Algemeen bestuur
Vergadering 1 oktober 2020
Agendapunt 7
Onderwerp Productenboek JGZ
Korte samenvatting onderwerp:
Met gepaste trots leveren we bij deze het productenboek van de Jeugdgezondheidszorg regio Gelderland Zuid op. Dit document beschrijft hoe de Wet Publieke Gezondheid (Wpg) is vertaald in de dagelijkse praktijk. Het doel is om hiermee duidelijkheid en transparantie te scheppen in de uniforme taak van de Jeugdgezondheidszorg in de regio Gelderland-Zuid.
Het Productenboek JGZ is tot stand gekomen in een werkgroep, waarin naast JGZ-professionals en -management ook beleidsambtenaren van de deelnemende gemeenten participeerden. Het
regionaal ambtenarenoverleg (RAO) heeft de laatste versie van het Productenboek besproken en ingestemd om bijgevoegde versie te laten vaststellen door het Dagelijks en Algemeen Bestuur.
De huidige vertaling van de uniforme taak JGZ gaat wel gepaard met dilemma’s. Dit zijn dilemma’s op het snijvlak van de behoeften van de gemeenten en overige netwerkpartners, van de
wettelijke kaders en van financiële keuzes, te weten:
1. Vanuit de Wpg worden de gemeenten geacht om alle kinderen in beeld te hebben. De activiteiten van de JGZ zijn hier ook op gericht. Hierdoor blijft er in de uniforme taak weinig tijd over om aanvullend specifieke aandacht te hebben voor risicogroepen. Voor bijv.
preventie kindermishandeling, opgroeien in armoede, obesitas, verzuimende scholieren, mentale weerbaarheid en kinderen op wachtlijsten is amper ruimte in de uniforme taak.
Eventuele inzet op deze risicogroepen dient aanvullend facultatief ingekocht te worden.
2. Op onderdelen is de ‘NoShow’ (niet verschenen zonder bericht) in de praktijk hoger dan de huidige normen. Het aanbod van de JGZ is vrijwillig en in veel gevallen ongevraagd. Omdat het de wettelijke opdracht is om alle kinderen in beeld te hebben, vraagt het tijd en inzet van professionals om die kinderen die niet verschijnen te benaderen en te bewegen om toch te komen.
3. Doordat de huidige uniforme taak puur op het wettelijke is ingericht, zijn we minder goed in staat om wel belangrijke, maar geen wettelijke taken uit te voeren. Dit zijn bijvoorbeeld taken in de samenwerking met netwerkpartners (zoals scholen, peuterspeelzalen, sociale wijkteams, gemeenten). Deze partijen vragen aanvullende inzet van ons in het
meedenken, duiden, (door)ontwikkelen in bijvoorbeeld zorgadviesteams of
ondersteuningsteams of aan preventietafels etc. Daarbij beweegt ook – sinds lange tijd – het Ministerie van VWS en in haar kielzog het RIVM zich. Zo is het
RijksVaccinatieProgramma (RVP) in beweging met bijv. de meningokokken, HPV voor jongens en het ROTA-virus. Het lukt de JGZ niet altijd (meer) om goed met de huidige ontwikkelingen, noch met onze netwerkpartners, naar tevredenheid mee te bewegen. Ook de ruimte en middelen om ons preventieve aanbod te innoveren ontbreken.
4. De JGZ heeft weinig vet op de botten, waarmee capaciteitsproblemen opgevangen kunnen worden. Ziekte, zwangerschap, vakanties gekoppeld aan personeelsschaarste leiden snel tot onoplosbare bezettingsproblemen die een stuwende werking hebben op de ervaren werkdruk.
5. In het basisonderwijs hebben wij om financiële redenen de uniforme taak versmald.
Voorheen werden in de groepen 2 en 7 alle leerlingen inclusief hun ouders op gesprek uitgenodigd. We nodigen nu de ouders niet meer uit, maar sturen hen een vragenlijst om onder andere psychosociale problemen/risico’s op te sporen. Deze vragenlijst kent echter gemiddeld een respons van 30%, waardoor de jeugdverpleegkundigen en jeugdartsen minder in contact komen met de ouders. Doordat ze minder in contact komen met ouders, kunnen ze minder normaliseren van de nog relatief kleinere, eenvoudige problemen en worden ze - meer als voorheen - geconfronteerd met grotere, complexere problemen die meer zorg vragen.
6. Doordat steeds meer kinderen intensievere jeugdzorg nodig hebben en krijgen, ziet ook de Jeugdgezondheidszorg steeds meer “zorgkinderen” in haar spreekuren. Door de huidige wachtlijsten komen er maar langzaam oplossingen voor deze kinderen waardoor de druk op de JGZ (en de school) langere tijd blijft.
Ook komen er meer kinderen uit de screenings die door de jeugdartsen verwezen dienen te worden naar jeugdhulpverlening. Sinds de invoering van het passend onderwijs zitten er meer “zorgkinderen” op het reguliere onderwijs waarover de school aanzienlijk meer vragen heeft aan de JGZ. Daarnaast zijn ouders veeleisender en geven ook eerder en sneller aan dat er problemen worden ervaren en ook komen er steeds meer diagnoses en richtlijnen waarvan onze medewerkers op de hoogte dienen te zijn. De huidige
productienormen en ook onze opleidingsuren staan hierdoor steeds meer onder druk.
Het RAO is uitgenodigd om samen met de GGD/JGZ aan de slag te gaan met één of enkele van deze dilemma’s in een werkgroep. Daartoe is het RAO gevraagd met welk thema en doelstelling zij aan de slag wil in een werkgroep en welke opdracht het RAO deze werkgroep wil meegeven.
Het Dagelijks Bestuur heeft in haar vergadering van 10 september jl. het Productenboek JGZ vastgesteld en besloten dit – ter vaststelling – door te geleiden naar het Algemeen Bestuur.
Voorstel te beslissen:
1. Vaststellen van het productenboek JGZ.
