Stichtelijcke bedenckinge, onledige ledigheyt, stichtelijcke tijt-kortinge

(1)

stichtelijcke tijt-kortinge

C. J. Wits

bron

C. J. Wits, Stichtelijcke bedenckinge, onledige ledigheyt, stichtelijcke tijt-kortinge. Albert Wesselsz Kluppel, Enkhuizen 1649 (herdruk)

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/wits010stic02_01/colofon.php

© 2012 dbnl

(2)

Op de Stichtelijcke Bedenckinghen van Claes Iacobss Wits.

IS oyt een Christen Ziel door 't pack van sijne sonden Belast, bedroeft, en sucht, en wenscht te zyn ontbonden,

Stort tranen van Berou met volle stroomen uyt, Waer door hy metter daedt sijns herten leet beduyt.

Oft is een vrolijck hert tot Danckbaerheyt geneghen, Vereenight met sijn Godt, ten Hemel op-gesteghen,

En soeckt een vrolijck Liedt uyt stoffe na den Geest:

Ick bidd' u, met aendacht dees' bladen eens door-leest.

Ghy vindt hier dat u dient, den troost van Godes Zegen, In soete rijm ghedicht, om 't herte te beweghen.

Hier is een Confortijf die swacke Zielen sterckt,

En vrolijck maeckt, wanneer Godts Gheest in 't herte werckt.

Ghy, o ghetrouwe Vrient, die ons dit geeft te lesen, Ghy toont der Liefden aerdt, u deuchtsaemheyt in desen.

U WIT, Seer waerde Man, waer op u ooge siet, Verleen u Godt geheel, op dat hem Eer geschiedt.

H. I. Craech.

C. J. Wits, Stichtelijcke bedenckinge, onledige ledigheyt, stichtelijcke tijt-kortinge

(3)

Den Autheur aen den Gever alles Goedts.

Klinck-vers.

Comt laet u soete gunst, o Heere, op my dalen, Laeft mijn bedroefde Ziel uyt u gaef-rijcke vloedt:

Als dan sal ick te recht herscheppen nieuwe moedt, En door u Geest verquickt, u lof met vreucht verhalen.

Soo wilt, Heer, tot dees eynd' mijn wild' gepeyns bepalen In liefde tot u Woordt, 't geen mijn Ziel troost en voedt, Als ghy my, Heer, beproeft met kruys en tegenspoedt, Comt my als dan te baet, en laet my, Heer, niet dwalen.

Op u staet al mijn troost, ghy kent mijn swacken staet, Bewaert mijn teder hert, voor al des Duyvels zaet.

Zendt my tot troost u Geest, die my te recht kan leyden, Opent hier toe mijn hert, o Vader van het Licht, O Gever alle Goedts, bestiert mijn slecht ghedicht Na 't suyv're WIT uw' S Woordts, om u lof te verbreyden.

(4)

Toe-eygeninghe Aen den Godtsalighen, ende in Godts Woordt wel-gheoeffenden Cornelis Pietersz. Biens,

Ouderlingh der Gemeente Jesu Christi tot Enchuysen.

Eerwaerde Broeder,

Seer wel seyt den Oudt-vader Bernardus,

DEs menschen herte is gelijck een Molen, het draeyt ghestadelijcken omme, ende maelt al wat daer in werdt ghebracht: maer indien men het ledich laet, soo verteert het sich selven.

DEse seer deftige spreucke heeft my eenigsins doen gedencken aen de herts-tochten des dertele Jonckheydt, met haer ydele malligheden, diens lichtveerdige

ghenegentheden door den windt van ydelen waen ghedreven zijnde, anders niet als een onsuyver Meel komen te malen, uyt welcke een bittere Suerdeessem ende verdervinghe der Christelijcke Deuchden groeyt. Dit seer schadelijck fenijn heb ick voor my selven gesocht in de Lente mijnder Jeucht (na vermoghen) te ontwortelen;

Verkiesende tot dien eynde voor mijn woelende ofte ma-

(5)

lende herte, de eerwaerde, stichtelijcke Dicht-konst, stellende my selven als een Leerlingh, ende Dienaer van haer uyt-nementheydt: diens Honigh-soete vruchten my soo smaeckelijck, en aenlockende zijn gheweest, dat ick veel van mijn

buyten-tijden, als oock eenighe Winterse langhe Avonden in haren loffelijcke Dienst besteede: ende als mijn malende herte met meer stichtelijcke bedenckinghen overladen was, en heb ick die niet ledich laten by haer selven verteeren, maer heb dien door mijn leer-suchtighe Musa, te weten, de Dicht-konst, tot mijn selfs bestraffinge, leer ende troost laten uyt-quelen. Maer alsoo mijn onvernuftigh breyn (ten aensien van mijn groote lusten) veel onderrichtinghe van nooden hadde, ende my die heeft ontbroken: so heeft mijn groote lust, door mijn kleyn verstandt, dit tegenwoordighe, met noch yet anders geteelt. Dient deshalven desen mijn kleene gave, ende eenvuldigh schrijven, insonderheyt voor my selven, ende slechte verstanden die my ghelijcken.

Soo koom ick dan Eerwaerde Biens, dit u E: op te offeren: niet om u te leeren, ofte te stichten (want ick sulcks van u E: wel behoefde) maer om hier door een kleen kenteecken te geven, van mijn groote danckbaerheyt dien ick u schuldigh ben.

Eerstelijck, voor de groote nuttigheydt die ick (door Godts ghenade) voor desen in mijn Jeucht heb ghenoten, door het lesen van u aerdigh, ende seer stichtelijck Handt-boeckjen, zijnde verciert met veel uytnemende Gedichten, die mijn herte soo hebben gheroert, ende de Waerheyt van de H. Gereformeerde Religie soo klaer vertoont, dat my, door Godts Zeghen, alle twijfel verliet. Oock hebt ghy, op mijn versoeck, met u Christelijcke beleeftheyt (die ghy den kleynen, als den grooten ghestadigh bewijst) my vorder ghedient, ende als metter handt in de schoot der H.

Kercke geleydt, tot seer groote vreuchde, ende troost van mijn conscientie.

(6)

Ten tweeden, komter noch by de onderlinge vrientschap die u E: Schoon-vader Jacob Dircksz Brouwer S

^al.

met mijn Schoon-vader D. Hermannus Gerardi S

^al.

de meeste tijdt van drie-en-dertigh Jaren, dat hy alhier Gods Kercke gedient heeft,

broederlijcken hebben onderhouden, dese in haer Kinderen na-ghelaten, my door den Trouw mede-ghedeelt, versoeckende ootmoedelijcken aen u E: en den uwen, hier oock onder gesien ende ghetelt te wesen.

Neemt dan dit Eerwaerde Broeder, als een Teken van mijn oprechte liefde, ende tot een Nieu-Jaers-gift in danck van

U E: Dienstwill. in den Heere C. I. Wits.

In Enchuysen den 28. van Wintermaendt 1639.

(7)

Den Autheur Tot de Christelijcke Jonckheydt, Liefhebbers van de stichtelijcke Dicht-konst.

't Kan ghesonghen werden op de Stemme van Helena.

1. Ghy Christe-lijcke Jeucht, Die u vrywilligh scheyt:

Van 's werelts snoode vreucht, En vuyle ydel-heydt Ghy waerde Kind'ren Godts Die door sijn wel-behagen Des Heeren soete Jock van Jeuchts aen soeckt te draghen.

2. En uwen Ziele laeft met heyligh Broodt en Wijn, Te Edel zijt van aerdt om 's Werelts Slaef te zijn, Die door des Heeren Geest gestadigh werdt gedreven, Met lust en yver tracht om geestelijck te leven.

3. Die door Gods hant geraect Dus wacker zijt gemaect, Daer door u hoogen Geest na meerder krachten haeckt:

En stadelijck die soeckt met yver te betreden.

4. Die 'swerelts vreucht verfoeyt, na 't Hemels zijt gesint, Een geestelijck Gesangh, een zedigh Rijm bemint,

(8)

Dit werdt u Ed'le Jeucht, uyt reyne gunst gegheven

't Geen ick eerst voor my selfs tot stichting had geschreven, 5. En langh by my bewaert, als voor my maer alleen, Wordt door den milden Druck u allen nu gemeen.

Hier komt u weer wat nieuws van't eerste Deel te vooren 't Gheen door den laetsten Druck is wederom herbooren:

6. Het tweed', en 't derde Deel dat isser by geraeckt, So dat dees' Druck nu drie, al tot een Boeckjen maeckt:

Doch grooter in formaet, vermeerdert door Ghedichten, Om u tot reyn vermaeck, ter eeren Gods te stichten:

7. 't IS voor u seed'ge Jeucht, eenvoudich van gemoedt, Beminders vande Deucht en Lievers van het goet.

Hier is geen hoogen stijl voor Wijsen en Geleerden, Noch geyl, of schamper Dicht voor yd'len en verkeerden.

8. Hier vindt geen Venus Wicht sijn Minne-deunery:

Maer wel 't Godt-lievend'-hert een Geestelijck-ghevry.

Ghy laet den Slaefsen aerdt haer vuyl bejach opsoecken, Ghy lieft des Heeren Woordt, en stichtelijcke Boecken.

9. Ghy vindt tot stichtingh meer in 't openbare licht Nu menigh aerdigh Boeck, seer konstelijck gedicht:

Dit kan u gragen lust ten vollen niet vernoeghen,

Ghy neemt ooc dancbaer aen 't geen icker by kom' voegen:

10. Mijn slecht eenvoudigh Dicht u mede soo behaeght Dat ghy dien stadigh soeckt, na meer gedurigh vraeght.

V yver waerde Jeucht, die gingh my meer opwecken, En 't kond' mijn dichtens lust gelijck een spoor verstrecken, 11. Om meer ter eeren Gods, te brengen aen den dach 't Gheen meest my selven sticht, u dienstigh wesen mach.

Hoedanigh dat het is dat kondt ghy vorder lesen, Wel letten op den sin die daer werdt aenghewesen:

12. En soo ghy dit met my kondt stichtelijck verstaen, Soo weet ick, mijn Gedicht niet vrucht'loos is ghedaen.

Nu, eynd'lijck tot besluyt, ick wensch u 's Heeren Zegen, Op dat ghy t'sijnder eer meught wand'len in sijn weghen.

V Dienstwillige Vriendt, C. J. Wits.

(9)

Stichtelijcke bedenckinge des Dichters, op 't veranderen van den Tijdt.

Voor-gevallen en ghedicht, in den Lente sijner bloeyende Jeucht.

Stem: In Gods geplanten Hof, &c.

1. Ick gingh eens op een tijdt - - - in 't groen my wat vermaec - - - ken Daer ick tot leeringh sagh - - - seer veelderhan - - -de saec - - - ken,

De Boomen stonden groen, de Boomen stonden groen met vruchten schoon belaen, - - - Ick sagh 't ghemaeyde Hoy, Ick sagh 't ghe-

(10)

maeyde Hoy, met groote hoo - - - pen staen,

Ick sagh 't ghemaeyde Hoy, Ick sagh 't ghemaeyde Hoy, met groote hoo - - - pen staen.

2. Ick sagh de Roosjens aen, met veelderleye Bloemen, Ick sagh veel Kruyden staen, my onbekent te noemen:

Dit gaf een soeten reuck, dies werdt mijn hert verheucht, Ick dacht den soeten Tijdt maeckt yeder een vol vreucht.

3. De Beesten hadden tier in groen begraesde Weyden, De Vog'len met gesangh haer Scheppers lof verbreyden, En maeckten groote vreucht, elck songh na sijnder aert, Ick docht dit is het soet, dat ons den Somer baert.

4. Ick dacht den Winter na, die als doen was verleden, Hoe ongelijck dien was als by den dagh van heden, Doen dacht ick, alle dingh verandert met den Tijt, Den Tijdt die brengt het voort, den Tijt het weer verslijt, 5. 't Komt alles op sijn tijdt, toe-nemen en vermeeren, 't Gaet alles met den Tijdt, vermind'ren en verkeeren:

Dus die wel neerstigh acht op al Gods Wercken slaet, Die siet in alle dingh oock mee sijn eyghen staet.

6. MY quam doen in mijn sin, oock mee mijn kindtse Jaren, Hoe kleyn en ongeacht, hoe simpel dat dien waren:

Ick hield' my als ick was, te weten eenen Kindt, Dat kindtse leuren soeckt, en kindtse dinghen mint:

7. Je droech my als een Kint, en had ooc Kints gedachten, Ick minde als een Kint, in kintsheyt ginck ick trachten,

(11)

Ick had' een Kindts verstandt, Kindts wesen en gelaet, Vermakelijck en bly, door kinderlijcke praet.

8. Dien Tijdt is nu voor-by, 't is nu een ander wesen, 't Verstandt is met den Tijdt nu hooger op-geresen, Ick kies nu ander stof, ick soeck nu ander goedt, En 't is een hooger Geest die my dit schrijven doet.

9. Wat dienter nu gedaen ? Wat paster nu gelaten ? Geeft reden, mijn Gedicht, wat sal ick nu aenvaten ? Sal aen mijn daech'lijcx werck, daer ick ben meed' belast, Mijn hert, gemoedt en sin, nu stadigh blijven vast ? 10. En wesen vorder nu belast met geenen saken

Als van het ruyge Hout, een Sweerdt of Schuyt te maken ? En voort soo buytens tijdts mijn Jeucht en vryen sin Te slijten met ghevry, en wroeten in de Min ? 11. O neen: Het e'el vernuft dient hooger opgetoghen, En boven sijn beroep wat verder te beooghen.

Hier dient dan op-gelet, op 't geen den Tijdt ons leert, Nadien al onsen doen is met den Tijdt verkeert.

* * *

12. DE kindtsheyt mach met recht bij Winter zyn gheleken, Als dor en sonder vrucht, behoeftigh vol ghebreken:

Maer als rijper Tijdt den Winter doet vergaen,

Soo neemt een teder Kindt oock meerder krachten aen.

13. 't Vernuft rijst met den Son nu hooger uyt sijn kimmen, En port soo 't Aerts-gewas schoon uyt het slijck te klimmen:

Dan wert het groen Geboomt, geplant, gesnoeyt, ge-ent, Dus zyn wy met den Tijdt ghekomen in de Lent.

14. Een Tijt, een soeten Tijt, daer't alles komt te bloeyen, 't Is tijdt, o Christen Jeucht, qua rancken af te snoeyen.

Bouwt of het ruyge tuygh dat 't weel'ge Was verbrandt, En Spruytjes goedt gewas we'er in haer plaetse plant:

15. Op dat die soete vrucht mach lief'lijck van sich ruycken, En groeyen voort, en voort, altijdt tot hooger staet,

(12)

So spruyt dan Vreucht uyt Deucht die 't al te boven gaet.

16. O suyv're witte Deucht ! wie kan te recht aenwijsen Al 't aengename soet, dat uyt u vrucht komt rijsen ? 't Welck Ziel en lijf verquickt, en voor den val behoedt, O Ed'le gave Godts ! O ruste voor 't gemoedt !

17. O over-groote schat ! O Heere, geeft den Zeghen, Bevocht mijn dor gemoedt met u gaef-rijcke Regen ! Och roeyt in mijn het quaedt, en vuyle rancken uyt, Vermeerdert mijn Geloof, ey zeghent doch u Spruyt ! 18. Dat u begonnen werck dan altijdt mach vermeeren, En brenghen vruchten voort die uwe Naem vereeren.

DVs moet een Christen Ziel in alles wat hy doet, Gedencken op Gods eer, en toonen rechte ootmoet:

19. Op dat sijn hert bequaem, mach 's Heeren Tempel wesen, Dat Godt daet in gedient, ghevreest werdt en gepresen.

Hy die de herten kent, door alle nieren siet,

Kan een geveynsden schijn in 't minst verdragen niet.

20. d'Oprechte Liefd' die moet altijt sijn Leydster wesen, Godt moet in al sijn doen gedient zyn en ghepresen.

Wel hem die hier na soeckt, geloovigh hier na tracht, En schijnt gelijck een Licht in dit verkeert geslacht:

21. In Gode vindt hy rust, die troost hem in sijn lijden, Als Werelt, Duyvel, Doodt, en 't Vleesch hem komt bestrijden, Gods Geest maeckt hem gerust, door God hy overwint, Door Godt werdt hy bewaert, ghelieft gelijck sijn Kindt.

22. Hierom bedroefde hert wilt tot den Heere naken, Besteedt wel uwen Tijdt, met vasten, bidden, waken:

Want soo ghy u oprecht nu naecket tot den Heer:

Daer is geen twijffel aen, Godt naecket tot u we'er.

23. Hy noodt u als een Vriendt, en heeft na u verlangen, Dus soeckt, klopt, waeckt en bidt, hy sal u wel ontfangen.

Weest vrolijck dan, mijn Ziel, en houdt nu goede moedt, Neemt dit tot uwen troost in al u teghenspoedt.

(13)

24. 't Goudt wert door 't vyer beproeft, een Christen door het lijden, Tsa moedigh als een Heldt, wilt om de Kroone strijden,

Doet sullicks maer oprecht, den Heer komt u te baet, Want die op hem vertrouwt, hy nimmermeer verlaet.

Deucht,, Verheucht.

Stem als vooren.

1. O Deucht, o suyv're Deucht ! ten vollen noyt gepresen, Hoe heerlijck is u staet, hoe lieff'lijck is u wesen,

O Ed'le Gods geschenck ! O Christelijck cieraet ! Die al des Werelts schat al verd' te boven gaet, 2. En uwen woon-plaets neemt in Edele ghemoeden Die soecken Godes gunst, verd' boven aerdtsche goeden, Die door de Deucht verciert hier schijnen als een Licht Diens heerelijcken glans voor damp noch doncker swicht.

3. O ware Edeldom ! diens Vorstelijcke sinnen

Zyn door de Deucht, verheucht, en met zyn in te winnen Van 's Vleysch lief-koosery, noch wereltlijck ghewelt, En blijven onvervaert ghelijck een moedigh Helt, 4. En gaen in al haer doen haer Ed'len aerdt betoonen, Tot teecken, dat de Deucht haer herte gaet bewoonen.

In 't kort, alsoo gestelt, ghelijck geloutert Goudt Dat midden in de vlam, sijn suyverheyt behoudt.

(Schijn bedrieght.)

5. MAer laci ! hoe gantsch veel de schijn van deucht aennemen, Hoewel sy met der daedt heel van de Deucht vervreemen.

Om dat ghy zijt, o Deucht, van Goddelijcken aert So neemt de Mensch u schijn, als of ghy 't selven waert,

(14)

6. En bootst u zeden na, met woorden, kleed'ren, wesen, En soeckt soo in u schijn altijdt te zyn ghepresen:

Maer als men haer beproeft, soo vindt men in der daedt Een lust na yd'le eer, staet-sucht of eyghen-baet.

7. Dit is haer eenigh Wit daer sy met list na schieten,

't Welck sy door schijn van deucht oock menighmael ghenieten.

Maer laci ! Schijn bedrieght, Deuchts schijn doet gheen virtuyt.

De Geck is in de mou, die springht allenskens uyt.

(Een gaven huyt,, Wel 't vuyl besluyt,, Maer 't moeter uyt.)

8. O Woeste, yd'le Eeuw ! waer sullen wy ons keeren ? Wy gaen der Deuchden kleet eerbiedelijcken eeren, Daer dickmael onder schuylt een Leeuw of vuyle Swijn, Of mee een loosen Vos, of Slanghe vol fenijn:

9. Die haer gelijck een Schaep in schijn van Deucht verwonen En die haer dus betrouwt bedrieghelijcken loonen:

Want door haer schoonen schijn dan niemant quaedt vermoedt, En steelen 's naesten eer of trachten na sijn goedt.

10. O snooden huychel-schijn ! Foey Pharizeesche wesen, Foey opgepronckt fenijn // Vol boosheyt uyt-gelesen ! Als graven wit verciert, en binnen vol van stanck ! Als Judas valschen kus, en Circes Toover-dranck.

11. Of sy wel voor een wijl haer vuylen aert verschuylen, Haer dracht barst eynd'lijck uyt als vuyle etter-buylen.

‘Of schoon het gave vel een vuyle sucht besluyt,

‘'t Maeckt hier of daer een gat, en dringhter leelijck uyt.

(15)

Deucht-lievers Vryagie-Liedt

Stemme: Doen Daphne d'overschoone Maeght, &c.

1 Deucht waerde Lief, o heyl'ghe Maeght, 2 u schoonheyt treckt tot u mijn hert, Ziel, en sin, 3 Mijn Gheest na u ghestadigh jaeght,

4 en wenscht om het soet van u gaef-rijc-ke Min, 5 Sonder uw' gunst moet ick klaghen,

6 Buyten u, o Deucht, leef ick in verdriet, 7 Laet mijn gun-ste u be-haghen,

8 Op dat ick 't soet van u we'er-liefd' geniet, Want die u trouw'lijck dient,

Ghy trouw-heydts loon verlient, Dus dwinght u liefde

(16)

mijn vrye Jeucht, Om te - - - dienen u - -,

Liefste, vol - - -maeckte Deucht.

2. Die u ontbreeckt, of niet en mint,

En is niet rijck, al had' hy een Konincks goedt, In u, ô Deucht ! men rijckdom vindt,

Een goedt genoeghen oock buyten overvloedt:

Die geloovigh heeft bekomen

U heyl'ghe Dochter van 't suyvere Licht, Die is rijck, hoeft niet te schromen.

Want hy voor Duyvel, Doodt noch menschen swicht, Strijdtbare Krijgerin,

Vertroost u Minnaers sin,

Die na u vrijt, en hoopt nacht en dach

Dat hy u, Deucht,, sijn hooghste vreucht // krijgen mach.

3. d'Onwaerd' mijns aerdts verdurventheyt Belet my met u mijn heel volkomen Trou, Hierom mijn Geest uyt liefde schreyt,

Leyt onder het pack van't yd'le Vleesch in rou, 't Weynigh dat g'hem hier doet smaecken, Is hem (ach Lief !) soo uytter-maten soet, 't Kan hem dickmael moedigh maecken, Als hy met 't dert'le Vleys hier strijden moet, En wenscht vast na dien dach,

Dat hy verhuysen mach.

Om met u, Deucht, van Godlijcken aert,

Te zijn in Echt // Eeuwigh oprecht // Vast ghepaert.

4. Mijn Ziels vermaeck, ghy zijt wel waert, Dat u Minnaer om u verdraghet en strijdt, Door u gunst ben ick onvervaert

(17)

Voor alle die u, en my om u benijdt, Ghy, o Deucht, kon't al verwinnen,

Al komt ons veel schelden de laster-mondt, Spouwen snoo fenijn, als Spinnen,

Faem-rooven, lieghen, want valsch is de grondt, Haer droeven damp verdwijnt

Als daer u glans op-schijnt:

Lof u, mijn Engel, mijns levens vreucht,

Lof vroomheydts Kroon, Lof Liefste schoon // Ware Deucht.

Twist-Reden, Tusschen Gheest ende Vleesch.

Stem: Onse Vader in Hemelrijck.

Gheest.

MEt recht klaech ick Vleesch, over dy, Gal. 5. 17.Mijn Erf-vyant, mijn snoo Party, Dat zijt ghy Vlees, o Duyvels zaet ! Het quaet ghy mint, en 't goede haet, Al u vermaeck is my fenijn:

Rom. 7. 24.Ick wensch van u ontlast te zijn.

Vleesch.

2. O Geest ! wat zijt ghy my een plaegh, Ghy komt my quellen even-staegh, Met onrust ghy u tijdt verslijt, Mijn rust en vreuchde ghy benijdt, Ick kan, noch wil volbrenghen niet Dat ghy te onrecht my gebiedt.

Gheest.

O Vleesch ! te recht ghy niet verstaet, Rom. 8. 3.Hoe dat u lust en vruchten quaet Gedyen tot een quaden endt,

Gaen van den Heer na 't grootst ellent, 't Geen u toe-lacht met schoonen schijn Is voor den Ziel het snoodst' fenijn.

(18)

Vleesch.

4. Dit is altijdt u ouden sangh, Om my te stellen in bedwangh, Ghy stelt my al te strengen Wet, 't Gheen nu mijn lust en vreucht belet:

Onnutte sorgh u dus verdooft, Die u van al u vreucht berooft.

Gheest.

5. Hoe dickwils maeckt ghy my beswaert, O stinckend' Vleesch ! verdorven aert, Ick weet: wie na u lusten leeft

Gal. 5. 21.Geen deel in 't Rijcke Gods en heeft, Maer die u dwinght en lusten derft,

Een groote vreucht, ja d'Hemel erft.

Vleesch.

6. Ghy siet te verd', tot mijn verdriet:

Mach ick my dan vermaken niet ? Sal ick altijdt gedwonghen zijn ? Moet ick steedts duchten voor de pijn ? Segh my, en geef my kort bescheyt, Betaemt ons dan geen vrolijckheyt ? Gheest.

7. O ja ! ick soeck de grootste vreucht, Vreucht in den Heer, vreucht in de Deucht, Eccl. 8. 15.In wel-doen is mijn vrolijckheyt, Maer in de sond' gheen vreuchde leyt, Jesa. 57. 21.Geen Sondaer is te rechte bly, Jesa. 48. 22.Want 't hert is noyt van wroegen vry.

Vleesch.

8. Ick weet van wroegen of van niet, Ick soeck vermaeck, vrees' geen verdriet, Ick prijs een lustigh vrolijck hert, Dat met geen sorgh en is benert,

Maer leeft vol vreucht, geen Deucht aen siet, En volght het geen het Vleesch gebiedt.

Gheest.

9. Ghy spreeckt na u verdorven aert, Die niet als quade vruchten baert, Als haet, twist, tweedracht, vuyle lust, Gal. 5. 19.Hoereeren, dronckenschap, onrust.

Secten, oproer en quaden raedt, Zyn een deel van u vruchten quaedt.

(19)

Vleesch.

10. 't Blijckt wel dat ghy myn Vyant zijt, Want ghy my niet als quaedt verwijt.

Ey toch ! besiet u selven wel, Ghy soeckt onvreed', en zijt rebel, V groots gemoedt soeckt twist, party, Ghy tracht te heerschen over my.

Gheest.

11. 't Is waer, ick heb een groots gemoet, Dat niet graegh Slaefse wercken doet, V doen is enckel slaverny.

O Satans Slaef, hoe raeckt ghy vry ? Dat ghy niet vol wanhoop en schandt Hier na als Peck en Swavel brandt.

Vleesch.

12. Hoe seer beswaert ghy my, o Geest ! Waer toe alree den Hel ghevreest ? Den soeten tijdt ick hebben moet, Nu voor mijn lust en vruchten soet, En voor den Heer den Ouden tijt, Als myn jeucht, kracht, en lust verslijt.

Gheest.

13. Oft schoon ons al versekert waer, Te leven hier noch menigh Jaer, Sal dan het best van onsen tijt Den boosen Geest zyn toe-gewijt ? Voor Werelt, Vleesch den besten Wijn, En voor den Heer den grondt-sop zijn ? Vleesch.

14. 't Is al verloren wat ghy preeckt, Mijn lust en aerdt ghy niet verbreeckt, 't Is tegens re'en, Naturens Wet, Dat ghy mijn lust en vreucht belet, Mijn lusten moeten bersten uyt

Terwijl myn Jeucht op 't schoonste spruyt.

Gheest.

15. O neen, het bloeysel onser Jeucht Dient op-gequeeckt in ware deucht:

Klaeghlied.

Jer. 3. 27.'t Is kostelijck, en 't Godt behaeght Dat men sijn Jock van jonghs op draeght;

Dus moeten nu u lusten snoodt, O Vleesch, betemt zyn en gedoodt.

(20)

Vleesch.

16. O wreeden Geest ! ey ! laet het zyn Dat ick Godt dien met schoonen schijn, Dat maeckt den mensch lief, en geacht, Op 't herte werdt niet eens gedacht:

't Schaet niet dat 'tvleesch in 't hert noch woont Als 't uytterlijck sich niet vertoont.

Gheest.

17. Dit is te snooden Duyvels raedt, Geveynsden schijn den Heere haet.

1. Reg. 8. 39.De Heer door hert en nieren siet, Hy wil den Mensch geheel of niet:

Hy roept om 't hert, 't uytwendigh mee, Geveynsden dreyght hy 't eeuwich wee.

Vleesch.

18. Ick sie, mijn klagen baet my niet, Ghy wilt my brenghen in verdriet, Want die nu leeft na uwen raet, Die werdt veracht, beschimpt, gehaet, Van binnen lijdt hy groot verdriet, En oock de Werelt acht hem niet.

Gheest.

19. Swijgt, swijgt, o Vleesch, gy Duyvels zaet, 'k Acht niet een sier al 's Werelts praet:

Al werd' ick hier veracht, bespot, Mijn vreucht en lust heb ick in Godt, Hy geeft my troost in myn gemoedt, Dat acht ick meer dan 's Werelts goedt.

Jeuchts-opweckinge tot Godtsaligheyt.

Stemme: Ey ! siet hoe Phillis,, Met Amarillis.

WIlt u op-maken // 't Is tijdt te waken, Want u Vyanden V gestaegh aenranden.

Wel op jonge Jeucht, Wilt strijden, Lijden Om de hooghste vreucht.

(21)

2. Is 't hert geneghen, Vreuchde te pleghen ? Wilt sond' uytrooden Die u vreuchde dooden, Ende u oock mee. Behendigh, Ellendigh, Brenghen 't eeuwigh wee.

3. Leert overwinnen, Vlees'lijcke sinnen, Die u vast quellen En seer droef ontstellen, 't Sal haest beter zijn. Na lijden, Verblijden, Eeuw'ge vreucht voor pijn.

4. Leert overweghen, Daer 's aengeleghen, Hoe groote hoopen Nu al ruym-schoots loopen Na de Helsche pijn, Och mijdt die, Vliedt die, Ey ! wilt wijser zyn.

5. In Godes weghen Is heyl en zeghen, Nu kloecke sinnen, Seer graegh om te winnen, Neemt waer winnens tijdt, Want luchtigh, Vluchtigh, Sy u haest ontglijdt.

6. Met langhe wachten Na God te trachten, Komt quaden wennis, En oock me'e gheen kennis Van u droeven staet: Ellendigh, Schendigh Ghy noch verder gaet.

* * *

7. Eer 't quaet komt groeyen, Soect 't uyt te roeyen Door den Gebeden, Gaet geheel vertreden, Na Gods wil en raedt 't Soet-schijnigh quijnigh Van al 's Duyvels zaet.

8. Valt dit u swaer'lijck, Schijnt u gevaer'lijck ? Weest niet verleghen, Want door Gods Zeghen Ghy het quaet verwint, Weest lustigh, Rustigh, Want die soeckt die vindt.

9. Ey ! siet de Werelt, Hoe sy beperelt V komt te prachgen, Gunstelijck toe-lachgen Met seer schoonen schijn: Fraey toonen, Loonen Met de Helsche pijn.

10. Recht wilt aenmercken Des vleesschen wercken Die u verleyden, En geheel af-scheyden,

Van het grootst' geluck, Schijn-gunstigh, Kunstigh

(22)

Brenghen in den druck.

11. Toont u oock moedigh, Als Satan woedigh, V komt bespringhen, Of tot sonde dringhen In een Engels schijn, Schijn-heyligh Veyligh Saeyen Helsch fenijn.

12. SOeckt na 't beste, Acht voor de Peste ONkuyse reden, En oock quade zeden, Maer toont u beleeft: De Heere, Eeren Die goe gaven gheeft.

Roepingh tot Bekeeringh.

Stem: Psalm 6. Wilt my niet straffen Heere. Ofte, Schoon Lief wilt my troost geven. Ende, Het Maentjen scheen soo helder, &c.

1. KOmt trage Mensch te vooren, En opent doch u ooren,

Ey ! neemt Gods Roepingh waer:

't Is Godt den Heer Almachtigh, Die roept u, Sondaer, krachtigh, Maeckt sijn gunst' openbaer.

2. Hy roept tot uwer baten, Niet dat ghy soud't verlaten 't Gheen dat heel kost'lijck is, Of vreucht en rust kan gheven, Of u maeckt hoogh verheven, Of u staet stelt ghewis.

3. Hy roept u uyt de sonden, En uyt stinckende gronden Van 's Duyvels vuyligheyt, Ghequetst vol vuyle wonden, Leght ghy daer vast ghebonden, Door Satans list verleyt.

(23)

4. Ghy, die als vuyle vaten, Selfs komt den Heer te haten Ontbloodt van deucht en eer, Wat heeft den Heer bewoghen, Dat hy sijn gunst'ghe ooghen, Op u laet dalen ne'er ?

5. GEen Pen, noch wijse monden, En konnen niet verkonden Den gunst van Godt den Heer, Die u sijn stem laet hooren:

Komt uyt den dreck te vooren, Ghy Sondaers u bekeer.

6. Wilt u tot my begheven, Het saligh blijde leven Heb ick voor u bereyt:

Laet u bekeeringh blijcken, Soo sal ick u verrijcken, Met eer en Majesteyt.

7. WEl, sult ghy nu in desen, God niet gehoorsaem wesen In 't gheen ten goed' u streckt ? Och Mensch ! en wilt niet schromen Nu tot u Godt te komen,

Die door sijn Woordt u treckt.

8. Ghedenckt hoe veele ooren, Dien stem niet moghen hooren Die ghy dus vriend'lijck hoort.

Soo ghy dit komt verachten, Versuymt, niet gaet betrachten, Schrick'lijck ghy Godt verstoort.

9. Met veel droevige slaghen Sal Godt den ghenen plaghen, Die sijn Roepingh versma'en, En oock sijn wil wel weten Moet-willens die vergheten, En van sijn wegh af-gaen.

(24)

Bekeeringh sonder uytstel. Wt Ames. van de Conscientie, B. 2. C. 3.

Stem: Edel Artisten koen. Ofte, Ick heb gesien den Tijdt Waer is die nu ghevaren.

1. GHy reuckeloose Jeucht En onbedachte sinnen, Kan de oprechte Deucht V ydel hert niet winnen ? Waer toe tijdt uyt te stellen Eer dat ghy u bekeert ? Sal 't quaedt u meerder knellen Eer dat ghy 't van u weert ? 2. Let wel wat Godt begheert, Hy roept met stijve reden:

'k Wil dat ghy u bekeert, Toeft niet, ja selven heden.

Ghy waert het langh al schuldigh.

't Moet nu, nu zyn betaelt.

Licht werdt Godt ongheduldigh.

Dus niet een uyr en draelt.

3. Gheen Onderdaen heeft macht Buyten de wil sijns Heeren, By daghe noch by nacht Sijn Vyandt te logeeren.

Wilt ghy noch by u houwen De sonde Gods Vyandt ? Sijn wooningh vaster bouwen Tot uw's Heers schaed' en schandt ? 4. Hoe ghy u meer ghewent De vuyle sond' te dienen,

(25)

Hoe sy u meerder schent, Ja kruypt door vleesch en bienen.

De sond' ghelijckt de Bouten Die wy in Schepen slaen:

Hoe dieper in de Houten Hoe nooder sy uyt-gaen.

5. Den hoop ghy oock vermeert Gestadigh van u sonden, Daer door ghy werdt verheert, Ja als haer Slaef ghebonden.

V plaghen vast vermeeren, Gods toorne doet soo mee.

't Is tijdt, wilt u bekeeren, Of u naeckt 't eeuwigh wee.

6. Vertoeft u boete niet.

De Doodt kan haestigh komen.

Dan naeckt u groot verdriet.

Den tijdt werdt u benomen.

Dan is 't te laet, eylaci ! Ghy komt in 's Sathans macht, Daer is voor u noyt graci, Dan baet gheen naer geklach.

Aenleydinge tot Bekeeringhe.

Stem: Ach ! treurt nu mijn bedroefde Schaepjens.

1. SY alle die in sonden leven, Van 't boose Vleesch heel overheert, 't Is noodigh dat sy haer begheven

Tot Godes Woordt, 't welck haer recht leert,

(26)

Hoe dat de sonde Gheeft Godts Majesteyt Veel droeve wonde, O seer schrick'lijck feyt ! Waerd' bitterlijck beschreyt.

2. Wilt yd'le mensch wel overweghen Al die ghenaden van den Heer, Die ghy hebt onverdient verkreghen:

Waer blijft u danck, u dienst, u eer ? Dienst gaet betoonen

Eenen Knecht sijn Heer:

Rechtaerd'ghe Soonen Doen haer Vaders eer.

Godt verdient van ons meer.

3. Op, trage Mensch, wilt recht be-ooghen Al 't goedt, dat ghy door sonde derft.

Och ! werdt door schrick'lijck quaedt bewoghen Dat u ghenaeckt soo ghy soo sterft:

Ey ! wilt bedencken Dat ghy Godt onteert, V selfs gaet krencken, En u naesten deert,

Och mensch ! dit alles weert.

4. Mint ghy u Naesten, Selfs, en Godt, Soo drijft van u al 't sondigh quaet.

V grootste Vyandt wilt uytroode, Ja doodt hem, eer hy u verslaet.

Bidt Godt Almachtigh, Boetveerdelijck aen, Door sijn handt krachtigh Sult ghy wel bestaen:

Vanght maer gheloovigh aen.

5. Godt siet barmhertigh aen den ghenen Die haer bekeeren met ootmoedt, Hy neemt acht op haer droevigh weenen, En suyvert haer, door Christi bloedt.

(27)

Weest, Sondaer, moedigh, Neemt nu waer den tijdt, Daed'lijck en spoedigh, En soeckt gheen respijt, Want 't leven haest ontglijdt.

Treur-gesangh, over inwendighe ende uytvvendige Aenvechtinghe.

Stem: O schoonste Personagie, &c.

1 Mijn droeve Ziel moet treuren,

2 Want 't hert benert met 't Vleesch soo is om-hanghen, 3 Dat noch tot slech-te leuren,

4 Door d'eysch van 't vleysch heeft al te groot verlanghen, Mijn droeven Gheest, Staet heel bedeest,

Moet vaeck sijn lusten derven,

Dus moet hy klaghen, en treuren alle dagen, Ja schier sterven.

2. Och hier is weynigh vreden:

Al mijn Vyanden staen steeds in de wapen:

(28)

Veel met een schijn van reden

Die soecken mijn conscienci te doen slapen, Om sorgheloos, De Werelt boos

In 't hert noch vast te stellen.

Dit mach wel wesen, Sy spreken, wilt niet vresen Noch u quellen.

3. Waerom wilt ghy u plagen, En u onthouden alle u begheeren, Daer and're met behaghen

Doen dit in rust, en zyn lieden met eeren.

Waerom zijt ghy, V selfs party, On broedt soo u onlusten ?

Ey ! wilt dien weeren, Dat mach wel gaen met eeren.

Doet u lusten.

4. Dit, en noch meer sy spreecken, En soecken soo mijn Ziele te verraden:

Dus moet ick dickwils smeecken,

Staet, Heer, my by, verlost my van den quaden:

V reynen Wee, Als een licht set Voor my in dese tijden,

Om op te letten, Mijn ooghen noyt af-setten Daer bezijden.

5. Noch werdt mijn Ziel bestreden

Met aerdtsch-gewoel, en veel bekommeringhen Beletten mijn Ghebeden,

Om u die, Godt, met aendacht op te dringhen:

Dies ick vaeck moet, Met tranen-vloet Besprengen droef mijn leden.

Ick roep ellendigh, Soo langh, dat ick inwendigh Voel we'er vrede.

6. Mijn kinderlijck vertrouwen,

Daer me'e ick u als Vader, aen koom spreecken, Dat voel ick in 't benouwen,

Ja 't schijnt somtijdts of het geheel sal breecken.

Dan roep ick bangh, Ach Heer ! hoe langh Sal ick in druck versmooren ?

(29)

Staet my by, Heere, Of ick val heel ter neere Als verlooren.

7. Seer sterck zyn mijn Vyanden,

Veel Dienaers hebben sy, die my bestrijden, Gestaegh sy my aenranden,

Bespringhen my met list aen allen zijden.

Waer ick my wend', Ick sie gheen end'.

Hoe sal ick hier door komen ?

In 't strijden bloedich, Werd' ick schier heel mismoedich, Door 't bangh schromen.

8. Ghy wilt my, Heer, beproeven,

Als 't Goudt in 't vyer, in alle mijn aenvechten.

Doch in 't eynd' van 't bedroeven

Voel ick u gunst, in my we'er op te rechten.

Ghy slaet my gaed', Door u ghenaed':

Ey ! geeft my meerder krachten,

Ick sal niet vreesen; Ach Heer ! wilt my by wesen, Stilt mijn klachten.

Blijde uytkomst, uyt een doodelijcke VVanhoops-vvorstelingh.

Stemme, Psalm 130. Uyt den diepten, &c. Ofte, Wilhelmus van Nassouwen.

1. ONtlast u hert van tranen Eer ghy daer in versmelt, En effent ruym de banen, Voor suchtens groot gewelt:

Laet luyd', o tongh, vry hooren, V droef en naer geluyt, V klacht kondt ghy niet smooren, Sy wil, en moet'er uyt.

2. Altijt so moet ick kampen, Want ick ben nimmer vry, Men hoopt vast ramp op rampen, En stort'se over my, Ick schijn somtijts te vallen Door grooten overlast, Sie vaeck geen troost met allen, Ben als een onwaerd gast.

(30)

3. Hoe langh dus bangh, o Heere ! Sal ick een Strijder zyn ? Ick ben als uyt de weere, Ja in doodts droeven schijn:

Aenhoort mijn nare klachten: Och ! och ! 't is over tijdt,

Wilt ghy, mijn Godt, langh wachten, Ach ! ick verlies den strijdt.

4. Zyn dan mijn droeve sonden Soo groot, soo swaer, soo veel ? Ben ick te licht bevonden ? Heb ick by u geen deel ?

V voortijts gunst'ge ooren, Zyn die voor my nu doof ? Laet ghy my nu verlooren ? En zyn mijn vyandts roof ? 5. Och ! sal ick nu beswijcken Die eerstmael plach te staen ? Och ! laet u gunst, Heer, blijcken Of ick moet t'ondergaen:

Ick kan my niet verweeren: Och ! ick ben in den strick.

Ick val als doodt ter neere, En voel den laetsten snick.

6. MAer Godt die noyt verlooren Sijn dier-gekochte laet, Quam noch mijn stem te hooren En toonde sijn genaed'.

Ick was als ne'er gesoncken In wanhoops modder-plas,

Maer Godt gingh we'er ontfoncken 't Gheloof, dat als doodt was.

7. 't Geloof begon te wercken, De Hoop die quam daer by, De Liefd' gingh dees verstercken, Mijn droeve Ziel werdt bly:

Ick voelde ander krachten, 'k Werd' moedich als een Helt, Gods Geest dit in my wrachte, God lof, ic hield' het velt.

8. Nu wil ick triumpheeren, En singen blijder sanck:

Godt Vader, Heer der Heeren ! V zy lof eer en danck.

Ick ben als we'er verresen, Uyt wanhoops nare graf, Mijn wond' is heel genesen, Die my de sonde gaf.

9. Nu wil ick meer betrouwen, Beswijcken nimmermeer, Gods gaven hem niet rouwen, Volvoert die t'sijnder eer.

Tot spijt van mijn vyanden Als Sonde, Doodt, en Hel, Ben ick vry: sy in schanden, Al door Emmanuel.

(31)

Klaegh-Liedt, Over de natuerlijcke Verdurventheyt, uyt Romeynen seven.

Stem: Komt Venus uyt den hooghen Throon.

1. MEt droefheyt klaegh ick mijn verdriet, Door 't lijden dat my nu gheschiet Inwendigh in mijn sinnen, 't Welck my treuren doet

En perssen swaer mijn droef gemoet.

2. Waer ick my keer, waer ick my wend', Ick voel altijdt mijn groot ellend', Mijn Vyandt is van binnen, 't Is mijn vleesch en bloet,

Het welck my de grootste hinder doet.

3. Als ick somtijts met blijden moedt Begheer te trachten na het goedt, Och ! 't is veeltijdts verlooren:

't Quade doen ick meest,

En mijn Vleesch bestrijdt altijt den Geest.

4. Ick doen het goed' niet na Gods raet, Maer wel het quade dat ick haet 'k Heb lust in 't Woordt des Heeren:

Maer der sonden Wet

In mijn leden woont en 't goedt belet.

5. Och ! hoe bedroeft dit mijn gemoedt, Dat nu mijn wil, en lust tot goedt, Dus van den Wet der sonden, Moet een Slave zijn,

Gevanghen in een seer droeven schijn.

6. Den goeden wil heb ick seer wel, Maer, och ! mijn vleesch is seer rebel, Ick kan het niet volbringhen:

't Welck my treuren doet,

In mijn vleesch, helaes ! en woont geen goet.

(32)

7. Dus wensch ick nu uyt desen schijn, Ontbonden van mijn vleesch te zijn:

Och ! ick ellendigh mensche ! Wie sal lossen my,

En maken geheel mijn Ziele vry ?

* * *

8. TOt u, o Godt, roep ick om baet, Op u goedtheyt ick my verlaet, Komt mijn swackheyt te baten, Sterck my, o mijn Heer,

Dat ick niet en valle gantsch ter ne'er.

9. Sonder u hulp vermach ick niet, Want ick ben krancker als een riet, Inwendigh vol ghebreken:

't Is u wel bekent,

Mijn Heer ! mijn Godt ! my u Trooster sent.

10. Want soo, o Heer, u stercken handt My stadigh niet deed' onderstandt, Ick was genoegh verlooren:

Maer ghy, Heere goedt,

Uws Dienaers val gunstelijck behoedt.

11. Dus zy u, Godt, lof, prijs en eer, Door Jesum Christum onsen Heer, Mijn Ziele, wilt niet vreesen, Laet u treuren staen,

Want Christus heeft al u schuldt voldaen.

12. Och ! schrijft u Wetten, Heere, goedt, In 't binnenste van mijn ghemoedt, Laet die mijn Leyd-Ster wesen Op het Enge-padt,

Daer het end' van is d'Hemelsche Stadt.

13. De Stadt, dat Nieu Jerusalem, Daer men noyt hoort des Klaghers stem, Maer altijdt nieuwe vreuchde.

Wanneer komt dien dach

Dat ick, Heer, die vreucht genieten mach ?

(33)

Boetveerdighe Tranen, over 't innerlijck aenschouvven des bitt'ren lijdens Christi: Dienstigh in de voor-bereydinghe des H. Nachtmaels.

Stem: Blijdtschap van my vliedt.

1 Wel op, mijn ghemoedt, Wilt nu speen-leren, 2 Wat u sonde doet, Aen den Heer der Heeren, 3 Och ! den grootsten Heldt, Uyt Juda ghesproten, 4 Heeft hy met gewelt, in 't Hof ne'er gestooten, 5 Daer leyt hy beswaert, Wroet vast in de Aerdt:

6 En sweet anghstigh bloe- digh sweet,

7 Hy roept als vervaert, Luyd' ten Hemel-waert:

8 Klaeght ellendigh daer sijn leet,

9 Och ! mijn vuyle sonden, Zyn soo swaer bevonden, 10 Dat den Heldt daer onder leyt.

11 Is daer als gebonden, Gesleept langhs de gronden, 12 Och ! 't is d'Heer der Heerlijcheyt.

(34)

2. Jesu lieve Heer, Och moet ghy dus klagen ? Leggen dus ter ne'er, Om mijn last te dragen ? Ick heb 't quaedt gedaen, Ghy ontfanght de slagen, Ick heb u verra'en, Toe-gebracht u plagen.

Stort u klachten uyt, Schreyt met naer geluyt, Mijn Ziel, 't is u eygen schult:

Door u snoode sond', Hebt ghy dus gewondt En met anghst en pijn vervult.

Och ! ghy Heer der Heeren, Most ghy u dus verneeren, Dat, och ! dat ! om mijn hooghmoet ?

Ick en wou u niet eeren, Noch uwe Wetten leeren, Daer ghy dus mijn straf voor boet.

3. OCh ! hoe komt dit by ? Ick had' u verlaten ? Ja 'k was u party. Ghy komt my te baten.

Wat was 't, lieve Heer, Dat u gingh beweghen Dat ghy aldus seer, Tot my waer 't geneghen ? Och ! 't was u genaedt, Dat ghy al dit quaedt Van u Vyandt hebt gewent.

Heere, u weldaet, Wijsheyt boven maet, Maeckt ghy ons hier in bekent.

Wel op, nu al mijn sinnen, Ey ! wilt nu meer beginnen, Dat ghy d'Oude mensche doodt.

Het zyn u liefste sonden, Die uwen Heylandt wonden, Brengen in den hooghsten noodt.

4. Sonde wreed' Tyran, V kracht werdt ghebroken:

'k Segh u Oorlogh an, Met u lieff'lijck stoken:

Ghy en stilt niet meer, Mijnen Godt doen lijden:

Ghy sult selven ne'er, Heel ter aerden glijden:

'k Laet u niet met vre'en: 'k Wil u heel vertre'en, Selfs u aen het Kruyce slaen,

Voor al 't droef gheween, Dat ghy Sond' alleen, Mijnen Heylandt hebt ghedaen.

Hy sal triumpheeren, En ghy sterven leeren, Lijden soo den grootsten pijn:

Ja de Heer der Heeren, Sal my voort regeeren Dat ick sal u Meester zijn.

(35)

* * *

5. GHy en sult niet meer, Maer Godt in my leven:

Ghy moet heel ter neer, Christus zyn verheven.

Och ! dat ick dus langh U heb gunst gedraghen.

Ick ben voor u angh, 'k Sie u droeve slaghen.

Siet ! den grootsten Helt Lijdt van nieuws ghewelt:

Och ! een booswicht hem verraet,

Daer werdt hy beknelt, Voor 't Gerecht ghestelt, Valsch getuyghenis opstaet,

Tegens hem onschuldigh, Als een Lam geduldigh, Lijdt hy slaghen, werdt bespot,

Seer bespuwt; ghebonden, Heen en we'er gesonden, Toe-gemaeckt ghelijck een Sot.

6. Och ! ick sie hem stijf Geesselen vol wonden.

Och ! dat heyligh lijf, Sonder schuldt bevonden, Staet daer heel bebloet. Och ! noch meer gehoonet, Van Crijghsliens verwoet, Schempelijck gekroonet.

Och ! een Doornen-kroon, Draeght nu die Persoon Daer het al voor buyghen moet.

Siet ! dus komt ten toon, Gods beminde Soon, Voor sijn Vyandt seer verwoet,

Die vol bitterheden, Zijn noch niet te vreden Voor sy hem aen 't Kruyce slaen.

Aen 't Kruys meer gheleden, Daer zyn schempse reden Tot meer spijt oock aengedaen.

7. Most ghy heyligst lijf, Mijn schult dus dier boeten ? Wreedt gespijckert stijf, Soo mijn pijn versoeten ? Op-gerecht vol schant, Tusschen Moordenaren, Als of ghy een Quant, Als dien Fielten waren ? Hanghen daer onwaerd', Tusschen Hemel, Aerdt, Daer ghy beyde Heer van zijt ?

Den dorst u beswaert. Eeck en Gal ghepaert Geeft men u tot meerder spijt.

O ! Gods Sone machtigh, Roept ghy droef so klachtigh, Anghstigh uyt: Mijn Godt ! mijn Godt !

Hebt ghy my verlaten ? Och ! hoe uyttermaten

(36)

Swaer valt u dit bitter lodt.

8. 'k SIe 't met droef geween, ('t Hert schijnt my te breken,) 't Quaedt der sond' alleen, Wil Godt na recht wreken.

't Recht moet zyn vervult, Hy wil 't niet af-schaffen:

Dus gingh hy ons' schult, Aen sijn Sone straffen.

Godts Soon met gheween, Trad' dien Pers alleen, Ja heeft al ons schuldt voldaen,

Door sijn wreeden doodt, Ben ick heel den noodt Van de Helsche pijn ontgaen.

Nu, ick ben ontbonden, Van den straf der sonden:

Ruymt dan sondens heerschappy.

Ick wilt u we'er segghen, Ghy moet onderlegghen Door Gods Geest vertre'en van my.

9. Christus uyt den noodt, Sal in vreuchden leven, d'Oude Mensch moet doodt, In 't graf zyn ghedreven.

O Heer ! woont in my, Wilt staegh in my blijven, Om mijn snoo Party, Van my te verdrijven.

Ruymt, o ! vleesschen-lust, Ghy werdt uyt-geblust, Wegh, met al u soet fenijn,

Werelts soet bedroch, Gae voort, toefje noch ? Toonje noch u schoonen schijn ?

Ghy sult my niet trecken, 'k Sie en weet u vlecken:

Lock-aes van den Sathan, vliet:

'k Wil niet meer u hooren. 'k Heb u lust versworen:

Die u dient komt in 't verdriet.

10. Ick wil als een Heldt, Met mijn God nu strijden, Sondens groot ghewelt, Als de Pest vermijden.

Ghy, mijn goede Godt, Die my hebt verkooren, Mijn rust, vreucht en lodt, Laet my niet verlooren.

Als ick u gheniet, O ! dan vrees' ick niet, Werelt, Vleesch, noch Doodt noch Hel, Door u groot ghewelt, Sal ick houden 't velt, O ! mijn Vrient Emmanuel.

seer lieve Panden, Gheeft ghy my in handen:

O ! daer op betrou ick vast.

(37)

Laet die tot verstercken Mijn Gheloof bewercken, Dat haer vrucht te beter wast.

Beweegh-redenen tot ware Gerechtigheyt, ende Heyligheyt des levens.

Uyt d'Enge-Poort R. P. over Matth. 5. 20.

Stem: Psal. 79. De Heyd'nen Zyn in u Erfdeel &c. Ofte, Antwerpen rijck, ghy Keyserlijcke Stede.

1. RUymt uyt mijn hert, ghy aerdsch' bekommeringhen, Ick voel mijn Geest tot hooger saken dringen.

Des Heeren Woordt speelt staegh in mijn gedachten, Een saeck daer ick wel neerstigh op moet achten:

Matt. 5. 20. Want hy heeft klaer gheseyt, Soo u Gerechtigheyt

Niet is van meerder waerden Als van de Pharizeen, Soo naeckt u groot gheween, Sult noyt mijn Rijck aenvaerden.

2. Ghedenckt, mijn Ziel, met Kinderlijcke vreesen, Daer moet by u Gerechtigheyt steeds wesen.

Dit eyscht den Heer, en die oock overvloedigh, Veel meer als van de Pharizeen hooghmoedigh.

Die was maer Burgerlijck, Geveynst, en uytterlijck, Na menschelijcke Wetten;

Een halve, niet geheel, Want sy op 't minste deel Meer als op 't meeste letten.

(38)

3. Haer engen keel moet een Vlieghjen uyt-weeren, Maer een Kameel die mach daer door passeeren:

Sy willen niet in 't Heydens Richt-huys treden, Maer moorden wel Gods Soon, den Vorst des Vreden.

Och ! haer gherechtigheyt, Me'er in haer woorden leyt, Als wel in vrome daden:

Sy voeren groot ghebiedt, En doen selfs 't minste niet, Maer and're swaer beladen.

4. Na hooghen eer, en menschen gunst sy trachten, En dat men haer voor Heylighen sal achten.

In 't openbaer doen sy seer langh' Gebeden, En munten uyt in staet'ge langhe Kleeden.

Gaven sy d'Armen yet, 't En bleef verholen niet, Men blies dat door Trompetten.

Sy maeckten tot dien endt Haer vasten me'e bekent, Door 't aengesichts versetten.

5. In 't kort, al 't doen dat dese lieden deden Was in der daedt valsch ongerechtigheden, Want na Godts eer in 't minste sy niet trachten:

Maer wilden dat men haer hoogh souden achten.

Och ! 't was een yd'len waen, 't Mocht voor Godt niet bestaen.

Mijn Ziel, let wel op desen, Dat u Gerechtigheyt Mach voor Godts Majesteyt, Van meerder waerden wesen.

6. Mijn Ziel, dit dient ten hooghsten waer-genomen, Of ghy sult noyt in 't Rijck der Hem'len komen.

Tracht t'allen tijdt met tranen en Gebeden Na Heyligheyt en Godts Gerechtigheden.

Heb. 12. 14. Dit is een klaer bescheydt, Dat sonder Heyligheydt

(39)

Niemandt Godt sal aenschouwen.

Hier baet gheen schoonen schijn, Die ongerechtigh zijn

1. Cor. 6. 9. Sal Godt sijn Rijck onthouwen.

7. Gherechtigheyt is kost'lijck in Gods ooghen, Het is sijn wil dat wy daer steeds na poghen:

Want wy daer door hem eenighsins ghelijcken, En laten daer ons' eerste beeldt in blijcken:

Sy toont oock d'outste eer, Ons van des Hemels Heer Mild'-dadelijck gegheven.

s'Is dienstigh in 't Ghebedt,

1. Tim. 2. vs. 8. Om heyligh, onbesmet, De handen op te heven.

8. Sy doet in u de We'er-gheboorte blijcken, Om heylighlijck Godts Kind'ren te ghelijcken.

(O ! schoon cieraet, o ! pronck, ter eer des Heeren, O ! sinlijckheyt, om sondens vuyl te weeren.

Daer uyt u vreuchde schept, Dat ghy gemeenschap hebt, Met Christo onsen Heere, En blinckt dan als een Licht, Dat steeds u Naesten sticht Om Godts Rijck te vermeeren.

9. Op dat als dan der Tegen-sprekers tonghen Werden ghesnoert, of binnen 's mondts gedwonghen, Laet u Geloof door heyl'ghe daden blijcken,

Laet Dit, of Dat, u Vroomheyt noyt beswijcken.

Toont tot u Nijders spijt, Dat ghy gheroepen zijt, Uyt sondes doodt ten leven, Maeckt u verkiesingh vast, En dat u deucht aenwast, Staegh om Godt lof te gheven.

10. Al zyn wy Rijck, Edel, of hoogh van staten, Wijs, Hoogh-geleert: Wat kan dit alles baten ?

(40)

't Is al vergeefs, soo wy niet onsen leden Met aller vlijt tot Heyligheyt besteeden.

Tot dese Heyligheyt Werden wy aengheleyt Vermidts wy zyn herbooren,

Eph. 1. 4. En voor des Werelts grondt In 't salighe Verbondt

In Christo uytverkooren.

11. Gaef-rijcke Godt ! o Vader van der Lichten, Och ! laet u Geest steeds leeren my mijn plichten.

Och ! Jesu Heer, mijn naecktheyt wilt bekleeden Met 't suyver Kleedt van u Gerechtigheden.

Dit is mijn hooghste goedt, Den rust van mijn gemoedt, 't Belet mijn anghstigh wroeghen, Och ! geeft my dit, o Heer, Of ick kan nimmermeer Ten vollen my vernoeghen.

Ware Gheloofs-Proef.

Stemme: De Schoone die my dus mart'liseert, &c.

1. Bedroefde Ziel Christ'lijck gemoedt, Die met vrees bevaen,

Twijffelt of u Gheloof is goedt, En voor Godt kan bestaen.

Hier zyn gewis-

(41)

se Teyckens van: Ey ! laet ons die wel mercken an.

2. Soo u hert heel oprecht verlanght Te zyn met Christo een,

En na ghemeenschap sijnder janckt Als d'hooghste schat alleen,

Daer by al 's Werelts goedt en pracht En wellust zyn als dreck gheacht.

3. Soo u Geloove is gheteelt Door 't hooren van Godts Woort, En 't selfde wasdom mede-deelt, En opweckt voort en voort:

Soo dat het zy u spijse goet Die uwe Ziel verquickt en voedt.

4. Soo ghy niet door 't Geloof alleen Rechtvaardigheyt bekent,

Maek Gods ghebodt, verbodt, ghemeen Met sijn Woordts dreygement

Aenneemt, toe-stemt, met waer ootmoedt, En houdt dit al te saem voor goedt.

5. Soo ghy van herten voor u neemt, En metter daedt betracht,

Dat ghy u van de sond' vervreemt, Oock die u soetst toe-lacht.

Want om u sonde groot en kleen Heeft Christus bitterlijck ghele'en.

6. Soo ghy den Heer van herten mint, Sijn Naem en eer hooghst acht, En daer in rust en vreuchde vint, En yverlijck betracht

Dat ghy u Broeders hert'lijck mint, Om dat ghy 't Beeldt Gods in haer vindt.

(42)

7. Soo ghy dees' vruchten in u hert Ghevoelt en bloeyen vindt, Ey ! weest met sorghe niet benert, Ghy zijt van Godt bemint,

Gekocht door Christi dierbaer bloedt, En Erfghenaem van 't eeuwigh goedt.

Teghen de vreese des Doodts.

Stem, Psalm 8. O ! onsen Heer en Godt seer hoogh gepresen.

1. KOomt voort, mijn Ziel, en treedt eens onder d'ooghen Den bleken Doodt, en let op sijn vermoghen,

Siet hoe hy is, niet hoe hy u vaeck schijnt, Op dat sijn vrees u t'eenemael verdwijnt.

2. Al toont hy wreedt, en niemant en wil sparen;

Wilt voor hem niet in 't minste u vervaren:

Want Godes Soon den aldergrootsten Helt Ontrooft sijn roof, verbreeckt sijn groot ghewelt.

3. Hy die sijn kracht bequam eerst uyt de sonden, Leyt in onmacht, door Christi doodt verslonden, Sijn prickel quijt: De Sond' is overheert:

Soo dat de Doodt niet heeft daer me'e s'ons deert.

4. U Heylandt stierf, om dat ghy niet soudt dreesen De vrees' des Doodes, maer vry daer van soudt wesen.

Groot is Godts liefd', die soo stantvastigh staet, Dat selfs de Doodt u stelt in beter graet.

5. Want Christi doodt is soo groot van vermoghen, Dat Godt daerom in 't minst' niet sal gedooghen Dat Christi le'en heel souden t'onder-gaen, Maer wil dat sy triumphelijck opstaen.

(43)

6. Door Christi doodt brenght ons de Doot weldaden, Hy maeckt ons vry van sond', en sondens quaden:

Van 's Duyvels strijdt, aenvechtingh', kommernis, Van 's Werelts-vleesch, en 't gheen noch dies meer is.

7. Hoe menigh mensch, die door dit quaedt gedreven, Roept om de Doodt, en wenscht geen meer te leven.

Schoon 't leven is voor yeder schepsel soet, Nochtans men werdt het wars door teghenspoet.

8. Hertzeer en pijn, en veel ontelb're qualen, Ja alle noodt, komt de Doodt van ons halen:

Geeft 't lichaem rust: De Ziele gaet na Godt In 's Hemels vreucht, gheniet der Sael'gen lodt.

9. 't Is ydelheyt al 't gheen wy hier verlaten.

't Is al volmaeckt 't gheen wy hier na aenvaten.

Komt goede Godt, en haelt my hier van daen, 'k Wil door den Doodt heel vrolijck tot u gaen.

Proffijt der Godtsaligheydt.

Stemme, Psalm 9. Heer, ick wil u uyt 's herten grondt.

1. WEl op ghy mensch, die t'allen tijt Wroet, arbeyt, draeft om aerdsch profijt:

Gods Woordt sal u een schat aenwijsen, Diens waerd men niet genoegh kan prijsen.

2. Soo ghy oprecht met al u kracht Om Godt te dienen zijt bedacht, Het sal u veel proffijten gheven Hier, in de doodt, en na dit leven.

3. Alhier ghy werdt heel vry ghestelt

(44)

Van 's Duyvels hard en Slaefs gewelt, Van Werelt, Vleesch, uw's Ziels vyanden, En breeckt ontwee haer stercke banden.

4. Nu soo bevrijdt dient ghy u Godt, En hebt u lust aen sijn Gebodt.

Al die Godt dienen die regeeren.

't Moet alles tot her besten keeren.

5. Het zy of voor of teghenspoet, 't Zy vreucht of droefheyt; 't is al goedt.

Oock selfs de Doodt geeft haer het leven.

Wat sal een sulcken mensch doen beven ? 6. Een diep gerustheyt in 't gemoedt, Een voorsmaeck van het hooghste goedt Hebt ghy in Godt. Soo groot geen lijden Dat u ontrooft uw's herts verblijden.

7. Dees' troost u in den doodt by blijft, En doodes vreese van u drijft.

Ghy weet dat ghy dan werdt verheven Om eeuwighlijck op Godt te leven.

8. Geen dingh op Aerd' soo lief geacht, Als Wijf, of Kindt, geldt, staet of pracht, Of al wat lief of waerd' mach schijnen:

't Moet al voor 's Hemels vreucht verdwijnen.

9. En als ghy voor Gods Oordeel komt, Daer zijt ghy bly, gantsch onbeschroomt.

U deucht, u recht Godsaligh leven

Staet in Gods Oordeel-boeck gheschreven.

10. Daer krijght ghy 't vonnis uwer baet, Den Hemel voor u open staet,

Daer is de vreuchd' soo uyttermaten Dat ons' verstandt 't minst niet kan vaten.

Chrysost.

De Heylighen zijn, daerse noch niet zijn:

Ende zijn niet, daerse zijn.

(45)

Tucht baert vrucht. Vermaninghe tot lijdtsaemheydt.

Stem: Ick gingh noch huyden morghen, &c. Ofte, Van liefde komt groot lijden, &c.

1. ALs men recht gaet aenmercken Des Heeren wijs beleydt,

Hoe dat hy al sijn wercken Doet in Gerechtigheydt:

En alle dingh seer wel regeert, 't Sal ons' Gheloof verstercken, Als ons het lijden deert.

2. Niet kan ons over-komen Of 't komt ons toe van Godt.

Dus moeten wy niet schromen Voor droefheyts strenghe lodt:

't Is goedt al wat de Goedtheyt doet.

Ten besten van den Vromen, Dient oock den teghenspoet.

3. Dat Godt ons komt kastijden Is rechte Vaders aerdt,

En 't is bly-endigh lijden, Dat ware vreuchde baert,

Laet ons maer toonen lijdtsaemheyt, Ons naeckt ghewis verblijden, Godt heeft het toe-gheseyt.

4. En laet ons recht bedencken Jacob. 5. 11.De lijdtsaemheyt van Job, En al die Godt gaet schencken, De worst'lingh van Jacob.

O ! 't is de beste Medicijn,

(46)

Die 't Vleesch wel schijnt te krencken, Maer 't werdt Ziels soeten Wijn.

5. Recht kan Gods Woordt dit toonen, Exemp'len zynder veel:

Maer Gods wel-lieve Soone, Is een voor-beeldt geheel,

Die door volmaeckte lijdtsaemheyt, Verworven heeft de Kroone, Vol glants en heerlijckheyt.

6. In hem wy overwinnen Al 't lijdens groot ghewelt.

De Lijdtsaemheyt van binnen, Maeckt uytterlijck een Helt, O 't is een Heldt ! en stercken Man, Die met vernieuwde sinnen, Al 't quaedt verwinnen kan.

7. Sullen wy dan beswijcken Als een met onbescheyt

Sijn boos ghemoedt laet blijcken Aen ons door toornigheyt ? O neen, wy moeten vast'lijck staen, Hem in 't quaedt niet ghelijcken, Maer met goe re'en aengaen.

* * *

IN 't quade te verdraghen Daer leyt de sterckheyt in, Niet om yemandt te jaghen Met een verbolghen sin.

O ! dat is geen vernieuw't ghemoet, De Heer die wil hem plaghen Die selve wraecke doet.

9. Al ons' hoop en betrouwen Moet zyn op Godt den Heer, Hy sal ons voort op-bouwen En stercken t'sijnder eer.

In swacken hy sijn kracht betoont,

(47)

Sijn gunst sal niet op-houwen, Want sijn Gheest in haer woont.

10. Comt, laet ons met Ghebeden Aenhouden tot den Heer, En met ghebogen leden Geloovigh knielen ne'er, Eerbiedigh voor sijn Majesteyt, Hy heeft ons gunst en vrede, In Christo toe-gheseyt.

11. Och ! in dit droevich leven Gantsch gheen volmaecktheydt is, Niemandt, hoe hoogh verheven, Is vry van kommernis.

In 't kort, yeder heeft sijn verdriet, Godt wil elck sijn deel gheven, Niemandt sijn kruys ontvliedt.

12. Bedenckt vry dat gheen saecken Geschieden by gheval,

Men kan 't niet anders maecken, Want Godt regeert het al:

SOO Neemt u kruys oock aen voor goet, En denckt, dit's van den Heere,

Die 't tot mijn besten doet.

Christelijcken Ridder.

Stem: Wel op, wel op, ick gae ter Jacht. Ofte, Vluchtige Nimph, &c.

1. WEl op, wel op, ô Christen Heldt, Vrome Ridder, treckt te veldt, Om te strijden, In dees' tijden, Teghen u Vyanden loos,

Als Werelt, Duyvel, 't Vleesch seer boos.

(48)

2. All' dese zyn met groot ghewelt Stadigh tegen u ghestelt

Om te scheyden // U te leyden Met list van des Levens-baen, Om quade weghen in te gaen.

3. De Werelt met haer schoonen schijn Deckt seer listigh haer fenijn,

Haer ghebreken // Quade streken, Sy bequame Deuchden noemt, En soo het slimste quaet verbloemt.

4. Edele Ridder, neemt wel acht;

Sy is wreed', oock als sy lacht.

Schijn-deuchts reden // Kan sy smeden;

Ja met schijn van heyligheydt Sy u van Deuchdens Wech af-leydt.

5. Moedige Heldt, zijt op u hoedt.

Selfs u vleesch en jeuchdigh bloedt, Is ghenegen // Ruyme weghen Van de Werelt in te gaen,

En soud' u oock seer graegh verra'en.

6. Ghy hebt oock mede tot Party Valsche Leer of kettery,

Die als Spinnen // Fenijn winnen, Suygen 't valschelijck uyt Gods Woort, En brenghen soo haer dwalingh voort.

7. Den Satan loos u Erf-vyandt Biedt haer al te saem' den handt, Soeckt de sinnen // In te winnen:

Stadigh om den Ridder gaet Als een seer wreede Leeuwe quaet.

8. HIer tegen moet ghy, Christen Helt, Lustigh strijden met ghewelt,

U op-maken // Bidden, waken, Op dat Godes stercke handt U in den noodt doe onderstandt.

Eph. 6. 13.9. Doet aen de Wapen-rustingh Godts,

(49)

Tegen u Vyanden trots,

't Hooft wilt bieden // Sonder vlieden, Staet vast in dees' boosen tijdt.

Verricht u saeck met grooter vlijdt.

10. Stelt u met Wijsheyt in slach-oordt Met het Sweerdt van Godes Woordt, Al u leden // Wilt bekleden, Deckt u Hooft met goedt beleyt, Set op den Helm der Saligheyt.

11. Omgort u met de Waerheyt stout, Op 't Schildt des Geloofs vertrout, 's Vyants schichten, Moeten swichten, Op dees' Schildt wel toe-gerust Werden sy geheel uyt-geblust.

12. Geschoeyt vast aen de Voeten meed' Met den Euangelijs Vreed',

Gaet in vreden // Veerdigh treden, Als een Heldt ten strijdt bereydt, Diens Borst bedeckt Rechtvaerdigheydt.

13. Strijdtbare Heldt, betrouwt alleen Vast op Christum den Hoeck-steen, Die in lijden // U helpt strijden:

Vreest niet u Vyandts gewelt,

Want door sijn kracht behoudt ghy 't velt.

14. Als ghy u strijdt hebt uyt-gestaen, Soo sult ghy de Kroon ontfaen, Door u daden // Uyt ghenaden, Ende leven eeuwighlijck Hier na in Godes Hemelrijck.

15. Helpt ons hier toe, ô Heere goedt, Geeft ons den wil, kracht en moedt Om te strijden // En te lijden, U te volgen onderdaen,

Soo als ghy ons zijt voor-gegaen.

(50)

Gheestelijck-Vryagie, Tusschen Christum en sijn Bruydt.

Stem: O ! weeligh Amsterdam.

Christus den vryenden Bruydegom.

1. TReet voort, o ! teere Spruyt, Mijn Suster, lieve Bruyt, Sions Dochter schoon, Komt, uytverkooren Maeght, Die my alleen behaeght: Hier is 's Levens-Kroon.

2. Ick heb u langh bemint Meer als een Moe'r haer Kint:

O ! mijn gunst noyt breeckt. Waerom dus langh getoeft ? U Minnaer ghy bedroeft Die u vriend'lijck smeeckt.

3. Mijn Schoone, hoe dus traegh ? Ick roep, en vry u staegh Door mijn Geest en Woordt. Komt Lief, 't is meer dan tijdt:

Verhardt u herte niet: Komt doch heden voort.

4. Smijt wech in snood' gewaet Dat u seer leelijck staet, Vuyl en seer gescheurt, Mijn Bruylofs-kleedt aentreckt, U schaemt daer me'e bedeckt: Dus niet langer treurt.

5. Nu Lief, pronckt met mijn deucht: Ick ben (weest nu verheucht) U Gerechtigheyt: U schuldt heb ick voldaen,

En 's Levens rechte baen Voor u al bereydt.

6. Hierom, weest niet vervaert, Ghy zijt my lief en waert Als mijn vleesch en been: Een Trou-ringh van mijn hant Heeft t'samen vast verpandt 't Hooft met al sijn le'en.

7. Komt, Schoone, uyt den slijck, Nu in mijn Vaders Rijck Sal ick u ontfaen, En u vercieren schoon

Met 's Levens-gulden-kroon, Doen een wit Kleedt aen.

(51)

8. Daer sult ghy, Bruyt Sion, Blincken gelijck de Son Heel bevrijdt van pijn. Een vreucht van eeuwigheydt Heb ick voor u bereydt, O ghy Liefste mijn.

Den herbooren Bruydt Christi.

Stem als vooren.

1. ICk koom, mijn Godt ! mijn Heer ! Ick voel ghy treckt my seer Door u Woordt en Geest, Mijn oude quade aert

Is door u we'er-gebaert: Ick ben onbevreest.

2. Ick was in anghst en noodt, In lijden over-groot Gekomen, o Heer ! In Sathans bangh gewelt Was ick al vast ghestelt Heel gesoncken ne'er.

3. Ghy, Heer, hebt my gesocht En oock seer dier gekocht Met u heyligh bloedt: Door u Gerechtigheyt

Geniet ick saligheyt: Hier door krijgh ick moedt.

4. Met Mellick, Oly, Wijn, Laeft ghy de Ziele mijn, Ick en voel geen wee. Mijn sonden roodt als bloedt Maeckt ghy, o ! Godt seer goedt, Witter als de snee.

5. Hier door en vrees' ick niet, Nu ghy my bystandt biedt, Prickel, Doodt noch Hel. Geen druck, pijn nochte leydt Mijn liefde niet en scheydt Van Emmanuel.

6. Ghy hebt mijn schuldt voldaen, En my gegheven aen 't Kleedt van uwen deucht, Dit maeckt my nu bequaem, U Vader aengenaem, Eeuwighlijck verheucht.

7. Dus roepen wy te ga'er Nu, Abba lieve Va'er, Met een vry gemoedt: U zy lof, prijs en eer,

Mijn Bruydegom, mijn Heer, En mijn God seer goedt.

(52)

Troost eens Geloovighen in sijn gheestelijcke verlatinghe.

Stem, Psalm 79. De Heyd'nen zijn in u Erfdeel &c. Ofte. Antwerpen rijck ghy Keyserlijcke Stede.

1. GHy Christen hert, Die dickwils schijnt verlaten En droef benert, Somtijts geen troost kondt vaten:

't En is niet nieus, dat ghy voelt over-komen, 't Is meer geschiedt aen veel ontelb're Vromen.

Ghedenckt Gods lieve Job Heeft oock ghesmaeckt dit sop:

Psal. 22. 2. Oock de Manna Gods herte Den Konincklijck Propheet

Droegh me'e dit bitt're leet Beanghst, beswaert vol smerte.

2. Gods eenigen Soon, den Soon sijns welbehaghen, Die moest dit pack op 't alderswaerste draghen.

Ghedenckt dat hy riep anghstigh boven maten

Matth. 26. 46. Mijn Godt ! mijn Godt ! hebt ghy my nu verlaten ? Soo ghy u, Menschen-kindt,

Somtijdts verlaten vindt, En gaet bedroeft dus quijnen, Neemt moed' in u verdriet, Godt en verlaet u niet,

Hoe wel 't u soo komt schijnen.

3. Siet, wat ons Godt door den Propheet laet weten,

Jesa. 49. 15.Hoe kan een Moe'r haers Suygelinghs vergheten ? En schoon sy 't deed', Ick sal u niet begheven,

Want in mijn handt staet vast u naem gheschreven.

Ghedenckt dat u verdriet Tot uwer nut geschiet,