ULTUUR OLITIEK

OLITIEK

EN

ULTUUR

lndonesia strijdt voor vrijheid

Vrede en nationale zelfstandigheid

Over het eigen karakter van de kunst

Bste

Jaargang

No. 8

Kanttekeningen bij de Resolutie van

het Dagelijks Bestuur, Harry Verhey 33 7

lndonesia strijdt voor zijn vrijheid, :ar Geugjes . . . 345

Executie, Theun de Vries . . . 352

Bedrijlsrec:htspraak, Frits Reuter . . 353

Souverelnlteit der natles garantie vrede, I. Ehrenburg . . . 357

Augustus 1953 Vragen over het werk van Stalln

"De economische vraagstukken van het socialisme in de Sowjet-Unie",

F. Baruch . . . 362

Arbeidersklasse, leidende kracht!

A. Blokzijl . . . 368

Over het eigen karakter

van de kunst, 1. Astachow . 375

Boekbespreking . . . . 382

-NEW

__

TIMES

Tijdschriften, die Uw Inzicht verdiepent

is gewiJd aan de buitenlanose politiek van de

Sowjet-Unie en andere landen.

Hel bevat bijdragen van vooraanstaande Sowjet-geleerden.

schrijvers, Journalisten en andere

vertegenwoordigers van het openbare leven. Verkrijgbaar in Frans. Duits Engels, en Russisch Losse nummers F 0.25, per 3 ~nd. F. 2.50 verschJint 1edere 14 dagen in de Engelse taal.

Hel geeft een overz1cht van de gebeurtenissen m de wereld en houd! ZICh 1n het biJzonder beZig met de verhouding van de Sowjet-Ume tot Amerika,

Engeland en andere landen. Het bevat toonaangevend!

artikelen op gebled van economie, kunst

en wetenschap. Geïllustreerd.

Hoofdredacteur Prol E Kosmmsky.

Losse nummers F. 0.25, per jaar r. 5.•

Boekhandel

PegaSUS

'Leidsestraal 25. Amsterdam G1ro 173127

POLITIEK EN CULTUUR verschijnt maandelijks bij Uit-geverij Pegasus, Leidsestraat 25, Amsterdam-C., (Tel. 30822, girorekening 173127). De abonnementsprijs per jaar is

f

3.50, per halfjaar

f

1.75. Losse nummers: 30 cent.

Correspondentie over betaling en de verkoop dient naar de

admini~_tratie p.a. Pegasus gezonden te worden. Alle correspon-dentie over de inhoud naar het redactie-adres: Secretariaat voor

8&te JAARGANG (Nieuwe reeks) No. 8 AUGUSTUS l953

Politie/a

en Cultuur

Maandblad gewijd aan de theorie en practijk van het marxisme-leninisme onder leiding van het Partijbestuur der C.P.N.

Kanttekeningen bij de Resolutie

van het Dagelijks Bestuur

A

LS men de positie van de Partij in de huidige omstandighe-den wil bepalen, dan moet men daarbij niet alleen uitgaan van de binnenlandse, maar ook van de buitenlandse politieke omstandigheden.

Wat zijn die buitenlandse politieke omstandigheden? Dat is de grote strijd in de wereld tussen het democratische anti-im-perialistische kamp, onder leiding van de Sowjet-Unie, en het imperialistische anti-democratische kamp, onder leiding van Amerika.

Deze analyse werd reeds op de Conferentie van Warschau in 1947, bij de samenkomst van de negen communistische par-tijen, gegeven en ze is in principe nog volledig juist. Maar sinds die tijd is de situatie aanzienlijk ten gunste van het kamp van de vrede gewijzigd, waarvan de .gebeurtenissen in de afgelopen maanden de .sprekende uitdrukking vormen. De tegenstellingen tussen de imperialisten onderling nemen voortdurend toe, het-geen o.a. bleek uit de rede van Churchill, die zich uitsprak voor onderhandelingen op het hoogste niveau met de Sowjet-Unie, in tegenstelling tot Amerika, dat het gesprek niet wilde. Het blijkt verder uit de tegenstellingen tussen Duitsland en Frankrijk, die enige weken geleden zelfs op scherpe wijze in de Bondsdag tot uitdrukking kwamen, waar in eerste lezing een wetsontwerp tot herstelbetalingen aan Frankrijk voor schade uit de tweede we-reldoorlog werd afgestemd, terwijl ook de kwestie van het Saar-gebied een grote rol speelt.

De overwinningen bij de verkiezingen in Frankrijk en Italië van de communisten en de Nenni-socialisten laten weer op an-dere wijze de moeilijkheden van het imperialistische kamp zien, waarbij zowel Frankrijk als Italië moeilijk te regeren landen voor de reactie zijn geworden, en b.v. het aannemen van het E.D.G.-verdrag in die landen, geheel op losse schroeven wordt gezet.

I I I I

De te.genstellmgen in het imperialistische kamp komen

voort

uit het kapitalistische karakter V1an de betreffende staten. De ka-pitalisten Vlan die landen zijn, op straffe van ondergang, gedwon-gen zich te verzetten tegedwon-gen de economische druk en uitbuitmg van het Amerikaanse kapitaal. Deze tegenstellingen komen wet-matig uit het kapitalistische stelsel voort. Het was kameraad Sta-lin, die ons dat op buitengewone wijze duidelijk maakte en die de huidige situatie haarscherp ontleedde, een ontleding die in de laatste maanden op schitterende wijze werd bevestigd.

Tegenover de verzwakking van het imperialistische kamp staat een voortdurende versterking van het democratische vre-deskamp.

In de afgelopen maanden hebben de vredeskrachten in de wereld, onder leiding en voorgegaan door de Sowjet-Unie, prachtige initiatieven genomen, die de mogelijkheid van een be-eindiging van de koude oorlog een heel stuk dichterbij hebben gebracht; ze hebben nieuwe hoop in de harten van tientallen millioenen gewekt.

De versterking van het vredêskamp komt ook tot uitdrukking in de geweldige economische successen, die het in de afgelopen tijd opnieuw behaald heeft, en in de succesrijke strijd tegen de agenten en spionnen van het oorlogskamp, waarvan de uitscha-keling een grote versterking betekent.

Het vraagstuk van de gevangenen in Korea, de kwestie van de eenheid van Duitsland, waarvoor een reeks van maatregelen in de D.D.R. werden genomen, het positieve antwoord in de Prawda op de reden van Eisenhower, en nog veel meer van deze vredesinitiatieven, zijn over de gehele wereld met grote belangstelling ontvangen.

De oorlogskrachten werden tegen de muur gedrukt en hun autoriteit onder massa's werd minder, de volken verlangen ook van hun regeerders een positieve houding t.a.v. van de politiek der Sowjet-Unie. Daarom hadden de imperialisten een nieuwe verscherping van de politieke situatie nodig, om hun oorlogs-voorbereiding aanvaardbaar te maken. Daarom organiseerden zij de "tegenwerking" van Syngman Rhee en de provocaties van Berlijn.

Waarom zijn deze opmerkingen over de internationale poli-tiek nodig, bij het bespreken van onze eigen positie en eigen krachten?

Dit is daarom nodig, omdat deze internationale omstandig-heden een rol spelen in de binnenlandse politiek.

Deze druk op de Partij en haar aanhang is de minder prettige kant van de internationale ontwikkeling, maar de prettige, het hoopgevende, het grote perspectief, dat is de steeds groeien-de kracht van het Vregroeien-deskamp, dat is groeien-de voortdurengroeien-de voor-uitgang van de democratische krachten in de gehele wereld, dat is de steeds verdere verzwakking van het imperialistische kamp. Dat moeten wij steeds in het oog houden, juist om moed te houden, om niet alleen de moeilijkheden te zien en te voelen maar ook de mogelijkheden en de kracht van onze strijd met zijn zeker succes.

Eenheid het hoogste gebod

Het uitgangspunt van onze dagelijkse strijd is de eenheid van actie tussen N.V.V.'ers en E.V.C.'ers, tussen communisten en socialisten. Maar bij het qoorvoeren van die strijd om de eenheid en het winnen van andersdenkenden vertoont ons werk grote zwakten.

Tijdens de verkiezingen zijn er in vele plaatsen bloklijsten gevormd, waarop communisten en partijlozen stonden.

Deze bloklijsten kunnen uitstekende vormen zijn die toege-past kunnen worden bij het overtuigen van en het samengaan met andersdenkenden, maar een schematisch uitvoeren van deze lijn doet de uitwerking in zijn tegendeel omslaan.

Een aantal lijsten, vooral plattelandslijsten, zijn goede blok-lijsten geweest. In deze kleine gemeenten kennen de mensen de candidaten, de partijlozen candidaten waren als partijloos be- · kend en door tal van verdiensten die zij op maatschappelijk gebied hebben waren zij voor de kiezers zeer aanvaardbare candidaten.

In de .grotere steden waar soms onbekende candidaten, die niets vertegenwoordigen op d~ 1bloklijsJten werden geplaa.tst, \vvas deze combinatie van communisten en partijlozen geen sprekende combinatie en werd het in vele gevallen een kunstmatige eenheid, die dan door de kiezers niet ernstig werd genomen en die ook niet het enthousiasme van de partij kon opwekken om voor deze lijsten op stap te gaan. Wij moeten uit deze conclusies leren daf'\vij de bloklijsten .veel ernstiger moeten nemen en deze niet op een kunstmatige manier tot stand moeten brengen, omdat het anders meer kwaad dan goed doet. Deze zwakke bloklijsten vormen ei:genlijk een schadelijk elemènt in de strijd voor de eenheid, omdat ze onze partijgenoten en sympathise-renden niet opvoeden en overtuigen van de betekenis en nood-zaak vàn de eenheid, maar hen integendeel er tegen innemen.

Zo is het ook met het publiek, dat ook niet serieus op een kunstmatige bloklijst reageert en het ziet als een verkiezings-truc, inplaats van een bijdrage tot de versterking van de strijd van de N eder1andse werkers. Het is de uitdrukking van de ver-keerde opvatting dat we een bloklijst of eenheidscomité tot stand zouden hebben gebracht als er maar een middenstander,

intel-I intel-I intel-I intel-I

lectueel of een partij<loze arbeider, zonder meer, opstaan. Maar om de werkelijke eenheid tot stand te brengen is :het nodig de socialistische arbeiders te winnen. Wij moeten uitgaan van het feit dat eenheid van de arbeidersklasse de sleutel vormt tot de eenheid me,t andere krachten uit ons volk. Naarmate de strijd voor deze eenheid grotere en sterkere vormen aanneemt zal de mogelijkheid van samen gaan met andere krachten groeien. De weg naar het nationaal eenheidsfront gaat via de weg van de eenheid met de soeialistische arbeiders.

Deze ervaringen, bij de verkiezingen opgedaan, komen ons ook te pas bij de strijd mndom de wethouderszetels. In deze strijd voor een zo goed mo,gelijke democratische samenstelling van het college van B. en W. zijn ook tendenzen waar te nemen van ver-keerde opvattingen.

B.v. een opvatting, dat we zonder voorbehoud op de P.v.d.A.-candidaat moeten stemmen. Maar als wij de P.v.d.A. onvoor-waardelijk steunen, betekent dit, dat de grenzen; tussen de P.v.d.A. en ons voor het oog van de massa worden uitgewist, dat er geen onderscheid bestaat tussen hen en ons.

Wij moeten een minimum-program opstellen, waarin ook eisen uit het verkiezingspl'ogram van de P.v.d.A. kunnen staan, en op basis van deze minimum-eisen kunnen we dan hun candidaten steunen bij de wethoudersverkiezing. En daarbij mogen we niet vergeten dat deze zaken zich niet binnenskamers mogen afspe-len, maar dat wij in het openbaar verantwoording van ons doen en laten aan onze kiezers en eveneens aan de andere delen van de arbeidersklasse verschuldigd zijn. Wij moeten dan ook rond-om de strijd voor een democratisch college de eenheid van optre-den van de P.v.d.A.-kiezers en onze kiezers tot stand zien te bren-gen en deze actie ook weer een bijdrage doen zijn in de strijd voor het tot stand brengen van de eenheid.

De eenheid is niet het gesprek tussen de afdelingsleiders of fracties maar de eenheid is het gemeenschappelijk optreden voor een democratisch college, ihet optreden voor de belangen en rech-ten van de arbeiders, de eenheid is dus de actie.

Methode van leiding geven

Er zijn in ons land slechte toestanden. Er is het grote tekort aan woningen, er is de dreigende huurverhoging, het duurder worden van de kolen, met het gevolg dat ook andere artikelen duurder zullen worden. De cijfers van het C.B.S. tonen reeds het duurder worden van het leven aan, en er dreigt thans opnieuw een toename van de werkloosheid.

Wij moeten dit weten en er rekening mee houden, wij moeten het de arbeiders zeggen en wij moeten er de conclusie uittrek-ken, dat het nodig is dat de Partij zich opmaakt strijdbereidheid te kweken onder de arbeidersklasse.

Hier en daar is er al activiteit onder de arbeidersklasse, zo~

winstaandeel, terwijl het bij de N.D.S.M. te Amstendam, precies hetzelfde ligt, en op be1de bedrijven duurt de strijd over deze uitbetaling voort. De strijd bij de V erblifa te Kromme-nie, waar de arbeiders strijd voeren tegen de werkclassificatie~

hetgeen geleid heeft tot de erkenning dat er twinttgduizend gul-den te weinig loon is uitbetaald, en waar de arbeiders nu uitbe-taling van deze gelden eisen en waar ook de E.V.C.-lij.st bij de kernverkiezingen goede resultaten behaalde. De acties van het Haagse trampersoneel, dte zeer eensgezind worden ge-voerd voor hogere lonen, de acüe van het Amsterdamse trampersoneel, dat strijdt voor een betere verlof- en vacantie-regeling, de strijd in de Amsterdamse haven.

Deze, zich thans ontwikkelende strijd stelt echter eisen aan onze Partij. Juist in de strijd moet onze Partij haar kwaliteit bewijzen. Daarom is het nodig dat in de diverse districts- en afdelingsleidingen deze en andere plaatsvindende acties worden besproken, dat het niet mag worden overgelaten aan één man of, nog erger, dat de Partij zich er niet om bekom-mert.

In onze resolutie staat, dat de Partij op de bedrijven en in de acties haar eigen gezicht moet laten zien. Een aantal partijgeno-ten legt dit zo uit, alsof het betekent dat er geen andere gezich-ten meer aan te pas mogen komen, d.w.z. dat men de arbeiders strakke organisatievormen wil opdringen die hieruit bestaan, dat deze arbeiders alleen zouden mogen strijden in door ons gevorm-de eenheidscomité's en, in feite, met uitschakeling van gevorm-de door de arbeiders gekozen en aanvaarde oDganisatievormen.

Dergelijke opvattingen zijn echter fout en schadelijk voor de ontwikkeling en ontplooiïng van de strijd.

Het eigen gezicht van de Partij moet naar voren komen in de stellingname van de Partij in vergaderingen met de arbeiders, of in de manifesten -die wij over de strijd verspreiden, waarin ons standpunt is weergegeven, of met de Waarheid, waar-in over de belangen van de arbeiders wordt geschreven.

Hetzelfde kan en moet de E.V.C. op haar wijze doen. De ar-beiders leren dan ook het standpunt kennen van de Partij of de EVC en zien niet alleen, dat de Partij en de EVC hun bondgeno-ten zijn in de strijd, maar tevens dat hun inzichbondgeno-ten een belang-rijke hulp kunnen betekenen bij de strijd voor de arbeidersbe-langen. Slechts op die wijze, langs de weg van de ondervinding en de overtuiging, zullen zij onze leiding aanvaarden. Maar dán betekent het ook dat zij ons zullen volgen zonder zich door laster en verdachtmaking van de zijde der reactie in de war te laten brengen. Langs die weg winnen we ihet vertrouwen en laten wij hun zien, dat hun eigen leiders hen bedriegen.

Voor het werk op het gebied van de vakbeweging is het daar-bij tevens nodig, de N.V.V.-ers er voortdurend op te wijzen dat de strijd van de communisten en E.V.C.-ers er niet op is gericht, hun organisatie kapot te maiken, maar dat wij het perspectief

I I I I

stellen van de vakhonds-eenheid op basis van dé vakhondsdemo-cratie en de klassenstrijd.

Dat betekent - en zo moet het ook gepropageerd worden -een versterking van de organisaties van de arbeidersbeweging met duizenden strijdbare arbeiders.

Deze stellingname zal een grote mobiliserende uitwerking heb-ben, want het laat de N.V.V.-ers duidelijk zien, dat wij het niet op de vernietiging van hun onganisatie voorzien hebben maar op haar versterking. Thans wordt dit argument te weinig gebruikt, met het gevolg dat de agitatie van de zijde van de E.V.C. ten opzichte van het N.V.V. een te negatieve inslag heeft.

De Pal'tij moet naast het aan de orde stellen van de directe vraagstukken van het loon, de werktijd, onrechtvaardige boeten en dergelijke, ook de algemene politieke vraagstukken stellen. Zo moet b.v. het vraagstuk van de E.D.G. verbonden worden met de strijd voor de directe dagelijkse belangen. De arbeiders moet aangetoond worden, dat de verslechteringen die de rege-ring en de kapitalisten pogen door te voeren, of de huidige te la-ge lonen, verband houden met de politiek van oorlogsvoorberei-ding, die door de regering, onder druk van Amerika, wordt ge-voerd. Op deze wijze wordt langs de weg van de directe belangen de betekenis van de E.D.G. of andere grote politieke vraagstuk-ken duidelijk gemaakt en wordt bewustzijn gekweekt voor de strijd ertegen.

Het partijleven versterken

Een der belangrijkste voorwaaDden om :het partijwerk snel en doeltreffend te kunnen verbeteren ligt in het ontwikkelen van het partijleven. Het partijleven, dat is het actief en bewust mee-beslissen over de gang van zaken in de Partij en het op grote schaal deelnemen van de partijleden aan het uitvoerende we!'k. Hoe staat het daarmee? In de discussies, die gevoerd zijn rond-om de verkiezingsuitslag, is gebleken dat er op dit gebied grote tekorten zijn. Zo wo11dt er door een aantal leden critiek op uit-geoefend, dat de candidaatstelling in hun afdeling niet op demo-cratische wijze tot stand is gekomen. Dat heeft natuurlijk de verkiezingsactiviteit in zo'n afdeling sterk geremd. Maar de partijdemocratie wordt niet alleen bij candidaatstellingen over-treden, maar ook bij de andere zaken, die in de Partij aan de orde zijn.

Een belangrijke rol speelt daarbij de opvatting over de leden-vergadering. De ledenvel'gaderingen worden in de Partij slecht en onregelmatig gehouden en over de functie van de ledenver-gadering bestaan nog vele onjuiste opvattingen.

de juistheid of onjuistheid van de politieke lijn en de strijd van de Partij. Op de ledenvergadering moet worden gesproken over de belangen van de arbeidersklasse, wat en welke de vraagstuk-ken zijn waaraan in het algemeen of in de afdeling aandacht moet worden geschonken. Op de ledenvergaderingen moeten de partijleden bewust worden gemaakt van de belangen van de ar-beidersklasse en de Partij, moeten zij ideologisch worden ver-sterkt, moeten zij zich politiek ontwikkelen en moeten zij wen-nen aan de discipline en het gev:oel voor organisatie.

Daarom moeten we aan de ledenvergadering de grootst mo-gelijke aandacht besteden. Zij moeten van werkverdelingsverga-deringen worden tot vergawerkverdelingsverga-deringen, waar de partijgenoten wor-den geïnformeerd, en omgekeerd waar de Partij door de lewor-den wordt geïnformee11d over hun oordeel en over wat naar hun me-ning onder de mensen leeft. De leden moeten door middel van de ledenve11gaderingen betrokken worden in de beslissingen en be-sluiten over de FartijpoUtiek. Dat zal de collectiviteit in de Partij en het bezoek aan de vergadering bevnrderen. Dan zal het be-wustzijn van onze leden toenemen, hetgeen de beslissende voor-waarde is voor verhoging van de activiteit. Het werk moet dan uitgezet worden in de instructie van man tot man, in het directe contact dus, en op basis van de besluiten die op de ledenverga-deringen zijn genomen. Een belangrijke bijdrage tot verhoging van de kwaliteit van de Ledenvergadering kan geleverd worden door de leidinggevende kameraden uit de Partij. Zij zullen door hun deelname aan de vengadering het peil van de vengadering en de infonmatie van de leden sterk . .k;unnen verhogen.

Buurtkranten sterke band met massa.

Als onze ledenvergaderingen zäch op bovengenoemde wijze ontwikkelen zijn de afdelingsbesturen in staat om op krachtige wijze leiding te .geven aan de strijd van de bevolking en de arbeiderskLasse in hun buurt. Een van de belangrijkste acties waar wij voor staan, is het vmagstuk van de huurverho-ging en de volledige compensatie daarvoor. Het Dagelijks Be-stuur heeft daarover een oproep uitgegeven en daarbij op een belangrijk or;ganisatorisch hulpmiddel gewezen. Dat middel is het organiseren van een buurtkrant Deze buurtkranten kunnen en moeten de buurtbewoners voorlichten over de belangrijkste vraagstukken, ze moeten daarbij organiserend optreden door de buurtbewoners niet alleen op te roepen tot de strijd, maar ook door de mogelijkheden, de middelen en methoden aan te geven, waarop en waarmee die strijd kan worden gevoerd. Door de ver-spreiding van deze buurtkmnten verkrijgen we de mogelijkheid tot het scheppen van een net van partijloze contacten rondom de Partij, die een groot reservoir zullen vormen van mensen, die, doordat zij in contact komen met onze politiek, vertrouwen in onze Partij zullen krij,gen en ons zullen gaan ondersteunen.

Deze mogelijkheden zijn natuurlijk nog toekomstmuziek, en ze

I I I I

kunnen niet direct gehonoreerd worden bij het uitgeven van de buurtkrant

Maar onze partijgenoten kunnen bij het herhaalde huisbezoek, dat het verspreiden van de kranten met zich meebrengt, daar naar toe werken. Op die wijze omgeven we de partij-afdeling met een sterke ring van partijloze contacten en wordt op orga-nisatorische wijze de verbinding tussen Partij en massa tot stand geb:mcht.

Het gaat erom, nu te beginnen. Laten wij echter niet onnaden-kend beginnen, maar per district en onderdistrict de zaak be-kijken en onze krachten concentreren. Als wij een krant hebben, kunnen we gesterkt door de ervaring beginnen met een tweede en daarna met een derde krant.

Dit middel van de buurtkranten kan ons de opdracht van de resolutie om de verbinding met de arbeidersklasse en de mid-dengroepen te versterken op een snelle en doeltreffende wijze doen helpen vervullen.

H. VERHEIJ

Nee, men moet niet individueel besluiten nemen. De individuele be-sluiten zijn bijna altijd eenzijdig. In elk bestuur, in elk collectief zijn mensen, met wier mening men rekening moet houden. In elk bestuur, in elk col-lectief zijn ook mensen, die verkeerde meningen kunnen voorstaan. De ervaring van drie revoluties leert ons, dat er op elke honderd besluiten, die individueel zijn genomen en die niet collectief nagegaan en gecorri-geerd werden, negentig eenzijdig zijn. Ons leidende orgaan, het Centraal Comité van onze Partij,, dat alle communistische en Sowjet-organisaties leidt, telt ongeveer 70 leden. Onder deze 70 leden van het Centraal Comité bevinden zich onze beste technici, onze beste specialisten, onze beste ken-ners van de verschillende gebieden van onze activiteit. Deze leiding ver-enigt in zich de wijsheid van onze Partij. Elk lid van dit college heeft de gelegenheid, zijn persoonlijke mening en de persoonlijke voorstellen van de anderen te verbeteren. Elk lid heeft de gelegenheid, zijn ervaringen productief te maken. Als het anders zou zijn, als de besluiten individueel genomen werden, zouden wij in ons werk ernstige fouten maken. Maar aangezien ieder de mogelijkheid heeft, de fouten van de anderen te ver-beteren en allen met deze verbeteringen rekening houden, zijn onze con-clusies zowel juist als uitvoerbaar.

INDONES IA

STRIJDT VOOR ZIJN VRIJHEID

O

p 17 Augustus 1953 is het acht jaar geleden, dat in Neder-lands rijkste kolonie de revolutie uitbarstte en de Republiek Indonesië we1:1d uitgeroepen.

Drie en een halve eeuw van onderdrukking waren eraan voOir-afgegaan. Drie en een halve eeuw, waarin de Nederlandse staat en Nederlandse kapitalisten zich ten koste van het Indonesische volk verrijkten en waarin zij met militair geweld en concentra-tiekampen zich tegen de steeds hoger oplaaiende Indonesische

vrijhe~dsbeweging probeeDden te handhaven.

De verwoesting van Jacatra, de Atjeh-oorlog, Digoel, de bom op de "Zeven Provinciën", het zijn slechts enkele van de diepe wonden, die het op winst beluste Nederlandse kolonialisme in het land en volk van Indonesië in die eeuwen heeft geslagen.

Maar vuur noch kogels, st1:1op noch bommen hebben de vrij-heidsdrang van het Indonesische volk kunnen doven. Niet vóór de 17e Augustus 1945, maar ook niet daarna!

O

p 17 Augustus 1945 wankelde het Nederlandse kolonialisme. Indonesië greep naar zijn onafhankelijkheid. De Japanse fascisten - drie dagen daarvóór nog Nederlands vijand in de Tweede Wereldoorlog- ontvingen van de Engelsen de opdracht de vrijheidsstrijd in deze Westerse lmlonie neer te slaan. Maar de Indonesische boeren bezetten de Nederlandse ondernemings-gronden en de arbetders bestormden de bedrijven en kantoren en verjoegen er de Japanse bezetters. Zij plakten vol trots overal hun plakkaten met het opschrift "Eigendom van de Republiek Indonesia."

Het Indonesische volk verdedigde zijn jonge Republiek tegen de buitenlandse veroveraars, tegen de Japanners, de Engelsen en de Neder1anders. De Nederlandse imperialisten gebruikten bij hun heroveringspogingen niet alleen het wapen van de "po-litionele actie", de openlijke koloniale oorlog, maar ook dat van "onderhandelingen" en "schijnhervormingen", teneinde daarmee zowel de strijd van het Indonesische als het Nederlandse volk voor de zelfstandigheid van de Republiek te verlammen. Twee koloniale oorlogen (in 1947 en 1948), de Ronde Tafel Conferen-tie (R.T.C.) en de :zJgn. souvereiniteitsoverdracht (27 December 1949) geven het beeld van de Nederlandse na-oorlogse koloniale politiek.

D

E miHtaire actie van de Engelsen en de twee koloniale oor-logen van de Nederlandse regering, welke na de vrijheids-proclamatie van de 17e Augustus plaat,s vonden, bleken niet in staat alle ondernemingsgronden, bedrijven, olievelden en

raffi-I raffi-I raffi-I raffi-I

naderijen weer onder het beheer van de vroegere buitenlandse bezitters te brengen. Daarom werd de Republiek I:ndonesia in de Ronde Tafel Overeenkomst verplicht ook de niet-temg-ver-overde plantages, oliebronnen etc. aan de vroegere Nederlandse en andere buitenlandse "eigenaars" over te dragen.

Teneinde het mogelijk te maken, dat Indonesische ministers zulk een smadelijk dictaat zouden ondertekenen, organiseerden Amerikaanse diplomaten zoals G. Hopkins en anderen - door nüddel van de Masjumi-letders de V'al van de Indonesische re-gering onder leiding van de vrijheidsstrijder en he1d uit het anti-Japanse verzet, Amir Sjarüuddin.

Terzelfder tijd organiseeDden de buitenlandse imperialisten met behulp van Indonesische collaborateurs de bemchte provo-eatie Madiun, waarbij de Siliwangi-divisie van Mohammed Rat-ta 35.000 Indonesische vrijhetdsstrijders om het leven bracht.

Zo werden de voorwaarden geschapen voor een "overeen-Jwmst" tussen Nederlandse en Indonesische ministers, waarbij de eeuwenoude "rechten" van de koloniale uitbuiters bleven ge-handhaafd.

De Nederlandse regering, de le1ders van de Partij van de Ar-beid, en de vijanden van het volk in I:ndonesië zelf, verklaren, dat na de Ronde Tafel Overeenkomst en de "Souvereiniteits-overdraciht", de Republiek Indonesia zelfstandig is. Het is echter volkomen duidelijk, dat in een la:nd, waar alle belangrijke grond-stoffenbronnen, productieplaatsen en transportmiddelen in han-den van buitenlanders zijn, van vrijheid en zelfstandigheid geen sprake is.

Vroeger was er de Nederlands-Oost-Indische Compagnie en het Cultum~stelsel en thans is er de Ronde Tafel Overeenkomst. Deze overeenkomst bestendigt onder nieuwe vormen de aloude Nederlandse koloniale overheersing over één van de rijkste lan-den ter wereld.

Na alles wat de PvdA-le1ders jegens het volk van Indonesië hebben misdreven, waaronder het goedkeuren van de uitzending van Nederlandse troepen en het voe11en van twee koloniale oor-lo,gen, na hun plechtige verklaringen, dat Indonesië uit handen van de regering-Drees zijn vrijheid heeft verkregen, is het voor de leden van deze partij nodig om kennis te nemen van de cy-nische openhartigheid, waarmee thans in het maandblad van de PvdA, "Socialisme en Democratie" wordt geschreven:

I

N zijn laatste werk "De economische problemen van het Socia-lisme in de Sowjet-Unie" noemt Stalin als een kenmerk van het moderne kapitalisme o.a. de verzekering van een maximum-winst door knechting en stelselmatige uitplundering van andere landen, in het bijzonder van achteligebleven landen.

Dat is precies een kenmerk van het Nederlandse moderne ka-pitalisme. In 1951 sleepte het uit Indonesië 518 mill:Loen guldens, d.w.z. meer dan sinds het economische hoogtijjaar 1929 het geval was. Deze winst staat in schrille tegenstelling tot de onbeschrijf-lijke armoede van het Indonesische v:olk. Het gem1ddetde loon van een Indonesische arbeider dekt - volgens het Indonesische Centraal Bureau voor de Statistiek - slechts 16,2% van de levensbehoeften. Eén vijfde deel van de bevolking bevindt zich in een toestand van chronische ondervoeding. Theepluksters en -sorteersters op Hollandse theeplantages vel.'dienen 35 cent of nog minder per dag. In de hoofdstad Djakarta slapen en wonen duizenden mensen onder bruggen en in parken. In Palembang, een stad van 300.000 inwoners, is slechts één ziekenhuis met 200 bedden. Gem1dde1d is er in Indonesië één arts op 60.000 perso-nen. Er zijn 15 millioen heel en half werklozen. Het overgrote deel van hen ontvangt geen ondersteuning. Hun ellende is ma-teloos en onvoorstelbaar. Bedelen is voor hen het laatste middel om te leven. Frans Goedhart, Hd van de Tweede Kamerfractie van de PvdA, welke de oorlogen tegen Indonesië ondersteunde, noemt in Het Parool v:an 28 November j.l. deze- door diezelfde oorlogen en door het Nederlandse kapitalisme - verpauperde ongelukkigen: de "even luie als vuile bedelaars, die zich in de straten ve11dringen" . . .

\V TIJ

gaven slechts enkiele cijfers, maar het is voldoende om te

W

we,ten wat de goed gevulde brandkasten in Nederland voor het Indonesische volk betekenen. En de jacht naar maximum-winst gaat voort. Twee koloniale oorlogen waren nog niet vol-doende. De Nederlandse ondernemers voeren thans het gevecht voor de verwezenlijking van de Ronde Tafel Overeenkomst. De kwestie is nl., dat Nederlandse en Indonesische ministers (van de regering HaUa) wel hun handtekening onder dit koloniale Statuut hebben gezet, maar de Indonesische boeren en arbei-ders weigeren dit buitenlandse dictaat te erkennen. Zij doorzien het feit, dat een aantal Indonesische partijleiders - zoals die van de Masjumi en van de rechts-socialistische PSI - zich voor hand- en spandiensten aan het buitenland lenen.

Vele arme Indonesische boeren houden nog steeds de vroegere Nederlandse ondernemingsgmnden in bezit. De Nederlandse on-dernemers treden daartegen - hun koloniale traditie getl.'ouw - met geweld op. Zij gebruiken daarvoor de Indonesische Mo-biele Brigade en volgens de boeren ook de terreurbenden van de Darul Islam. De Handelsvereniging Amsterdam (HV A) en de Deli Planters Vereniging (DPV) verwoesten met tractors de gewassen en de huisjes van de boeren. Soms arresteren

Indo-I Indo-I Indo-I Indo-I

nesische autoriteiten deze boeren. En1ge tijd geleden b.v. werden er in Wates-op Oost Java- 500 boeren wegens zgn. wilde occupatte van Nederlandse ondernemingsgronden gevangen ge-nomen. Door grote druk en acties van de bevolking, waarbij ook het parlement zich in meerderheid aan de kant van de boeren schaarden, zijn zij weer vrij gelaten. Zo zijn er vele gebieden

in Oost, Micdden en West Java, in Oost en Zuid Sumatra waar de strijd tegen de terug~gave van de gronden aan de buitenlandse kapitalisten aan de orde van de dag is. En er zijn niet alleen de ondernemingsgronden, waar de strijd zich om afspeelt. Zo eist de Bataafse Petroleum Maatschappij de beroemde zelfspuitende oliebronnen met hoog benzine gehalte en haar raffinaderijen in Noord Sumatra terug. Maar ook hier heeft de strijd van het volk de RTC-bevelen tot een stukje papier gelaten. Hoe groot het verzet van het volk is, blijkt wel uit het feit, dat ook de helft van het thans afgetreden kabinet-Wilopo zich tegen

terug-~ gave aan de BPM heeft verklaard. De ministers, die voor teru•g-gave zijn, zijn die van de partij van de Amerikaans georiënteer-de Sukiman, georiënteer-de Masjumi, en die van georiënteer-de rechtse socialistische partij van Sjahrir, de PSI.

De rechtse socialisten in Indonesië hebben zich daarmee -zoals overal - als ,gewillige dienaren van het buitenlandse ka-pitaal ontmaskerd. Zij hebben dat ook gedaan bij de gebeurtenis-sen rond de 17e October 1952. Daarover het volgende.

De ontwikkeling na de 17e October is bekend. De' anti-parle-mentaire demonstratie is in verschillende plaatsen met tegen-demonstraties van arbeiders, boeren en andere groepen van het volk beantwoord, het leger maakte zich voor bijna de helft los van de opperste legerleiding en de minister van defensie. Offi-cieren zetten hun commandanten, die voor de afschaffing van het parlement waren, af. De chef-staf van het leger werd ontsla-gen en de sultan, minister van defensie, trad af.

W

IJ schreven reeds over de :ml van de Amerilmnen bij het ten val brengen van de regering v;an Amir Sjarifuddin. Zoals overal zijn zij ook in Indonesië actief. Hun werkzaamheden bestaan er niet alleen uit om te proberen de nationale onafhan-kelijkheidsbeweging kapot te slaan, maar ook om de Nederland-se en EngelNederland-se concurrenten te verdrijven.

Eén van de beruchte methoden van de Amerikanen om in an-dere landen v;aste voet te krij,gen is, zoals bekend, het verstrek-ken van "hulp", waaraan zij dan een reeks voorwaarden verbin-den, waarmee zij het "geholpen" land van zich afhankelijk ma-ken. De Amerikaanse ambassadeur in Indonesië, Merle Cochran, dezelfde, die ook met zijn neus boven op de Ronde Tafel Con-ferentie zat, sloot daartoe in Februari 1952 in het geheim met de Indonesische minister v;an Bu~tenlandse Zaken, Subardjo, uit het Amerikaans georiënteerde kabinet-Sukiman, een overeen-komst inzake een lening op basis van de MSA-act. (wet voor wederzijdse veiUghe.id).

Toen deze geheime overeenkomst be~end wel'd, laaide de

verontwaard~ging en het verzet van het Indonesische volk hoog op. En wel in zulk een omvang en heftigheid, dat de regering Sukiman gedwongen we11d af te treden. In de regering, die daar-na ,gevormd werd, had de Masjumi-pantij van Sukiman niet langer de leiding. Ook uit deze anti-Amerikaanse daad blijkt de ongebroken wijheidsdrang van het Indonesische volk.

U

IT dit alles blijkt duidelijk, dat de vrijheidsstrijd van het Indonesische volk- ondanks alle pogingen der

Nederland-se en andere imperialisten en hun Indonesische helpers - niet gebroken is. De Nederlandse minister van buitenlandse zaken, Luns, gaf in Maart j.l. in een interview met Antara, uiting aan zijn bezorgdheid v;oor de belangen van het Nederlandse kapitaal in Indonesië. Hij was zeer ontevreden over de bezetting van de gronden der koloniale ondernemingen door de boeren en over de stakingen en looneisen der arbeiders.

De strijd voor de onafhankelijkheid gaat dus onverminderd door. Dat blijkt vooral uit de krachtige gmei van de sche Communistische Pa.l'ltij, de PKI, de leider van de Indonesi-sche vrijheidsstrijd en van de SOBSI, de IndonesiIndonesi-sche vakcen-trale. Zowel de PKI als de SOBSI hebben bij de moordpartij van Madiun en tijdens de Augustus razzia's van de regering Sukiman (in 1951), waarbij 10.000 functionarissen van de boeren- en

ar-I ar-I ar-I ar-I

beidersbeweging in de ,gevangenis werden geworpen, grote ver-liezen geleden.

Desondanks groeien beide organisaties onophoudelijk.

In één jaar tijd heeft de PKI haar ledental van 10.000 tot meer dan 100.000 weten te venhogen. De SOBSI telde tijdens de Ma-diun-affaire 17 aangesloten bonden, tijdens de nationale confe-rentie van October 1952 was dit aantal gegroeid tot 34 en thans zijn het er reeds 38 met meer dan 10.000 basisorganisaties en 23/z millioen leden. De Sobsi is daarmee verreweg de sterkste vak-beweging van Indonesië. Een voorbeeld van haar kracht wordt bijvoorbeeld gegeven door het feit, dat 80% van alle planta,ge-arbeiders evenals van alle spoorwegplanta,ge-arbeiders in de Sobsi zijn geonganisee11d. In Oost-Java zijn 140 rijstpellerijen met 7000 ar-beiders. Alle 7000 zijn- zonder uitzondering -lid van de Sobsi.

De toenemende kracht van de Sobsi wordt ook bewezen door het feit, dat zowel de Masjumi als de PSI-leiders koortsachtig bezig zijn nieuwe vakverenigingen op te richten, die evenwel beperkt blijven tot besturen zonder leden. Het ware karakter van deze scheurmakers"bonden", blijkt uit een bericht in Het Handelshl>ad van 14 Juli j.l., waarin wordt medegedeeld, dat het hoofdbestuur van de lslamietische bond van arbeiders in de suiker (welke onder invloed van de Masjumi staat) zich heeft uitgesproken voor teruggave van de oliebronnen aan de Bataaf-se Petnoleuro Maatschappij.

Zo groeit dus tegen alle terreur en scheurmakerspogingen in de eenheid van de arbetdersklasse als de beste stimulans voor de eenheid van alle Indonesische krachten tegen het buitenland-se imperiaLisme. In Tandjong Priok zijn 39 van de 45 bestaande organisatie1s tot het nationale front toegetreden. Eén van de niet toegetreden onganisaties is weer de PSI, de partij van de rechtse sodalist Sjahrir.

D

E jaarlijkse hel'denking van de 17e Augustus is voor het In-donesische volk een bron van nieuwe strijd. De sobere ere-poorten, die dit jaar voor de achtste maal aan de ingang der kampongs en dessa's verrijzen, zijn als 'het ware het symbool van die grute poort, waarnaar het gehele Indonesische volk al strijdend en onder het brengen van de grootste offers zich een weg baant en waarachter een werkelijk vrij en zelfstandig In-donesië opdoemt. De 17e Augustus is niet alleen een dag van het Indonesische volk, zij is ook een dag vol betekenis voor de Ne-derlandse arbeidersklasse. Immers, de strijd van het Indonesi-sche volk tegen zijn onderdrukkers - met voorop het Neder-landse grootkapitaal - is van onuitwisbaar gewicht voor de strijd in ons eigen land.

"Elk glimpje van strijd der koloniale volkeren", zegt Stalin, "werkt als een stoomhamer tegen het imperialisme". En zo we11kt elk stuk strijd van het Indonesische volk als een stoom-hamer tegen het Nederlandse imperialisme.

zijn elkanders natuul'lijke bondgenoot. Zij hebben één en dezelf-de vijand, het Nedezelf-derlandse en Amerikaanse imperialisme.

Elke overwinning van het Indonesische v;olk is een overwin-ning voor ons. En een dubbele! Want het is een overwinoverwin-ning, die bevochten is op het koloniale kapitaal, de rugge.graat van het Nederlandse imperialisme. E,lke overwinning van de Nederland-se arbeiders is een overwinning voor de vrijheidsbeweging in Indonesië.

De Nederlandse arbeidersklasse kan in haar solidal'iteit met Indonesië bogen op een rijke traditie.

De Nederland se sectie van de Eerste Internationale verhief vóór haar opheffing (1873) haar stem tegen de toenmaLige in At-jeh woedende kolon1ale oorlog, en legde daarmee de eerste steen van de broederlijke solidariteit van het Nederlandse proletariaat met het onderdrukte volk van Indonesië.

Het 3e Leerboekje voor de Arbeidersbeweging zegt over de oude SDP (na 1921: CPH):

" .... Niettegenstaande haar principiële fouten, voerde zij in de mate van haar krachten strijd tegen het Nederlandse koloniale imperialisme onder de leuze: "Indonesië, los van Holland", en tegen het verraad aan de klassen-strijd door de leiders van de SDAP" (blz. 141).

Een onvergetelijke episode in de broederlijke strijd van Indo-nesië en Nederland - een episode, die n0rg telkenjare in Indo-nesië wondt herdaoht - is de opstand van de "Zeven Provin-ciën". Even onvergetelijk is de 24-urige proteststaking in Am-sterdam en omgeving op 24 September 1946 tegen de uitzending van Nederlandse troepen naar de NedevLandse kolonie.

De leider en motor van deze strijd ter ondersteuning van de doeleinden van het Indonesische volk is de CPN. "De communis-ten"- zo staat het in het ontwerp-beginselprogram- "komen ... op voor de v10lledige zelfstandigheid van Indonesië en verbin-den hun eigen strijd met die van de rev;olutionnaire nationale en democratLsche v;oLksbeweging in Indonesië."

De achtste verjaardag van de vrijheidsprodamatie in Indone-sië zal onze partij tot n0rg grotere solidariteit met de Indonesi-sche vrijheidsstrijd inspireren.

Zij zal dat doen in de geest van hem, die de Indonesiërs ken-nen als één van de beste zoken-nen van ons volk, in de geest van Piet van Staveren!

C. GEUGJES.

I I I I

EXECUTIE

20

Juni

19.'i3 • 1.06

uur

OE

klok staat stil. De ene man, die denkt Dat hij tegen het Recht is opgewassen Wijl hij een harde zilv'ren dollar draagt Waar anderen een hart klopt - hij zei neen.

ETHEL en julius, heb je het gehoord? Drie jaren werd je foltering gerekt; je vraagt je mensenrecht- en hij zegtnee n. je kind'ren schrijven hem met bange hand

Een brief: Ach, doe hun niets! - maar hij zegt neen. je moeder schreeuwt het de ·vergaadring toe: Ze zijn onschuldig! Redt hen! - hij zegt neen. Millioenen reikten over zee hun smeekbrief.

Hij antwoordt: neen!

NEEN, neen en nog eens neen. De kinderkreet Teruggewezen. Edelmoedigheid

Heeft geen notering op de koerslijst. Eer

Brengt geen couponschaar in beweging. Goedheid -Wat wint men met een woord? Verzeng die joden! Onschuldig? Schuldig? Ons verveelt het spel! 't Prestige van de States hangt er van af. Nog deze nacht. Geen ster valt uit haar baan. Sing-Sing zal niet als jericho bezwijken Noch Walt-Street's wallen onderstboven slaan.

zo

zegt die ene. Maar de kleine klacht Van Michael en Robert wordt een storm Die aan de hoge muren rukken zal

Waarachter men hun ouders heeft vermoord. De stem van de verlaten oude vrouw Trots alle Voices of America

Schreit tot_ de wereld en brengt met haar tranen 't Prestige van de States voor altijd om.

Q

VERAL waar men ons wil doen vergeten

Wat misdrijf hier gepleegd werd, wordt ons antwoord: Neen!

Overal waar men ons wil overtuigen

Met de muziek van dollars, wordt ons antwoord: Neen!

Overal waar men branden stichten wil Met het gelijke vuur dat in Sing-Sing · Twee lichte heldenharten heeft vernietigd Antwoorden mil/iaenen mensen: Neen! Niets wordt vergeten, niets wordt afgekocht. Ethel en julius gaan niet meer dood. Wat hen naar 't leven stond, dàt is vannacht

Gevonnist!

BEDBIJFSBECDTSPBAAK

N

a de oorlog zijn er van de zijde der ondernemers in hevige mate pogingen in het werk gesteld om niet alleen de klas-senvrede te bewaren, maar tevens ook om organen te scheppen waarin de klassenvrede en klassensamenwerking ogenschijnlijk gestalte vond. In feite was dit reeds in de oorlog begonnen. Een voorbeeld daarvan is de Stichting van de Arbeid.

Men liet niet na ,deze organen ook een theoretische ondergrond te geven.

Van de zijde der confessionele vakbeweging was dit niet zo moeilijk.Als tegenstanders van de klassenstrijd hadden zij reeds lang voor de oorlog, zowel op theologische als moralistische gronden, de klassensamenwerking gepropageerd. Voor de Rooms-Katholieken waren in het bizonder de Pauselijke En-cylieken daarbij een richtlijn.

Met een beroep op de veranderde omstandigheden, nationaal herstel enz., werden belangrijke besluiten genomen, die neer-kwamen op een steeds verder afglijden naar het standpunt, dat door de confessionelen sinds jaar en dag werd ingenomen.

Want bij het fomneren van de Stichting van de Arbeid bleef het niet.

De wet op de Publiekrechtelijke Bedrijfsor,ganisatie kwam tot stand, met daarnaast de wet op de Ondernemingsraden.

Ook de tegenwoordige Collectieve Arbeidsovereenkomsten wil men steeds meer, inplaats van een wapenstilstand waarbij de belangen van de arbeiders zo veilig mogelijk gesteld dienen te worden, maken tot een contract, dat moet dienen ter bevei-liging van de wederzijdse belangen.

En ook de bedrijfsrechtspraak moet daartoe dienen.

Dit onderwerp werd voor enige tijd midden in de discussie gezet. Hiervoor was de aanleiding enerzijds de behandeling van het wetsontwerp Wijziging Ontslagrecht, anderzijds de voort-schrijding op de weg van de P.B.O.

Van alle kanten kwamen er op- en aanmerkingen over het vraagstuk bedrijfsrechtspraak, temeer omdat bij het opnieuw regelen van het Ontslagrecht weer eens werd bevestigd hoe gebrekkig en onvolledig de rechtspraak in arbeidsgeschillen is geregeld.

Te verwonderen is dit niet.

De kapitalistische maatschappij heeft behoefte aan geschre-ven recht, waarbij de "rechten" van de bezittende klasse vast-gelegd zijn, en een "onaantastbare" vorm hebben gekregen. Dit geschreven recht is dan meteen de morele rechtvaardiging van het in wezen klasse-recht. Aan een geschreven recht voor de arbeiders bestond geen behoefte, althans niet volgens de be-zittende klasse, en er was dan ook van onaantastbare rechten

I I I I

voor de arbeiders geen sprake, laat staan van morele rechtvaar-diging.

Vandaar de gebrekkigheid in de rechtspraak in arbeidsge-schillen. Naarmate de arbeidersklasse zich beter organiseerde, zelfbewuster optrad, de strijd aanbond met de ondernemers, heeft zij weten te bereiken dat op het gebied van de arbeids-wetgeving belangrijke vooruitgang geboekt kon worden.

Het begon reeds in 1895, toen de Veiligheidswet tot stand kwam. Daarna zijn er nog een aantal belangrijke wetten inge-voerd, welke bepaalde rechten van de arbeiders garandeerden. De Mijnwet in 1904, de Zee-ongevallenwet in 1915, de Stuwa-doorwet in 1914, de Ziektewet in 1929 en de Werkloosheidwet in 1952.

Dat zijn de belangrijkste.

Bij Algemene maatregel van Bestuur zijn verder tot stand gekomen het Werktijdenbesluit, Rijtijden-besluit en nog enkele andere.

In de loop van de jaren zijn er tal van maatregelen, waarbij de arbeidsverhoudingen betrokken zijn, bijgekomen, zoals b.v. het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen 1945.

Uit het bovenstaande blijkt wel, dat het geschreven recht voor de arbeiders een dusdanige vorm heeft gekregen dat het een niet te verwaarlozen factor is, ja niet verwaarloosd mag worden.

In ondernemerskringen wordt dit meer en meer gevoeld. Ondanks alle tekortkomingen en gebreken heeft het geschre-ven recht voor de arbeiders reeds een dusdanige betekenis ge-kregen, dat het voor de ondernemers dikwijls een belangrijke last betekent. Al kan dat geschreven recht de strijd buiten de rechtbanken niet vervangen, toch is de strijd voor de rechtbank meermalen ook voor de ondernemers niet meer aantrekkelijk. De adviesbureaux voor de werkende bevolking, de Rechts-bijstandbureaux van de vakorganisaties, waarover de arbeiders beschikken, hebben daartoe bijgedragen.

Als instituut, om de belangen van de ondernemers veilig te stellen, voldoet de burgerlijke rechtspraak dan ook niet meer in voldoende mate.

De afbraak van de democratische rechten van de bevolking, die wij in het algemeen te zien krijgen, wordt ook voorbereid en is in bepaalde mate reeds doorgevoerd op het gebied van de arbeidsrechtspraak.

Want het doorvoeren van bedrijfsrechtspraak is een afbraak van de democratische rechten van de arbeiders.

Dat de burgerlijke rechtspraak vele gebreken vertoont, zullen wij niet tegenspreken. Dat daarin verbetering moet worden ge-bracht - iedereen, die dat eveneens van mening is, zal ons naast zich vinden.

Maar wat wil men?

Een bedrijfsrechts~aak, gevo11md uit het bedrijfsleven. Dit komt er in de practijk op neer, dat in een bepaalde be-drijfstak een rechtscollege wordt gevormd uit de kringen van de werkgevers en uit die van de werknemers. Dit laatste moet zo worden verstaan, dat er ook een aantal Unie-bestuurders ach-ter het . .groene laken komen te zitten.

Wat is nu de practijk?

De eiser in een geschil, en in arbeidszaken is dit 9 van de 10 keer de arbe~der, komt :indien thij zijn ,geschil voorlegt aan het voor hem geldende rechtscollege, tegenover zijn werkgever of minstens tegenover de vertegenwoordigers van zijn werkgever te staan. Evenzo 1s dit het .geval bij het opmepen van getuigen, welke uiteraard ook meestal arbe~ders zijn.

Is het te verwachten, dat zij voor een del'!gelijk college vrij en zonder angst voor rancune zouden kunnen spreken? Is het te verwachten dat zulk een college zelfs de schijn van objectiviteit zou kunnen handhaven? Natuurlijk niet.

Wordt de bedrijfsrechtspraak verplichtend?

Bij de voorstanders van de bedrijfsrechtspraak leeft sterk de hoop, dat deze niet alleen binnen niet al te lange tijd realiteit zal zijn geworden, maar ook dat het onderwerpen aan de bedrijfs-rechtspraak verplichtend zal worden gesteLd.

Op dit moment zitten zij echter nog met een lastig artikel uit de grondwet. Aangezien bedrijfsrechtbanken geen rechtspraak uitoefenen in de zin der wet, wordt de arbeider nu nog be-schermd tegen het optreden van deze colleges, door artikel 163 van de Grondwet. Dit artikel luidt:

"Niemand kan tegen zijn wil worden afgetrokken van de rechter, die de wet hem toekent".

Op het ogenblik worden er in de kringen van de ondernemers allerlei suggesties gedaan, om dit beschermend artikel ongedaan te maken.

In de eerste plaats wordt in het Grondwetsartikel gezegd "Nie-mand kan tegen zijn wil", d.w.z. we 1 vrij willig, afstand doen van zijn recht om een beroep te doen op de rechter.

In verband hiermee worden er nu in Collectieve Arbe!idsover-eenkomsten bepalingen opgenomen over de invoering van de bedrijfsrechtspraak. Indien deze verbindend verklaard worden, dan worden de contracterende partijen geacht, vrijwillig afstand te hebben gedaan van de burgerlijke rechter. Tot de contracte-rende partijen behoren o.a. de 1 eden van de Unie-bonden en zelfs al degenen die op het moment van ingang van de C.A.O. 1 i d waren van één der Unie-bonden.

In de practijk is het in de grafische bedrijven reeds

vooêr1geko-I vooêr1geko-I vooêr1geko-I vooêr1geko-I

men, dat een in behandeling nemen van een rechtsvordering geweigerd wordt, omdat de eiser lid van één der Unie-bonden was en verwezen werd naar de bed.rijfsrechtspraak, die voor de grafische vakken reeds is ingesteld.

Voor niet-leden van de Unie-ol"ganisaties kian in verband met het bewUiste Grondwetsartikel de bepaling van de bedrijis-rechtspraak niet verbindend verklaard worden.

De Minister van Justitie, Mr. Donker, heeft de suggestie uit-gesproken, bij de behandeling van het wetsontwerp Wijziging Ontslagrecht, of het wellicht wenselijk zou zijn om de bedrijfs-rechters deel uit te laten maken van de gerechtelijke macht. Hij zelf beantwoordde het ontkennend.

In een rapport van de Raad van Bestuur in Arbeidszaken, dat is een Raad van werkgevers, Wol"dt de suggestie gedaan - nu de Grondwet !het verbindend verklaren van bepalingen in de C.AO. over de bedrijfsrechtspraak ook voor niet bij de ondertekening betrokkenen verhindert - of het niet wenselijk geacht moet worden, dat er een bepaling in komt over het vragen van advies aan de bedrijfsreohtbank. Dit vragen van advies zou dan voor iedereen bindend verklaard kunnen worden en dus verplicht zijn.

De betrokkene behoeft zich van het "verbindend verklaard advies" evenwel niets aan te trekken, en kan daarna evengoed een beroep blijven doen op de Overheidsrechter.

De wevkgevers gaan er echter van uit, dat een dergel~k ad-vies niet licht door de rechter in de wind geslagen zal worden, zodat de pvactijk wel zal uitwijzen dat men na zo'n uitgebracht advies, wel zal nalaten een beroep op de rechtbank te doen. Zoals men ziet, wordt er naarstig gespeurd naar de mogelijk-heid om de bedrijfsreohtspmak in arbeidszaken ingang te doen vinden. In een tijd dat de burgerlijke klasse de burgerlijke vrij-heden overboord zet, is het de taak van de arbeiders om deze burgerlijke vrijheden met alle krachten te vel"dedigen.

Een fl"ontale aanval op de bul'igerlijke rechtspraak is tot nu toe niet geslaagd.

Nu er een aantal C.A.O.'s vernieuwd moeten wol"den en ook nog moeten worden a:ligesloten, is waakzaamheid echter dubbel noodzakelijk.

De rechtse leiders van het N.V.V. proberen ook door middel van de bedrijfsrechtspraak hun monopolistische positie over de arbeiders te versterken. Zij zijn er heftige voorstanders van om in het belang van "wederzijds voordeel" met de ondernemers te pacteren, ongeacht het feit of de positie van de arbeiders daar-door wo11dt benadeeld.

Daarom moet er door gezamenlijke krachtsinspanning verhin-derd worden, dat opnieuw een stukje Grondwet de grond wordt ingeboord.

SonvereinÏteÏt der na1Ïes

garan1Ïe voor vrede

W

IJ zijn bijeengekomen in een bizondere tijd: het einde is nabij van de nachtmerrie in Korea, de persberichten over brandende steden, vermoorde kinderen, verwoeste vreedzame dorpen, over de schande die de mensheid uitput. Het einde is nabij van een oorlog, die het gevaar in zich droeg van uitbreiding tot en verwoesting van andere landen en werelddelen. Dit is de eerste grote overwinning van de vrede, onze overwinning, vrienden!

Thans ziet iedereen, dat onderhandelingen tot overeenstemming kunnen leiden. Thans begrijpt iedereen dat er, evenals aan de bloedige Koreaanse oorlog, ook een einde gemaakt kan worden aan die andere oorlo1g, die minder afschuwelijk voor de verbeel-ding, maar toch noodlottig v;oor alle volken ~n weerzinwekkend voor alle eerlijke mannen en vrouwen i s - de koude oorlog. De geest van overleg begint veld te winnen tegenover de politieke oorlogvoering, en dit is ook een overwinning voor de verdedi-gers van de vrede.

Laten wij ons de tijd herinneren, die niet zo lang achter ons ligt, in het begin van onze beweging. Herinnert u de hoon, de las-ter, de dreigementen, de lynchpartijen. In April 1949 veroor-deelden wij de koude oor1o1g en riepen op tot onderhandelingen tussen de grote mogendheden. In April1953 werd hetzelfde onder-werp door president Eisenhower aan de orde gesteld. In Warschau eisten wij, dat een einde :gemaakt zou worden aan de oorlogen

in Azië, en dat China deel zou uitmaken van de Verenigde Na-ties. V oorzover ik me kan herinneren heeft de heer Attlee geen sympathie getoond voor het Congres te Warschau, maar thans ondersteunt hij de voorstellen, die uitgegaan zijn van de verde-digers van de vrede, over het beëindigen van de oorlogen in Azië en over het zo snel mogelijk opnemen in de Verenigde Na-ties van vertegenwoordigers van de Chinese Volksrepubliek. Op het Volkerencongres voor de Vrede verklaarden wij, dat de sou-vereiniteit van de staten nauw verbonden is met hun veiligheid. Thans spreken de ministers van de Scandinavische landen, Men-des-France en de Premier van Groot-Brittannië over hetzelfde onderwerp.

Het is zeker niet mijn bedoeling om de politici, die thans om de een of andere reden, met allerlei voorbehoud, bepaalae voorstel-len ondersteunen welke voor het eerst door ons werden gefor-muleerd in Parijs, Warschau of Wenen, onder de verdedigers van de vrede te rekenen. Toch verdienen deze uitsptaken de aan-dacht, daar ze worden gedicteerd door de wil van het volk. De "U.S. News and World Report" schrijft: "Het is de vraag, hoe-veel tijd de regeringen en staatslieden van West- Europa nog

I I I I

weerstand kunnen bieden aan de druk van de openbare mening voor vrede en een beëindiging van de koude oorlog".

Dit Amerikaanse tijdschrift voegt eraan toe, dat de politici, die deze vredelievende stemming van de openbare mening in de wind slaan, waarschijnlijk niet heel lang aan de macht kunnen blijven. Het komt mij voor, dat 'de redactie van de "U.S. News" zich in één opzicht vergist: de vredelievende stemming van de openbare mening begint niet alleen invloed uit te oefenen op de houding van vele staatslieden in West-Europa, hij vindt eveneens weerklank in andere delen van de wereld - in de landen van het Britse Gemenebest, in de republieken van Zuid-Amerika en zelfs in de Verenigde Staten. Wat ons, verdedigers van de vre-de betreft, wij hebben nooit aanspraak gemaakt op een patent op ons vredesprogram, het is niet onze gewoonte ons zelf in de hoogte te steken tegenover hen, die later dan wij de idee van onderhandelingen voorstaan. Wij zijn bereid elk initiatief van elke staatsman in elk land te ondersteunen, wanneer dit er eer-lijk naar streeft, de internationale atmosfeer te ontspannen en de weg naar een eervolle overeenstemming te bereiken. Het is ook niet onze bedoeling om ons over te geven aan de vreugde van de eerste overwinning van de vrede en ons te bepalen tot.

felicitaties en hoera-geroep. De krachten van de oorlog be-schouwen zich geenszins als overwonnen, de overeenkomst in Korea is voor hen slechts een aanvankelijke mislukking. Zij heb-ben niet de hoop verloren, hun verliezen ergens anders goed te maken.

Het zou naïef zijn om te geloven, dat de krachten die de mens-hetd jarenlang in een alarmtoestand konden houden, gemakke-lijk van hun doeleinden zouden afzien; sommige daarvan wor-den gedreven door roofzucht, andere door angst, weer andere door dorst naar heerschappij, en al deze slechte eigenschappen zijn moeilijk te genezen.

In de dagen die aan de wapenstilstandsonderhandelingen in Korea voorafgingen, was het leerzaam, de financiële rubrieken

in de Amerikaanse pers te volgen. Op 1 Juni daalden plotseling de aandelen op de New Yorkse beurs aanzienlijk; en nog meer op 4 Juni. Onder de aandelen, die ongunstig genoteerd stonden, waren die van de Dupont en Ohrysler maatschappijen, van General Electric en van de Aluminium Corporatie; het meest zakten de aandelen van de vliegtuigindustrie. En op 9 Juni vond een nieuwe, nog aanzienlijker daling van de aandelen plaats. Het "Wall Street J ournal" schreef: "Men spreekt hieT en daar

reeds over het gevaaT van vrede."

Terwijl sommigen door verlangen naar winst terugschrikken voor de idee van overeenstemming, worden andere oorlogs-voorstanders gedreven door fanaticisme, afkeer van vooruit-gang, angst voor de toekomst.

voor de idee van een vreedzame overeenkomst tussen de grote mogendheden over het Duitse vraagstuk. Het Algemeen-Duitse Persbureau berichtte niet zo lang geleden uit Bonn: "De Federale Regering is vastbesloten om van de Westerse

mo-gendheden die misschien in de nab1je toekomst zullen overwegen om met de Sowjet Unie onderhandelingen aan te gaan over het Duitse vraagstuk, te verlangen, dat zij geen enkel contact met het Oosten zullen opnemen."

De oorlogskrachten beheersen nog de politiek van sommige staten. De Labour-leider Attlee zei in zijn rede, die ook door de Conservatieven gunstig werd ontvangen: "Er zijn kringen

in de Verenigde Staten, die geen vreedzame overeen-komst wensen, en met dit feit moet men rekening hou-den. Er z1jn mensen die de oorlog willen uitbreiden tot China of tot een algemene oorlog tegen het communisme". De

Amerikaan-se journaliste Dorothy Thompson schrijft in de "Washington

Star": ·

"Men zegt dat alle Amerikanen, zonder uitzondering, vrede wil-len, maar ,vrede' in deze omstandigheden betekent een vrede,

die bereikt wordt door overleg en niet door dictaat. Generaal Van Pleet wenst een dergel1jke vrede niet. Senator McCarthy even-min. Integendeel, deze senator wil de oorlog bl1jkbaar uitbrei-den, niet alleen tegen China, maar ook tegen Groot-Brittannië-door Britse schepen in de grond te boren, m.a.w. om een oorlog

met de gehele wereld aan te gaan."

Ik wil helemaal niet overdrijven, maar het zou kinderachtig zijn om de Oigen te sluiten voor de openlijke tegenstand van men-sen, die de oodog wensen - een koude èn een hete oorlog.

Wij weten dat de we,g naar de vrede een moeilijke weg is. Het zou naïef zijn, te veronderstellen dat de mensheid, plotseling ontwaakt, meteen boven haar hoofd de wolkenloze lucht van volledige overeenstemming zou aanschouwen. Toch hebben de eerste successen van de vrede enkele dingen veranderd.

Voor de volken rijzen een groot aantal vraagstukken, en het eerste en belangrijkste vraagstuk is de souvereiniteit van hun staten. Onder invloed van de openbare mening wordt dit vraag-stuk aan de or;de gesteld. Typerend is de rede van Mendes-France, die zei: "De morele solidariteit en de ideologische

ge-meenschap mogen niet langer te l1jden hebben van een afhanke-lijkheid, waarvan het belang van iedereen eist dat ze beëindigd wordt . .. De ministers van elk Europees land hebben om beurten in de rij gestaan om zich voor de nieuwe Amerikaanse regering

op de knieën te werpen. Is dit de weg om Europa te scheppen?"

Ook de rede van Churchill was iets nieuws en vond veel weer-klank. In zijn commentaar hierop schrijft het Amedkaanse tijd-schrift "Newsweek": "Sir Winston weet dat een houding van

onafhankel1jkheid tegenover Washington in zaken van buiten-landse politiek veel instemming vindt . .. "

In Buenos Aires en in Rome, in Kopenhagen en in Rio de

Ja-I Ja-I Ja-I Ja-I

neiro spreekt men over de noodzaak om de eigen souvereiniteit te beschermen. Ik zal mij beperken tot het citeren van een enigs-zins scherp gestelde mening van de "Daily Express", die zich ge-woonlijk over zulke kwesties discreter uitlaat: "Engeland moet thans de dollars weigeren die Amerika steeds blijft aanbieden. Dit zou het land sterker maken, niet zwakker."

Het komt mij voor, dat tegenwoordig iedereen het gevaar be-grijpt voor een souvereine staat, wanneer ze in een militair blok wordt opgenomen, waarin alles beslist wordt door één ster-kere of rijster-kere mogendheid. Dit gevaar wordt vergroot door de aanwezigheid van buitenlandse militaire bases op het grondge-bied van talrijke souvereine staten. In zulke omstandigheden kan een som~ereine staat er niet zeker van zijn, dat hij niet tegen zijn wil in een oorlog betrokken zal worden. Een voorbeeld is de z.g. Europese Gemeenschap, een organisatie die niet voortge-komen is uit de wensen van Europeanen, maar die hun werd op-gelegd door vertegenwoordigers van een ander werelddeel. Na een bezoek aan Parijs, Bonn en de Benelux-landen schreef de correspondent van de "Times" onlangs: "Iedereen die de hoofd-steden van de West- Europese staten bezoekt en daar met voor-aanstaande politici van alle partijen spreekt, moet zich verba-zen over het gebrek aan enthousiasme voor het project om een Europese Defensie Gemeenschap op te bouwen."

Wij, de verdedigers van de vrede, ondersteunen van harte alle voorstellen voor algemene en progressieve ontwapening onder internationale controle, terwijl wij nadrukkelijk de bewape-ning veroordelen van de agressors van gisteren alsook de oprich-ting van nieuwe legers onder controle van z.g. internationale organen, die in feite niets anders zijn dan het hoofdkwartier van een enkele mogendheid.

Soms wordt de vraag gesteld: Hoe kan een staat, die niet aan een militair blok deelneemt, zijn veiligheid beschermen? Dat is een vreemde vraag.

Stelt u voor, dat een autobestuurder midden in een discussie over verkeersproblemen en een anti-ongelukken-campagne zegt: "Alles goed en wel, maar wat gebeurt er als ik een lekke band krijg?" Het niet deelnemen aan een agressief pact op zich-zelf vermindert niet, maar vergroot de kansen op veiligheid van een staat.

Ver-enigde Staten het ook ZUJllen begrijpen. De tegenwoo11digheid van China in de Verenigde Naties 2Jal dit lichaam helpen, zijn rol - de beveiliging van de vrede - te vervullen, omdat het zonder China onmo,gelijk is, de conflicten in het reusachtige, bontge-schakeerde Azië bij te leggen, en ook omdat de eerste vriend-schappelijke handdruk tussen Amerikaanse en Chinese woord-voerders niet alleen een geruststelling voor de volken van India en Burma zou zijn, maar ook voor de Australiërs, Britten en Brazilianen.

Een vredesverdrag met een verenigd vredelievend Duitsland zal het oorlogsgevaar in Europa uitbannen. Duitsland moet een souvereine staat zijn, maar zijn bu!lrlanden, en alle andere vol-ken ook, moeten verzekerd zijn tegen de wedergeboorte van de revanche-,geest en de krachten v:an agressie. Een vredelievend Duitsland moet geen lid zijn van een militair blok of van een coalitie, die gericht is tegen een van de volken die gezamenlijk een eind gemaakt hebben aan het vreselijke despotisme van het naziïsme.

Ik heb reeds gezegd, dat de werkelijke souvereiniteit van de staten de garantie v:oor de vrede is. Men zou kunnen vragen: Houdt dit verband met de strijd van de volken in Azië en Afrika voor hun onafhankelijkheid? Natuurlijk twijfelt niemand er aan, dat de sympathie van de Sowjet-Unie niet naar de onderdruk-kers uitgaat, maar naar de onderdrukten. Maar ik wil deze vraag uitsluitend beantwoorden uit het gezichtspunt van de ver-dediging van de Vrede. Churchill en Attlee hebben de spot ge-dreven met de beweringen v:an sommige kranten, dat de strijd voor onafhankelijkheid van Vietnam een Sowjet-samenzwering zou zijn. Ik twijfel er niet aan, dat Churchill en Attlee eveneens de rechtmatigheid van de eisen van het volk van Malakka be-grijpen. De politieke manoeuvres van de oorlogskrachten, die wij rondom de gebeurtenissen in Laos aan het werk zagen, tonen aan dat het gebruik van geweld tegen nationale bevrijdingsbe-wegingen het gevaar in zich draagt van nieuwe oorlogshaarden, van een nieuw Korea.

Dat is de reden waarom wij, verdedigers van de vrede, het recht van alle volken op onafhankelijkheid ondersteunen, en daarom dringen wij er op aan dat de bestaande conflicten opgelost zul-len worden langs de weg van overleg.

In de nieuwe omstandigheden, die zijn ontstaan met de onmis-kenbare ontspanning in de internationale toestand, krijgt het vraagstuk van de souvereiniteit en de veiligheid van de staten een buitengewoon grote betekenis. Met begrip en diepe sym-pathie v;olgt het Sowjet-volk de aspiraties van de volken van alle landen om hun veiligheid te verzekeren. Wij erkennen, heb-ben erkend en zullen altijd erkennen het recht van elk volk op een zelfstandig bestaan, op een vrije keuze van de levenswijze, die het de beste acht. De vrede kan niet alleen opgebouwd WÜ'r-den met gelijkgezinWÜ'r-den en vrienWÜ'r-den, de vrede moet ook opge-bouwd wo11den met hen die anders denken, met hen die nog

I I I I