Kwaliteit & Beleid voor Zorgprofessionals

(1)

Kwaliteit & Beleid

voor Zorgprofessionals

(2)

Inhoud

Voorwoord ... - 3 -

Algemene Informatie ... - 4 -

1. Inleiding ... - 5 -

2. Cursusdoel ... - 5 -

3. Doelgroep ... - 5 -

4. Beginniveau ... - 5 -

5. Cursusinhoud ... - 6 -

6. Competenties ... - 6 -

7. Werkwijze ... - 6 -

8. Organisatie ... - 6 -

9. Toetsing en afronding ... - 6 -

10. Verplichte literatuur ... - 7 -

11. Programma ... - 7 -

Voorbereidingsopdrachten Bijeenkomst 1... - 11 -

Bijlage 1 Competentiekaart ... - 14 -

Bijlage 2 Kernkwadranten van Daniel Ofman ... - 17 -

Bijlage 3 Formuleren van leerdoelen ... - 20 -

Opdrachten Bijeenkomst 1 ... - 22 -

Opdracht Bijeenkomst 5 ... - 54 -

Bijlage 4 beoordelingslijst/feedbacklijst kwaliteitsplan ... - 56 -

(3)

©Instituut voor Zorgprofessionals – Kwaliteit & Beleid – 2012/2013

Colofon

Instituut voor Zorgprofessionals

drs. Bea Meijers T: 06-23328818

E: e.m.meijers@instituutvoorzorgprofessionals.nl

drs. Chhetri Ober T: 06-13040916

E: c.u.ober@instituutvoorzorgprofessionals.nl

W: www.instituutvoorzorgprofessionals.nl

(4)

Voorwoord

Het Instituut voor Zorgprofessionals is een zusteronderneming van de Academie voor Professionals.

De Academie voor Professionals is het opleidingsinstituut voor het hoger onderwijs. Binnen de Academie voor Professionals werken onderwijskundigen die in opdracht van het Instituut voor Zorgprofessionals cursushandleidingen ontwikkelen. De Academie voor Professionals staat ingeschreven in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (CRKBO).

De cursus Kwaliteit & Beleid voor Zorgprofessionals is ontstaan vanuit de vraag van zorgprofessionals naar een gedegen ondersteuning bij de bedrijfsvoering. De ontwikkelingen in de maatschappij gaan snel en er worden steeds hogere eisen aan de zorgprofessional gesteld. De module Kwaliteit & Beleid voor Zorgprofessionals biedt de zorgprofessional handvatten om binnen de maatschappelijke

ontwikkelingen goede keuzes te maken. Hierdoor wordt het mogelijk om de eigen onderneming toekomstig bestendig te maken.

Wij wensen u veel plezier met de cursus!

Drs. Chhetri Ober (directeur Instituut voor Zorgprofessionals) Drs. Bea Meijers (directeur Instituut voor Zorgprofessionals)

(5)

Algemene Informatie

(6)

1. Inleiding

Door veranderingen in de zorg (o.a. marktwerking, oplopende kosten en directe toegankelijkheid) wordt steeds een groter beroep gedaan op de ondernemersvaardigheid van de zorgverlener. De complexiteit die hiermee gepaard gaat, vraagt om een steeds professionelere bedrijfsvoering.

Om professioneel te kunnen handelen is het belangrijk om kennis te hebben van de eisen die gesteld worden aan de beroepsuitoefening. Vaardigheden helpen om aan de eisen te kunnen voldoen, maar voor een groot deel hangt het professioneel handelen af van de houding (attitude) van de

zorgverlener. Het gaat dan werkelijk om hoe de zorgverlener naar zijn beroepsuitoefening kijkt en het handelen hier op afstemt. Hoe wil de zorgverlener zijn en welke overtuigingen heeft de

zorgverlener die het handelen ondersteunen of juist belemmeren? Als het op professioneel gedrag aan komt is het beantwoorden van deze vragen vaak belangrijker dan het aanleren van kennis en vaardigheden.

De kwaliteit van de beroepsuitoefening gaat verder dan het één op één behandelen van een patiënt.

Hoewel daar de kern van de beroepsuitoefening ligt, wordt ook van zorgverleners verwacht dat zij aan kwaliteitszorg doen en hun organisatie/ praktijk adequaat managen.

Dit vraagt andere vaardigheden dan de therapeutvaardigheden, en kan soms onzeker maken. Deze cursus biedt zorgprofessionals ondersteuning waar het gaat om kwaliteitszorg en beleidsvoering.

2. Cursusdoel

Het doel van de cursus ‘Kwaliteit & Beleid’ is zorgprofessionals handvatten bieden om hun niet- beroepsinhoudelijke taken verantwoord te kunnen uitvoeren. Door het professioneler handelen wordt een bijdrage geleverd aan de kwaliteitsverbetering van de gezondheidszorg.

In de cursus staat het volgende onderwerp centraal; het schrijven van een kwaliteitsplan. Hierbij gaat het om het neerzetten en profileren van de eigen onderneming.

3. Doelgroep

De cursus is bedoeld voor oefentherapeuten die zich bewust zijn van de hoge eisen die aan hen gesteld worden en de noodzaak voelen om hun competenties op het vlak van kwaliteitszorg en bedrijfsvoering aan te scherpen.

4. Beginniveau

Voor het goed kunnen doorlopen van deze cursus is het van belang dat u:

 In staat bent zelfstandig literatuur te bestuderen en onbekende begrippen op te zoeken.

 In staat bent samen te werken met andere therapeuten.

 Bereid bent om kritisch naar uw kwaliteit van patiëntenzorg te kijken en dit zo nodig aan te passen.

 Feedback kunt geven, ontvangen en verwerken.

 De mogelijkheid heeft opdrachten in de praktijk uit te voeren.

(7)

5. Cursusinhoud

Tijdens deze cursus komen de volgende onderwerpen aan bod:

Werken met kernkwadranten; Missie en visie schrijven; Het schrijven van een kwaliteitsjaarverslag;

Het schrijven en presenteren van een kwaliteitsplan; Het maken van een SWOT-analyse;

Kwaliteitszorg; Marketing; Communicatie.

6. Competenties

Tijdens deze cursus ontwikkelt u de volgende competenties:

Kwaliteit verbeteren en waarborgen

U leert door het schrijven van een kwaliteitsplan hoe u de kwaliteit van uw handelen en de gang van zaken in uw praktijk kunt verbeteren, en hoe u deze verbeteringen kunt waarborgen.

Kritisch, analytisch, reflectief en creatief denken

U beschikt over kritisch-analytische vaardigheden (kritisch, analytisch, reflectief en creatief denken en formuleren), die u kunt inzetten voor verdere ontwikkeling van uzelf, uw praktijk en het beroep.

Methodische analyse van problemen in de organisatie

U analyseert op methodische wijze problemen in uw organisatie, gericht op het bereiken van de best mogelijke oplossing.

7. Werkwijze

Tijdens de cursus staat het schrijven van het beroepsproduct kwaliteitsplan centraal. De

vraagstukken uit de dagelijkse praktijk worden als vertrekpunt genomen voor de invulling van het plan. Er wordt een leeromgeving gecreëerd met een goed stevig theoretisch kader maar met de focus op de eigen praktijksituatie en leervragen.

Tijdens de cursusdagen worden meerdere werkvormen gehanteerd (o.a. werkgroepen, presentaties enz.). Aan iedere cursusdag gaan zelfstudieopdrachten vooraf.

Voor een optimaal leerresultaat is het noodzakelijk dat cursisten zich voor iedere bijeenkomsten goed voorbereiden. Ook wordt er enkele keren een peer-assessment gedaan.

8. Organisatie

De organisatie van de cursus ziet er als volgt uit:

De cursus duurt 5 (dagen) x 6 uur. Daarnaast zijn er voorbereidingsopdrachten en wordt er aan het beroepsproduct kwaliteitsplan gewerkt.

De cursusgroep bestaat uit maximaal 20 deelnemers.

De cursus wordt verzorgd door twee trainers van het Instituut voor Zorgprofessionals.

9. Toetsing en afronding

Om de cursus af te ronden moet de cursist alle opdrachten gemaakt hebben en feedback hebben ontvangen, van zowel de trainers als medecursisten, op de gemaakte producten. Daarnaast laat de cursist aan de hand van de ingevulde competentiekaarten zien op welke punten hij is gegroeid en welke punten nog extra aandacht verdienen.

Tijdens de laatste dag gaan de cursisten, onder begeleiding van de docenten, elkaars producten beoordelen (Intercollegiale toetsing). De cursisten beoordelen elkaar aan de handvan een beoordelingslijst (bijlage 4). Om de cursus af te kunnen ronden dient de cursist te voldoen aan de eisen en cesuur zoals beschreven in de beoordelingslijst. Minimaal twee medecursisten moeten het

(8)

kwaliteitsplan met voldoende hebben beoordeeld. Indien de beoordelingen van cursisten afwijken (voldoende versus onvoldoende), dan zal de docent het product beoordelen. Door de vorm waarin de intercollegiale toetsing wordt vormgegeven kijken de docenten gedurende het beoordelen mee met de cursisten, waardoor zij erop toezien dat de beoordeling juist tot stand komt.

10. Verplichte literatuur

- Klant in zicht; marketing voor not-for-profitorganisaties (Bekkers, Beltman & Brees, 2007).

- Het strategieboek 1. (Berenschot, 2008).

11. Programma

Bijeenkomst 1 Activiteit Onderwijs-

vorm

Tijds- investering

Benodigdheden

Voorbereiding KB 1.1 Lezen handleiding KB 1.2 Invullen

competentiekaart

KB 1.3 Kernkwadranten en leerdoelen

KB 1.4 Missie en visie

zelfstudie zelfstudie

zelfstudie

½ uur 1 uur

1 ½ uur

2 uur

handleiding handleiding

handleiding

documenten beroepsvereniging website

Bijeenkomst KB 1.5 Inleiding cursus, kennismaking en verwachtingen KB 1.6 Inleiding competentieprofiel en competentiekaart KB 1.7 Inleiding missie en visie

KB 1.8 Missie en visie schrijven

plenair en subgroep

plenair

subgroep

1 ½ uur

handleiding

eigen documenten (bv.

van de

beroepsvereniging)

(9)

vorm

Tijds- investering

Benodigdheden

Voorbereiding KB 2.1 Informatie

verzamelen kwaliteitszorg KB 2.2 Schrijven

kwaliteitsjaarverslag

zelfstudie

4 uur

12 uur

internet, diverse boeken

internet, bv. website VvOCM

Bijeenkomst KB 2.3 College kwaliteitszorg KB 2.4 Bespreken

opdrachten KB 2.1 en 2.2

KB 2.5 Start schrijven concept kwaliteitsplan

plenair

subgroep

individueel

2 uur

2 ½ uur

1 ½ uur

samenvatting gevonden informatie en kwaliteitsjaarverslag kwaliteitsjaarverslag

vorm

Tijds- investering

Benodigdheden

Voorbereiding KB 3.1 Verder schrijven concept kwaliteitsplan

KB 3.2 Inlezen SWOT- analyse

zelfstudie

8 uur

6 uur

aantekeningen, literatuur, internet, concept en feedback medecursist

handleiding/boek

Bijeenkomst KB 3.3 Bespreken en aanpassen kwaliteitsplan KB 3.4 College

kwaliteitszorg en beroepsvereniging KB 3.5 Toelichting SWOT- analyse

KB 3.6 Start maken SWOT- analyse

plenair en zelfstudie plenair

plenair

individueel

1½ uur

1 ½ uur

concept en feedback

handleiding

stappenplan

(10)

Bijeenkomst 4 Activiteit Onderwijs- vorm

Tijds- investering

Benodigdheden

Voorbereiding KB 4.1 SWOT uitwerken

KB 4.2 Literatuur marketing bestuderen

individueel

12 uur

8 uur

handleiding en uitgewerkte SWOT- analyse KB 3.6 handleiding en

beleidsdocumenten van de beroepsvereniging en praktijk/ organisatie

Bijeenkomst KB 4.3 Bespreken opdracht KB 4.1 en

beleidsformulering KB 4.4 College marketing KB 4.5 College

communicatie KB 4.6

Aanpassen/uitwerken kwaliteitsplan

subgroep

plenair plenair

subgroep

1 ½ uur

1 ½ uur 1 uur

2 uur

opdracht 4.1

voorbereidingsopdracht 4.2.

Eigen concept kwaliteitsplan

vorm

Tijds- investering

Benodigdheden

Voorbereiding KB 5.1 Afmaken eigen kwaliteitsplan en beoordelen medecursist

KB 5.2 Voorbereiden op intercollegiale toetsing

zelfstudie

16 uur

4 uur

kwaliteitsplan medecursist,

handleiding, literatuur, feedback medecursist kwaliteitsplan en beoordelingsformulier bijlage 4

Bijeenkomst KB 5.3 Intercollegiale toetsing kwaliteitsplan

KB 5.4 Afronding van de cursus

plenair

4 uur

1 uur

Kwaliteitsplannen en beoordelingsformulier.

leerdoelen, competentiekaart, evaluatieformulier

(11)

12. Accreditatie

Accreditatie voor de cursus is aangevraagd bij Stichting ADAP. Als u de cursus heeft afgerond, ontvangt u 106 punten (onder voorbehoud) voor het kwaliteitsregister.

(12)

Voorbereidingsopdrachten

Bijeenkomst 1

(13)

KB 1.1 zelfstudie Lezen handleiding

Bedoeling

Voor een goed verloop van de cursus Kwaliteit & Beleid is het van belang dat u weet welke inspanningen er van u verwacht worden en wat u van de cursus kunt verwachten. Het zorgvuldig doornemen van de handleiding is hiervoor noodzakelijk. Mochten er desondanks nog vragen zijn dan kunnen deze uiteraard besproken worden tijdens de bijeenkomst of eventueel vooraf per mail gesteld worden aan de trainers.

Activiteiten

 Lees de handleiding Kwaliteit & Beleid zorgvuldig door.

 Ga na welke inspanningen u dient te leveren, wat u van de cursus kunt verwachten en hoe de cursus afgerond wordt.

Resultaat

De cursist heeft inzicht in alle inspanningen die geleverd moeten worden om de cursus Kwaliteit &

Beleid goed te kunnen volgen en uitvoeren.

Tijd

½ uur

(14)

KB 1.2 zelfstudie Invullen competentiekaart

Bedoeling

De competenties vormen het uitgangspunt van de cursus. Dit betekent echter niet dat vooraf de inhoud van de cursus volledig vastgesteld kan worden. De competenties zijn immers breed

geformuleerd en ook iedere cursist heeft eigen leerdoelen. Tijdens deze bijeenkomst beoordeelt u zelf in hoeverre u de competenties bezit (nul-meting).

Activiteiten

In de bijlage bij deze opdracht zit een competentiekaart. Bestudeer de competenties en de

competentiekaart goed. De competenties staan bovenaan de competentiekaart geformuleerd. Aan de linkerkant (kolom) staan de waarderingen genoemd. Het gaat er om hoe u op dit moment er voor staat wat betreft de competenties. Vul het bolletje in dat voor u van toepassing is.

De bedoeling is dat u twee keer de competentiekaart invult; aan het begin en aan het einde van de cursus. De scores op de verschillende competenties moet u kunnen ondersteunen met gemaakte producten, uitgewerkte voorbeelden, feedback enz.. Aan het eind van de cursus kunt u laten zien aan welke competenties u gewerkt heeft en welke vorderingen u heeft gemaakt. Ook kunt u laten zien welke competenties u nog verder moet ontwikkelen.

Voer de volgende activiteiten uit:

- Lees de competentiekaart en de competenties - Vul de competentiekaart voor uzelf in

- Ondersteun de scores met voorbeelden/ bewijsmateriaal

Resultaat

De cursist beoordeelt zichzelf met behulp van de competentiekaart. Hiermee laat de cursist zien welke competenties hij/zij reeds bezit en welke nog verder ontwikkeld moeten worden.

Neem de ingevulde competentiekaart mee naar de bijeenkomst.

Tijdens de bijeenkomst wordt de ingevulde competentiekaart met elkaar besproken.

Voor de vijfde bijeenkomst wordt de competentiekaart nogmaals ingevuld.

Wanneer bij afronding van de cursus aan de eisen van de opdrachten is voldaan en de cursist zijn ontwikkeling inzichtelijk kan maken wordt het certificaat uitgereikt.

Tijd

1 uur

(15)

Bijlage 1 Competentiekaart

Naam:

Datum:

Rol → ……….

Competentie

Kritisch/analytisch denken

Reflectief

denken/handelen

Creatief denken Methodisch werken Communiceren Waardering

Zeer goed

    

Goed

    

Voldoende

    

Onvoldoende

    

(16)

KB 1.3 zelfstudie Kernkwadranten en leerdoelen

Bedoeling

Tijdens de eerste cursusdag beginnen we met een kennismaking. Uiteraard zijn wij erg nieuwsgierig naar wie u bent, welke competenties u bezit en wat u allemaal nog wilt leren. Hier komen we gedurende de cursusdagen wel achter en andersom zult u ons, de trainers ook beter leren kennen.

Voor deze opdracht is het de bedoeling dat u drie kernkwadranten uitwerkt. Met behulp van een kernkwadrant maakt u uw specifieke kernkwaliteiten inzichtelijk. Volgens de bedenker van de kernkwadranten, Daniel Ofman, zijn de kernkwaliteiten de specifieke sterktes die iemand

kenmerken. Wij willen de kernkwadrant gebruiken om de deelnemers beter te leren kennen, maar ook als middel om uzelf beter te leren kennen.

Op basis van de voorbereidingsopdrachten formuleert u leerdoelen waaraan u extra aandacht gaat besteden gedurende de cursus(maanden).

Activiteiten

Lees in de bijlage bij deze opdracht de toelichting op het idee achter de kernkwadranten.

Het is ook mogelijk om extra informatie over de kernkwadranten te zoeken op internet.

Wij raden het altijd aan om meerdere bronnen te raadplegen. Dit maakt je kritischer en geeft je de mogelijkheid om een standpunt in te nemen en te onderbouwen.

- Maak drie persoonlijke kernkwadranten. Geef bij elke kernkwaliteit aan waaruit blijkt dat dit een kernkwaliteit van u is.

- In de vorige voorbereidingsopdracht heeft u ook een competentiekaart ingevuld. U heeft nu enigszins zicht op welke competenties u beheerst en welke u nog moet ontwikkelen. Met deze opdracht heeft u een aantal kernkwaliteiten in kaart gebracht. Formuleer nu op basis van deze voorbereidingsopdrachten een aantal leerdoelen waar u de komende maanden aan wilt werken.

De leerdoelen moeten uiteraard een relatie hebben met deze cursus. Het maakt niet uit hoeveel leerdoelen u formuleert, maar het is wel belangrijk dat u ze SMART formuleert (zie bijlage 3 voor het formuleren van leerdoelen).

De leerdoelen vormen tevens het evaluatiemiddel voor uw vorderingen. Gedurende de cursus houdt u bij hoe u aan de leerdoelen heeft gewerkt en welke vorderingen u maakt. Het is mogelijk dat u er achter komt dat u een bepaald leerdoel heeft behaald. Aangezien u nooit uitgeleerd bent, kunt u gedurende de cursus nieuwe leerdoelen formuleren.

Het gaat er tijdens de cursus niet om dat u een x aantal leerdoelen formuleert en/of behaald heeft, maar dat u een competente zorgverlener wordt.

Wel vragen we van u om minimaal één leerdoel te formuleren op persoonlijk niveau en één voor de organisatie/ praktijk. In de bijlage bij deze opdracht wordt uitgelegd wat onder SMART wordt verstaan en hoe u leerdoelen moet formuleren.

(17)

Resultaat

U maakt inzichtelijk wat uw sterke- en ontwikkelpunten zijn met behulp van de kernkwadranten.

Neem de uitgewerkte kernkwadranten en leerdoelen mee naar de bijeenkomst. Tijdens de

bijeenkomst gaan we aan de hand van een specifieke werkvorm de kernkwadranten en leerdoelen gebruiken om elkaar beter te leren kennen.

Tijd

1 ½ uur

(18)

Bijlage 2 Kernkwadranten van Daniel Ofman

Inleiding kernkwadranten

Kernkwaliteiten zijn de eigenschappen die u van nature heeft. Het zijn talenten die bij uw persoon horen en u onderscheiden van andere mensen. De één is zich hier meer bewust van dan de ander. Mensen kunnen hun kernkwaliteiten bijvoorbeeld als vanzelfsprekend ervaren en veronderstellen dat iedereen erover beschikt. Of ze kennen hun eigen kwaliteiten onvoldoende. De kernkwadranten helpen u om uw kwaliteiten (terug) te vinden.

Door het opstellen van een zogenaamd kernkwadrant kun je er achter komen wat je kernkwaliteit is.

Een kernkwadrant is een schema met daarin je kernkwaliteit, je valkuil, je uitdaging en je allergie.

Kernkwaliteiten zijn eigenschappen die jou meer dan andere eigenschappen typeren. Het zijn positieve eigenschappen, bewonderenswaardig. Iedereen heeft trouwens kernkwaliteiten.

Voorbeelden zijn daadkracht, geduld, zorgvuldig of flexibiliteit. Omdat ze voor jou zo vanzelfsprekend zijn, ben je je vaak niet zo bewust van je eigen kernkwaliteiten.

Mensen hebben dus niet alleen kernkwaliteiten, maar ook valkuilen. Je komt in je valkuil wanneer je je kwaliteit te hard inzet. Je doet dan teveel van het goede. Zo kan iemand die als kwaliteit geduld heeft af en toe wat te geduldig zijn. Hij of zij wordt dan passief of afwachtend. Dat is dan de valkuil.

Die valkuil kennen we vaak beter dan onze kwaliteit, omdat we er vaak door anderen op gewezen worden.

In het schema staat ook je allergie. Dat zijn eigenschappen van andere mensen waar jij helemaal niet tegen kan. Die allergie is het tegenovergestelde van je kernkwaliteit. Iemand met geduld als

kernkwaliteit ergert zich aan mensen die ongeduldig zijn, of kort door de bocht. Omdat we vaak beter weten wat ons ergert dan wat onze eigen kwaliteit is, kunnen we ook via de ingang van onze ergernissen komen bij wat onze kernkwaliteit is.

Die ergernissen die we hebben wijzen ons ook op onze ontwikkelpunten; onze uitdaging. Die

ongeduldige mensen die doen iets teveel van het goede van hun kwaliteit, wat waarschijnlijk zoiets is als daadkracht of doortastendheid. Dit is precies wat jij als geduldig mens goed erbij kan gebruiken!

We kunnen dus veel leren van mensen die ons ergeren.

Valkuilen

Wist u dat onder een valkuil zo’n kernkwaliteit verscholen ligt? Uw valkuilen komen voort uit een kwaliteit waar u in doorgeschoten bent. Een valkuil is als het ware teveel van een

kwaliteit. Stel dat uw valkuil onderdanigheid is. Dan kan uw natuurlijke kwaliteit loyaliteit zijn. Of uw valkuil is bazig zijn. De in deze valkuil doorgeschoten kwaliteit kan dan leiderschap zijn.

Uitdagingen

Het kan een uitdaging zijn om te bedenken hoe uw valkuilen terug te brengen zijn naar uw kernkwaliteiten. Hoe buig ik mijn valkuil onderdanigheid terug naar de kernkwaliteit

loyaliteit? Hoe buig ik mijn bazigheid terug naar leiderschap? Hier heb ik een extra kwaliteit voor nodig waar ik bewust aan moet werken. De uitdaging om van onderdanigheid terug te komen bij loyaliteit kan bijvoorbeeld werken aan zelfvertrouwen zijn. Is de kernkwaliteit leiderschap en de valkuil bazigheid, dan kan de uitdaging solidariteit zijn. De uitdaging is de positief tegenovergestelde eigenschap van de valkuil.

(19)

Allergieën

Ook bepaalde eigenschappen bij mensen waar we ons mateloos aan kunnen irriteren, vertellen iets over onszelf. Iemand met de kernkwaliteit loyaliteit kan zich ergeren aan iemand met hoogmoed. Degene met de kernkwaliteit leiderschap, stoort zich aan iemand met nederigheid. In deze voorbeelden zijn hoogmoed en nederigheid allergieën. Waar de valkuil een teveel aan kernkwaliteit is, is de allergie een teveel aan uitdaging. Iemand die je irriteert, die spanning en stress oproept, is bezig je uitdaging te overvragen.

Kernkwadranten samengevat

- Kernkwaliteiten: eigenschappen die tot de kern van de persoon behoren. Een kernkwaliteit geeft kracht, inspireert en bezielt; een mogelijkheid die je kunt

inzetten in je handelen.

- Valkuilen: de kwaliteit is doorgeschoten. Wat eerst je kracht was, wordt door een

‘overdosis’ een zwak punt.

- Uitdagingen: het positief tegenovergestelde van de valkuil; houdt de kernkwaliteit in balans.

- Allergieën: wanneer anderen teveel van je uitdagingen vragen, kan dit stress veroorzaken. Uit onze allergieën in contacten met anderen kunnen we veel leren.

De kernkwadrant

KERNKWALITEIT

teveel van het goede

VALKUIL

Tegenovergestelde tegenovergestelde

ALLERGIE

teveel van het goede

UITDAGING

(20)

Voorbeeld

KERNKWALITEIT

GEDULD

teveel van het goede VALKUIL

AFWACHTEND

Tegenovergestelde tegenovergestelde

ALLERGIE

ONGEDULD

teveel van het goede UITDAGING

DOORTASTENDHEID

Hoe kun je kernkwadranten opstellen?

Je kunt jezelf en anderen verschillende vragen stellen om je kernkwadrant in kaart te brengen:

 Je kernkwaliteit: vraag aan vrienden, collega’s wat ze in jou bewonderen. Of vraag jezelf eens af wat jij vanzelfsprekend vindt, en automatisch van anderen verwacht.

 Je valkuil: luister goed naar feedback en kritiek die je vaak krijgt, of vraag aan je familie of vrienden wat zij als jouw valkuil zien.

 Je uitdaging: wat bewonder jij in anderen? Wat zou je zelf graag willen hebben?

 Je allergie: wat ergert jou in anderen? Dit weten we dikwijls heel goed.

Het leuke is dus dat je niet bij de kwaliteit hoeft te beginnen. Vaak is dat zelfs wat moeilijk, omdat we zoals gezegd daar vaak minder bewust van zijn. Begin dan bijvoorbeeld bij je valkuil. Misschien weet je deze zelf wel, of vraag er anders familie of vrienden naar. Van daaruit kun je dan de rest van de vakken invullen. Of begin bij je allergie. Die weten we vaak maar al te goed. Van wat voor studenten baal jij bijvoorbeeld? Vul dat in bij je allergie en werk van daaruit de andere vakken uit.

Literatuur

 Ofman, D. De kernkwaliteiten van het Enneagram, NUGI 684, 2000

 Ofman, D. Bezieling en kwaliteit in organisaties, Kosmos uitgevers, 2001

(21)

Bijlage 3 Formuleren van leerdoelen

Formuleren van leerdoelen

Het formuleren van leerdoelen vraagt extra aandacht. Leerdoelen vormen een essentieel middel om het leerproces te kunnen sturen. Op basis van opgestelde leerdoelen kunnen activiteiten ontplooid worden. Leerdoelen geven richting aan het handelen. Om te leren zijn leerdoelen echter niet

noodzakelijk. Het voordeel van het opstellen van leerdoelen is dat het letterlijk richting geeft aan het handelen. De vraag is welke activiteiten ondernomen moeten worden om het leerdoel te bereiken.

Wanneer u een leerdoel formuleert kunt u ook zien of u vorderingen maakt in het leerproces. Leren op zich is een oneindig proces. Het adagium ‘een leven lang leren’ is dan ook niet vreemd. Maar een leerdoel heeft alleen de bovengenoemde functies (sturing, evaluatie) als het ook goed geformuleerd is. Een slecht omschreven leerdoel laat te veel ruimte voor interpretatie en geeft daardoor weinig richting aan het leerproces en de activiteiten. Een leerdoel voldoet dus aan een aantal eisen.

Misschien bent u er al bekend mee, maar wij hanteren hier de SMART methode voor het formuleren van leerdoelen.

De SMART methode komt op het volgende neer. U formuleert een leerdoel die voldoet aan de SMART regel. SMART staat voor: Specifiek, Meetbaar, Activerend, Realistisch en Tijdgebonden.

Het volgende voorbeeld is niet SMART geformuleerd:

“Ik wil beter worden in het begeleiden van groepen”

Het volgende leerdoel is SMART geformuleerd:

“Ik ga binnen drie maanden twee keer een groep begeleiden waarbij de betrokkenen tevreden zijn over het resultaat en mijn rol als projectleider”

Dit leerdoel kan gemeten worden. U kunt bijvoorbeeld een evaluatie houden onder de direct betrokkenen. Verder is het duidelijk dat het twee keer gedaan moet worden in drie maanden tijd. Al deze elementen ontbreken bij het eerste voorbeeld. Het eerste leerdoel is ook niet activerend. “ik wil....” geeft alleen maar een wens aan, maar laat niet zien wat u echt gaat doen de komende periode.

Op elk leerdoel kan wel iets aangemerkt worden. Het is feilbaar, maar het gaat er uiteindelijk om dat voor iedereen duidelijk is wat u onder het leerdoel verstaat en welke activiteiten u gaat

ondernemen.

Schrijf voor jezelf de leerdoelen op volgens de SMART methode en neem deze mee naar de bijeenkomst.

(22)

KB 1.4 zelfstudie Missie en visie

Bedoeling

Leerdoelen zijn richtinggevend voor uw persoonlijk handelen. Op dezelfde manier is het voor een bedrijf en/of organisatie belangrijk om een duidelijke missie en visie te hebben.

De paramedische beroepsgroepen vinden het belangrijk dat zorgverleners zich verder ontwikkelen.

Maar welke richting op? Wat is precies de missie en visie van uw beroepsvereniging? Heeft u ook al helder wat de missie en visie is van uw organisatie/ praktijk?

Activiteiten

- Zoek op in de literatuur en noteer wat een missie, visie en strategie is. Lees: Klant in zicht;

marketing voor not-for-profitorganisaties (Bekkers, Beltman & Brees, 2007). Blz. 29 t/m 44.

- Zoek uit en noteer wat de missie, visie en strategie is van de beroepsvereniging en/of uw organisatie.

- Lees verder als voorbereiding op de bijeenkomst: blz. 14 t/m 18 ‘De stappen van het strategisch proces’ en blz. 92 en 93 van het 5-krachtenmodel van Porter uit het boek Strategieboek 1 van Berenschot, 2008.

Resultaat

U kunt de missie en visie van uw organisatie helder verwoorden (stap 1).

Neem de uitwerking van de activiteiten mee naar de bijeenkomst. Tijdens de bijeenkomst wordt uitgebreid ingegaan op wat een missie, visie en strategie is.

Tijd

1 uur

(23)

Opdrachten Bijeenkomst 1

(24)

KB 1.5 plenair Inleiding cursus en kennismaking

Bedoeling

Tijdens deze eerste bijeenkomst beginnen we met een inleidend college over hoe de cursus tot stand is gekomen en stellen de trainers zichzelf voor. Aan de hand van de voorbereidingsopdracht

kernkwadranten wordt ook kennisgemaakt met de cursisten.

Activiteiten

- De trainers zullen zich voorstellen en geven een korte presentatie over de opzet van de cursus. Eventuele vragen over de handleiding kunnen gesteld worden.

- Na de inleiding leert u aan de hand van de werkvorm ‘speeddaten’ uw medecursisten kennen. Bij het speeddaten maakt u gebruik van de uitgewerkte kernkwadranten. In vijf minuten bespreekt u uw kernkwadranten met de ander. Na 10 minuten wordt van koppel gewisseld.

Resultaat

Bij het speeddaten heeft iedereen elkaar gesproken. U heeft zich met behulp van de kernkwaliteiten kunnen presenteren aan de andere cursisten.

De cursist begrijpt hoe de cursus in elkaar zit en weet wat er van hem verwacht wordt om de cursus met goed gevolg af te kunnen ronden.

Tijd

1 ½ uur

(25)

KB 1.6 subgroep Inleiding competentieprofiel en competentiekaart

Bedoeling

Ter voorbereiding op deze bijeenkomst heeft u uzelf een beoordeling gegeven op de competenties.

Het is niet eenvoudig om uzelf te beoordelen. Er zal een korte toelichting gegeven worden op de competenties en het gebruik van de competentiekaart.

Activiteiten

De trainers geven een korte toelichting op de competenties en de competentiekaart. Er wordt uitgelegd hoe aan de competenties gewerkt kan worden en wat de functie is van de

competentiekaart.

- We maken op flap per individu een overzicht van de scoren op de competentiekaart. Ook hierdoor krijgen we een beeld van hoe een ieder naar zichzelf kijkt, wat zijn sterke kanten zijn en wat er nog verder ontwikkeld moet worden. Het is noodzakelijk om te weten hoe een ieder naar zichzelf kijkt aangezien medecursisten dan ook feedback kunnen geven. Een belangrijke vraag is in hoeverre uw huidige werkzaamheden aansluiten bij de beschreven competenties (en

beschreven taken).

- De cursisten lichten kort de scoren op de competenties toe en bespreken hun leerdoelen in de (sub)groep.

Resultaat

Iedere cursist heeft voor zichzelf een competentiekaart ingevuld en uitgewisseld met de andere cursisten.

Tijd

1 ½ uur

(26)

KB 1.7 plenair Inleiding missie en visie

Bedoeling

Een organisatie leidt concrete doelen af uit haar missie (bestaansreden) en visie (doel op langere termijn). Vervolgens zet men de beschikbare middelen in om die doelstellingen te bereiken, de strategie. Daarna komt het uitvoerproces. Tijdens het uitvoeren wordt er regelmatig gecontroleerd of alles loopt zoals oorspronkelijk de bedoeling was (volgens de strategie). Aan de hand van de evaluaties worden de stappen indien nodig opnieuw doorlopen.

Wat betekent dit voor de strategie en beleid van uw organisatie/ praktijk? Wat is de missie en visie van de beroepsvereniging, uw regio en organisatie/ praktijk? Tijdens deze opdracht worden deze vragen met u verder verkend.

Activiteiten

Tijdens de bijeenkomst kunt u vragen stellen ten aanzien van dit thema.

- Neem de missie en visie van de beroepsvereniging en/of uw organisatie/ praktijk bij de hand.

- Geef voor uzelf aan waar mogelijke lacunes zitten in de informatie die u heeft en op welk niveau in het strategisch venster deze lacunes zich bevinden.

- Gedurende deze opdracht is er gelegenheid om de ervaringen uit te wisselen.

Resultaat

De informatie over strategie en beleid kan gebruikt worden voor het formuleren van een missie en visie voor de eigen organisatie/ praktijk.

Tijd

1 ½ uur

(27)

KB 1.8 subgroep Missie en visie schrijven

Bedoeling

Tijdens de vorige opdracht heeft u het een en ander gehoord over kwaliteit en beleid. Uiteraard is het niet mogelijk geweest om alles tot in detail te bespreken. Het is de bedoeling dat u op basis van de informatie voor de eigen organisatie/ praktijk een missie en visie kunt formuleren.

Activiteiten

- Ga met de mensen uit eenzelfde soort organisatie/ praktijk bij elkaar zitten (max. 3).

- Formuleer met elkaar een missie en visie voor de eigen organisatie/ praktijk.

- Welke normen en waarden horen bij de missie en visie voor de leden in de organisatie/ praktijk?

Daarnaast moet nagedacht worden of de missie en visie het ambitieniveau zijn wat aansluit bij de gehele organisatie/ praktijk. Vervolgens kan men beoordelen of dit aansluit bij de

beroepsvereniging en de maatschappelijke/ politieke ontwikkelingen.

- Gebruik hiervoor de literatuur ter onderbouwing en ondersteuning.

Resultaat

De cursist heeft voor de eigen organisatie/ praktijk een missie en visie geformuleerd.

Tijd

1 ½ uur

(28)

Voorbereidingsopdrachten

Bijeenkomst 2

(29)

KB 2.1 zelfstudie Informatie verzamelen kwaliteitszorg

Bedoeling

Ter voorbereiding op het schrijven van een kwaliteitsjaarverslag en later een kwaliteitsplan verzamelt u informatie over kwaliteitszorg. Het is daarbij van belang dat u weet met welke wettelijke

bepalingen u te maken heeft, en welke kwaliteitsinstrumenten er zijn.

Activiteiten

Ga op zoek naar informatie over kwaliteitszorg. Stel u zelf daarbij onder andere de volgende vragen:

- Wat is kwaliteitszorg?

- Wat is de visie van de beroepsvereniging op kwaliteitszorg?

- Wat zijn de wettelijke bepalingen ten aanzien van kwaliteitszorg?

- Wat zijn kwaliteitsmanagement systemen?

- Wat is ISO?

- Wat is HKZ?

- Wat voor kwaliteitsinstrumenten zijn er in de gezondheidszorg?

- Wat is de cirkel van Deming?

- Wat voor documenten/ producten heeft u zelf geschreven?

Besteedt maximaal 2 uur aan het zoeken en lezen van informatie.

Maak een samenvatting voor uw medecursisten.

Resultaat

Maak aantekeningen van de gevonden informatie en neem de samenvatting hiervan mee naar de eerste bijeenkomst. De gevonden informatie kunt u gebruiken voor het schrijven van uw

kwaliteitsplan.

Tijd

4 uur

(30)

KB 2.2 zelfstudie Schrijven kwaliteitsjaarverslag

Bedoeling

Alle therapeuten die in een meermanspraktijk of instelling werken hebben te maken met de Kwaliteitswet Zorginstellingen (KWZ). De KWZ verplicht zorginstellingen/ praktijken om hun eigen kwaliteit te bewaken, te beheersen en te verbeteren. De wet noemt vier kwaliteitseisen waaraan een instelling moet voldoen: verantwoorde zorg, op kwaliteit gericht beleid, het opzetten van een

kwaliteitssysteem en het maken van een jaarverslag. In het kwaliteitsjaarverslag legt de instelling/

praktijk verantwoording af over het gevoerde kwaliteitsbeleid en de kwaliteit van de verleende zorg.

Daarbij moet specifiek aandacht worden besteed aan de betrokkenheid van patiënten bij het kwaliteitsbeleid, aan de frequentie waarmee en de manier waarop binnen de instelling/ praktijk kwaliteitsbeoordeling plaatsvindt en aan de manier waarop de instelling met klachten en meldingen van patiënten omgaat. Om inzicht te krijgen in de manier waarop u in uw praktijk aan kwaliteit werkt, gaat u een kwaliteitsjaarverslag schrijven. Dit rapport dient als uitgangspunt voor het kwaliteitsplan.

Wanneer u voor uw praktijk al een kwaliteitsjaarverslag heeft geschreven kunt u deze gebruiken.

Activiteiten

Maak een kwaliteitsjaarverslag over het afgelopen jaar voor uw praktijk, ook als het een

eenmanspraktijk betreft. Op de website van de beroepsvereniging is een format te vinden dat u hiervoor kunt gebruiken. Wanneer u in het verleden al een kwaliteitsjaarverslag heeft geschreven, dat niet ouder is dan 2 jaar, dan kunt u dit voor deze opdracht gebruiken.

Desgewenst kunt u gegevens anonimiseren.

Resultaat

Het kwaliteitsjaarverslag neemt u mee naar de bijeenkomst.

Tijd

12 uur

(31)

Opdrachten Bijeenkomst 2

(32)

KB 2.3 plenair College kwaliteitszorg

Bedoeling

Voor het schrijven van een goed kwaliteitsplan heeft u bepaalde kennis nodig. In het college krijgt u onder andere informatie over de PDCA-cyclus en kwaliteitsmanagement.

Activiteiten

In het college krijgt u kennis over verschillende onderwerpen. Het wordt aanbevolen om aantekeningen te maken, aangezien u deze kennis gaat gebruiken tijdens het schrijven van het kwaliteitsplan.

Resultaat

U heeft voldoende kennis van kwaliteitsbeleid om een kwaliteitsplan te kunnen schrijven.

Tijd

2 uur

(33)

KB 2.4 subgroep Bespreken opdrachten KB 2.1 en 2.2

Bedoeling

In werkgroepen gaat u de uitwerking van voorbereidingsopdrachten KB 2.1 en 2.2 bespreken.

Mogelijk hebben medecursisten andere informatie en kunt u met elkaar van gedachten wisselen en informatie aanvullen.

Activiteiten

Maak groepen van 4-5 personen. Presenteer elkaar de samenvatting die u heeft gemaakt van de gevonden informatie over kwaliteitszorg. Stel vragen over onduidelijkheden van uw medecursisten en kom tot een gezamenlijke samenvatting. Maak aantekeningen van onduidelijkheden zodat u zich hier op een later moment verder in kunt verdiepen.

Bespreek vervolgens uw kwaliteitsjaarverslag. Noteer op welke manier iedere praktijk aan

kwaliteitszorg doet, en bespreek met elkaar welke elementen in het verslag onduidelijk of onvolledig beschreven zijn.

Inventariseer met elkaar wat ieder denkt dat de verschillen zijn tussen een kwaliteitsjaarverslag en een kwaliteitsplan. Bedenk wat het doel is van het schrijven van een kwaliteitsplan, en wat er zeker in moet komen te staan. Maak hier notities van zodat dit plenair besproken kan worden.

Resultaat

U heeft een goed beeld van de kennis die nodig is om een kwaliteitsplan te schrijven, en weet welke informatie u voor uzelf nog moet aanvullen. Naar aanleiding van de feedback van uw medecursisten kunt u uw kwaliteitsjaarverslag waar nodig aanpassen.

Tijd

2 ½ uur

(34)

KB 2.5 individueel Start schrijven concept kwaliteitsplan

Bedoeling

U heeft een kwaliteitsjaarverslag gemaakt. In dit verslag heeft u kort aangegeven op welke punten u aan kwaliteitsverbetering en –borging doet, en welke plannen u heeft voor het komende jaar. U hebt doelen beschreven en per doel de verwachte resultaten en in te zetten middelen en activiteiten.

Op basis van uw kwaliteitsjaarverslag wordt waarschijnlijk al duidelijk waar u uw kwaliteitsplan op wilt richten.

Het is de bedoeling om vandaag te starten met het schrijven van uw kwaliteitsplan. Maak een globale opzet, zodat u dit later uit kunt werken.

Activiteiten

U werkt op de cursuslocatie aan het schrijven van uw concept kwaliteitsplan. U kunt medecursisten en trainers uiteraard om feedback vragen.

Zorg dat uw concept tenminste de volgende onderdelen bevat;

- Visie op de praktijk en kwaliteitszorg

- Heldere beschrijving van de aandachtsgebieden dan wel knelpunten - Juist omschreven doelstellingen (SMART)

- Productomschrijving (wat is het resultaat van het kwaliteitsplan) - Beschrijving van 3 thema´s 3 speerpunten

Zie voor verdere informatie bijlage 4 beoordelingslijst/feedbacklijst

Resultaat

U heeft een globale opzet van uw kwaliteitsplan geschreven, waar u thuis verder aan kunt werken.

Tijd

1 ½ uur

(35)

Voorbereidingsopdrachten

Bijeenkomst 3

(36)

KB 3.1 zelfstudie Verder schrijven concept kwaliteitsplan

Bedoeling

Tijdens bijeenkomst 2 bent u gestart met het schrijven van een concept kwaliteitsplan. Nu gaat u uw concept verder uitwerken en in een peer-assessment met een medecursist elkaars kwaliteitsplan beoordelen.

Activiteiten

Werk uw kwaliteitsplan verder uit.

Maak afspraken met een medecursist over het uitwisselen van kwaliteitsplan. Zorg dat u voor de 3^e bijeenkomst de feedback van uw medecursist heeft verwerkt.

Stel uzelf bij het beoordelen van het kwaliteitsplan de volgende vragen:

- Is het mij duidelijk aan welke punten er gewerkt gaat worden?

- Is er onderbouwd waarom aan deze punten gewerkt gaat worden?

- Zijn de doelen duidelijk beschreven (SMART)?

- Voldoet het kwaliteitsplan aan de eisen zoals gesteld in de feedbacklijst uit bijlage 4.

Resultaat

U heeft een kwaliteitsplan geschreven. Mail het aangepaste kwaliteitsplan minimaal 1 week voor de 3^e cursusdag naar de trainer, zodat deze de tijd heeft het te lezen.

Tijd

8 uur

(37)

KB 3.2 zelfstudie Inlezen SWOT-analyse

Bedoeling

Voor het begrijpen van een organisatie is de SWOT-analyse (Strenghts, Weaknesses, Oppurtunities, Threats) een uitstekend instrument. De SWOT-analyse is een van de meest bekende en meest gebruikte marketinginstrument. U gaat de SWOT-analyse ook gebruiken voor het schrijven van uw marketingplan.

Met deze opdracht verdiept u zich in de SWOT-analyse.

Activiteiten

De SWOT-analyse valt uiteen in twee delen, een interne analyse en een externe analyse. In een matrix worden de sterkten en zwakten, die in de eigen organisatie zijn opgemerkt, geconfronteerd met de kansen en bedreigingen die uit de omgeving van de organisatie zijn gesignaleerd. Deze confrontatie moet leiden tot de identificatie van de strategische onderwerpen voor de organisatie (synthese).

-

Bestudeer uit Klant in Zicht bladzijde 111-119.

-

Formuleer op basis van de tekst vragen die u heeft en mail de vragen naar de medecursisten en de trainer.

-

Zoek op internet naar verschillende beschrijvingen van de SWOT. Neem minimaal drie verschillende beschrijvingen mee naar de bijeenkomst

-

Formuleer voor uzelf de essentie van de SWOT. Wat zijn de valkuilen? Welk misvattingen bestaan er rond de SWOT-analyse?

Resultaat

U kun beschrijven wat het nut van een SWOT-analyse is voor uw onderneming.

Tijd

6 uur

(38)

Opdrachten Bijeenkomst 3

(39)

(40)

KB 3.3 plenair en zelfstudie Bespreken en aanpassen kwaliteitsplan

Bedoeling

U heeft een conceptversie van uw kwaliteitsplan geschreven en naar aanleiding van de feedback van een medecursist aangepast. U heeft de trainer uw kwaliteitsplan gemaild, en mogelijk al feedback gekregen en verwerkt. Wanneer de verbeterpunten helder zijn heeft u tijdens deze bijeenkomst de tijd om dit aan te passen.

Activiteiten

De trainer geeft feedback op de kwaliteitsplannen indien dit nog niet is gebeurd, en bespreekt plenair algemene aandachtspunten.

Pas uw kwaliteitsplan op basis van de aandachtspunten verder aan, de trainer is aanwezig voor vragen. Maak gebruik van alle informatie die u de afgelopen tijd heeft vergaard en de feedbacklijst uit de bijlage.

Resultaat

U heeft een kwaliteitsplan geschreven en weet hoe u de laatste puntjes op de i kunt zetten.

Tijd

1 ½ uur

(41)

KB 3.4 plenair College kwaliteitszorg

Bedoeling

De beroepsvereniging, zorgverzekeraars, weten regelgeving spelen een belangrijke rol op het gebied van kwaliteitszorg. Als therapeut kunt u gebruik maken van de activiteiten die de vereniging organiseert en de producten die via de website toegankelijk zijn.

Activiteiten

Tijdens de bijeenkomst wordt ingegaan op wat de beroepsvereniging zoal doet op het gebied van kwaliteitszorg, en hoe je daar als therapeut gebruik van kunt maken.

Resultaat

De cursist weet wat de beroepsvereniging voor activiteiten organiseert op het gebied van kwaliteitszorg, en wat zij in de toekomst nog wil ondernemen.

Deze punten kunnen verwerkt worden in het kwaliteitsplan.

Tijd

1 ½ uur

(42)

KB 3.5 plenair Toelichting SWOT-analyse

Bedoeling

U heeft zich met voorbereidingsopdracht 3.2 ingelezen in de SWOT-analyse. Tijdens deze bijeenkomst krijgt u hier meer informatie over.

Het uitvoeren van een goede SWOT vergt veel tijd en moet op systematische wijze gebeuren. Met deze opdracht wordt een korte introductie gegeven op de SWOT-analyse.

Activiteiten

U kunt tijdens de bijeenkomst vragenstellen over de SWOT analyse.

- Om de SWOT analyse zo concreet mogelijk te maken wordt een actieve bijdrage van u verwacht. De directe relatie tussen theorie en praktijk wordt tijdens de bijeenkomst door uzelf gemaakt aan de hand van voorbeelden uit uw dagelijkse praktijk.

Resultaat

De cursist heeft voldoende informatie om een SWOT-analyse te kunnen uitvoeren en van feedback te voorzien.

Tijd

1½ uur

(43)

KB 3.6 individueel Start maken SWOT-analyse

Bedoeling

U heeft geleerd dat voor het begrijpen van een organisatie de SWOT-analyse een goed instrument is.

Vandaag gaat u starten met het maken van een SWOT-analyse.

Activiteiten

- Start met het maken van een SWOT-analyse voor de organisatie/ praktijk en kom tot een synthese tussen de interne en externe analyse m.b.v. een confrontatiematrix (maximaal 5 items).

- Bepaal welke issues de komende beleidsperiode belangrijk zijn voor uw organisatie/ praktijk en wat hierbij de strategische vragen zijn die beantwoord moeten worden (beschrijf minimaal 3 en maximaal 5 strategisch vragen).

U kunt uiteraard de trainers en medecursisten om feedback vragen.

Resultaat

U heeft een concept SWOT-analyse gemaakt en daar feedback op gekregen. U kunt dit thuis verder uitwerken.

Tijd

1 ½ uur

(44)

Voorbereidingsopdrachten

Bijeenkomst 4

(45)

KB 4.1 zelfstudie SWOT uitwerken

Bedoeling

U heeft tijdens de vorige bijeenkomsten gewerkt met de begrippen missie, visie, strategie, kwaliteit en beleid. Er is uitleg gegeven over wat het belang is van een SWOT-analyse en u bent tijdens de vorige bijeenkomst gestart met het maken van een SWOT-analyse.

Als het goed is bent u in staat om nu een volledige SWOT-analyse uit te werken.

Activiteiten

Maak uw SWOT-analyse verder af. Denk daarbij aan de volgende eisen:

- Kom tot een synthese tussen de interne en externe analyse m.b.v. een confrontatiematrix (maximaal 5 items).

- Bepaal welke issues de komende beleidsperiode belangrijk zijn voor uw organisatie/ praktijk en wat hierbij de strategische vragen zijn die beantwoord moeten worden (Beschrijf minimaal 3 en maximaal 5 strategisch vragen).

- Mail bovenstaande uitwerking minimaal vier dagen voor de cursusdag naar de trainers.

Literatuurtip:

- Het strategieboek 1 (Berenschot, 2008). Blz. 130 en 131.

- Klant in zicht; marketing voor not-for-profitorganisaties ( Bekkers, Beltman & Brees, 2007). Blz.

111 t/m 120.

Resultaat

U heeft een volledige SWOT-analyse uitgevoerd voor de organisatie/ praktijk en strategische vragen opgesteld voor de komende beleidsperiode.

Tijd

12 uur

(46)

KB 4.2 zelfstudie Literatuur marketing bestuderen

Bedoeling

Marketing is de koppeling tussen de producten/ diensten aan ‘markten’ (cliënten). De kunst is om het aanbod van de producten/ diensten precies af te stemmen op de vraag van de markt (cliënten).

In de literatuur wordt weleens gezegd dat een goede marketing verkoop overbodig maakt, aangezien het product/ dienst zichzelf verkoopt. Een goed voorbeeld van een groot bedrijf waar veel aandacht wordt geschonken aan marketing is Heineken. Heineken brengt niet alleen pils, maar ook bokbier, witbier, hoog gistend bier en andere biersoorten op de markt, zodat de consument, thuis en in cafés, altijd hun favoriete bier kan drinken. Hoe ziet de marketing van uw organisatie/ praktijk eruit?

Activiteiten

- Bestudeer de literatuur: blz. 19 t/m 27 ‘Klant in zicht; marketing voor not-for-profitorganisaties’

(Bekkers, Beltman & Brees, 2007).

- Bestudeer het model van Abell door middel van literatuur op blz. 138 en 139 ‘Strategieboek 1’

(Berenschot, 2008) en probeer het model in te vullen voor uw organisatie/ praktijk.

- Zoek alle beleidsstukken, ten aanzien van marketing binnen je organisatie/praktijk en/of beroepsvereniging, op en neem deze mee naar de bijeenkomst.

Resultaat

Neem de uitwerking mee naar de bijeenkomst.

Tijd

8 uur

(47)

Opdrachten Bijeenkomst 4

(48)

KB 4.3 subgroep Bespreken opdracht KB 4.1 en beleidsformulering

Bedoeling

U heeft een SWOT-analyse gemaakt en nagedacht over een strategische koers voor uw organisatie/

praktijk. Ter voorbereiding op deze bijeenkomst heeft u literatuur gelezen over marketing en beleid.

Vandaag worden deze opdrachten besproken. Zij dienen als uitgangspunt voor het marketingplan dat u gaat schrijven.

Activiteiten

- Ga in drietallen bij elkaar zitten.

- Bespreek met elkaar de uitkomsten van de SWOT-analyse. Hierbij kunnen de volgende vragen aan elkaar gesteld worden:

- Is de huidige en gewenste situatie uit de SWOT helder beschreven?

- Is de juiste zwaarte aan ieder criteria gegeven?

- Is de juiste strategische optie gekozen?

- Is de te volgen koers acceptabel en hanteerbaar?

- Komt de strategische keuze binnen de organisatie/ praktijk met elkaar overeen?

- Komt de strategische keuze uit de organisatie/ praktijk overeen met het landelijk beleid?

- Bedenk en beschrijf met elkaar wat deze strategische keuze betekent voor het te voeren marketingbeleid binnen de organisatie/ praktijk. Bedenk hierbij ook welke huidige communicatiestructuren er zijn en wat goed en niet goed loopt. Mogelijk zijn er

beleidsdocumenten beschikbaar die hierbij kunnen ondersteunen. Zo ja, wat vindt u van de kwaliteit?

Resultaat

De cursist past op basis van feedback de geschreven documenten aan.

Tijd

1 ½ uur

(49)

KB 4.4 plenair College marketing

Bedoeling

U heeft al enige literatuur gelezen over marketing. Tijdens deze opdracht worden de belangrijkste zaken nog eens op een rijtje gezet en bediscussieerd wat dit voor u betekent als

praktijkhouder/zorgverlener.

Activiteiten

U heeft als voorbereiding op deze bijeenkomst literatuur gelezen en mogelijk heeft u vragen over de literatuur of over de betekenis van bepaalde zaken voor uw functioneren.

Tijdens dit college kunt u deze vragen aan de trainers stellen.

Resultaat

De cursist heeft een duidelijk beeld over wat marketing is en wat dit voor het eigen handelen betekent. De cursist kan de verkregen informatie verwerken tot een marketingplan.

Tijd

1 ½ uur

(50)

KB 4.5 plenair College communicatie

Bedoeling

Voor een organisatie is het van belang dat de gehele organisatie de opgestelde missie en visie nastreeft. In de eerste plaats moet het proces van de strategische dialoog zodanig voorbereid worden dat de doelstelling en inrichting van het proces voor alle betrokkenen duidelijk zijn en de bemensing van het proces adequaat is ingevuld. Communicatie over de voortgang,

(tussen)resultaten, aannames, afwegingen en gemaakte keuzes lopen dan ook als een rode draad door het gehele proces. Het doel hiervan is: continue werken aan draagvlak voor het uiteindelijke resultaat.

Activiteiten

- Ga na wat op dit moment binnen de organisatie/ praktijk de communicatiestructuren zijn (top- down, bottom-up, beide of anders?).

- Ga na welke communicatiekanalen er op dit moment binnen de organisatie/ praktijk zijn.

- Wat zijn bij bovengenoemde kanalen en structuren de sterke- en de zwakke kanten. Neem als uitgangspunt of de communicatie leidt tot draagvlak van een beleidspunt.

- Probeer praktijkvoorbeelden aan te halen waarbij gebrekkige communicatie in de regio/

organisatie implementatie in de weg stond en waarbij succesvolle communicatie implementatie bespoedigde.

Resultaat

De cursist heeft kennis over de belangrijke rol van communicatie tijdens het strategische proces en heeft zicht op de huidige communicatiestructuren en –kanalen binnen de eigen organisatie/ praktijk.

De cursist heeft voorbeelden (best-practice binnen de cursusgroep) om de communicatie binnen de organisatie/ praktijk te verbeteren.

Tijd

1 uur

(51)

KB 4.6 subgroep Verder werken aan kwaliteitsplan

Bedoeling

Tijdens deze dag heeft u informatie gekregen over wat marketing is, wat de rol van communicatie is en wat het belang hiervan is voor uw organisatie/ praktijk. Op basis van deze informatie en

voorgaande opdrachten stelt u concrete doelen (SMART) voor aankomend jaar op en maakt u een planning.

Activiteiten

- Ga met een drietal ergens zitten waar u rustig kunt overleggen.

- Pas op basis van alle voorgaande stappen uit het strategisch proces het kwaliteitsplan aan en/of werk het plan verder uit. Beschrijf hierbij de doelen volgens de SMART methode en maak een duidelijke en realistische planning.

Resultaat

U heeft het kwaliteitsplan verder aangepast en/of uitgewerkt dat u thuis verder kunt uitwerken en tijdens de 5^e bijeenkomst gaat presenteren.

Tijd

2 uur

(52)

Voorbereidingsopdrachten

Bijeenkomst 5

(53)

KB 5.1 zelfstudie Afmaken eigen kwaliteitsplan en beoordelen medecursist

Bedoeling

U heeft uw kwaliteitsplan geschreven en gaat het uitwisselen met een medecursist. U wisselt het plan uit met een persoon waar u nog niet mee heeft samengewerkt.

Peer-assessment kan helpen om uw visie omtrent kwaliteitszorg beter vorm te geven en uw eigen plan op een hoger niveau te krijgen.

De definitieve versie van uw kwaliteitsplan mailt u naar de cursusleider.

Activiteiten

Maak afspraken met een medecursist over het uitwisselen van het kwaliteitsplan.

Lees de producten van uw medecursist en beoordeel het aan de handen van de

beoordelingslijst/feedbacklijst uit bijlage 4. Bespreek met elkaar de gegeven feedback en verwerk de verkregen feedback in uw kwaliteitsplan. De bespreking vindt mondeling plaats.

Mail de trainer minstens 1 week voor de bijeenkomst:

- Het kwaliteitsplan van uw medecursist, met de feedback die u heeft gegeven.

Mail de trainer minstens 1 week voor de bijeenkomst:

- De definitieve versie van uw kwaliteitsplan.

Resultaat

De cursist kan het kwaliteitsplan van een medecursist kritisch beoordelen en krijgt zo een beter inzicht in de eigen producten.

De cursist kan het eigen kwaliteitsplan aanpassen op basis van de verkregen feedback.

Tijd

16 uur

(54)

KB 5.2 zelfstudie Voorbereiden op Intercollegiale Toetsing

Bedoeling

Nu uw kwaliteitsplan af is, kunt u zich gaan voorbereiden op de Intercollegiale Toetsing. De Intercollegiale Toetsing zal plaatsvinden tussen drie cursisten. Ieder plan wordt door twee medecursisten beoordeeld aan de hand van het beoordelingsformulier uit bijlage 4.

Activiteiten

De trainers bepalen welk drietal met elkaar de Intercollegiale Toetsing uitvoert. Iedere cursist wordt door twee medecursisten beoordeeld op zijn product. Per cursist wordt een half uur uitgetrokken om te beoordelen.

De volgende werkwijze wordt gehanteerd. U geeft een korte toelichting op het plan. De twee medecursisten stellen kritische vragen aan de hand van de beoordelingslijst. Er vindt een inhoudelijke discussie plaats. Zorg er dus voor dat u goed kunt uitleggen welke keuzes u heeft gemaakt en wat de achterliggende gedachten hierbij zijn.

Neem twee uitgedraaide kwaliteitsplannen mee naar de bijeenkomst.

Resultaat

Het kwaliteitsplan is door twee medecursisten beoordeeld.

Tijd

4 uur

(55)

Opdracht Bijeenkomst 5

(56)

KB 5.3 werkgroep Intercollegiale Toesting

Bedoeling

Nu u een kwaliteitsplan heeft geschreven voor u eigen praktijk, gaat u dit plan verdedigen tegenover twee medecursisten. U geeft zelf ook aan twee medecursisten feedback op het kwaliteitsplan.

Activiteiten

De trainers bepalen met welk drietal u de Intercollegiale Toetsing uitvoert.

De volgende stappen worden doorlopen:

- U krijgt een uur de gelegenheid om de plannen van uw twee medecursisten te lezen.

- Noteer tijdens het lezen vragen en/of opmerkingen die u heeft.

- Na een uur wordt een van de plannen kritisch onder de loep genomen.

- Een persoon geeft indien nodig nog een korte toelichting op zijn plan

- De twee medecursisten stellen vragen over wat zij in het plan hebben gelezen.

- Per cursist wordt maximaal 45 minuten besteed aan de toetsing en beoordeling.

- Na ongeveer 30 minuten gaat u over op de beoordeling.

- U vult het beoordelingsformulier in en komt tot een oordeel - Na ongeveer 45 minuten wordt het volgende plan getoetst.

- Nadat de drie plannen zijn getoetst, wordt per plan een terugkoppeling gegeven aan de persoon die het plan gemaakt heeft. Het gaat er hierbij om dat er een verantwoording wordt gegeven op de beoordeling.

- Voor het geven van feedback is ongeveer 30 minuten per product ingeruimd.

Resultaat

De cursist kan vragen van medecursisten over zijn kwaliteitsplan onderbouwd beantwoorden. Het kwaliteitsplan wordt door twee medecursisten met minimaal een voldoende beoordeeld. Daarnaast is de cursist in staat om kwaliteitsplannen van medecursisten kritisch te beoordelen.

Tijd

4 uur

(57)

KB 5.4 plenair Afronding van de cursus

Bedoeling

Op het moment dat u dit leest zit de cursus er bijna op. Het echte werk, het uitvoeren van de plannen, gaat dan pas beginnen. Vandaag zetten we een laatste stap om ook daadwerkelijk aan de slag te kunnen.

We evalueren bovendien uw persoonlijke groei aan de hand van de leerdoelen en het competentieprofiel dat u voor de eerste bijeenkomst heeft gemaakt.

Aangezien het Instituut voor Zorgprofessionals ook altijd bezig is zichzelf te verbeteren, willen wij ook graag de cursus met u evalueren.

Activiteiten

Als afsluiting van deze cursus gaat u plenair een plan maken voor de toekomst. U bespreekt hierbij vragen als;

- Wat moet er nog aangepast en verbeterd worden aan mijn plannen?

- Welke volgende stappen moet ik maken als ik verder wil met mijn kwaliteitsplan en marketingplan?

U vult de competentiekaart nogmaals in. Aan de hand van deze kaart en uw leerdoelen wordt ieders persoonlijke groei doorgenomen.

U vult het evaluatieformulier van deze cursus in (wordt uitgedeeld tijdens de bijeenkomst) en de cursus wordt mondeling geëvalueerd en afgerond.

Resultaat

De cursist kan de laatste stap in de kwaliteitscirkel doorlopen.

De cursist heeft de cursus met goed gevolg doorlopen als alle opdrachten zijn gemaakt en met een voldoende beoordeeld, de persoonlijke groei inzichtelijk is gemaakt en het evaluatieformulier is ingevuld. Het certificaat wordt naar u toegestuurd.

Tijd

1 uur

(58)

Bijlage 4 beoordelingslijst/feedbacklijst kwaliteitsplan

Naam:

Beoordelaar: punten:

Criteria Score 0, 5 of 10 + opmerking

Het kwaliteitsplan bevat een helder beschreven missie en visie van de onderneming.

In het kwaliteitsplan is duidelijk beschreven wat de sterke en minder sterke kanten van de organisatie zijn.

In het kwaliteitsplan worden drie verbeterpunten genoemd

(voor de komende twee/drie jaar) die een directe invloed

hebben op de patiëntenzorg.

(59)

In het kwaliteitsplan wordt minimaal 1 verbeterpunt

beschreven die als innovatief gezien kan worden. Innovatief wil in dit geval zeggen dat er keuzes worden gemaakt die niet gangbaar zijn binnen de beroepsgroep. Het verbeterpunt wijkt af van de andere cursisten.

In het kwaliteitsplan wordt helder beschreven op welke manier aan het verbeterpunt gewerkt wordt. Er wordt concreet aangeven op welke manier de marketing rondom het verbeterpunt wordt vormgegeven.

Er wordt in het kwaliteitsplan duidelijk beschreven op welke manier de kwaliteitscyclus wordt toegepast

In het kwaliteitsplan is een haalbaarheidsanalyse

opgenomen. In de haalbaarheidsanalyse wordt rekening

gehouden met de aanwezige randvoorwaarden (zoals geld,

tijd, externe eisen enz.)

(60)

Score en Cesuur toets

Voor ieder onderdeel kan de cursist 10 punten halen.

- Er worden 0 punten toegekend indien de cursist het onderdeel niet of onvoldoende heeft beschreven (ontbreken van een heldere

beschrijving).

- Er worden 5 punten toegekend indien de cursist het onderdeel wel beschreven heeft, maar nog niet helemaal goed/volledig heeft

uitgewerkt.

- Er worden 10 punten toegekend indien de cursist alle onderdelen heeft beschreven en de onderdelen ook uitgewerkt zijn. De beschrijving

geeft de beoordelaars vertrouwen in het plan.

Voor het halen van de toets dient de cursist minimaal 60 punten te halen. Er mag geen 0 gescoord worden op een van de items. De score komt tot stand door vier beoordelaars (twee docenten en twee cursisten).