• No results found

IKA is.414;k.;-..o.-,. P504.-

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "IKA is.414;k.;-..o.-,. P504.-"

Copied!
308
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

EEN PENTEKENING VAN DE OUDE KERK TE DELFT.

(v.a. ca. 1260)

VIA DELFT

.v.a. 1402)

RHE NEN

:v.a. 1601)

IKA

is.414;k.;-..o.-,. P504.-

EN

ACHTER BERG

(v.a. 1680 )

EEN VOETSPOOR NAAR DE FA M

DEEL 1.

VAN ZEVEN E E UWEN .ACHTERBERG"

BOERDERIJ .HET BOOMPJE",HERECOWD IN 1912, welks

NAAR LANGBRO E K

„ (v.a. 1791 ) VOORC4RSCHIEDENIS ZO'N GROTE ROL SPEELDE IN DE STAMBOOM . ACHTERHERE

(2)

1

(3)
(4)

1

. EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAM. ACHTERBERG 111

DEEL I Inhoudende:

DE INDEX blz.2 HET VOORWOORD

blz.11.

DE INLEIDING blz.12

DIV. LEZINGEN ENZ.

blz.13

DE VOORGESCHIEDENIS VAN DE FAMILIE ACHTERBERG

blz.54

BEGIN DER GENEALOGIE ACHTERBERG blz.75

.HET OUDE BOOMPJE"

blz.82

DE . AMERONGSE " TAK blz.104

DE . LEENKOLK " TAK blz.203

(5)

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE) ACHTERBERG VAN SPAARNWOUDE VIA DELFT RHENEN EN ACHTERBERG NAAR LANGBROEK.

INHOUD Bladzijde DEEL I.

11. Voorwoord.

12. Inleiding.

13. Lezing over. Spaernwoude.

18. Lezing over Clara van Sparwoude.

24. Portretten van Arent Vrankensz. en Jacomina Claesdr. van Ruyven.

26. vervolg lezing over Clara.

27. Wapenzerk.

28, Foto van Clara van Sparwoude.

29. Het Epitaaf van Clara in de Oude Kerk te Delft en het houten bord.

30. Wat er op het Epitaaf staat.

31. Het.Spaerwoude" Wapen.

32. vervolg lezing over Clara en 't Fonds 34, Gedicht . De Blijde Maaltijd".

35. Akte van huwelijksvoorwaarden bij het huwelijk van Clara Jansdochter van Sparwoude en Arent van de Meer Vranckenz. de 13e Oct.1556.

37. Treffende Punten in de Oude Kerk.

38. Lezing over. Clara van Sparwoude, .Diakones in lief en leed" . 42. Lezing over de stad Delft.

46. Foto's van Delft en de Oude Kerk.

48. Het Sparwoude-Fonds.

50. Tante Clara en de bruidjes.

51. Het Ministerie van Financiën

52. Verwanten herdenken Clara van Spar- woude. Delfse Post 30-5-1990.

53. Het Verenigingslied.

54. De voorgeschiedenis van de familie Achterberg_ bladzijden.

55. Het Schema van ca. 1250.1529 en van 1280-1739.

56 De voorouders van Clara en de andere erfgenamen.

60. Rhenen.

67. Nazaten van Pieter Claesz. de Bont.

70. Het dorp Achterberg.

74. Landkaartje van omgeving Langbroek.

75. Begin der Genealogie Achterberg.

82. KHét Oude Boompie". 23 bladzijden.

82 a. Schema van 1769-1862.

104. De mAmerongse" Tak, 98 bladzijden.

105. Amerongen.

106. Kasteel Amerongen.

132. De Beverweerd, slot aan de Kromme Rijn.

170. Doorn.

203. De K Leemkoik" Tak, 84 bladzijden.

204. Het Schema van 1842-1981.

208. . Rijnesteyn " .

211. De steenfabriek .De Leernkolk"

Bladzijde DEEL II.

Persoonsnamen. DEEL I

13. Clara Jansdochter van Sparwoude, ook op de blz.18,19,23,26-43,45, 48-53, 55-59.

14. Willibrord.

15. Johan van Duivenvoorde.

17. Willem van Egmond.

17. Graaf Jan en Graaf Floris.

17. Klaas van Kyten.

18. Mr.Arent Francenzn. van der Meer, ook op de blz.22-27,35,39,43,50-52.

20. Dr. van Foreest.

21. Koning Philips II.

21. Karel de V.

21. Prins Willem van Oranje, ook op 22+23.

21. Margaretha van Parma.

22.de Hertog van Alva.

22. Graaf van der. Marck.

288. Het dorp Landbroek.

293. Huize .Sandenburgis

303. Akkers en muren in Langbroek.

307. De KGroenestein" Tak. 107 bladzijden.

308. Het Schema van 1845-1972 en van 1945-1991.

315. .Walenburg".

386. De dichter achter de berg. A.Middeldorp.

388. Gedichten van Gerrit Achterberg.

393. O.Eerelman's Boerenbruiloft.

396. Boerderij .Groot Sandenburg".

414. De „Wie-Waag" Tak, 8 bladzijden.

417. Boerderij .Wie-Waay".

422. De Driebergse Tak. 24 bladzijden.

423. Het Schema van 1848-1992.

435. Huize Wickenburgh.

446. Het ,Boompje" Tak, 41 bladzijden.

447. Het Schema van 1851-1992.

450. Boerderij .Het Boompje" . 454. Boerderij .Spreeuwenstein".

464, Boerderij »Groot Jagerstein."

475. Boerderij .Het Boompje" heden . 479. Boerderij „Het Grote Stuk"

480. Het dorp Leersum.

485. Boerderij .Nieuwhorst"

487. De Austerlitz Tak. 24 bladzijden.

488. Het Schema van 1854-1931.

511. De KDarthuizer Tak", 24 bladzijden.

512. Het Schema van 1859-1990.

518. De verbouwde boerderij .Het Haagje".

536. De aeldenrijk" Tak. 23 bladzijden.

537. Boumans Boerderij.

548. Boerderij aeldenrijk".

(6)

3.

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE 1 ACHTERBERG VAN SPAARNWOUDE VIA DELFT RHENEN EN ACHTERHERG NAAR LANGBROEK.

INHOUD

Persoonsnamen Voorgeschiedenis vervolg.

67. Willen Roelofsz. van Ede.Ook op 68.

67. Maayke Willemsdr. van Ede. . 68+72.

67. Willem Puyk Senior.

67. Willem Puyk Junior. Ook op 68.69+72.

67. Christoffel Veleynski. . 68+69.

67. Stijntje Gerrids. . 68.69+72 67. Maria Puyk.Ook op 72. ged.1717.

72. Rijk Willemszn. ged. 1707.

75. Begin van het geslacht Agterberg, 75. Maria Willemsdr.Puik,00k op 76-80.

75. Rijck Willemszn. ged.1707.

75. Willem Rijcksen, . 76. ged. 1668.

75. Celesjen Otten

75. Jan Jansen van Oort.

75. Jannetje van Oort, zie ook 79.

77. Theunis Rijkse, zie ook 78.

77. Elisabeth van Krassenbergen,00k op 78.

77. Maria Teunisse Agterberg.

77. Albert Albertse van de Scheur.

78. Wilhelmina Rijkse.

78. Teunis van Nellestein.

79. Roelof Alberts van der Scheur.

80. Willem Rijkse . Ook op 81.ged.1739.

80. Cornelia Roelofsen van de Steegh. Ook 81.

80. Evert Versteegh.

80. Roelof van de Steegh.

80. Rijk Willemse Agterberg. ged.1769.

80. Elisabeth Willemse Agterberg.Ook op 81.

81. Cornelis de Fluiter.

81. Prins Willem de Derde.

81. Michiel de Ruyter.

81. Prins Willem IV.

81. Prins Willem V.

81. Schout bij nacht Zoutman.

82. nHét Oude Boompje", van blz.82-103.

Mannen.

83. Rijk (Willemse) Aqterberg,ged.1769.

84. Idem. Ook op 85-90, 96 en 100.

84. Rijk Rijkse Agterberg, geb.1808. Ook op 100-103.

84. Hendrik Rijkse Agterberg, geb.1811.

84. Gerrit en Willem Rijkse Agterberg, ook op 88.

102.Hendrik Achterberg, geb.1842. + op 103.

102.Rijk geb.1845. + op 103.

102.Cornelis geb.1846. + op 103.

102.Gerrit pi geb-1848- + op 103.

102.Willen • aeb.1851. + op 103.

102.Roelof geb.1859. + op 103.

102 en 103. Gerard Jakob Achterberg.1857.

zie verder op blz.4.

Persoonsnamen DEEL I.

22. Catharina de Médicis.

22. Admiraal Colligny.

22. Koning Hendrik van Navarre

22. Prinsen Lodewijk en Hendrik v.Oranje.

23. Don Louis de Requesens.

23. Balthazar Gerards.

24. E.J.Rollema.

26. Jan Franck. en Arent Franckenzn.

26. Pieter en Jacob Arentzn.

26. Lodewijk en Franck Arentszn.

26 .Franck Pieter Arendszn.

26. Joost Franckenzn.

26. Mr. Arend Franckenzn. v.d. Meer.

26. Willem Franckenzn.

29. Pieter Hendrik Jacobs.

29. J.Legemaat.

31. Jan en Vincent van Sparwoude.

31. Drs. J.F. Jacobs.

32. Minister de Geer.

33. Jan van der Mye.

33. IJsbrant van Sparwoude.

34. Haze van Poelenburch.

35. Mevr. B.A.M. de Ruyter, ook op 13+45.

34. Mevr. Verbeek-Struif.

34. Mevr. Lekkerkerk-Struiyk.

37. Mr.Jb.Veldman Boer.

41. Ds.G.A.Cnossen.

42. Graaf Arnoud van Holland.

42. Graaf Willem II.

44. Joost van den Vondel.

44. Ridder Joan van Maerseveen.

53. G.J.van Vliet.

54. De voorgeschiedenis van de familie Achterberg, van 54 t/m 72.

54,55+56, Jan Persijn.

56. Ijsbrand van Spaerwoude.

56. Jan van Spaerwoude Claeszoon.

56. Heynrick Janz. van Sparwoude.

56. Jan Heynrickszn. van Sparwoude.

56. Maritgen Jansdr. van Sparwoude.

57. Danel. en Hughe Danelszn.

57. Danel Hughenszn en Heyric Danelszn.

57. Florys Heynricxz.

57 Willem Floryrszn.

57. Willemtgen en Machtelt Willemsdr.

Zie ook blz. 58.

58. Jannetgen Willemsdr. de Bont.

58. Pieter Claesz. de Bont.

59. Claes Pieterszn. de Bont.

59. Maritgen Claesdr. van Schoonhoven.

59. Dirckgen Claesdr. de Bont,00k 67.

59. Fytgen Claesdr.de Bont,00k op.69.

(7)

DEEL I Persoonsnamen, vervolg.Het Oude Boompje"

Vrouwen.

83. Hendrijntje van Schaffelaar, 1773.

84. Cornelia Agterberg, 1798,00k 89,93,94 84. Neeltje Agterberg,1804,ock 96,97+99.

Aangetrouwden en anderen.

84. Prins Willem V.

84. Frederika Sophia W. van Pruisen.

87. F. de Ridder.

89. Jan Mandersloot 1792.0ok op 90-94.

89. Rijk Mandersloot,1827.

89. Adriaaantje van Dijk, 1830.

93. Gerrit Mandersloot, 1828.

93. Aartje Floor.

93. Hendrijntje Mandersloot, 1831.

93. Hendrik van Dijk, 1832.

93. Lambertus Mandersloot, 1832.

93. Reijertje van Eden, 1836.

93. Mr.Willem Bilderdijk.

93. Mr.G.Groen van Prinsterer.

94. Willem Mandersloot,1833.

94. Neeltje Legemaat, 1834.

94. Nicolaas Mandersloot, 1866. . 94. Dirkje van Doorn, 1865.

94. Cornelis Mandersloot,1868, ook op 95.

94. Jenneke Legemaat,1880. TO

94. Willem Mandersloot, 1872.

96. Wouter van Dijk, 1803. Ook op 97-99.

96. Jan van Dijk, 1854.

96. Celia Broekhuis, 1835.

96. Rijk van Dijk, 1833.

96. Johanna Maria de Kruif, 1840.

96. Gerrigje van Dijk, 1835.

96. Willem van Dijk, 1838.

96. Roelof van Dijk, 1838.

96. Maria van de Weerd, 1841.

96. Gerrit van Dijk, 1849.

96. Trijntje de Koff, 1852.

100. Hendrika van Vulpen, 1822.

100. Cornelis van Vulpen.

100. Geertrui Burggraaf.

102. Hendrika Achterberg,l854, + op 103.

102 Maria Cornelia Achterberg, 1861 en op blz. 103.

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE 1 ACHTERBERG 1 VAN SPAARNWOUDE VIA DELrr RHENEN EN AC BERG NAAR LANGBROEK.

Inhoud

Persoonsnamen van De Amerongse Tak.

van bladzijde 104-202.

Mannen.

104. Hendrik Achterberg, 1811. ook op blz.107-109, 124-130.

104. Rijk (Willemsen)Achterberg. 1769.

105. Jan van Gaasbeek.

105. Hertog van Gelre.

105. Frederik van Blankenheim.

105. Engelbert van Kleef.

105. Jan Baptista Taxis.

105. Geurt van Harn.

105. Hendrik Bunker.

105. Lodewijk de Veertiende.

105. Stadhouder Willem de Derde 105. Keizer Napoleon (Nappie).

106. Graaf Floris de Vijfde.

106. Johan Borre van Amerongen.

106 Gijsbert van Hemert.

106. Godard Adriaan van Reede.

106. Jacob van Campen en Pieter Post.

106. Godard Adriaan, heer van Ginkel.

106 .Willem Gustaaf Frederik van Reede.

107. Rijk Achterberg, 1842.

107. Kornelis Achterberg, 1843.0ok op 120.

120. Jan Willen Achterberg, 1868.

123. Willem Achterberg. 1841.

124. Gerrit Willem Achterberg. 1851.

Zie ook op blz. 190.

Vrouwen.

104. Hendrijntje van Schaffelaar, 1773.

106. Maria Achterberg, 1844.

107. Maria Achterberg, 1865.Zie ook 123.

107. Geertruida Achterberg, 1867. Zie ook op blz. 109 a, 111-115.117.120.123.

120. Alida Achterberg, 1871.

120. Hendrika Achterberg, 1873.

120. Cornelia Sofia Hendrika Achterberg, 1875.

124. Maria Achterberg, 1844, zie ook blz.

127-129. 131.135.141.150.155.159.162.

165. Hendrina Achterberg, 1846.Zie ook 166- 168.

171. Geertrui Achterberg, 1847, zie ook 172.

175.178.180.

182. Cornelia Achterberg, 1849.zie ook 183.

182. Marrigje Achterberg, 1850.zie ook 185.186.187.189.

192. Neeltje Achterberg, 1853. zie ook 193.194.196.200.201.

Zie vervolg Amerongse Tak, op blz.5.

(8)

5

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE

VAN SPAARNWOUDE VIA DELFT RHEMEN EN ACHTERBERG NAAR LANGBROEK.

DEEL I Inhoud Persoonsnamen van de_Amerongse Tak.

Aangetrouwden en anderen.

107. Anna Maria van Vulpen, 1816.

107. Hendrika Everdina van de Crift,1843 107. Sophie van Appeldoorn, 1844.

107. Franciscus Broekhuizen,1867.

115. Jan Willem Broekhuizen,1888.

115. Laurentia Frederika Zingel, 1895.

117. Hendrika Broekhuizen, 1891.

117. Sophia Cornelia Broekhuizen,1893.

115. Nicolaas van Arkel, 1854.

120. Nicolaas van Arkel, 1900.

120. S#1ia Classina Reindertsen,1903.

123. Derk Steenbeek, 1858.

124. Aaltje van Vulpen, 1824, ook op 125-130.

124. Johannes van Vulpen, 1845.zie ook 127-129

134. Anna van ggmond,1533.

134. Willem van Oranje.

134. Philips Willem van Oranje.

134. Prins Maurits.

134. Lodewijk van Nassau.

135. Cornelia Johanna van Vulpen,1869.

135. Jan Bos, 1866.

141. Alida Hendrika van Vulpen, 1870.

141. Cornelis Gijsbert van Dijk,1864.

150. Johannes van Vulpen,1872.

150. Geurtje Wolfswinkel, 1876.

155. Hendrik van Vulpen,1874.

155. Geertje van Ravenhorst, 1878.

155. Jan van Vulpen, 1876.

155. Cornelia van Vulpen,1882.

155. Willem van Vulpen, 1879.

155. Anthonia Hofland, 1894 159. Maria van Vulpen, 1881.

159. Cornelis de Kruijf,1876.

162. Gijsbertus van Vulpen,1882.

162. Jannigje Ravenhorst, 1889.

165. Teunis Reljerse,1835.

165. Hendrika Reijerse,1868.

165. Anthonie van der Géer,1860.

165. Elisabeth Reijerse,1878.

165. Jan van Zijtveld,1871.

168. Hendrik Reijerse, 1880.

168. Hendrika Haartman,I887.

168. Máthijs Reijerse, 1883.

168. Jannigje Cornelia v.Zijtveld,1885 168. Teunis Melis Reijerse, 1888.

168. Alberdina M. Walgemoed, 1899.

171. Keizer Wilhelm II.

171. Baronesse Van Heemstra-De Beaufor 171. Florus van Jutfaas.

171. Ds. Anshelnus Daniëls.

171. E.J.Demoed.

Persoonsnamen van de Amerongse Tak.

Aangetrouwden en anderen.

171. Cornelis van Vulpen,1848.

171. Johannes Hendrikus van Vulpen,1879.

171. Jannigje Legemaat,1903.

175. Hendrikus Johannes van Vulpen,1880.

175. Maria Legemaat,1881.

175. Cornelia van Vulpen,1882.

175. Jan van Vulpen, 1876.

178. Gerrit van Vulpen,1884.

178. Maria van de Po1,1887.

178. Jan van Vulpen,1886.

178. Petronella Achterberg, 1886.

180. Aalbertus van Vulpen,1889.

180. Marritje Achterberg,1896.

182. Dirk de Kruijf, 1840.

182. Jacobus Johannes de Heus, 182. Elisabeth H. de Heus,1898.

182. Geurt van Silfhout,1871.

182. Hendrik A.de Heus, 1878.

182. Aartje Roskam, 1876.

189. Anthonie J.de Heus, 1880.

189. Alida Hermina Schimme1,1888.

189. Alida Maria de Heus,1883.

189. Albertus van Silfhout,1884.

189. Jacobus J. de Heus,1888.

189. Maatje van de Glind,1907.

192. Theunis Blankestijn, 1850.

192. Adrianus Blankestijn, 1879.

192. Jacoba van Dijk.

196. Adriana Blankenstijn,1888.

196. Evert Kuijt, 1880.

196. Hendrika Blankenstijn, 1889 196. Jan de Kruyf,1883.

196. Gerritje Blankenstijn,1891.

196. Erris van Donselaar,1891.

200. Hendrik Blankenstijn,1893.

200. Marrigje Scherpenzee1,1903.

200. Albertus Blankestijn, 1895.

200. Maria Meijer, geb.1885.

203 De Leenkolk Tak. blz.203 -287.

Mannen.

205. Hendrik Achterberg,1842, zie ook 206, 207,209-210,213.228,235,239,241, 256,265, 274 en 282 en 287.

241. Dirk Achterberg,1875, zie ook 242-244.

244. Hendrik Cornelis,1897.

244. Cornelis Hendrik Achterberg,1898, zie ook 244a-247,249,250,253.

251. Cornelis Dirk Achterberg,1923, zie ook 251 en 252.

253. Dirk Cornelis Achterberg, 1935.

256. Gerard Achterberg,1877, zie ook 257- 259

259 en 262.

t.

(9)

Vervolg Persoon/namen van De Remkolk T Mannen.

259. Hendrik Achterberg, 1906.

259. Gerard Achterberg, 1931.

262. Gerrit Achterberg, 1909.

262. Gerard Hendrikus Achterberg,1911.

265. Rijk Achterberg,1881,zie ook 266- 268, 270.

265. Hendrik Achterberg, 1914,zie ook 271 271. Rijk Achterberg 1918.

274. Hendrik Achterberg, 1884, 282. Cornelis Achterberg, 1894.

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE) ACHTERBERG VAN SPAARNWOUDE VIA DELFT RHENEN EN ACHTERBERG NAAR LANGBROEK.

DEEL I Inhoud

Vrouwen,

213. Hendrika Achterberg, 1873, zie ook 214-217.225.

228. Geerke Adriana Achterberg,1878, zie ook 229,230.

235. Maria Elisabeth Achterberg,1883, zie ook 236 en 237.

239. Petronella Achterberg, 1886,00k 240.

241. Hendrika Achterberg, 1873,zie ook 242-244

244. Manietje Hendrika Achterberg, 1925.

247. Hendrika Achterberg, 1929.

249. Adriana Johanna Achterberg, 1931.

249. Cornelia Jacoba Achterberg, 1941.

254. Petronella Cornelia Achterberg, 1904. zie ook 255.

256. Maria Petronella Achterberg, 1907.

256. Petronella Johanna fl , 1915.

274. Petronella Johanna , 1917.

282. Rijkje (Zus) , 1894.

Aangetrouwden en anderen.

205. Petronella de Kruijf, 1850, zie ook 206,210.213.228.235.239.241.

256.265 en 274.

208. Gijsbert van Bloemenweerde.

208. Gijsbert van Abcoude, 208. Margaretha van Arkel.

208. Jan van Rijnesteyn.

208. Willem van Gblik.

208. Frederik van Blankenheim.

208. Sweder van Vianen.

208. Herman van Steenre.

208. Gerard van Neck.

208. Jan Frederik van Beeck Calcoen.

211. Burgemeester C.H.Ruygrok.

211. F.A. Bonté.

211. J.Damen, en J.J. Bekker.

211. L.Ploeg en L.H. Landzaat.

213. Johanna van Harten,1850, zie ook 282.283.285 en 286.

213. Gerrit van Donselaar.

Vérv. Persoonsnamen v.De Leenkolk Tak.

Aangetrouwden en anderen.

213. H.T. van Donselaar.

217. Anthonia van Donselaar,1912.

217. Matthijs Meijers, 1913.

225. Petronella J.van Donselaar,1914.

225. Willem van Donselaar, 1907.

225. Francina van Donselaar, 1917.

.225. Hendrik Achterberg, 1917.

228. Brand Ravenhorst.1876.

228. Marinus ,1912.

228. Petronella J. ,1916.

228. Jacob Overeem, 1915.

235. Jan Lagerwey, 1879.

235. Wilhelmina Lagerwey, 1907.

235. Adrianus Post, 1903.

238. Petronella Lagerwey, 1910.

238. Harmen Jan Stokking, 1908.

239. Jan van Vulpen, 1886.

244. Itnnakt2,11~, 1902, zie ook 245- 247,249,250 en 253.

244. Jan Hendrik Ewijk,1921.

247. Hendrik van Wolfswinke1,1927.

249. Dirk Jan Zuidam, 1921.

249. Jan Cornelis Zondag, 1938.

250. Johanna Imminkhuizen, 1924.

253. Cijsje van den Berg, 1934.

254. Gijsbert Schimmel, 1899.

256. Hendrika Achterberg. 1881.

256. Teunis Kuyt, 1910.

256. Evert Teunis Sneenk, 1910.

259. Johanna Pater, 1904.

259. Maria Paasse, 1932.

262. Hendrika Z.van Barneveld,1908.

262. Everdina Smeenk, 1912.

262. Gijsbertus Kraan, 1935.

262. Cornelis Kraan , 1939.

264. Gerrit H. Klein Entink, 1940.

264. Dirk de Man, 1946.

265. Maria van Ginkel, 1875, zie ook 271.

265. Jacoba Melissen, 1918, zie ook 271.

265, Robert Verwer, 1945.

265. Cornelia de Lang, 1951.

271. Daniël R.I. Dangez, 1949.

271. Lydia Spreeuw,1916.

274. Anthonia van Cooten, 1885.

274.Jacob van Leeuwen, 1905

Zie voor. DEEL II op blz. 7.

(10)

11

11 11

1T

7

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE J ACHTERBERG I VIA DELFT MENEN EN ACHTERBERG NAAR LANGBROEK.

DEEL II Inhoud.

De Groenestein Tak.

Aangetrouwden en anderen.

VAN SPAARNWOUDE

Langbroek blz.288-306, en

Groeneatein Tak, blz.307-413.

Persoonsnamen. Mannen.

314. Arie van Tricht, 1872.

318. Alida , 1898.

318. Jan Sterkenburg, 1894.

318. Gerritje van Tricht, 1900.

318. Dozijn Engelbertus van Stormbroek,1905.

318. Rijkje van Tricht, 1904.

318. Carel S. v.Wendel de Joode, 1904.

320. Hendrika, van Tricht, 1907.

320. Lodewijk van Wendel de Joode,1905.

320. Elisabeth van Tricht, 1909.

320. Pieter van Doorn, 1910.

323. Cornelia van Tricht, 1912.

.323. Aart van Doorn, 1918.

323. Adrianus Blankestijn, 1878.

326. Rijk 11 , 1907.

326. Bertha Maasse, 1907.

327. Gerrit Blankestijn , 1909.

327. Gerritdina van den Berg,1914.

329. Cornelia Johanna Blankestijn,1910.

329. Eduard Bernhard Sigrist, 1909.

329. Hendrik Blankestijn, 1913.

329. Cornelia van Ruler, 1915.

329. Adrianus Blankestijn, 1914.

329. Elisabeth Polthan, 1919.

329. Geertje Blankestijn, 1918.

329. Arie Vrolijk, 1905.

332. Cornelis van Donselaar, 1867.

332. Jannigje W. 1903.

332. Willem J.van Oudbroekhuizen, 1899.

332. Rijk van Donselaar, 1907.Zie ook 340 enz.

335. Hendrik van Donselaar.

332. Jannigje Puik, 1834, zie ook 335+336.

346. Hendrik van Willigenburg, 1880.

346. Gerard van Domselaar, 1887.

346. Gerritje 11 , 1914.

346. Elizabertus Molenmaker, 1915.

346. Rijk van Donselaar,1915, zie ook 350.

351. Jantje J.M.v. Amerongen, 1890.

355. Pietje van de Meent, 1880. Zie verder bij Hendrik gb.1875.

368. Hendrik van Coaten, 1903.

368. Cornelis Overvest, 1907.

368. Geertje . , 1935.

368. Johan Wentink , 1928.

371. Hendrik Overvest, 1936.

371. Cornelia Kooy, 1938.

371. Jan Overvest, 1939.en Jannetje Oudhof.

371. Petronella H. Overvest, 1944.

371. Georg M. Star Busman, 1938.

371. Corenlis M.Overvest, 1952.

372. Gerhard Grobbe, 1909.

372. Anthonie van Laar, 1922.

372. Gerritje van Laar, 1947.

288. Floris de Vierde.

288. Bisschop Otto de Derde . 288 Karel de Vijfde.

290. dr. J.M.W.van den Poort

290. ds. Johannes Anthony van Bemmel.

290. Johan van Broeckhuijzen.

290. Johannes Bornius.

291. Johan de Ridder.

291. Anna Maria Juliana de Ridder.

291. A.W. baronesse van Lynden.

291. Mr. F.A.C. graaf van Lynden.

310. Rijk Achterberg, 1845, zie ook

311-314.318.323.326.332.346.351.355 351. Rijk Achterberg, 1887.Zie ook

352-354.

355. Hendrik Achterberg, 1875, zie ook 356.357.359-365.368.371.372.376

379.384 en 394.

379. Rijk Gerrit Achterberg, 1903.

379. Hendrik Cornelis Achterberg, 1934.

384. Gerrit Achterberg, 1905.

394. Hendrik Achterberg, 1917, zie ook 395-397.401-403.405.408 en 410.

408. Hendrik Gerrit Achterberg, 1945.

408. Gerrit Achterberg, 1948.

410. Rijk t, , 1950.

410. Willem . , 1952.

410. Frans Hendrik Achterberg, 1958.

Vrouwen.

310. Gerritje Demoed, 1846.Zie ook 311- 314. Verder zie bij Rijk,1845.

314. Hendrika Achterberg, 1872.

323. Gijsbertha Achterberg, 1878.

332, Geertje , 1879.

346. Rijkje 11 , 1882.

346. Elisabeth , 1884.

368. Gerritje Petronella Achterberg, 1907 368. Petronella Achterberg, 1911.

372. Hendrika , 1915.

372. Antje , 1921.

376. Gijsbertha , 1926.

379. Cornelia

401. Petronella H. . 401. Hendrika P.

405. Gerritje 405. Teunisje 405. Francien 405. Antonia P.

405. Antje 405. Gijsbertha 408. Maria E.

, 1939.

, 1940.

, 1942.

, 1944.

, 1949.

, 1951.

, 1953.

, 1955.

, 1956.

, 1960.

(11)

Vervolg Wie-Waag Tak. Aarietr. en anderen.

421. Teunis Mandersloot, 1955.

421. Silvis H. . , 1960.

421. Jenneke , 1955.

421. Johannes Doornenba1,1958.

421. Rijk Faas Mandersloot, 1885.

421. Antje Rijksen, 1911.

422. De Drie bergse Tak. Mannen + Vrouwen. blz.422-445.

424. Gerrit Achterberg, 1848, zie ook op blz.425-428.43ó en 437.

424.. Gerard Achterberg, 1877, zie ook 429.

424. Hendrika Achterberg, 1881. . 429.

430. Teuntje , 1884. 436.

437. Cornelis Achterberg, 1897. . 438.

437. Cornelia , 1936. ". 439.

442. Gerrit H. . , 1932. . 443.

444. Hendrikus C. . , 1944.

445. Hendrik si , 1906.

445. Cornelis , 1897.

Aangetrouwden en anderen.

424. Maria van Donselaar, 1848.

424. Cornelia van Harten, 1855.

430. Jacobus A. Schoonheim, 1885.

430. Neeltje , 1909.

430. Anthonius P.N. Witteman, 1891.

430. Gerrit Schoonheim, 1911.

430. Johanna C. van den Berg, 1914.

432. Maria Schoonheim, 1913.

432. Guillaume Stekelenburg, 1914.

432. Pieter L. Schoonheim, 1915.

432. Berendina J. Veenink, 1919.

435. Jacobus A. Schoonheim, 1920.

435. Cornelia E.H. Kercestein, 1929.

437. Arie van 't Hof, 1934.

442. Gerritje de Heus, 1937.

443. Annigje H.I. Hek, 1948

446. Het Boompje Tak. b1z.446-486.

Mannen + Vrouwen.

448. Willem Achterberg, 1851.Zie ook 450, 451.462.466.477 en 483.

451. Marretje Achterberg, 1896, zie ook 452.454.455.458.

462. Hendrika Achterberg, 1900.

466. Rijk Achterberg, 1892.

466. Alida A. 1924.

472. Johanna 1929.

472. Dirk , 1926.

472. Marry Johanna, Achterberg, 1953.

472. Rijk Achterberg, 1955.

472. Gijsbertus . , 1958.

473. Willem , 1929.

474. Hendrik . , 1932.

E.7 VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE J ACHTERBERG I VAN BPAARNwOUDE VIA DELFT RHENEN EN ACHTERBERG NAAR LANGBROEK.

DEEL II Inhoud.

De Groenestein Tak.

Aangetrouwden en anderen, vervolg.

372. Petronella van Laar, 1951.

372. Jannie Wulfina van Laar, 1954.

372. Leendert Jan Boeren, 1954.

372. Hendrika van Laar, 1956.

372. Petrus A.A.M. de Coach, 1952.

372. Antje Anthonia van Laar, 1957.

372. Robert Mark Mast, 1957.

376. Gerard van Laar, 1926.

376. Jan Wulfert van Laar, 1949.

376. Petronella van Laar, 1951.

379. Jannetje de Kruif, 1904.

379. Cornelia M. Tabeling, 1937.

379. Martinus van Larderen, 1938.

384. Johanna Catharina van Baak, 1908.

394. Francina van Donselaar, 1917.

401. Willem Imminkhuizen, 1939.

401. Frans van Amerongen, 1942.

405. Johannes Kapteyn, 1945.

405. Johannes Le Blanc, 1928.

405. Geurt Hendrik van Donselaar, 1951.

405. Arie Jacob van den Berg, 1953.

408. Jan Willem Rigters, 1959.

408. Johanna van der Heijden, 1946.

408. Willempje J. C. van der Leun,1947.

410. Gozewina van Wijk, 1951.

410. Johanna P. van Fraassen, 1965.

414. De Wie-Waag Tak. 414-421.

Mannen. én Vrouwen.

415. Cornelis Achterberg, 1846.

415. Hendrika , 1873.

415. Hendrik C. . , 1897.

415. Cornelis H. . , 1898.

415. Petronella C. , 1904.

419. Cornelia H. . , 1883.

419. Aartje , 1887.

421. Rijk Faas , 1885.

Aangetrouwden en anderen.

415. Cornelia Jonkers, 1847.

415. Dirk Achterberg, 1874.

415. Jenneke Pluijgers, 1902.

415. Gijsbert Schimmel, 1899.

419. Jan van der Haar, 1859.

419. Willem de Kruijff, 1885.

419. Geertruida C. de Kruijff, 1923.

419. Teunis Mandersloot, 1915.

419. Aartje Mandersloot, 1950.

419. Jacob Marinus van Laar, 1942.

419. Cornelis Mandersloot, 1951.

419. Dirkje A. F. den Hartog, 1951.

419. Willem Mandersloot, 1953.

419. Evertje Achterberg, 1954.

(12)

9.

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE r ACHTERBERG VAN SPAARNWOUDE VIA DELFT RHENEN EN AUG NAAR LANGBROEK.

DEEL II Inhoud

Vervolg Het Boompje Tak, Mannen + Vrouwen. Vervolg Het Boompje Tak, aangetrouw- anderen.

476. Hendrikus Achterberg, 1894. den en

, 1937. 473. Gertrude A. Adams, 1931.

476. Alida IP

480. Gerrit Willem van Kesteren.

480. Arnoldus Goedewagen.

480. Willem van Nassau-Zuilenatein.

480. Prins Willem III.

480. Ds. Seegers.

480. Ds. De Zwart.

480. DS. Boonacker.

q80. L. Lacerwey.

480. Lodewijk Napoleon.

481. Everte Achterberg, 1954.

482. Gerrit , 1938.

482. Willem Achterberg , 1940.

482. Hendrikus , 1942.

482. Elisa , 1944.

483. Cornelis . , 1898.

483. Alida , 1929.

486. Jan 11 , 1933.

Aangetrouwden en anderen.

448. Aaltje Veldhuizen, 1860.

451.

Tbertus

van Vulpen, 1889

/I , 1925.

451. Geertrui

451. Steven van Dijk, 1923.

455. Willem van Vulpen , 1927.

455. Jannetje van Essen , 1924.

455. Cornelis van Vulpen , 1929.

455. Reinanda E. van den Top, 1933 458. Hendrikus J.van Vulpen, 1931.

458. Catharina H.Cdrbijn, 1939.

458. Aaltje van Vulpen, 1935.

458. Adrianus Jan Ctomwijk, 1932.

462. Teunis Legemaat, 1904.

462. Aaltje . , 1933.

462. Teunis Blanke stijn, 1931.

465. Nicolaas Legemaat, 1934.

465. Willempje , 1935.

465. Willem , 1938.

465. Johanna Gerdina K. van Wiggen,1952.

465. Teunis G. J. Legemaat, 1940.

465. Aartje van Wolfswinke1,1946.

465. Hendrikus M. Legemaat, 1942.

465. Wimke van Beijnum, 1945.

466. Marrigje Doornenbal, 1894.

466. Gerrit Anthonie Versteegh,1918.

466. Marrigje R. Versteegh, 1950.

466. Dirk Adriaan van Doorn, 1950.

466. Antoinette C.A.Versteegh, 1954.

466. Theodorus L.M.J. van der Ploeg,1950 469. Anthony D.M. Versteegh, 1956.

469. Francisca M. van Hoorn, 1957.

472. Hendrik L. Nap , 1927.

472. Neeltje Doornenbal. 1926.

474. Wilhelmina Korenwinder, 1930.

476. Evertje Rijksen, 1913.

476. Jan de Kruijf, 1935.

481. Willem Mandersloot,1953.

482. Gerrie W.Hesseling, 1945.

482. Neeltje IJda M. Toes, 1953.

483. Maagje Bieshaar, 1904.

483. Johan Groenendijk, 1930.

486. Margaretha Klerk, 1935.

Austerlitz Tak, Mannen en Vrouwen.

blz. 487-510

489. Hendrika Achterberg, 1854.

489. Arie Koetsier, 1849.

489. Hendrika Koetsier, 1887.

489. Johannes van den Breul, 1883.

489. Adam van den Breul, 1922.

489. Louise de Kruyff, 1920.

489. Hendrika van den Breul, 1926.

489. Dirk Doeser, 1924.

495. Rijk Koetsier, 1879.

495. Maria Rebergen, 1877.

495. Hendrika D. Koetsier, 1904.

495. Dirkje , 1907.

495. Cornelis van der Hoeven, 1904.

495. Arie Koetsier, 1908.

495. Berber Kuipers, 1910.

495. Petronella Koetsier, 1912.

495. Arie Koetsier, 1881.

495. Hendrika A.Kas, 1881.

495. Arie Koetsier, 1907.

495. Maria M. Knijf, 1904.

494. Hendrika Koetsier, 1909.

495. Maria , 1912.

501. Hendrikus Koetsier, 1885.

501. Hilligje van den Plas, 1891.

501. Grieta M. Koetsier, 1914.

501. Marinus van Essen, 1910.

501. Arie Koetsier, 1912.

501. Frieda A. Sassen, 1907.

501. Johanna van den Hoeven, 1892.

501. Hendrika M.Koetsier, 1921.

501. Adriaan Jan Kret, 1919.

501. Marrigje Koetsier, 1924.

501. Jan Leeman, 1911.

501. Willemijntje Koetsier, 1931 501. Nicolaas H. van Barneveld, 1929.

501. Willem Koetsier, 1889.

501. Jacoba van Ginkel, 1886.

501. Hendrika Koetsier, 1911.

501. Willem Wildeman, 1907.

501. Johanna Koetsier. 1912.

501. Reindert Reyerse, 1909.

(13)

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE I ACHTERBERG 1 VAN SPAARNWOUDE VIA DELFT RHENEN EN ACHTERHERG NAAR LANGBROEK.

DEEL II INHOUD

Vervolg Austerlitz Tak, Mannen en Vrouwen. Vervolg Darthuizer Tak, aangetr -en anderen.

506. Albertha Koetsier, 1915.

506. Barend van Barneveld, 1916.

506. Willemijntje Koetsier, 1919.

506. Arie Roetbout, 1914.

506. Aartje Koetsier, 1920.

506. J.Dittmar, 1919.

506. Arie Koetsier, 1922.

506. Hildegard Witton, 1924.

506. Gerarda Koetsier, 1926.

506. Johannes Ph. Gebel, 1922.

506. Cornelis Koetsier, 1892.

506. Rijkje van Konkelaar, 1895.

506. Gerard Koetsier, 1920.

506. Cornelia A. Verhey, 1922.

506. Maria Koetsier, 1922.

506. Geurt J.L. de Kruijff, 1916.

506. Arie Koetsier, 1924.

506. Aaltje Sprey, 1919.

506. Barend Koetsier, 1928.

506. Margaretha Kwant, 1930.

Darthuizer Ták, 511-535.

Mannen en vrouwen.

513. Roelof Achterberg. 1859, 513. Marretje H. Achterberg, 1905.

519. Rijk 11 , 1891.

519. Roeiof 11 , 1919.

519. Gerrit 1T , 1920.

519. Rijk , 1923.

519. Arnoldus m , 1930.

525. Willem 11 , 1893.

525. Roelof M. 11 , 1919.

528. Hendrikus M. , 1899.

528. Mientje pg , 1922.

528. Jan n , 1925.

531. Hendrika 11 , 1929.

533. Anthonia , 1936.

534. Cornelis A. 11 , 1910.

534. Mientje /ij , 1934.

534. Frederik 11 , 1935.

535. Hendrika M. ei , 1938.

535. Roelof , 1946.

Aangetrouwden en anderen.

513. Mietje Veldhuizen, 1866.

513. Dirk Loef, , 1896.

513. Nicolaas M. Loef , 1928.

517. Marietje G. Loef . 1931.

517. Steven van Mburik, 1929.

517. Gerrit Loef , 1936.

517. Gerda Sterkenburg, 1940.

519. Maria Séveré , 1895.

519. Johanna D.Salet , 1922.

519. Maria D. van Leeuwen, 1920.

521- Catharina W.Bokhoven, 1926.

521. Grietje Bouwmeester, 1933.

525. Johanna Sonneveld, 1895.

525. Johanna Barendrecht, 1925.

528. Grietje Cornelisse . 1898.

528. Gerrit van Eck, 1922.

528. Jetty Wati, 1927.

531. Martinus van der Linden, 1924.

533. Willem Th.Fr.Christiaanse, 1935.

534. Maria A.Kirchmann, 1912.

534. Toon Daalhuizen, 1931.

534. Cornelia M.Bruines, 1937.

535. Albert A.C.Polman, 1941.

535. Wilhelmina C.M.Tilleman,1952.

536. De Zeldenrijk Tak. Mannen en Vrouwen.

537. Maria Cornelia Achterberg, 1861.

537. Hendrik van Donselaar , 1834.

537. Hendrika van Donselaar, 1898.

537. Albertus Bouman , 1890.

537. Sander Bouman , 1921.

537. Geertruida J.v.d.Horst, 1923.

537. Maria Cornelia Bouman , 1923.

537. Douwe Siebe Visser , 1922.

537. Hendrik A. Bouman , 1933.

537. Wilhelmina Arends , 1937.

549. Gijsbertus van Donselaar, 1894.

549. Elisabeth van Donselaar, 1893.

549. Hendrik van Donselaar, 1926.

549. Teuntje Dorrestein , 1923.

549. Gerrit van Donselaar , 1927.

549, Marinus u , 1929.

549. Maarten , 1930.

549. Dineke van Voskuilen , 1934.

549. Albertus van Donselaar,1931.

549. Nicolaas ,1932.

549. Adriana Sterkenburg ,1942.

549. Rijk van Donselaar ,1934.

555. Rijk van Donselaar ,1904 555. Magdalena Kroon ,1899.

555. Hendrik C.van Donselaar, 1926.

555. Doette Opperloo , 1929.

555. Geertruida vanDonselaar,1927.

555. Cornelis van de Vaart ,1920.

555. Rijk van Donselaar ,1936.

555. Geertruida G.A.Zonneveld,1941.

555. Magda van Donselaar ,1938.

555. August Mook ,1937.

555. Hendrika van Donselaar ,1940.

555. Johannes Hooyschuur.

Einde van de Index.

(14)

11

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE ACHTERBERG . Voorwoord.

Toen ondergetekende en mijn vrouw in de herfst 1991 nog druk bezig waren met de Stamboon Van De Lagemaat, kregen wij bezoek van de heer. Hendrik Achterberg en zijn schoonzoon Frans van Amerongen. Of wij de Stamboom Achterberg wilden uit- zoeken ? Na veel wikken en wegen en na de toezegging van Hendrik Achterberg dat, zoveel als hem mogelijk was, hij gegevens zou verzamelen, stemden wij toe.

Nu, het boek is klaar. Wat een klus is dat geweest ! Nadat wij in november en december 1991 diverse gemeentearchieven bezocht hadden om vroege gegevens over de Achterbergers op te speuren, kwam er door ziekte mijnerzijds en ernstige ziek- te mijner vrouw stagnatie. Dat heeft tot heden nog mogen meevallen en we begonnen na de ziekten weer met frisse moed. Hendrik Achterberg had intussen ons al met zoveel gegevens opgezadeld, zodat we met het typen konden beginnen.

Het bleek dat de Achterbergers hoofdzakelijk wonen in regio zuid van de provin- cie Utrecht en altijd gewoond hebben, (maar tot ca. 1811 als Agterberg geschre- ven) als b.v. in Rhenen, Achterberg, Amerongen, Leersum, Langbroek, Doorn, Drie- bergen, Zeist, Werkhoven. En dan verder uitzwermend in diverse plaatsen er om- heen, maar dan in veel mindere mate. Tenslotte vonden wij en Hendrik Achterberg de leden der familie in het gehele land.

De heer Nico Loef nam de Darthuizer Tak voor zijn rekening en Karin Rijksen- Achterberg het Boompje Tak. Daar er nog zeven Takken zijn, kunt U nagaan wat Hen- drik Achterberg allemaal opgespoord heeft, vanaf 1870 te beginnen. Alles wat daarvoor op te sporen was, hebben wij voor onze rekening genomen, al hebben wij

voor een deel ook de Amerongse Tak bij elkaar gezocht, met name inde stad Utrecht en daar omheen, ook die geboren zijn na 1870.

Zongen wij vroeger, de boom wordt hoe langer hoe dikker", het Achterberg Boek werd dat ook. Mede is dat gekomen door de afstamming van vrouwelijke zijde, n.1 van de familie van Clara van Sparwoude-Arent Vranckenszn. van der Meer.

De gegevens daarover beslaan 54 bladzijden, gaande over een periode van ca. 400 jaar. Dankbaar hebben wij gebruik mogen maken van het geschrevene over die tijd door o.a. de heer E.J. Rollenra in Den Haag, Ed.A.van Duin te Den Haag, Ds. G.A.

Chossen uit Delft en Mevr. B.A.M. de Ruyter uit Heiloo. Maar wij vonden zelf nog veel gegevens op het Rijksarchief te Utrecht zo vanaf 1600 tot 1811:---- Ook hebben we ons wel eens afgevraagd, zijn we nu met de Achterberg Stamboom be- zig of met die van Van Vulpens, want die komen ontzaggelijk veel voor in dit boek.

Er komen ook zeer veel foto's in het boek voor, vooral in de Austerltz Tak,te ho- pen is dat er ook boeken naar gekocht wordt.

Het boek is 566 bladzijden dik geworden, (558+ 8 met een a er aan toegevoegd), dat is toch enorm, zoveel gegevens over de familie Achterberg en ook zeer de moeite waard om zo'n familieboek in bezit te hebben. Het is ook geen boek om het achter elkaar uit te lezen am het daarna nauwelijks meer in te zien,

Neen, U moet uw boek bij de hand houden, (maar niet in kinderhanden geven) zodat U het gerege:d in kunt zien. Telkens, als U wat leest of hoort over uw familie, kijkt U het zoekt het op en dan profiteert U er het meeste van.

De manier voor U am U en de uwen makkelijk te vinden is als volgt.

U zoekt eerst de Tak op bij welke U hoort. Dat vindt U in de Index vooraan.

Niet allen zijn genoemd in de Index, wel meestal de hoofden van gezinnen, zowel de vaders als de moeders. Ook aangetrouwden zijn vermeld. Heeft U uzelf gevonden, dan leestUvooruitover uw kinderen en achteruit over uw ouders. De verwijzingen die wij talrijk geplaatst hebben, maakt het U gemakkelijk.

Leg het boek nooit op een vochtige plaats, daar kan niet één boek tegen !!

Al heeft U niet altijd zin om te lezen, neem toch het boek in de handen en kijk nog eens naar de foto's, blader het eens door, dat is goed voor de bladzijden.

Copieerwerk wil wel eens gaan kleven, als het lang dicht blijft en wat vochtig wordt. Mocht het kaft ooit eens los of smerig worden, voor een F.5.-11jmen ze bij elke behoorlijke boekwinkel er een nieuw kaft omheen.

Leen uw boek nimmer uit, aan wie ook. Daar wordt het nooit beter van en als U het in wilt zien, lig het bij een ander en wanneer komt het terug ?

Wij danken allen die aan de tot standkaping van dit prachtige boek hebben meege- werkt, nog hartelijk en wensen U veel lees en kijkplezier !

Ede april 1993. G.Meijer, J.Meijer-de Vries.

(15)

EEN VOETSPOOR VAN ZEVEN EEUWEN NAAR DE FAMILIE ACHTERBERG.

Inleiding.

Met. de STAMBOON ACHTERBERG is toch iets wonderlijks aan de hand.Doorgaans begint een Stamboom met de verst te vinden voorvader en van hem af naar het heden.

Met deze stamboom begonnen we net een vrouw, Clara Jandsdr. van Sparwoude,gebo- ren in ca. 1530 te Delft. We weten wel wat van haar voorouders af, maar als Cla- ra niet via haar testament voor Het Fonds gezorgd had, dan was het begin van de familie Achterberg niet in 1530 geweest maar in 1668 met Willem Rilkse, zie blz.

76. In wezen stammen de Achterbergers van een landbouwer in Agterberg bij Rhenen af. Máar door de draad naar Clara stammen ze af van een toch wel vooraanstaande familie, hoewel niet van Adel, dan toch wel van een voorname afkomst. Haar vader was goudsmid, haar grootvader hooldman,tresorier, (schatmeeste) en getijdemeester, maar de verdere voorouders hadden toch ook weer land in bezit, al zullen ze zelf geen landbouwer geweest zijn.

Zoals U kunt lezen op blz.58, had haar man zeer belangrijke functies in Delft en omgeving, maar van hem stammen de Achterbergers niet af, want Clara en Arent van der Meer hadden immers geen kinderen.

De Achterbergers stammen af van Machtelt Willemsdr. uit Schiedam, een tante van Clara. Zie blz.58. Zij had de achternaam van Thorenvliet, zie blz.56. Zij tr. met Willem Willemszn. de Bont uit Leiden, beroep onbekend. Hun dochter Jan- netje de Bont tr. in 1598 met ene Claes Andrieszn, ook in Leiden, goudsmid.

Bun zoon Pieter Claaszn. de Bont, geb. in 1547/1548, neemt de geslachtsnaam de Bont aan, was koperslager en krijgt in 1580 het poorterrecht in Delft, dan moet hij wel van de betere stand geweest zijn , want dat poorterrecht kreeg je zo maar niet !

Hij trouwt met een Machtelt Willemsdr. (heette dus net als Pieter zijn grootmoe- der). Zij krijgen een zoon: Claes Pietersz. de Bont geb. in 1578 te Delft.

Werd mandenmakersgezel maar vertrok naar Rhenen en werd er in 1626 weesmeester, d.w.z. werkzaam in een weeshuis als toezichthouder. Bestaat tot op het heden nog in Rhenen. In 1981 was (en misschien nog) een mijnheer Sanner Gat-Weeshuismees- ter. In 1632 werd Claes de Bont Ouderling der Gereformeerde Gemeente, later Herv.

Kerk genoemd. Tevens was hij lid van de Raad der stad Rhenen.

Claes trouwde te Rhenen in 1601 met Maritcen Claesdr. van Schoonhoven, d.v. de Bur- gemeester v.Rhenen. Hun le dochter, Dirckgen de Bont, geb. in c.1610 trouwde in

1634 met Willem Roeflofszn. van Ede, poortwachter te Rhenen en eigenaar van land.

Daar op het archief te Ede geen gegevens aanwezig zijn van voor 1700, konden wij niet nagaan of -. Willem uit Ede afkomstig was. Dirckgen en Willem zijn beiden begraven in de St .Cunera kerk te Rhenen.

Hoeveel kinderen zij kregen is ons niet bekend, wel was er een dochter: Maayke Willemsdr van Ede, geb. in april 1652. Helaas niet zo'n fraaie. Ze had eerst een verhouding met ene Cornelis Taats. Nadat zij daarvan een zoon Cornelis ter wereld bracht, kreeg zij een verhouding met een Willem Puyk, een totaal onbekende man.

Doch Maayke kreeg wel twee zonen van Willem. Een Willem, geb. te Rhenen in 1676 en een Hendrik geb_ in ca. 1678. Vermoedelijk zijn zij in Agterberg geboren, want.

Maayke overleed op 7-3-1703 te Agterberg. In 1680 was ze nog wettig getrouwd op 27 october en wel met ene Christoffel Veleynski, was dragonder onder Overste E0, pinger te Rhenen. Christoffeltje had vermoedelijk naast dat huwelijk meer schatjes, want hij werd de stad uit gezet wegens onzedelijk gedrag.

Zoon Willem Puyk paste beter op, hij deed belijdenis op 24-12-1699 te Rhenen, en trouwde op 25-3-1703 met Stijntje Gerritsdc geb. te Agterberg in 1680. Kregen ook een gift uit het Clara van Sparwoude Fonds, net als Dirckgen de Bont en Willem van Ede.

Willem Puyk en Stijntje kregen 7 kinderen, we noemen nu alleen de zesde, Maria Puyk geb.te Rhenen(of in Agterberg) op18-4-1717. Zij werd de eerste echte voor- moeder van de Achterbergen, want zij trouwde te Rhenen in 1738 met Rijck Willem- sen, geb. te Agterberg, z.v. Willem Rijcksen en Celesjen Gitten te Agterberg.

Maria kreeg ook een huwelijksgift uit. het Clara van Sparwoude Fonds.

(16)

12 a

Vervolg inleiding..

Zij kregen 9 kinderen waarvan er vier jong overleden. De oudste, Willem is de Stamhouder, met hem gaan we dan ook verder. Hij is geboren te Agterberg in 1739, zal ook wel landbouwer geweest zijn. Trouwde te Leersum met Cornelia Roelofsen

van de Steeg, geb. aldaar in 1740. Zeven kinderen, waarvan we alleen Rijk noemen.

Rijk Willemse Agterberg , geb. te Leersum 22-1-1769. Hij werd boerenknecht, eerst bij Jacobus Legemaat, wonende bij de Stenen Brug te Langbroek maar vanaf 1791 is Willem knecht op .Het Oude Boompje" in Langbroek alwaar. Gerrit Peters van Schaffe- laar de pachter is. Die Gerrit was getrouwd met Neeltje Gijsbertdr. van Vulpen, die hadden een mooie dochter, Hendrijntje, geb. in 1773 en daar trouwde onze Rijk mee op 14-1-1798 en daardoor werd hij de boer op Het Oude Boompje . Niet zo slecht bekeken wel ? Zo in de Franse tijd, van 1795 tot 1813 is de G van Agterberg vervangen door ch en werd het Achterberg. Er kwamen zeven kinderen, waarvan we Eijk en Hendrik noemen. Rijk Achterberg, geb. in 1808 werd Stamvader van Het Oude Boompje Tak, hoewel we die niet bij de familie--takken ingedeeld hebben, dat doen we hij zijn kifiders,op blz.102.Hendrik is de Stamvader van de Amerongse Tak,daar leest U van op blz. 107 en 124.

Rijk Willemse Agterberg en Hendrijntje hadden twee dochters die tot trouwen kwamen, Cornelia, geb. in 1798, trouwde in 1925 met Jan ManderslootrZeist, U vindt ze op blz. 89. En dan nog Neeltje, geb. in 1804, zij trouwde met Wouter van Dijk uit Driebergen. Na wat omzwervingen kwamen ze in Langbroek te wonen a/d Langbroeker- dijk. Het land wat Wout- pachtte van de Graaf van Lynden, heet tot vandaag toe nog de Wouter van Dijken-akkker. U leest over Neeltje en Wouter alles op blz.96 enz.

Rijk Willemse Achterberg overleed op 22-9-1834, zijn vrouw Hendrijntje van Schaf- felaar overleed op 20-6-1845.

Rijk Rijkse Achterberg, geb. in 1808 trouwde met Hendrica van Vulpen, geb. in 1822.

Zij was een dochter van Cornelis van Vulpen en Geertrui. Burggraaf in Bunnik.

Daar Rijks broer Hendrik twee zoons gehad heeft, welke geen mannelijke nakomelin-

gen hadden, zijn alle Achterbergers die thans nog leven en- de velen die voor hun geleefd hebben, nakomelingen van Rijk en Hendrica.

Wat de verbinding met die Cornelis van Vulpen en Geertrui Burggraaf aangaat, die is flink van invloed geweest op de familie Achterberg. Ten 1 ste het huwelijk van Rijk en Hendrica, (zie hier boven) in 1844 op blz.100. Ten 2 e het huwelijk van Anna Maria van Vulpen met Hendrik Achterberg in 1841, zie blz.107 en na haar over- lijden het huwelijk van Aaltje van Vulpen in 1844, zie blz.124.Door de vele nakome- lingen van Aaltje en Hendrik wordt die invloed extra benadrukt.

Het huwelijksleven van Rijk Achterberg en Hendrica was heel goed, maar ze hebben veel zorgen gehad aangaande de bestaansmogelijkheid, doch Hendrica had een Held ter Hulpe, zie blz. 100. Ze kregen 12 kinderen waarvan er vier jong overleden. Over de andere kinderen leest U uitvoerig op de blz. 205. 310. 414. 422. 446.487.513+536.

Nu dan de Amerongse Tak in het kort.Hendrik Achterberg, geb. in 1811, trouwde dus met Anna Maria van Vulpen, geb. in 1816. Zij woonden in Zeist. Kregen drie kinderen, waarvan we alleen Kornelis noemen. Geboren te Zeist, trouwde te Leersum in 1865 net Sophia van Appeldoorn, ook wel van Apeldoorn genoemd. Geb. te Leersum in 1844.

Gingen in Renswoude wonen, daarna in Rhenen in 1868. Daar was Kornelis tapper.

Overleed aldaar in 1875. Dat was een ramp zoals blijkt. Sophia verhuisde naar Leer- sum, maar al spoedig vertrok ze naar Hemmen in de Betuwe, daar was ze dienstbode.

De kinderen waren op diverse plaatsen ondergebracht, men zie op blz. 107 enz.

Op 28-8-1877 vertrok zij naar. Amsterdam en werd daar herbergierster, het meet een potige vrouw geweest zijn, zie blz.109a. Het is een heel gezoek geweest om wat van haar kinderen te vinden, van dochter Geertruida vonden we het meest, daar zijn heel wat nakomelingen van, men leze zelf v.a. blz. 107.

Anna Maria Achterberg-van Vulpen overlijdt op 1-4-1843 te Utrecht en Hendrik her- trouwd in 1844 met haar zuster Aaltje van Vulpen en is dan boer op de boerderij

«Rottegat " te Leersum. Ze krijgen 8 kinderen, w.o. twee zoons, waarvan Gerard Wil- lem alleen tot trouwen kant, maar geen nazaten heeft. Van dochter Maria, die met Johannes van Vulpen trouwt in 1868 komen vele van Vulpens, wij gaan dat niet verhalen, 0 kunt het lezen v.a. blz. 124. Het is om het zo te noemen, een „Bever- weertse" geschiedenis, hoewel de boerderijen als .Spreeuwenstein " en .Groot Blan- kestein", de . Willemshoeve", .Het Fransche Hof" enz. er ook een grote plaats in- nemen.We verlaten de Amerongse Tak en gaan over naar de heemkolk Tak.

(17)

Vervolg Inleiding.

De LeeMkoik Tak, ook een grote Tak. Stamvader Hendrik Achterberg, geb. in 1842, zie blz. 205. Hij trouwde te Werkhoven met Petronella de Kruijf, geb. in 1850, d.v. Dirk de Kruijf en Geerke Adriana Kennedy. Hier weer sterke binding met de Achterberg Stamboom. Want een zoon van Dirk en Geerke, Dirk de Kruijf, trouwde met Camelia Achterberg, geb. in 1849, zie blz-182. En een tweede zoon, Gijsber tus de Krui jf, trouwde net Geertruida van Vulpen, hun zoon Willem trouwde met Aartie Achterberg in 1917, zie blz. 419.

Op blz. 225 komen we FrancinaV.Donselaartegen,geb. in 1917. Zij trouwde met Hen- drik Achterberg van de Groenestein Tak. Hun vaders waren neven van elkaar, dat is dus de reden dat Hendrik ook zoveel van de Leemkolk Tak weet. Zie blz.394.

Het huwelijk tussen doi-bar Petronella, geb. 1886, en Jan van Vulpen in 1925, vormt ook weer een verbinding met de Amerongse Tak, zie blz.178.

Hetzelfde gebeurd als zoon Dirk Achterberg, geb. 1875, trouwt met Hendrika Achter- berg, van de Wie-Waag Tak , zie blz.415. Zij waren neef en nicht.

Zoon Gerard, geb. 1877, trouwde ook met een Hendrika Achterberg, maar dat was een dochter van Gerrit Achterberg van de Driebergse Tak, de zoveelste onderlinge ver- binding van de diverse Achterberg Takken. Zie blz.256.

De zoons Rijk en Hendrik, geb. in 1881 en 1884, hadden voor dat zij trouwden een rijwielhandel , genaamd : Gebroeders Achterberg, Rijwielhandel te Werkhoven. De omzet zal(gezien het gebruik van een fiets nog in de kinderschoenen

stond ) niet

groot geweest zijn ! Maar, ze waren vooruitstrevend !!

Petronella Achterberg-de Kruijf overleed in 1886. Hendrik hertrouwd in 1888 met Johanna van Harten, geb.te Driebergen in 1850, d.v. Cornelis van Harten en Rijkje Voskuilen. Johanna was een Godvrezende vrouw, haar geloof straalde uit tot ver in de omtrek. Naar wij hoorden kwamen er daardoor vele damine's en anderen(die het- zelfde geloof bezaten) op de- boerderij uDe Leemkolk" ( waar Hendrik boer op was) am met haar en met elkaar over die belangrijke zaken te praten.

Uit het tweede huwelijk werden twee kinderen geboren, maar die zijn niet gehuwd.

Het waren Cornelis en Rijkje (Zus genoemd). Zie blz. 213 en 282.

Genoeg over de Leemkolk Tak en we stappen over naar De Groenestein Tak.

De Groenestein Tak. De grootste Tak. Stamvader Rijk Achterberg, geb.in 1845. Trouw- de met Gerrit je Demoed uit Ede. Zie blz. 310. Zij woonden in één der drie woningen die stonden en nog staan, waar vroeger het kasteel Groenestein stond. Zij kregen acht kinderen, zes dochters en twee zonen. Hendrika, geb. 1872, tr. met Arie van Tricht. Zij woonden op „Walenburg", een kasteelachtig gebouw a/d Langbroekerdijk.

Arie was tuinman maar tevens spekroker voor de Langbroekers. Dat deed hij op de zol- der van de .Donjon". U kunt dat allemaal lezen op blz.314.

Dochter Gijsbertha trouwde met Adrianus Blankestijn, zij woonden op ,,Het Fransche Hof, na eerst een tijd op .Groenestein gewoond te hebben. We zouden hen de „erwten- uitlezers" willen noemen. Waarom, men leze op blz. 323.

Geertje, geb. in 1879, trouwde met Cornelis van Donselaar. Zij woonde in hetuSdhip- pershuis" te Langbroek, dat was ook een boerderij. Hun zoon Rijk, was jarenlang gemeenteontvanger en waarnemend-secretaris der gemeemte Langbroek. Wordt ook wel de ,.Hoffotograaf" van Langbroek genoemd. Zie blz. 332 en 340.

Elisabeth Achterberg, geb.in 1884, trouwde met Gerard van Donselaar, was chauffeur, ober en hij verzorgde rijpaarden. Hun zoon Rijk sneuvelde op 14 mei 1940 op de Grebbeberg. Zie blz.346 en 350.

Zoon Rijk Achterberg, blz.351, tr. met Jantje J.M. van Amerongen, geen kinderen.

Dan zoon Hendrik Achterberg, geb. in 1875, zie blz.355, hij trouwde in 1901 met Pietje van de Meent. Was van 1895 tot 1912 koetsier op .Sanderiburg", daarna boer op „Klein Jagerstein" te Langbroek. Negen kinderen. We gaan ze niet allemaal be- schrijven, de inleiding wordt dan veel te lang. Hendrik Achterberg is gemeente- raadslid en wethouder van Langbroek geweest. Hij overleed op 21-2-1968.

Dochter Petronella trouwde met Cornelis Overvest, zij woonden tot 1960 op de boer- derij uDe

Bantamn

te Maartensdijk,daarna woonden zij in de Meern.

Antje trouwde met Anthonie van Laar, woonden eerst op „Klein Jagersteth", thans á7T.--Gboyerdijk te Doorn. Antje kun je wel.verzamelaar van alles en nog wat"

noemen en Anthonie kan het houden van vee nog steeds niet laten.

(18)

12 c

Vervolg Inleiding.

Vervolg Groenestein Tak. Een broer van Anthonie, Gerard van Laar heeft mis- schien de-.zuster Gijsbertha Achterberg op Antje's bruiloft ontmoet en van trou- wen kant trouwen. Zij wonen in het Woudenbergse land. Zie blz.376.

Rijk Gerrit Achterberg, geb. in 1903 trouwde met Jannetje de Kruif. Ze bouwden een nieuwe boerderij op een halve ha. land, welke zij van uSandenburg

in erfpacht kregen. Gerrit Achterberg, de Dichter, wijd en zijd bekend, tot ver over de grenzen, geb. in 1905, trouwde in 1946 met Johanna van Baak. U vindt in deze Tak op blz. 384 en van 388 t/m 391 een keur van gedichten.

Dan de laatste zoon van Hendrik en Pietje, ook Hendrik geheten, geb. in 1917, weet U nog van de Leemkolk Tak, (blz.225). Werd landbouwer, o.a, op Groot San- denburg, maar was ook geschikt geweest als historicus of als archivaris,want hij is de man die het uitzoeken van de Stamboom Achterberg op gang gezet heeft.

Ons figestrikt" heeft om het uvan vroeger op te sporen en dat alles, samen met wat Hendrik op de deurmat liet vallen, op het papier te typen en te uboeken"

Nu, het is op een prettige wijze gelukt en zijn vrouw ,Francina van Donselaar, deed meermalen dienst als u archief", want die heeft ook wat in het ukoppie"

hoor ! En de soep en het brood met beleg, plus de koffie van haar smaakte ook best ! Menig telefoontje is er gepleegd van Langbroek naar Ede, of anderscm,Vaak was het, u Opa heeft weer wat" of uheeft Opa het weer niet goed gedaan" ?

Maar Pa Mei-ST:aan de andere kant van de ca. 40 km lange lijn, deed het ook wel eens verkeerd ! Moe in Ede, de zwijgzame maar strenge controleuse, hielp dan mee de zaak tot een goed einde te brengen. Nog voor alles hartelijken dank !!!

Hendrik en Francien kregen 14 kinderen, waarvan er 2 zijn overleden.

Er hingen wel eens heel wat luiers aan de Langbroeker lijn.?

De Wie-Wáay Tak. Een hele kleine Tak. Stamvader is Cornelis Achterberg, geb.1846, zie blz. 415. Landbouwer. Trouwde met Cornelia Jonkers uit Langbroek. Woonden eerst aldaar, maar v.a. 1881 in Werkhoven op de boerderij De Wie-Waay.

Vroeger moet het huis een rieten dak gehad hebben. Dat werd slecht, men haalde het eraf en deed er pannen op. Tijdens het leggen er van, waaide het erg hard, iemand zei, fl wie waait bijna van 't dak af" . Vandaar de naam Wie-Waay !

Ze kregen acht kinderen. Hendrika trouwde met Dirk Achterberg, reeds genoemd op blz.12 b. Cornelia diende op Landgoed Wickenbur9 en tr. met Jan van der Haar.

Aartje trouwde met Willem de Kruilff, hij was veehouder te Werkhoven. Besproken op blz. 12 b, zie ook blz.419. Rijk Faas tr. met Antje Rijksen uit Woudenberg.

De Driebergse Tak. Stamvader is Gerrit Achterberg, zie blz.424. Tuinman te Drie- bergen. Trouwde in 1880 met Maria van Donselaar, zij is geb. op Groot Sandenburg in 1848. Kregen twee kinderen, Hendrika, geb. in 1881, besproken op blz.12 b.

En Teuntje, geb. in 1884, trouwde in 1908 met Jacobus A.Schoonheim uit Utrecht, was loodgieter, was ook een afstammeling van Dirckgen de Bont .Zie blz.430.

Hadden vijf kinderen, welke we hier niet noemen. Achterberg

overlijdt in 1886. Gerrit hertrouwd in 1897 met Cornelia van Harten, geb. in 1855, zuster van Johanna van Harten van de Leemkolk Tak, zie blz. 205 en 424. Zij kre- gen één zoon: Cornelis Achterberg , geb. in 1897. Was melkventer. Trouwde met.

Geertruida J.Reijersen van Buren uit Tull en 't Waal. Ze kregen 6 kinderen, waar- van er drie jong overleden. Over de anderen kunt U lezen op blz.437 t/m 444.

Het Boompje Tak.De Stamvader. is Willem Achterberg, geb. in 1851, zie blz. 448.Hij was veehouder op Het. Boompje. Trouwde in 1888 met Aaltje Veldhuizen, geb.in 1860, d.v. Willem Veldhuizen en Marrigje Grootveld. De grote inbreng van deze familie in de Achterberg Starriboom leest U op blz. 448 van deze Tak.

Er waren negen kinderen in het gezin van Willem en Aaltje, drie overleden heel jong, één werd 42 jaar. We hebben geen ruimte meer om de overige vijf te omschrij- ven. Vanaf blz. 451-481 kunt U het alles vinden.

De Austerlitz Tak. De Stammoeder is Hendrika Achterberg, geb. in 1854. Zij trou- de in 1877 met Arie Koetsier , landbouwer, doch ging later bij de Ned_Spoorwegen werken. Zij kregen A kinderen, twee overleden er ongehuwd en over de anderen leest U van blz. 489-510. Het is de Tak met de (naar verhouding) meeste foto's.

(19)

Vervolg Inleiding.

De Darthuizer Tak. Roelof Achterberg is hiervan de Stamvader. Geb. in 1859.Land- bouwer. te Darthuizen na dat hij met zijn gezin vier keer verhuisd was. Hij trouw- de te Maartensdijk in 1890 met Mietje Veldhuizen, zie blz. 513 en 448.

De boerderij in Darthuizen droeg de naam .Het Haagje". Zes kinderen, één overleed jong. De lste zoon, Rijk, geb. in 1891, werd op 14 jarige leeftijd staljongen op . Huize Doorn", waar later Keizer Withelm van Duitsland kwam te wonen.

Zoon Willem, geb. in 1893, lag in mobilisatietijd van 1914-1918 in Brabant als huzaar. En Hendrikus Marinus kwam ook bij de huzaren maar werd later conducteur.

En zoon Cornelis Adrianus Achterber5_, geb. in 1910, is de laatste nog in leven zijnde kleinzoon van Rijk (Rijkse) Achterberg en Hendrika Achterberg-van Vulpen zie blz.100 en 102. Cornelis trouwde in 1933 met Maria Anna Kirchman uit Bottrop.

De Zeldenrijk Tak. Stammoeder is Maria Cornelia Achterberg, geb. in 1861 op Het Boompje. Ze trouwde in 1983 met Hendrik van Donselaar, landbouwer. Eén van

de vele vele Donselaars in de omgeving Langbroek.

Einde van de inleiding.

Dit is Willem Veld- huizen,gb.Eemnes op 31-12-1830, gehuwd Narretje Grootveld gb. 1835.1n ca.1855 namen zij intrek op boerderij Jactlust, Hij. zou naast boer ook tabaksplanter= ge-

weest zijn. De ge- kochte boerderij werd in 1890 van de hand gedaan. Bekend is dat Dirk Doorner- bal uit Doorn de boerderij in 1919 pachtte. Voor zover bekend wordt die ne door een Doornenbal bewoond.

Narretje schonk Wil-- 1 kinderen: een Willem, geh. kreeg

twee dochters. Adrianus, geh. kinderloos.

háltje, geh. met Willem Achterberg, zie blz.

Pietjg, geh. met G.van de Meent, hun dochter van de Meent trouwde met Hendrik Achterberg,

zie blz.355.

Dan nog Mietje Veldhuizen, zij trouwde met Roelof Achterberg, zie hier boven.

Dit is Cornelia Lodder, dochter van Dirk Lodder, geb. in 1809, gehuwd met Teunisje Hardenan, van boerderij Spreeuwenstein. Cornelia huwde met Johannes van Vulpen, van dit echtpaar kwamen o.a.

Johannes, geb. 1845, tr. met Maria Achterberg, zie blz.124.

Cornelis, gb.1848,tr.Geertrui Achterberg,zie blz.171.

Hun zoon Aalbertus gb.1889, tr. Marritje Achterberg, gb.1896, d.v, Willem Achterberg, zie blz.180.

Dochter Teuntje tr. met ene Gijsbert van Dijk, hun zoon melis Giisbert van Dijk tr. 1892 met Alida Hendrika van Vulpen,gb.in 1870, d.v. Maria

A&TEr=

berg en Johannes van Vulpen. U ziet, verbinding genoeg met. de Achterbergen !

448.

Pietje

(20)

12 e

Dit is boerderij „JAchtlust" met. Tabakschuur a/d linkerzijde. Deze boerderij hoort bij Huize Jachtlust welke dateert uit ca. 17on in de Bilt.

(21)

ude.

HALFWEG ZWANENBURG AMSTERDAM HAARLE

NOORD:.

EEN LEZING TE DE BILT DOOR MEVR. DE RUYTER..

Lezing over Spaarn- woude,

(Spirnerwalt, Sperne- walt, Spiernewalde, Sparwou, Spaerwoude enz.) op de zevende reunie van verwanten van VROUWE CLARA JANSDR. VAN SPAR- WOUDE, gehouden op 26 augustus 1989 in de „Bilise Hoek"

te De Bilt, door Mevr. B.A.M. de Ruyter uit Heiloo.

Geachte

Dames en Heren,

Wie Spaarnwoude betreedt, zet zijn voet op een der eerbied- waardigste, het vroegst bewoonde plekje van het graafschap Holland. Hoewel geen schriftelijke bronnen met vaste dagteke- ning van v66r het jaar 1000, waarin Spaarnwoude vermeld wordt, bewaard gebleven zijn, is zij, in verband met de geologische ge- steldheid van de dorpskern "Spirnereswald" als menselijke ne- derzetting, ongetwijfeld van veel oudere datum. Het merkwaar- dige feit doet zich n.l. voor dat het is gelegen op een smalle, uit zuiver duinzand bestaande rug of zandplaat, lopende in de richting Noord-Zuid. De loop van deze zandplaat, die, hoewel thans helaas grotendeels door de boeren afgegraven, zich eer- tijds aanmerkelijk boven het omringende veengebied moet hebben verheven, kan men in het terrein vervolgen van de IJpolder in het Noorden tot diep in de Haarlemmermeer in het Zuiden. Vol- gens de ontdekker van deze geologische merkwaardigheid, de heer Wieland Los, bioloog te Haarlem, is deze zandplaat, die vermoedelijk reeds omstreeks 3000 jaar v.Ch. als een zgn.

schoonwal of strandrug door de werking van de Noordzee en de wind werd gevormd, als het oudste en meest Oostelijk gelegen duingebied van Holland en dus als een der vroegst bewoonbare gedeelten van Kennemerland te beschouwen, waardoor het achter-

(22)

14

liggende terrein aan de werking van eb en vloed werd onttrokken.

De terreininzinking Oostelijk van deze zandplaat vulde zich daardoor langzamerhand met laagveen en vormde zo de onbegaan- bare en ondoordringbare moerassen en wildernissen van het oude Hof, terwijl ten Westen van de Spaarnwouder zandplaat zich even- eens een veenformatie ontwikkelde. Toen later het meer weste- lijk gelegen oude duingebied zich als nieuwe schoorwal vormde, waardoor de schoorwal van Spaarnwoude van Zeedijk tot Slapers-

dijk werd gedegradeerd, ontstond een binnenzee, waarin zich even- eens een veengebied ontwikkelde. De resten van het Spaarnwouder bos warden dan ook zowel Oostelijk als Westelijk van Spaarnwoude in het veen aangetroffen.

Archeologen van de Universiteit van Amsterdam graven dit jaar tot eind september naar het Romeinse havenfort in Spaarnwoude.

Er ligt al een groot deel opengewerkt.Langzaam maar zeker krijgen ze inzicht in de precieze omvang en inrichting van de versterkte haven, die in het jaar 28 vernietigd werd door de Friezen.

Het ligt voor de hand dat het gebied van Spaarnwoude reeds zeer vroeg een nederzetting van vissers en jagers heeft gekend en zo niet in heidense tijden, in elk geval al in het begin van onze

jaartelling. Het is nu ook wel duidelijk hoe Clara aan haar fa- miliewapen met de vissen komt, gezien haar voorgeslacht van haar Vaders kant: de Spaerwoudes!

Zeker is ook dat spoedig nadat het Christendom door Willibrord was verbreid, een bedehuis werd gebouwd, waarschijnlijk een be- scheiden houten kapel zonder toren. Vermoedelijk is deze kapel omstreeks het midden der 12e eeuw vervangen door een eenbeukig stenen zaalkerkje, in Romaanse stijl, prijkend met een lage to- ren van twee verdiepingen, alzo nagenoeg dezelfde toren als thans nog is te bewonderen.

Nog later, omstreeks 1225, in de overgangstijd tussen de Ro- maanse en Gotische periode, toen Spaarnwoude op het toppunt van zijn bloei begon te komen, werd de toren met een derde verdie- ping (klokkeverdieping) verhoogd en het stompe Romaanse dak ver- vangen door een slanke, van vierkant tot achthoek ingesnoerde, gemetselde spits, waardoor de hoogte van de oorspronkelijke to- ren, ± 17 meter, nagenoeg werd verdubbeld, terwijl men tege-

(23)

lijkertijd de kerk zelf verbouwde en vergrootte, door toevoe- ging van een transept en een lang, rechtafgesloten koorgedeelte, tot de vroeg-gotische kruiskerk welke op verschillende afbeel- dingen als Ruine staat afgebeeld. Volgens Meester Gijsbrecht Pieterszn, pastoor te Spaarnwoude in die tijd, waren er omtrent 140 communicanten in Spaarnwoude.

Deze kruiskerk,ter lengte van +

33

meter, aan St. Gertrudis van Nivelles gewijd, werd in

1573,

na het beleg van Haarlem, door de Spanjaarden in brand gestoken en gedeeltelijk verwoest, met uitzondering van de toren. Het voorste gedeelte van de ver- woeste kerk, ter lengtevan + 12 meter, werd omstreeks 1590 her- steld en voor de uitoefening van de Protestante eredienst bruik- baar gemaakt, terwijl toen de rest als Ruine, tot

1764, bleef bestaan. In later jaren is ook dat gedeelte verwijderd.

Verschillende rampen en vooral gebrek aan geld door het beleg van de Spanjaarden, verplichtte de Admiraal der Staten, Johan van Duivenvoorde, Heer van Warmond, de beide klokken uit de to- ren te doen halen en ze tot geschut te doen vergieten, onder de belofte andere klokken daarvoor in de plaats te geven of de juiste waarde er van te betalen. Een belofte die echter nimmer werd vervuld. Zo werden de klokken die opriepen tot gebed en tot bijwonen van erediensten versmolten tot moordtuig!

In 1613 dienden de ingezetenen van Spaarnwoude een verzoek- schrift in, bij de Staten van Holland en West Friesland, om tot aankoop van twee klokken een belasting te mogen heffen van

8 stuivers op iedere ton bier die door de tappers bij hen zou worden gesleten. Dit verzoek werd toegestaan voor de tijd van zeven achtereenvolgende jaren en werd later nog tweemaal ver- lengd, nl. in 1621 voor zes-, in 1627 voor zeven jaar.

Men dronk geen bier genoeg, want de belasting bracht nog geen

f 9,--

per jaar

op.

De bosrijkdom van Holland en in het bijzonder van Kennemer- land in vroeger eeuwen, is overbekend. Op zichzelf is het dan ook niet te verwonderen, dat tot de huidige dag in het om-

ringende veengebied, vlak onder de grasmat, geregeld geweldige, voor de landbouwer zeer hinderlijke wortelstronken en boem stammen worden aangetroffen, welke op een geheimzinnige wijze in het veen naar de oppervlakte rijzen en van het vroegere bos

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Het afscheid van je vorige tak wordt dit jaar iets minder groots aangepakt omwille van corona maar wees niet getreurd de feestvreugde van de startdag zal dat meer dan goed

Maar nu dus de eerste week van mei: twee mensen onder de zonnebank voor de prijs van één.. Quick-Sun is maar liefst zeven dagen per

Er zijn ook particuliere initiatieven waar men aan een of meer personen wonen met begeleiding biedt (denk bijvoorbeeld aan zorgboerderijen) en initiatieven voor en door cliënten

Lijk een lid van het menfchelijk ligchaam, afge‘, fcheiden van de overige, niets fchoons, noch groots aan het gezigt vertoont, maar alle leden, met elkanderen verbonden, een

Ze streefden precies hetzelfde doel na, maar al- leen de gebroeders Wright waren in staat om de mensen om zich heen te inspireren en hun eigen team echt te leiden bij de ontwikke-

bijvoorbeeld aan “der Glaubende”, dat is niet hetzelfde als: de gelovige (“der Gläubige” komt bij Barth zelden of nooit voor), maar nadat men een paar keer heeft omschreven:

Sinds 2015 is er in onze praktijk een nieuwe manier van analyse van deze groep patiënten beschikbaar en hoeft de zorg niet meer in kaart gebracht te worden door middel van ‘turven’,

Artikel 90, 1° WIB92 onderscheidt zich van de andere artikelen in die zin, dat toevallige winsten of baten enkel belastbaar zijn, wanneer deze kaderen buiten