districtsraad Antwerpen Notulen Zitting van 18 oktober 2021

(1)

districtsraad Antwerpen

Notulen Zitting van 18 oktober 2021

Samenstelling

mevrouw Marita Wuyts, voorzitter districtsraad

mevrouw Anne Poppe, districtsraadslid; de heer Christophe Wuyts, districtsraadslid; de heer Samuel Markowitz,

districtsschepen; mevrouw Nadine Peeters, districtsraadslid; de heer Paul Cordy, districtsburgemeester; de heer Tom Van den Borne, districtsschepen; mevrouw Regina Verstraeten, districtsraadslid; de heer Morad Ramachi, districtsraadslid;

mevrouw Adrjen Boeckmans, districtsraadslid; de heer Jan Braeckmans, districtsraadslid; mevrouw Fauzaya Talhaoui, districtsraadslid; mevrouw Maya Detiège, districtsraadslid; mevrouw Charlien Van Leuffel, districtsschepen; mevrouw Femke Meeusen, districtsschepen; mevrouw Annelies Thoelen, districtsraadslid; de heer Ebubekir Dogan, districtsraadslid;

de heer Sascha Luyckx, districtsraadslid; mevrouw Laura Delmas, districtsraadslid; mevrouw Tannicka Bogaert,

districtsraadslid; mevrouw Babette Dehaen, districtsraadslid; de heer Freek Niesten, districtsraadslid; mevrouw Annemie Demeyer, districtsraadslid; de heer Cedric Cornelissen, districtsraadslid; mevrouw Stella Vansummeren, districtsraadslid;

mevrouw Nana Touré, districtsraadslid; mevrouw Amber Paris, districtsraadslid; de heer Simon Verreet, districtsraadslid;

mevrouw Marie Vrelust, districtsraadslid; de heer Farid Darmach, districtsraadslid; de heer Sah Gulhan, districtsraadslid;

de heer Bart Steyaert, districtsraadslid; mevrouw Lutgardis van Craenenbroeck

de heer Herald Claeys, districtssecretaris; mevrouw Olivia Alexander, waarnemend districtssecretaris Iedereen aanwezig, behalve:

de heer Morad Ramachi, districtsraadslid; mevrouw Annelies Thoelen, districtsraadslid; mevrouw Olivia Alexander, waarnemend districtssecretaris

Zijn verontschuldigd:

mevrouw Babette Dehaen, districtsraadslid; de heer Sah Gulhan, districtsraadslid

18 oktober 2021 20:07 - De voorzitter opent de openbare zitting MEDEDELINGEN

Notulen

De notulen van 20 september 2021 liggen ter goedkeuring voor.

OPENBARE ZITTING A-punten

AG VESPA Stadsprojecten

2 2021_AM_00051 Amendement van raadslid Anne Poppe: Groene Singel. Slachthuissite - Publieke ruimte. Voorontwerp. Advies - Goedkeuring

Antwoord

De districtsraad Antwerpen keurt eenparig het volgende amendement goed.

Indiener(s) Anne Poppe Gericht aan Marita Wuyts

Tijdstip van indienen

(2)

17 oktober 2021 19:44 Toelichting

De districtsraad van Antwerpen geeft een positief advies op het voorontwerp 'Groene Singel. Slachthuissite - Publieke ruimte. Voorontwerp. Advies - Goedkeuring' mits volgende voorwaarden:

Algemeen

 Veilige en leesbare oversteekplaatsen voorzien d.m.v. zebrapaden.

 De DAM-route ook beschouwen als een “zilveren lint” voor senioren; bewegen, integrale toegankelijkheid en zitgelegenheid op regelmatige afstand zijn belangrijk.

 Banken voor het overgrote deel voorzien van rug- én armleuningen. Aan speelzones extra banken voorzien.

 Materialisatie voor voetgangers, fietsers, én zeker voor personen die gebruik maken van rolstoel, buggy, rollator : integraal toegankelijk en comfortabel. Dus vlak, maar niet glad, ook niet bij sneeuw of

regenweer. Geen brede voegen of ruwe oppervlaktes, slijtvast. .

 Het gebruikte materiaal is duurzaam, conform het bestuursakkoord van het district. En het is voorzien op zware belastingen (bijv. evenementen) en draaibewegingen.

 Gebruikte materialen moeten visueel contrast bieden, ook bij schemer en regenweer, ook voor mensen die slechtziend zijn. Met bijzondere aandacht voor de fietssuggestiestroken en de randafbakening van rijwegen en parkeervakken.

 Hekwerk moet vermeden worden en paaltjes zoveel mogelijk beperkt.

 Verkeersplateau’s voorzien van vaste sinussen voor open afrijden, niet in kasseien.

 De bomentoets van de groendienst geeft veel bomen de kwalificaties “absoluut”, “bij voorkeur” en

“mogelijk” te behouden. Slechts +/- een derde van de bomen wordt behouden. Een substantieel groter aandeel bomen, zeker uit de eerste twee categorieën, moet behouden worden, eventueel mits

verplaatsing.

 De trajecten voor de invulling van de 5 mogelijke locaties voor kunst in het openbaar domein worden gelopen samen met bewoners en het district. Daarbij is er aandacht voor kleur en bespeelbaarheid.

 In afwachting van de realisatie van de kade van het Lobroekdok ook zorgen voor tijdelijke invullingen voor sporten, skaten, jeugd,

 Er wordt, klimaatgewijs en als speelvoorziening, zeker een speelvijver aangelegd

 Er structureel wordt voorzien in kleinschalige sportinfrastructuur (zoals bijvoorbeeld outdoor fitnesstoestellen cfr. Scheldekaaien)

 Er plaats voorzien wordt om te skaten met specifieke skate-aanleidingen en skate bestendig materiaal.

Zo wordt er tegemoet gekomen aan de nood van jongeren om voor hen een eigen plek te creëren Specifiek deelzones:

Hallenplein

 Alle bomen op de “bomenpleintjes” worden voorzien als toekomstbomen: eerste grootte A en voorzien van kwalitatief doorwortelbaar volume.

Lobroekplein

 De rijweg wordt verdiept aangelegd.

 Alle bomen op het plein worden voorzien als toekomstbomen (zie ook Hallenplein) Kalverwei en Hallentuin

 Bij de uitwerking van de speelplekken worden de kinderen uit de buurt betrokken. Het district vraagt steeds kleur te voorzien bij ontwerp speelterreinen.

Kalverbuurtstraten

 Materialisatie voorzien conform de woonerven 19° -eeuwse gordel, met waterdoorlatende parkeerplekken.

 De boomkeuze: een afwisseling van 2 of 3 soorten grote zuilvormen.

Oude Kalverstraat

 De boomkeuze: hier zijn geen zuilvormen nodig dus bomen van eerste grootte te voorzien.

(3)

Koppeling aan agendapunt

2021_DRAN_00161 - Groene Singel. Slachthuissite - Publieke ruimte. Voorontwerp. Advies - Goedkeuring 1 2021_DRAN_00161 Groene Singel. Slachthuissite - Publieke ruimte. Voorontwerp. Advies -

Goedkeuring

Motivering

Gekoppelde besluiten

 2019_CBS_04551 - Slachthuissite. Noordschippersdok-Lobroekdok - Projectdefinitie Masterplan publieke ruimte Slachthuiswijk - Goedkeuring

 2020_CBS_05927 - Slachthuissite - Noordschippersdok – Lobroekdok - Verfijning visie ontwikkeling - Goedkeuring

 2020_GR_00778 - Site Slachthuis-Noordschippersdok-Lobroekdok - Overdracht stadsgronden - Goedkeuring

 2021_CBS_00953 - Slachthuissite. Noordschippersdok-Lobroekdok - Publieke ruimte Slachthuiswijk.

Conceptontwerp - Goedkeuring

 2018_GR_00496 - Slachthuissite/Noordschippersdok/Lobroekdok - Samenwerkingsovereenkomst - Goedkeuring

 2017_CBS_09862 - Groene Singel. Singel Noord. Slachthuissite/Noordschippersdok/Lobroekdok - Definitief masterplan - Goedkeuring

 2019_GR_00079 - Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Slachthuissite-Noordschippersdok- Lobroekdok. District Antwerpen - Definitieve vaststelling - Goedkeuring

 2019_GR_00240 - Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Slachthuissite-Noordschippersdok- Lobroekdok. District Antwerpen - Definitief onteigeningsbesluit - Goedkeuring

 2021_DRAN_00038 - Slachthuissite. Noordschippersdok-Lobroekdok - Publieke ruimte Slachthuiswijk.

Conceptontwerp. Advies - Goedkeuring Aanleiding en context

Stad Antwerpen heeft al geruime tijd de ambitie om in dit gehele projectgebied Slachthuissite /

Noordschippersdok / Lobroekdok een herontwikkeling te starten tot een gemengd, kwalitatief en ontsluitbaar project met bestemming wonen, diensten, recreatie en bedrijvigheid. In de herontwikkeling van het

projectgebied Slachthuissite / Noordschippersdok / Lobroekdok neemt AG Vespa de rol van projectbegeleider op. Daarbij hoort de begeleiding naar een kwaliteitsvol uitvoeringsgericht stadsproject en het opmaken van een samenwerkingsovereenkomst tussen de eigenaars van de site.

Op 17 november 2017 (jaarnummer 9862) keurde het college zowel het definitieve masterplan goed, als het voorontwerp RUP, dat de juridische vertaling vormt van dit masterplan.

Op 25 juni 2018 (jaarnummer 496) keurde de gemeenteraad de samenwerkingsovereenkomst tussen stad Antwerpen, AG Vespa, Urban Living Projects NV (ULP) en Urban Living Belgium NV (ULB) goed in het kader van de ontwikkeling van het stadsproject Slachthuissite / Noordschippersdok / Lobroekdok. In deze samenwerkingsovereenkomst zijn onder meer afspraken over de aanleg van het openbaar domein opgenomen, waarbij de private partij het projectgebonden openbare domein op zijn kosten aanlegt en het ruimere openbaar domein wordt aangelegd door de publieke partijen, met name stad Antwerpen / AG Vespa. Het ruimere openbaar domein bestaat uit de Oude Kalverstraat, Lobroekplein, Kalverwei, Kalverpad en de kade Lobroekdok.

Op de gemeenteraad van 25 februari 2019 (jaarnummer 79) werd de definitieve vaststelling van het ontwerp RUP Slachthuissite / Noordschippersdok / Lobroekdok goedgekeurd.

Op de gemeenteraad van 25 maart 2019 (jaarnummer 240) werd het definitieve onteigeningsbesluit in het kader van het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Slachthuissite / Noordschippersdok / Lobroekdok goedgekeurd.

Op het college van 28 juni 2019 (jaarnummer 4551) werd de projectdefinitie voor de publieke ruimte van de Slachthuiswijk goedgekeurd.

(4)

Op het college van 10 juli 2020 (jaarnummer 5927) werd de nota 'Verfijning visie ontwikkeling Slachthuissite - Noordschippersdok - Lobroekdok' goed als kader voor de herontwikkeling van het gebied.

Op de gemeenteraad van 14 december 2020 (jaarnummer 778) werd, in het kader van de realisatie van het stadsproject Slachthuissite - Noordschippersdok - Lobroekdok, de overdracht van stadsgronden en de toekenning van een (achtergestelde) lening aan AG Vespa goedgekeurd.

Op 5 februari 2021 keurde het college van stad Antwerpen het conceptontwerp voor de publieke ruimte Slachthuiswijk goed.

Op het college van 5 februari 2021 (jaarnummer 953) werd het conceptontwerp voor de publieke ruimte van de Slachthuiswijk goedgekeurd.

Op de districtsraad Antwerpen van 15 maart 2021 (jaarnummer 38) werd het conceptontwerp voor de publieke ruimte van de Slachthuiswijk voorwaardelijk gunstig geadviseerd.

Op het college van 24 september 2021 (jaarnummer te bepalen) werd het voorontwerp voor de publieke ruimte van de Slachthuiswijk goedgekeurd.

Regelgeving: bevoegdheid

In het gemeenteraadsbesluit van 31 mei 2021 (jaarnummer 309) werden de bovenlokale straten en pleinen vastgelegd. Dit stadsproject omvat bovenlokale investeringen in lokaal openbaar domein, bovenlokaal openbaar domein en nieuw openbaar domein. Ontwikkelingen (nieuw openbaar domein) en mobiliteit en verkeersmaatregelen blijven een bevoegdheid van het college.

Gezien de grondige wijzigingen aan de structuur van het openbaar domein wordt in bijlage een overzichtskaart toegevoegd met de opsplitsing in:

 lokaal openbaar domein: waarbij het districtscollege instaat voor de goedkeuring van het voorontwerp van de publieke ruimte

 nieuw openbaar domein en bovenlokaal openbaar domein: waarbij de districtsraad het voorontwerp van de publieke ruimte adviseert.

De inhoudelijke toelichting van het voorontwerp volgt de structuur van het toekomstig openbaar domein.

Op 25 november 2019 (jaarnummer 652) keurde de gemeenteraad de beheersovereenkomst 2019-2024 tussen stad Antwerpen en AG Vespa goed. Artikel 6 - 4.4 bepaalt dat AG Vespa publiek domein kan (laten) realiseren. De opdracht aan AG Vespa betreft het plaatsen en uitvoeren van de overheidsopdrachten in eigen naam en voor rekening van stad Antwerpen. De beleidsbeslissing omtrent het realiseren van het publiek domein ligt bij stad Antwerpen.

Fasering

Volgende projectplanning is voorzien voor het masterplan publieke ruimte en de realisatie van drie strategische deelprojecten:

mei 2020 - januari 2022: ontwerpfase

februari 2022 - december 2022: aanbesteding en vergunning vanaf januari 2023: realisatie

Inspraak

In samenwerking met de betreffende stadsdiensten en externe consultants werden meerdere inspraakmomenten voorzien naar bewoners, kinderen en de horecacluster aan het nieuwe Lobroekplein, waarbij volgende items werden opgezet om bewoners te informeren en bevragen naar het programma en inrichting van de publieke ruimte:

Voorontwerp (februari 2021 – juni 2021)

 berichtgeving via de pers en sociale media met betrekking tot de inhoud van het project;

 online toelichting door het ontwerpteam door middel van een 5-minuten filmpje;

 online presentatie door het ontwerpteam aan de bewoners in de buurt;

 online bevraging van bewoners met betrekking tot de verschillende deelruimtes en inrichtingsprincipes;

(5)

 werkatelier – Babelbühne waar bewoners in dialoog met het ontwerpteam de belangrijkste aandachtspunten konden bespreken.

Deze informatie werd door het participatieteam gebundeld in een verslag aan het ontwerpteam, waarna het voorontwerp voor de publieke ruimte werd opgemaakt. Deze gegevens zijn tevens publiek raadpleegbaar gesteld op www.slachthuiswijk.agvespa.be.

Definitief ontwerp

Als vervolgtraject op het voorontwerp zullen de externe consultants nog een dialoogmarkt organiseren in de Slachthuiswijk om gericht nog in dialoog te gaan met bewoners met betrekking tot de uitwerking van het ontwerp van de publieke ruimte tot een definitief ontwerp.

Argumentatie

Projectdefinitie & Conceptontwerp - Masterplan publieke ruimte Slachthuiswijk

De projectdefinitie vormt de basis van dit project en bevat een contextueel kader, algemene en project specifieke ambities met betrekking tot de publieke ruimte en ontwerprichtlijnen waarmee de ontwerpers rekening dienen te houden, gebaseerd op de concepten van het stadsproject met betrekking tot de bebouwde omgeving en het raamwerk publieke ruimte.

Het conceptontwerp situeert de publieke ruimte als groene verbinder tussen de bestaande en nieuwe wijk, met een gedifferentieerd aanbod van speel-, sporten ontmoetingsruimte voor de huidige en nieuwe bewoners.

Het conceptontwerp voorziet, rekening houdend met het verruimde Kalverpad, een autoluwe inrichting, met een langzaam verkeersnetwerk dat de unieke deelruimtes met elkaar verbindt. Dit netwerk vormt het raamwerk voor de parken, tuinen om het gewenste programma op vlak van groen, sport en spel op te vangen. De klimaat robuuste groenstrategie voorziet een aanleg van circa 39.000 m² groene publieke ruimte, wat voldoende is om vandaag en in de toekomst het streefcijfer van 4 m² groene publieke ruimte te voorzien per inwoner van de wijk.

Het gewenste programma is ruimer dan de beschikbare ruimte waardoor een strategie van gebalanceerd programmeren, dubbel ruimtegebruik en overlappingen, tot een geïntegreerd conceptontwerp hebben geleid, waarbij de ondersteunende studie voor het speelruimteweefsel (externe expertise aan het ontwerpteam) een structurerend element vormt parallel aan de opmaak van het conceptontwerp. De ruimtelijke organisatie van het parkeren werd aangepast aan de behoefte van de bestaande wijk, rekening houdend met de gewenste

groenstrategie van het project, waarbij het bestaande aanbod voor openbaar vervoer behouden blijft.

Van conceptontwerp naar voorontwerp 1. Adviezen en participatie

Het conceptontwerp werd geadviseerd door de COD, de districtsraad Antwerpen en de kwaliteitskamer publieke ruimte, met volgende belangrijkste aandachtspunten in functie van de opmaak van het voorontwerp (zie ook collegebesluit 2021_953):

 een veilige inrichting van het Lobroekplein, afgestemd op de verschillende gebruikers van het plein;

 maximaal behoud van de bestaande bomen;

 aandacht om foutief parkeren maximaal te verhinderen & voldoende aanbod parkeerplaatsen voor horeca;

 integrale toegankelijkheid en voorzieningen voor senioren;

 ruimtelijk kwalitatieve oplossing met en zonder brugverbinding;

 natuurlijke inrichting Kalverpad afstemmen op de ligging binnen een bebouwde omgeving;

 evenwichtige programmering en inrichting van het Hallenplein en de Hallentuin;

 integratie van een middenberm in de Oude Kalverstraat;

 afstemming van de ontsluitingsprincipes in relatie tot de Slachthuislaan.

Het conceptontwerp werd via een participatief traject toegelicht en bevraagd in de Slachthuiswijk, met volgende belangrijkste aandachtspunten in functie van de opmaak van het voorontwerp (zie bijlagen participatie):

 vermijden van sluipverkeer en beperken van foutief parkeren;

 snelheid beperkende maatregelen en bredere benadering van het parkeren in de wijk;

 een veilige inrichting van het Lobroekplein met aandacht voor het winterbeeld;

 een voldoende rustige inrichting van de Kalverwei met conflictvermijding fietsers/voetgangers;

 integratie van een samentuin in het Hallenplein en een afstemming op de nieuwe hogeschool;

 verbeteren van de verbinding Hallentuin – Slachthuislaan;

(6)

Tijdens de opmaak van het voorontwerp werd nog een extra werkatelier georganiseerd met buurtbewoners om de verschillende ontwerpen te duiden en mits gerichte vragen van het ontwerpteam bij te sturen, hierbij werden volgende elementen als belangrijkste elementen aangegeven:

 kunst in de publieke ruimte;

 winterprogrammering van de publieke ruimte;

 groenaanleg afstemmen op een kwalitatief winterbeeld;

 ontwerpprincipes woonstraten meer integreren in de algemene ontwerpprincipes;

 Weilandstraat behouden als schoolstraat;

 aandacht voor handhaving autovrije gebieden;

 snelheidsbeperkende maatregelen en oversteekplaatsen voor voetgangers.

2. Ondersteunende studies

Gelijklopend met de opmaak van het voorontwerp werden volgende ondersteunende studies opgemaakt en/of verder uitgewerkt:

De waterstudie ‘Slachthuiswijk’ geeft inzichten naar lokale en bovenlokale ingrepen die noodzakelijk zijn voor een duurzaam waterbeheer in de Slachthuiswijk en de omliggende gebieden. De studie omvat een toepassing van de bouwstenen uit het Waterplan van de stad Antwerpen in de wijken Dam, Steenborgerweert,

Slachthuiswijk en Oud-Borgerhout met als doel het alsnog afvloeiende regenwater gravitair af te voeren naar Het Schijn (via de bestaande koker in de Slachthuislaan/Noordersingel).

De studie nadert de eindfase waarbij volgende elementen nog worden onderzocht:

 de potentiële afwatering van regenwater naar het Schijn (na toepassing bronmaatregelen) bij een klimaatbui in 2030 zijn gekend en dienen afgestemd te worden op het stroomprofiel van het Schijn rekening houdend met de toekomstige regenwaterafvoer van de gebieden Deurne Centrum en Morkhoven en de inrichtingsprincipes van het Ringpark Het Schijn;

 de omvang, positie en randvoorwaarden voor de realisatie van een ‘nood’-verbinding tussen de bestaande Slachthuiswijk en het Schijn in afwachting van de verdere aanleg van een regenwater rioleringsstelsel in de bestaande Slachthuiswijk. De aanleg van deze verbinding kan geïntegreerd worden in de eerste fase van de aanleg van het openbaar domein in het kader van het stadsproject;

 kostenraming van de bijkomende verbinding van de Slachthuiswijk naar de koker in de Slachthuislaan die de verbinding maakt met het Schijn.

Deze studie zal gefinaliseerd worden bij de start van de opmaak van het definitief ontwerp in het najaar van 2021 en zal via een afzonderlijk traject ter goedkeuring voorgelegd worden aan de stad Antwerpen, Aquafin in samenwerking met Water-link en VMM.

De waterstudie voorziet volgende waterconcepten voor de publieke ruimte van het Slachthuiswijk, gebaseerd op de bouwstenen van het Waterplan Antwerpen:

 realisatie van lokale infiltratiegebieden in de bestaande straten van de wijk door middel van infiltrerende funderingen en/of leidingen;

 realisatie van een waterspeeltuin in het Kalverpad met een bufferende en infiltrerende werking voor regenwater. De regenwaterafvoer van de nieuwe gebouwen in de Kalverweibuurt (fase1) en de Fronten (fase2) wordt via een onder- en bovengronds systeem afgeleid naar deze waterspeeltuin, waarbij een natuurlijke zuivering wordt voorzien voorafgaand aan de instroom in de waterspeeltuin;

 realisatie van een watertuin in de Hallentuin met een bufferende en infiltrerende werking;

 realisatie van een buffervolume in de Oude Kalverstraat voor de verhardingen in het openbaar domein buiten de groenzones (plein en woonstraten).

 integratie van het ondergrondse deel van de bestaande waterzuiveringsinstallatie op de Slachthuissite als buffervolume met mogelijkheden voor hergebruik van dit regenwater voor bevloeiing van de

groenzones in het stadsproject;

Deze concepten werden in het voorontwerp voor de publieke ruimte opgenomen.

De bomentoets van de Groendienst van stad Antwerpen en de boominventaris van het ontwerpteam voor het stadsproject Slachthuissite.

De bomentoets werd opgemaakt voor de volledige projectcontour van fase 1 en fase 2 van het stadsproject. De groendienst heeft hierbij de bestaande situatie geanalyseerd en gekwalificeerd, waarbij abstractie werd gemaakt van de toekomstige positie van de bomen in openbaar domein of bouwpercelen cfr. het masterplan / RUP voor

(7)

het stadsproject. Deze benadering heeft tot doel om de hoeveelheid te compenseren bladmassa te kunnen bepalen die op termijn dient gerealiseerd te worden in de nieuwe publieke ruimte. Deze bladmassa-balans zal opgemaakt worden bij de opmaak van het definitief ontwerp en toegevoegd worden aan elke aanvraag voor een omgevingsvergunning voor het openbaar domein. In deze bomentoets werd alle bomen gekwalificeerd in absoluut te behouden, bij voorkeur te behouden, mogelijk te behouden en te verwijderen.

Aanvullend werd door het ontwerpteam een boominventaris opgemaakt voor de bomen die in het toekomstige openbaar domein van het stadsproject aanwezig zijn. Deze kwalificatie vertrekt van de bomentoets van de groendienst en wordt aangevuld met technische, veiligheids- en ontwerpafwegingen, waarbij volgende indeling werd toegepast:

 bomen die voldoende kwalitatief zijn en behouden blijven in de toekomstige publieke ruimte (107);

 bomen die niet behouden blijven ten gevolge van hun positie in toekomstige bebouwing (97);

 bomen die niet behouden blijven ten gevolge brandweereisen bestaande en nieuwe gebouwen (40);

 bomen die niet behouden blijven ten gevolge technische en/of ontwerpafwegingen (42).

Deze gegevens werden gebundeld in een inventaris met individuele boomfiches en een overzichtskaart met identificatie naar bovenstaande kwalificaties. In het voorontwerp werd een bijkomende overzichtskaart toegevoegd en werd per projectonderdeel een argumentatie toegevoegd van ontwerpmatige of technische keuzes.

Voorontwerp

Het basisprincipe van een groene verbindende publieke ruimte tussen de bestaande wijk en de nieuwe ontwikkeling wordt in het voorontwerp verder uitgewerkt waarbij enkele overkoepelende ruimte strategieën worden toegevoegd. De overlappende structuur van programma, materialen en bomen wordt aangevuld met een raamwerk van paden, bufferzones en één continue lineaire verbinding tussen de verschillende deelruimtes. Deze

‘Dam-route’ vormt een lineaire verbinding tussen alle sport-, spel en verblijfselementen. De route is een integraal toegankelijk element doorheen de groene publieke ruimte en biedt ruimte voor gebruikers van alle leeftijd.

Op basis van de adviezen, het participatietraject, de waterstudie en de bomeninventaris werd het voorontwerp verder uitgewerkt met volgende concepten voor de verschillende deelruimten:

Fase 1 – Stadsproject – Slachthuissite (opmaak definitief ontwerp aansluitend op voorontwerp) Lobroekplein – Huiskamer van de wijk met een intiem horecaplein

Het buurtplein werd verder uitgewerkt tot een inclusieve pleinruimte met een warme uitstraling, waarbij het ruimte biedt aan terrassen voor de bestaande en nieuwe horecazaken, een speelfontein, een sportveld en een ruime multifunctionele centrale open ruimte.

De bestaande bomenrijen worden op basis van ruimtelijke onderzoek en technische randvoorwaarden (onder liggend aanvoerleiding en brandweereisen naar bestaande bebouwing) niet weerhouden en vervangen door een beeldbepalende bomenzoom van bloemrijke lindebomen rondom het centrale plein.

De centrale plein ruimte kan ruimte bieden aan seizoensgebonden eilandterrassen, een lokale markt, een buurtfeest, een rommelmarkt of muziekevent op maat van de wijk. Aanvullend zal een speelfontein, een sportveld en enkele speelaanleidingen het dagelijks gebruik van het buurtplein ondersteunen.

De excentrische rijloper wordt uitgewerkt als een gedeeltelijk verdiepte rijbaan met suggestiestroken voor fietsers (zie aanpassing na COD juli 2021). Om veiligheidsredenen worden er aan de pleinzijde geen parkeerplaatsen voorzien, zodat de verschillende gebruikers in deze ruimte maximaal zichtbaar zijn. Aan de zuidelijke rand van het plein wordt een brandweg voor de bestaande gebouwen gecombineerd met een laad- en loszone met venstertijden (ANPR). Aan de zijde van de nieuwe gebouwen wordt een laad- en loszone voorzien in de parkeerstrook.

De centrale pleinruimte wordt voorzien van een beeldbepalend materiaal (nader te bepalen in definitief ontwerp). De randen van het plein worden aangelegd in waterdoorlatende betonstraatstenen, die tevens doorlopen in het Hallenplein. De excentrische rijloper wordt uitgevoerd in gegoten beton, aansluitend op het materiaal in de rand. Aan de overgang naar de Kalverwei worden lichte boomsoorten gecombineerd met struiken en bolgewassen.

Kalverwei – Een buurtpark voor ontmoetingen in het groen.

(8)

De Kalverwei wordt verder uitgewerkt als een landschappelijke buurtpark met schaduwrijke plekken en een natuurlijke inrichting. De speel- en sportplekken worden gebundeld in het centrale deel van het park, zodat er voldoende vrij invulbare ruimte beschikbaar is voor alle vormen van ontmoeting.

Het park wordt aan de zijde van de Slachthuislaan afgeschermd met een beplante heuvel met zitelementen. Deze heuvel kan in een volgende fase van het stadsproject voorzien worden van een helling naar een brug over de Slachthuis, richting Kadepark en het Ringpark Lobroekdok. In afwachting van de realisatie van fase 3 van het stadsproject wordt deze verbinding indien nodig voorzien als een tijdelijke gelijkgrondse oversteekplaats met verkeerslichten die op aanvraag functioneren.

De Weilandstraat wordt ingericht als woonstraat / schoolstraat, met enkelzijdig langsparkeren en een keerpunt op het einde van de straat. In het verlengende van deze straat wordt één wandelpad voorzien als

dienstweg/brandweg voor de bediening van een sorteerstraat. De parkpaden worden voorzien in een warme kleur beton, met enkele accenten op de Dam-route.

De groenstructuur van dit park bestaat uit een reeks bestaande grote bomen, aangevuld met een diversiteit van inheemse bomen (al dan niet vruchtdragend), struiken en struweel, bloemrijke grasmengsel en sportgras.

De sporten speelinfrastructuur, alsmede de kunstobjecten, hebben een indicatieve invulling gekregen en zullen van het definitief ontwerp in een afzonderlijke opdracht uitgewerkt worden.

Hallenplein – Een bomenplein met een groen karakter.

Het groene plein biedt ruimte voor verblijven, spelen en sport voor alle leeftijden. Centraal worden twee grotere grasvelden voorzien die naar behoefte een andere (tijdelijke) invulling kunnen krijgen, bv. een samentuin, sportplek of een volledig vrije programmering. De twee centrale open ruimten worden geflankeerd door drie boomgroepen die de ruimte structuur en beschutting geven. Deze drie boomplekken bieden ruimte voor ontmoeting, kunstobjecten en bewegingsobjecten voor ouderen.

Het plein is aansluitend op de Hallentuin volledig autovrij, met uitzondering voor vergunninghouders (bewoners – ANPR). De verbinding naar de expeditiestraat wordt fysiek afgeschermd met zitelementen. De toegankelijkheid van deze zone (via ANPR) zal in een latere fase vastgesteld worden, afgestemd op de ontwikkeling van de Slachthuishallen. De ingang van de nieuwe Hogeschool wordt voorzien van een trappenpartij die ruimte biedt aan informele ontmoetingen tussen studenten.

De verharding in de randen rondom het centrale plein wordt voorzien in een zelfde verharding in

waterdoorlatende betonstenen conform de randen van het Lobroekplein (zie aanpassing na COD juli 2021).

Hallentuin - Verdiepte watertuin

De Hallentuin wordt ingericht als een stille en waterrijke watertuin met een trappenpartij en zitplekken

langsheen de nieuwe hogeschool. Een wandelroute, in halfverharding, met speelplek voor kleine kinderen, loopt doorheen de watertuin naar de centrale plataan en het bestaande paviljoen.

De groenstructuur bestaat uit een enkele solitaire bomen, een groene buffer langsheen de woningen en een waterminnende beplanting van grassen en vaste planten in de watertuin. De verharding langsheen de woningen wordt voorzien in waterdoorlatende betonstraatstenen en zal enkel toegankelijk zijn voor voertuigen met vergunning (ANPR – bewoners).

Oude Kalverstraat - De entree van de Slachthuiswijk

De entree van de Slachthuiswijk heeft als hoofdstraat een ruime maat met een groene uitstraling. De straat is veilig voor al haar gebruikers, door twee verkeersplateau’s ter hoogte van de Kalvereibuurtstraten en langse fiets- en voetpaden gescheiden van de rijbaan door een groene berm. In de straat wordt onder een dubbele bomenrij geparkeerd. Ter hoogte van het kruispunt met de Slachthuislaan wordt een middenberm met bomenrij voorzien ter begeleiding van het in- en uitrijdend bestemmingsverkeer.

De voorziene verhoogde kruispunten ondersteunen het gevraagde tragere snelheidsregime en bieden de noodzakelijke ruimte voor keerbewegingen naar de parking voor de Slachthuishallen. Het nieuw in te richten kruispunt op de Slachthuislaan wordt ingericht conform het huidige kruispunt aan de Kalverstraat, maar zal bijkomend voorzien worden van een oversteekplaats voor voetgangers en fietsers aan de zuidzijde van het kruispunt (zie aanpassing na COD juli 2021).

Kalverweibuurtstraten - Leefbare woonstraten

In afwijking van het conceptontwerp worden deze straten uitgewerkt als woonerven met een uitbreiding van de groenstructuren langsheen de gebouwen en bijkomende ontmoetings- en zitplekken. De woonerven worden vanaf de voetpaden in de Oude Kalverstraat tot aan de Kalverwei uitgevoerd in waterdoorlatende

betonstraatstenen, waarbij de gemarkeerde parkeerplaatsen worden uitgevoerd in een aangepaste kleur.

(9)

De groenstructuur voorziet diepe geveltuinen bij grondgebonden woningen en ondiepe geveltuinen bij bel-etage woontypologieën. De bestaande platanen in deze woonerven (waarvan één dient gekapt te worden in functie van de wegenis) worden aangevuld met zuilvormige bomen die het begin of einde van een parkeervak begrenzen.

Lange Lobroekstraat – groene strip

De Lange Lobroekstraat wordt ingericht als een woonstraat met een langse groenstrook van het huidige Ceulemanshofke tot aan het Lobroekplein. De groenstrook wordt verhoogd aangelegd, waarbij deze buffer tot de wegenis ruimte biedt voor ontmoetingsplekken voor bewoners. De aangrenzende Mouterijsteeg wordt ingericht als woonerf. De groenstructuur langsheen de bestaande bebouwing wordt maximaal behouden, rekeninghoudend met de brandweertoegankelijkheid, aan de zijde van de groenstrip worden nieuwe solitaire bomen en boomgroepen voorzien in functie van schaduwrijke ontmoetingsplekken. Lokaal wordt een bijkomend verkeersplateau voorzien ter ondersteuning van de gevraagde snelheid beperkende maatregelen.

Hallenparking & Slachthuislaan – een overgang naar een expeditiestraat en plein voor een school De verbreding van de Slachthuislaan voor de Slachthuishallen maakt de combinatie van drie elementen, een parking, een ontsluiting van een groene expeditiestraat en een ontmoetingsplek als inkom voor de nieuwe hogeschool. De parking wordt ingericht als een eiland omringd door voetpaden, waarbij de groenstructuur de overgang maakt naar een ontmoetingsplaats aan de school. De inrichting van de uitgang van de expeditiestraat werd aangepast zodat deze verkeerskundig sterker geaccentueerd wordt ten opzichte van de parkeerplaatsen (zie aanpassing na COD juli 2021).

Fase 2 – Stadsproject – Noordschippersdok (opmaak definitief ontwerp vanaf 2028) Kalverpad - Avontuurlijk spelen in een stukje stadsnatuur

Het Kalverpad wordt autovrij ingericht als een waterrijke ruimte voor mens, kind en dieren. De paden doorheen deze ruimte bakenen verschillende plekken af voor waterpartijen, speelplekken, rustplekken, een samentuin en een gedeelde speelplek voor kinderen van de aangrenzende school en/of jeugdwerk.

De groenstructuur voorziet een bloemrijk grasland in de randen en een maximaal behoud van de bestaande bomen. De aanvullingen worden voorzien in verschillende ‘groene bouwstenen’ die het natuurlijke en waterrijke karakter van deze lage plek in de stad moeten ondersteunen. De parkpaden worden voorzien in een warme kleur van gegoten beton en tot een functioneel minimum beperkt, waarbij tussen de Twee Netenstraat en de

Rupelstraat een verbreding wordt voorzien voor een dienstweg (ANPR) voor de bediening van de sorteerstraten.

De ruimte zal in een latere fase van het stadsproject uitgewerkt worden tot een definitief ontwerp, waarbij de verschillende sporten speelplekken mogelijks via afzonderlijke opdrachten zullen uitgewerkt worden.

Frontstraten & Slachthuislaan - De vierde berm

De Frontstraten worden uitgewerkt als een autovrije groene publieke ruimte, volgens de inrichtingsprincipes van het Kalverpad, met centraal een wandelpad dat tevens dienst doet als brandweg. De publieke ruimte langsheen de Slachthuislaan wordt ingericht als vierde groene berm van de Slachthuislaan, waarbij de bestaande bomenrij maximaal behouden blijft (met uitzondering van enkele bomen op de brandwegen naar de frontstraten). De vierde berm wordt geflankeerd door een fietspad aan de straatzijde en een wandelpad/voetpad aan de

gebouwzijde. De zone van het wandelpad is ook de noodzakelijke toegang en opstelplaats voor de brandweer.

De toegang en uitgang worden lokaal georganiseerd vanaf een in- en uitvoegstrook op de Slachthuislaan.

De parking aan de Samberstraat is uitgebreid om de parkeerbehoefte van de aangrenzende rivierstraten te kunnen opvangen. De inrichting van deze ruimte is een voorloper/uitloper van de vierde berm in de

Slachthuislaan, waarbij de parking als een eiland wordt omringd met voetpaden vanuit de woonwijk. Centraal zorgt een voetgangersdoorsteek voor een bijkomende toegankelijkheid van de parking en de omliggende voetpaden. De parking wordt ontsloten vanuit de Samberstraat, waarbij in de toekomst een bijkomend inrit vanaf de Slachthuislaan onderzocht kan worden.

Thematische overzicht - voorontwerp

De groenbalans voor de nieuwe publieke ruimte blijft bij uitwerking van het voorontwerp ongewijzigd en voorziet een aanleg van circa 39.000m² groene publieke ruimte, wat voldoet om vandaag en in de toekomst het streefcijfer van 4m² groene publieke ruimte te voorzien per inwoner.

De groenstructuur voor de nieuwe publieke ruimte werd aangevuld en uitgewerkt op basis van de bomentoets/boominventaris opgemaakt door de groendienst en het ontwerpbureau. Waar mogelijk werden bestaande kwalitatieve bomen geïntegreerd in het ontwerp, rekening houdend met het verzoek om maximaal de bestaande bomen te behouden in de publieke ruimte. Het ontwerpteam heeft de keuze en argumentatie van het voorontwerp opgemaakt op basis van de kwalitatieve evaluatie van de bestaande bomen (opmeting, visuele

(10)

evaluatie, bodem- en wortelonderzoek), de technische randvoorwaarden (bodem, techniek, wegenis, brandweer) en ontwerpmatige afwegingen (programma, ruimtelijke ambitie op lange termijn). De conclusie werd gebundeld in een overzichtsplan en de ontwerpmatige afwegingen werden opgenomen in het betreffende deelproject. Bij de opmaak van het definitieve ontwerp zal de bladmassa-balans opgemaakt worden per (deel)project.

Op vlak van mobiliteit werden de voorziene wijzigingen in de wijkcirculatie behouden en verder uitgewerkt in het voorontwerp. Het raamwerk van verhardingen voorziet een integraal toegankelijk netwerk van paden voor voetgangers en fietsers, waarbij de ‘Dam-route’ een koppeling vormt van alle verschillende

programmaonderdelen. De nodige parkeerplaatsen voor fietsers (inclusief velostations) worden in verschillende locaties en maatvoering voorzien doorheen het project op maat van het aanwezige programma. De

noodzakelijke dienstwegen, ten behoeve van de sorteerstraten, worden op een geïntegreerde wijze voorzien in het Kalverpad en de Kalverwei.

De ontsluitingsstructuur voor het autoverkeer werd verder uitgewerkt vertrekkende van de wijzigingen in het conceptontwerp, waarbij bijkomend voorzien wordt in snelheidsbeperkende elementen in de Oude Kalverstraat en Lange Lobroekstraat. De typologieën van de straten werden verder uitgewerkt rekening houdend met de behoefte aan groene publieke ruimte, verblijfskwaliteit en parkeren. In de autovrije gebieden is een beperkte toegankelijkheid nog mogelijk voor verhuisbewegingen, uitzonderlijke leveringen en werken onder controle van een ANPR systeem.

In de ruimtelijke uitwerking van de verschillende deelruimten werd er rekening gehouden met het gewenste programma van 293 parkeerplaatsen en de verschuiving van een deel van het aanbod naar het noorden van de wijk. Rekening houdend met de ruimtelijke en programmatorische elementen in de verschillende deelruimten kan een totaal aanbod van 269 parkeerplaatsen gerealiseerd worden met een zwaartepunt op de parkings langsheen de Slachthuislaan. De volledige realisatie van het gevraagde aanbod is alsnog realiseerbaar mits afwegingen ten aanzien van andere programmapunten aan het Lobroekplein en de Kalverwei.

In de aanloop van de realisatie van een gemeenschappelijke bezoekersparking centraal in de Kalverweibuurt, werd het ontwerp van de Oude Kalverstraat aangepast in functie van een in- en uitrit van deze bezoekersparking.

Het voorontwerp voorziet ook enkele strategieën in de publieke ruimte waarbij bezoekersparkeerplaatsen voorzien in de publieke ruimte, geïntegreerd en dus verplaatst worden in deze bezoekersparking. Deze principes maken deel uit van een afzonderlijk traject en besluitvorming waarvan de resultaten verwerkt worden in het definitief ontwerp.

Op vlak van waterbeheer werden in de waterstudie bijkomende concepten voorzien voor een klimaatbestendig waterbeheer op korte en lange termijn. Deze concepten werden geïntegreerd in het voorontwerp publieke ruimte door middel boven/ondergrondse infiltratie- en buffervoorzieningen. De voorgestelde concepten betreffen een gemengd concept van waterbeheer vanuit de publieke ruimte en de aangrenzende private gebouwen, in functie een optimale waterkwaliteit van de bovengrondse (speel)waterelementen. In aanvulling van de projecten in de publieke ruimte zal er technisch en financieel onderzocht worden of de ondergrondse installatie van de bestaande waterzuivering op de Slachthuissite ingezet kan worden voor het hergebruik van regenwater ten behoeve van de voorziene groenstructuur (deze infrastructuur is heden niet voorzien in het budget voor de publieke ruimte).

Het voorontwerp voorziet in de deelruimten verschillende concepten voor sport en spel, alsmede diverse speelaanleidingen. Met de betreffende stadsdiensten zal er voorafgaand aan het definitief ontwerp een evaluatie gemaakt worden welke onderdelen van het project via een afzonderlijk ontwerp/participatie/bouw traject zullen verlopen. Langsheen de Dam-route zijn enkele locaties voorzien voor een kunstobject in de publieke ruimte.

Kunst in de publieke ruimte zal in een afzonderlijk traject opgestart worden, gelijklopend met de opmaak definitief ontwerp, waarbij de opdrachtgevers, in samenwerking met de dienst Kunst in de stad, één of meerdere opdrachten/projecten kunnen afbakenen. Dit project kan een onderdeel vormen van het project publieke ruimte maar vormt momenteel geen onderdeel van het budget bij voorontwerp.

In overleg met brandweer Antwerpen werd het voorontwerp verder afgestemd op de bestaande en nieuwe bebouwing. De brandroutes werden afgestemd met de ontwerpprincipes voor een maximale groene publieke ruimte, waarbij de parkpaden verhard worden in verhouding tot de functionele behoefte van de gebruikers. De bijkomende breedte voor brandweer wordt uitgevoerd in versterkte grasstroken. Enkel specifieke aanpassingen werden doorgevoerd in het voorontwerp:

 de bereikbaarheid van de bestaande gebouwen in de Lange Lobroekstraat werd afgestemd met de aanwezige/nieuwe boomstructuur;

(11)

 de vierde berm in de Slachthuislaan werd uitgewerkt rekening houdend met een maximaal behoud van de bestaande bomen;

 de bebouwing in bouwveld 1012 zal er mee rekening houden dat er geen brandweg mogelijk is ter hoogte van de twee te behouden platanen.

De (re)organisatie van de sorteerstraten werd geïntegreerd in het voorontwerp rekening houdend met de spreiding in functie van de nieuwe ontwikkeling en de uitdrukkelijk vraag om geen keer- of

achteruitbewegingen te maken met de betreffende dienstvoertuigen.

In functie de opmaak van het definitief ontwerp publieke ruimte heeft AG Vespa volgende bijkomende opdrachten ontvangen van het college:

 opmaak opdrachtformulering 'Kunst in de publieke ruimte' in samenwerking met ULB en Kunst in de Stad, rekening houdend met het taakstellend budget publieke ruimte;

 opmaak van een projectvoorstel voor het hergebruik van de waterbuffer in het bestaande

waterzuiveringsstation in samenwerking met de bedrijfseenheid Stadsbeheer/Groen, rekening houdend met het taakstellend budget publieke ruimte.

Financiële gevolgen Nee

Algemene financiële opmerkingen

De heraanleg van deze publieke ruimte vormt een onderdeel van de samenwerkingsovereenkomst tussen stad Antwerpen, AG Vespa, Urban Living Projects nv(ULP-I) en Urban Living Belgium (ULB) (2018_GR_0496).

De raming van het voorontwerp publieke ruimte voor fase 1 en fase 2, inclusief riolering en optionele elementen bedraagt 14.214.376,00 euro inclusief BTW en voldoet aan het taakstellend budget (15.605.642,00 euro

inclusief BTW) opgenomen in de projectdefinitie. Dit bedrag is ten laste van meerdere partijen, stad Antwerpen - Waterlink ism. Aquafin en ULB, op basis van de samenwerkingsovereenkomsten tussen deze partijen.

De raming van de projectonderdelen worden als volgt opgesplitst per partner en projectfase:

Fase 1 (uitvoering vanaf 2023) - raming bij voorontwerp

Opdrachtgever Onderdeel Taakstellend budget Raming Voorontwerp Stad Antwerpen – AG

Vespa

Ruimer Openbaar domein 6.460.468,00 euro ibtw 6.420.028,00 euro ibtw Aquafin ism Water-link Riolering binnen het

aandeel van de Stad Antwerpen – AG Vespa

2.204.537,00 euro ibtw 1.093.440,00 euro ibtw

ULB Openbaar domein en

riolering

3.701.148,00 euro ibtw 3.585.525,00 euro ibtw Totaal raming

voorontwerp

12.366.153,00 euro ibtw 11.098.993,00 euro ibtw De raming voor fase 1 voldoet aan de taakstellende budgetten per partner voorzien in de projectdefinitie.

De investering in de publieke ruimte - fase 1 ten laste van stad Antwerpen, ten bedrage 6.420.028,00 euro inclusief BTW, is voorzien in het meerjarenplan 2020-2025.

Het krediet in het stedelijk meerjarenplan 2020-2025 voor het project Openbaar Domein Slachthuissite bedraagt 12.465.713,29 euro voorzien op het

boekingsadres SUB_NR/INTERN/5291630000/224/2WNS020202PA3719/2SA050610 voor budgetperiodes 2000/2100/2200/2300/2400/2500.

Fase 2 (uitvoering vanaf 2028) - raming voorontwerp

De verdeling van de kosten voor fase 2 is nog nader te bepalen in een addendum op de

samenwerkingsovereenkomst tussen partners. De raming wordt enkel globaal geëvalueerd en vormt geen onderdeel van het meerjarenplan 2020-2025.

Openbaar domein 2.773.714,00 euro ibtw

Riolering 341.669,00 euro ibtw

Totaal raming voorontwerp 3.115.383,00 euro ibtw

(12)

De raming voor fase 2 voldoet aan het taakstellend budget (3.239.489,00 euro inclusief BTW) voorzien in de projectdefinitie.

Strategisch kader

Dit besluit past in de realisatie van volgende doelstellingen/projecten:

 1 - Woonstad

 1SWN06 - De stad bouwt aan een aantrekkelijke stad en een duurzame, kwaliteitsvolle omgeving waar mensen graag wonen, werken en zich ontspannen

 1SWN0601 - De stad realiseert stadsprojecten in eigen regie en in samenwerking met publieke en private partners

 1SWN060103 - De realisatie van stadsprojecten binnen het programma Groene Singel vormt een kwalitatieve verbinding tussen binnen- en buitenstad

Besluit

De districtsraad Antwerpen keurt eenparig het volgende besluit met 29 stemmen voor en 2 stemmen tegen goed.

Voor:

Cordy Paul, Van Leuffel Charlie, Demeyer Annemie, Delmas Laura, Bogaert Tannicka, Boeckmans Adrjen, Niesten Freek, Wuyts Marita, Steyaert Bart, Van den Borne Tom, Meeusen Femke, Poppe Anne, Touré Nana, Paris Amber, Vrelust Marie, Verreet Simon, Verstraeten Regina, Wuyts Christophe, Vansummeren Stella, Markowitz Samuel, Peeters Nadine, Darmach Farid, Braeckmans Jan, Luyckx Sascha, Talhaoui Fauzaya, Detiège Maya, Dogan Ebubekir

Tegen:

Cornelissen Cedric, Lutgardis van Craenenbroeck Artikel 1

De districtsraad van Antwerpen geeft een positief advies op het voorontwerp 'Groene Singel. Slachthuissite - Publieke ruimte. Voorontwerp. Advies - Goedkeuring' mits volgende voorwaarden: