Risem en afdeling
Van: Geert Jan Schulkes [mailto:geertjan.schulkes@odrn.nl]
Verzonden: dinsdag 25 juli 2017 10:18
Aan: Griffie (Griffie@bergendal.nl); Griffie Druten; Griffie Heumen; 'griffie@gelderland.nl'; Griffie; Griffie Wijchen; Griffie Onderwerp: Toezenden jaarverslag 2016 en begroting 2018
Geachte griffies,
Bij deze zend ik u namens de secretaris, dhr. G.J.W. Bouman, het door het Algemeen Bestuur op 6 juli 2017 vastgestelde Jaarverslag 2016 als ook de door datzelfde orgaan vastgestelde Begroting 2018 inclusief aanbiedingsbrieven.
Met vriendelijke groet,
Mr. G.J.M. (Geert Jan) Schulkes l Directiesecretaris
Aanwezig maandag, dinsdag, woensdag en donderdag
Tweede Walstraat 14, 6511 LV Nijmegen | Postbus 1603, 6501 BP Nijmegen T024-751 7823 | Egeertjan.schulkes@odrn.nl | www.odregionijmegen.nl |
N.B.
E-mailberichten van en naar de ODRN worden door de ODRN informeel behandeld.
Alle per e-mail verzonden stukken die behoren bij een vergunning, dienen tevens via de reguliere weg te worden ingediend. Dit is per post of via de OLO.
Subject: FW: Toezenden jaarverslag 2016 en begroting 2018
Attachments: Aanbiedingsbrief Begroting 2016 Raden Staten.pdf; Aanbiedingsbrief Jaarverslag 2016 Raden Staten.pdf; Begroting 2018.pdf;
Jaarverslag incl jaarrekening ODRN 2016.pdf
Aan de Raden en Staten van de in de ODRN deelnemende partners
Tweede Walstraat 14 6511 LV Nijmegen Telefoon (024) 751 7700 E-mail info@odrn.nl
Postbus 1603 6501 BP Nijmegen
Datum Ons kenmerk Contactpersoon
20 juli 2017 OD10/A17 .000094 Geert Jan Schulkes
Onderwerp Datum uw brief Doorkiesnummer
Aanbieden begroting 2018 ODRN 7517823
Geachte Raad, geachte Staten,
Hierbij bieden wij u overeenkomstig artikel 59 lid 4 van de Wet gemeenschappelijke regelingen en artikel 27 lid 8 van de tekst van de gemeenschappelijke regeling ODRN de door het Algemeen Bestuur vastgestelde programmabegroting 2018 van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen aan.
Op basis van genoemde artikelen kunt u zienswijzen inbrengen bij het ministerie van BZK.
Het adres daarvoor is:
Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties Financieel en Informatiestelsel
Bestuur, Democratie en Financiën Postbus 20011
2500 EA Den Haag
Onder vermelding zienswijzen begroting ODRN 2018 Ik hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend,
Het Al emeen Bestuur van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen, nam s deze,
r. G.J.W. Bounnan ecretaris
Aan de Raden en Staten van de in de ODRN deelnemende partners
Tweede Walstraat 14 6511 LV Nijmegen Telefoon (024) 751 7700 E-mail info@odrn.nl
Postbus 1603 6501 BP Nijmegen
Datum Ons kenmerk Contactpersoon
20 juli 2017 OD10/ A17.000093 Geert Jan Schulkes
Onderwerp Datum uw brief Doorkiesnummer
Aanbieden jaarverslag 2016 7517823
Geachte Raad, geachte Staten,
Hierbij bieden wij u overeenkomstig artikel 27 lid 8 juncto artikel 28 lid 2 van de
gemeenschappelijke regeling ODRN de door het Algemeen Bestuur vastgestelde rekening 2016 van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen aan.
Op basis van genoemd artikel kunt u zienswijzen inbrengen bij het ministerie van BZK.
Het adres daarvoor is:
Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties Financieel en Informatiestelsel
Bestuur, Democratie en Financiën Postbus 20011
2500 EA Den Haag
Onder vermelding zienswijzen rekening ODRN 2016 Ik hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend,
Het Al meen Bestuur van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen, name 's deze,
J-
• G.J.W. Bouman ecretaris
ODRN
Begroting 2018
en
meerjarenraming 2019-2021
Datum: 06 juli 2017 Versie: Algemeen Bestuur
2
3
Inhoudsopgave
1. AANBIEDING ______________________________________________ 5
1.1 Inleiding ____________________________________________________________ 5 1.2 Besluit Begroting en Verantwoording [BBV] 2017 __________________________ 5 1.3 Uniforme indeling voor de Gelderse Omgevingsdiensten _____________________ 5 1.4 Speerpunten en ontwikkelingen2018 _____________________________________ 6 1.5 Berekening budgettair kader werkplan ___________________________________ 9
2. PROGRAMMA’S ___________________________________________ 12
2.1 Programma Vergunningverlening _______________________________________ 13 2.2 Programma Handhaving en Toezicht ____________________________________ 17 2.3 Programma BRZO ___________________________________________________ 19 2.4 Programma advisering en bijzondere opdrachten __________________________ 21
3. FINANCIËLE BEGROTING 2018 ________________________________ 23
3.1 Inleiding ___________________________________________________________ 23 3.2 Uitgangspunten _____________________________________________________ 23 3.3 Bijdragen: outputgericht ______________________________________________ 24 3.4 Financiële meerjarenbegroting _________________________________________ 24 3.5 Toelichting op de begrotingsposten _____________________________________ 26 3.6 Overzicht overhead __________________________________________________ 30 3.7 Het overzicht van lasten en baten per taakveld ____________________________ 30 3.8 Geprognosticeerde balans 2018 ________________________________________ 31
4. PARAGRAFEN _____________________________________________ 32
4.1 Inleiding ___________________________________________________________ 32 4.2 Paragraaf weerstandsvermogen ________________________________________ 32 4.3 Paragraaf Financiering ________________________________________________ 32 4.4 Paragraaf Bedrijfsvoering _____________________________________________ 34 4.5 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen _________________________________ 35
5. BIJLAGEN ________________________________________________ 36
5.1 Overzicht verwachte omzet van de deelnemers ___________________________ 36 5.2 Bevoorschotting 2018 ________________________________________________ 37 5.3 Verklarende woordenlijst _____________________________________________ 38
4 n
5
1. Aanbieding
1.1 Inleiding
Hierbij ontvangt u de begroting 2018, met meerjarenraming 2019-2021 van de
Omgevingsdienst regio Nijmegen (ODRN). De ODRN voert naast de verplichte basistaken voor de deelnemende gemeenten aan de ODRN in landsdeel Oost de VTH taak voor de BRZO-bedrijven uit. Daarnaast stelt de ODRN voor de zogenaamde complexe bedrijven in Gelderland het milieudeel van de omgevingsvergunning op. Deze speciale taken maken dat de ODRN naast een kwalitatief goede oriëntatie op de basistaken binnen de eigen regio, ook een sterk buiten de regio liggend takenpakket heeft te behartigen. Tevens voert de ODRN voor de provincie Gelderland en de gemeenten Nijmegen, Berg en Dal en Beuningen de overige Wabo-taken uit. De ODRN geeft bovendien voor haar partners invulling aan de regionale crisisorganisatie omgevingszorg (milieubeheer en bouwbeheer).
Met de vaststelling van de begroting krijgt de ODRN de budgetten om tot de taakuitvoering 2018 over te gaan. Financiële tegenvallers zijn niet aan de orde.
1.2 Besluit Begroting en Verantwoording [BBV] 2017
Deze begroting is de eerste begroting die gebaseerd is op de nieuwe BBV voorschriften en daardoor anders ingedeeld als eerdere ODRN begrotingen. Het is niet meer toegestaan dat de overhead op een programma wordt geraamd. De overhead moet in een apart overzicht worden gepresenteerd. Dit heeft tot gevolg dat de lasten op de programma’s dalen en elk programma ook een batig saldo laat zien.
Ook schrijft het BBV 2017 verplicht voor dat een totaaloverzicht van lasten en baten per taakveld opgenomen moet worden. Een taakveld is de vervanger van de functie uit de oude voorschriften. Deze indeling is een administratieve verplichting die verder geen toegevoegde waarde heeft voor onze exploitatie of voor de leden van het Algemeen Bestuur. Het levert problemen op omdat het allemaal apart moet worden vastgelegd en het niet altijd klip en klaar is onder welke taakveld bepaalde kosten/opbrengsten vallen.
Bij de presentatie van lasten en baten in de programma’s in de begroting en de rekening hoeft het taakveld niet te worden vermeld. De meeste lasten en baten van een
omgevingsdienst vallen onder het taakveld 7.4 Milieubeheer en 8.3 Wonen en bouwen.
1.3 Uniforme indeling voor de Gelderse Omgevingsdiensten
Parallel aan deze ontwikkeling is het de wens en de opdracht van het Directeurenoverleg (DO) van de Gelderse Omgevingsdiensten om vanaf 2018 tot een meer uniforme opzet en indeling van de begroting en de verantwoording van de 7 Gelderse omgevingsdiensten te komen.
6
1.4 Speerpunten en ontwikkelingen2018
Voor 2018 staat de ODRN aan de lat om de uitdagingen die de Omgevingswet vraagt naar de omgeving serieus vorm te geven. De omgevingsgerichtheid is daarbij een cruciale factor. De dienst bestaat inmiddels 5 jaar en de transitie naar een output gestuurde organisatie is gemaakt. De bedrijfsvoeringsaspecten die daarbij horen zijn inmiddels op orde.
Daarmee is voor de dienst de weg vrij om door te ontwikkelen naar een programmatisch en thematische aanpak met een sterke gerichtheid naar "buiten".
Met de juiste informatie uit de werkprocessen is een permanente sturing mogelijk. Binnen de ODRN wordt maandelijks een analyse van resultaten van het primaire proces gemaakt die wordt gedeeld met de opdrachtgevers. Het is praktijk onderdeel om maandelijks te bespreken in hoeverre de verschillende uitvoeringsprogramma's worden gerealiseerd.
Gewerkt wordt aan de hand van een vastgestelde cyclus van waaruit de werkprocessen worden beheerst. Een belangrijk uitgangspunt is leren en verbeteren. De investering in het management informatiesysteem (WRS) van de laatste jaren betalen zich uit. Permanent zicht op de stand binnen het primaire proces maakt dat de ODRN levert wat afgesproken is en zich daarmee als een betrouwbare partner naar de opdrachtgevers presenteert.
Programmatisch/projectmatig werken
In 2018 heeft de ODRN de keuze gemaakt majeure onderwerpen programmatisch aan te pakken. Sturing op belangrijke thema's zoals bv Energie, betekent een organisatorische inbedding die zich in een integrale aanpak vertaalt. Sturing krijgt daarmee een ander karakter dan de klassieke lijnsturing. Onderwerpen die zo vanuit de strategische agenda worden aangepakt zijn de Omgevingswet, BRZO, externe veiligheid, provinciale
programma's lucht en geluid en het thema energie. De ODRN krijgt met deze aanpak "
kleur op de wangen”. Doelstelling is om een partner te zijn voor de lokale overheden en de provincie waarbij tactische en strategische thema's waarvoor de opdrachtgevers verantwoordelijk zijn goed kunnen worden uitgevoerd én waarbij de ODRN in staat is om aan dergelijke thema's mede richting te geven. Dit laatste vanuit de ervaringen die op de uitvoering worden opgedaan.
In de begroting 2018 is voor een indeling gekozen waarbij de programma's die een majeur karakter hebben staan opgenomen. De herkenbaarheid van deze programma's en de verantwoording van de inhoudelijke en financiële aspecten wordt hiermee pregnanter.
Het is juist voor een voortdurende zichtbaarheid van deze thema's belangrijk dat dit gebeurt. Geconstateerd wordt dat de administratie van de ODRN naar deze thema- indeling nog wel hier en daar moet worden aangepast. Dit beschouwen wij als een van de aspecten die geleidelijk aan moeten worden verbeterd maar die de doelstelling van de ODRN niet in de weg mogen staan.
Realisatie uitvoeringsprogramma's partners
Het werkprogramma voor het programma toezicht en handhaving behelst reguliere controles, niet-geplande controles en thema's/projecten. Uiteraard realiseren wij het complete programma. Binnen dit uitvoeringsprogramma werken wij met een risicomodel
7 waardoor het uitvoeringsprogramma risicogestuurd is opgebouwd. Dit risicomodel is een module binnen het werkbeheersingssysteem van de ODRN. Het digitaal handhaven zal in 2018 een geïntegreerd onderdeel zijn van het uitvoeringsprogramma toezicht en handhaving.
Voorbeelden van thema's en projecten die in 2018 worden uitgevoerd zijn controles bij bestaande bouw, toezicht bij de Honig in Nijmegen en het project woonomzettings- vergunningen.
Voor het onderdeel vergunningen is een vraagafhankelijk programma beschikbaar in 2018.
Dat programma kent een planning op prestatie-indicatoren dat op tijdigheid en termijnen is gestoeld.
Op het punt van de planning en programmering heeft de ODRN een planningstool ontwikkeld die de gevraagde programma's door de opdrachtgevers vertaalt naar de benodigde capaciteit/formatie.
Omgevingswet
In 2018 loopt het programma binnen de ODRN dat voorziet in activiteiten ter voorbereiding op de Omgevingswet. Dat programma kent een viertal belangrijke invalshoeken.
1. juridische implementeren van de Omgevingswet 2. experimenten en projecten
3. werkzaamheden t.b.v. het Gelders stelsel
4. scholing en verbeteren competenties en vaardigheden
BRZO-uitvoering landsdeel Oost
De ODRN voert de BRZO-taken uit voor landsdeel Oost. De planning is dat het personeel van de provincie Overijssel, dat met de BRZO taak belast is, op 1 januari 2018 in dienst is gekomen van de ODRN. In de begroting 2018 is hiermee nog geen rekening omdat er nog geen sluitende financiële afspraken zijn gemaakt. De begroting zal hierop t.z.t. nog op moeten worden gewijzigd. De BRZO taak wordt in 2018 vanuit een gezamenlijk opgesteld programma voor Gelderland en Overijssel uitgevoerd. In die zin is de aanpak van de taken voor landsdeel Oost geharmoniseerd met de aanpak die al voor de provincie Gelderland bestond. De ODRN is ook in 2018 verantwoordelijk voor het Impuls-programma onderdeel Vergunningverlening. Dit programma zal in 2018 programmatisch worden uitgevoerd.
Outputgericht werken Gelders stelsel.
De ODRN werkt vanaf 2016 outputgericht op producten die door de opdrachtgevers in onze eigen regio worden gevraagd. In 2018 zijn alle werkzaamheden, dus ook
werkzaamheden die de ODRN buiten de eigen regio verricht, opgenomen in de producten en dienstencatalogus. Daarmee worden ook de werkzaamheden die de ODRN verricht ten behoeve van het Gelders stelsel outputgericht gefinancierd. Overigens is bij de uitvoering van nogal wat producten, in het kader van de complexe vergunningverlening, sprake van verrekening tegen werkelijk bestede uren of zoals de ODRN dat noemt: tegen nacalculatie.
8
Kwaliteitscriteria VTH Organisatie en Personeel
De Wet VTH en de inmiddels vastgestelde provinciale en gemeentelijke bijbehorende verordeningen verplichten de ODRN om te voldoen aan in de wet vastgestelde
kwaliteitscriteria. Wij zijn kritisch op onze uitvoeringscyclus. Bewaking van de kwaliteit van onze organisatie en de daarbinnen afgesproken werkwijzen zijn belangrijk. Duurzaamheid van een uitstekende aanpak van ons primair proces, werken met goede en reële
vastgestelde programma's en een gegarandeerde kwaliteit van werken zijn ons uitgangspunt.
De ODRN voldoet in 2018 aan de procescriteria die daarvoor zijn opgesteld.
De kwaliteitscriteria zeggen ook iets over de kritieke massa en het opleidingsniveau van de medewerkers. Goed opgeleide medewerkers zijn een must. De kwaliteitscriteria stellen daarover eisen. De eisen die daarvoor zijn gesteld hebben wij vertaal in ons
opleidingsplan. In 2018 voldoet de ODRN aan deze criteria of heeft maatregelen genomen, bijvoorbeeld door afspraken over structurele samenwerking vast te leggen.
Privatisering van het bouwtoezicht
De kwaliteitsborging van het Bouwbesluit bij de private sector is op dit moment nog niet geheel duidelijk. Het oorspronkelijke idee van een duaal stelsel tussen overheid en de
‘markt’ is losgelaten en zal trapsgewijs, volledig naar de private markt gaan. In februari 2017 is de Wet private kwaliteitsborging door de 2e kamer vastgesteld. Naast de besluitvorming in de 1e Kamer moeten de AMvB’s waarin de feitelijke uitwerkingsregels staan, nog worden vastgesteld. Deze uitwerkingsregels bepalen in grote mate de feitelijke impact op de uitvoeringstaak en uitvoeringslast van de ODRN. Naast het wegvallen van taken bij de overheid/ODRN is er sprake van nieuwe taken en wellicht verschuiving van taken. Zodra de inhoud van de AMvB’s bekend is komen wij met nadere voorstellen op welke wijze wij anticiperen op deze verandering.
Energie Toezicht
De partners van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen geven energiebesparing hoge prioriteit. De ODRN is daarom gevraagd om invulling te geven aan energiebesparing bij bedrijven en op die manier een bijdrage te leveren aan de doelstelling van het Gelders Energie Akkoord: realiseer per jaar een besparing van 3,75PetaJoule op provinciaal niveau.
Beoogd wordt dat bij alle bedrijven in 2020 energie-besparende maatregelen zijn geïmplementeerd. De ODRN zorgt ervoor dat alle subsidiemogelijkheden optimaal benut worden, maar ook van de partners wordt een bijdrage verwacht.
Werkplan 2018
De basis voor de uitvoering van de ODRN-taken is het Werkplan 2018. Dit Werkplan wordt samengesteld in nauw overleg met de deelnemers/opdrachtgevers in de ODRN en geeft aan hoe de beschikbare capaciteit voor 2018 zal worden ingezet. Naast de reguliere handhavings- en vergunningentaken worden er ook projecten of thema’s benoemd waar bijzondere aandacht aan zal worden besteed (zie boven). Het is van belang dat dit
9 Werkplan uiterlijk 1 december 2017 beschikbaar is zodat het december 2017 door het Dagelijks Bestuur kan worden vastgesteld. Dit betekent ook dat de
deelnemers/opdrachtgevers tijdig aan moeten kunnen geven waar in 2018 de prioriteiten gezet moeten worden! Goed en volwassen opdrachtgeverschap en juiste kaderstelling zijn immers randvoorwaardelijk voor het werkplan. De ODRN zal tijdig met de opdrachtgevers in gesprek gaan om het werkprogramma 2018 te vullen. Hier ligt nog wel een uitdaging want voor de werkplannen 2017 hadden we ook dit voornemen, maar is het niet gelukt om het werkplan tijdig vast te stellen.
Cultuur
De ODRN is zich er van bewust dat de uitstraling naar de externe omgeving belangrijk is.
De Omgevingswet vraag om een integrale benadering van beslissingen. 27 sectorale wetten worden binnen de omgevingswet bij elkaar gebracht. Initiatiefnemers, bedrijven of burgers , mogen van de dienst verwachten dat er, in verbinding met de initiatiefnemer en zijn omgeving, op een integrale wijze gewerkt wordt en dat besluiten ook duidelijk zijn. Binnen de ODRN hebben diverse medewerkers contacten in die externe omgeving.
Bijvoorbeeld vergunningverleners, toezichthouders en handhavers en juristen. De "tone of voice" vanuit die verschillende invalhoeken zal ook afgestemd moeten zijn. Op dit punt zal er in binnen de organisatie gewerkt worden aan een gezamenlijke cultuur die de
afstemming van die verschillende rollen verbeterd.
Communicatie
In 2018 zullen de communicatie-activiteiten van de ODRN zich meer en meer toespitsen op ontwikkelingen die vanuit de Omgevingswet op ons afkomen: voorlichting richting burgers en bedrijven. Evenals deelname en initiatief tot pilots die rondom samenwerking en participatie worden gestart, samen met onze opdrachtgevers. In het kader van output naar outcome zal 'de klant' nog centraler komen te staan, en moeten passende vormen voor stakeholder-communicatie worden ontwikkeld. Ook digitalisering wordt een speerpunt, waarbij we kijken hoe de ODRN kan bijdragen aan instrumenten in het kader van een VTH-traject, die de communicatie zullen versnellen en vergemakkelijken. Cultuur is daarnaast een belangrijke focus, zowel intern als extern. Adequate
informatievoorziening, eigentijdse middelen en oriëntatie-programma's die getuigen van omgevingsbewustzijn, en omgekeerd: dat de omgeving die de ODRN nodig heeft, ons weet te vinden. In 2018 zal naar alle waarschijnlijkheid ook de slag zijn gemaakt naar een meer front-office ingerichte organisatie, met een grote nadruk op bemiddeling en advisering. Het uitventen en etaleren van expertise is daardoor qua communicatie een punt van bijzondere aandacht.
1.5 Berekening budgettair kader werkplan
Onderstaand wordt het budgettaire kader voor de begroting 2018 berekend. Basis is het budget geraamd in de meerjarenbegroting 2017-2020.
De volgende mutaties zijn aan de orde:
10 Per 1 januari 2017 voert de ODRN de bouwtaken voor de gemeente Beuningen uit. de budgetafspraak hiervoor met Beuningen beloopt 537.000 euro.
Daarnaast hebben we, eveneens per 1 januari 2017, de asbest en bodemtaken van de gemeente Wijchen overgenomen. De budgetafspraak hiervoor bedraagt 93.000 euro.
Ook voor de gemeenten Heumen en Druten voert de ODRN vanaf 2017 de asbesttaak uit.
de budgetafspraak hiervoor is 18.000 euro voor de Heumen en PM voor Druten. Met Druten is nog geen definitieve prijsafspraak gemaakt.
Voor extra inspecties ontvangen wij van de gemeente Nijmegen jaarlijks een bedrag van 300.000 euro bovenop het bedrag van het werkplan. In eerste instantie werd dit bedrag steeds a-structureel beschikbaar gesteld en derhalve niet in de begroting geraamd.
Inmiddels is duidelijk dat de gemeente Nijmegen dit bedrag jaarlijks ter schikking stelt en kan het in de begroting worden opgenomen.
Voor 2017 zijn de deelnemersbijdragen [geraamd als verwachte omzet] conform de BRN 2018 gekort met 0,6%.
Als laatste een technische wijziging: In het budget uit de begroting 2017 was ook het budget van 510.000 euro voor alle provinciale NIG [niet inrichting gebonden] taken begrepen. Eind 2016 is besloten dat de kosten van de risicokaart, ad 110.000 euro, wel met de normale werkplan financiering mee kan lopen, maar dat de kosten, ad 400.000 euro, voor luchtkwaliteit en wegverkeerslawaai op een eigen wijze buiten het werkplan om worden gefinancierd. Dit budget wordt nu uit het werkplan gehaald, maar blijft natuurlijk wel als potentiële inkomst binnen de begroting van de ODRN beschikbaar.
Vermeld dient te worden dat door de outputfinanciering de geraamde bijdragen niet meer dan een omzetverwachting zijn:
De ODRN stelt prijs op een transparante verantwoording van de haar ter beschikking staande middelen. Deze budgetberekening toont het verband tussen de oude en de nieuwe meerjarenbegroting aan (MJB 2017-2020 versus MJB 2018-2021) en zorgt er voor dat de begrote budgetten te allen tijde herleid kunnen worden.
De cijfermatige opstelling op totaalniveau voor het werkplan ziet er als volgt uit.
Omschrijving 2017 2018 2019 2020 2021
Meerjarenbegroting 2017-2020 12.183.000 12.183.000 12.183.000 12.183.000 12.183.000 Bouwtaken gemeente Beuningen 537.000 537.000 537.000 537.000 537.000 Asbest- en bodemtaken gemeente Wijchen 93.000 93.000 93.000 93.000 93.000 Asbest taken gemeente Heumen 18.000 18.000 18.000 18.000 18.000
Asbest taken gemeente Druten
Inspecties GN 300.000 300.000 300.000 300.000 300.000
Budget luchtkwaliteit en wegverkeerslawaai -400.000 -400.000 -400.000 -400.000 -400.000
Subtotaal werkplan 12.731.000 12.731.000 12.731.000 12.731.000
korting 0,6% vlgs. BRN 2018 76.000 76.000 76.000 76.000
Totaal werkplan begroting 2018-2021 12.655.000 12.655.000 12.655.000 12.655.000
11 Voor een specificatie van de verwachte bijdrage per deelnemer wordt verwezen naar de bijlage 5.1.
12
2. Programma’s
Uitvoering passend bij visie en missie
In de visie en missie van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen is aangegeven dat de opgedragen taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving zodanig worden uitgevoerd dat deze dienstbaar zijn aan een veilige fysieke leefomgeving. Hierbij vindt de uitvoering plaats op kwalitatief goed niveau, efficiënt en met oog voor de klant.
Extra aandacht wordt hierbij gegeven aan de risicovolle (bedrijfs)activiteiten in het kader van het toezicht op majeure risicobedrijven (o.a. BRZO) en de vergunningverlening bij complexe bedrijven.
Uit te voeren taken
Door de deelnemers is de uitvoering van de milieu taken in het kader van toezicht, handhaving en vergunningverlening op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en daarmee samenhangende regels neergelegd bij de
Omgevingsdienst Regio Nijmegen. Daarnaast hebben de gemeenten Nijmegen, Berg en Dal, Beuningen en de Provincie Gelderland het volledige Wabo-pakket ingebracht. De gemeente Nijmegen en de gemeente Berg en Dal hebben daarnaast ook de
vergunningverlenende en handhavende taken op het terrein van de Huisvestingswet, Leegstandswet en (deels) de APV ingebracht. In het kader van het Gelders stelsel van omgevingsdiensten zal binnen de ODRN de vergunningverlening voor complexe bedrijven uit de hele provincie plaats vinden. Op basis van landelijke afspraken over BRZO zullen de Wabo taken bij majeure risicobedrijven voor landsdeel Oost (Gelderland + Overijssel) onder verantwoordelijkheid van de ODRN plaats vinden.
Prestatie indicatoren
In deze begroting zijn in beperkte mate prestatie indicatoren opgenomen. Deze zijn besproken met de deelnemers en zijn opgenomen in de werkplannen. Mede aan de hand van deze indicatoren kan het functioneren van de ODRN worden beoordeeld. Uiteraard is hierbij ook maatwerk mogelijk per deelnemer. Daarnaast is het van belang dat op individuele dossiers maatwerk wordt geleverd. Het zal hier vooral gaan om situaties die bestuurlijk gevoelig en/of technisch inhoudelijk of juridisch complex zijn.
Beleidskaders
Bij de uitvoering van de taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving gelden, naast wat wettelijk is voorgeschreven, de beleids- en/of
toetsingskaders die worden ingebracht door de partners. Steeds zal beoordeeld worden in hoeverre er verschillen zitten in deze beleidskaders (bijv. het handhavingsbeleid,
beleidsvisies op basis van Externe Veiligheid, Bibob beleid) van de partners en zullen voorstellen gedaan worden hoe met deze verschillen om te gaan.
13 Ontwikkelingen
De wet- en regelgeving is dynamisch. Het is van belang om tijdig in te spelen op
veranderingen voor onszelf maar ook voor de partners. Deze veranderingen kunnen plaats vinden op gemeentelijk niveau (bijv. handhavingsbeleid of gemeentelijk Wabo-beleid), provinciaal niveau (bijv. provinciaal geurbeleid), nationaal niveau (bijv. Omgevingswet) of het Europese niveau (bijv. wijzigingen op het gebied van luchtkwaliteit).
Indeling en opzet programma’s
De programma’s zijn naast een algemene omschrijving, ingericht met de 3 W’s vragen:
Wat willen we bereiken?
Wat gaan we er voor doen?
Wat mag het kosten?
Onder “wat willen we bereiken” is een eerste aanzet gemaakt met het opnemen van prestatie indicatoren. Bij “wat mag het kosten” zijn naast de lasten ook de bijdragen van de deelnemers/opdrachtgevers geraamd. De programma’s vergunningverlening en vergunningverlening t.b.v. het stelsel zijn samengevoegd.
Met de indeling van de programma’s beogen we de financiële inzichtelijkheid van het totale takenpakket zo goed mogelijk in beeld te brengen, te kunnen ramen en voor straks in de jaarrekening te kunnen verantwoorden.
2.1 Programma Vergunningverlening
Omschrijving
Op het gebied van Vergunningverlening wordt er een diversiteit aan producten geleverd:
o Omgevingsvergunningen: regulier en uitgebreid betreffende bouwen, milieu, brandveiligheid, aanleggen en alles wat verder onder de Wabo valt.
o Afhandeling meldingen: milieu (o.a. activiteitenbesluit), brandveilig gebruik, slopen.
o Adviezen in het kader van ontwikkeling bouwprojecten (toepassing Bouwbesluit, aanpasbaar en toegankelijk bouwen).
o Vergunningen op basis van Huisvestingswet, Leegstandswet en APV.
o Adviezen op milieuaspecten die geen onderdeel uitmaken van een vergunningprocedure.
o Vergunningverlening in de vorm van adviezen voor het onderdeel milieu bij complexe bedrijven t.b.v. het Gelders stelsel.
Opdrachtgevers voor deze producten zijn de regiogemeenten, de Provincie Gelderland en de omgevingsdiensten in het Gelders Stelsel.
14 De diversiteit van producten en opdrachtgevers levert de volgende onderverdeling in deelprogramma’s op:
a. Wabo-Briks vergunningverlening in de regio b. Wabo-milieu vergunningverlening in de regio
c. Milieuadvisering (niet verbonden aan vergunningprocedures) d. Vergunningverlening t.b.v. het stelsel
Deelprogramma d bestond tot 2016 als zelfstandig programma. Het is nu als
deelprogramma opgenomen omdat de werkzaamheden nauwe samenhang vertonen met deelprogramma b en om een integrale Wabo-samenwerking te bevorderen.
Wat willen we bereiken?
o In 2018 maken we een verdere verdiepingsslag in de kwaliteit van de geleverde producten. Er wordt momenteel een nieuwe kernset van kritische prestatie- indicatoren [KPI’s] voor het Gelders Stelsel gemaakt. De indicatoren worden in onderstaande tabel weergegeven.
o We zorgen ervoor dat de vergunningsaanvragen binnen de daarvoor afgesproken termijn worden afgehandeld.
o We voorkomen dat een vergunning ’van rechtswege’ wordt verleend.
o We zorgen ervoor dat de vergunningen kwalitatief goed zijn om in een eventuele juridische procedure overeind te blijven.
o We leveren kwalitatief goede adviezen op milieuaspecten op verzoek van onze opdrachtgevers.
o We leveren deze adviezen tijdig conform afspraken
o We zorgen ervoor dat vergunningaanvragen van complexe bedrijven in
Gelderland binnen de daarvoor afgesproken termijnen worden behandeld voor wat betreft het onderdeel milieu. Dit betekent dat tijdig het vergunningsadvies geleverd wordt aan de Omgevingsdienst die het mandaat heeft voor de vergunning.
Indicatoren realisatie doelstelling
Vergunningverlening 2016 2017 2018 2019 2020 2021
% Wabo vergunning aanvragen binnen wettelijke termijn ten opzichte van alle Wabo vergunningaanvragen
Nog niet voor alle partners gezamenlijk bepaald
80% 90% 90% 90% 90%
% actuele omgevings-
vergunningen milieu ten opzichte van alle omgevingsvergunningen milieu in het inrichtingenbestand
Nog niet voor alle partners gemeten
80% 80% 80% 80% 80%
% actuele milieumeldingen bij een controle ten opzichte van alle gecontroleerde milieumeldingen
Nog niet voor alle partners gemeten
70% 70% 70% 70%
15
Wat gaan we er voor doen?
We zorgen ervoor dat de vergunningverlening wordt uitgevoerd door medewerkers die voldoen aan de kwaliteitscriteria.
Het vergunningenprogramma is vooral vraaggestuurd. Bij een toename van de vraag om vergunningen zorgen we ervoor dat, binnen de financiële mogelijkheden, extra personeel wordt ingezet zodat we op tijd kunnen leveren.
Bij advisering op milieuaspecten zorgen we ervoor dat de specialisten voldoen aan de kwaliteitscriteria om op de diverse aspecten te adviseren. Het betreft bijvoorbeeld adviezen op het gebied van bodem, lucht & geur, geluid, externe veiligheid en bijdragen aan bestemmingsplanparagrafen.
Voor de uitvoering van de complexe vergunningverlening wordt samengewerkt met de 6 andere Omgevingsdiensten in Gelderland. De werkwijze is in hoofdlijn zodat de ODRN de vergunning opstelt en deze als een advies aanbiedt aan de andere Omgevingsdienst. Deze dienst (of haar één van haar partners) heeft het mandaat om de vergunning namens het bevoegd gezag te tekenen en te verzenden. Deze werkwijze is redelijk ingewikkeld en we zorgen dan ook voor een goede afstemming en overleg met de andere Omgevingsdienst.
Verwachte ontwikkelingen
De kwaliteitsborging van het Bouwbesluit bij de private sector is op dit moment nog niet geheel duidelijk. Het oorspronkelijke idee van een duaal stelsel tussen overheid en de
‘markt’ is losgelaten en zal trapsgewijs, volledig naar de private markt gaan. In februari 2017 is de Wet private kwaliteitsborging door de 2e kamer vastgesteld. Naast de besluitvorming in de 1e Kamer moeten de AMvB’s waarin de feitelijke uitwerkingsregels staan, nog worden vastgesteld. Deze uitwerkingsregels bepalen in grote mate de feitelijke impact op de uitvoeringstaak en uitvoeringslast van de ODRN. Naast het wegvallen van taken bij de overheid/ODRN is er sprake van nieuwe taken en wellicht verschuiving van taken. Zodra de inhoud van de AMvB’s bekend is komen wij met nadere voorstellen op welke wijze wij anticiperen op deze verandering.
Met het in werking treden van de 4e tranche van het Activiteitenbesluit in 2016 is een aantal inrichtingen in de regio meldingsplichtig geworden in plaats van vergunningsplichtig op het gebied van milieu. Het effect op het aantal vergunningsplichtige complexe
inrichtingen is beperkt. De verwachting is dat het aantal vergunningsplichtige inrichtingen op het gebied milieu komende jaren stabiel blijft. Jaarlijks wordt het inrichtingenbestand geactualiseerd.
Er vinden regelmatig beperkte wijzigingen in het takenpakket van de ODRN plaats.
Daarmee is nog steeds een toename in het aantal adviesverzoeken vanuit de opdrachtgevers te verwachten.
16
Financiële gegevens
wat mag het kosten? Lasten Baten Saldo
2018 2018 2018
Programmaplan
Programma 1 Vergunningverlening 4.663.500 6.426.500 -1.763.000 Overzicht
Algemene dekkingsmiddelen
Overhead 1.763.000 1.763.000
Heffing vennootschapsbelasting
Saldo van lasten en baten 6.426.500 6.426.500 0
Toevoegingen/onttrekkingen aan de reserves
Resultaat programma 6.426.500 6.426.500 0
Toelichting financiën
De geraamde kosten van vergunningverlening zijn gebaseerd op de werkelijke kosten uit het jaarverslag 2016 die vervolgens zijn geëxtrapoleerd naar het begrotingsjaar 2018.De raming is inclusief de kosten van complexe vergunningverlening en vergunningverlening voor BRZO bedrijven.
17
2.2 Programma Handhaving en Toezicht
Omschrijving
De controles en het toezicht in het kader van de milieuregelgeving vinden plaats voor alle deelnemers van de ODRN. De controles op het gebied van bouwen, slopen etc. vinden plaats voor de gemeente Nijmegen, de gemeente Berg en Dal en voor de provincie Gelderland.
Wat willen we bereiken?
In samenspraak met de deelnemers aan de ODRN is een werkplan opgesteld. Dit werkplan willen we uitvoeren conform afspraak. Daarnaast willen we de VTH taken goed en
slagvaardig vormgeven, waardoor het naleefgedrag wordt verbeterd. Gemelde milieu- en bouwklachten willen we snel en adequaat in behandeling nemen. In 2018 maken we een verdere verdiepingsslag in de kwaliteit van de geleverde producten. Er wordt momenteel een nieuwe kernset van kritische prestatie-indicatoren (KPI’s) voor het Gelders Stelsel gemaakt. De indicatoren worden in onderstaande tabel weergegeven.
Wat gaan we er voor doen?
De beschikbare milieuhandhavingscapaciteit zal planmatig worden ingezet. Enerzijds voor het uitvoeren van de geplande milieucontroles, anderzijds voor de uitvoering van een aantal projecten (zowel regionaal als provinciaal binnen het stelsel). Binnen het stelsel is dat in ieder geval het ketentoezicht bij de gezamenlijk afgesproken branches (maximaal
Indicatoren realisatie doelstelling
2016 2017 2018 2019 2020 2021
1. Geplande bezoekfrequentie Wabo
gerealiseerd 106% 90% 90% 90% 90% 90%
2. Controlebevindingen dat binnen drie weken na het controlebezoek aan de
inrichtinghouder is verzonden 89% 85% 85% 85% 85% 85%
3. Klachten binnen 1 week in
behandeling 88% 100% 100% 100% 100% 100%
4. Hercontroles uitgevoerd en gerapporteerd n.a.v.
waarschuwingsbrief binnen vier weken
na afloop hersteltermijn / -datum Niet
gemeten 75% 75% 75% 75% 75%
5. Lasten onder dwangsom binnen vier weken na verstrijken
begunstigingstermijn gecontroleerd
Niet
gemeten 85% 85% 85% 85% 85%
18 drie) en de Gelderse handhavingsweek. Daarnaast worden nog een aantal aanvullende projecten benoemd. Binnen de regio worden de Vierdaagseweek en de
eindejaarscontroles bij vuurwerkverkooppunten projectmatig aangepakt.
Inspectie op de uitvoering van bouwplannen vindt plaats voor bouwwerken waarvoor een omgevingsvergunning is verstrekt. De frequentie van het toezicht wordt bepaald door het handhavingsbeleid van de opdrachtgevers en zal variëren afhankelijk van de aard van het bouwwerk. Indien hiervoor aanleiding is zal er steekproefsgewijs of themagericht toezicht worden gehouden op de bestaande bebouwing. Ook zal toezicht worden gehouden met het oog op illegale bouw, op voorschriften betrekking hebbende op slopen van een bouwwerk (inclusief asbestverwijdering) en het plaatsen van reclame. Bij overtredingen zal het bestuursrechtelijke instrumentarium worden aangewend om de overtreding te beëindigen.
Medewerkers zullen ook in 2018 opleidingen volgen in het kader van de kwaliteitscriteria.
Verwachte ontwikkelingen
In 2018 zullen de effecten van de wet kwaliteitsborging voor het bouwen duidelijk worden. Tevens komt er meer inzicht in de gevolgen van de Omgevingswet.
Financiële gegevens
wat mag het kosten? Lasten Baten Saldo
2018 2018 2018
Programmaplan
Programma 2 Toezicht en handhaving 2.406.800 3.317.800 -911.000 Overzicht
Algemene dekkingsmiddelen
Overhead 911.000 911.000
Heffing vennootschapsbelasting
Saldo van lasten en baten 3.317.800 3.317.800 0
Toevoegingen/onttrekkingen aan de reserves
Resultaat programma 3.317.800 3.317.800 0
Toelichting financiën
De geraamde kosten van toezicht en handhaving zijn gebaseerd op de werkelijke kosten uit het jaarverslag 2016 die vervolgens zijn geëxtrapoleerd naar het begrotingsjaar 2018.
19
2.3 Programma BRZO
Omschrijving
De ODRN is aangewezen als één van de 6 Omgevingsdiensten in Nederland die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de WABO taken bij de majeure risico bedrijven (BRZO of IPPC categorie 4 Richtlijn industriële emissies). De ODRN zal die taken uitvoeren voor de bedrijven in landsdeel Oost (Overijssel en Gelderland). Het gaat hierbij momenteel om 60 bedrijven, waarvan 43 gelegen in Gelderland en 17 in Overijssel. De ODRN is verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving.
Wat willen we bereiken?
De provincies hebben als ambitie aangegeven dat de provincie de bestuurslaag is die excelleert in het uitvoeren van de VTH taken bij de majeure risico bedrijven en daardoor zorg draagt voor een veilige en gezonde leefomgeving. Daarvoor zijn de volgende doelen gesteld:
o Uitvoering van toezicht en handhaving majeure risico bedrijven.
o Inzet op kwalitatief hoogwaardige vergunningverlening, toezicht en handhaving o Transparante sturing en verantwoording.
o Samenwerking met partnerszoals ILT, SZW, OM en de veiligheidsregio's.
o Pro-actief in beleidsontwikkeling en wetgeving.
o Vanuit de nabijheid van de bedrijven en burgers, waar gekwalificeerde Brzo- Omgevingsdiensten de VTH-taken uitvoeren.
o Medewerkers worden vanuit de zes Brzo-Omgevingsdiensten aangestuurd die functioneren als zijnde één organisatie.
Indicatoren * Realisatie Doelstelling
2016 2017 2018 2019 2020 2021
1. Aantal gerealiseerde Brzo controles
91% 100% 100% 100% 100% 100%
2. Geplande Wabo controles gerealiseerd
107 90% 90% 90% 90% 90%
3. Onaangekondigde controles Wabo op veiligheidsaspecten
60% 60% 60% 60% 60%
4. Inspectierapportages binnen 8 weken na het
controlebezoek aan bedrijf
verzonden 90% 90% 90% 90% 90%
20
*Deze indicatoren staan in de DVO van de provincie Gelderland.
Wat gaan we er voor doen?
Naast de in de tabel genoemde (administratieve) controles zullen we ook een bijdrage leveren aan de overige doelen die zijn gesteld. Tezamen met de overige vijf BRZO
omgevingsdiensten in Nederland, leveren de medewerkers van de ODRN een substantiële bijdrage in diverse deelprojecten.
Verwachte ontwikkelingen
De realisatie van de provinciale ambities op gebied van VTH bij majeure risico bedrijven, is weggezet in een meerjarenprogramma dat loopt tot 2019. De komende jaren zullen de diverse deelproject resultaten worden opgeleverd en geïmplementeerd binnen de ODRN.
Financiële gegevens
wat mag het kosten? Lasten Baten Saldo
2018 2018 2018
Programmaplan
Programma 3 BRZO toezicht 570.000 785.000 -215.000
Overzicht
Algemene dekkingsmiddelen
Overhead 215.000 215.000
Heffing vennootschapsbelasting
Saldo van lasten en baten 785.000 785.000 0
Toevoegingen/onttrekkingen aan de reserves
Resultaat programma 785.000 785.000 0
Toelichting Financiën
De geraamde kosten van toezicht en handhaving zijn gebaseerd op de werkelijke kosten uit het jaarverslag 2016 die vervolgens zijn geëxtrapoleerd naar het begrotingsjaar 2018.
De kosten van vergunningverlening BRZO zijn begrepen in de raming onder programma 1 vergunningverlening.
21
2.4 Programma advisering en bijzondere opdrachten
Omschrijving
Advisering:Voor diverse opdrachtgevers verzorgen we de juridische advisering op het gebied van het omgevingsrecht. Het gaat hierbij om het bijdragen aan de juiste juridische inkadering van het door opdrachtgevers ontwikkelde beleid, zodat de op basis van dit beleid te nemen besluiten een goede juridische basis hebben. Daarnaast voeren wij op basis van dit programma de juridische bezwaar- en beroepsprocedures voor diverse opdrachtgevers.
Bijzondere opdrachten:Opdrachten al dan niet in projectvorm, met of zonder intern of extern budget die programma overstijgend zijn worden hier verantwoord.
Wat willen we bereiken?
Advisering: Als zich knelpunten in de uitvoering aandienen wordt aangegeven hoe hiermee kan worden omgegaan. In de uitvoeringspraktijk lopen wij soms tegen juridische onduidelijkheden aan in regelgeving en beleid van opdrachtgevers. Wij melden dit aan opdrachtgevers en dragen daarvoor verbetervoorstellen aan.
Bijzondere Opdrachten: Inzicht geven in de bijzondere projecten, processen en bijzondere opdrachten binnen de ODRN.
Wat gaan we er voor doen?
Advisering: Voor de advisering zorgen we voor voldoende kwalitatief goed geschoold personeel. We zorgen ervoor dat we de ontwikkelingen op juridisch gebied verwerkt worden in onze adviezen. Een belangrijk voorbeeld daarbij is dat wij opdrachtgevers actief informeren over de gevolgen van veranderende wet- en regelgeving op het terrein van het omgevingsrecht zoals de (nieuwe) wet Omgevingswet en de Wet Verbetering Toezicht en Handhaving.
Bijzondere opdrachten: Bijzondere opdrachten kunnen voortvloeien uit specifieke wensen en ontwikkelingen bij opdrachtgevers of het Gelders Stelsel van
Omgevingsdiensten. Zo worden wij op dit moment gevraagd actief mee te denken en bij te dragen aan de wijze waarop het Tijdelijk Anders Bestemmen/Gebruiken binnen de gemeente Nijmegen vorm en inhoud kan worden gegeven.
Verwachte ontwikkelingen
Op basis van de nieuwe wet VTH zullen door opdrachtgevers kwaliteitscriteria moeten worden vastgesteld waarin wij zullen dienen te voldoen. Vanzelfsprekend zullen deze kwaliteitscriteria gevolgen hebben voor de wijze waarop wij onze taken uitvoeren.
22 Daarnaast zullen de ontwikkelingen met betrekking tot de Omgevingswet grote gevolgen gaan hebben voor onze uitvoeringspraktijk. Naar verwachting zal de Omgevingswet in 2019 ingevoerd worden en i.o.m. opdrachtgevers zullen wij kijken of in dat kader pilots uitgevoerd kunnen worden.
Financiële Gegevens
wat mag het kosten? Lasten Baten Saldo
2018 2018 2018
Programmaplan
Programma 4 advisering en bijzondere
opdrachten 2.229.700 3.375.700 -1146.000
Overzicht
Algemene dekkingsmiddelen
Overhead 1.146.000 1.146.000
Heffing vennootschapsbelasting
Saldo van lasten en baten 3.375.700 3.375.700 0
Toevoegingen/onttrekkingen aan de reserves
Resultaat programma 4.175.700 4.175.700 0
Toelichting financiën
De geraamde kosten van advisering en bijzondere opdrachten zijn gebaseerd op de werkelijke kosten uit het jaarverslag 2016 die vervolgens zijn geëxtrapoleerd naar het begrotingsjaar 2018. Daarnaast zijn hier geraamd:
omschrijving bedrag
Provincie Gelderland o.b.v. opdrachten de NIG taken 400.000
Diverse opdrachten 500.000
Subsidies 350.000
Totaal 1.250.000
23
3. Financiële begroting 2018
3.1 Inleiding
In dit hoofdstuk wordt de financiële begroting van de ODRN weergegeven.
3.2 Uitgangspunten
De basis voor deze begroting is de eerder vastgestelde begroting 2017. Voor de samenstelling van de begroting 2018 zijn de regionale begrotingsuitgangspunten aangehouden: In de regio Nijmegen worden door de gezamenlijke portefeuillehouders Financiën (ook bekend als regionale adviesfunctie) de regionale begrotingsrichtlijnen opgesteld. Deze richtlijnen dienen door alle gemeenschappelijke regelingen waar gemeenten in participeren uit de regio Nijmegen in acht te worden genomen.
In BRN 2018 wordt gesproken over een indexpercentage dat op de gemeentelijke bijdrage gehanteerd dient te worden. Voor 2018 is dit percentage berekend op [negatief] -/- 0,6%.
De deelnemersbijdragen zijn in deze begroting hiermee gekort. Dit betekent dat de deelnemers minder producten af kunnen nemen want door de verwachte prijsstijging in 2018 worden de ODRN producten duurder.
In deze begroting is aan de lastenkant gerekend met een reële prijs en salarisstijging van 1,22%. Het verschil tussen de verwachte stijging en de opgelegde korting ad 233.000 euro is in mindering gebracht op de flexibele schil.
o De salariskosten zijn gebaseerd op het maximum van de schaal van de inbreng.
o De lasten zijn ten opzichte van 2017 geïndexeerd met 1,22% voor compensatie prijsstijgingen.
o De deelnemersbijdragen zijn conform de BRN 2018 richtlijnen gekort met 0,6%.
o De begroting is zonder kostprijsverhogend BTW-effect. De ODRN factureert naar de
deelnemers inclusief BTW, waarna de deelnemers deze BTW kunnen declareren bij het BTW compensatiefonds.
o De bijdrage aan de programmatische bovenregionale taken van de omgevingsdiensten De Vallei, Rivierenland en Veluwe en IJssel (afspraken van het Gelders Stelsel) zijn verwerkt op basis van de opgave van de desbetreffende dienst.
o Er zijn geen materiële budgetten van het primair proces geraamd. Dit betreft proceskosten, onderzoeks- en advieskosten en publicatiekosten. Voor de laatste is dat correct omdat de publicatiekosten voor rekening van de deelnemers blijven (bevoegd gezag). Eventueel optredende proceskosten en onderzoeks- en advieskosten dienen rechtstreeks door desbetreffende deelnemer betaald te worden omdat de budgetten daarvoor zijn
24 achtergebleven bij de deelnemers.
o Er is geen post onvoorzien geraamd.
3.3 Bijdragen: outputgericht
Deze ODRN begroting is gebaseerd op outputfinanciering. Sedert 2016 betalen de deelnemers in de ODRN op basis van geleverde prestaties. De basis van het outputmodel is de Producten en Diensten Catalogus (PDC) gecombineerd met het
datamanagementsysteem WRS.
Ter voorkoming van liquiditeitsproblemen binnen de ODRN wordt gewerkt met een voorschot per kwartaal dat wordt verrekend met de werkelijke kosten na afloop van enig kwartaal.
Door het vroege tijdstip van samenstelling van deze begroting is het ramen van een onderbouwde omzet niet mogelijk en is de omzet niet meer dan een verwachting gebaseerd op de begroting van T-1 gecorrigeerd met de eerder, onder berekening budgettair kader, genoemde mutaties.
3.4 Financiële meerjarenbegroting
Onderstaand is de financiële meerjarenbegroting opgenomen, die vervolgens per
onderdeel wordt toegelicht. De vermelde cijfers voor de jaarrekening zijn onverkort uit de jaarrekening 2016 overgenomen. De cijfers van de begroting 2017 zijn die van de
primitieve, oorspronkelijke, begroting. Een wijziging van de begroting 2017 heeft nog niet plaatsgevonden
Het overgrote deel van de materiële kosten wordt ingekocht bij de gastheer de gemeente Nijmegen. De bedragen voor deze dienstverlening liggen vast in de gesloten
dienstverleningsovereenkomst en passen met inachtneming van de mutaties o.a. als gevolg van een hogere personele formatie, binnen de in deze begroting geraamde materiële budgetten.
25 Overzicht van de lasten en baten
lasten
nr. Omschrijving jaarrekening begroting begroting begroting begroting begroting
2016 2.017 2018 2019 2020 2021
1 Salariskosten 7.719.411 8.417.000 8.838.000 8.838.000 8.838.000 8.838.000
2 Opleidingskosten 154.368 170.000 176.700 176.700 176.700 176.700
3 Inhuur 3.337.121 0 1.922.000 1.652.000 1.652.000 1.652.000
4 Piofah taken gastheer 1.132.116 1.101.000 1.115.000 1.115.000 1.115.000 1.115.000
5 Kapitaallasten 234.527 399.000 399.000 399.000 399.000 399.000
6 Overige materiele kosten 1.313.606 1.180.000 1.304.300 1.304.300 1.304.300 1.304.300 7 Bijdrage regionaal stelsel 140.256 145.000 150.000 150.000 150.000 150.000 Subtotaal lasten 14.031.404 11.412.000 13.905.000 13.635.000 13.635.000 13.635.000
8 Uitbestedingsbudget provincie 149.000 0 0 0 0
9 Stelpost BRZO en RIE-4 622.000
Totaal lasten 14.031.404 12.183.000 13.905.000 13.635.000 13.635.000 13.635.000
baten
nr. Omschrijving jaarrekening begroting begroting begroting begroting begroting
2016 2.017 2018 2019 2020 2021
10 Baten bovenregionale taken 1.410.344 1.520.900 1.512.100 1.512.100 1.512.100 1.512.100
11 Omzetverwachting voor de
Gemeente Beuningen 293.042 498.200 1.029.000 1.029.000 1.029.000 1.029.000
Gemeente Druten 347.651 381.600 379.300 379.300 379.300 379.300
Gemeente Berg en Dal 1.459.327 1.408.200 1.399.800 1.399.800 1.399.800 1.399.800
Gemeente Heumen 133.102 204.300 221.000 221.000 221.000 221.000
Gemeente Nijmegen 4.830.455 5.003.700 5.271.900 5.271.900 5.271.900 5.271.900
Gemeente Wijchen 353.141 419.500 509.400 509.400 509.400 509.400
Provincie Gelderland, reguliere bijdrage 2.059.561 1.252.600 2.332.500 2.332.500 2.332.500 2.332.500
Provincie Gelderland, BRZO en RIE 4 984.000 0
Subtotaal baten werkplan 10.886.642 11.673.000 12.655.000 12.655.000 12.655.000 12.655.000 12 Provincie Gelderland NIG taken 345.243 510.000 400.000 400.000 400.000 400.000
13 Diverse opdrachten 1.272.212 500.000 500.000 500.000 500.000
14 Subsidies 385.895 350.000 80.000 80.000 80.000
15 Onderhanden werk 1.235.000
Vrijval voorziening reiskosten 120.000
Totaal baten 14.244.974 12.183.000 13.905.000 13.635.000 13.635.000 13.635.000
Onttrekking aan de reserves 325.000
Rekening-/begrotingssaldo -538.570 0 0 0 0 0
26
3.5 Toelichting op de begrotingsposten
1.Salariskosten
De geraamde salariskosten zijn volgens onderstaande berekening tot stand gekomen.
Salariskosten 2017 2018 2019 2020 2021
Raming begroting 2017 8.417.000 8.417.000 8.417.000 8.417.000 8.417.000
Mutaties:
a. Wegens bouwtaken Beuningen:
-Overgekomen personeel 407.000 407.000 407.000 407.000 407.000
-Vacatureruimte 60.000 60.000 60.000 60.000 60.000
b. Asbest en bodemtaak Wijchen 60.000 60.000 60.000 60.000 60.000
c. Asbest taak Heumen 18.000 18.000 18.000 18.000 18.000
Subtotaal 8.962.000 8.962.000 8.962.000 8.962.000
Prijscompensatie 2017 109.000 109.000 109.000 109.000
Subtotaal 9.071.000 9.071.000 9.071.000 9.071.000
Af: verlaging flexibele schil 233.000 233.000 233.000 233.000 Raming begroting 2018 8.838.000 8.838.000 8.838.000 8.838.000
Toelichting op de mutaties:
a. Betreft uitbreiding van de formatie met medewerkers die overgekomen zijn van de gemeente Beuningen. Heeft verband de uitvoering van de bouwtaken voor de gemeente Beuningen. Daarnaast is ook nog een klein bedrag aan vacatureruimte overgekomen specifiek bedoelt voor welstand, constructie en plantoetsing.
b. Betreft uitbreiding van de formatie. 1 medewerker is vanuit de gemeente Wijchen overgekomen.
c. uitbreiding vacatureruimte bedoelt voor de uitvoering van de asbesttaken.
De verlaging van de flexibele schil is het verschil tussen de geraamde reële prijsstijging van 1,22% en het percentage [-/- 0,6%] waarmee conform de BRN 2018 de bijdragen verlaagd dienen te worden.
2. Opleidingskosten
Evenals in de vorige begrotingen is in de begroting 2018 voor opleidingen 2% van de loonsom geraamd.
27 3.Inhuur
In tegenstelling tot eerdere begrotingen is nu wel een bedrag aan inhuur geraamd waardoor de verschillen met een jaarrekening niet meer zo gigantisch zijn. Opgemerkt wordt dat er ten laste van dit inhuur budget pas uitgaven worden gedaan nadat er aan de opbrengstenkant daadwerkelijke zekere extra inkomsten ontstaan. In die zin is dit dus geen normaal taakstellend inhuurbudget. De hoogte is als volgt bepaald:
omschrijving bedrag
geraamde inkomsten begroting 2018 13.905.000 geraamde lasten exclusief inhuurbudget 11.983.000
geraamd budget 1.922.000
4. Piofah taken gastheer
Verwerkt is de prijscompensatie waardoor een iets hoger bedrag wordt geraamd.
5. Kapitaallasten
De ODRN doet investeringen in huisvesting en ICT van de organisatie. De investeringen worden annuïtair afgeschreven om een gelijkblijvende kapitaallast te krijgen. De
afschrijvingstermijn voor de investeringen is: nr. 1 = 10 jaar, nr. 2 = 5 jaar en voor nr. 3 = 3 jaar. Deze investeringen hebben de volgende opbouw:
Investering Bedrag Kapitaallast
1. Inrichting (meubilair, vloerbedekking etc.) 1.000.000 130.000
2a. ICT Applicaties 400.000
2b. ICT Integraal systeem Gelderland 430.000
2c. ICT Servers 50.000 203.000
3. ICT Pc’s, laptops, tablets, printers 180.000 66.000
Totaal 2.060.000 399.000
6. Overige materiele kosten
Geraamd zijn hier de materiele kosten die wij afnemen van de gastheer. Dit betreft o.a.de kosten van de salarisadministratie, bedrijfszorg, huur kantoorpand, schoonmaak
bewaking, energiekosten, kosten reprografie, ICT kosten en telefoonkosten. Daarnaast
28 worden hier ook nog enkele kosten geraamd die niet via de gastheer worden afgenomen.
Dit betreft o.a. de kosten van abonnementen, reis- en verblijfkosten en overige.
7. Bijdrage regionaal stelsel
In het Gelders stelsel van omgevingsdiensten zijn er programmatische bovenregionale taken belegd bij 3 OD’s, te weten De Vallei, Rivierenland en Veluwe en IJssel. In totaal 9 fte. De ODRN betaalt hiervoor uiteraard een bijdrage.
8. Uitbestedingsbudget provincie
Voor de provincie is naast de kosten van een drietal fte voor de specialistische taken en medewerker risicokaart een uitbestedingsbudget opgenomen. De verrekening van de kosten gaat op basis van werkelijk gemaakte kosten waarvoor de provincie eerst een opdracht geeft. Dit budget is ten behoeve van de inzichtelijkheid voortaan onder het inhuurbudget opgenomen.
9. Stelpost BRZO RIE-4
Uit begroting 2017:Per 1 januari 2016 is het bevoegd gezag van de BRZO bedrijven gewijzigd. De verschuiving naar de provincie heeft gevolgen voor de begroting van de ODRN. Door de provincie Gelderland is voor de BRZO en RIE-4 werkzaamheden meer budget geraamd (+984.000 euro). Enerzijds ter compensatie van het wegvallen van het Nijmeegse budget (-87.000) en anderzijds omdat wij van vanuit het stelsel (bovenregionale baten) geen bijdragen voor BRZO werkzaamheden meer ontvangen (-275.000 euro). Per saldo zou de ODRN maximaal 622.000 euro meer budget kunnen ontvangen van de provincie, maar omdat op dit moment nog niet duidelijk hoe, of en voor hoeveel dit budget wordt ingezet is dit saldo als stelpost in de begroting is opgenomen.
Inmiddels is er wel duidelijkheid over het extra budget van 622.000 euro: het is toegevoegd aan het werkplan en de geraamde omzetverwachting bij de provincie is hiermee verhoogd.
10. Baten bovenregionale taken
Betreft baten op de taken complexe vergunningverlening die de ODRN boven regionaal verricht ontvangen voor de omgevingsdiensten binnen het Gelders stelsel. De Raming is ten opzichte van de begroting 2016 verlaagd omdat de kosten van de BRZO taken voortaan voor rekening van de provincie worden uitgevoerd. In 2017 zal verrekening van de kosten voor het eerst op basis van outputfinanciering gaan. Het geraamd bedrag is dan ook niet meer dan een omzetverwachting.
11. Deelnemersbijdragen/omzetverwachting
De totale bijdrage van de directe ODRN deelnemers 2018 is in overeenstemming met het eerder in deze begroting berekende budgettaire kader. De geraamde bedragen zijn niet meer dan een omzetverwachting. De werkelijke bijdragen zijn afhankelijk van de feitelijke geleverde prestaties van de ODRN aan de deelnemers.
29 12. Provincie Gelderland op basis van opdrachten
Hier worden de ontvangsten geraamd van de opdrachten die de ODRN voor de provincie op het gebied van luchtkwaliteit wegverkeerslawaai uitvoert. Ten opzichte van de vorige begroting zijn de kosten van de risicokaart hier niet meer opgenomen. Deze zijn voortaan in het werkplan opgenomen.
13. Diverse opdrachten
Geraamd is hier een omzetverwachting voor diverse extra opdrachten die de ODRN gedurende het begrotingsjaar zal ontvangen. Werkelijk 2016 1.269.000. Geraamd nu voor 2018 terughoudend 500.000 euro.
14. subsidies
Omschrijving 2018 2019 2020 2021
BRZO impuls 270.000 0 0 0
PUEV subsidie 80.000 80.000 80.000 80.000
Totaal 350.000 80.000 80.000 80.000
Voor de BRZO impuls subsidie is 2018 het laatste subsidiejaar.
15. Onderhanden werk.
In de begroting wordt geen onderhanden werk geraamd.
30
3.6 Overzicht overhead
Omschrijving begroting begroting begroting begroting
2018 2019 2020 2021
Salariskosten management en staf 890.000 890.000 890.000 890.000
Opleidingskosten 176.700 176.700 176.700 176.700
Piofah taken gastheer 1.115.000 1.115.000 1.115.000 1.115.000
Kapitaallasten 399.000 399.000 399.000 399.000
Overige materiele kosten 1.304.300 1.304.300 1.304.300 1.304.300 Bijdrage regionaal stelsel 150.000 150.000 150.000 150.000 4.035.000 4.035.000 4.035.000 4.035.000
3.7 Het overzicht van lasten en baten per taakveld
Omschrijving Taakveld Lasten Baten
2018 2018 2018
Programmaplan
Programma 1 7.4 milieubeheer 1.554.500 2.142.200
8.3 bouwen&wonen 3.109.000 4.284.400
Programma 2 7.4 milieubeheer 802.300 1.105.900
8.3 bouwen&wonen 1.604.500 2.211.800
Programma 3 7.4 milieubeheer 570.000 785.000
8.3 bouwen&wonen
Programma 4 7.4 milieubeheer 743.200 1.125.200
8.3 bouwen&wonen 1.486.500 2.250.500 Overzicht
Algemene dekkingsmiddelen 0.5 treasury
Overhead 0.4 overhead 4.035.000
Heffing vennootschapsbelasting 0.9
vennootschapsbelasting
Bedrag onvoorzien 0.8 algemene lasten en
baten
Saldo van lasten en baten 13.905.000 13.905.000
Toevoegingen/onttrekkingen aan de reserves
Resultaat programma 13.905.000 13.905.000
31
3.8 Geprognosticeerde balans 2018
Activa ultimo ultimo ultimo
2016 2017 2018
V A S T E A C T I V A
Materiele vaste activa
Investeringen met een economisch nut 871.986 1.100.000 1.400.000
V L O T T E N D E A C T I V A
Voorraden
Onderhanden werk 1.235.000 0 0
Uitzettingen met een rentetypische looptijd <1 jaar
-Vorderingen op openbare lichamen 761.964 800.000 800.000
-Uitzettingen in 's Rijks schatkist 494.742 100.000 100.000
-Overige vorderingen 18.926 0 0
Liquide middelen 241.872 250.000 150.000
Overlopende activa
Vooruitbetaalde bedragen 0
Nog te ontvangen bedragen 366.599 150.000 0
T O T A A L 3.991.089 2.400.000 2.450.000
Passiva ultimo ultimo ultimo
2016 2017 2018
V A S T E P A S S I V A
Eigen vermogen
Algemene reserve 200.000 600.000 600.000
Bestemmingsreserve 0 0 0
Het gerealiseerde resultaat volgend uit het
Overzicht van baten en lasten 538.570 0 0
Voorzieningen
Voorziening harmonisatietoelage 847.615 750.000 675.000
Voorziening verlof stuwmeren 197.017 150.000 120.000
Voorziening reiskosten 15.472 0 0
V L O T T E N D E P A S S I V A
Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd <1 jaar
-Schulden aan openbare lichamen 1.187.163 900.000 900.000
-Overige schulden 179.397 155.000
Overlopende passiva
-Verplichtingen 825.855
-Vooruitontvangen bedragen 0
T O T A A L 3.991.089 2.400.000 2.450.000
32
4. Paragrafen
4.1 Inleiding
In het Besluit Begroting en Verantwoording zijn 7 verplichte paragrafen opgenomen voor provincies, gemeenten en hun gemeenschappelijke regelingen. Deze zijn niet allemaal relevant voor de ODRN. Om die reden zijn de paragrafen lokale heffingen, grondbeleid en verbonden partijen niet opgenomen.
4.2 Paragraaf weerstandsvermogen
Om dubbele rapportage te voorkomen wordt voortaan wordt de paragraaf weerstandsvermogen alleen nog in het jaarverslag opgenomen.
4.3 Paragraaf Financiering
Volgens de Wet FIDO (Wet Financiering Decentrale Overheden), is elke
gemeenschappelijke regeling verplicht om een financieringsparagraaf in haar begroting en jaarrekening op te nemen. Daarin worden de ontwikkelingen aangegeven met betrekking tot de kasgeldlimiet, de ontwikkelingen wat betreft de rente-risiconorm, de verwachte toe- of afname van geldleningen of uitzettingen en het verdere beleid ten aanzien van treasury. Deze paragraaf Financiering bevat in ieder geval de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet geeft aan in welke mate in de financiering van investeringen mag worden voorzien in de vorm van kortlopende middelen. Volgens de Wet FIDO bedraagt de
kasgeldlimiet 8,5% van het totaal van de (primitieve) begroting en dat is voor 2018 1,268 miljoen euro.
Er is een Treasurystatuut opgesteld voor de omgang met liquide middelen en financiering.
Met BNG is een overeenkomst hiertoe gesloten waardoor dit weinig formatieve capaciteit vraagt. Gebruik van derivaten wordt niet toegestaan. Geleend wordt alleen voor
kapitaaluitgaven die de reguliere bedrijfsvoering betreffen. De ODRN heeft voor de inrichting van de ICT-omgeving en de huisvesting sinds 2013 kredieten beschikbaar voor een totaal van € 2,1 miljoen. Om die reden kan de ODRN niet enkel met kortlopende leningen de investeringen plegen, maar zijn ook middelen nodig met een looptijd langer dan één jaar. Tot op heden is hiervan nog geen gebruik gemaakt. Voorstellen hierover worden in de BERAP’s opgenomen.
In 2014 is het zogenaamde Schatkistbankieren verplicht geworden. De ODRN heeft daarvoor een speciale rekening geopend bij de huisbankier BNG en een bij het Rijk. De ODRN dient alle bedragen boven € 1.000.000 (gemiddeld over een maand) over te maken naar deze speciale rekening. Het Rijk heeft toegang tot deze rekening en gebruikt deze
33 gelden voor hun eigen financiering terwijl de ODRN maar een zeer geringe
rentevergoeding over de gelden krijgt.
Financiële kengetallen
De BBV 2017 schrijft een verplicht set van kengetallen voor die vanaf 2018 in de begroting opgenomen moeten worden. Deze kengetallen zijn de volgende:
Netto schuldquote
Niet van toepassing omdat er binnen de ODRN geen financiële vaste activa aanwezig is.
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
Niet van toepassing omdat er en geen financiële vaste activa aanwezig is en er ook geen leningen zijn verstrekt.
Solvabiliteitsratio
Het eigen vermogen als bedoeld in art 421 van de BBV gedeeld door het totaal van de passiva in het begrotingsjaar: = 600.000/2.350.000=25,5
Structurele exploitatieruimte
Structurele lasten minus de structurele baten plus de structurele toevoeging aan de reserves minus structurele onttrekkingen aan de reserves gedeeld door het gerealiseerde saldo van de baten. Niet van toepassing omdat er binnen de ODRN geen structurele exploitatieruimte aanwezig is.
1Artikel 42 van de BBV
1 Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het gerealiseerde resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening.
2 Het in het eerste lid bedoelde resultaat wordt afzonderlijk opgenomen als onderdeel van het eigen vermogen.
34
4.4 Paragraaf Bedrijfsvoering
Bestuursorganen, personeel en organisatie
De ODRN kent de volgende drie bestuursorganen: Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur en de Voorzitter.
Het Algemeen Bestuur
Het Algemeen Bestuur bestaat uit 8 leden, t.w. de leden van de Colleges van Burgemeester en Wethouders van de deelnemende gemeenten en een
vertegenwoordiger namens het College van Gedeputeerde Staten van Gelderland. Tevens zijn er evenzoveel plaatsvervangende leden aangewezen. Aan het Algemeen Bestuur komt de bevoegdheid toe die in de gemeente toekomt aan de raad resp. in de provincie aan de staten met dien verstande dat de verhoudingen bij de gemeenschappelijke regeling niet volledig zijn gedualiseerd.
Het Dagelijks Bestuur
Het Dagelijks Bestuur telt vier leden inclusief de voorzitter. Conform de wet en de regeling komt het Dagelijks Bestuur de bevoegdheid toe die in de gemeente toekomt aan het College van Burgemeester en Wethouders dan wel het College van Gedeputeerde Staten.
De Voorzitter
De Voorzitter wordt door en uit het Algemeen Bestuur benoemd. De voorzitter is belast met de leiding van de vergaderingen van het Dagelijks als ook het Algemeen Bestuur. Hij vertegenwoordigt de regeling in en buiten rechte. De vertegenwoordiger van de Provincie Gelderland, dhr. J.J. van Dijk, bekleedt het voorzitterschap.
Ambtelijke organisatie
De ambtelijke organisatie kenmerkt zich door een platte organisatie met een beperkt aantal afdelingen met aan het hoofd de directeur, tevens secretaris. De afdelingshoofden geven ieder leiding aan een afdeling. Het managementteam wordt gevormd door de directeur en de afdelingshoofden. De controller heeft een speciale positie. Hij bevordert de kwaliteit, voert de controle uit als ook adviseert hij de organisatie over onder meer een juiste en goede planning- en control cyclus en informatievoorziening.
Financiën
Voor de omgevingsdienst Regio Nijmegen zijn enkele kaderstellende nota’s opgesteld: een Treasurystatuut, de Financiële verordening en de Controleverordening en een Notitie weerstandsvermogen en risico-inventarisatie (zie hiervoor paragraaf 4.2). In het
35 Treasurystatuut worden de afspraken van de omgang met liquide middelen en benodigde financiering voor investeringen vastgelegd. In de financiële verordening worden onder meer de afspraken vastgelegd over de aanbieding van rapportages. In de
controleverordening staan de afspraken over de accountantscontrole. Naar aanleiding van deze verordeningen worden of zijn al diverse activiteiten ondernomen (zoals intern controleplan, normenkader rechtmatigheid, regels inkoop, aanbesteding accountant etc.).
In 2018 zal dit op onderdelen inzet blijven vragen van de ODRN.
ICT
Van groot belang voor een succesvolle omslag is een goed functionerend
informatiesysteem. Binnen de ODRN hebben we in 2015 niet gekozen voor een nieuw en waarschijnlijk ook duur informatiesysteem, maar hebben we ons bestaand
informatiesysteem (WRS-Corsa-risicosystematiek) doorontwikkeld. Deze doorontwikkeling heeft in de achter ons liggende jaren tot belangrijke resultaten geleid en ook voor de toekomst zal hier blijvend aandacht aan worden besteed om het continu te verbeteren.
Huisvesting
ODRN huurt van de gemeente Nijmegen kantoorruimte. De huisvesting voldoet aan het uitgangspunt van “het nieuwe werken”. De dienstverleningsovereenkomst met de gemeente Nijmegen voorziet in de volledige bij de huisvesting behorende facilitaire ondersteuning, zoals gebruik van vergaderzalen, sanitaire voorzieningen, catering, telefooncentrale en receptie.
4.5 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
Investeringen die omgevingsdiensten hebben, zitten regulier in huisvesting, ICT en dienstauto’s. De ODRN heeft in het kader van het vervoer besloten over te gaan tot het leasen van één dienstauto. De paragraaf kapitaalgoederen heeft tot doel om te laten zien hoe de ODRN de instandhouding van de kapitaalgoederenvoorraad waarborgt. Aangezien er geen panden in eigendom zijn, betreffen dit de huurdersinvesteringen in de nieuwe werkplekken en de ICT-investeringen. Deze worden tegen een reële termijn annuïtair afgeschreven zodat er na het einde van de levensduur een vrijval is die gelijk is aan de jaarlast en enkel nog voor prijsontwikkelingen geïndexeerd hoeft te worden.
