, for- meel gesproken, toch ook eerst aan de raad behoorden te zijn voorgelegd.

Wethouder Van Wijck uaf nogal posi- tieve details over bestellingen van nieuwe tramwagens; het stond voor hem reeds vast wat er besteld zou worden. En nu komt het ons voor dat hij op zijn beurt, consequentie van het bedoelde ordevoorstel in die Ia&.tste raadsvergadering, deze tramzaken dan ook niet uit de Commissie van Bijstand met passeren Yan -de raad in de open- baarheid had moeten brengen, doch ook de formele weg had moeten biljven volgen; die was geweest deze voorne- mens in de vorm van een voorstel aan de" raad voor te leggen.

in Amsterdam Noord. Die interpellatie werd wegens tijdsgebrek herhaalnelijk van vergadering naar vergadering ver- schoven en toen zij eindelijk aan doe orde zou komen, hebben een socialis- tisch raadslid en de socialistische wet- houder van Publieke Werken gepoogd de heer Seegers alle stof voor zijn in- terpellatie te ontnemen hem het gras voor de voeten weg te maaien - door bij een voorstel over ophoging van terreinen in Noord in allerlei uitweidin-

gen die dingen aan de orde te stellen, waarvan zij vermoedden dat de heer Seegers dat in zijn interpellatie zou willen doen. Het was ietwat klein, het was politiek niet sportief, te minder waar later bleek dat de wethouder ook zonder dit spelletje van afromen van des heren Seegers interpellatie de com- munistische woordvoerder waarlijk wei aankon. Want 's heren Seegers interpel- latie op zichze" was, daar zijn wij niet blind voor, toch wel een fiasco.

Maar met dat al sluipen er, zoals wij betoogden, allerlei methoden en methodetjes binnen ,die wij met het aanzien en de stijl van de raad toch moeilijk verenigbaar achten. Er is een spreekwoord: "Wie met pek omgaat wordt er van besmet". Het kan alleen maar in het belang van Amsterdam zijn wanneer de raad, ongetwijfeld hf hoge mate in zijn werk belemmerd door de communisten, zich niet Iaat verlei- den in zijn beleid tot allerlei reacties, die naar het nveau van de communis- ten dreigen af te dalen. Waarbij de

raad dat niet uit het oog verlieze, dat hij zelf in belangrijke mate schuldig is aan het feit, dat zijn vergaderingen steeds moeilijker worden omdat hij - minus de V.V.D. - de communisten in de rechten van een raadslid tekort doet.

• • •

Straks komt de raad weer bijeen voor een nieuw seizoen. Te vrezen is dat de communisten Amsterdam nog meer tijd zullen gaan kosten omdat zij nu in de raad - zij hebben

er

al mee gedreigd immers - alle informaties zullen gaan vragen, welke zij anders reeds in de Commissies van Bijstand zouden hebben gekregen. Dat zal eens te meer aanleiding geven tot allerlei politieke discussies tussen socialisten enerzijds en communisten anderzijds, die elkaar zo fel bestrijden omdat zij nu eenmaai in hetzelfde politieke concur- rentievlak werken.

Ziet men wat dit betreft dus geen verbetering in zicht, toe vrezen blijft bovendien dat - de communisten nu eens buiten beschouwing gelaten- an- dere groeperingen op tal van punten, die hun believen, er ook, als voorheen, de politiek met de haren bij zullen blij- ven halen wanneer het om de zuiver zakelijke belangen van Amsterdam gaat. Dat is nu reeds enkele jaren het geval en dit voor Amsterdam zo trieste effect is het onvermijdelijke gevolg van de vooropgezette politieke bedoe- lingen van . socialisten en ·katholieken, die een politiek college ,van B. en W.

hebben geconstrueerd.

Wij hebben in deze kolommen daar bij herhaling over geschreven en bij herhaling betoogd, dat Amsterdam wordt opgeofferd aan de onqerlinge strijd ·naar politieke macht. ·Men kan nu wel betogen, zoals sommige poli"

tieke bladen doen, dat er toch niette- min in Amsterdam . wel iets tot stand komt, maar dat neemt dit kwaad niet weg. Wat Amsterdam dringend nodig heeft is, dat niet alleen het noodzake- lijke (en dil.n met heel veel moeite) tot stand wordt gebracht, doch dat de stad, gedragen en gesteund door een

raad, welker leden, met behoud van hun inzicht, gezamenlijk het algemeen be- lang willen dienen, vooruit wordt_ ge- stuwd; dat Amsterdam élan en veer- kracht zal ontplooien, die de waar- neembare achterstand van de stad ten

opzichte van andere steden, weer te- niet doet.

• • •

In September komen de vroede vade- ren weer bijeen. Wij hopen dat zij vol- doende uitgerust zijn en voldoende

verfrist om nu eens zakelijk aan de arbeid te gaan. Er wacht de raad bij- zonder veel werk. Wanneer het col- lege zijn voornemens uitvoert, komen er belangrijke nota's en belangrijke voorstellen aan de orde. Er zal gere- geerd moeten worden en dat in het be- sef, dat tijd tegenwoordig, z<>als zoveel andere dingen, méér geld kost dan vroeger. Er zal niet kunnen worden volstaan met een vingerverwijzing naar de voor het algemeen belang bepaald niet gevoeligE> en uitsluitend op poli- tieke agitatie beluste, communisten.

Die methode heeft al te lang opgeld gedaan in Nederland na de oorlog, waar men zo graag de aandacht van zichzelf afleidt door naar de fouten en tekortkomingen van anderen te ver- wijzen. Wij hebben er dan ook in 't ge- heel geen behoefte meer aan van aller- lei woordvoerders in de raad te verne- men welke bedenkingen zij hebben te- gen het communisme, wij hebben in

't

geheel geen behoefte meer aan poli- tieke reclame voor verstevigingen van posities in partij-politieke machtsstrijd.

Amsterdam wacht op regeerd·ers.

En wanneer de communisten dat niet

·zijn of willen zijn, wat waarlijk nu toch geen nieuws meer is, dan zullen de le- den van alle andere groeperingen nu moeten gaan tonen ·dat zij het wèl zijn.

Zowel in het belang van Amsterdam, dat achter raakt, als in dat van de de- mocratie - want dat het politieke ge- redekavel in de raad dikwijls in feite ondermijning van de democratie was, waarmee men de communist in de kaart speelt - valt niet te ontkennen.

Laat ons hopen ...•.•

Er sluipen in de overigens ook zeer v e r k 1 a a r b a r e afkeer tegen de methoden van de communistische raadsfracties helaas allerlei methoden in de raaq binnen, waartegen men toch wel eens zou willen waarschuwen.

Want hier is natuurlijk meer in het spel dan alleen veronachtzaming van de formele gang van zaken. Althans wij geloven dat er hier ook een soort plagerij aan de orde is, waartoe de communisten hun tegenstanders heb- ben laten verleiden, waarmee ze hun tegenstanders hebben geïnfecteerà.

BIJKOMENDE KOSTEN TUNNELBOUW

Het deed zich onlangs ook voor in verband met de door de heer Seegers aangevraagde en door de raad toege- stane interpellatie over -de woningbouw

VliJBEID EN DEMOCRATIE

Weekbla• ".... •• Velko . . nt ". • .,..

Vrt••l• en Demo•ratle

Voorzitter Redactie-comm.:

G: A. de Ridder.

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Prinsengracht 1 079, telefoon 35343, Amsterdam:

Administratie: Postbus 43, .Amers- foort, tel. 7144.

Abonnementsprijs

f

1.90 per kwar- taal, f 1.50 per jaar.

Voor het zenden van abonnements- en advertentiegelden: Postgiro no.

245103, ten name van de Penning-

~ter van de Stichting "Vrijheid en Democratie" te Amer:sfoort.

Losse nummers 15 cent.

Voor advertenties wende men zich tot de administratie.

Zo langzamerhand kan er nietS' meer gebeuren in Amsterdam of er wordt een beetje politieke propaganda uit gedistilleerd. Vandaar dat het socialistische partijblad al dadelijk een loftrompet heeft gestoken ter ere van Publieke Werken en dus tevens, voor wie oren heeft om te horen, voor de geestverwante wethou- der, onder wiens afdeling deze dienst ressorteert. Het trompetje bazuinde over de grote voortvarendheid - sneller dan u denkt!! - waarmee er nu aan de tunnel wordt gewerkt, want ~ de Noord-Zuidhoilands Vervoer Maatschappij is aangezegd dat het stationnetje van de trams naar Volendam en Edam moet verdwijnen. De huur is met drie maanden opgezegd; de stad had zich het recht voorbehouden die huur op korte termijn te doen beiîindigen en heeft nu van dat recht gebruik gemaakt.

De zaak is in feite zo, dat Publleke Werken nog eens ernstig heeft nage- dacht over het tegen het tunnelplan 5 aangevoerde ernstige bezwaar, dat het uitvallen, ten dienste van de tunnel- bouw, van het IJ-veer Valkenweg toch wel een ernstige verdere belemmering van het verkeer zou betekenen zolang niet de brug bij Schellingwonde gereed zou zijn. Dit ernstige nadenken heeft er toe geleid dat men de mogelijkheid heeft gezien dit veer voor wat betreft de Noordelijke steiger te verleggen en zodoende tijdens het leggen van de tunnelbuis in bedrijf te houden. Tot dat doel moet het stationnetje van de N.Z.H.V.M. verdwijnen.

Op zichzelf is deze "vondst" een maatregel om toe te juichen, doch wij zouden met het steken van de lof- trompet nog maar willen wachten, wil- len blijven wachten totdat de tunnel er eindelijk is. Dat lijkt ons, na alle getreuzel van jaren en al dat verlies van jaren nu nog het enige aangewe- zen ogenblik om onze tevredenheid uit te bazuinen. Tenslotte is er niets meer aan de hand dan dat er een huur op is gezegd. Na afloop daarvan zal het stationnetje nog moeten verdwijnen en zal er nog een steiger moeten worden gebouwd en een weg aangelegd. Wij weten van de derde nu in aanleg zijnde IJ-pontverbinding - waartoe het voor- nemen eerst ook een jaar doelloos heeft gestagneerd - dat al die dingen hun tijd vragen.

Intussen is hier sprake van een voor- ziening, welke natuurlijk niet in de kosten van de bouw van een tunnel zijn opgenomen. Eigenlijk zijn het ook bijkomende kosten, maar die kunnen natuurlijk boekhoudkundig wel doch feitelijk niet gescheiden word~n van het project als zodanig. De kosten van de bouw van de tunnel zijn een motief geweest in de discussie over de vraag, of niet een ander ontwerp de voorkeur moest verdienen. Daarbij is van de zijde van de voorstanders van het an- dere dan van P.W. afkomstige ontwerp terdege er op gewezen, dat plan 5 vooral door de bijkomende kosten aan- zienlijk duurder zou komen te staan.

Wijselijk heeft men, los van de finan- ciële vraag, het ontwerp gekozen dat men technisch het beste oordeelde.

Dat neemt echter niet weg, dat er veel bijkomende kosten zijn. In dat opzicht is nu de nuttige verlegging, in feite handhaving van het IJ-veer Val- kenweg al de e~rste onvoorziene extra!

Wie de nota heeft gelezen van dr Sajet over de vraag, of het Wilhelmina Gast- huis academisch Ziekenhuis moet wor- den of dat men een geheel nieuw aca- demisch ziekenhuis moet bouwen, heeft daarin kunnen ontdekken dat dit raads- lid zeer terloops ook nog wijst op voor- zieningen ten behoeve van het berei- ken van de tunnelingang, waarover tot nu toe eigenlijk nog nauwelijks of niet is gesproken.

Waar de een onmiddellijk de lof- trompet steekt omdat er formeel een

maatregel wordt getroffen ten dienste van de tunnelbouw, daar kan dé ander wel juist in stille overpeinzing verval- len omtrent de wezenlijke omvang van het nu ondernomen project, in techni- sche en financiële zin !

Wij moeten nu flink aanpakken - de strijd om de tunnel is uitgestreden - maar men zou de politieke supporters, die er natuurlijk ook bij de tunnelstrijd waten, willen vermanen nu maar stil- lekeus af te wachten. Laat ons allen t.z.t. als Amsterdammers in 1962 jui- chen als de tunnel er is, maar er te- vens open oog voor houden wat deze tunnel dan méér heeft gekost dan een dikke honderd millioen. Het kon wel eens het dubbele worden met inbegrip van de voetganger:stunnel, in een en dezelfde vergadering door de burge- meester overbodig en door de wethou- der als zeer noodzakelijk verklaard.

M- SUSKINDt

Maandag j.l. werd op de Oasterbegraaf- plaats het stoffelijk overschot van wijlen de heer M. Suskind ter aarde besteld.

Onze afdeling was daarbij vertegenwoor- digd door haar secretaris, mr P. Nagte- gaal en de administrateur, de heer Citroen.

Slechts in betrekkelijk kleine kring was bekend, welk een toegewijd mede- werker onzé afdeling In wijlen de heer Suskind had. Hij was n.l. eigenaar van het reclamebureau Rabag en heeft in die kwaliteit meer dan twintig jaar lang een belangrijk aandeel gehad in de ver- zorging der straatpropaganda voor onze afdeling. In de strijd tegen de N.S.B.

toonde de heer Suskind zich een onver- schrokken medestrijder en ook na de bevrijding heeft hij onze partij diensten bewezen, waarvoor wij hem, nu hij van ons is heengegaan, gaarne ook te dezer plaatse met een enkel woord de hulJ,le brengen die hem toekomt.