1 Wel op, mijn ghemoedt, Wilt nu speen-leren, 2 Wat u sonde doet, Aen den Heer der Heeren, 3 Och ! den grootsten Heldt, Uyt Juda ghesproten, 4 Heeft hy met gewelt, in 't Hof ne'er gestooten, 5 Daer leyt hy beswaert, Wroet vast in de Aerdt: 6 En sweet anghstigh bloe- digh sweet,
7 Hy roept als vervaert, Luyd' ten Hemel-waert: 8 Klaeght el- lendigh daer sijn leet,
9 Och ! mijn vuyle sonden, Zyn soo swaer bevonden, 10 Dat den Heldt daer onder leyt.
11 Is daer als gebonden, Gesleept langhs de gronden, 12 Och ! 't is d'Heer der Heerlijcheyt.
2. Jesu lieve Heer, Och moet ghy dus klagen ? Leggen dus ter ne'er, Om mijn last te dragen ? Ick heb 't quaedt gedaen, Ghy ontfanght de slagen, Ick heb u verra'en, Toe-gebracht u plagen.
Stort u klachten uyt, Schreyt met naer geluyt, Mijn Ziel, 't is u eygen schult:
Door u snoode sond', Hebt ghy dus gewondt En met anghst en pijn vervult.
Och ! ghy Heer der Heeren, Most ghy u dus verneeren, Dat, och ! dat ! om mijn hooghmoet ?
Ick en wou u niet eeren, Noch uwe Wetten leeren, Daer ghy dus mijn straf voor boet.
3. OCh ! hoe komt dit by ? Ick had' u verlaten ? Ja 'k was u party. Ghy komt my te baten. Wat was 't, lieve Heer, Dat u gingh beweghen Dat ghy aldus seer, Tot my waer 't geneghen ? Och ! 't was u genaedt, Dat ghy al dit quaedt Van u Vyandt hebt gewent.
Heere, u weldaet, Wijsheyt boven maet, Maeckt ghy ons hier in bekent.
Wel op, nu al mijn sinnen, Ey ! wilt nu meer beginnen, Dat ghy d'Oude mensche doodt.
Het zyn u liefste sonden, Die uwen Heylandt wonden, Brengen in den hooghsten noodt.
4. Sonde wreed' Tyran, V kracht werdt ghebroken: 'k Segh u Oorlogh an, Met u lieff'lijck stoken: Ghy en stilt niet meer, Mijnen Godt doen lijden: Ghy sult selven ne'er, Heel ter aerden glijden: 'k Laet u niet met vre'en: 'k Wil u heel vertre'en, Selfs u aen het Kruyce slaen,
Voor al 't droef gheween, Dat ghy Sond' alleen, Mijnen Heylandt hebt ghedaen.
Hy sal triumpheeren, En ghy sterven leeren, Lijden soo den grootsten pijn:
Ja de Heer der Heeren, Sal my voort regeeren Dat ick sal u Meester zijn.
* * *
5. GHy en sult niet meer, Maer Godt in my leven: Ghy moet heel ter neer, Christus zyn verheven. Och ! dat ick dus langh U heb gunst gedraghen. Ick ben voor u angh, 'k Sie u droeve slaghen. Siet ! den grootsten Helt Lijdt van nieuws ghewelt: Och ! een booswicht hem verraet,
Daer werdt hy beknelt, Voor 't Gerecht ghestelt, Valsch getuyghenis opstaet,
Tegens hem onschuldigh, Als een Lam geduldigh, Lijdt hy slaghen, werdt bespot,
Seer bespuwt; ghebonden, Heen en we'er gesonden, Toe-gemaeckt ghelijck een Sot.
6. Och ! ick sie hem stijf Geesselen vol wonden. Och ! dat heyligh lijf, Sonder schuldt bevonden, Staet daer heel bebloet. Och ! noch meer gehoonet, Van Crijghsliens verwoet, Schempelijck gekroonet. Och ! een Doornen-kroon, Draeght nu die Persoon Daer het al voor buyghen moet.
Siet ! dus komt ten toon, Gods beminde Soon, Voor sijn Vyandt seer verwoet,
Die vol bitterheden, Zijn noch niet te vreden Voor sy hem aen 't Kruyce slaen.
Aen 't Kruys meer gheleden, Daer zyn schempse reden Tot meer spijt oock aengedaen.
7. Most ghy heyligst lijf, Mijn schult dus dier boeten ? Wreedt gespijckert stijf, Soo mijn pijn versoeten ? Op-gerecht vol schant, Tusschen Moordenaren, Als of ghy een Quant, Als dien Fielten waren ? Hanghen daer onwaerd', Tusschen Hemel, Aerdt, Daer ghy beyde Heer van zijt ?
Den dorst u beswaert. Eeck en Gal ghepaert Geeft men u tot meerder spijt.
O ! Gods Sone machtigh, Roept ghy droef so klachtigh, Anghstigh uyt: Mijn Godt ! mijn Godt !
Hebt ghy my verlaten ? Och ! hoe uyttermaten
Swaer valt u dit bitter lodt.
8. 'k SIe 't met droef geween, ('t Hert schijnt my te breken,) 't Quaedt der sond' alleen, Wil Godt na recht wreken. 't Recht moet zyn vervult, Hy wil 't niet af-schaffen: Dus gingh hy ons' schult, Aen sijn Sone straffen. Godts Soon met gheween, Trad' dien Pers alleen, Ja heeft al ons schuldt voldaen,
Door sijn wreeden doodt, Ben ick heel den noodt Van de Helsche pijn ontgaen.
Nu, ick ben ontbonden, Van den straf der sonden: Ruymt dan sondens heerschappy.
Ick wilt u we'er segghen, Ghy moet onderlegghen Door Gods Geest vertre'en van my.
9. Christus uyt den noodt, Sal in vreuchden leven, d'Oude Mensch moet doodt, In 't graf zyn ghedreven. O Heer ! woont in my, Wilt staegh in my blijven, Om mijn snoo Party, Van my te verdrijven. Ruymt, o ! vleesschen-lust, Ghy werdt uyt-geblust, Wegh, met al u soet fenijn,
Werelts soet bedroch, Gae voort, toefje noch ? Toonje noch u schoonen schijn ?
Ghy sult my niet trecken, 'k Sie en weet u vlecken: Lock-aes van den Sathan, vliet:
'k Wil niet meer u hooren. 'k Heb u lust versworen: Die u dient komt in 't verdriet.
10. Ick wil als een Heldt, Met mijn God nu strijden, Sondens groot ghewelt, Als de Pest vermijden. Ghy, mijn goede Godt, Die my hebt verkooren, Mijn rust, vreucht en lodt, Laet my niet verlooren. Als ick u gheniet, O ! dan vrees' ick niet,
Werelt, Vleesch, noch Doodt noch Hel, Door u groot ghewelt, Sal ick houden 't velt, O ! mijn Vrient Emmanuel.
seer lieve Panden, Gheeft ghy my in handen: O ! daer op betrou ick vast.
Laet die tot verstercken Mijn Gheloof bewercken, Dat haer vrucht te beter wast.
Beweegh-redenen tot ware Gerechtigheyt, ende Heyligheyt des levens.
Uyt d'Enge-Poort R. P. over Matth. 5. 20.
Stem: Psal. 79. De Heyd'nen Zyn in u Erfdeel &c. Ofte, Antwerpen rijck,
ghy Keyserlijcke Stede.
1. RUymt uyt mijn hert, ghy aerdsch' bekommeringhen, Ick voel mijn Geest tot hooger saken dringen.
Des Heeren Woordt speelt staegh in mijn gedachten, Een saeck daer ick wel neerstigh op moet achten: Matt. 5. 20. Want hy heeft klaer gheseyt,
Soo u Gerechtigheyt Niet is van meerder waerden Als van de Pharizeen, Soo naeckt u groot gheween, Sult noyt mijn Rijck aenvaerden.
2. Ghedenckt, mijn Ziel, met Kinderlijcke vreesen, Daer moet by u Gerechtigheyt steeds wesen. Dit eyscht den Heer, en die oock overvloedigh, Veel meer als van de Pharizeen hooghmoedigh. Die was maer Burgerlijck,
Geveynst, en uytterlijck, Na menschelijcke Wetten; Een halve, niet geheel, Want sy op 't minste deel Meer als op 't meeste letten.
3. Haer engen keel moet een Vlieghjen uyt-weeren, Maer een Kameel die mach daer door passeeren: Sy willen niet in 't Heydens Richt-huys treden, Maer moorden wel Gods Soon, den Vorst des Vreden. Och ! haer gherechtigheyt,
Me'er in haer woorden leyt, Als wel in vrome daden: Sy voeren groot ghebiedt, En doen selfs 't minste niet, Maer and're swaer beladen.
4. Na hooghen eer, en menschen gunst sy trachten, En dat men haer voor Heylighen sal achten. In 't openbaer doen sy seer langh' Gebeden, En munten uyt in staet'ge langhe Kleeden. Gaven sy d'Armen yet,
't En bleef verholen niet, Men blies dat door Trompetten. Sy maeckten tot dien endt Haer vasten me'e bekent, Door 't aengesichts versetten.
5. In 't kort, al 't doen dat dese lieden deden Was in der daedt valsch ongerechtigheden, Want na Godts eer in 't minste sy niet trachten: Maer wilden dat men haer hoogh souden achten. Och ! 't was een yd'len waen,
't Mocht voor Godt niet bestaen. Mijn Ziel, let wel op desen, Dat u Gerechtigheyt Mach voor Godts Majesteyt, Van meerder waerden wesen.
6. Mijn Ziel, dit dient ten hooghsten waer-genomen, Of ghy sult noyt in 't Rijck der Hem'len komen. Tracht t'allen tijdt met tranen en Gebeden Na Heyligheyt en Godts Gerechtigheden. Heb. 12. 14. Dit is een klaer bescheydt, Dat sonder Heyligheydt
Niemandt Godt sal aenschouwen. Hier baet gheen schoonen schijn, Die ongerechtigh zijn
1. Cor. 6. 9. Sal Godt sijn Rijck onthouwen. 7. Gherechtigheyt is kost'lijck in Gods ooghen, Het is sijn wil dat wy daer steeds na poghen: Want wy daer door hem eenighsins ghelijcken, En laten daer ons' eerste beeldt in blijcken: Sy toont oock d'outste eer,
Ons van des Hemels Heer Mild'-dadelijck gegheven. s'Is dienstigh in 't Ghebedt,
1. Tim. 2. vs. 8. Om heyligh, onbesmet, De handen op te heven.
8. Sy doet in u de We'er-gheboorte blijcken, Om heylighlijck Godts Kind'ren te ghelijcken. (O ! schoon cieraet, o ! pronck, ter eer des Heeren, O ! sinlijckheyt, om sondens vuyl te weeren. Daer uyt u vreuchde schept,
Dat ghy gemeenschap hebt, Met Christo onsen Heere, En blinckt dan als een Licht, Dat steeds u Naesten sticht Om Godts Rijck te vermeeren.
9. Op dat als dan der Tegen-sprekers tonghen Werden ghesnoert, of binnen 's mondts gedwonghen, Laet u Geloof door heyl'ghe daden blijcken,
Laet Dit, of Dat, u Vroomheyt noyt beswijcken. Toont tot u Nijders spijt,
Dat ghy gheroepen zijt, Uyt sondes doodt ten leven, Maeckt u verkiesingh vast, En dat u deucht aenwast, Staegh om Godt lof te gheven.
10. Al zyn wy Rijck, Edel, of hoogh van staten, Wijs, Hoogh-geleert: Wat kan dit alles baten ?
't Is al vergeefs, soo wy niet onsen leden Met aller vlijt tot Heyligheyt besteeden. Tot dese Heyligheyt
Werden wy aengheleyt Vermidts wy zyn herbooren,
Eph. 1. 4. En voor des Werelts grondt In 't salighe Verbondt
In Christo uytverkooren.
11. Gaef-rijcke Godt ! o Vader van der Lichten, Och ! laet u Geest steeds leeren my mijn plichten. Och ! Jesu Heer, mijn naecktheyt wilt bekleeden Met 't suyver Kleedt van u Gerechtigheden. Dit is mijn hooghste goedt,
Den rust van mijn gemoedt, 't Belet mijn anghstigh wroeghen, Och ! geeft my dit, o Heer, Of ick kan nimmermeer Ten vollen my vernoeghen.