Algemeen bestuur
Vergadering 10 december 2020
Agendapunt 4
Onderwerp Mededelingen
1. Resultaatontwikkeling 2020
In de tussentijdse rapportage t.e.m. juni (de Marap; gevoegd bij het AB van 1 oktober) hebben wij u geïnformeerd over het verwachte financiële resultaat 2020. De inschatting was, met veel
onzekerheden omgeven, dat er een positief resultaat zou zijn van € 384.000,-. De ontwikkelingen ten aanzien van de financiering van de bestrijding van het coronavirus zijn nog steeds onzeker. Ten opzichte van de tweede tussentijdse rapportage t/m juni is op een aantal punten meer duidelijk- heid gekomen. Een afvaardiging van veiligheidsregio’s en GGD’en werken aan een controleprotocol voor de declaratie richting VWS. De afspraken zijn nog niet vastgesteld (dit gebeurt naar
verwachting in december).
Op basis van de huidige informatie is de denklijn als volgt:
- De afspraak die gemaakt wordt geldt voor 2020 en 2021;
- Meerkosten in verband met corona worden vergoed;
- Derving van inkomsten worden vergoed. Lagere uitgaven die hiermee verband houden worden gesaldeerd;
- Kosten die al gedekt zijn via de reguliere inwonerbijdrage mogen niet opgenomen worden in de declaratie.
Indien dit laatste onderdeel opgenomen wordt in het protocol zal een groot deel van het positieve resultaat (van € 384.000), zoals dat in de managementrapportage t.e.m. juni gerapporteerd is, verdampen. In de voorgaande rapportage werd door de volgende twee factoren een positief resultaat verwacht:
- De overheadlasten stijgen minder hard dan de extra opbrengsten;
- Conform besluit van het Algemeen Bestuur op 25 juni 2020 worden de uniforme middelen ingezet voor de bestrijding van de crisis zonder dat er wordt afgerekend op de uniforme bijdrage. Een deel van de overhead is reeds gefinancierd, maar wordt op een andere plek (bestrijding corona) ingezet en gefinancierd.
Op basis van de huidige informatie is het verwachte positieve resultaat voorzichtigheidshalve op 0 gezet. Wij adviseren om met bovenstaande rekening te houden.
2. Wetsvoorstel Prenataal huisbezoek door de JGZ’ aangeboden aan de Tweede Kamer Voor een gezonde ontwikkeling van het kind is het cruciaal dat het kind een goede start maakt in de eerste 1000 dagen. Om een gezonde ontwikkeling van het ongeboren kind te bevorderen en het ontstaan van gezondheids- en ontwikkelingsrisico’s voor het kind te beperken, is het van belang hulp en ondersteuning al tijdens de zwangerschap te bieden.
Het wetsvoorstel ‘Prenataal huisbezoek door de jeugdgezondheidszorg (PHB JGZ)’ is aangeboden aan de Tweede Kamer. Met dit voorstel tot wijziging van de Wet publieke gezondheid (Wpg) krijgen gemeenten de taak om een prenataal huisbezoek aan te bieden aan zwangere vrouwen en/of gezinnen in een kwetsbare situatie in hun gemeente. De gemeente moet deze taak opdragen aan dezelfde organisatie die voor de gemeente de JGZ uitvoert. In Gelderland-Zuid is dat de GGD voor de gemeenten in Rijk van Nijmegen, Neder-Betuwe en West Maas en Waal. Voor de overige gemeenten in Rivierenland is dat Santé Partners. Voor de uitvoering van het wetsvoorstel wordt jaarlijks € 5,3 miljoen in het gemeentefonds gestort. Naar verwachting zal het wetsvoorstel op 1 juli 2021 in werking treden.
In de bijlagen vindt u het wetsvoorstel en bijbehorende Memorie van Toelichting.
3. Kwartaalrapportage Veilig Thuis juli – sept. 2020
Bijgevoegd is de kwartaalrapportage van Veilig Thuis betreffende de periode juli t/m sept 2020. Op deze manier krijgt u zicht op de uitvoering van de wettelijke taken van Veilig Thuis Gelderland- Zuid. Bron is het cliëntregistratiesysteem REGAS van Veilig Thuis. Naast cijfermatige weergaven in tabellen en grafieken is ook aangegeven wat de belangrijkste ontwikkelingen zijn en wat de verwachtingen in de komende periode.
4. Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling vraagt langdurige en specialistische inzet
Op 12 november jl. publiceerde het Verwey-Jonker Instituut het onderzoeksrapport ‘Kwestie van lange adem’. In 13 Veilig Thuis-regio’s heeft het Verwey-Jonker Instituut anderhalf jaar lang gezinnen met kinderen gevolgd waar partnergeweld of kindermishandeling speelt. Dit gebeurde vanaf het moment van melding bij Veilig Thuis. Onze regio is overigens niet betrokken bij dit onderzoek.
Het Landelijk Netwerk Veilig Thuis (LNVT) onderschrijft de conclusies uit het rapport en is ervan overtuigd dat - ondanks dat de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling een kwestie van lange adem is - het geweld echt kan worden gestopt. Daarvoor is de inzet van velen nodig;
geen gezin is hetzelfde. Met het Verwey-Jonker Instituut vindt ook het LNVT het feit dat uit het onderzoek blijkt dat het geweld bij dertig procent van de gezinnen is gestopt een goede stap voorwaarts. Maar om gezinnen uit de vicieuze cirkel van geweld te halen blijft maatwerk en een integrale aanpak nodig. Een pleidooi dat Veilig Thuis al een langere tijd houdt.
Huiselijk geweld is een uiterst complex probleem waarin allerlei zaken tegelijk een rol spelen, zoals armoede, verslavingen en trauma’s bij ouders. Een probleem dat alleen met langdurige en
specialistische hulp helemaal kan worden opgelost. Er is een afname van geweld constateren de onderzoekers, maar er moet meer gebeuren. Het Verwey-Jonker Instituut geeft aan dat investering in kennis en expertise in de wijken nodig is. Dit onderschrijft het LNVT. Samen met gemeenten zijn de Veilig Thuis-organisaties bezig om de aanpak verder te verbeteren.
De factsheet/samenvatting en het gehele onderzoeksrapport zijn bijgevoegd.
5. Jaarverslag 2019 Seksuele Gezondheid
De GGD vervult een groot aantal taken op het terrein van de seksuele gezondheid.
Seksuele gezondheid is meer dan voorlichting over veilig vrijen. Het gaat ook over het bevorderen van weerbaarheid en veiligheid bij kwetsbare groepen, zodat zij gezond seksueel gedrag kunnen ontwikkelen. Dankzij de regeling Aanvullende Seksuele Gezondheidszorg (ASG) kan de GGD gratis en anonieme seksuele gezondheidszorg bieden aan risicogroepen. Deze zorg is aanvullend op de huisartsenzorg. Met de Sense-spreekuren voor jongeren hopen we problemen als seksueel
misbruik, seksueel geweld ongewenste zwangerschap en (andere) problemen met seksualiteit voor te zijn of in elk geval te beperken.
Omdat seksuele gezondheid een overkoepelend leefstijlaspect is, werkt ons Centrum Seksuele Gezondheid met veel afdelingen binnen de GGD samen, maar ook met veel externe partners.
In het bijgevoegde jaarverslag leest u enkele artikelen over de manier waarop we onze samen- werking in 2019 vormgaven. In het gedeelte erna – ‘Oog voor kwetsbare mensen’ – belichten we steeds een doelgroepgerichte aanpak op maat. Tot slot geven we u een overzicht van de resultaten die we boekten, waar mogelijk uitgedrukt in cijfers. De cijfers over soa’s en Sense zijn afkomstig van het Centrum Seksuele Gezondheid. De resultaten van preventieprogramma’s en
samenwerkingsprojecten komen van de afdeling Gezond Leven.
6. Lichtste vorm van toezicht door Provincie op GGD-begroting 2021
De GGD heeft conform de GR de vastgestelde Programmabegroting 2021 voor 15 juli 2020 gestuurd aan de Provincie. De Provincie heeft in een brief (zie bijlage) laten weten dat naar aanleiding van de opgestuurde begroting de GGD voor het jaar 2021 onder repressief toezicht staat. Dit is de lichtste vorm van toezicht. De Provincie merkt wel op dat in de vastgestelde begroting nog geen rekening is gehouden met de mogelijke lange(re) termijneffecten van de COVID-19 pandemie. De Provincie raadt aan, wanneer beter inzichtelijk is wat de effecten hiervan op de begroting 2021 en meerjarenraming zullen zijn, de begroting en meerjarenraming bij te stellen. Daarnaast geeft de Provincie m.b.t. het weerstandsvermogen het volgende aandachtspunt mee: “De in de paragraaf Weerstandsvermogen opgenomen risico's zijn berekend op € 1,9 min.
Hier staat een beschikbare weerstandscapaciteit tegenover van € 0,7 min. Deze beschikbare capaciteit voldoet niet aan de daaraan door u zelf gestelde minimumnorm. Dit zou kunnen betekenen dat de deelnemende gemeenten voor het tekort aangesproken kunnen worden. Wij adviseren u een zodanig weerstandsbeleid te voeren zodat uw weerstandscapaciteit binnen de meerjarentermijn weer aan uw norm voldoet”.
7. Uitvoeringsprogramma Interbestuurlijk Toezicht 2020 - 2023 van Provincie
Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben onlangs het Uitvoeringsprogramma Interbestuurlijk Toezicht 2020-2023 vastgesteld. In dit uitvoeringsprogramma beschrijft de Provincie wat het interbestuurlijk toezicht door de provincie inhoudt, op welke gebieden het Provinciaal toezicht zich specifiek richt en hoe de Provincie invulling geeft aan haar toezichthoudende rol. Het programma
heeft als titel "Op afstand waar het kan, dichterbij waar het moet". Hiermee wil de Provincie aangeven dat het interbestuurlijk toezicht in beginsel terughoudend is en zij uitgaat van de eigenstandige verantwoordelijkheden van de overheidsorganisaties die onder Provinciaal toezicht zijn gesteld. In de bijlage vindt u de aanbiedingsbrief van de Provincie; het
uitvoeringsprogramma Interbestuurlijk Toezicht 2020-2023 kunt u vinden op de website van Provincie Gelderland: www.gelderland.nl.
8. GGD’en ontvangen oorkonde van TechtegenCorona
Op 10 november hebben de GGD’en een oorkonde ontvangen van TechTegenCorona: “In 2020 hebben de GGD’en zich ontpopt tot hét toonbeeld van innovatie. De GGD-medewerkers hebben het voor elkaar gekregen om een kolossale innovatie op alle niveaus door te voeren door hun
wendbare houding, open blik, bereidheid tot snelle adaptatie en lef.” TechTegenCorona is een samenwerkingsverband tussen PublicMatters, de ministeries van Justitie en Veiligheid, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Defensie, de Nationale Politie en de Koninklijke Marechaussee en meer dan 300 techbedrijven.
https://ggdghor.nl/actueel-bericht/innovatieprijs/
9. Voorbereiden vaccinatie COVID-19
Op 19 november heeft de Gezondheidsraad een advies uitgebracht over vaccinatie tegen COVID- 19. Verwacht wordt dat in het eerste kwartaal van 2021 de eerste vaccins beschikbaar komen voor Nederland. Als eerste zullen mensen ouder dan 60 jaar worden gevaccineerd, en mensen met een medische indicatie. Vaccinaties voor deze doelgroepen zullen worden gegeven door huisartsen en zorginstellingen. Daarna zullen zorgmedewerkers worden gevaccineerd, gezien het risico dat zij hebben om anderen te besmetten.
Volwassenen onder de 60 jaar zullen worden gevaccineerd door de GGD’en. Een eerste inschatting is dat de GGD’en 4-5 miljoen mensen zullen vaccineren. De meeste vaccins vereist twee keer prikken. De GGD’en bereiden zich als GGDGHOR-Nederland voor op deze majeure klus. Hierbij zal de personele bezetting een forse uitdaging vormen. Zeker gezien het feit dat testen en BCO in het begin onverminderd blijven doorgaan.
Een succesvolle vaccinatiestrategie zal echter de teststrategie en de BCO’s gaan beïnvloeden.
