Algemeen bestuur
Vergadering 15 december 2016
Agendapunt 4
Onderwerp Mededelingen
1. Jaarverslag Gemeentearchivaris 2015
In het verslag (zie bijlage) legt de gemeentearchivaris verantwoording af over het uitgevoerde toezicht op het archief- en informatiebeheer en over het beheer van de archieven in de
archiefbewaarplaats van GGD Gelderland-Zuid. De belangrijkste bevindingen zijn:
“De gemeentearchivaris constateert in zijn archieftoezicht dat de GGD niet op alle onderdelen voldoet aan de wettelijke taak om ervoor te zorgen dat de papieren en digitale archieven in goede geordende en toegankelijke staat zijn.
De GGD had in 2015 de kaders voor de informatievoorziening en informatiebeheer op orde, maar de lokale regels zijn onvoldoende bekend bij de managers en medewerkers. Het is van belang de vraagbehoefte helder te krijgen en het archiefbewustzijn te verhogen. Managers kunnen dan beter invulling geven aan de archiefverantwoordelijkheid en hun medewerkers daarop aansturen.
Er wordt in de organisatie steeds meer digitaal gewerkt, waarmee de beschikbaarheid van de informatie wordt bevorderd. De wijze waarop dat wordt gefaciliteerd, garandeert echter niet de volledigheid en integriteit van de dossiers. De digitale documenten worden geregistreerd en opgeslagen in Decos, maar een dossierstructuur ontbreekt”.
GGD Gelderland-Zuid heeft Documentaire Informatievoorziening (DIV) uitbesteed aan de VRGZ.
VRGZ heeft i.s.m. met de GGD een plan van aanpak opgesteld (zie bijlage), dat momenteel wordt uitgevoerd ter verbetering van de geconstateerde situatie.
2. Resultaten Inspectieonderzoeken
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft in 2016 drie onderzoeken binnen de Publieke Gezondheidszorg uitgevoerd. Op 3 november jl. heeft de IGZ de Kamer geïnformeerd over:
a. Een verkennend kwalitatief onderzoek onder alle Directeuren Publieke Gezondheid (DPG) om zicht te krijgen op de wijze waarop zij hun organisatie aansturen (governance) en aansluiten op de vier pijlers: monitoren, signaleren en adviseren; gezondheidsbescherming waaronder infectieziektebestrijding, medische milieukunde en technische hygiënezorg; optreden bij crises;
en toezicht.
b. De follow-up van het onderzoek naar infectieziektebestrijding uit 2015.
c. De tussenrapportage van het onderzoek naar de jeugdgezondheidszorg.
Conclusie IGZ onderzoeken
De algemene conclusie uit de IGZ onderzoeken is dat er veel diversiteit in taken en structuur bestaat tussen GGD’en en de gemeenschappelijke regelingen waaronder zij functioneren.
Tegelijkertijd wordt geconstateerd dat alle GGD’en de taken uit de Wet publieke gezondheid (in het vervolg Wpg-taken genoemd) en taken die onder de vier pijlers vallen kunnen uitvoeren. De GGD’en hebben goed geanticipeerd op vernieuwingen bij gemeenten en werken waar nodig samen.
De governancestructuur van GGD’en is veel meer dan voorheen gericht op innovatie en
toegevoegde waarde voor de klant (burger, gemeente, zorgaanbieder en rijk). Dit wordt mede door veranderende omstandigheden ingegeven. De resultaten van de IGZ-onderzoeken geven geen aanleiding voor extra activiteiten naast de lopende trajecten, zoals het in 2014 gestarte
‘Stimuleringsprogramma Betrouwbare Publieke Gezondheid’ van VWS en VNG.
De Minister en Staatssecretaris van VWS zijn tevreden over de resultaten van de IGZ-onderzoeken.
GGD’en treden meer naar buiten, werken intern en onderling beter samen en zijn zich proactiever gaan opstellen. In de context van de decentralisaties is dat een positieve ontwikkeling. Het acteren binnen een gemeenschappelijke regeling lijkt GGD’en in de praktijk dus niet kwetsbaar te maken, en ook GGD’en met een beperkt facultatief takenpakket kunnen door samenwerking hun Wpg- taken goed uit te voeren. Het feit dat de bestuurlijke aansturing van GGD’en zeer divers is, is daarmee allerminst een negatieve bevinding, diversiteit werkt.
Ad. a. Onderzoek naar Governance
De IGZ toetst aan de hand van (veld)normen. Er zijn echter nog geen veldnormen voor het gehele takenpakket van de GGD’en beschikbaar. De IGZ heeft daarom een verkennend onderzoek naar de taken van de GGD’en uitgevoerd met behulp van individuele gesprekken met alle DPG’en. Het doel
van deze gesprekken was om zicht te krijgen op de wijze waarop de DPG op de vier pijlers de eigen organisatie aanstuurt en de kwaliteit van de uitvoering borgt.
Een aantal bevindingen:
- Er is grote diversiteit tussen GGD’en en gemeenschappelijke regelingen
- Cultuur van GGD’en is van ‘intern gericht’ naar ‘omgevingsbewust handelen’ toegegroeid - Samenwerking met ketenpartners is noodzakelijk voor zorgverlening en advisering door de
GGD
- GGD’en hebben voldoende omvang nodig om slagvaardig efficiënt te kunnen zijn.
- Netwerkrol van de DPG is belangrijker geworden om een sterke positie te verwerven binnen de regionale zorgsector, het gemeentelijk domein en het veiligheidsdomein
- Vanwege de recente decentralisaties is de tendens om meer en meer tot integraal beleid te komen en er wordt dan ook meer dan voorheen een beroep gedaan op de adviesfunctie van GGD’en.
In de Kamerbrief van 3 november 2016 en in de brief van de Inspectie van 31 oktober 2016 (beide zijn bijgevoegd) vindt u de hoofdlijn van de bevindingen van de Inspectie n.a.v. hun onderzoek naar de aansturing van DPG’en.
De IGZ heeft op 29 augustus jl. met de DPG van GGD Gelderland-Zuid, Moniek Pieters gesproken.
In het gesprek is met name stilgestaan bij de volgende onderwerpen: missie/visie/kernwaarden, compliance, maatschappelijke inbedding, leiderschap, cultuur (zie ook de presentatie die
bijgevoegd was bij de mededelingen van het vorige AB van 6 oktober jl.).
De Inspectie gaf in de terugkoppeling aan dat GGD Gelderland-Zuid opvallend sterk is het invullen van de netwerkrol / verbindingen maken.
Ad. b. Follow-up van het onderzoek naar infectieziektebestrijding uit 2015
De IGZ heeft een follow-up onderzoek uitgevoerd voor infectieziektebestrijding, na het onderzoek uit 2015. Bij alle 25 GGD’en zijn de kwaliteitsnormen getoetst waar het gaat om
infectieziektebestrijding. Het oordeel is dat de kwaliteit van infectieziektebestrijding inclusief de technische hygiënezorg goed is. Alle getoetste onderdelen voldoen aan de geldende wet- en
regelgeving en aan de richtlijnen. Bovendien zijn de scores van 2016 aanzienlijk beter dan in 2015.
GGD’en treden meer naar buiten, zijn daarbij pro-actiever en bij alle GGD’en is er een goede koppeling tussen infectieziektebestrijding en technische hygiënezorg.
De IGZ constateert dat de GGD’en de kwetsbaarheid, waarover het rapport in 2015 sprak, goed hebben opgepakt. Door de ontwikkeling van interne en externe samenwerking wordt de
gesignaleerde kwetsbaarheid ondervangen. Op basis hiervan concludeert de IGZ dat de GGD’en de wettelijke taken voor infectieziektebestrijding goed uit kunnen voeren en ook extra activiteiten ontplooien.
Op basis van de algemene bevindingen concludeert het Ministerie dat gezondheidsbescherming op het gebied van infectieziektebestrijding goed geborgd is.
Voor GGD Gelderland-Zuid gold dat de GGD al behoorde tot de best presterende GGD’en op het gebied van infectieziektenbestrijding. De conclusie van de inspectie was dat in vergelijking met het vorige bezoek de GGD op het gebied van de algemene infectieziektebestrijding nog steeds goede kwaliteit van zorg levert en op enkele punten de kwaliteit heeft verbeterd ten opzichte van 2014.
De GGD heeft een verbeterd registratiesysteem voor meldingen en meldingsplichtige instellingen.
Ad. c. Tussenrapportage van het onderzoek naar de jeugdgezondheidszorg (JGZ)
De JGZ, gedeeltelijk ondergebracht bij GGD’en, gedeeltelijk bij thuiszorginstellingen, gedeeltelijk bij aparte stichtingen en gedeeltelijk bij gemeenten zelf, valt onder de verantwoordelijkheid van gemeenten. In de periode 2016-2017 voert de IGZ een nieuwe toezichtronde bij de JGZ uit. Tot nu toe heeft de IGZ tien JGZ-organisaties bezocht, waarvan negen ondergebracht bij GGD’en,
waaronder GGD Gelderland-Zuid. In de bijgevoegde factsheet treft u een tussentijds beeld aan. De geaggregeerde resultaten komen in het derde kwartaal van 2017 beschikbaar.
De IGZ constateert dat de bezochte JGZ-organisaties de afgelopen jaren druk bezig zijn geweest met het oppakken, uitwerken en verder implementeren van de verbeterpunten na het vorige toezichtonderzoek in 2013-2014. De algemene indruk van de IGZ is dat de JGZ de kwaliteit van het inhoudelijke JGZ werk gemiddeld goed op peil heeft gehouden. De IGZ noemt dit een prestatie in een periode van transitie van de jeugdhulp naar het gemeentelijk domein. Ook zag de IGZ dat de JGZ alle zeilen moest bijzetten om de vergrote instroom van kinderen van asielzoekers een volledig en tijdig aanbod van JGZ te geven.
De samenwerking na de transitie in het volop veranderende sociaal domein met sociale-, wijk-, jeugd-, en gebiedsteams is divers en nog volop in ontwikkeling. De IGZ acht een betere aansluiting van de JGZ met het sociale domein noodzakelijk.
De Jeugdgezondheidszorg die GGD Gelderland Zuid biedt, voldoet op bijna alle punten aan de normen en beoordelingsaspecten die de inspectie hanteerde. GGD Gelderland-Zuid scoorde matig op de volgende twee normen:
- Heeft de organisatie zicht op de kwaliteit van zorg;
- Alle JGZ medewerkers zijn geschoold in de meldcode.
M.b.t. het eerste punt werd de score matig gegeven doordat de IGZ het beeld had dat de interne meldingscultuur terughoudend was. Voor het tweede punt worden de medewerkers volgend jaar uitgebreid geschoold op het terrein van preventie en aanpak kindermishandeling, waaronder de meldcode. Dit betreft een herhaling van de scholing, die twee jaar geleden heeft plaatsgevonden.
3. Brief Tiel m.b.t. de factuur coördinatiekosten aanpak Psychisch kwetsbare burgers Gemeente Tiel heeft het AB op 12 september een brief gestuurd, waarin zij laat weten dat zij een factuur heeft ontvangen betreffende coördinatiekosten aanpak Psychisch kwetsbare burgers.
Vervolgens geeft de gemeente in de brief aan dat zij graag op de hoogte wil zijn van besluiten die genomen gaan worden in het AB, waarvoor een extra financiële bijdrage wordt gevraagd aan de gemeente Tiel. De betreffende brief is bijgesloten.
4. Actualisatie plaatsvervanger DPG
In geval van afwezigheid van de Directeur Publieke Gezondheid, kunnen bevoegdheden DPG uitgeoefend worden door een door haar schriftelijk aan te wijzen plaatsvervanger. Vanwege personeelswisselingen zijn de plaatsvervangers gewijzigd. In de bijlage staan de plaatsvervangers bij de afwezigheid van de DPG in volgorde vermeld.
5. Aanpak antibioticaresistentie
In een gezamenlijke brief aan de Minister van VWS pleiten Radboudumc en GGD Gelderland-Zuid ervoor om het voorgenomen besluit om 5 pilotregio’s in te richten voor het project
antibioticaresistentie te heroverwegen. Radboudumc en GGD Gelderland-Zuid doen het voorstel om alle 10 de regio’s te stimuleren (i.p.v. te starten met 5 regio’s) om de regionale netwerken en activiteiten op het terrein van antibioticaresistentie verder uit te bouwen. De scheiding die wordt gemaakt met de keuze van 5 pilotregio’s verbaast en verontrust Radboudumc en GGD Gelderland- Zuid. De suggestie wordt gewekt dat de 5 regio’s een koploperpositie innemen. Radboudumc en GGD Gelderland-Zuid herkennen het beeld niet dat er een tweedeling zou zijn tussen de regio’s.
Vandaar dat zij voorstellen om een basisfinanciering toe te kennen voor elke regio om in alle regio’s het zorgnetwerk te coördineren en te borgen. Daarnaast dient er landelijke afstemming te zijn voor de diverse pilots, waarvoor alle regio’s kunnen opteren. Hiermee wordt geborgd dat alle beschikbare kennis en kunde effectief en efficiënt wordt benut.
De betreffende brief is bijgevoegd.
6. Brief Inspectie Jeugdzorg aan de Colleges over Toezicht Veilig Thuis Stap 2 Bij de mededelingen van het AB van 6 oktober jl. is aangekondigd dat Inspectie Jeugdzorg en Inspectie voor de Gezondheidszorg het Toetsingskader Stap 2 voor toezicht naar Veilig Thuis hebben vastgesteld. Het Toetsingskader Stap 2 was ook als bijlage gevoegd bij de stukken.
De inspecties starten in januari 2017 met het uitvoeren van de toezichtbezoeken in het kader van Stap 2. Dit toezicht zal zich richten op de kwaliteit van het inzetten van vervolgtrajecten en het doen van onderzoek door Veilig Thuis. Hierbij focussen de inspecties op het handelen van Veilig Thuis om de directe veiligheid in een gezin of huishouden te herstellen. Naast de inhoudelijke thema’s vervolgtrajecten en onderzoek, hebben de inspecties in Stap 2 aandacht voor de cliëntpositie en het kwaliteitsmanagement dat de Veilig Thuis organisaties uitvoeren.
In een brief (zie bijlage) aan de Colleges van B&W geven de inspecties toelichting over inhoud en proces van Stap 2 van het toezicht naar Veilig Thuis.
Waarschijnlijk zal GGD Gelderland-Zuid in maart 2017 bezocht worden voor Stap 2.
7. Provincie Gelderland en Gelderse GGD’en genomineerd voor de Trofee ‘Eenvoudig Beter’ door ministerie I&M
‘De Gelderse Gezondheidswijzer – Quickscan Gezonde Leefomgeving’ is een instrument ontwikkeld door provincie Gelderland en de drie Gelderse GGD’en. Het instrument is van belang in het kader van de omgevingswet en maakt gebruik van openbare gegevens. Na het invoeren ontstaat een overzichtelijk beeld van allerlei aspecten van een wijk. Het gaat daarbij om milieuaspecten, zoals luchtkwaliteit en geluid. Maar ook gezondheidsbevorderende thema’s, als groen en de mate waarin een omgeving stimuleert tot bewegen, zijn meegenomen. De scan kan beleidsmakers én burgers helpen om te bepalen hoe gezond de wijk nu is en waar men naar toe wil.
Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft het instrument genomineerd voor de ‘Eenvoudig Beter Trofee’. Op 29 november is de nominatie feestelijk in ontvangst genomen door Moniek Pieters (namens de drie Gelderse GGD’en) en Bea Schouten (Gedeputeerde Provincie Gelderland).
Het team Milieu en Gezondheid van GGD Gelderland-Zuid heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van de Gezondheidswijzer. Het team biedt de gemeenten in de regio een training aan over de mogelijkheden en het gebruik van het instrument.
