VAN DE JONGEREN ORGANISATIE VRIJHEID EN DEMOCHATIE

MAANDORGAAN

NAADLOZE STALEN BUIZEN

N.V. Rijnstaal

vlh J. W. OONK & CO.

ARNHEM Tel. 24941-44 Po1tbu1 42

VAN DE JONGEREN ORGANISATIE VRIJHEID EN DEMOCHATIE

Naar een conflict?

I

In de internationale politiek geldt dat voor de van een zekere beschaving blijkgevende hofmakerij, waaraan Chroesjtsjef het wes- ten blootstelt, nadat de nogal intensieve vrijage tussen de Sovjet-Unie en de volks- republiek China naar het schijnt is afge- broken en plaats heeft gemaakt voor een daverende ruzie, die gevoerd wordt in een zo bloemrijke taal, dat de kijvende huis- vrouwen in de Jordaan er nog veel van kunnen leren. In dit tegenspel van ontlui- kende liefde aan de ene kant en verguizing aan de andere kant leveren de aarzeling van Adenauer en de afwijzing van De Gaulle enkele aardige accentjes op.

In ons goede vaderland blijft de aandacht Echter toch gemakkelijker aan de natio- nale woelingen hangen. Het kabinet-Ma- rijnen, dat nu aan het regeren is geslagen, heeft daarvan geweten. De vorming van het kabinet en wat daaraan is voorafge- gaan, heeft de gemoederen nogal bezig ge- houden. De regeringsverklaring is over het algemeen goed ontvangen. Zelfs de opposi- tie getuigde bij monde van prof. Vondeling van een zekere waardering. De strubbelin- gen in de Tweede Kamer bleven voorname- lijk beperkt tot een kritisch en wat ruzie- achtig nabespreken van de formatie. Daar- over kan dan ook nogal wat negatiefs te berde worden gebracht. Wij hebben dat op deze plaats al eerder gedaan en kunnen ons daarvan dus nu ontslagen achten.

Het kabinet is er in ieder geval. Een aantal ministers had alras de weg naar het zuiden teruggevonden om de zo wredelijk ver- stoorde vakantie af te maken. Want ook in de politiek geldt blijkbaar: "Met ge- maakte vakantieafspraken wordt reke- ning gehouden". De arbeidsmarkt is per slot van rekening overspannen, dus wat wilt U ....

0

Het is interessant om in dit verband te wij-

zen op de veranderde positie van de libe- nilen in het kabinet. Die wijziging betreft uiteraard in de eerste plaats de bezetting van het departement van Financiën door prof. Witteveen. Met de bezetting van dit departement hebben de liberalen voor het eerst een sleutelpositie in de economisch- politieke sfeer kunnen betrekken. En om- dat in onze tijd economisch-politieke over- wegingen een doorslaggevend gewicht in de schaal leggen, is dit een wijziging van belang, vooral als men overweegt, dat de liberalen het ondankbare departement van Defensie hebben weten te ontlopen. De be- noeming van prof. Witteveen betekent, dat de liberale greep op rlo economisch-poli- tieke sector in -1 , , ;anden ligt van een uitermate bekwaam Jn deskundig man.

M

Het is bekend, dat het in liberale kring een belangrijk desideratum is, dat sociale voor- zieningen in beginsel via een omslagstel- sel, via premieheffing moeten worden ge- financierd. De toepassing van dit·- in onze ogen volkomen juiste - principe zou mi- mster Witteveen wel eens kunnen leiden tot een weigering om een deel van de al- gemene middelen voor sociale maatregelen beschikbaar te stellen. Het uitbreken van een ernstig conflict ligt dan voor de hand.

Men mag vanzelfsprekend verwachten, dat indien een dergelijke conflictsituatie zich zou voordoen, binnen het kabinet naar een oplossing zal worden gezocht. In een goed politiek samenspel zal zo'n oplossing ook wel kunnen worden gevonden. Maar niet- temin zal een conflictsituatie als hier be- doeld opnieuw koren leveren op de molen van degenen, die nauw verwant aan de ge~

dachtengang van de Volkskrant sinds jaar en dag trachten aan het liberalisme het bijvoegelijke naamwoord "onsociaal" - om maar niet te spreken van "asociaal" of

"antisociaal" - te verbinden. Het is nu eenmaal zo, dat genuanceerd denken in de politiek een weinig voorkomend verschijn- sel is. Men geeft graag de voorkeur aan een "recht toe, recht aan" denken, in het bijzonder als men daarmede afbreuk kan doen aan de bedoelingen van een tegen- stander. En in de denktrant van de Volks- krant geldt: tegen een bepaalde vorm van sociale voorzieningen is tegen sociale voor- zieningen.

Een succesvol optreden van minister Schouwenaar-Franssen op het niet zo broodnodige departement van Maatschap- pelijk Werk - een succes, dat wij haar overigens van harte toewensen zal waarschijnlijk te weinig tegengif kunnen vormen om het sociale karakter van het liberalisme, waaraan tallozen in onze kring zo gehecht zijn, in de ogen van anderen recht te doen wedervaren. Zo gezien is er aanleiding om de liberale deelneming in het kabinet-Marijnen met enig pessimisme tegemoet te treden.

Overigens moet men deze zaken toch ook weer niet overdrijven. De hier gesignaleer- de vrees, die in liberale kringen blijkbaar leeft, is uiteindelijk slechts gebaseerd op uitspraken, die bij de kabinetsformatie aan het licht zijn getreden. Soep wil nog wel eens wat afgekoeld zijn, wanneer men de lepel naar de mond brengt.

Bovendien is het voorspellen van een poli- tieke ontwikkeling een hachelijke onder- neming. Een enkele onvoorziene gebeurte- nis kan het politieke beeld in één slag vol- ledig doen veranderen. Wanneer men te doen heeft met een slagvaardig team van bekwame en doortastende bewindslieden -- en dezulken telt dit kabinet ongetwij- feld - dan mag men er ondanks princi- piële verschillen, die een coalitie nu een- maal altijd oplevert, veel van verwachten:

EVERT HOVEN

Centraalkaderdag Utrecht

Mede ter voorbereiding van het op 26 en 27 oktober a.s. te Groningen te houden Congres zal op

Tot ziens, op 6 oktober in Utrecht.

ZONDAG 6 OKTOBER A.S.

de jaarlijkse Kaderdag worden georganiseerd.

Het Hoofdbestuur nodigt alle leden uit op die dag om 11.00 uur aanwezig te zijn in hotel Noord-Brabant, Vredenburg 3, Utrecht.

De discussie-onderwerpen zijn:

COMMUNISME

SPANJE EN PORTUGAL IN DE EEG DEMOPLAN

REGLEMENT VAN ORDE

De teksten van de concept-resoluties zijn afgedrukt in de Driemaster van maart en mei.

Vindt U de POLITIEK ingevvikkeld? .Ja?

Het hoeft niiet indien

U van de mogelijkheid gebruik maakt, die de JOVD U thans biedt. Het hoofdbestuur en de centraal-kader-commissie zullen, tesamen met de dis- trictsbesturen, cursussen gaan organiseren teneinde alle JOVD-ers de ge- legenheid te geven zich de hoofdlijnen van de politiek eigen te maken.

In ieder district zullen over een tijdperk van twee seizoenen vier cursus- dagen worden gehouden. Elke cursusdag bevat drie à vier colleges van drie kwartier. Deze colleges zullen begrijpelijk zijn voor elke politieke leek. Zij zullen in beginsel op zaterdagen worden gehouden, om 15.00 uur beginnen, onderbroken worden voor een gezamenlijke maaltijd, om 21.00 uur eindigen en afgesloten worden door een gezellig samenzijn.

Onderwerpen

Op elk van de vier cursusdagen zullen 4 van de volgende onderwerpen aan de orde komen:

Politieke stromingen - achtergronden van liberalisme, socialisme, com- munisme, fascisme; verband religie-politiek; politieke stromingen in poli- tieke partijen.

Staatsrecht en democratie -regering dictatuur of democratie; democrati- sche regeervormen, referendum, districtenstelsel of evenredige verte- genwoordiging.

Economie - wat is geld; geleide en vrije economie; overheid en bedrijfs- leven, etc.

Organisatorische problemen.

Prominente docenten

Het doet de centraal-kader-commissie een bijzonder genoegen, dat de vol- gende prominente docenten hebben toegezegd één van deze onderwerpen te doceren. Prof. mr. P. J. Oud te Rotterdam; prof. dr. H. J. Witteveen te Rotterdam; prof. J. Pen te Groningen; prof. mr. E. H. 's Jacob te Gronin- gen; dr. L. van der Land, wetenschappelijk hoofdambtenaar aan de ge- meente-universiteit van Amsterdam; mr. A. Stempels, hoofdredacteur der NRC.

Deelnemers een verslag

De cursussen, U las het al, zijn bedoeld voor alle JOVD-ers, in het bijzon- der voor bestuursleden en a.s. bestuursleden. Er zullen geen of weinig kosten aan verbonden zijn. Aan elke deelnemer zal na elke cursusdag een

LOF

In een artikel, getiteld "Afwach- ting", wijdde het dagblad Suriname een beschouwing aan de minister- wisseling in Nederland.

Over oud-minister Korthals, die in een telegram afscheid heeft geno- men van Suriname, schrijft het blad, dat deze bewindsman altijd van zijn sympathie voor Suriname blijk gaf. Niet alleen in woorden, doch ook metterdaad gaf drs. Korthals er blijk van, dat het wel en wee van Suriname hem zeer ter harte ging:

Geen schouderklopje

Naar aanleiding van het door de heer Wiegel in het julinummer van de Driemaster gepubliceerde artikel over de Boerenpartij het volgende.

Het heeft mij ten zeerste geïrri- teerd, dat in dit artikel, in tegen- stelling tot de voorgaande be- schouwingen, de objektiviteit ver te zoeken was. Vooropgesteld dat de objektiviteit geen maat- staf hoeft te zijn voor een rubriek als die van de heer Wiegel, meen ik toch op te moeten merken, dat voornoemde partij door W. op een misselijke manier in de hoek is getrapt. Hij baseert zijn indruk- ken over deze partij n.l. op een nummer van het Parool, één of meer nummers van het partijor- gaan (waarschijnlijk één) en het urgentieprogram.

Ware het niet beter geweest dat de schrijver, zoals hij dat gewoon is te

schriftelijke samenvatting van de colleges worden toegezonden, zodat men het geleerde nog eens na kan slaan.

Start van de eerste ronde

District Noord 5 oktober a.s. Concerthuis, Poelestraat, Groningen, Prof.

mr. E. H. 's Jacob spreekt over Politieke stromingen.

Secr. district Noord: H. W. Mesdagstraat 48, Groningen.

District Zuidholland 12 oktober a.s. Rotterdam. Prof. mr. P. J. Oud spreekt over Staatsrecht en democratie.

Secr. district Zuidholland: Mozartlaan 32, Vlaardingen.

Districten Oost en Noordholland 16 november 1963 Amsterdam.

Programma wordt later bekend gemaakt.

Secr. district Oost: Rozenhoflaan 13, Zutphen.

Secr. district Noordholland-Utrecht: Koningslaan 74, Utrecht.

Opgave

Nauwkeuriger gegevens zullen in de komende Driemaster worden gepu- bliceerd. Afdelings- en andere bestuurders, geef Uzelf NU reeds op voor deze eerste ronde van de JOVD-kadercursussen. Spoort ook alle leden van Uw afdeling aan ditzelfde te doen.

Iedereen kan reeds NU zijn of haar opgave voor deze cursussen aan de secretariaten van het district waarin men woonachtig is, toezenden.

Ondergetekende geeft zich op voor de eerste dag van de kadercursussen.

Naam:

Adres:

doen, eerst inlichtingen had ge- vraagd bij het sekretariaat van de Boerenpartij. Hij had dan b.v. kun- nen vernemen, dat de heer Koekoek al sinds 1946 in de weer was in de

"Vereniging voor Bedrijfsvrijheid in de Landbouw", een vereniging, die in 1958 getransformeerd is tot de Boerenpartij. Maar wanneer men over een partij zo denkt als de heer Wiegel dat blijkbaar doet, is het natuurlijk een te grote zelfover- winning om een sekretaris achteraf dank te zeggen voor de inlichtin- gen, zoals hij dat ook gewoon is te doen.

Het kan natuurlijk zijn dat het door mij gewraakte artikel geschreven is met de gedachte, dat een eendags- vlieg weinig schade aan kan rich- ten. Maar de schrijver heeft zich waarschijnlijk niet afgevraagd wie of wat voor de geboorte van deze eensdagsv lieg verantwoordelijk is, Welke moeilijkheden er in de agra- rische sector in Nederland heersen, wordt door hem blijkbaar niet be- seft. En dat in een organisatie, die door middel van een door haar be- noemde Commissie zich bezighoudt

Woonplaats:

Afdeling:

met resoluties over de Europese landbouw!

Nogmaals, objektiviteit is geen noodzakelijkheid, en de ene partij krijgt natuurlijk wat meer critiek dan een andere, maar wanneer de heer Wiegel een artikel meent te moeten schrijven met duidelijk aan het licht tredende vooringenomen- heid, vind ik dat volkomen ten on- rechte en ronduit misselijk. De heer Koekoek wordt door hem m.i. wei- nig liberaal tegemoet getreden.

Het artikel van de heer Wiegel past natuurlijk bij de Kamerleden, die lachen wanneer de heer Koekoek in de Kamer zijn spreekbeurt vervult. Van hen zal hij dan ook een schouderklopje krijgen. Dit zal hem overtuigen van zijn standpunt.

Maar dat dit juist was, wist hij al vanaf het moment dat hij het beter wist dan 74 inwoners van de Am- sterdamse Apollolaan. Onnodig te vermelden, dat W. van mij geen schouderklopje krijgt. Jammer?

Nee, wel jammer dat dit artikel door een liberaal is geschreven.

Uw redaktie, inclusief de heer Wie- gel, hoogachtend,

J. H. RIGTERINK

"Hij leende steeds een gewillig oor aan Surinames wensen en verlan- gens en trachtte waar mogelijk de- ze te bevredigen. Bovendien toon- de hij steeds begrip te hebben voor onze noden en liet hij zich niet ver- leiden de zaken door een Neder- landse (Europese) bril te bekijken.

In één woord, drs. Korthals was een ware vriend van Suriname, die geen gelegenheid voorbij liet gaan om als pleitbezorger op te treden, niet alleen in regeringskringen, maar ook bij het bedrijfsleven. Hoe vaak heeft de vroegere minister het Nederlandse bedrijfsleven niet ver- weten, dat het niet voldoende be- langstelling toonde voor Suriname en zijn mogelijkheden. Hiervoor verdient hij dan ook onze warme dank. Wij betreuren het dat drs.

Korthals niet terugkeert in de rege- ring. Bovendien wordt het ons bang te moede waar de ex-minister zich blijkbaar wel beschikbaar had ge- steld, maar door zijn fractievoorzit- ter werd uitgerangeerd, vermoede- Iijk omdat hij te progressief was.

Wij hopen dat onze vrees onge- rechtvaardigd is en dat zijn opvol- ger, de heer Biesheuvel, uit hetzelf- de progressieve hout gesneden zal blijken te zijn. Voorlopig kunnen wij niets anders doen dan afwach- ten".

LIBERALE BEGINSELEN EN POLITIEK

Liberale beginselen bevorderen een onafhankelijke opinievorming, vrij van dogma's. Dat doet eveneens de NRC, die uitgaande van liberale beginselen, onafhankelijk, streeft naar de grootst mogelijke objectiviteit in haar voorlichting en daardoor ook voor vele anders- denkenden een gewaardeerd middel is

voor de algemene oriëntatie.

Als U nog niet op de NRC geabonneerd bent, vraag haar dan vrijblijvend op proef.

NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT

POSTBUS 824, ROTTERDAM - TELEFOON 111.000

Kabinet

L

riep mr. Geertsema, voorzitter van de Tweede Kamerfractie der VVD, tijdens de Kamerdebatten over de Regeringsverklaring uit. En hij had gelijk. Want het kluchtig spel, dat gedurende ruim twee maanden in Den Haag, Wassenaar en elders is gepresenteerd onder de vLag kabinets-(in)formatie, leek al spoedig weinig meer gemeen te hebben mei een parlementair- democratisch spel, maar veel eerder mei een min of meer openbare aanbesteding van een of ander bouwwerkje.

Na een laatste krachtsinspan- ning is de aanbesteding nog ge- lukt ook. Uiteindelijk slaagde men dan toch in de opzet een kabinet zonder socialisten te vormen. De betrekkelijk korte tijd, waarin de nieuwe premier zijn regering bijeen wist te krij- gen is hern van meerdere zijden als een compliment en zelfs als een bewijs van politieke vaar- digheid aangerekend. Men zou echter even goed kunnen stel- len, dat de vier regeringspart- ners, en met name de Katho- lieke Volkspartij (KVP), einde- lijk hebben gedacht: "Nu of nooit". En het werd .nu'.

Reeds zijn er Cassand~a's opge- staan, die het kabinet-Marijnen slechts een kort leven voorspel- len. Zo b.v. A. F. Luyendijk in het juli-augustusnum,mer van het Hollands Maandblad. Een tweede Cassandra is A. Ekker, medewerker van het weekblad Vrij Nederland. Al jarenlang heft hij bijna wekelijks zijn klaagzangen aan over de slech- te regering, waarmee ons land is gestraft. Uiteraard kan de nieuwe regering evenmin zijn goedkeuring hebben: alweer een kabinet zonder PvdA! In VN van 3 augustus beweert Ekker alweer, dat er nog nooit een ka- binet met zó weinig levenskan- sen tot stand is gekomen. Hoe- wel enkele argumenten inder- daad tot nadenken stemmen, doet het geheel té overspannen aan om artikel en schrijver vol- komen 'serieus te nemen.

Hetgeen echter niet wegneemt, dat men met enige spanning de politieke ontwikkeling tegemoet kan zien. De Katholieke Volks- partij (KVP ), wredelijk ver- stoord in haar gedroom over een Nederlandse CDU, zal dit keer minder geneigd zijn om door dik en dun de regering bij te staan. Bovendien kunnen som- mige, enigszins tegenstrijdige programma-punten van deze regering wel eens tot grote spanning aanleiding ge1:en, ter- wijl de voorgenomen pacificatie inzake het tweede t.v,-net een onverhoopt breekpunt zou kun- nen worden.

Vraagtekens

H

MARGINALIA

vraagtekens niet. Denken wij slechts aan de onverwachte pro- longatie van de heer Van Aart- sen, die terugkeert naar Verkeer en Waterstaat. NI et enige be- zorgdheid vraagt menigeen zich af hoe en wat de heer Van Aart- sen op dit terrein van zich zal laten horen.

Mr. Bot is tijdens de formatie- maanden voor vele departemen- ten genoemd. O.a. voor: Binnen- landse Zaken, Maatschappelijk Werk, Defensie. Tot veler ver- bazing kwam hij terecht op één van de weinige departementen, waarvoor zijn naam nîet was genoemd: Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. De enige aanbevelingen, die ik in de pers over de heer Bot als O.K. en W.- minister heb kunnen vinden, zijn, dat O.K. en W. Nieuw Gui- nea niet is, (Algemeen Handels- blad) en dat hem een sterke be- langstelling voor culturele aan- gelegenheden wordt toegeschre- ven (Het Parool).

Een zwakke plek in de regering is prof. Andriessen ( Economi- sche Zaken) zeker niet. Maar waarom hij juist in dit kabinet is gegaan zal weL altijd een raadsel blijven. De heer An- driessen staat immers bekend als een overtuigd voorstander van een samengaan met de PvdA. Bovendien verdedigde hij in het begin van dit jaar in het maandbLad Wending een aantal maatregelen, die van dit kabi- net nauwelijks of niet zijn te verwachten.

Ook in zijn eigen partij, de CHU, heerste verbazing over zijn optreden in het kabinet- Marijnen in het Licht van dit li- teraire verleden. Op de landdag van de CHU te Woudschoten (18 juli j.l.) stelde men er vra- gen over aan de Unie-voorzitter, mr. Beernink. Och, deze zag eigenlijk geen moeilijkheden op dit punt: prof. Andriessen schreef zijn artikel immers vóór de verkiezingen en nu was men alweer een eind verder.

Binding

H

Het z.g. Akkoord van Wasse- naar vormt de basis van deze parlementaire regering.

De term "parlementair" veron- derstelt een binding tussen frac- ties en regering. De vraag van prof. Vondeling tijdens de Ka- merdebatten over de Regerings- verklaring naar deze binding leverde onmiddellijk al een aan- tal verschillende antwoorden op van de zijde der regeringspar- tijen. De huidige voorztter van de Tweede Kamerfractie der Katholieke Volkspartij ( KVP) dr. De Kort en de heer Smallen-

broek (ARP) gingen uit van het bestaan van een vrij sterke bin- ding. De heer Beernink (CHU) echter ontkende ten stelligste, dat er van een dergelijke bin- ding sprake zou zijn: Hij achtte zichzeLf wél gebonden (aan het A.v.W.

=

En de VVD? In haar verkie- zingsmanifest 1963 wordt bin- ding tussen regering en fracties verworpen. Mr. Geertsema ver- wierp dan ook de gedachte, dat de liberale fractie zich had ge- bonden. Dat wil zeggen: g e- d e e l t e l ij k. En daarmee voeg- de de heer Geertsema een der- de variant toe aan de reeks ant- woorden op de vraag ?Jan prof.

Vondeling.

De liberale fractieleider maakte namelijk onderscheid tussen for- mele en morele binding. Een formele binding bestond zijns inziens niet. De VVD-fractie was op zijn hoogst moreel ge- bonden aan het kabinet-Marij- nen. De liberale fractieleider had vrij veel kritiek op de werk- wijze van prof. Beel tijdens de Wassenaarse besprekingen.

Toch had de VVD-fractie zich achter mr. Toxopeus gesteld (morele binding), omdat het alternatief zou zijn geweest, dat prof. Beel contact had opgeno- men met de PvdA. Hetgeen door de VVD niet werd geacht in het landsbelang te zijn.

Dit lijkt me een nogal negatief uitgangspunt voor deelname aan een regering. Als er inderdaad min of meer zwaarwegende be- zwaren bestaan in de VVD-frac- tie tegen het A.v.W:, dan had men er beter aan gedaan de be- sprekingen af te breken.

Er bLijken onder de vier rege- ringspartijen dus liefst drie ver- schillende opvattingen te heer- sen over het karakter van de binding aan het kabinet-Marij- nen. Een omineus begin? Ik ge- loof het niet. Na uitvoerige be- studering van het A.v.W. zijn de fracties van de Katholieke Volkspartij (KVP), ARP, CHU en VVD met elkaar in zee ge- gaan op grond van dit Akkoord.

Ondanks alle ontleding van het begrip "binding" weet men zich gebonden.

Al is het alleen maar, dat het alternatief niet geacht wordt in het landsbelang te zijn.

Sssssst ....

E

Marijnen, terwijl dr. De Kort zo grandioos mislukte?

Laatstgenoemde, nog steeds voorzitter van de Tweede Ka- merfractie der Katholieke·

Volkspartij (KVP), gaf zelf het antwoord op dit brandende pro- bleem tijdens de Kamerdebat- ten:

Mr. Marijnen was zo bijzonder stilletjes te werk gegaan, terwijl met zijn eigen formatiewerk- zaamheden Jan en Alleman zich had bemoeid, persconferenties had gegeven, terwijl de pers maar raak had geschreven.

Ja, stel je voor, dat er inderdaad nog zo'n stel democraten rond- loopt, dat van mening is, dat het politieke gebeuren, en daarmee óók de vorming van een rege- ring, e,en zogenaamde openbare aangelegenheid is. Kan men dan nooit eens even een paar weken wachten totdat er gebeurd is wat er zou kunnen gebeuren?

En dan die opdringerige pers!

Die bemoeit zich overal mee en publiceert maar aan zonder zich zelf of Bevoegde Instanties te vragen of het wel gelegen komt.

Nee, demoeratietje spelen is aardig, maar het moet niet al te dol worden. Het wordt tijd, dat men hier en daar eens stevig ge- Kortwiekt wordt.

Brede lagen

0

Men ziet zich geconfronteerd met een gedachtenwereld, die steeds weer boeit. Dit weekblad is zich Fier bewust van de Grote Waarden, die de Europeanen eeuwenlang verdedigd hebben.

Hier wordt tenminste Pal ge- staan tegenover de Verraderlij- ke Rode Horde. Hier durft men er tenminste nog tegen te pro- testeren, dat "sexueel perver- sen" in ons land hoge posten be- kleden, omdat zij wel eens po- tentiële landverraders kunnen beschermen, of onze afzet op de buitenlandse exportmarkten be- nadelen (máár: "Wij willen hier geen namen noemen"!).

E.W. van 27 juli bracht een ver- manend hoofdartikeltje met bij- behorende suggestieve prent van Eppo Doeve op pagina één.

Want wat was er nu weer aan de hand? De bouwvakkers had- den hun vakantie durven op te nemen, terwijl "brede lagen van het Nederlandse volk" verwacht hadden, dat zij dit niet zouden doen. En waarom niet? Door het wekenlange vorstverlet had de woningbouw zo'n achterstand opgelopen, dat de bouwvakkers in plaats van vakantie te gaan houden hadden moeten dóór- werken.

Tot zover de brede lagen van Elsevier' s Weekblad.

Inderdaad, de arbeiders weten hun plaats niet meer. Dat houdt maar vorstverlet van weet-ik- hoeveel-weken, (nota bene met behoud van liefst vijfentachtig ( 85) procent van 't reële loon!)' en heeft dan nog de onbe- schaamdheid na zo'n lange win- tervakantie óók nog de zomer- vakantie op te nemen.

Het wordt tijd, dat er eindelijk eens een crisisje optreedt, zodat Narmale Toestanden weer te- rugkeren! (zie pag. 5)

Staalconstructies voor alle doeleinden voor zwaar

Constructiewerkplaatsen Speciaalbedrijf plaatwerk

w. Huizer n.v. Capelle a/d IJssel - telefoon 01804-2657

~omkommertfiá

1~ ok Uw kroniekschrijver is onderhevig aan het ver- Cl schijnsel vakantie. Wanneer allerwege gezang weer- klinkt van "de paden op, de lanen in", voelt ook hij de zwer- verskoorts zijn bloed verhitten. Het gereutel van bromfietsen en derdehands automobielen, dat in deze tijden in no9 heviger mate paden en lanen vult maakt een aanpassing van de Ne- derlandse volkszang echter wel noodzakelijk. Wie gelooft er nog in het sprookje van de grote, stille heide?

Ik had dit jaar daarom maar eens naar Engeland willen gaan.

"Come to Britain" roepen de zwijgende guards voor het ko- ninklijk paleis ons per advertentie toe en zo iets maakt indruk.

Bovendien hebben wij wat goed te maken vanwege de E.E.G.

Net op tijd begreep ik echter uit de kranten, hoezeer dit land een poel is van ontucht en verderf. En daar mijn vakantie- voorbereidingen juist vielen ten tijde van de kabinetsformatie, wilde ik mijn kansen op de portefeuille van Defensie niet in astoriaal water laten vallen. Een marineman is nu dus minister geworden. We mogen aannemen, dat hij in zwem- baden het hoofd boven water weet te houden.

Ik ben dus toch maar in eigen land gebleven, ondanks de ook hier bestaande zedenverwildering, ontuchtige nacht- clubs en prikkelende lectuur, waarop de heer Van Dis wees bij de beraadslagingen over de regeri'ngsverklaring. Om elke zedenverwildering te ontlopen heb ik een rustig hotelletje opgezocht in Staphorst en 's avonds ramen en deuren goed geslot,en. Daar ben ik achterstallige Driemasters gaan lezen in de overtuiging, dat deze toch wel allerminst prikkelende lectuur zouden bevatten.

Daar ik toch de ttjd had, ben ik begonnen met het artikel

"Documentatie bij de resolutie Landbouw in Europa" eens door te nemen. Uit de dagbladen was me inmiddels duideltjk geworden hoezeer het komkommerttjd is en ik hoopte dus een oplossing voor dit landbouwprobleem in dat artikel te vinden. Voedseloverschotten moeten via een wereldvoedsel- fonds naar de ontwikkelingslanden worden gezonden, be- veelt de documentatie aan.

Inderdaad schijnt dit de universele oplossing voor alles waar we zelf geen raad mee wet,en, of het nu de komkommer- oogst, koopkracht of een aantal ondernemende jongelieden is. Helaas zullen het wel de befaamde kwamkwammers zijn, die de tropen bereiken.

Kom, dacht ik, laat ik dit probleem eens zelf aanpakken door meer komkommers te eten. Dies sloeg ik op het standaard- werk ~,Voedingsleer" van Steensma en De Wijn, om te zien wat voor gerechten ik al niet met komkommer zou kunnen bereiden. Maar wat schrik! Het bleek me, dat de auteurs van dit boek het hele begin van het Driemasterartikel .letter- lijk hadden overgenomen! Het is natuurlijk wel erg vleiend voor de opstellers van de Documentatie, dat hun werk in zo brede kring wordt gewaardeerd, maar letterlijke over- neming zonder bronvermelding. . . . En wie weet hoe breed de kring van bewonderaars wel niet is, hoeveel befaamde auteurs wel niet uit dit Driemasterartikel hebhen geput voor hun doorwrochte werkjes . ...

Zedenverwildering en "verval, inderdaad, mijnheer Van Dis!

SPIONEUR.

N.V.

W. A. HOEK's

MACHINE- EN ZUURSTOFFABRIEK Hoofdkantoor en Machinefabriek te Schiedam COMPRESSORS voor alle gassen en iedere druk.

INSTALLATIES voor de bereiding van zuurstof, stikstof. enz.

Spinners en Twijners van

Weef- en Tricotgarens

rH"iu Hi"u,

lncassi op het buitenland...

I

specialistenwerk!

Deskundigheid en voortvarend-l heid van Uw bankier vormen een noodzakelijke voorwaarde voor de

I

vlotte afwikkeling van Uw transacties met het buitenland.

HBU beschikt over een uitgebreid

I

net van buitenlandse kantoren en corres- pondenten en is daardoor vertrouwd met de plaatselijke eisen en omstandigheden ..

·1

waar ook ter wereld.

Geef daarom Uw documentaire incassi aan ons ter behandeling; wij staan voor U

klaar •.. direct!

I

Ook voo,. INCASS/: de HBU

I I

L:

AMSTERDAM • DEN HAAG • ROTTEROAM

---

Contra Demoplan (11)

De hernieuwd•• resolutie Demoplan verschilt slechts van de oude in de punten a, b, t' en d van de overwegingen. En zelfs deze wijziging is niet ingrijpend, ei~:enlijk slechts verduidelijkend.

We beleven dus het merkwaardige verschijnsel, dat een resolutie, afge- stemd op een Algemene Ledenvergadering, opnieuw nagenoeg ongewijzigd in stemming :t.al worden gebracht. Moet dat nu allemaal zo, is hierbij de bekende vraaJ:".

Blijkbaar wel. Al op de bespreking van de resolutie in Dalfsen bleek, hoezeer de indieners van hun eigen gelijk waren overtuigd. Als de le- den er iets v;m hadden begrepen, was de resolutie aangenomen, :~t·i

de voorzitter na afloop. Waarlijk geen compliment aan de vergad-2- ring.

Het is echter een open vraag, noe- veel van dit onbegrip te wijten i;;

aan de commissie zelf. Zij scher.mt namelijk met termen, waarvan de betekenis nog niet voldoende vast- staat. Het minste wat zij had kun- nen doen, was enige van de dour haar gebruikte termen definiëren.

(vervolg van pag. 3)

Gewéldig

M

Diep doordrongen van de onbe- schrijfelijke ellende, die Skopje overspoelde, stelde onze rege- ring een bedrag ter beschikking van de Zuidslavische regering, dat er gemeten naar bepaalde normen, die ik bepaald niet de mijne zou willen noemen, zeker mag zijn: rzjftigduizend gulden (f 50.000).

Actie gevraag,·d

E

In dit schrijven wordt gevraagd de voorlichting over het fascis- tisch karakter van het Portuge- se regeringsstelsel uit te brei- den en in het parlement actie te voeren ter ondersteuning van maatregelen tegen Portugal in internationale orgatven. Ook ver- zoekt men de PvdA om als p art ij bij manifesten e.d. op passende wijze blijk te geven van haar anti-fascistische en anti-kolonialistische gezindheid.

Inderdaad wordt het tijd, dat men ook in Nederland weer eens herinnerd wordt aan het feit, dat het regime waarmee Nato-bondgenoot Salazar zijn land en Afrikaanse "provincies"

zegent, een fascistisch regime is, waartegen het Vrije West en even onomwonden stelling dient te nemen als tegen het commu- nistische.

Ook ditmaal gaat het initiatief uit van uitgesproken linkse groeperingen. Ik hoop, dat niet alleen de PvdA, maar ook de VVD en de andere partijen in ons parlement aan deze oproep gehoor zullen geven.

R. M. MARCUSE

Er bestaat namelijk een passieve en een actieve planning. Actieve plan- ning is de planning zoals die in de bedrijven gebeurt: op grond van prognoses voor de toekomst wor- den maatregelen genomen om die toekomst te beïnvloeden. Er wordt hierbij dus direkt ingegrepen.

Passieve planning is het opstel- len van een "plan", van een sche- ma, wat de meest wenselijke ont- wikkeling is. Ook dit plan is geba- seerd op prognoses, maatregelen worden echter nauwelijks geno- men. De term "programma" is in dit verband juister.

Het Franse plan is zo'n programma van de meest wenselijke economi- sche ontwikkeling. Daarbij worden van overheidszijde concessies ge- daan en faciliteiten verleend aan

diegenen die aan de realisatie mee- werken.

Actieve planning in Rusland

In de U.S.S.R. geschiedt actieve planning. Nogmaals wil ik daarte- gen mijn bezwaren in het kort sa- menvatten.

1. De betrouwbaarheid van prog- noses neemt af naarmate deze betrekking hebben op een verde- re toekomst. Maatregelen op grond van deze prognoses wor- den minder suksesvol naarmate de termijn van planning langer is.

2. Bedrijfstakgewijze planning maakt bedrijfsplanning van bo- ven af noodzakelijk. Bedrijfs- planning is echter typisch de taak en de verantwoordelijkheid van de ondernemer, niet van de overheid.

3. Overheidsplanning van investe- ringen en produktie moet leiden tot overheidsdwang op con- sumptie (als in de U.S.S.R.) of tot financiële offers, die anders door de overheid worden gedra- gen ( ondernemersrisico).

4. Regeling van de gehele econo- mie tast de soepelheid van het economisch systeem aan, waar- door vaak zelfs een slechter ef- fect wordt teweeg gebracht dan automatisch bereikt zou zijn.

5. Machtsmisbruik door de over- heid wordt zeer wel mogelijk, ondanks elke parlementaire con- trole.

6. De overheid bezit middelen om op direkte wijze de produktie te beïnvloeden (discontovoet, ren- testand, investeringsaftrek, be- lastingen etc.).

Of de commissie-Demoplan deze bezwaren deelt, komt in haar reso- lutie niet voldoende tot uiting. Of zij actieve of passieve planning wil, is niet duidelijk. Als zij spreekt over

"nationaal-economische planning", zou men denken aan het eerste, uit de toelichting (!) krijgt men - mits men op de hoogte is van het systeem van Franse planning - de indruk van het tweede.

Geen dwang

Dat de overheid pogingen doet de ontwikkeling van de economie in juiste banen te leiden, is toe te jui- chen. Dat het bedrijfsleven gebaat is met prognoses op langere ter- mijn, is in vele gevallen een feit.

Dat de overheid de medewerking

door het verlenen van faciliteiten, is aanvaardbaar. Mits geen enkele direkte dwang wordt toegepast.

Eleganter, en getuigend van meer égards voor de algemene ledenver- gadering was het geweest als de commissie de gelegenheid had aan- gegrepen om een grote schoonmaak in haar resolutie te houden. Dat deze materie opnieuw ter sprake wordt gebracht, is een verheugend feit. Een uitspraak van de J.O.V.D.

is gewenst. Maar de resolutie kan duidelijker, moet duidelijker. Be- gripsverwarring dient te worden uitgesloten.

Ik stel daarom de volgende resolu- tie voor:

De Jongeren Organisatie Vrijheid en Demoeratie, enz. enz.

Overwegende,

dat een economisch gezonde toe- komst kan worden bevorderd door het tevoren nemen van maatregelen, die deze toekomst beïnvloeden,

dat het nemen van maatregelen moet worden gebaseerd op prog- noses, welker betrouwbaarheid

afneemt naarmate zij betrek- king hebben op een verre toe- komst,

voorts overwegende,

dat de overheid niet alleen in de publieke sector, maar ook in be- paalde onderdelen van de parti-

culiere sector ten bate van het algemeen belang direkte maatre- gelen voor de toekomst dient te nemen,

dat voor beïnvloeding van de pro- duktie en investeringen in de particuliere sector de overheid vele indirekte maatregelen ten dienste staan,

spreekt als haar mening uit, dat waar het algemeen belang de overheid noopt direkt in te grij- pen in de particuliere sector, zulks dient te geschieden in over- leg met de betrokken bedrijven of bedrijfstakken en onder parle- mentaire controle,

dat opstelling door de overheid van een economisch programma voor langere termijn wenselijk is en dat medewerking aan dit pro- gramma door het bedrijfsleven door faciliteiten aangemoedigd, maar in geen geval verplicht kan worden, dat een zodanig pro- gramma globaal gehouden dient te worden, en moet worden opge- steld in overleg met het bedrijfs- leven en bekrachtigd door het parlemEc:nt,

dat in alle gevallen de ingrijpend- lleid van de te nemen maatrege- len omgekeerd evenredig dient te zijn met de lengte van de termijn

waarvoor zij worden genomen, en gaat over tot de orde van de dag. G. VAN DER MOST.

ONTWERP-RESOLUTIE "DEMOPLAN"

De heer Dekker, afgevaardigde van de afdeling Zuid-Oost Drenthe, heeft, mede naar aanleiding van het feit dat de resolutiecommissie bereid bleek alsnog het "amendement-Kok" te aanvaarden, het H.B. verzocht de behan- deling van de ontwerp-resolutie Demoplan op het jaarcongres in Gronin- gen voort te zetten.

Een desbetreffend punt zal daartoe op de agenda worden geplaatst. De geamendeerde tekst laten we hieronder volgen. Voor het pre-advies wordt verwezen naar het februarinummer van de Driemaster.

Commissie Demoplan De Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie, enz., enz.

Overwegende:

dat de mogelijkheid bestaat, dat in de Westerse landen bij een verdere economische ontwikkeling de onevenwichtigheid in de groei sterk toe- neemt;

dat in deze landen, met uitzondering van Frankrijk, de bestaande vormen van nationaal-eoconomische planning het particuliere bedrijfsleven en de overheid onvoldoende "houvast" geven voor een beleid op langere termijn;

spreekt als haar mening uit:

dat de invoering van een doelmatiger vorm van nationaal-economische planning in de Westerse landen overwogen dient te worden, ten einde·

met behoud van het stelsel van ondernemingsgewijze productie een sterke en evenwichtige economische groei te waarborgen;

dat evenwel een autoritair en detaillistisch· planningssysteem als strijdig met de huidige grondslagen van de Westerse maatschappij moet worden afgewezen;

dat daarentegen een op democratische wijze tot stand gekomen meer- jarenplanning de voorkeur verdient, welke voldoet aan de volgende eisen:

a. weergave van globale aanbevelingen, d.w.z. niet per bedrijf, maar voor enkele belangrijke sectoren van het bedrijfsleven in hun geheel;

b. opstelling in overleg tussen overheid en bedrijfsleven;

c. bekrachtiging door het parlement, waardoor de overheidspolitiek wordt gebonden;

d. medewerking door het particuliere bedrijfsleven op basis van vrijwil- ligheid;

dat bij een voortgaande economische integratie coördinatie van de natio- nale meerjarenplannen op Europees niveau eveneens overwogen dient te worden;

en gaat over tot de orde van de dag.

Prettige werkkring aangeboden voor

BESCHAAFDE HUISH.HULP IN KLEIN GEZIN met 2 kinderen, 9 en 11 jaar. Modern comfort. (C.V., olie, etc.) in- of extern. Weekeinde vrij met vaste vrije middag per week.

's Middags gelegenheid voor studie of liefhebberij. Nieuwbouwwo- ning grens Hilversum.

Mevr. E. R. Starink-Wijnbergen, Ruysdaellaan 44, Nw.-Loosdrecht, telefoon 02958-3489.

28 en 29 SEPTEMBER IN DE DROMMEDARIS

Wederom groots weekend van het district Noordholland-Utrecht

In de vorige Driemaster hebben oplettende lezertjes het al kunnen zien:

zaterdag 28 en zondag 29 september zorgt het alom bekende district Noordholland-Utrecht wederom voor een hoogtepunt in de JOVD-activi- teiten.

En waar kan zo'n hoogtepunt anders plaatsvinden dan in de stoere oude verdedigingstoren, de bultige Drommedaris te Enkhuizen. En wat kan er op zo'n hoogtepunt anders plaatsvinden dan naast het, dit keer zeer actuele, politieke gedeelte, het Grote Districtsbal op zaterdagnacht.

Hier het programma voor de zaterdag:

15.00 tot 15.45 uur: Ontvangst van de deelnemers.

16.00 uur: Ledenvergadering; de agenda zal aan de leden wor- den toegezonden.

18.00 uur:

20.00 uur:

23.00 uur:

Diner.

De Indonesische zaakgelastigde dr. Moh. Sharif houdt een inleiding over: "De betrekkingen tussen Indone- sië en Nederland".

Groot Districtsbal.

Onder leiding van de districtsvoorzitter persoonlijk zal door de sloppen en stegen van en over de sloten en vaarten rond Enkhuizen (zwemdiploma medenemen) een fikse ochtendcross gehouden worden. Eventuele des zaterdagnacht opgedane katers zult U in één der sloten kunnen kwijtraken.

En dan zondagmiddag het districtskampioenschap voor politieke kennis.

Oud-landelijk-voorzitter Huub J"acobse zal een quiz, die dan wel niet op het "vrije-tv-net" wordt uitgezonden, maar toch op hoog niveau zal staan, leiden.

Hier het programma voor de zondag:

11.00 uur: "Kris-kras"-cross; sporttenue gewenst.

13.30 uur: Uitgebreide koffietafel.

14.30 uur: QUIZ om de grote prijs van Noordholland-Utrecht. Quizmaster:

H. H. Jacobse; aan deze quiz wordt door iedere afdeling met een team van 3 personen deelgenomen.

16.00 uur: Sluiting.

U ziet, zowel voor de zaterdag als voor de zondag een daverend, echt Noordhollands-Utrechts programma. Ook JOVD-ers buiten het districts- territoir van harte welkom. Geeft U op als volgt:

Aanmelding: bij de secretaresse der weekend-commissie, mej. J. H. Lans, Admiraal de Ruyterweg 258' '', Amsterdam. Aanmelding op onderstaan- de bon.

Aanmeldingstermijn: van 1 tot 25 september. Wanneer U zich niet aan deze data houdt, kunnen wij niet garanderen, dat U in de Drommedaris kunt overnachten. U zult dan voor ongeveer vijf gulden in hotels kunnen worden ondergebracht.

De Drommedaris in Enkhuizen, een bekende pleisterplaats l'an onze J. ^{0. V.D.}

Kosten: De kosten zijn gelijk gebleven met vorig jaar, f 11.50, alles inbe- grepen.

Dit bedrag kunt U de 28ste contant overhandigen.

Allen in den lande en daarbuiten, maar in het bijzonder jonge liberalen, bieden wij een feestelijke en interessante opening van het JOVD-seizoen.

Tot 28 september in de Drommedaris!

DE WEEKEND-PERSCHEF.

Aanmeldingsformulier

zenden aan mej. J. H. Lans, Adm. de Ruyterweg 258'' ', Amsterdam.

Ondergetekende Naam:

Adres:

Woonplaats:

Afdeling:

geeft zich op voor het weekend in Enkhuizen.

Hij/zij geeft er de voorkeur aan wel/niet in de Drommedaris te logeren.

De kosten ad f 11.50 worden bij aankomst aan de zaal voldaan.

Handtekening:

Een herwaardering van het Demo-plan

N!u ik probeer te recapituleren wat op onze laatste algemene ledenver- gadering in Dalfsen is gebeurd met de resolutie Demo-plan, kan ik mij eigenlijk maar twee dingen herin- neren; ten eerste: de resolutie is af- gestemd; ten tweede: een "amen- dement Kok" dat ook werd afge- stemd.

Wat het eerste betreft: Het feit, dat een resolutie wordt afgestemd, is op zichzelf niet afkeurenswaardig.

Wat wel afkeurenswaardig is, is het feit, dat deze resolutie is afgestemd na een discussie die meer had van een emotioneel woordenspel dan van een rationele benadering van de zaak.

Dit moge blijken uit het feit, dat het "amendement Kok", dat aan de bezwaren tegemoet kwam c.q. de bezwaren verminderde, ook werd afgestemd. Was de behandeling goed en grondig geschied, dan was zeker het "amendement Kok" aan- genomen, waarna eventueel op- nieuw standpuntbepaling plaats had kunnen vinden.

Bij de behandeling kreeg men sterk de indruk, dat men afging op het woord "planning", direct geasso- cieerd met de betekenis die de Oosteuropese planeconomie er aan toekent. Een gedachtengang overi- gens, die veelvuldig opgeld doet. De commissie-Demoplan heeft er in haar pré-advies al op gewezen. Ook in het Financiële Dagblad van 12 augustus 1963 wordt in een artikel over Frankrijk's vierde vierjaren-

plan nog eens een uitleg gegeven van het Westerse begrip "plan- ning".

We lezen daar: "In feite zijn de Franse "plannen" geen planning in de zin van de Oosteuropese plan- economieen. De plannen beogen een programma op te stellen van de meest wenselijke economische ont- wikkeling, waarbij wel van over- heictszijde concessies worden gedaan en faciciliteiten worden verleend aan degenen die meewerken aan de realisatie van deze plannen". Een plan is dus, populair gezegd, een economische richtsnoer op basis van vrijwilligheid, waarbij het particu- liere bedrijfsleven en de overheid gelijkgerechtigde partners zijn.

Mede n.a.v. mijn opmerking in Dalfsen gemaakt, heb ik contact gehad met de commissie-Demoplan, die mij daarop een herziene tekst stuurde, waaruit bleek dat de com- missie het "amendement Kok" als- nog had overgenomen.

Ik geloof, dat bovenstaande feiten, voor mij persoonlijk is dit vooral het laatste, aan de bezwaren van vele afgevaardigden tegemoet ko- men, zodat het mij zinvol lijkt de discussie aan de hand van de ver- anderde concept-resolutie voort te zetten.

Een voorstel van die strekking heb ik dan ook bij het D.B. ingediend en is welwillend ontvangen.

H. DEKKER.

De afdelingen Vlaardingen- Schiedam en Rotterdam orga- niseren op vrijdag 4 oktober a.s. gezamenlijk een grootse

propaganda-avond.

Deze avond, bedoeld om voor- al onder de jongeren van 16 tot 20 jaar de belangstelling voor politiek in het algemeen en de JOVD in het bijzonder te verlevendigen, vindt plaats in de Irenezaal van het Groothandelsgebouw te Rot- terdam.

Aanvang 20.00 uur.

Op deze avond zal spreken mevr. H. v. Someren-Downer over het onderwerp

Jeugd en Politiek.

Daarnaast wordt enig variété geboden en zal een deskundig spreker voorlichting geven over de J.O.V.D.

Na de pauze bestaat gelegen- heid om de liberale ideeën te laten bezinken door het ple- gen van een dansje, waarvoor de medewerking van een band is ingeroepen.

Uitera.ard zijn alle leden van de J.O.V.D. eveneens welkom op deze avond. Door in grote getale te verschijnen, kunnen zij aan ·de propaganda hun actieve medewerking verle- nen.