Kernkwaliteiten zijn de eigenschappen die u van nature heeft. Het zijn talenten die bij uw persoon horen en u onderscheiden van andere mensen. De één is zich hier meer bewust van dan de ander. Mensen kunnen hun kernkwaliteiten bijvoorbeeld als vanzelfsprekend ervaren en veronderstellen dat iedereen erover beschikt. Of ze kennen hun eigen kwaliteiten onvoldoende. De kernkwadranten helpen u om uw kwaliteiten (terug) te vinden.
Door het opstellen van een zogenaamd kernkwadrant kun je er achter komen wat je kernkwaliteit is.
Een kernkwadrant is een schema met daarin je kernkwaliteit, je valkuil, je uitdaging en je allergie.
Kernkwaliteiten zijn eigenschappen die jou meer dan andere eigenschappen typeren. Het zijn positieve eigenschappen, bewonderenswaardig. Iedereen heeft trouwens kernkwaliteiten.
Voorbeelden zijn daadkracht, geduld, zorgvuldig of flexibiliteit. Omdat ze voor jou zo vanzelfsprekend zijn, ben je je vaak niet zo bewust van je eigen kernkwaliteiten.
Mensen hebben dus niet alleen kernkwaliteiten, maar ook valkuilen. Je komt in je valkuil wanneer je je kwaliteit te hard inzet. Je doet dan teveel van het goede. Zo kan iemand die als kwaliteit geduld heeft af en toe wat te geduldig zijn. Hij of zij wordt dan passief of afwachtend. Dat is dan de valkuil.
Die valkuil kennen we vaak beter dan onze kwaliteit, omdat we er vaak door anderen op gewezen worden.
In het schema staat ook je allergie. Dat zijn eigenschappen van andere mensen waar jij helemaal niet tegen kan. Die allergie is het tegenovergestelde van je kernkwaliteit. Iemand met geduld als
kernkwaliteit ergert zich aan mensen die ongeduldig zijn, of kort door de bocht. Omdat we vaak beter weten wat ons ergert dan wat onze eigen kwaliteit is, kunnen we ook via de ingang van onze ergernissen komen bij wat onze kernkwaliteit is.
Die ergernissen die we hebben wijzen ons ook op onze ontwikkelpunten; onze uitdaging. Die
ongeduldige mensen die doen iets teveel van het goede van hun kwaliteit, wat waarschijnlijk zoiets is als daadkracht of doortastendheid. Dit is precies wat jij als geduldig mens goed erbij kan gebruiken!
We kunnen dus veel leren van mensen die ons ergeren.
Valkuilen
Wist u dat onder een valkuil zo’n kernkwaliteit verscholen ligt? Uw valkuilen komen voort uit een kwaliteit waar u in doorgeschoten bent. Een valkuil is als het ware teveel van een
kwaliteit. Stel dat uw valkuil onderdanigheid is. Dan kan uw natuurlijke kwaliteit loyaliteit zijn. Of uw valkuil is bazig zijn. De in deze valkuil doorgeschoten kwaliteit kan dan leiderschap zijn.
Uitdagingen
Het kan een uitdaging zijn om te bedenken hoe uw valkuilen terug te brengen zijn naar uw kernkwaliteiten. Hoe buig ik mijn valkuil onderdanigheid terug naar de kernkwaliteit
loyaliteit? Hoe buig ik mijn bazigheid terug naar leiderschap? Hier heb ik een extra kwaliteit voor nodig waar ik bewust aan moet werken. De uitdaging om van onderdanigheid terug te komen bij loyaliteit kan bijvoorbeeld werken aan zelfvertrouwen zijn. Is de kernkwaliteit leiderschap en de valkuil bazigheid, dan kan de uitdaging solidariteit zijn. De uitdaging is de positief tegenovergestelde eigenschap van de valkuil.
©Instituut voor Zorgprofessionals – Kwaliteit & Beleid – 2012/2013
Allergieën
Ook bepaalde eigenschappen bij mensen waar we ons mateloos aan kunnen irriteren, vertellen iets over onszelf. Iemand met de kernkwaliteit loyaliteit kan zich ergeren aan iemand met hoogmoed. Degene met de kernkwaliteit leiderschap, stoort zich aan iemand met nederigheid. In deze voorbeelden zijn hoogmoed en nederigheid allergieën. Waar de valkuil een teveel aan kernkwaliteit is, is de allergie een teveel aan uitdaging. Iemand die je irriteert, die spanning en stress oproept, is bezig je uitdaging te overvragen.
Kernkwadranten samengevat
- Kernkwaliteiten: eigenschappen die tot de kern van de persoon behoren. Een kernkwaliteit geeft kracht, inspireert en bezielt; een mogelijkheid die je kunt
inzetten in je handelen.
- Valkuilen: de kwaliteit is doorgeschoten. Wat eerst je kracht was, wordt door een
‘overdosis’ een zwak punt.
- Uitdagingen: het positief tegenovergestelde van de valkuil; houdt de kernkwaliteit in balans.
- Allergieën: wanneer anderen teveel van je uitdagingen vragen, kan dit stress veroorzaken. Uit onze allergieën in contacten met anderen kunnen we veel leren.
De kernkwadrant
KERNKWALITEIT
teveel van het goede
VALKUILTegenovergestelde tegenovergestelde
ALLERGIE
teveel van het goede
UITDAGINGVoorbeeld
KERNKWALITEIT
GEDULDteveel van het goede VALKUIL
AFWACHTENDTegenovergestelde tegenovergestelde
ALLERGIE
ONGEDULDteveel van het goede UITDAGING
DOORTASTENDHEIDHoe kun je kernkwadranten opstellen?
Je kunt jezelf en anderen verschillende vragen stellen om je kernkwadrant in kaart te brengen:
Je kernkwaliteit: vraag aan vrienden, collega’s wat ze in jou bewonderen. Of vraag jezelf eens af wat jij vanzelfsprekend vindt, en automatisch van anderen verwacht.
Je valkuil: luister goed naar feedback en kritiek die je vaak krijgt, of vraag aan je familie of vrienden wat zij als jouw valkuil zien.
Je uitdaging: wat bewonder jij in anderen? Wat zou je zelf graag willen hebben?
Je allergie: wat ergert jou in anderen? Dit weten we dikwijls heel goed.
Het leuke is dus dat je niet bij de kwaliteit hoeft te beginnen. Vaak is dat zelfs wat moeilijk, omdat we zoals gezegd daar vaak minder bewust van zijn. Begin dan bijvoorbeeld bij je valkuil. Misschien weet je deze zelf wel, of vraag er anders familie of vrienden naar. Van daaruit kun je dan de rest van de vakken invullen. Of begin bij je allergie. Die weten we vaak maar al te goed. Van wat voor studenten baal jij bijvoorbeeld? Vul dat in bij je allergie en werk van daaruit de andere vakken uit.
Literatuur
Ofman, D. De kernkwaliteiten van het Enneagram, NUGI 684, 2000
Ofman, D. Bezieling en kwaliteit in organisaties, Kosmos uitgevers, 2001
©Instituut voor Zorgprofessionals – Kwaliteit & Beleid – 2012/2013