• No results found

ULTUUR OLITIEK

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "ULTUUR OLITIEK"

Copied!
52
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

OLITIEK

EN

ULTUUR

~~N

JAAR CHINESE VOLKSREPUBLIEK

~CONOMIE

VAN HET GROOTKAPITAAL

~RONDSLA

GEN VAN DE SOWJET-VREDESPOLITIEK

Se Jaargang No. 11 November 1 9 50

~aandoverzic:ht, . . . , . . . . 49 7 De renegaat, Louis Aragon. • . • • 530

Grondslagen van de vredespolitiek

van de Sowjet Unie, F. Baruch . . . 502 Ons dorp ondertekent, Tsjl Hsoe-pal . 535 Economie van het grootkapitaal, WiJ vergaderen, Ho Ta. . . • 536 . •· Santen . . . • . • • . . • . 511

lan Jaar Chinese Volksrepubliek De bouw van het .zonnestelsel,

'/.Stuit . . . • • . . • • • • 519 Kees de Jager • . . . • . . . 536

De Marxlstisc:h-Leninlstisc:he Boekbesprekingen. , . . . 540

(2)

Aan de lezers!

Wij willen in de eerste plaats de abonné's bedanken, die on· middellijk na ontvangst van het October-nr. van POLITIEK EN CULTUUR hun enquête-formulier hebben ingevuld en verzon· den. Deze lezers hebben reeds zeer waardevolle voorstellen ge-daan om de inhoud te verbeteren. Maar hoe staat het met de anderen? Het spreekt vanzelf dat wij uit een betrekkelijk klein aantal inzendingen geen conclusies kunnen trekken ten opzicht~

van algemene opvattingen van de lezers over het nut van

be-paalde rubrieken, zoals b.v. de "kroniek" en verhalen en

ge-dichten. I

Daarom, nogmaals: vult uw formulier in, of schrijf een brief aan de redactie waarin u uw mening over de afzönderlijke ru· brieken en uw wensen voor de toekomst meedeelt. Het is niet noodzakelijk om dit per post te doen - u kunt het ook meegeven aan de bezorger van POLITIEK EN CULTUUR of inleveren bij de afdeling van de Partij in uw omgeving, die dan voor verdere verzending zorgdraagt. Maar doe het in elk geval! Ook de nieuwe generatie, de jeugd van na de oorlog- Wat is uw mening over de inhoud van POLITIEK EN CULTUUR?

POLlTIEKEN CULTUUR is het theoretische tijdschrift van de arbeidersklasse; alleen met uw hulp kan het een leiding· gevend orgaan voor de theorie en praktijk van het marxisme-leninisme in Nederland worden.

Stuurt alsnog zo snel mogelijk uw bijdrage in aan deze schrif·

telijke lezersconjerentie, die nu reeds een belangrijke stimulans

voor de redactie en administratie van ons maandblad blijkt te zijn.

De redactie en administratie van POLITIEK EN CULTUUR

POLITIEK EN CULTUUR verschijnt maandelijks bij Uitgeverij Pegasus, Leidsestraat 25, Amsterdam-C., (Telefoon 30822; giro· rekening 173127). De abonnementsprijs per jaar is

f

3.50, per halfjaar f 1.75. Losse nummers: 30 cent.

(3)

5 JAARGANG (Ni.,awe reeks) .No. 11 NO VE HBER 1950

Politie/a

en Cultuur

Maandblad gewijd aan de theorie en practijk van het marxisme-lenini1me. Hoofdredacteur: J. Schalker

Maandoverzicht

D

~ laatste maand is de, na de agressie in Korea ingezette, versnelde oorlogsvoorbereiding door Amerika en _haar satellieten onverzwakt voortgezet. Enerzijds proberen de oor-logsdrijvers door een ongekende ophitsing tegen de Sowjet-Unie en de volksdemocratische landen de oorlogsstemming te ver-groten, anderzijds wordt getracht de werkelijke voorbereidingen voor het volk te verbergen om de steeds groeiende vredeswil en de daaruit ontstane volkswoede terug te dringen en op te vangen. De levensstandaard der bevolkingen der kapitalistische landen wordt met de dag lager en dit stuit overal op toenemend verzet. Tegelijkertijd worden de democratische rechten meer en meer over boord gegooid. StaZin zei reeds in,J927:

"Om oorlog te voeren is het (voor de kapitalisten) niet voldoende de bewapening op te voeren en nieuwe coalities tot stand te brengen. Men moet ook het achterland in de kapitalistische landen versterken. Geen enkel kapitalistisch land kan een grote oorlog voeren zonder voorafgaande versterking van zijn eigen achterland; zonder "zijn" arbeiders, zonder "zijn" kolonies te temmen. Vandaar de gelijkelijke fascisering van de politiek van de burgerlijke regeringen."

Dit ziet men opnieuw in de kapitalistische landen gebeuren. Ook in Nederland is dit alles waar te nemen. Nemen we de millioenen-nota bij de kop. Het eerste wat hierbij moet worden vastgesteld is, dat de begroting in feite een wassen neus blijkt te zijn. Met een groot aantal omstandigheden en factoren is geen rekening gehouden. Zoals de uitgaven voor Indonesië, de be-scherming van de burgerbevolking in verband met de oorlogs-voorbereiding, salarisverbetering in het onderwijs, kinderbij-slagwet, de 5

%

salarisverhoging en de prijsverhogingen. Maar het belangrijkste is wel dat de op bevel van Amerika vergrote oorlogsvoorbereiding niet is opgenomen. We lezen:

"Het is de regering niet! mogelijk zich reeds op dit moment een con-crete voorstelling te maken van het bedrag, dat met de verhoging der defensie-uitgaven zal zijn gemoeid."

De verhoging wordt op 10 à 15% geschat.

De regering weet echter drommels goed wat Amerika van haar

(4)

groter worden, daar twijfelen we niet aan. Maar de ware reden is dat op dit moment het werkelijk bedrag geheim gehouden moet worden om het volk in slaap te sussen. Officieel staat op de

be-groting 859 millioen. Maar met cijfers kan gegoocheld worden. In de toelichting wordt reeds gezegd dat verschillende uitgaven, welke gewoonlijk onder het departement van Oorlog en Marine worden geboekt, naar andere hoofden zijn overgebracht. In wer-kelijkheid zijn de militaire uitgaven dus veel en veel hoger. En dientengevolge zal bij de stijging, die nog zal volgen, de begro-tingen van de andere departementen grote veranderingen onder-gaan. Bezuinigingen op de uitgaven welke voor de volkswelvaart van belang zijn en aanzienlijke verhogingen zullen ook op die

hoofden geboekt worden in verband met de oorlogsuitgaven. Dat wordt ook indirect toegegeven. Schokking de zo juist afgetreden minister van Oorlog verklaarde:

"Tengevolge van het internationaal overleg zijn ook de andere minls. teries bij de oorlogsvoorbereiding betrokken." ·

Wie zal dit betalen? Niet de kapitalisten, die de oorlog gekozen hebben om de economische crisis een halt toe te roepen en hun vette winsten niet alleen te behouden maar zelfs te vergroten. , Maar de massa! De begroting geeft dan ook sociale afbraak en belastingverhoging te zien. Geen prijsbeheersing. Integendeel een vermindering van de subsidies met 58 millioen. Hiermede zitten we midden in het vraagstuk van lonen en prijzen. Het is zonder meer duidelijk dat voor deze tot ongekende hoogte opgevoerde oorlogsvoorbereiding de kapitalisten niet denken te betalen, maar dat de massa dit moet opbrengen. Het zijn vooral de P.v.d.A.-leiders, die de beste dienaren van het Amerikaanse kapitaal zijn, die hiervoor ijveren. Maar tegelijkertijd moeten zij de arbeiders rustig houden. Daartoe voeren zij een comedie zonder weerga op.

Eerst trachtten zij ons diets te maken, dat zij het prijsverloop volgen en steeds met de regering in contact staan, waarvan Drees notabene minister-president is. Dan breken de stakingen uit. Zij

voelen dat hun invloed aan het tanen is en dat zij hun vat op hun volgelingen beginnen te verliezen. Op dit moment steken zij de

koppen bij elkaar. De 5

%

loonsverhoging wordt door de regering toegestaan en zij slaan zich op de borst en spreken tegelijkertijd over prijsstop. De circulaire van de Tricot- en kousen fabrikanten, welke de E.V.C. publiceerde, toont klip en klaar aan dat de 5% door stakingen zijn afgedwongen. Er staat: ·

"Bij de gehele behandeling van het vraagstuk van lonen en prijzen IS het immers duidelijk gebleken, dat in deze niet het gezond verstand en de juiste argumenten de doorslag geven, doch uitsluitend de politieke machtsverhoudingen."

De ondernemers zeggen het onder elkaar duidelijk, dat de ver-houding tussen lonen en prijzen, dus zowel de loonsverhoging als de prijsstop, afhankelijk is van de eenheid in de strijd van de arbeiders.

De leiders van de P.v.d.A. zetten nu decomedie voort met de

prijsstop. We hebben het verloop in de Tweede Kamer kunnen

(5)

volgen. De oorspronkelijke motie van Suurhoff wordt vervangen door een, die de goedkeuring van regering en kapitalisten kon wegdragen. Paul de Groot drukte dit kernachtig uit:

"Suurhoff en zijn N.V.V.- en Uniebondgenoten mogen de prijsstijgingen uit kapitalistisch standpunt gezien "onvermijdelijk" vinden, wij vinden hen uit arbeiders standpunt gezien o n dra g e I ij k."

De regering wenst geen prijsstop en dit weten zij drommel$ goed en al hun gedraai kan dit niet uit de wereld helpen. In de reeds aangehaalde circulaire staat immers:

"Bij de vertegenwoordigers van de verschillendel sectoren uit de tex-tielbranche heerst, gezien het verloop van deze bijeenkomst, de opvatting dat het ministerie van Economische zaken niets voelt voor een! weder-invoering van de prijsbeheersing en dat men ter bevestiging van eigen opvatting, argumenten wilde hebben om: de huidige situatie ongewijzigd te laten. We zien dan hierin geen aanleiding om een waarschuwend geluid te doen horen."

De kapitalisten weten echter wel, dat, bij de verminderde koop-kracht, iets gebeuren moet om hun winsten op peil te houden. En dit wordt gevonden in surrogaten. Slechte kwaliteit tegen dure prijs! Alleen de eenheid van actie van de· arbeiders kan de oplossing brengen; want de werkgevers wijken, zoals zijzelf er-kennen, voor de politieke machtsverhoudingen. Uit dit gezichts-punt is de open brief van de E. V.C. aan bestuurders en leden van het N.V.V., waarin wordt voorgesteld gemeenschappelijk tegen de duurte op te treden, van het allergrootst belang.

Zoals reeds in het begin van dit overzicht werd vastgesteld, wordt internationaal een even bedriegel-ijk spel gespeeld. Op de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de lan-den van het Atlantisch Pact in New-York werd de hermilitari-satie van West-Duitsland besproken. In wezen is deze al lang aan de gang. Echter, deze herbewapening moet versneld worden en daarom vindt Amerika het tijd worden dat dit nu in alle openlijkheid geschiedt. De Duitse fascistische generaals hebben de plannen voor Amerika met "gründlichkeit" uitgewerkt. Hoe-wel de heren het in principe eens zijn, vrezen zij de verontwaar-diging van hun volkeren. Het grofste landverraad durven zij maar niet zo bekendmaken. Witkin, correspondent van de United Press seinde uit New-York:

"De Engelsen en de Fransen zijn van mening, dat wel is waar de op-stelling van een Duits leger in de toekomst niet is uitgesloten, dat echter de openbare mening voor dit idee nu niet ontvankelijk is.''

Maar toch is de herbewapening en de inschakeling van de West-Duitse oorlogsindustrie een feit, ook al drukt Schuman zich met Franse elegantie uit:

"Frankrijk zal, samen met Duitsland zijn bijdrage leveren aan de ver-dediging van Europa".

(6)

be-richten, Amerika ons nieuwe en grotere militaire krachtsin-spanningen heeft opgelegd. Amerika schijnt te vinden, dat Mr. Schokking niet de juiste man is om deze uit te voeren.

De imperialisten in hun laatste stuiptrekkingen wikken wel, maar de vredelievende volkeren zullen beslissen. Want deze kunnen in dit tijdperk van doorslaggevende betekenis zijn.

De

Sowjet-Unie wijst de weg. Haar voorstellen in de Algemene Ver-gadering en in de Veiligheidsraad van de Verenigde Na ties zijn voor ieder klaar en duidelijk. De voorstellen van het vredes-program luiden:

1. Propaganda voor oorlog wordt verboden.

2. Het atoomwapen wordt verboden en er wordt een strenge internatio-nale controle op de uitvoering ingesteld. Het land, dat als eerste atoomwapens of andere wapens tot massale vernietiging gebruikt, wordt behan~eld als misdadiger tegen de mensheid.

3. De Verenigde Staten, Groot Brittannië, Frankrijk, China en de Sow-jet-Unie sluiten een verdrag tot versterking van de vrede. Deze re-geringen verlagen hun tegenwoordige strijdkrachten gedurende het jaar 1950 met een derde.

Stellen we hiertegenover het plan van Acheson, dat inhoudt dat de Algemene V er gadering binnen 24 uur bijeen ka!'- komen, buiten de Veiligheidsraad om. Tevens het instellen van een "veiligheidspatrouille". Dit alles komt dus neer op de vernieti-ging van de Veiligheidsraad en het omzetten van de Verenigde Na ties in een hulporgaan van het Atlantisch agressiepact.

De voorstellen van Wysjinski over Korea zijn even eenvoudig en duidelijk. De voorstellen luiden:

1. Terugtrekking van vreemde troepen. 2. Oprichting van een regering voor het verenigde Korea op basis van Algemene Verkiezingen voor een Nationale vergadering. 3. Oprichting van een voorlopige commissie, te

kiez~n op een verenigde vergadering van het Noord-Koreaanse parlement en de~ Nationale vergadering van Zuid-Korea, die de verkiezingen voor de Nationale vergadering van geheel Korea zal moeten voorbereiden. 4. De verenigde vergadering van de beide parlementen kiest voorts een tus-sentijds comité dat als regering optreedt tot aan de verkiezingen. 5. Op-richting van een commissie der Verenigde Naties, waarin alle landen die aan Korea grenzen, zijn vertegenwoordigd, om toezicht te houden op de verkiezingen. 6. De Economische en Sociale raad van de Verenigde naties werkt plannen uit voor economische en technische hulp aan Korea. 7. De commissie der verenigde parlementen, die tussentijds als regering· voor geheel Korea optreedt, wordt tot de Verenigde Naties toegelaten.

Laten we hiertegenover de resolutie bezien, ingediend door Engeland en zeven andere mogendheden, waaronder ook Neder-land. Hierin wordt voorgesteld een UNO-commissie voor Korea. Doch deze commissie zal verplicht zijn het opper-commando van de UNO-strijdkrachten, d.w.z. MacArthur te raadplegen. Dat is

dus doodeenvoudig een voortzetting van de agressie op Korea. De resolutie is echter aangenomen. Alleen India werd van de Aziati-sche volkeren in de UNO-commissie voor Korea gekozen, maar deze weigerde in zo'n commissie zitting te nemen.

De. Am;erikaanse troepen zijn de 38ste breedtegraad 'over· schreden. De Chinese volksdemocratische republiek heeft naar aanleiding hiervan een verklaring gepubliceerd, waarin zij

(7)

stateert dat het overschrijden van de 38ste breedtegraad een poging is om de vlammen van de agressie-oorlog tot de grenzen van China te brengen. De Chinese regering sluit haar verklaring met de volgende woorden:

"Het Chinese volk verdedigt standvastig een vreedzame oplossing van het Koreaanse vraagstuk en het is een vastberaden tegenstander van de uitbreiding der Koreaanse oorlog door Amerika en zijn medeplichtigen. Het Chinese volk is nog standvastiger in zijn overtuiging, dat de aanval-lers verantwoordelijk gesteld moetellj .worden voor alle consequenties die uit hun koortsachtige pogingen voortvloeien om de agressie. uit te breiden."

Nederland is een van de aanvallers. In welk avontuur sleept de regering Drees op bevel van Amerika ons land?

Truman gaat al direct met MacArthur confereren. Hieruit blijkt duidelijk dat dit een Amerikaanse zaak is. .

Amerika neemt de plaats in van Hitler-Duitsland. Dit besef breekt meer en meer baan. Ook in Amerika. H. D. Meyer schrijft in zijn boek "Moeten wij ondergaan": ·

"Bij een Amerikaanse agressie-oorlog tegen de Sowjet-Unie kan koning Otto hopen, de Hahaburgerkroon terug te winnen, de Roermagnaten kun_ nen hopen de mijnen in Silezië terug te krijgen, de Duitse jonkers. hun landgoederen en kastelen in Pruisen, zekere Engelse en Franse millionairs hun investeringen op de Balkan, zekere Amerikaanse magnaten van de wapenindustrie, kunnen zich verheugen in milliarden oorlogswinst, doch wat kan het Amerikaanse volk bij een oorlog winnen? Een oorlog zou het millioenen en nog eens millioenen gesneuvelden en gewonden en een ongekende massa-ellende brengen, want in een agressie-oorlog tegen de Sowjet-Unie zou de Amerikaanse jeugd, zouden de Amerikaanse man-nen gedecimeerd en de Amerikaanse steden in· puin en as gelegd worden. Een dodelijk gevaar bedreigt Amerika, het gevaar zich op de Duitse weg te laten drijven; het gevaar dat Amerika in de tweede helft van de 20ste eeuw hetzelfde zal doormaken als Duitsland in de eerste helft van deze eeU:w. Erger nog, onze atoombomvoorraden zullen uiteindelijk ons eigen land verwoesten, welk land wij ook van plan zijn met deze atoombommen te verwoesten.

De overgrote meerderheid van het Amerikaanse volk zal zonder twijfel iedere gedachte van zich afwijzen, dat ons land de weg van Duitsland zou moeten volgen."

Het Wereld-Vredescongres in November zal een belangrijke bijdrage leveren om alle vredelievende mensen te verenigen om de oorlog onmogelijk te maken.

(8)

!.

I

Grondsla;:en van de

l'redespolitiek der

Sowjet-Unie

I

N de nacht van de 8ste November 1917 aanvaardde het Tweede Congres van de Sowjets het "Decreet over de Vrede". Het Congres deed een beroep op de strijdende mogendheden van toen om onmiddellijk een wapenstilstand te ~luiten, het wendde zich tot de arbeiders van Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland om de zaak van de vrede tot een succesvol einde te brengen. Dit was na het uitroepen van de overwinning der revolutie de eerste daad van de jonge Sowjetmacht De strijd voor de vrede stond bij wijze van spreken aan de wieg van de Sowjet-Unie en nimmer is het Sowjet-volk onder leiding van Lenin en Stalin afgeweken van de weg des vredes.

De imperialistische politiek van agrèssieve oorlogen

Om de wortels van de vredespolitiek der Sowjet-Unie en van de oorlogspolitiek van de imperialistische machten onder leiding van Amerika te kunnen begrijpen, moet men de bewegende wetten van het imperialisme en van de kapitalistische maat-schappij trachten te doorgronden. De grootste theoretische bij· drage tot dit onderwerp is door Lenin g(;'!leverd in.zijn beroemd werk over het imperialisme. Dit werk verklaart niet alleen, waar-om de imperialistische politiek een politiek van agressieve oor-logen is, maar, toegepast op de huidige tijd, verklaart het ook, waarom de heersende klasse van de Verenigde Staten thans de leidende kliek in het oorlogsverbond is.

Lenin legde in zijn werk uit dat een der hoofdkenmerken van het imperialisme daarin bestaat, dat de verdeling van het grond-gebied van de aarde tussen de grootste kapitalistische mogend-heden is voltooid. · In hetzelfde werk heeft Lenin de wet van de ongelijkmatige ontwikkeling van het kapitalisme beschreven. De ongelijkmatige ontwikkeling van het kapitalisme verklaart o.m. hoe het kwam, dat verschillende grote kapitalistische mogendheden bij de wed-ren naar de koloniale gebieden achterbleven. Daartoe behoorde, behalve Duitsland en Ja pan, vooral Amerika. Dit, tezamen met de naar verhouding snellere groei van het kapitalisme in deze landen dan b.v. in landen als Frankrijk en Engeland, verklaart tevens waarom met de beëindiging van de verdeling van het grondgebied der aarde tegelijk de strijd om de herverdeling der aarde begint. Deze strijd was in wezen de oorzaak van de eerste imperialistische oorlog.

Tussen de eerste en de tweede wereldoorlog is deze strijd voortgezet. Uit een overzicht in "Nieuwe Gegevens" bij het

(9)

werk van Lenin over het imperialisme blijkt dan ook, dat in de jaren van 1918 tot 1938 niet minder dan 79 oorlogen en gewapende conflicten in de wereld plaatsvonden, waarvan elf gericht waren tegen het grondgebied van de Sowjet-Unie. Men moet deze ge-gevens in gedachten houden bij de beoordeling van de vraag, wie in het huidige tijdperk de aanvalsoorlog voert en voorbereidt en wie de vrede verdedigt.

In de elf hierboven genoemde gevallen betrof het door de geschiedenis vastgelegde imperialistische aanvallen op de Sow-jet-Unie en in de overige gevallen aanvallen op of oorlogen tegen koloniale en half-koloniale gebieden. In ten minste tien van de overige 68 gevallen was Amerika er direct of indirect als aanvallende mogendheid bij betrokken.

Er is in de geschiedenis van de Sowjet-Unie daarentegen geen enkel voorbeeld aan te voeren, waarin zij als aanvallende mo-gendheid optrad of deelnam aan een onrechtvaardige oorlog.

Hoe is dat te ver klaren?

Dit kan en moet verklaard worden doordat het kapitalisme in de Sowjet-Unie vernietigd is en het socialisme heeft gezege-vierd.

Een nieuwe maatschappij

-gelijkberechtiging van naties en rassen

(10)

Het zijn echter-juist de hierboven aangehaalde kenmerken van de kapitalistische maatschappij, die tot oorlog leiden. En het is juist omdat in de Sowjet-Unie het socialistische eigendom van land en fabrieken bestaat, omdat daar geen kliek bestaat die het particuliere bezit van oorlogsindustrie en de uitbreiding daar-van als een welkom middel tot verhoging daar-van de winsten be-schouwt, omdat er in de Sowjet-Unie geen antagonistische klassen bestaan, omdat de staatsmacht in handen van de werkers en boe-ren is, omdat de Sowjet-maatschappij de gelijkberechtiging der naties en rassen erkent en in de practijk heeft gebracht, omdat zij het recht op zelfstandigheid van alle naties, groot of klein, zwak of sterk, erkent - het is om al deze redenen dat de Sowjet-maatschappij in zich zelf een vredelievende Sowjet-maatschappij is.

Hier in de Sowjet-maatschappij is verwerkelijkt, wat Marx profetisch voorspelde in de eerste declaratie van de Genetale Raad d~r Internationale Arbeiders-Associatie, waarin hij zei:

"In tegenstelling tot de oude maatschappij met zijn economische ellende en zijn politiek delirium, is• een nieuwe maatschappij aan

het ontstaan, wier internationale wet VREDE zal zijn, omdat haar

nationale heerser overal dezelfde zal zijn -ARBEID."

Duurzame vrede noodzakelijk voor socialistische opbouw

De wetten van de kapitalistische maatschappij drijven haar naar oorlog, omdat het de wetten der wildernis zijn. De wetten van de Sowjet-maatschappij schragen en steunen de vrede, om-dat het een geordende maatschappij is, wier doel niet bestaat in verovering en onderwerping van vreemde volkeren en naties, maar het scheppen van wel~art en veiligheid van bestaan voor zijn burgers.

In gelijke mate als de socialistische maatschappij de oorzaken van oorlog wegneemt, is zij ook een bolwerk van de vrede. "Onze politiek," aldus zei Lenin in 1920, "en onze propaganda is geens-zins er op gericht om volkeren in oorlog te verwikkelen, maar om een eind te maken aan oorlog."

De Sowjet-maatschappij heeft de vrede nodig, om haar doel-einden te verwerkelijken. Slechts door het behoud van duur-zame vrede is de Sowjet-maatschappij in staat, haar grootse vijf-jarenplan te vervullen en zulke reusachtige projecten des vredes te verwerkelijken als de vruchtbaarmaking van de Karakoem-woestijn en de irrigatie van de eindeloze steppen achter de Wolga. Omgekeerd is het ontwerpen v~n dergelijke bezielende projecten en de uitvoering van deze projecten een overtuigend bewijs van de vredespolitiek der Sowjet-Unie.

De principes van de vredespolitiek der Sowjet-Unie zijn door Lenin en Stalin ontworpen. Terwijl de Sowjet-regering zich zowel tussen de twee wereldoorlogen als na de tweede wereldoorlog in haar buitenlandse politiek het instandhouden van de vrede als voornaamste doel stelde, ging zij daarbij van de door Lenin ont-worpen stelling uit, dat het vreedzaam naast elkander leven van de twee stelsels mogelijk is. "Het idee van de samenwerking der

(11)

twee stelsels," zei Stalin in 1947, "werd het eerst door Lenin ont-wikkeld. Lenin is onze leraar en wij Sowjetmensen zijn Lenin's discipelen. Wij weken nimmer af van Lenin's leer en zullen er nimmer van afwijken."

"Laten de Amerikaanse kapitalisten ons met rust laten en wij zullen hen met rust laten," zei Lenin reeds in 1920, tot een Ameri-kaanse correspondent.

Grondslagen van de vredespolitiek v~n de S.U.

De strijd van de Sowjet-Unie voor het behoud van de vrede loopt als een rode draad door haar gehele geschiedenis. Het bijzondere kenmerk van de Sowjet-vredespolitiek is, dat het nimmer een passieve politiek was. Als meester in de kennis en toepassing van de wetten der historie, wist Stalin dat de vrede slechts door actieve strijd zowel naar binnen als naar buiten bewaard kon blij ven.

In zijn rapport aan het 17de Partijcongres van de C.P.S.U. (b) verklaarde Stalin in 1934, dat de Sowjet-Unie in de jaren na de eerste wereldoorlog vast en onwankelbaar aan haar vredes-posities bleef vasthouden, tegen de oorlogsbedreiging streed en voor het behoud van de vrede.

Hij zei:

"Waarop rekende de Sowjet-Unie bij deze moeilijke en gecom-pliceerde strijd voor de vrede?

a. op haar groeiende economische en politieke macht;

b. op de morele ondersteuning van de milHoenen-massa's van de arbeidersklasse van alle landen, die bij het behoud van de vrede een levensbelang hebben;

c. op het gezonde verstand van die landen, die uit verschillende motieven geen belang hebben bij het verstoren vah de vrede en die de handelsbetrekkingen met zulk een punctuele contrac-tant als de Sowjet-Unie willen ontwikkelen;

d. tenslotte op ons roemrijk leger, dat bereid is het land tegen iedere aanval van buiten te verdedigen."

De politiek van de Sowjet-Unie was hiermede volledig in over-eenstemming. Zij bouwde en bouwt voort aan de versterking van haar economische en politieke macht. Zij steunde en steunt op de groeiende millioenenmassa van de werkers in alle landen, wier levensbelang het behoud van de vrede is. Zij zoekt de vriendschap van en samenwerking met alle landen. Maar zij vergeet niet, dat wij niet in een pacifistische wereld leven, dat de imperialisten op nieuwe oorlogsavanturen uit zijn. En daarom steunde zij en steunt zij op haar roemrijk Sowjet-leger.

Dit is een realistische vredespolitiek omdat zij steunt op de eigen macht, die krachtens haar aard de voornaamste vredes-macht in de wereld is, omdat zij steunt op het vredesverlangen van de grote meerderheid van het mensdom en omdat zij steunt op de tegenstellingen in het imperialistische kamp.

Historische bijdragen tot de zaak van de vrede

(12)

voornaamste verdediger van de vrede en krachtigste bestrijder van de oorlogs-klieken ontrouw geweest. 'Haar geboorte zelf, die teweeg werd gebracht onder de geniale leiding van Lenin en Stalin, was de grootste bijdrage tot de zaak van de vrede, die de wereldgeschiedenis kent. Immers, door de zegevierende revo-lutie van 7 November 1917 werd een zesde deel der aarde defini-tief aan de greep van de oorlogsmachten onttrokken en werd dit gebied herschapen tot het. machtigste bolwerk van de vrede. De tweede grote en onvergetelijke bijdrage tot de zaak van de vrede leverde het Sowjetvolk door de overwinning op het fascisme en de bevrijding van Europa van het juk van het nazi-dom. Tegelijkertijd legde de Sowjet-Unie door de overwinning op Ja pan de voornaamste grondslag voor de latere overwinning der Chinese nationale revolutie.

Dit zijn de voornaamste historische bijdragen tot de zaak van de vrede en het scheppen van het onoverwinnelijke vredeskamp. Maar het zijn niet de enige! Immers, de Stalin-politiek heeft zo· wel vóór de tweede wereldoorlog als daarná altijd de huichel· achtige politiek van de kapitalistische mogendheden ontmas· kerd, die hun platte en zelfzuchtige belangen trachten te ver· bergen door een beroep te doen op hoge morele principes en internationaal recht, zoals Prof. Tarle terecht in Nieuwe Tijden van December 1949 schreef.

Wij herinneren er in dit verband aan, hoe zij in de jaren 1936-'38 het zogenaamde "non-interventie-comité" ontmaskerde, dat onder leiding van de Britse Lord Plymouth actief steun ver· leende aan Hitler's en Mussolini's interventie in de Spaanse burgeroor log.

Wij herinneren er aan, dat de Sowjet-Unie de enige grote mogendheid is geweest, die reële voorstellen tot verdediging van Abessinië deed toen Mussolini dit land overviel en over· weldigde. · ~

Wij herinneren er aan, dat de Sowjet-regering het beruchte Muenchen-pact, dat door Daladieren Chamberlain als een "over· winning van de vrede" werd aangeprezen, ontmaskerde als een pact tot het ontketenen van de Hitler-oorlog tegen de Sowjet· Unie. Wij herinneren er aan, dat Stalin zelf een einde maakte aan de comedie van de "vredes-onderhandelingen" in Moskou in de zomer van 1939 onder welker dekking de toenmalige Franse en Britse regeringen bezig waren een oorlogspact met Hitier te sluiten.

Deze politiek van het stelselmatig ontmaskeren der oorloga-brandstichters heeft het gezag ·van de Sowjet-Unie als vredes· macht gestadig verhoogd. En deze politiek heeft zij na de oorlog in versterkte mate voortgezet. Zij deed dit vooral in Duitsland. Op 17 September 1946 verklaarde Stalin in antwoord op vragen van een Britse correspondent: "Kortom, de politiek van de Sow· jet-Unie in de Duitse kwestie komt in haar wezen neer op de demilitarisatie en de democratisering van Duitsland." Deze twee punten beschouwt de Sowjetregering als de voornaamste garantie

(13)

voor het totstandbrengen van een stabiele en duurzame vrede en aan deze politiek heeft zij tot op de huidige dag vastgehouden. Het is de Sowjet-Unie geweest die in hetzelfde jaar het vraag-stuk van de algemene ontwapening aan de orde heeft gesteld en sindsdien telkens weer voorstellen tot ontwapening heeft ge-daan. Het is de Sowjet-Unie geweest, die het verbod van de atoombom en internationale controle daarop heeft voorgesteld. Het is de Sowjet-Unie geweest, die een vreedzame uitweg uit het Koreaanse confliCt heeft aangewezen en die van harte de voorstellen van India heeft gesteund, die hetzelfde doel beoogden. Aldus heeft de Sowjet-Unie ook in de na-oorlogse periode telkens en telkens weer bewezen, een ware vredesmacht te zijn. Tweeërlei politiek

Zoals hierboven reeds werd aangehaald beschouwt de Sowjet-Unie als een van de pijlers van haar vredespolitiek de taak van het Sowjet-leger.

Maar zoals in alle overige vraagstukken de principes der Sowjet-maatschappij tegengesteld zijn aan de principes van het imperialisme, zo ook in het vraagstuk van het leger.

Wat is de militaire "filosofie" van het imperialisme? Bradley, Truman's chef van de generale staf, definieerde de Amerikaanse militaire politiek in een artikel, verschenen in October 1950 in het blad van het Amerikaanse leger, Combat Forces Journal, als volgt: Het is "de traditionele politiek en practijk van een natie in de organisatie van haar militaire hulpmiddelen· voor tlerdediging of aanval en ter voorbereiding voor en het voeren van oorlog!"

Hier hebben wij in een enkele zin samengevat de ware be-doeling van de militaire politiek der wereld-reactie onder leiding van Amerika. Laten wij deze definitie nader onder ogen zien. Bradley zegt dat het de traditionele politiek van een natie is in de organisatie van haar verdediging. Dat rangschikken wij onder de traditionele huichelarij van de reactie. Hij zegt, dat de militaire politiek de "traditionele politiek en practijk van een natie in de organisatie van haar militaire hulpmiddelen voor agressie" is.

Dat rangschikken wij onder de openhartige uitspraken van een traditionele organisator van agressie.

Hij zegt dat het de traditionele politiek van een natie is in de organisatie van haar militaire hulpmiddelen ter voorbereiding van oorlog en voor het voeren van oorlog.

(14)

slechts opkomen bij mensen, die in de onveranderlijkheid van de wetten van het imperialisme geloven, bij geboren vijanden van de mensheid.

Hoe luidt echter de militaire politiek van de Sowjet-Unie? Het was wederom Stalin, die ons hieryan een korte en duidelijke samenvatting heeft gegeven. Op 23 Februari 1943, toen de Sowjet-Unie in haar zware strijd tegen het Hitler-fascisme was gewikkeld, onmiddellijk na de overwinning bij Stalingrad, ver-klaarde Stalin:

"Het Rode Leger dient ter verdediging van de vrede en van de onderLinge vriendschap van vreemde landen. Het is niet gevormd voor de verovering van vreemde landen, maar voor

de verdediging der grenzen van het Sowjetland. Het Rode Leger

heeft steeds eerbied betoond voor de rechten en de zelfstandig· heid van alle volken."

Dit is dus de militaire politiek van het socialisme. Hier is geen sprake van agressie, geen sprake van "traditionele" voorberei· ding op oorlog, maar principiële verdediging van de vrede. Hier is geen sprake van verovering van vreemd gebied, maar van eerbiediging van de rechten en de onafhankelijkheid der volken. In één woord, het leger van Bradley, het Atlantische leger, is volgens zijn eigen bekentenis een leger tot voorbereiding van . oorlog en tot aanval. Het Sowjetleger, daarentegen, heeft tot taak de grenzen van het Sowjetland te beschermen en de onder· linge vriendschap der volkeren te bevorderen.

De "definitie" van Bradley bewijst overigens nog meer. Zij bewijst dat lieden als Bradley, MacArthur en Acheson geloven, dat men de loop der geschiedenis door een "politiek van macht" · kan tegenhouden. Hitier geloofde er ook in en hij ging er aan

ten gronde.

,.Door de genade van de barmhartige voorzienigheid hebben onze troepen deze oude Hoofdstad van Korea bevrijd"

verzoek alle aanwezigen, op te staan en gezamenlijk met mij het Onze Vader te bidden. . • • "

(15)

-"Slechts lieden die kinds geworden zijn, kunnen geloven, dat

de wetten van de artillerie sterker zijn dan de wetten van de geschiedenis en het rad der geschiedenis teruggedraaid kan worden door het bombardement van Nanking", schreef Stalin in 1927, toen in Maart van dat jaar de verenigde buitenlandse reactie onder aanvoering van Engeland en Amerika de door nationalistische legers bevrijde stad bombardeerden. Zoals men weet, heeft Stalin gelijk gekregen, en de imperialisten werden verslagen.

De Amerikaanse reactie is noch door de verplettering van Hitier noch door haar nederlaag in China wijsgeworden. Zij blijft de "wetten der artillerie" (thans zouden we zeggen "de wetten van de bommenwerpers") hoger stellen dan de wetten der geschiedenis.

De Sowjet-Unie echter, onder leiding van Stalin, is nu, zoals bij haar geboorte, 33 jaar geleden, de vaandeldrager van de vrede. Zij is er groot en machtig door geworden. Achter de "politiek door macht" verbergen de imperialisten, Amerika 'voorop, slechts kwalijk het vermolmde gebouw, dat tot

ineen-storten veroordeeld is. · Het bondgenootschap van de vrede is onoverwinnelijk

Het feit, dat de Sowjet-Unie aan de vooravond van de 33ste herdenking van de overwinning der October-revolutie, in een tijd dat de reactie de wereld met oorlogsgerucht vervult, tot de uitvoering van de machtige vredeswerken aan de Wolga, in de Karakoem-woestijn en aan de Dnjepr kon besluiten, is een over-tuigend bewijs niet alleen van haar waarlijke vredespolitiek, maar ook van haar kracht, haar zelfbewustzijn en haar rust. Het is een overtuigend bewijs van haar innerlijke kracht. Welke kapitalistische regering b.v. zou in staat zijn, zulk een project als het Wolga-plan aan te pakken en binnen vijf jaar te voltooien? Het scheppen van een meer van 500 kilometer lengte, onderdeel van dit project tot het vruchtbaarmakén van de oneindige steppe, zou zulk een heftige tegenstand van de betrokken kapitalisten veroorzaken, dat het plan reeds bij zijn ontstaan tot mislukking zou zijn veroordeeld. De "gevestigde", egoïstische belangen staan de nationale belangen in de weg. In de Sowjet-Unie echter versmelten de belangen van het inqividu met het belang van de natie en dit is een onuitputtelijke bron van stijgende kracht, die het land van het socialisme on-overwinnelijk maakt.

Daaruit kunnen en moeten de massa's in het Westen ook nieuwe kracht en nieuw geloof in de mogelijkheid vinden, om de oorlog te voorkomen. Diegenen, die menen dat de oorlog on-vermijdelijk is, de zwakken, de opportunisten, zoals P. de Groot hen genoemd heeft, confronteren wij met de uitspraak van Lenin, die gezegd ·heeft: "De ineenstorting van het kapitalisme is onvermijdelijk".

(16)

I,

I.

groeiende onmacht van het kapitalisme schuil. Haar groeiende onmacht om de tegenstellingen de baas te worden, die zich in eigen rijen openbaren, om de crisis te voorkomen en de massa brood en welvaart te verzekeren. Haar overschakeling op oorlogs-economie is in zich zelf een crisisverschijnsel, zoals Stalin,uit-eengezet heeft.

Hitier heeft door deze politiek zijn ondergang niet kunnen voorkomen. Zij werd er door "'erhaast. De ondergang van het huidige oorlogsblok onder leiding van Wallstreet zal er even-eens door verhaast worden.

De tegenstand der massa's tegen de hongerpolitiek, die on-vermijdelijk met de oorlogs-economie is verbonden, zal stijgen, de tegenstand der Europese volkeren tegen de steeds onbe-schaamder inmenging van Amerika in hun zaken, tegen de ver-nietiging van hun zelfstandigheid, zal groeien. Het bondgenoot-schap van de vrede tussen de milHoenen-massa in de kapitalisti-sche landen, de volksdemocratikapitalisti-sche landen en de Sowjet-Unie daarentegen wordt sterker en is reeds onoverwinnelijk.

F. BARUCH

Laat dan de hekelaars zo veel zij willen de menselijke aangelegenheden bespotten, de theologen ze verfoeien, en de melancholische figuren steeds

weer het onbeschaafde en landelijke leven prijzen, de mensen verachten en de stomme dieren bewonderen: toch zullen de mensen blijven ondervinden, dat zij zich door onderling hulpbetoon veel gemakkelijker het nodige kunnen verschaffen en dat zij slechts met vereende krachten de gevaren, die van alle zijden dreigen, kunnen ontwijken.

(SPINOZA, Ethica)

Alleen hij zal overwinnen en de macht behouden, die vertrouwen heeft in het volk en die zich dompelt in de levende bron van het scheppende genie van het volk.

(17)

ECO~f)UIE

17AN liET

C.·ROtt'I'KilPITAAL

I

N een grijs verleden (wij leven snel) was er eens een Minister-President, die later lid zou worden van een partij, die zich later "Partij van de Arbeid" zou laten noemen. Deze Mmister-Presi-dent verkondigde vanuit de serene hoogte, welke toentertijd "het praatje op de brug" heette, dat de armoede in Nederland gelijk-matig verdeeld zou worden. Men kan in het midden laten of de man ofwel zich geen rekenschap gegeven heeft van de conse-quenties van zijn leuze, ofwel bewust de goêgemeente om de tuin geleid heeft. De eerste mogelijkheid pleit voor zijn onnozelheid, de tweede voor zijn oneerlijkheid. Wij laten het graag aan zijn toekomstige levensbeschrijver over, te beslissen over de keuze. Onder het etiket van de gelijkmatige verdeling van de nood werd in Nederland nà 1945 de Duitse dividend-stQp gehandhaafd, werd de prijsbeheersing uitgebreid, werd de loonstop en de rente-verlaging ingevoerd, kwamen de zogenaamde heffingswetten in-clusief de geldzuivering tot stand, enz. enz.

De heffingswetten, die zich als vermogensaanwasbelasting en als vermogensheffing ineens, in schijn richten tegen het groot-kapitaal, hebben in werkelijkheid de financiële concentratie, het ophopen van bezit bij de 200 families ten koste van de kleine bezitters en arbeiders bevorderd.

De renteverlaging betekende een onteigening van de klein;. burgerij ten gunste van het grootkapitaal en de Staatsfinanciën. De prijsbeheersing werd gekenmerkt door allerlei haken en ogen, die het nodige soelaas in het leven riepen voor de grootste ondernemers om milHoenen-winsten te behalen.

Het zou ons te ver voeren om onze conclusie, namelijk, dat de financiële en economische politiek van de Regering nà de oorlog geleid heeft tot een betrekkelijke verarming van de on-derliggende klassen, van de arbeidersklasse, de boeren en de kleinburgerij en tot een ongehoorde omgekeerd evenredige con-centratie van kapitaal bij de allergrootste financiële magnaten, hier in den brede te ontwikkelen en te motiveren.

Wij willen onze conclusie slechts toetsen aan enkele feitelijke gebeurtenissen en aan een paar recente maatregelen van, de Regering Drees-Stikker.

I

N 1945 bedroeg de waarde van het particuliere Nederlandse productie-apparaat in vóór-oorlogse guldens 9,2 milliard, in nà-oorlogse valuta ongeveer 16 milliard.

(18)

31 December het particuliere productie-apparaat met 10 milliard zijn toegenomen. Dat is in 5 jaar met ruim 60 %! Ter vergelijking diene, dat de particuliere kapitaals-accumulatie in 1938 slechts 90 millioen bedroeg, nog géén twintigste deel van het gemid-delde na-oorlogse accumulatie-tempo.

In 1949 bedroeg de toename van de netto-investeringen in de particuliere bedrijven 2,54 milliard. Deze investeringen zijn goed-deels investeringen, verrijkingen, vermogenstoenamen van het grootkapitaal geweest. Want terwijl de bourgeoisie 2540 millioen in haar bedrijven ophoopte, bedroegen de inleggingen bij de spaarbanken van de kleine spaarders zegge en schrijve ruim 7 milHoen of één drie honderd vijftigste deel van gemeld bedrag. Ja, indien wij de na-oorlogse accumulatie van het grootkapitaal tot 1949 ten bedrage van 7.000 milHoen vergelijken met de spaar-penningen van de kleine luyden bij de Rijkspostspaarbank en de Algemene Spaarbanken, dan blijkt tegenover deze uitbreiding van het vermogen van het particuliere bedrijfsleven te staan een vermindering van het spaartegoed van 500 millioen.

Dat de nà-oorlogse accumulatie typisch gróót-kapitalistisch geweest is, blijkt uit de financiële structuur van deze accumu-latie. Indien de kleinburgerij haar gelden belegt in het bedrijfs-leven, dan doet zij dat bij voorkeur in de vorm van obligatie-leningen, die een vaste rente dragen en niet zozeer aan koers-schommelingen en risico's zijn onderworpen. Welnu, in 1947 be-dragen de obligatie-emissies 149 millioen, de netto bedrijfsin-vesteringen zijn voor dat jaar 11 maal zo groot; in 1948 bedragen de uitgiften van obligaties 87 millioen, de netto-investeringen zijn voor 1948 20 maal zo groot. Voor 1949 is de omvang van de obligatie-emissies even groot als in 1948, maar in dat jaar zijn de netto-investeringen bijna 30 maal zo groot geworden.

Nu de klap op de vuurpeil: van de ruim

2Y2

milliard kapitaals-uitbreidingen in de bedrijven in 1949 is minder dan één procent gefinancierd door uitgifte van aandelen.

Wat leren deze cijfers? Zij tonen aan, dat Nederland een toe-nemend parasitair karakter krijgt, ondanks de nationale ver-arming (dat wil zeggen ondanks de verver-arming van de overgrote meerderheid, bij gelijktijdige verrijking van een handvol finan· ciële magnaten).

Zo vordert de rentelast van de Staat voor het komende jaar ruim 900 millioen, dat is nominaal zes à zeven maal zoveel als vóór de oorlog. De slinkende spaarpenningen van de kleine be-zitters worden toenemend opgeslorpt door de overheid en komen in steeds geringer mate ter beschikking van het bedrijfsleven. Bovendien speelt hier een belangrijke rol de investerings-angst van de kleine bezitters op grond v.an de Algemene Crisis van het kapitalisme en zijn permanente inflatie.

(19)

apparaat, door het achterhouden van de winst, door het beleggen van de winst in het bedrijf instede van deze uit te keren, de typische accumulatie-techniek van het grootkapitaal is ten tijde van het Imperialisme. Niemand minder dan Ford verklaarde in 1922: "Ik beschouw de winst van de onderneming boven een gering percentage (dat dus voor uitkering in aanmerking komt - v. S.) meer als behorend tot het bedrijf dan tot de aandeel-houders."

Er zijn grote en kleine aandeelhouders in de machtige naam-loze vennootschappen. De kleine aandeelhouder is niet de typi-sche bezitter van de onderneming. Zijn rol komt hoe langer hoe meer overeen met de gewone obligatie-houder, hij trekt een ten naastenbij stabiele rente en bekommert zich overigens niet om de economische en bedrijfseconomische problematiek van "zijn" bedrijf. De werkelijke bezitters van het reuzebedrijf zijn de grote aandeelhouders, de leden van de financiers-oligarchie, van de "200 families", die commissarisposities, directeursplaatsen zelf controleren, bezetten of door hun stromannen laten bezetten. Zij regeren, beheersen, in één woord bezitten het bedrijf. Het achterhouden van het leeuwenaandeel van de winst naar het recept van Ford betekent de onteigening van de kleine huis-tuin-of keukenaandeelhouder ten gunste van de financiële magnaat. Hftt betekent een ontzaglijke financiële concentratie, een op-hoping van milliarden in de handen van enkelen. Lenin wees reeds op de afnemende betekenis van de beurs in verband met de "nieuwe rol van de banken". Ziehier een tweede factor, die de onpersoonlijke, anonieme, corrigerende macht van de ·kapitaal-markt over het bedrijfsleven nagenoeg tot nul reduceert. De allergrootste topbezitters hebben blijkens de genoemde beperkte omvang van de aandelen- en obligatie-emissies de beurs nauwe-lijks nodig. Omgekeerd evenredig aan de dalende betekenis van de beurs. . . . stijgt hun persoonlijke macht over het bedrijfs-leven en. . . . over het staatsapparaat.

Dit verschijnsel is zo "opgelegd pandoer", dat het niet moeilijk is een rij van burgerlijke kroongetuigen ten tonele te voeren, die het beamen.

Zo schrijft F. W. C. Blom in zijn proefschrift "Ondernemings-besparingen": "Volkomen winstfinanciering (de schrijver be-doelt uitbreiding van het bedrijf uitsluitend door hèr-belegging van de winst) leidt tot een ontaarding van het particuliere be-drijfsleven, waardoor maatschappelijke krachten opgewekt worden, die onvermijdelijk de controle over het bedrijfsleven van de kapitaalmarkt naar de politieke macht verschuiven. Vol-komen winstfinanciering betekent het einde van het kapitalisme, leidt onvermijdelijk naar verpolitiekte economie." (t.a.p. blad-zijde 127-128).

(20)

"ver-politiekte economie" moeten; wij lezen "economie van het groot-kapitaal".

Onze oren hebben getuit van het schijnheilige bedrog van de Tartuffes, de Batavus Droogstoppels, de vrome Broeders uit Sara Burgerhard van de Unie-bonden, de P.v.d.A. en de K.V.P.

De femelaars en huichelaars hebben dag aan dag verkondigd, dat de bevolkingstoename kapitaals-accumulatie verlangde, dat de arbeiders hun productieve prestaties niet konden consumeren, omdat daarmee de bodem voor hun nageslacht ondermijnd werd. Het klassieke "Acumuleert, accumuleert, dat is Mozes en de profeten" was het leidende na-oorlogse beginsel.

Maar dat, onder dat motto, de arbeidersklasse met haar zweet en haar nood de accumulatie, de ongehoorde bezitsophoping van een handvol super-machtigen financierde, daarover zwegen de gemelde Tartuffes in alle talen. Dat, onder dat motto, de kleine bezitters verproletariseerd en verpauperd werden, tracht men angstvallig voor de massa van de bevolking te verbergen.

Met andere woorden, het meest beslissende, het meest ken-merkende, het meest concrete van de na-oorlogse accumulatie: ten eerste, dat deze gróót-kapitalistisch geweest is, ten tweede, dat deze accumulatie wezensgelijk was aan de versterking van de dictatuur van het financierskapitaal, is voor de proletarische en kleinburgerlijke massa volkomen verheimelijkt.

Want, en wij kunnen het niet genoeg herhalen, de Neder-landse economie krijgt met de dag meer het karakter van een dictatuur van de grote bezitters. Daarom is het economisch machtsherstel, de economische machtsuitbreiding van het groot-kapitaal zo verregaand schandalig. Want in deze financiële con-centratie ligt één van de beslissende voorwaarden voor het veld-winnend Amerikanisme en 't daarmee gepaard gaande fascisme. Dit laatste is geen loze uitroep, geen ongefundeerde bewering. Wij zwijgen nu over de burgerlijke Staat van Beleg, over de crisis van het parlement, over de Grondwetswijziging, over de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, over de ondernemings-raden en over de tientallen ándere hele en halve fascistische geheime en openbare besluiten, maatregelen van bestuur, wetten en verordeningen.

Wij willen ons beperken tot de direct economische en finan-ciële politiek van de laatste maanden.

(21)

maat-staf gemeten prestatie-verbeteringen van de arbeiders aan die-zelfde arbeiders te onthouden.

Naast de loonstop was er een prijsstop. In tegenstelling met de loonstop heeft de quasi-anti-kapitalistische prijsstop blijkens de zoëven geciteerde cijfers niet verhinderd, dat de bourgeoisie een veelvoud van de winsten verwierf, die zij zich voor de oorlog placht toe te eigenen. Het financierskapitaal kon zich tijdens de prijsstop nog omgorden met een mantel van schijnbare objecti-viteit. De verdeling van de armoede van Schermerhorn vorderde voor de "show" een gelijke verdeling van de regeringsliefde tus-sen proletariaat en bourgeoisie. Het proletariaat zijn loonstop ... de bourgeoisie haar prijsstop. Intussen onder de heerschappij van deze "verdelende liefde" hongerden de kindertjes in de achterbuurten van onze grote steden en gedijde het bezittersdom in Bloemendaal en elders als nimmer te voren. Maar. . . . naar de schijn waren er twee gelijkwaardige "stoppen". Om de schijn te vervolmaken was er nog een dividend-stop. De uitgekeerde winsten van de naamloze vennootschappen mochten een percen-tage van 6 van het gestorte kapitaal niet overtreffen. Later werd de stop 9

%,

nog later kwamen er nog andere faciliteiten, konden er bouw-aandelen, claims etc. gegeven worden, die allemaal de stop verruimden. Echter de Regerings-tartuffes verzuimden te melden, dat de dividend-beperking volkomen in overeenstem-ming was met het accumulatie-program van de financiers-oli-garchie; deze wilde in de onmiddellijke nà-oorlogse faze een beperkt dividend, dat officieel gelegaliseerd was, om zich tegen · de toenmalige kleinburgerlijke aanspraken te verzetten.

Weg schone schijn van prijsstop en dividendstop. Sedert ver-leden jaar werd de prijsbeheersing, die toen trouwens reeds een paskwil was, opgeheven en .... sedert enkele weken is de divi-dendstop met enkele kleine beperkingen de laan uit.

De financiers achten de tijd gekomen om de Amerikaanse be-zitters te laten deelnemen aan het Nederlandse bedrijfsleven. Daarnaast willen zij de spaarpenningen van de kleine bezitters door aandelen-emissies met verlokkelijke dividend-vooruit-zichten in hun machtssfeer betrekken en tenslotte willen zij over een gedeelte van geaccumuleerd bezit vrijer beschikken voor kapitaalvlucht, consumptie-uitbreiding enz. "De Moor heeft zijn plicht gedaan, de Moor kan gaan." Gegroet dividendstop.

De prijsbeheersing werd geliquideerd, omdat volgens de offi-ciële theorie de toenemende productie automatisch aan de heer-schappij van. de ondernemers een einde zou maken, hun wille-keur aan banden zou leggen. De groeiende concurrentie, zo heette het, corrigeerde zelf de uitwassen van overmatige prijs-opdrijving. Dat in dit stadium van de kapitalistische ontwikke-ling de voortbrenging principieel monopolistisch is, dat zonder prijsbeheersing de prijzen (met enkele uitzonderingen voor niet~

(22)

Voor het financierskapitaal zijn de poorten van het paradijs der economische vrijheid volledig geopend. Terwijl de Troon-rede elke belastingverlaging voor de nabije toekomst nadrukke-lijk afwijst, krijgen de ondernemers enkele weken nà deze zelfde Troonrede een belastingdouceurtje van om en nabij 250 millioen per jaar. De ondernemingsbelasting wordt opgeheven; voor het financierskapitaal worden nieuwe belastingvrijstellingen ge-schapen in de wet "Belastingherziening 1950".

H

ET fascisme is de openlijke, onverhulde dictatuur van het financierskapitaaL Wezenlijk voor het fascisme is de

op-heffing van de schijnvormen, die deze financiersheerschappij ver-hullen en camoufleren. Meten wij aan de hand van deze definitie het ecorromische en financiële beleid van de Regering. De prijs-stop en de dividendprijs-stop bemantelden, verhulden de economi-sche dictatuur van de financiële bourgeoisie. Naar de schijn waren zij een pistool op haar borst. De pistool is geliquideerd. De financiële bourgeoisie is eçonomisch vrij. Haar economische vrijheid is open en bloot. Het is zelfs duidelijk, dat de monopolis-tische vrijheidsbelemmeringen, zoals via de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, voorwaarden tot haar vrijheid om maximum monopolie-winsten te verwerven, zijn. Het financierskapitaal is vrij, om de kleinburgerij in ruil voor de beschikking over haar spaarpenningen met enkele procenten rente af te schepen; het is vrij om recordwinsten te maken; het is vrij om zoveel mogelijk te accumuleren, zijn bezit te vergroten; het is vrij om onbeperkt te consumeren; het is vrij om de loonstop tegen de scheppers van de aardse rijkdommen te hanteren, enz. enz.

Bij een stijgend prijspeil de loonstop, de loondictatuur over het proletariaat! Ziehier een onderscheid met het vóór-oorlogse kapi-talisme. Werd vóór de oorlog het loonpeil gedrukt door de werk-loosheid, door de concurrentie van de werkloze arbeiders, door het economische spel, dat verhinderde, dat het loon steeg boven de als normaal geldende kosten van levensonderhoud, thans, nà de oorlog, is het anders. De nà-oorlogse middelen tot loondruk, tot beperking van het loon, zijn van direct politieke aard. Het is de arbeiders verboden voor hun arbeidsprestaties meer te ont-vangen dan wettelijk, dan politiek, dan door de staatsmacht toe-gestaan is. Er is een politieke dictatuur over het gehele inkomen van het proletariaat, náást politieke vrijheid voor alle onderdelen van het kapitalistische inkomen.

Zelfs de vorm van de gelijkheid en vrijheid voor allen is prijs-gegeven, zelfs de formele gelijkheid en vrijheid bestaat niet meer. Ook naar de vorm is er slechts vrijheid voor enkelen, voor de financiers.

In de economische sfeer worden wij niet met één maat gemeten, maar met twee maten. Economische vrijheid voor de financiers; economische onderdrukking met politieke middelen voor het proletariaat.

(23)

rie ondersteund. Het heet, dat een gulden in proletariërshand anders is dan een gulden in bezittershand. De eerste leidt tot in-flatie, de tweede niet. Loonsverhogingen worden afgewezen met de dooddoener, dat zij de inflatie-spiraal verwekken. Maar de milliarden-winsten van de bourgeoisie, de kapitalistische ham-sterpractijken, de weelde van de bezitters zijn niet inflatie-ver-wekkend. Wie het vatten kan, vatte het!

Belastingverlaging voor de ondernemers zou prikkelend wer-ken op de koopkracht, ongemotiveerde proletarische en klein-burgerlijke aankopen veroorzaken, de inflatie-spanning vergro-ten. Bovendien: er is een begrotingstekort van 600 millioen, er zijn militaire eisen. In één woord .... de schatkist kan het niet dragen. Maar intussen krijgt de bourgeoisie ondanks de berooide schatkist, ondanks het overheidstekort mir nichts dir nichts 250 · millioen. Wie het vatten kan, vatte het!

Het inkomen van de arbeider is eenvoudig en direct zichtbaar. Eénmaal in de week krijgt hij zijn loon in het loonzakje.

Het kapitalistisch inkomen is veelvuldig en gecompliceerd. Dividenden, tantièmes voor Commissaris- en Directeursposities, pachten, huren, enz. enz. Bankmanipulaties en andere inge-wikkelde handgrepen zijn nodig om de bezitter te geven, wat des bezitters is. Het dividend is één van de kapitalistische bron-nen van inkomen náást talloze anderen. Het loon, het hele weke-lijkse hebben en houwen van de arbeider moet gestopt. Maar het dividend, één klein onderdeel van het inkomen van de financiële magnaat moet vrij. Ook hier tweeërlei maatstaf, zelfs op onge-lijke terreinen.

K

RAMPACHTIG trachten de politici (vooraan de leiders van de Partij van de Arbeid en van het N.V.V.) de openlijke dictatuur der grote bezitters op economisch gebied te verheime-lijken.

(24)

het grootkapitaal. Aldus wordt het fascisme anno 1950, naar een uitdrukking van Ernst Bloch, gemonteerd.

S

TALIN noemt het fascisme een uiting van zwakte van de bourgeoisie. Het klinkt tegenstrijdig. Maar de stelling is waar. Het fascisme is een kolos op lemen voeten. Het bewijs is haast overbodig, nà de jongste ervaringen. Onmiddellijk nà de Augustus-stakingen zakte de Regering door haar knieën. De loonsverhoging van 5

%,

die de Regering onder de druk van de strijdende arbeidersklasse moest geven, ontheft ons van de nood-zakelijkheid van uitvoerig commentaar. Putten wij uit deze kostbare ondervinding kracht voor toekomstige strijd.

J. VAN SANTEN

WINST -"DELING"

... Stel dat de eigenaar van een kapitaal van 1 milHoen (terwijl wij

ons niet bezighouden met de vraag waar dit geld vaandaan komt en er van uitgaan dat het op eerlijke wijze werd verkregen) dit bedrag in de pro-ductie belegt. Stel dat de winst, voortgebracht door de meer-arbeid van de arbeiders, na een jaar 5% van het oorspronkelijke kapitaal is en dat de eigenaar dit bedrag aan het kapitaal toevoegt, Dit nieuwe kapitaal ("toe g ev o eg d" kap i t a a 1 van Marx) zal hem in staat stellen, nieuwe arbeiders in dienst te nemen, d.w.z. nieuwe arbeidskracht te kopen, die op haar beurt nieuwe meerwaarde zal scheppen en zo voort.

Er zal dan een moment komen, waarop het oorspronkelijke kapitaal in zijn geheel vervangen zal zijn door het toegevoegd kapitaal, d.w.z., zoals Marx aantoont, door een kapitaal dat

" •. . vanaf zijn ontstaan . .. geen grein waarde in zich heeft, die niet voort· komt uit niet-betaalde arbeid van anderen. De productiemiddelen, waarin de toegevoegde arbeidskracht is belichaamd, evenals de bestaansmiddelen waar· van deze arbeidskracht leeft, zijn slechts delen van het meer-product, d.w.z. van de schatting die de kapitalistische klasse jaarlijks aan de arbeidersklasse onttrekt. En wanneer de kapitalist een deel van deze schatting gebruikt om van de arbeiders meer arbeidskracht te kopen, dan zal, zelfs wanneer hij hiervoor de volle prijs betaalt - gelijke waarde tegen gelijke waarde -zich hetzelfde voordoen als· hetgeen -zich afspeelt tussen de overwonnene en de overwinnaar: de een koopt van de and'er waren, die hij betaalt met het geld dat hij heeft gestolen van de verkoper." (K. Marx, Het kapitaal).

Als voorbeeld nemen wij een bedrijf van 100 arbeiders, dat in het

af-gelopen jaar een winst van 100 duizend gulden heeft gemaakt. Stel dat de directie besluit om 20% van deze winst over de arbeiders te verdelen (in werkelijkheid is het percentage natuurlijk lager): dezen krijgen dan 200 gulden elk.

Hoewel dit bedrag op zichzelf gering is zal het toch aan het eind van het jaar een welkome bijdrage zijn in het huishouden van de arbeiders. Met voorb\izien van het feit, dat hun "normale" loon in de rest van het jaar meestal lager is dan in andere bedrijven, worden de arbeiders door deze "winstdeling'.' ertoe gebracht, harder te werken om de productiviteit en daarmee het toekomstig te verdelen bedrag, te vergroten. Stel dat door deze extra-inspanning de nieuwe winst 150 duizend gulden wordt en dat weer 20% over de arbeiders wordt verdeeld. Dezen krijgen dus 300 gulden (d.i. 100 gulden meer dan verleden jaar), maar wij zien ook dat de winst, die overblijft voor de werkgever, dank zij de inspanning van de arbeiders, 40.000 gulden meer bedraagt (120 duizend tegenover 80 duizend in het eerste jaar).

(Cahiers du Commu11iisme, Juni 1950).

(25)

~

Eén jaar

Chinese \' olksrepubliek

O

p 1 October j .1. vierde het Chinese volk de eerste

verjaar-dag van de Chinese Volksrepubliek. Trots demonstreerden de millioenenmassa's onder de rode vaandels - rood is vanouds de kleur van het geluk in China - die bij duizenden boven hun hoofden wapperden. Daar was reden toe. De jonge republiek kan bogen op successen, die vriend en vijand in verbazing heb-ben gebracht. Zie slechts wat een allesbehalve welgezind blad als het Financieel Dagblad op 6 Oct. j.l. berichtte:

"Uit bijna alle delen van China komen de laatste weken gunstige berichten over 's lands economisch herstel. Industrie, mijnbouw en transportwezen vertonen een constante vooruitgang en ook de agrarische producten stijgt geregeld." En verder, schrijvende over de verdwijning van de corruptie: "De Volksregering, die klaarblijkelijk het vertrouwen van het overgrote deel van de massa bezit, gaat er prat op dat zij de terugkeer naar een hogere moraal heeft kunnen bewerkstelligen."

De successen va:q. de Chinese Volksrepubliek onderstrepen nog verder de geweldige betekenis van de Chinese revolutie voor het internationale proletariaat.

China was één van de pijlers van het imperialistische koloniale systeem. Thans is het een belangrijk deel van het internationale anti-imperialistische front. Ruim 40% van de bevolking van het koloniale achterland ontviel aan de imperialisten, wier gehele systeem hierdoor op zijn grondvesten trilt. Lenin wees reeds op

d~ betekenis van de Chinese revolutie voor de strijd tussen de oude en de nieuwe maatschappij, toen hij zei:

"Het resultaat van de strijd hangt in laatste instantie dáárvan af, dat Rusland, Indië, China, enz. de overweldigende meerderheid van de wereldbevolking uitmaken. Juist deze meerderheid van de bevol-king wordt in de laatste jaren met ongewone snelheid in de strijd om haar bevrijding getrokken, zodat er in deze zin niet de geringste twijfel aan kan bestaan, hoe de uiteindelijke beslissing in de wereld-omvattende strijd zal uitvallen."

(26)

I

hebben van de imperialistische onderdrukking en weldadigheid. De Volksrepubliek China is een lichtend baken voor de guerilla-strijders van de Philippijnen, voor de strijdkrachten ~n Viet-Nam, voor de strijdende boerenmassa's van Birma, voor de heroïek vechtende vrijheidsstrijders van Malakka, voor de ar-beiders en boerenbeweging van Indonesië en India, niet het minst, voor het heldhaftige Koreaanse volk, dat worstelt voor vrijheid, onafhankelijkheid en eenheid tegen het agressieve Amerikaanse imperialisme. Het voorbeeld van China toont deze volkeren, dat alleen een vastberaden gewapende strijd onder leiding van de arbeidersklasse en haar Communistische Partij, in nauwe verbondenheid met het internationale anti-imperia-listische front onder leiding van de Sowjet-Unie de overwinning op hun imperialistische onderdrukkers en de inheemse lakeien daarvan garandeert.

Lange tijd heeft het Amerikaanse imperialisme na de over-· winning van de Chinese revolutie geaarzeld en gezocht naar een nieuwe politiek in Azië. De agressie tegen Korea, de bezetting van Formosa, de directe bemoeienissen (door wapenleveranties en missies) met Indonesië, Viet-Nam, de Philippijnen, Birma, Siam enz., zijn het resultaat van dit zoeken. Het toont aan, dat de imperialisten het hoofd verloren hebben en zijn begonnen met een avontuur, dat niet anders dan met een smadelijke neder-laag kan eindigen. Het uitroeien van hele dorpen en steden in Korea, het woeden van de Amerikaanse luchtpiraten, dit alles doet een golf van woede gaan door de volkeren van Azië en opent de ogen van de laatste Aziaat, die nog enige illusie over het karakter van de Amerikaanse politiek mocht hebben ge-koesterd.

"De overwinning van de Chinese revolutie werd mogelijk gemaakt door de overwinning van het socialisme in de Sowjet-Unie; zij was het resultaat van de vernietiging van het Hitler-fascisme en het Japanse imperialisme door het Sowjet-leger. De vestiging van de Chinese Volksrepubliek heeft van haar kant de krachten van het anti-imperialistische kamp aanzienlijk versterkt en heeft de weg gebaand voor breuken in de kolonial~ keten van het imperialisme op andere sectoren."

Aldus drukt het orgaan van het Informatiebureau der Com-munistische- en Arbeiders Partijen het uit.

I

N een vorig artikel behandelden we het vraagstuk van het

karakter van de Chinese revolutie. We zagen hoe Stalin haar een in wezen burgerlijk-democratische revolutie noemde, echter plaatsvindend in de nieuwe verhoudingen van groeiend socia-lisme enerzijds en aftakelend imperiasocia-lisme anderzijds, onder de verhoudingen van een half-koloniaal land en - als gevolg van beide voorafgaande redenen - gevoerd door een breed eenheidsfront, dat de overweldigende meerderheid van het Chinese volk onder leiding van de arbeidersklasse en haar Com-munistische Partij verenigde.

We zagen, dat Mao Tse Toeng om deze redenen de Chinese

(27)

revolutie een nieuw-democratische of volksdemocratische revo-lutie noemt. Dit karakter van de revorevo-lutie wordt bepaald door de historische omstandigheden en de economische structuur van het land en de daardoor bepaalde verhoudingen tussen de ver-schillende klassen.

Vanzelfsprekend bepaalt dit ook het karakter van de lutionnaire staatsmacht, die uit deze nieuw-democratische revo-lutie is voortgekomen en in de oprichting van de Volksrepubliek haar bekroning vond. Deze staatsmacht is de macht van het anti-imperialistische en anti-feodale eenheidsfront, dat in China onder leiding van de arbeidersklasse is tot standgekomen en de overwinning heeft behaald. De taak, die voor deze staatsmacht staat is de voortzetting en voltooiing van deze anti_-:-imperialisti-sche en vooral van de anti-feodale - d.w.z. van de burgerlijk democratische - taken van de Chinese revolutie. De meerder-heid van China's boerenbevolking heeft nog te lijden van feodale uitbuiting.

Tot het anti-feodale en anti-imperialistische eenheidsfront be-hoort ook de kleine en zelfs een deel! van de midden-bourgeoisie

(die Mao Tse Toeng de nationale bourgeoisie noemt), wier be-langen geschaad en veronachtzaamd werden door de, heersende feodale en imperialistische elementen en de combinatie van beide, het z.g. bureaucratische kapitaal. Deze delen van de bour-geoisie kunnen in het huidige stadium van economische achter-lijkheid en afwezigheid van industrie en handel in grote delen van het land nog een zekere positieve rol spelen. Hierop wees Mao Tse Toeng in zijn beroemde brochure: "Over de dictatuur van de volksdemocratie".

Op bladzijde 28 zegt hij o.a.:

"In het stadium, waarin wij ons nu bevinden is de nationale bourgeoisie zeer belangrijk. Het imperialisme bestaat nog en is een wrede vijand. Het zal nog lang duren voor China economisch geheel onafhankelijk is ... Om de druk van de imperialisten te weerstaan en de achterlijke economische toestand te verbeteren moet China iedere kapitalistische onderneming in de stad of op het platteland, die in het belang is van de nationale economie en de levensstandaard van het volk niet schaadt, gebruiken. China moet in deze strijd samenwerken met de nationale bourgeoisie. Onze tegenwoordige

poli-tiek houdt een beperking van het kapitalisme in, maar geen vernie-tiging daarvan." (cursief door mij. W. St.)

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

De communisten echter willen dat de vrijheden, die de burgerij zich heeft geschapen, en die zij onder druk van de arbeidersklasse ook haar, zij het gedeeltelijk en vooral

Het moet ons daarbij duidelijk zijn, dat een ieder, die tegen de Amerikaanse discriminatie-maatregelen ten velde trekt en voor de ontwikkeling van de handel tussen de

gevulde geschiedenis der cacao wist te schilderen. Het boek dat wij hier bespreken is de biografie van de leider van het Bra- ziliaanse werkende volk, Luis

Volgens dit principe gaan Banning, drs. van Ameringen, drs. van Praag te werk in hun boek Hedendaagse waardering van Karl Marx. Zij hangen een dermate verward beeld

hongerend, hongerend.. vond in de "Prawda" een uitgebreide discussie over de taalwetenschap plaats, waaraan een groot aantal Sowjet-taalgeleerden hebben

Enige keren per week worden in de bedrijven meteen na werktijd ver- gaderingen gehouden, waar de leiding en de arbeiders van de fabrieken gezamenlijk de methoden

W éér geeft de regering (overigens zonder verplichte algemene geldigheid) netto vier procent verhoging onder de grote druk van de jongste stakingen, wéér zijn de kosten

Naarmate de revolutionnaire drang der bourgeoisie zich versterkte kwam het Kantiaanse denken op de achtergrond en werd vervangen door meer revolutionnaire